zaparcia

2.  Nie
jest chorobą, lecz objawem
spowodowanym różnymi czynnikami
 Gdywypróżnienie występuje rzadziej niż raz
na dwa dni i jest bolesne
W zaparciach kał jest zazwyczaj twardy i
suchy, oddawany z wysiłkiem

3.  Toksyczne
 Mechaniczne
 Czynnościowe
 Atoniczne
 Spastyczne

4. Mechaniczne
 zwężenie jelit przez naciek nowotworowy lub
zapalny
 blizny
 ucisk z zewnątrz
 niedrożność jelit
 stres

5. Toksyczne
 zatrucie ołowiem i arsenem
 po podaniu niektórych leków, jak opium i
atropiny

6. Czynnościowe
 zaparcia atoniczne u obłożnie chorych i osób
w podeszłym wieku
 choroby gorączkowe
 charłactwo
 zaparcie spastyczne

7.  Atoniczne-zwolnienieperystaltyki jelit,
dochodzi do nadmiernego wchłaniania wody i
zagęszczenia mas kałowych
 Spastyczne-jelitozaciska się wokół mas
kałowych doprowadzając czasem do stanów
zapalnych błony śluzowej

8. Z powodu zaparcia stolca cierpi od 10 do 20
procent populacji, choć częściej objaw ten
występuje u osób w wieku podeszłym
 Częstość występowania zaparć rośnie z
wiekiem
 Po 65 rż. znacznie wzrasta
 Zaparcia występują częściej u kobiet niż u
mężczyzn
 Często występują u kobiet w ciąży

9. Do zaparć usposabia:
 Nieregularne odżywianie
 Mało urozmaicony skład pokarmów
(zbyt mała ilość warzyw i owoców, brak
produktów pełnoziarnistych)
 Nadużywanie środków przeczyszczających
 Leki porażające lub zwalniające perystaltykę
jelit
 Niektóre choroby - niedoczynność tarczycy
 Siedzący tryb życia
 Żylaki odbytu
 Mała podaż płynów
 Stres

10.  Bóle głowy
 Nudności
 Niepokój
 Tępe bóle w jamie brzusznej
 Wzdęcia
 Niesmak w ustach
 Brak łaknienia

11. ZMIANA SPOSOBU ODŻYWIANIA !

12. Dużo pij!
Problemy naszego organizmu wynikają bardzo
często z powodu zbyt małej ilości wody w
organizmie
 Woda pomaga oczyszczać organizm z toksyn,
przyspiesza perystaltykę jelit oraz pomaga
organizmowi się regenerować
Pij co najmniej 1,5-2 litrów płynów dziennie,
jeśli masz zaparcia, pij 2-2,5 l/dzień lub więcej

13. Regularnie spożywaj posiłki!
Pośpieszne zjadanie posiłków, jedzenie w biegu
(ograniczenie żucia i gryzienia), , wizyty w barze z
fast foodem oraz dominujące w diecie gotowe
produkty powodują, że organizm nie jest w stanie
przetworzyć pożywienia w szybkim czasie, odkłada
zbędne tłuszcze i nie nadąża z wydalaniem
pokarmów.
Lepiej więc zjadać pięć niewielkich posiłków
dziennie, niż trzy duże - organizm będzie miał czas
rozłożyć pożywienie na czynniki pierwsze a jego
potrzeby będą zaspokajane na bieżąco.

14. Stosujemy dietę bogatoresztkową:
 Zwiększamy ilość spożywanego błonnika
Występuje on w kaszy gryczanej, graham,
pieczywo razowe
 Dodawać otręby do jogurtów, surówek itp.
 Suszone owoce: śliwki, rodzynki, figi,
 Korzystne działanie na perystaltykę mają
także: chłodna woda z miodem pita na
czczo, jogurt, kefir, woda gazowana, napar z
suszonych śliwek
 Potrawy i chłodne napoje

15. Ograniczyć pokarmy obniżając perystaltykę
jelit:
 Kluski
 Pieczywo białe, biały ryż, kasza manna
 Mąka ziemniaczana, ciastka
 Banany
 Warzywa powodujące wzdęcia: groch, fasolę,
bób
 Suche pożywienie
 Mocną herbatę

16. Stosujemy dietę łatwostrawną:
 Ograniczamy pokarmy drażniące przewód
pokarmowy zarówno mechanicznie,
chemicznie i termicznie
 Błonnik podajemy w postaci warzyw i
owoców gotowanych
 Zaleca się produkty wzmagające procesy
fermentacyjne w jelitach np. woda z
miodem, soki owocowe i warzywne, jogurt,
kefir, wody mineralne
 Namoczone suszone śliwki

17.  Tłuszcze podawane na czczo-masło, olej,
oliwa dają lepszy „poślizg” treści
pokarmowej
 Ograniczamy białko zwierzęce pochodzące z
mięs bogatych w tkankę łączna- bo wzmagają
skurcze
 Wyłączamy z diety: pieczywo razowe, grube
kasze, warzywa i owoce wzdymające,
niedojrzałe owoce ze skórką, potrawy
smażone, pieczone, ostro przyprawione

18.  Zmiana diety
 Przyjmowanie dużej ilości płynów
co najmniej 1,5-2 l
 Prawidłowy rytm snu
 Nie wskazane jest kładzenie się spać
bezpośrednio po posiłku ostatni posiłek 2-3 h
przed snem, potem tylko płyny
 Wyrobienie nawyku wypróżniania się o tym
samym czasie

19.  Uprawianie długich spacerów, gimnastyki i
masaże, a szczególnie refleksologia
 Zawsze znajdować czas na załatwienie
potrzeb fizjologicznych-nie wstrzymywać
kału
 Warto wcześniej wstać z łóżka i dłużej
przesiedzieć w łazience-jelito grube jest
najaktywniejsze rano

22. Przyczyny:
 Zmiany hormonalne- pod wpływem
progesteronu układ pokarmowy ulega
rozleniwieniu
 Jelita rozciągają się, pracują wolniej i mniej
efektywnie
 Trawienie przebiega dużo wolniej, niż przed
ciążą
 Ucisk macicy na jelita powoduje komplikacje
z wydalaniem, im dziecko większe, tym
zaparcia pojawiają się częściej

23. Przyczyny:
 Mało aktywny tryb życia przyszłej mamy
 Niewłaściwa Dieta
 Przyjmowanie leków-np. preparaty z żelazem

24.  Dieta bogatoresztkowa w tym
spożywanie dużej ilości płynów
 Aktywność fizyczna (gimnastyka, lekkie
ćwiczenia, codzienne spacery)
 Czopki glicerynowe
 Laktuloza-po konsultacji z lekażem
 Preparaty z błonnikiem

25.  Dziecko karmione piersią może oddawać stolec
po każdym karmieniu (8-10), ale także nie
oddawać stolca przez 10 dni-jest to normą jeśli
nie występują niepokojące objawy takie jak:
 Ból i wysiłek podczas defekacji
 Drażliwość, osłabienie apatytu
 Słaby przyrost masy ciała
 Dziecko karmione sztucznie powinno wydalać
codziennie

26. Podstawą leczenia jest modyfikacja diety:
 Nie zagęszczać mleka
 Ograniczyć pokarmy zapierające takie jak
gotowany ryż,marchew, banany
 Nie podawać słodyczy-szczególnie czekolady
 Dostarczać dziecku odpowiednią ilość płynów
 Zapewnić mu ruch

27.  Laktuloza
 skuteczną dawką jest 1-3 ml/kg.mc
 Maksymalna dawka na dobe to 40 ml
 Należy ją stosowąc długo i cierpliwie
 Może powodować: wzdęcia,wtiatry, skurcze
jelitowe, zaburzenia elektrolitowe
 Jest przeciwskazana u dzieci z galaktozemią
 Preparaty: Lactulosum, Duphalac, Lactulol,
normalac

28.  Laktuloza

29. Trimebutyna
 Dawkowanie:
 do 6 miesiąca życia podaje się 2 1/2 ml
zawiesiny 2-3 razy dziennie
 od 6 do 12 miesiąca życia - 5 ml 2 razy
dziennie
 od 2 - 5 roku życia -5 ml 3 razy dziennie
 Działania nieporządane: rzadko skórne
alergie
 Preparaty: Debridat

30. Doraźnie można zastosować:
 Czopki glicerynowe
 Leku nie wolno podawać w stanach
zapalnych jelita grubego, a także jelita
cienkiego
 Zbyt częste ich używanie może doprowadzić
do podrażnienia śluzówki jelita
 Powstały wówczas ból i dyskomfort w okolicy
odbytnicy mogą wywołać efekt odwrotny:
odruchowe zaciskanie zwieracza odbytu i
zatrzymanie wydalania kału

31.  Osoba umieszczająca czopek powinna wykonywać
tę czynność czystymi rękami i mieć krotko
przycięte paznokcie
 W wypadku niemowląt najlepiej jest położyć
dziecko na brzuszku z podkurczonymi nóżkami i do
wypiętej w ten sposób pupy (odbytu) włożyć
czopek "ostrzejszą" stroną na głębokość 2-3 cm, aż
czopek sam się wślizgnie do końca. Potem można
na chwilę ścisnąć dziecku pośladki
 Po zabiegu bezwzględnie należy dokładnie umyć
ręce!
 Czopek powinien znaleźć się w odbycie cały!
 Czopki należy przechowywać w lodówce

32. Dla dzieci które już nie są karmione piersią:
Bebilon Comfort
 Bebilon Comfort 1 – dla niemowląt od
urodzenia
 Bebilon Comfort 2 – dla niemowląt powyżej 4
miesiąca życia

33. Należy unikać stymulowania defekacji
manewrami typu wkładanie do odbytu palca
lub termometru!
 Powtarzanie takich zabiegów wytwarza
nieprawidłowy wzorzec defekacji - dziecko
uzależni się od tego typu stymulacji odbytu i z
każdym tygodniem będzie mu coraz trudniej
samodzielnie prawidłowo oddać stolec

35.  Dieta
 Spożywanie dużej ilości płynów
 Aktywność fizyczna
 Zmiana trybu życia
 Pamiętać o profilaktyce zaparć!
 Stosowanie środków przeczyszczających

36.  Chłoną wodę, dzięki czemu zwiększają
objętość mas kałowych i nasilają
perystaltykę
 Działanie rozwija się wolno po 12-24
godzinach, maksymalnie po kilku dniach i
jest łagodne
 Nie powodują poważnych działań
niepożądanych

37.  Otręby pszenne i żytnie
 Preparaty z błonnikiem:
 BIO-BŁONNIK
 BŁONNIK
 BŁONNIK z ananasem
 Dicoman
 MICROBŁONNIK Kakaowy
 MICROBŁONNIK Lniany
 MICROBŁONNIK Marchwiowy
 Błonnik jabłkowy
Uwaga! –Nadmiar błonnika w diecie może
spowodować efekt odwrotny-zadziała zapierająco

39.  Agar
 Karagen
 Alginiany
 Śluzy roślinne-babka płesznik,jajowata
 Metyloceluloza
 Karboksymetyloceluloza
Uwaga: Przyjmowanie leków pęczniejących wpływa na
wchłanianie innych leków, wchłanianie ich ulega
opóźnieniu
Nie należy spożywać ich w tym samym czasie
Szczególnie niebezpieczna jest interakcja z glikozydami
nasercowymi, i lekami p/depresyjnymi

40.  Angiolax
 BŁONNIK Psyllium
 COLON C
 COLOSAN EX
 XENEA Błonnik proszek
 SOLGAR BŁONNIK Z ŁUSEK BABKI PŁESZNIK
 LAXINAT
 ZDROVIT PROTECT BŁONNIK
 ISPAGUL ZIELE
 PŁESZNIK
 JELITON
 NASIENIE PŁESZNIKA

42. Solne środki osmotyczne
 Powodują zatrzymanie, i przenikanie wody
do światła jelita co przyspiesza pasaż treści
pokarmowej przez jelita
 Działanie rozpoczyna się po 2-4 godzinach po
podaniu doustnym i 2-5 minut po podaniu
doodbytniczym
 Nie stosować u małych dzieci i osób z
upośledzoną czynnością nerek

43.  Fosforany sodu
 Enema
 Rectanal
 Siarczan magnezu
 Sól gorzka -Siarczan magnezowy
 Siarczan sodu
 SAL CAROLINUM FACTITIUM EFFERVESCENS

44.  Laktuloza
 Makrogol 4000
 FORLAX
 Olopeg

45. Parafina ciekła
 Pokrywa powierzchnię kału i błony śluzowej
 Powoduje rozmiękczenie mas kałowych i
ułatwia defekacje
 Działanie pojawia się po 8-12h po podaniu
Działanie niepożądane:
 Świąd odbytu
 Zmniejszenie wrażliwości bańki odbytu na
bodźce
 Stany zapalne
 Zmniejszenie wchłaniania witamin

46. Preparaty:
 Mentholaxin
 Mentho-Paraffinol
 Parafina ciekła

47. Dokuzan sodowy
 Środek powierzchniowo czynny
 Ułatwia wnikanie wody i tłuszczu do mas
kałowych
 Może powodować gorzki smak w ustach,
nudności, bule brzucha, hipokalemie
Preparaty
 Doculax
 Laxol
 Laxopol
Czopki glicerynowe

48. Olej rycynowy
 Ulega w przewodzie pokarmowym
przekształceniu do kwasu rycynolowego
 Silnie działa drażniąco na ścianę jelita
 Pobudza aktywność wydzielniczą gruczołów
jelitowych
 Działanie następuje po 2-4 h
 Może powodować przekrwienie narządów
jamy brzusznej i miednicy mniejszej oraz
bolesne skurcze jelit

49. Preparaty
 APTECZKA BABUNI - OLEJ RYCYNOWY
 OLEJ RYCYNOWY GEMI
 OLEUM RICINI

50. Glikozydy antrachinonowe
 Ulegają w okrężnicy hydrolizie pod wpływem
bakterii
 Uwolnione aglikony wywierają bezpośrednie
działanie pobudzające na splot nerwów błony
mięśniowej jelita
 Nasilają perystaltykę i powodują defekacje
 Działanie po 8-12h
 Mogą powodować napadowe skurcze jelit,
zapalenie jelita grubego, nasilenie i przedłużenie
krwawień miesiączkowych
 Długotrwałe stosowanie może doprowadzić do
hipokalemii i pogorszenia funkcjonowania jelit-
atonia

51. Preparaty:
 ZIELNIK APTECZNY - KORA KRUSZYNY (ZIOŁA
SYPANE)
 Altra
 Alax
 Figura 2

52. Preparaty
 Korzeń rzewienia, zioło pojedyncze
 Radirex

53. Preparaty
 Agiolax
 Regulax
 Xenna
 Xenna extra
 Bekunis
 Figura 1
 Liść senesu
 Senefol
 Red slim tea
 Senes fix
 SENALAX

55.  Stosowany jest w formie czopków lub
doustnie
 Działa drażniąco na błonę śluzową odbytnicy
 Działa po 15-16 minutach
 Może powodować skórne odczyny alergiczne
Skórcze jelit
 Długotrwałe stosowanie może prowadzić do
zaparć oraz zaburzeń elektrolitowych
Preparaty:
 BISACODYL
 Bisacodyl draż