Recommandé
Contenu connexe
Tendances
Tendances (20)
Similaire à อิศรญาณภาษิต
อิศรญาณภาษิต
- 6. สำนวน ถ้อยคำหรือข้อควำมที่ กล่ำวสืบต่อกันมำช้ำนำนแล้ว มีควำมหมำยไม่ตรงตัว หรือมี ควำมหมำยอื่นแฝงอยู่
- 7. สุภำษิต ถ้อยคำหรือข้อควำม ที่กล่ำวสืบ ต่อกันมำช้ำนำน ซึ่งประกอบด้วย ลักษณะ ๒ ประกำร คือเป็ นข้อควำม สั้นๆ กินควำมลึกซึ้ง มีควำมหมำย เป็ นคติคำสอนหรือหลักควำมจริง
- 8. คำพังเพย ถ้อยคำหรือข้อควำมที่กล่ำว สืบต่อกันมำช้ำนำนแล้ว โดย กล่ำวเป็ นกลำงๆ เพื่อให้ตีควำม เข้ำกับเรื่อง มีควำมหมำยลึกซึ้ง กว่ำสำนวน มีลักษณะติชมหรือ แสดงควำมเห็นในตัว แต่ยังไม่ได้
- 10. ผู้แต่ง • หม่อมเจ้าอิศรญาณ (กรมหลวงมหิศวรินทรามเรศ) • พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว • ออกผนวชที่วัดบวรนิเวศวิหารได้ฉายา “อิสสรญาโณ”
- 11. จุดประสงค์ในการแต่ง • เพื่อสั่งสอนเกี่ยวกับการดาเนินชีวิต • เพื่อเตือนใจให้ฉุกคิดก่อนกระทาสิ่งใด • เพื่อสั่งสอนเรื่องการปฏิบัติตนต่อผู้อื่นในสังคม
- 12. ลักษณะการประพันธ์ • กลอนเพลงยาว คือ กลอนที่แต่งทานองจดหมาย ชายหญิงนิยม เขียนถึงกัน หรือเขียนเล่าเรื่องราวต่างๆ ในสมัยโบราณ เป็น หลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้ • มีลักษณะเด่น คือ ขึ้นต้นด้วยวรรครับ บทแรกมี ๓ วรรค บท ต่อมามี ๔ วรรคไปเรื่อยๆ มีความยาวไม่จากัด จบด้วยคาว่า เอย
- 13. คุณค่าของเรื่อง • คุณค่าด้านเนื้อหา – มีเนื้อหาเพื่อสั่งสอน ให้ข้อคิด ในการใช้ชีวิต – สะท้อนแนวคิดและค่านิยมในสังคมในอดีต
- 14. คุณค่าของเรื่อง (ต่อ) • คุณค่าด้านวรรณศิลป์ – แต่งด้วยภาษาที่เรียบง่าย เอามาเรียงร้อยให้สวยงาม – แต่งด้วยสานวนเชิงประชดประชัน ส่งอารมณ์ถึงผู้อ่าน
- 16. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒ สาหรับคนที่โง่เขลาเบาปัญญาที่ไปลุ่มหลงในความชั่วต้อง ฝึกใจให้รู้เท่าทันกิเลส คือ เอาใจเป็นนายบังคับใจตัวเองให้อยู่เหนือ กิเลส เพื่อจะ ได้เป็นพาหนะไปสู่ความสุข สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง จิตที่ฝึกมาดีแล้ว ย่อมนาความสุขมาให้
- 18. เนื้อเรื่อง บทที่ ๔ ผู้ใดทาดีต่อเราเราก็ควรทาดีต่อเขาตอบ ผู้ใดที่ทาไม่ดีต่อเราหรือทา ไม่ถูกต้องก็ไม่ควรโกรธความชั่วจะทาลายความดีลงจนหมดสิ้น เป็นชายนั้น ไม่ควรดูถูกชายด้วยกัน สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง คนล้มอย่าข้าม
- 19. เนื้อเรื่อง บทที่ ๕ รักจะอยู่ด้วยกันสั้น ๆ ก็จงทาสิ่งไม่ดีต่อไป แต่ถ้าเราจะอยู่ ด้วยกันนาน ๆ จงทาความดี อย่าทาในสิ่งที่ผิดทุกคนต้องตาย ด้วยกันทั้งนั้น จงทาความดีไว้จะได้ไม่อายเทวดา สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ
- 20. เนื้อเรื่อง บทที่ ๖ อย่าดูถูกความดีหรือความชั่ว ว่าทาเพียงเล็กน้อยเพราะ มันจะสะสมไปเรื่อย ๆ ให้หมั่นสารวจจิตใจตนเองเพื่อจะได้ เตือนตนไว้ได้ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง จงเตือนตนด้วยตนเอง
- 21. เนื้อเรื่อง บทที่ ๗ เห็นสิ่งใดกีดขวางทางอยู่ จงพิจารณาให้รอบคอบก่อนที่จะ เก็บ เพราะอาจเป็นอันตรายได้ และเมื่อไป เห็นการกระทาของใคร อย่าเที่ยวทาปากบอนไปบอกแก่คนอื่น อาจนาผลร้ายมาสู่ตนเองได้ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง คิดก่อนพูด อย่าพูดก่อนคิด
- 22. เนื้อเรื่อง บทที่ ๘ ให้ประพฤติปฏิบัติตนตามผู้ใหญ่ ซึ่งเป็นผู้ที่เกิดก่อน ย่อมมี ความรู้และประสบการณ์มากกว่า และอย่าเป็นคนอกตัญญู จงมี ความขยันหมั่นเพียรทางานอยู่เสมอแล้วจะมีความสุขสบายใน ภายหลัง สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง เดินตามหลังผู้ใหญ่ หมาไม่กัด , หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน
- 23. เนื้อเรื่อง บทที่ ๙ อย่านาสิ่งที่มีค่าไปให้แก่ผู้ไม่รู้ค่าย่อมไร้ประโยชน์ ฉะนั้น ควรไปปรึกษาหารือ กับนักปราชญ์ หรือผู้รู้ เท่านั้น สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง วานรได้แก้ว , ไก่ได้พลอย , หัวล้านได้หวี
- 24. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๐ ของสิ่งใดก็ตามที่พระเจ้าแผ่นดินเห็นว่าเป็นสิ่งดีหรือสิ่งที่ สวยงาม เราก็ต้องว่างามตามไปด้วย ไม่ว่าจะ จริงหรือไม่จริง เราไม่ ควรไปคัดค้านเพราะท่าน เป็นผู้มีอานาจเด็ดขาดอาจกริ้วได้ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง เห็นดีเห็นงาม , ลูกขุนพลอยพยัก , น้าท่วมปาก
- 25. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๑ เกิดเป็นคนต้องรู้เท่าทันใจของตนเอง คือต้องสอนใจตนเอง หรือเตือนตนเองได้ และถ้าจะขอความช่วยเหลือจากผู้ใด เราต้อง อ่อนน้อมถ่อมตน เพราะไม่มีใครชอบที่จะถูกใช้งานเหมือนวัว สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง จงเตือนตนด้วยตนเอง , โคนันทวิศาล
- 26. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๒ คนบ้ายอเปรียบเหมือนคนไม่อยู่กับร่องกับรอย อย่าไป ยึด ติด หลงยศหลงตาแหน่ง คาป้อยอต่าง ๆ นั้น ถ้าเรา หลงเชื่อ อาจทา ให้เราเดือดร้อนได้ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง มีลาภเสื่อมลาภ มียศเสื่อมยศ ไม่มีอะไรจริงแท้แน่นอน
- 27. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๓ พวกทรงเจ้าเข้าผี ไม่มีใครจับ ถ้าเป็นผีจริงมันหลอกก็ ช่างมันเถิด ไม่น่ากลัวเท่าคนหลอกกันเองควรแยกแยะให้ดี อย่าเชื่อในสิ่งที่ตาเห็น เพราะที่เห็นนั้นอาจไม่ใช่ความจริง ทั้งหมด สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง อย่าเชื่อในสิ่งที่ตาเห็น
- 28. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๔ จะสร้างสิ่งใดให้สูงก็อย่าสร้างเกินว่าฐานที่จะรับน้าหนักไว้ ได้ เมื่อได้เรียนวิชาใดจงเรียนไป แต่ให้เก็บความรู้ไว้ใช้เมื่อถึงเวลา อันสมควร คนแก่มีประสบการณ์มากเราควรเชื่อฟังคาทักท้วง สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง นกน้อยทารังแต่พอตัว , คมในฝัก
- 29. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๕ ประพฤติตนตามแนวทางที่ผู้ใหญ่เคยทามาก่อนแล้วย่อม ปลอดภัย ไม่ควรไปพูดขัดคอคน เพราะจะทา ให้เขาโกรธไม่พอใจ ให้ รู้จักผ่อนหนักผ่อนเบา สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง เดินตามหลังผู้ใหญ่หมาไม่กัด , รู้ยาวรู้สั้น น้าเชี่ยวอย่าเอาเรือเข้าไปขวาง
- 30. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๖ ผู้ที่เป็นหญิงหม้ายมักถูกผู้ชายพูดจาแทะโลม เหมือนกับ ถูกข่มเหง คนที่จนเพราะถูกไฟไหม้ ยังน่าสงสาร หรือดีกว่า ตนเองที่ทาตัวเองให้จน(เล่นพนัน) อย่าแสดงอานาจโอ้อวดท้า ทายสิ่งที่เป็นบทลงโทษ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ผีพนันเข้าสิง , ไม่เห็นโลงศพไม่หลั่งน้าตา
- 31. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๗ แม้จะมั่นคงดังเสาหินใหญ่สูงแปดศอก แต่เมื่อถูกผลัก บ่อย ๆ เข้า เสานั้นก็อาจคลอนแคลนได้ เปรียบ เหมือนใจคน ย่อมอ่อนไหวไปตามคาพูด ของผู้อื่นได้ ฉะนั้น จึงควรฟังหูไว้ หู และคิดให้รอบคอบก่อนที่จะเชื่อใคร สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ฟังหูไว้หู , น้าหยดลงหินทุกวันหินยังกร่อน , อย่าหูเบา
- 32. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๘ เมื่อเวลาจะใช้ใครให้รู้จักพูดจาโดยใช้ถ้อยคาที่อ่อนหวาน สิ่งที่รู้ว่าผิดพลาดให้รีบแก้ไขทาให้สะดวก รู้จักประพฤติตนตามที่ คนส่วนใหญ่ปฏิบัติกัน สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง น้าร้อนปลาเป็นน้าเย็นปลาตาย , เข้าเมืองตาหลิ่วต้องหลิ่วตาตาม
- 33. เนื้อเรื่อง บทที่ ๑๙ จงดูปลาหมอไว้เป็นครูสอนใจเรา แม้ปลาหมอจะถูกปล่อย ไว้บนบก มันก็ยังกระเสือกกระสนเพื่อจะเอา ชีวิตรอด ฉะนั้น คนเราจึงไม่ควรพ่ายแพ้แก่อุปสรรค ต้องดิ้นรนขวนขวายต่อสู้ชีวิต ต่อไป สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ปลาหมอแตกเหงือก , ฆ่าควายเสียดายพริก
- 34. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๐ คนเราถ้าไม่ใช่เนื้อคู่กัน อยู่ไปก็เปล่าประโยชน์ ความโลภ เป็นบาปทาให้เกิดความอยาก สามีภรรยาคู่ใดถ้าภรรยารู้จักออมรู้จัก เก็บ สามี รู้จักทาหากินก็จะทาให้ชีวิตที่สมบูรณ์ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ชายหาบหญิงคอน
- 35. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๑ แม้ว่าเราจะรู้จริง เราก็ไม่ต้องอวดว่าเรารู้ เดี๋ยวเขาก็จะ สรรเสริญเอง ไม่ควรทาอะไรเกินหน้าเกินตาคนอื่น เพราะคน เกลียดเรามีมากกว่าคนรักเรา สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง เกินหน้าเกินตา , คนรักเท่าผืนหนังคนชังเท่าผืนเสื่อ, คนชังมีนัก คนรักมีน้อย
- 36. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๒ ถ้าไม่มียศถาบรรดาศักดิ์เสมอเขาไปโต้เถียงกับเขาก็ไม่มี ประโยชน์เพราะไม่มีใครเชื่อ คนในบ้านเป็นใจช่วยให้คนนอกบ้าน เข้า มาทาความเสียหาย การพูดโดยไม่คิดเป็นสิ่งที่ไม่ควรทา สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ผีบ้านไม่ดีผีป่ าก็พลอย , ปลาหมอตายเพราะปาก
- 37. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๓ อย่าได้ ประมาทการกระทาที่ดูเหมือนจะไม่ เป็นพิษเป็นภัย ควรประเมินกาลังของเราเสียก่อนว่าอยู่ในภาวะใดมีกาลัง หรือ อ่อน แรง จะเตรียมสู้ หรือหนี ดูให้เหมาะแก่สถานการณ์ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ไม้ซีกงัดไม้ซุง , หาทางหนีทีไล่
- 38. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๔ การล้อเล่นกับงูเห่าซึ่งเป็นสัตว์ที่มีอันตรายมาก ทาได้ แต่ ต้องเป็นคนใจกล้า แต่อย่าไปเข้าข้างหาง เพราะอาจเกิดอันตรายได้ และต้องทาด้วยความว่องไวอย่างเด็ดขาดทันที จึงจะไม่ตกอยู่ใน ฐานะที่เพลี่ยงพล้า สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง จับงูข้างหาง , หมองูตายเพราะงู
- 39. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๕ จะขออะไรกับเพื่อนฝูงที่ชอบพอกันก็สามารถขอกันได้ แต่ จะให้ทุกคนที่ขอคงไม่ได้พ่อแม่เลี้ยงดู ทะนุถนอมมาเป็นอย่างดี ถ้า หากเป็นคนจนก็จะเหมือนเปรตที่เที่ยวขอส่วนบุญ สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง เปรตขอส่วนบุญ , ตนเป็นที่พึ่งแห่งตน
- 40. เนื้อเรื่อง บทที่ ๒๖ ถึงมีบุญวาสนา ไม่ทาการงานใด ๆ ก็ไม่ดีต้องเป็นผู้ที่คิดดี ทาดีบุญจึงส่งผล เมื่อหมดบุญลงแล้วอย่า ทะนงตนว่าเป็นผู้มีบุญ บารมี ขอให้คนเราคิดว่าความรักความชังนั้นเป็นสิ่งที่ไม่จีรังยั่งยืน เท่าการทาความดี สานวน/สุภาษิต/ข้อคิดที่เกี่ยวข้อง ทาดีได้ดี ทาชั่วได้ชั่ว
- 41. วิเคราะห์อิศรญาณภาษิต • ผู้แต่ง • วัตถุประสงค์ • ลักษณะคาประพันธ์ • สรุปเนื้อหา (เลือกถอดความ ๑ บท) • บทวิเคราะห์ –คุณค่าด้านเนื้อหา –คุณค่าด้านวรรณศิลป์ –ข้อคิดที่จะสามารถนาไปประยุกต์ใช้ได้ (มากกว่า ๑ ข้อ)