Eindwerk Graduaat Bibliotheekwezen

Leer- en Innovatiecentrum
2
Kenmerk: Presentatie Eindwerk Leen Liefsoens 2 juni 2008
Welke rol kan de hogeschoolbibliotheek spelen
bij het aanleren van informatievaardigheden aan
studenten?
Eindwerk Leen Liefsoens
Wat kunnen we er mee binnen de Werkgroep
Informatievaardigheden?

3
Inhoud
• Achtergrond Eindwerk
• Inhoud Eindwerk
– Informatievaardigheden
– Informatievaardigheden in hogeschoolbibliotheken in
Nederland en Vlaanderen
– Informatievaardigheden in Hogeschool Zuyd en Provinciale
Hogeschool Limburg
– Zelfinstructiemodules
– Module Informatievaardigheden
– Conclusies
• Toepasbaar binnen Werkgroep Informatievaardigheden?

4
Achtergrond
• Opleiding Graduaat in het Bibliotheekwezen en Documentaire
Informatiekunde aan het
Centrum voor Volwassenen-onderwijs Vrije Leergangen Limburg
te Genk
Promotoren: Myriam Lemmens en Monique Triepels
September 2007
• Waarom informatievaardigheden?
– Informatiemaatschappij
– Kerntaak hogeschool : studenten leren omgaan met
informatie
– Hot item binnen hogeschoolbibliotheken
• Een Vlaamse studente werkzaam in een Nederlandse bieb

5
Informatievaardigheden (1)
• Definitie:
“Ultimately, information literate people are those who have
learned how to learn. They know how to learn because they
know how knowledge is organized, how to find information,
and how to use information in such a way that others can
learn from them. They are people prepared for lifelong
learning, because they can always find the information
needed for any task or decision at hand”
Bron: American Library Association Presidential
Committee on Information Literacy

6
• Model informatievaardigheden:
Bron: Informatievaardigheden / Albert Boekhorst

7
• Informatievaardigheden inbedden in het onderwijs via de
Information Literacy Competency Standards for Higher Education
vastgesteld door
the Association of College and Research Libraries (ACRL-
normen), vertaald naar het Nederlands door het
Landelijk Overleg Omgaan met Wetenschappelijk Informatie
(LOOWI)
• Informatievaardigheid is die combinatie van competenties die
het individu in staat stelt te onderkennen welke informatie
nodig is om de behoefte aan informatie te vervullen, deze
informatie op een efficiënte en effectieve manier te
verzamelen, te evalueren en voor zichzelf te verwerken en op
een correcte wijze in een product kan omzetten en dit product
kan presenteren of verspreiden.

8
Informatievaardigheden in hogeschool-
bibliotheken in Nederland en Vlaanderen (1)
• Welke activiteiten ontplooien hogeschoolbibliotheken in
Nederland en Vlaanderen nu al om informatievaardigheden bij
te brengen aan studenten?
• Methode:
– Vragenlijst via e-mail:
 Activiteiten en toetsing
 Rol van de hogeschoolbibliotheek
 Curriculum
 Nieuwe ontwikkelingen
– 70 hogeschoolbibliotheken
– Respons 43% (Nederland 38%, Vlaanderen 52%)

9
• Resultaten:
– Vooral bibliotheekrondleidingen en
catalogus/databankinstructies
– HIT en TILT worden weinig gebruikt
– Bijna geen toetsing
– Informatievaardigheden worden nauwelijks vernoemd in
curriculum
– Merendeel bibliotheken is bezig met het evalueren en
opnieuw ontwikkelen van hun
informatievaardighedeninstructies

10
• Samenwerking en activiteiten:
– Projecten:
 Virtueel Discursief Kennisnetwerk / Instrumentatie van
onderwijs in de kenniscompetenties
 Digibib II
 Werken aan informatievaardigheden met flexibel inzetbare leerobjecte
– Werkgroepen:
 SHB werkgroep Informatievaardigheden
 VVBAD sectie Schoolbibliotheken
– Online cursussen:
 HIT
 TILT
 Webdetective

11
Informatievaardigheden in Hogeschool Zuyd
en Provinciale Hogeschool Limburg (1)
• HS Zuyd: domein Economie & Talen
PHL: departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde
• Methode:
– Interviews
 Het begrip informatievaardigheden
 Belang informatievaardigheden
 Informatievaardigheden binnen het onderwijs
 Rol hogeschoolbibliotheek
 Curriculum
 Nieuwe ontwikkelingen
– 20 docenten (HS Zuyd 15, PHL 5)

12
Informatievaardigheden in Hogeschool Zuyd
en Provinciale Hogeschool Limburg (2)
• Resultaten:
– Begrip informatievaardigheden is bekend
– Student heeft informatievaardigheden nodig tijdens alle
onderwijsactiviteiten
– Student wordt niet beoordeeld op informatievaardigheden
– Informatievaardigheden is van belang voor de toekomstige
loopbaan van de student
– Informatievaardigheden komen in meer of mindere mate
aan bod in de gewone onderwijsactiviteiten, maar…
– De hogeschoolbibliotheek moet een grotere rol spelen
– Informatievaardigheden vaag geformuleerd binnen het
curriculum (algemene HBO-competenties)

13
Zelfinstructiemodules
• E-merge:
– De digitale bibliotheek in een digitale leeromgeving
– Digibib II
• Opbouw ZIM: verschillende didactische vormen
• Technieken, toetsing en inbedding van de ZIM
• Voorbeeld ZIM Endnote Hoe creëer ik referenties in een
Endnote Library:
– Tekst
– Simulatie
– College-video

14
Module informatievaardigheden
• Information Management
• Opbouw module: colleges en practica
• Ondersteuning hogeschoolbibliotheek:
– Website informatievaardigheden
– Practica:
 Toets informatieproblemen oplossen (klik)
 Bronnenkennis
 Nieuwe media
 Zoeken en vinden
 Kwaliteit van informatie
 Verwerken van informatie
De website informatievaardigheden volgt de structuur van het zoekproces:
1. Zoekproces  E-bronnen
2. Probleemafbakening  Zoeken via internet
 Vraaganalyse  Zoekmachines
3. Zoekstrategie  Webdirectories
 Zoektermen  Nieuwe media
 Zoekmethoden 5. Selectie
 Zoektechnieken  Bruikbaarheid
 Zoektools  Relevantie
4. Plaats en toegang  Beoordelen kwaliteit
 Inleiding 6. Evaluatie
 Soorten bronnen 7. Resultaat
 Formele en Inhoudelijke ontsluiting  Kenniskaart
 Zoeken via de bibliotheek  Bronvermelding
 Catalogi  Endnote / Reference Manager
 Databanken

15
Conclusies
• Noodzaak informatievaardigheden binnen het onderwijs
• Activiteiten om informatievaardigheden aan te leren aan de
student worden nu al georganiseerd door bibliotheek én
onderwijs
• Bibliotheek kan zijn rol vergroten door hun activiteiten af te
stemmen op die van het onderwijs én door het onderwijs te
ondersteunen
• Integratie van informatievaardigheden in diverse
opleidingsonderdelen is belangrijk (attitude en context)
• Leerlijn informatievaardigheden binnen curriculum
• Docenten informatievaardig maken!

16
Wat kunnen we er mee binnen de Werkgroep
Informatievaardigheden?
• Is het begrip informatievaardigheden beken binnen Avans?
Ziet het onderwijs het belang ervan in? Worden er binnen het
onderwijs al activiteiten georganiseerd om studenten
informatievaardigheden bij te brengen? Kunnen wij als
werkgroep Informatievaardigheden aansluiten bij deze
activiteiten?
• Leerlijn informatievaardigheden, let op het curriculum!
• Inzetten ZIM’s binnen het project DLC?
• Website informatievaardigheden wenselijk?
• Module informatievaardigheden wenselijk?
• Van informatievaardige docenten naar informatievaardige
studenten!
• …

17
Dank je wel voor jullie aandacht!
• Mijn scriptie kan je downloaden via
http://www.esnips.com/doc/06e92577-75da-4fa7-b36f-
14da728ac983/Scriptie

Eindwerk Graduaat Bibliotheekwezen

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (16)

Similaire à Eindwerk Graduaat Bibliotheekwezen

Similaire à Eindwerk Graduaat Bibliotheekwezen (20)

Plus de Leen Liefsoens

Plus de Leen Liefsoens (12)

Eindwerk Graduaat Bibliotheekwezen