Dijetar i se vertetes

Dijetarët e vërtetë
Falënderimi i takon All-llahut. Atë e falënderojmë dhe prej Tij falje dhe ndihmë kërkojmë. Kërkojmë
mbrojtje nga All-llahu prej të këqijave të vetvetes dhe të veprave tona. Kë e udhëzon All-llahu s'ka
kush e lajthit dhe kë e largon nga rruga e vërtetë, s'ka kush e udhëzon. Dëshmoj se s'ka hyjni tjetër
përveç All-llahut , i Cili është Një dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.
"O ju që keni besuar, keni frikë All-llahun me një frikë të denjë dhe mos vdisni, pos duke
qenë muslimanë!" (Ali Imran: 102)
"O ju njerëz! Keni frikë Zotin tuaj që ju ka krijuar prej një veteje dhe nga ajo krijoi palën e saj,
e prej atyre dyve u shtuan shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun që me emrin e Tij
përbetoheni, ruajeni farefisin, se All-llahu është Mbikqyrës mbi ju." (En-Nisa:1)
"O ju besimtarë, keni frikë All-llahun dhe thuani fjalë të drejta. Ai (All-llahu) ju mundëson të
bëni vepra të mira, jua shlyen mëkatet e juaja,e kush respekton All-llahun dhe të Dërguarin e
Tij, ka shpëtuar me një shpëtim të madh." (El-Ahzab:70:71)
Thënia më e vërtetë është thënia e All-llahut, kurse udhëzimi më i mirë - udhëzimi i Muhammedit
sal-lall-llahu 'alejhi ve sel-lem. Veprat më të këqia janë ato të shpikurat, çdo shpikje është bid'at dhe
çdo bid'at është lajthitje, e çdo lajthitje çon në zjarr...
Çdo ditë më shumë shtohet nevoja e këtij umeti për dijetarë rabbanijjunë (dijetar i cili sakrifikon
çdo send për të përhapë fenë e All-llahut me dituri dhe vepër), të cilët All-llahu [subhanehu ve teala]
i përshkruan duke thënë: "Po All-llahut ia kanë frikën nga robërit e Tij, vetëm dijetarët" (Fatir: 28).
"Bëhuni dijetarë të mësimeve të Zotit, ngase u keni mësuar njerëzve librin dhe e keni studijuar atë"
(Ali Imran: 79).
Kjo ndodhë nga shkaku se dijetarët janë (zëvendës të) trashëgues të Pejgamberëve, i udhëzojnë
njerëzit drejt të vërtetës. Ata janë kullë e udhëzimit dhe llambë që shëndrit. Nëse nuk ekzistonin
dijetarët, njerëzit do të ishin si kafshët, nuk do të dinin ç’është e mira dhe ç’është e keqja. Për këtë
shkak, vlera e dijetarëve është e madhe. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: "Dhe prej tyre Ne
bëmë prijës që me urdhërin Tonë udhëzojnë, pasi që ata ishin të durueshëm, dhe ndaj
argumenteve tona ishin të bindur" (Sexhde: 24).
Imamllëku (prijësia) në fe arrihet me sabër dhe bindje, por, a thua vallë, çdokush që vesh shall e
xhybe është dijetar?
Jo…!
Dijetar është ai që i frikohet All-llahut [subhanehu ve teala] me frikë të vërtetë, vepron sipas
urdhërave të Tij, largohet prej mëkateve, kërkon diturinë për hirë të All-llahut [subhanehu ve teala],
e jo që të polemizojë me dijetarë, as që të tregohet para injorantëve, as që t’i hapet vendi nëpër
mexhlise, as që të lavdërohet e të shenjtërohet dhe as që ta korrë atë që e ka mbjellë.
Kurse dijetar i keq është ai i cili i zbukuron fjalët, thurrë fjali të bukura, mirëpo nuk posedon asnjë
vepër të mirë. Zemra e tij është përplot me nifak, edhe pse si vegë, mendon se ka ujë, mirëpo nuk
gjen asgjë përveç shkretirës. E thotë atë që nuk e vepron, kurse e vepron atë që nuk është
urdhëruar të veprojë. Flet atë që nuk e din dhe nuk vepron vepra të mira. Angazhon veten me
gabimet e tjerëve kurse vetveten e haron.
Mundohet që ta fitojë këtë botë dhe të fitojë pozitë te njerëzit me diturinë e tij. Ky lloj njerëzish nuk
do ta shijojnë erën e Xhennetit deri sa të kthehet qumshti në ajkë dhe deri sa të hyjë deveja në
vrimë të gjilpërës, përveç nëse don All-llahu.
Sot shumë pak janë dijetarët rabbanijjun, përveç atyre që i ka mëshiruar All-llahu, ngase
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: "All-llahu nuk e merr diturinë duke e nxjerrë nga
gjoksi i dijetarëve, por e merr me vdekjen e dijetarëve, deri sa nuk mbetet asnjë dijetarë. Në këtë
rast njerëzit marrin për kryetarë injorantët, i pyesin e ata përgjigjen pa dituri, kështu që vet shkojnë
në humbje e edhe të tjerët i dërgojnë në humbje" (Transmetojnë Buhariu dhe Muslimi).
Dua t’i përmendi disa cilësi të dijetarëve rabbanijjun:
a) Ata qëndrojnë larg mbretërve (kryetarëve), duke pasur drojë të përzihen me ta. Ikin prej tyre
ashtu siç ikin nga ai që është i sëmurë me sëmundje ngjitëse, me qëllim që mos të sprovohen dhe
të mos bëhen të varur prej dunjallëkut të tyre. Sa veprim i keq është ky dhe sa vend të keq do të
kenë këta në Ditën e Kijametit.
Hudhejfeja [radijall-llahu anhu] thotë: "Keni drojë vendet e sprovimeve". Njerëzit e pyetën: "Ç’janë

ato vende?". Ai tha: "Dyert e mbretërve (kryetarëve). Ndokush prej juve hyn te ata dhe i beson
gënjeshtrat e tyre, dhe thotë atë që nuk e meritojnë".
Seid ibën Musejjibi [radijall-llahu anhu] thotë: "Nëse shihni ndonjë dijetar që sillet rreth kryetarëve,
kini kujdes prej tij, se ai është vjedhës".
Disa prej selefit kanë thënë: "Nuk do të marrish diç prej dunjasë së tyre pa marrë ata diç prej fesë
tënde".
b) Nuk nxitojnë të japin fetva, pra dijetari i mirë nuk jep fetva për një send që nuk e din mirë. Selefu-
salihu refuzonin të japin fetva saqë kthehej pyetja së dyti te i pari.
Abdurr-rrahman ibën Lejla thotë: "Në këtë xhami kam takuar njëqind e njëzet sahabe. Çdoherë që
pyeteshin për ndonjë çështje ose për ndonjë hadith, çdokush dëshironte që vëllau i vet të japë fetva,
andaj kjo më vonë iu dorëzua atyre që pretendojnë se janë dijetarë, të cilët mund t’u japin përgjigje
pyetjeve të tilla, të cilat nëse i ofroheshin Omerit [radijall-llahu anhu], ai i tubonte sahabet që kanë
marrë pjesë në Bedër dhe i konsultonte".
A thua vallë, ç’është gjendja sot me këta pretendues të diturisë?
c) Besimi i tyre është në pëlqim me besimin dhe metodën e selefu-salihut. E lartësojnë sunnetin dhe
e luftojnë bidatin dhe bidatçitë. E miqëson ehli sunnetin kurse e armiqëson ehli bidatin. Gjithashtu
lufton në rrugë të All-llahut me gojë dhe me shpatë dhe nuk i frikohet askujt.
d) Pason dhe nuk shpikë. Nuk bie në kundërshtim me Kur’anin dhe me sunnetin, e as që e ndanë
fenë në thelb dhe lëvore.
e) Lartëson selefu-salihun dhe i lavdëron.
f) Pranon të vërtetën dhe falënderon atë që e këshillon, edhe në qoftë se është më i vogël se ai dhe
ka më pak dituri se ai.
g) Ka frikë nga përfundimi i keq, nuk bëhet trim në gënjeshtër, nuk i dëmton muslimanët, nuk i
përbuzë dhe nuk akuzon me akuza të rrejshme.
h) Nuk sillet me kundërshtarët e tij musliman ashtu siç sillet me gjarpërit dhe akrepat. Nuk i jep liri
gjuhës që të ofendojë dhe të përbuzë, por e pastron gjuhën e tij dhe kërkon falje nga All-llahu dhe
ka frikë nga përfundimi i keq.
Sa kemi nevojë për dijetarë edukatorë që ta udhëzojnë këtë ummet rrugës së shpëtimit! Ky ummet
ka nevojë të madhe për shembëlltyrë, për persona që do të cilësohen me moral të dijetarëve të
gjeneratës së parë, të cilët ishin të cilësuar me moralin e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
morali i të cilit ka qenë Kur’ani, e të ngriten lart me to, ashtu që të vendosen në tokë, kurse kjo për
All-llahun [subhanehu ve teala]nuk është rëndë.
Bekir Halimi
Morali i mirë
Falënderimi i takon All-llahut. Atë e falënderojmë dhe prej Tij falje
dhe ndihmë kërkojmë. Kërkojmë mbrojtje nga All-llahu prej të
këqijave të vetvetes dhe të veprave tona. Kë e udhëzon All-llahu
s'ka kush e lajthit dhe kë e largon nga rruga e vërtetë, s'ka kush e
udhëzon. Dëshmoj se s'ka hyjni tjetër përveç All-llahut , i Cili është
Një dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.
"O ju që keni besuar, keni frikë All-llahun me një frikë të denjë
dhe mos vdisni, pos duke qenë muslimanë!" (Ali Imran: 102)
"O ju njerëz! Keni frikë Zotin tuaj që ju ka krijuar prej një
veteje dhe nga ajo krijoi palën e saj, e prej atyre dyve u shtuan
shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun që me emrin e Tij
përbetoheni, ruajeni farefisin, se All-llahu është Mbikqyrës
mbi ju." (En-Nisa:1)
"O ju besimtarë, keni frikë All-llahun dhe thuani fjalë të drejta.
Ai (All-llahu) ju mundëson të bëni vepra të mira, jua shlyen
mëkatet e juaja,e kush respekton All-llahun dhe të Dërguarin e
Tij, ka shpëtuar me një shpëtim të madh." (El-Ahzab:70:71)
Thënia më e vërtetë është thënia e All-llahut, kurse udhëzimi më i
mirë - udhëzimi i Muhammedit sal-lall-llahu 'alejhi ve sel-lem.

Veprat më të këqia janë ato të shpikurat, çdo shpikje është bid'at
dhe çdo bid'at është lajthitje, e çdo lajthitje çon në zjarr...
Morali i mirë është cilësi e pejgamberëve, burrave të drejtë dhe
të mirë. Me moral të mirë arrinë grada të larta dhe pozita të
lakmuara. All-llahu [subhanehu ve teala] ka veçuar pejgamberin e
Tij me një ajet ku ia ka përmbledhur të gjitha cilësitë e mira dhe
vyrtytet e larta, duke thënë:
“…dhe vërtetë ti (Muhammed) je në një shkallë të lartë karakteri”
(El-Karia’: 5)?
Morali i mirë shkakton dashuri reciproke dhe afrim me njerëzit,
kurse morali i keq shkakton urrejtje, zili dhe largim nga njëri tjetri.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] i ka nxitur muslimanët
në moral të mirë dhe në të kapurit për te, bile edhe e ka
përmbledhur në një vend me devotshmërinë, kur thotë: “Më së
shumti që hynë njerëzit në xhennet, hynë me devotshmeri dhe
moral të mirë” (Tra. Tirmidhiu dhe Hakimi).
Moral i mirë është: buzëqeshja, bërja mirë, largimi i të këqijave nga
njerëzit, thënia e fjalëve të mira, kahëzimi i hidhërimit, durimi, etj.
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka porositur Ebu
Hurejren [radijall-llahu anhu] me një porosi të madhe, duke i thënë:
“Ebu Hurejre, kapu për moralin e mirë. Ebu Hurejreja [radijall-llahu
anhu] i tha: Ç’është morali i mirë, o i Dërguar i All-llahut? Ai tha:
“Ta vizitosh atë që nuk të viziton, t’ia falësh atij që të bën zullum
dhe t’i japish atij që nuk të jep” (Tra. Bejhakiu).
Vëlla i nderuar, mendo rreth gjurmëve të mëdha dhe shpërblimit
që e ka ky vyrtyt dhe kjo veçori. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] thotë: “Njeriu me moralin e tij të mirë arrinë shkallën e
agjëruesit dhe falësit gjatë natës” (Tra. Ahmedi).
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] konsideroi moralin e
mirë si plotësim të imanit, duke thënë: “Njeriu me iman më të plotë
është ai që ka moral më të mirë” (Tra. Ebu Davudi dhe Ahmedi).
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: “Njeriu më i
dashur te All-llahu është ai që më së shumti u bën dobi njerëzve,
kurse vepra më e dashur te All-llahu është gëzimin që e futë në
zemër të një muslimani, largimin e ndonjë brenge prej tij, larjen e
ndonjë borxhi të tij, ose largimin e urisë prej tij. Të eci me një vëlla
timin musliman për ndonjë nevojë të tij është më e dashur për mua
sesa të qëndrojë në itikaf në xhami një muaj” (Tra. Taberaniu).
Muslimani është urdhëruar të thotë fjalë të lehta dhe të buta që të
regjistrohen në peshojën e veprave të tija të mira. Pejgamberi [sal-
lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: “Fjala e mirë konsiderohet sadaka
(lëmoshë)” (Tra. Buhariu dhe Muslimi).
Bile edhe buzëqeshja që nuk i kushton aspak muslimanit,
shpërblehet për te. Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
thotë: “Buzëqeshja në fytyrë të vëllaut tënd konsiderohet sadaka”
(Tra. Tirmidhiu).
Udhëzimet pejgamberike në nxitje për moral të mirë dhe durimin e
të këqijave janë të shumta dhe të njohura, kurse sjellja e tij është
shembëlltyrë që duhet pasur në sjelljen e njeriut me vetveten, me
gruan e tij, me fqinjët e tij, me muslimanët e dobët, me injorantët,
bile edhe me mosbesimtarët. All-llahu thotë:
“Mos t’ju pengojë sjellja e keqe e një populli nga të sjellurit drejt me
ta. Silluni drejt me ta, ngase kjo është më afër devotshmërisë”.
Shenjat e moralit të mirë janë përmbledhur në disa cilësi, andaj,
vëlla i dashur musliman, njihi ato dhe kapu për to. Në përgjithësi
këto janë: njeriu të jetë shumë i turpshëm, njeri që nuk i dëmton

tjerët, të ketë shumë mirësi, të flet drejt, të flet pak, të punojë
shumë, të rëshqasë pak, të jetë pak kurreshtar, mirëbërës ndaj
farefisit, i ndershëm, durimtarë, falënderues, i kënaqur, i butë, i
shoqërueshëm, i mëshirshëm, jo ofendues e as mallkues, njeri që
nuk bartë fjalë e as nuk merr nëpër gojë, nuk nxiton, nuk është
ziliqar e as koprrac, por është fytyrndritur, kur don ndokend, e don
për hirë të All-llahut, kënaqet për hirë të All-llahut dhe hidhërohet
për hirë të All-llahut.
Baza të moralit të keq janë: mendjemadhësia, nënçmimi dhe
kërkimi i gjërave të ulta, kurse baza e moralit të mirë është
frikërespekti dhe ambicja e lartë. Andaj, krenaria, ecja kokëlartë,
vetmahnitja, zilia, zullumi, mendjemadhësia, ashpërsia,
vrazhdësia, mospranimi i këshillës, ndalja e gjërave vetëm për
vete, kërkimi i postit të lartë, vrapimi pas autoritetit dhe postit,
lavdërimi për një vepër që nuk e ka bërë, etj, të gjitha burojnë nga
mendjemadhësia, kibri.
Kurse, gënjeshtra, sjellja e poshtër, tradhtia, mashtrimi, lakmia,
trishtimi, frika, pamundësia, dembelia, nënshtrimi ndokujt tjetër
përveç All-llahut, zëvendësimi i të mirave me të këqija, etj, janë
nga nënçmimi, zemërngushtësia dhe ambicjet e ulta.
Vëlla i nderuar musliman.
Është rast i volitshëm të shpresosh shpërblimin nga përvehtësimi i
moralit të mirë, ta detyrosh vetveten të cilësohet me këto vyrtyte
dhe të luftosh për këtë. Kujdes, mos e le vehten të edukohet në
urrejtje, mllef, shprehje të fëlliqura, padrejtësi, bartje të fjalëve,
përgojim, koprraci, mosvizita e farefisit, etj. Habitem nga ai i cili
pesë herë në ditë lanë fytyrën e tij, duke iu përgjigjur me këtë
thirrësit të All-llahut [subhanehu ve teala], kurse asnjëherë në vit
nuk e pastron zemrën e tij nga njollat e dunjasë, errësirën e
zemrës dhe sjelljet e këqija që janë ngjitur për te!
Kujdesu që ta edukosh vehten, ta heshtish hidhërimin dhe të
gëzohen njerëzit që janë përreth teje, qofshin ata prindërit, gruaja,
fëmijët, shokët, miqtë me sjelljen e mirë me ta, fjalët e mira që ua
thua, buzëqeshjen në fytyrë kur t’i takosh, duke shpresuar të fitosh
shpërblim me këtë vepër.
Përmbaju këshillës së Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]
të përgjithshme, ku thotë: “Ke frikë All-llahut kudo që të jeshë,
pasoje të keqen me një të mirë, e cila do ta shlyen këtë të parën
dhe sjellu me njerëzit me moral të mirë” (Tra. Tirmidhiu).
Na bëftë All-llahu [subhanehu ve teala] prej atyre për të cilët
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Më i afërt me
mua në ditën e Kijametit do të jetë ai që ka moral më të mirë” (Tra.
Ahmedi, Tirmidhiu dhe Ibn Hibbani).
All-llahu jonë, kërkojmë falje dhe shëndet të vazhdueshëm. All-
llahu jonë, na e përmirëso moralin tonë dhe na i zbukuro veprat
tona. All-llahu jonë, ashtu sikurse na e ke zbukuruar krijimin tonë,
na e zbukuro moralin tonë. Zoti jonë, na fal neve, prindërit tanë
dhe mbarë muslimanët. Paqa dhe bekimi qofshin mbi Pejgamberin
tonë [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem], mbi familjen dhe mbarë
shokët e tij.
Nga libri: “40 mësime për atë që e takon Ramazanin”
Vlera e dhjetë ditëve të Dhul-Hixhes
Falënderimi i takon All-llahut. Atë e falënderojmë dhe prej Tij falje dhe ndihmë kërkojmë.

Kërkojmë mbrojtje nga All-llahu prej të këqijave të vetvetes dhe të veprave tona. Kë e udhëzon
All-llahu s'ka kush e lajthit dhe kë e largon nga rruga e vërtetë, s'ka kush e udhëzon. Dëshmoj se
s'ka hyjni tjetër përveç All-llahut , i Cili është Një dhe dëshmoj se Muhammedi është rob dhe i
dërguar i Tij.
"O ju njerëz! Keni frikë Zotin tuaj që ju ka krijuar prej një veteje dhe nga ajo krijoi palën e
saj, e prej atyre dyve u shtuan shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun që me emrin e
Tij përbetoheni, ruajeni farefisin, se All-llahu është Mbikqyrës mbi ju." (En-Nisa:1)
bëni vepra të mira, jua shlyen mëkatet e juaja,e kush respekton All-llahun dhe të Dërguarin
e Tij, ka shpëtuar me një shpëtim të madh." (El-Ahzab:70:71)
sal-lall-llahu 'alejhi ve sel-lem. Veprat më të këqia janë ato të shpikurat, çdo shpikje është bid'at
Falënderimi i takon All-llahut, Zotit të botëve! Bekimi dhe paqja qofshin mbi të Dërguarin e Tij i
cili është dërguar mëshirë për mbarë botën dhe udhërrëfyes për tërë njerëzimin, mbi familjen dhe
shokët e tij që dhanë jetën dhe pasurinë e tyre për hirë të All-llahut [subhanehu ve teala]. All-llahu
qoftë i kënaqur me ta dhe edhe neve na bëftë prej pasuesve të tyre të mirë.
O vëlla i dashur, dëshiroj të ta bëj me dije se je pranë disa ditëve të cilat All-llahu [subhanehu ve
teala] i bekoi për ata të cilët janë zhytur në mëkate dhe dëshirojnë t’i kthehen All-llahut të tyre.
Vallë, a mos je ti ai i cili nuk ke nevojë për Zotin tënd? Apo ndoshta ke harruar se tek Ai është
përfundimi yt? Apo ndoshta të ka mahnitur jeta e kësaj bote? Të jeshë i vetëdijshëm se jeta e
kësaj bote është kalimtare dhe e shkurtër, ndërsa jeta e ahiretit është e përhershme dhe e gjatë.
Ti e di se kënaqësitë e kësaj bote janë të kufizuara ndërsa dënimi i varrit është i dhembshëm.
Ku janë kënaqësitë e kësaj bote? Shkuan dhe nuk lanë tjëtër gjë pos pendimit.
O vëlla i dashur, çke që largohesh, çke që nuk të pëlqen All-llahu, apo ke harruar se tek Ai është
kthimi yt? Ndoshta po mendon se je krijuar për të jetuar gjithmonë! Për atë vëlla i dashur ke
kujdes se ajo ditë që kalon nuk kthehet më, ndërsa në anën tjetër vdekja afrohet. Për këtë qëllim
punën e sotme mos e le për nesër! Vëlla i dashur, a ke vendosur t’i kthehesh Zotit tënd? Ç’ke që
aq shumë je zhytur në mëkate? A po mendon se nuk të përcjellë askush? Apo dhuntitë e shumta
të All-llahut të kanë mashtruar? A mendon se je krijuar vetëm për t’u dëfryer? Përse aq shumë je
zemëruar me Zotin tënd? Çka të ka bërë që t’i e ke harruar? Kush të ushqen nëse Ai të braktisë?
Kush të furnizon nëse Ai ta ndal furnizimin? Kush të ndihmon dhe të shpëton pos Atij? Kush të
zbukuroi dhe të furnizoi? Kush të gëzoi dhe të bëri të lumtur? Vetëm All-llahu i posedon këto
mundësi dhe nuk i posedon askush tjetër pos Tij.
Për atë vëlla i dashur, eja dhe penduhu tek Zoti yt se nuk gjen mëshirues tjetër pos Tij. All-llahu
është më i mëshirshëm për ty sesa nëna yte. All-llahu nuk don që robin e Tij ta sheh në zjarr.
Vëlla i dashur, tani je pranë dhjetë ditëve që All-llahu është betuar në to dhe për ty i bekoi. Ke
kujdes që mos të kalojnë këto ditë pranë teje e ti mos t’i kesh shfrytëzuar, e as mos thuaj se ka
kohë, se jam ende i ri, për arsye se vdekja nuk dallon të moshuarin nga i riu. Pra, thesarin e
shpërblimit të All-llahut e ke pranë vete dhe ti je ai që vendos për fatin dhe ardhmërinë tënde.
E unë dëshiroj që të t’i ofroj disa ajete kur’anore dhe udhëzime profetike në mënyrë që jeta yte të
jetë më e lumtur gjatë këtyre ditëve.
All-llahu i Lartëmadhëruar në Kur’anin Famëlartë thotë:
“Pasha agimin! Pasha dhjetë netët!” (El-Fexhr: 1-2)
Transmetohet nga Ibën Abbasi [radijall-llahu anhu] se i dërguari i All-llahit [sal-lall-llahu alejhi ve
sel-lem] ka thënë:
“Nuk ka ditë, në të cilën veprat e mira janë më të dashura te All-llahu sesa këto ditë. E ato janë
dhjetë ditët e muajit Dhul-hixhe”. Të pranishmit e pyetën: “O i Dërguari i All-llahut, as xhihadi në
rrugën e All-llahut?” Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] u përgjigj: “As xhihadi në rrugën e
All-llahut, përveç nëse njeriu del vet dhe me pasurinë e tij dhe nuk kthehet me asgjë.”
(Transmeton Buhariu).
Sipas Ibën Abbasit [radijall-llahu anhu] dhe shumicës së komentatorëve të Kur’ani Kerimit, All-
llahu [subhanehu ve teala] është betuar kur thotë: “Pasha dhjetë netët!”. Këto dhjetë netë janë
dhjetë ditët e para të Dhul-Hixhes.

Për atë vella i dashur, mundohu që në këto ditë të bësh sa më shumë punë të mira, si për
shembull: të lexosh Kur’an më shumë, të japësh lëmoshë, të agjërosh, të vizitosh të semuarit, të
ndihmosh nevojtarin, të përkdhelësh jetimin, të përmendësh All-llahun sa më shumë etj.
Gjithashtu dëshiroj të ta bëj me dije se gjatë këtyre dhjetë ditëve është një ditë ku vlera e
agjërimit të saj është shumë e madhe. Ajo është dita e nëntë e muajit Dhul-hixhe (Dita e Arafatit),
për të cilin i Dërguari [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Agjërimi i Ditës së Arafatit i shlyen
mekatet e vitit lë kaluar dhe vitit të ardhshëm”. (Transmeton Muslimi).
Ja pra, me të vërtetë të ka ardhur rasti që t’i shlyesh mëkatet e bëra deri më tash. Është mjerim
për atë të cilin e lëshon edhe këtë rast.
Në këto ditë është për përsonat që kanë mundësi e preferuar të therin kurban, të mos qethen e
mos t’i prejnë thonjtë deri sa ta kryejnë therjen (në ditën e Kurban Bajramit). Transmetohet nga
Ummu Selemeh [radijall-llahu anha] se i Dërguari i All-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka
thënë: “Kush e ka kurbanin të pergatitur për therje, kur të del hëna e Dhul-Hixhes, të mos qethet
e as mos t’i prejë thonjtë derisa nuk e kryen therjen (në ditën e Bajramit)”. (Transmeton Muslimi).
KURBAN BAJRAMI
I Dërguari [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Çdo popull i ka festat e veta, e fastat e
muslimanëve janë dy: Fitër Bajrami dhe Kurban Bajrami”. Andaj pasi jemi pranë një feste
madhështore të Kurban Bajramit vlen që t’i themi disa fjalë reth kësaj feste dhe çka ka të bëjë
besimtari me atë. Nga vetë fjala Kurban Bajram kuptojmë se kemi të bëjmë me kurban, që do të
thotë sakrificë për hirë të All-llahut. All-llahu [subhanehu ve teala] në Kur’an thotë: “Ne vërtetë të
dhamë ty shumë të mira (kevtherin). Andaj, ti falu dhe prej kurban për hirë të Zotit tënd!”. (El-
En’am: 1-2).
“Thuaj: namazi im, kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime janë thjesht vetëm për All-llahun Zotin e
botëve?” (El-En’am: 162).
KURBANI
Kurbani është kafshë që theret për hirë të All-llahut, gjatë ditëve të Bajramit. All-llahu [subhanehu
ve teala] thotë: “E Devet (therjen e tyre për kurban) ua kemi bërë prej dispozitave të All-llahut, e
ju prej tyre keni dobi, andaj përmendeni emrin e All-llahut...” (El-Haxh: 36).
Me prerjen e kurbanit shprehet devotshmëria ndaj All-llahut, ngase All-llahu nuk ka nevojë për
mish e as për gjak. Ai në Kur’an thotë: “Tek All-llahu nuk arrin as mishi e as gjaku i tyre, por te Ai
arin devotshmëria e juaj...” (El-Haxh: 37).
DISPOZITAT E THERJES SË KURBANIT
Therja e kurbanit është vaxhib (obligim i domosdoshëm) për ata që kanë mundësi materiale,
ngase Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] thotë: “Kush ka mundësi të ther kurban e nuk
ther, mos t’i afrohet musal-lasë (hapësirë e madhe ku falet namazi i Bajramit) sonë.” (Transmeton
ibën Maxheh).
Nga kjo nënkuptohet se ai i cili ka mundësi të ther kurban e nuk e bën këtë, nuk do t’i sjell dobi as
falja e namazit të tij (falja e namazit të Kurban Bajramit), ngase ai e ka lëshuar një vaxhib. Po
ashtu transmetohet nga Muhafel ibën Selimi [radijall-llahu anhu] se ka thënë: “Ishim me të
Dërguarin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] në Arafat e ai tha: “O ju njerëz, ç’do familje e ka obligim
të therë kurban për çdo vit.” (Transmeton Tirmidhiu, Ebu Davudi, Ibën Maxheh dhe Nesaiu).
CILËT KAFSHË MUND TË THEREN PËR KURBAN
Kafshët të cilat mund të theren për kurban janë: lopët, devet, dhentë dhe dhitë.
Për të qenë i vlefshëm, kurbani duhet t’i plotësojë këto kushte: lopët duhet të kenë më shumë se
dy vjet, devet më shumë se pesë vjet, dhentë më shumë se gjashtë muaj ndërsa dhitë më shumë
se një vjet. Po ashtu Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Katër lloje të kafshëve
nuk mund të theren: kafsha e verbër, verbëria e së cilës është e dukshme, kafsha e sëmurë,
sëmundja e së cilës është e dukshme, kafsha e gjymtë, gjymtësia e së cilës është e vërejtur dhe
kafsha e çalur e cila nuk zgjedhet (pëlqehet)”. Në therjen e një lope për kurban mund të marrin
pjesë shtatë persona, në deve dhjetë persona, ndërkaq delja mund të prehet për një person dhe
familjen e tij. Transmetohet nga ibën Abbasi [radijall-llahu anhu] se ka thënë: “Kemi qenë me të
Dërguarin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] në udhëtim në kohën e Kurban Bajramit. Një deve e
kemi therë për dhjetë persona e një lopë për shtatë persona”. (Transmeton ibën Maxheh,
Tirmidhiu, Nesaiu). Transmetohet nga Atar ibën Esari [radijall-llahu anhu] se ka thënë: “E kam
pyetur Ebu Ejjub el-Ensariun se si ka qenë therja e kurbanit në kohën e Pejgamberit [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem], në çka është përgjigjur: “Një njeri në kohën e të Dërguarit [sal-lall-llahu alejhi ve

sel-lem] ka therë një dele për vete dhe për familjen e tij, ka ngrënë prej saj dhe me të ka ushqyer
të tjerët”. (Transmeton ibën Maxhe, Tirmidhiu).
KUR DUHET THERUR KURBANI
Transmetohet nga Xhundeb ibën Sufjan el-Bexheli [radijall-llahu anhu] se ka thënë: “E kam
dëgjuar Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] në ditën e Kurban Bajramit duke thënë: “Ai i
cili e ka therur kurbanin para se të falet, le ta zëvendësojë ate me një tjetër, ndërsa ai i cili nuk e
ka therur ende, le ta therë”. (Transmeton Buhariu dhe Muslimi).
SI DUHET THERUR KURBANI
Gjatë therjes së kurbanit duhet bërë BISMILAH ngase kurbani i cili theret pa bërë BISMILAH nuk
lejohet të hahet. All-llahu në Kur’an thotë: “Ju hani nga ajo që (është therur) është përmendur
emri i All-llahut ...dhe mos hani nga ajo që (që para therjes së saj) nuk është përmendur emri i
All-llahut. Vërtet ajo (ngrënia e asaj që nuk është përmendur emri i All-llahut) është mëkat.” (El-
En’amë: 118-121). Po ashtu transmeton Rraf’i Ibën Hadixhi [radijall-llahu anhu] se Pejgamberi
[sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] i ka thënë atij: “Çka është derdhur gjak dhe është përmendur All-
llahu, haje.” (Transmeton Buhariu, Muslimi dhe Ahmedi).
Po ashtu është e preferuar që kurbani të kthehet kah kibla dhe të veprohet siç ka vepruar
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem]. Transmetohet nga Xhabir Ibën Abdull-llahu [radijall-
llahu anhu] se Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ditën e Kurban Bajramit ka therur dy
desh të mirë me brirë, e para se t’i therë i ka drejtuar kah kibla dhe i ka cituar këto ajete kur’anore
nga sureja El-En’amë: “Unë kam drejtuar fytyrën time kah Ai që krijoi qiejt e tokën, larg besimeve
të tjera; unë nuk jam prej atyre që i përshkruajnë shok!”, si dhe ajetin tjetër: “Thuaj: namazi im,
kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime janë thjesht për All-llahun Zotin e botëve! Ai nuk ka shok, me
këtë jam i urdhëruar dhe unë jam i pari i muslimanëve!”. Po ashtu ka thënë: “O Zot prej Teje (jam
urdhëruar), për Ty po e theri këtë kurban, nga Muhammedi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] dhe
familja e tij - BISMILAH ALL-LLAHU EKBER - dhe pastaj e theri.” (Transmeton Ebu Davudi).
SJELLJET QË DUIHET PRAKTIKUAR GJATË THERJES SË KURBANIT
Kurbani duhet të theret në mënyrën më të lehtë. Për këtë thika duhet të mprehet mirë, ngase
Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Vërtet All-llahu ka obliguar mirësinë për çdo
gjë, prandaj kur të vritni, vritni me njerëzi dhe kur të therni, therni me njerëzi. Çdokush prej jush
duhet së pari le ta mprehë thikën dhe ta qetësojë kafshën për therje.” (Transmeton Muslimi).
MISHI I KURBANIT
Mishi i kurbanit është i preferuar që të ndahet në tri pjesë: me nje pjesë t’i gëzojë të varfërit, një
pjesë u shpërndahet të afërmive, kurse pjesën mund tjetër ta ndalë për vete.
ÇKA PREFEROHET TË BËHET NË DITËN E KURBAN BAJRAMIT
Në ditën e Kurban Bajramit është e preferuar të bëhen këto gjëra:
1. Të pastrohet trupi.
2. Të vishen rrobë më të reja dhe më të mira (bukurat). Transmeton Ibën Abbasi [radijall-llahu
anhu] se Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] Ditën e Bajramit ka veshur xhybe me vija të
kuqe (më të mirën që e ka pasur) (Transmeton Taberaniu)
3. Ditën e Kurban Bajramit është e preferuar që të mos hahet asgjë deri sa të theret kurbani dhe
të hahet prej mishit të tij.
4. Të falet namazi i Kurban Bajramit.
5. Ndërrimi i rrugës gjatë kthimit në shtëpi. Xhabiri [radijall-llahu anhu] thotë se në Ditën e
Bajramit Pejgamberi [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ndërronte drejtimin e rrugës gjatë kthimit në
shtëpi. (Transmeton Buhariu).
6. Të madhërohet All-llahu gjatë ditëve të Bajramit. All-llahu i Lartësuar thotë: “All-llahun
përmendeni në ditët e caktuara (në ditët e Bajramit).” (El-Bekare: 203). Madhërimi i All-llahut
gjatë këtyre ditëve bëhet në këtë mënyrë: ALL-LLAHU EKBER, ALL-LLAHU EKBER, LA ILAHE
IL-LALL-LLAHU, ALL-LLAHU EKBER, ALL-LLAHU EKBER VE LIL-LAHIL-HAMD, dhe atë me zë
të ngritur shkohet në namazin e Kurban Bajramit. Madhërimi fillon prej mëngjesit të ditës së
Arafatit e deri në Ikindinë e ditës së katërt të Kurban Bajramit.
7. Të urohet Bajrami ndërmjet njëri-tjetrit.
O VËLLA I DASHUR MUSLIMAN!
Dhe, më në fund të këshilloj që të jeshë i devotshëm ndaj All-llahut tënd, ta pasosh librin e Tij dhe
të ndjekësh rrugën e të Dërguarit të Tij. Dije se ky është i vetmi shpëtim për ty. Të këshilloj që të

krenohesh me fenë tënde, ngase e vetmja fe e pranuar te All-llahu është feja Islame. All-llahu na
mëshiroftë të gjithëve.
“Falënderini i takon vetëm All-llahut Zotit të botëve”.
Në fund, vëlla i nderuar. Kërkoj falje për mangësinë që kam shprehur gjatë këshillimit tim dhe
sjelljes së keqe që kam paraqitur gjatë përmirësimit tënd. Ky është mund i njeriut më pak dituri,
andaj shpresoj se do të ma falish dhe nuk do të ma zësh për të madhe dhe dije, të mbroftë All-
llahu, se këto fjalë i kam shkruar pas një mëdyshje të madhe, sepse e dija se jam i dobët dhe
kam pak dituri.
All-llahun e lus që të më ndihmojë mua dhe ty në realizimin e aspiratave tona, të na i fal gjërat që
i bëjmë pa dije dhe tejkalimin e kufijve tona.
Bekir Halimi
Si ta shfrytëzojmë kohën që na tepron?!
dërguar i Tij.
Muslimani krahas me milon vellezër të vet nxiton përmbi tokë për ta ndërtuar ate, duke i
shfrytëzuar dhuntitë e tij, duke shpikur dhe prodhuar. Disa rizkun e kërkojnë në hapësirat qiellore,
tjerët në thellësit e detërave dhe lumenjve. Të gjith punojnë duke shpresuar një të nesërme më të
mirë, një ardhmëri më të bukur për ummetin dhe vendin e tyre.
Ummeti që e bën punën prej komponenteve të ekzistimit të vet, synim esencial të saj në jetë, nuk
do të korrë - fillimisht nga dhuntia e All-llahut e pastaj nga puna e tij- vetëmse famë të qartë dhe
progres të shndritshëm. Ummeti që është i tillë meriton të ketë disa çaste të argëtimit, kohë të
pushimit, ku do ti lëshohet qetësisë, ose një shoqërie nga e cila do të mer aktivitet mendimor ose
trupor, gjë me të cilën ripërtrinë aktivitetin e saj, nëpërmjet saj i zhvillohen dhuntitë, gjë të cilën
nuk mund ta ngopin njerëzit aktiv gjat kohës së punës.
E tillë është jeta e shëndoshë; ngritje gjat dhënjes dhe zhvillim kulturor gjat kohës së pushimit
dhe rehatisë.
Ejani të dashurit e mi ta pyesim vehten: ku është vendi ynë në këtë gjë, qoftë puntori ose ai që
është në pushim?
Nuk mohoj se ka nga radhat tona njerëz të cilët orët e punës, me ndihmë të All-llahut e pastaj me
ndihmë të edukatës në të cilën janë ritur, i kanë shndëruar në shtim të kontos së të mirave, në
prodhim mendimor ose material, nga i cili fitojnë njerëzit dhe vendi.
Ashtu sikurse ka në mesin tonë të atillë që shndëruan orët e pushimit dhe rehatisë në një aspekt
tjetër të prezencës së një muslimani i cili i përket në këtë shekull dhe në këtë shoqëri ummetit të
vet, përkatje aktive dhe bashkëpunim në bamirësi dhe devotshmëri, mendim dhe meditim në çdo
moment se si të siguron një profit të mjaftueshëm dhe të rehatshëm. Kjo ndodh kur i mundësohet
ta kalon kohën e pushimit me njerëz, ku shlirohesh me kufij, flet pa e tepruar, bën shaka pa pasur
nevojë për kërkim faljeje, nuk e haron turpin gjat shakasë, dhuron fjalë të mira, ndëron mendime,
të cilat ia hapin me të madhe dyert shpresës, kurse ia mbyllin dëshprimit. Në këtë rast u kujtohet
ndeja e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] te Ebu Bekri [radijall-llahu anhu], e cila ishte

ndejë për interesin e muslimanëve dhe thënja e Omerit [radijall-llahu anhu]: “Sdo të kisha
interesim për të jetuar, nëse nuk do të bisedosha me njerëz të mirë dhe të sjellshëm”.
Këta shembuj të bekuara kanë bërë që takimet e rehatisë dhe argëtimit të shndërohen në shkolla
të cilat përhapin fjalët të mira dhe hedhin para njerëzve përvoja të pjekura, sepse:
- Se kanë kuptuar argëtimin ikje nga përgjegjësitë, çveshje nga vlerat, duke përsëritur frazën
djallëzore të xhahilijetit: “një orë për ty dhe një orë për Zotin tënd”, ose “jepja Cezarit të veten dhe
Zotit të veten”.
- Nuk e kanë kuptuar argëtimin dhe pushimin shoqërim me një shoqëri të keqe, të cilët
përgjegjësin e shohin barë, kurse jetën brengë në gjoksë, andaj shfrytëzojnë lloj-lloj metoda për ti
larguar nga vetja. Normalisht kjo kërkon mos respektim të asnjë kufiri.
- Nuk e kanë kuptuar argëtimin shkuarje te një bisedues, i cili ka dituri gjuhe, mirëpo zemër të
zbrazur, i cili e kalon jetën në barcoleta të pavlerë, në të qeshur të pakontrolluar, i cili në bisedat
dhe veprat e kota ka gjetur kulm nën të cilin jeton dhe hapësirë ku manevron.
- Nuk e ka kuptuar argëtimin dhe pushimin ikje nga familja dhe obligimet që i ka ndaj saj, në kohë
kur familja mundet të mer nga prindi i tyre përvojën e tij, ose të dëgjon prindi mendimet dhe
shikimet e fëmijëve të vet. Nuk lejon që të mbyllen mendimet në gjoksin e tyre kurse pyetjet në
mendjet e tyre. Nuk largohet nga gruaja dhe fëmijët që ta zavendëson në shtëpi dëshpërimi i
madh ose ndonjë shok i keq, ose shikimi i kanaleve televizive, në fotografitë e së cilave e kalojnë
mbrëmjen, e thithin helmin dhe marin mendimin e tyre vrasës.
- Nuk ka kuptuar argëtimin dorheqje nga veprat e larta, vetvrasje të ngadalshme dhe të pahetuar
shkaku i obligimeve të jetës, gjersa i japin perparësi pushimoreve ndaj shtëpisë, shoqërisë së
kafesë ndaj familjes, jetë pa asnjë përgjegjësi ndaj jetës me prezencë në realizimin e synimeve të
jetës. Gjersa ndokush mendon se është krijuar për kot, të jeton pa asnjë rol, përveç se të
prezentoj në periferi të jetës, ku nuk do ta përdorë mendjen, do ta lidh burërinë e tij më pe të
pamundësisë dhe moskujdesit, duke vërtetuar prezencën e tij me hapje të gojës, sytë e tij bëhen
limane të mizave, kurse shpirti i tij stadium për dëshprim dhe depresion.
- Nuk ka kuptuar argëtimin bërje shaka me burrat e mirë dhe mirëbërës, me burrat serioz, por i
shfrytëzon këto ndeja duke i bërë serioze me lutje për parinë dhe popullin, që Zoti tu jep sukses
dhe shpëtim, ose duke mbledhur ca pasuri me të cilën ia largon ndokujt ndonjë krizë, ose duke
këshilluar atë që ka lajthitur nga rruga e drejtë. Kështu bëhet koha e argëtimit vazhdimësi dhe
plotësim i kohës së seriozitetit dhe punës.
Nëse njerëzit shtyhen për tia falur namazin një njeriut të vdekur, vallë çduhet bërë ndaj një
shtrese shumë të madhe të ummetit tonë të cilët kanë vdekur edhe pse janë të gjallë, mungojnë
edhe pse janë prezent, i ka skajuar kultura e distancimit të cilën e kanë absorbuar dhe trashëguar
nga familjet që s’kapen për dituri dhe për principe.
Shtresë e gjërë që jeton në humnerë, vëllezërit e tyre prej shejtanëve xhinë dhe njerëz u
ndihmojnë në këtë keqësim pa u lodhur aspak, i mashtrojnë se kinse janë dukë bërë mirë dhe se
janë duke jetuar çastet më të mira të jetës. E vërteta është se ata vetëm në epshe kanë hyrë dhe
se vetëm në qoshet e jetës kanë arritur.
Vallë, këta janë ata që janë të kenaqur të marin preh vetëm kthimin, kurse nga jeta vetëm
mbeturinat?!
Vallë, këta janë sakrificë ose në gabim, të pafajshëm ose me përgjegjësi?!
Vallë, këta janë prodhim i kulturës së rrejshme?!
Vallë, këta janë argument i qartë i dështimit tonë dhe i dështimit të institucioneve të përgjithshme
dhe vëçanta në kaplimin e tyre?!
A mjafton që vetëm të parashtrojmë pyetje dhe ta zbulojmë burimin e dhimbjes?!
Ky është kuptimi i këtyre gjërave, mirëpo më e rëndësishme se kjo është të ngritemi shpirtërisht
dhe logjikisht për ti bërë ballë kësaj çmendurie dhe shkatërrimi në këtë shtresë dhe detyrimi i saj
në të vërtetë duke i shfrytëzuar të gjitha mjetet e mundshme dhe të lejuara, sepse ummeti nuk do
të mundet të ngjallet seriozisht, nëse në trupin e saj ka lëndime me gjakderdhje të dëshprimit dhe
dështimit, e dekoncetruar në kohë kur ka nevojë të madhe për koncentrim.
Dr. Mustafa Sejjid
Porosia nga një dashamir

saj, e prej atyre dyve u shtuan shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun që me emrin e Tij
Vëlla i dashur, sa më vjen turp kur e mar lapsin për të shkruar letër ty. Shembulli im i ngjan një
borxhliu i cili vjen për ta kthyer borxhin me vonesë. Ky njeri ec përreth murit dhe e troket derën,
duke iu lutur All-llahut që mos ta hapë derën borxhdhënësi, por le të jetë ai që e hapë derën ndonjë
fëmijë i tij i vogël, që tia jep borxhin atij dhe të ikë me të shpejtë dhe të fshehet ngta ai një kohë të
caktuar. Mendoj se unë nuk dalloj shumë nga ky borxhli. Sa shumë kam dëshirë ta dërgojë këtë
letër nëpërmjet ndokujt që të njeh ose të ka farefis, ose tek e fundit të vjen era e ta mer këtë letër
për ta dërguar ty, që të ma lehtëson lodhjen e takimit me ty, i cili është i përzier me turp borxhliu.
Mirëpo dëshira dhe shpresa ime është e lidhur me natyrën dhe moralin tënd të lartë, i cili më jep
guzim të qendroj para teje me këtë letër në dorë, duke mos më shoqëruar frika e e borxhit.
Ndjenja shumë të çuditshme më kapluan kur lexova letrën tënde, ku kërkoje nga unë këshillë: vallë
këto janë ndjenja të gëzimit për vazhdimin e besimit dhe dashurisë mes nesh?!
Ose ndjenja e frikës se nuk kam forca ta kryej këtë detyrë?!
Ose ndjenja e dobësisë që më ndalon ta këshilloj atë që ka pozitë të lartë të fesë dhe moralit?!
Ditë të tëra nuk munda ta përcaktoj realitetin e ndjenjave të mia dhe qëndrimin tim ndaj kësaj
letreje, derisa përfundova në dy gjëra që s'pranojnë të tretën: ose ta kthej këtë letër ose mos ta
kthejë.
Që këto dy solucionet ishin shumë të fuqishme saqë nuk mundesha ti jipen njërës dhe mbetesha
në mëdyshje. Mirëpo vendosa ta kthej këtë letër, për ta kryer obligimin tim fetar ndaj besimtarëve,
e ndoshta All-llahu bën që të ketë dobi për mua dhe për ty në këtë prosi.
Pika e parë: shoqëruesi yt në këtë rrugë.
Vëlla i nderuar. Sa e rëndë është rruga dhe sa e largët për ate që udhëton vetëm, të cilët nuk
marin me vehte shoqërues që do tia lehtëson vështirësitë e rrugës dhe udhëtimit. Muslimani në
këtë jetë është udhëtar, ka nevojë për shoqërues në këtë udhëtim, ndihmëtar në këtë betejë,
gjersa të arrijë te qëllimi dhe synimi i tij. Sa i lumtër do të jetë ai njeri që ka shoqëruesin e vet në
këtë rrugë një njeri të mençur, mendjeprehtë dhe të devotshëm! Sa fatkeq do të jetë nëse
shoqëruesi i tij nuk do të jetë i tillë!
Besimtari është i fuqishëm me vëllezërit e tij, kurse i dobët kur të jetë i vetëm, andaj do të mbetët i
fuqishëm derisa është në shoqërinë e njerëzve të zgjedhur dhe burrave të mirë, sepse “ujku e
hanë delen që ndahet nga kopeja”.
Ndihem shumë budalla kur flas për rëndësinë e vëllaut të sinqertë dhe shoqërisë së mirë. Kjo
është një e vërtetë që është bërë prej gjërave të padiskutueshme!
Ndoshta disa djelmosha të cilët kanë kaluar një kohë të gjatë në udhëzim do ta kontestonin
porosinë e shoqërimit me njerëz të mirë dhe të kapurit fort për ta, mirëpo ata janë në gabim në
këtë kontestim, sepse besimtarët në çdo rast, pa marë para sysh se çfarë shkalle ka arritur kanë
nevojë për vëllezër të vet, bile edhe Muhammedin [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] e porositë All-
llahu duke i thënë:
“Përkufizoje veten tënde me ata që lusin Zotin e tyre mëngjes e mbrëmje, e që kanë për qëllim
kënaqësinë (razinë) e Tij, dhe mos i hiq sytë e tu prej tyre e të kërkosh bukurinë e kësaj bote dhe
mos iu bind atij që ia kemi shmangur zemrën e tij prej përkjtimit ndaj Nesh dhe i është dhënë
epshit të vet, pse puna e tij ka mbaruar”. (18:28).
Sa çmenduri e madhe është kryelartësia!!

Pika e dytë: shoqëria kërkon kujdes.
Gabim është, bile është mendjelehtësi të mendosh qe shejtani do të dorëzohet nga lufta nga
disfata e parë që do ta përjeton në këtë luftë, ose do të largohet prej nesh nga qëndrimi i jonë parë
serioz me vetveten. Nëse pak më parë aludova në rëndësinë e shoqërisë së mirë, atëherë
medoemos të aludoj në dy pika të cilat shejtani me të madhe mundohet të na i imponon:
a) të mendojmë se kemi gjetur shoqëruesin e mirë pasi që shoqërohemi me një shoqëri të mirë.
Kjo na shtyen të besojmë se jeton me një mik të mirë nga vet fakti pse ai shoqërohet më një grup
në përgjithësi i mirë, duke haruar se dobia e madhe vjen nga njerëzit e veçantë të atyre burrave të
mirë. Disa njerëz zgjedhin njerëzit më të dobët nga kjo shoqëri dhe prej tyre marin sjelljen dhe
moralin e tyre, duke lënë pas shpine burrat e zgjedhur dhe të veçantë prej tyre, me argument se
kjo shoqëri në përgjithësi është e mirë. Vazhdon në dobësim dhe ulje me këtë mik të vetin derisa
ta harojë vehten dhe ti kalojnë shumë të mira.
Ibn Kajjimi rahimehull-llah tregon të metat e shoqërimit me disa vëllezër dhe thotë:
“shoqërimi me vëllezër është dy llojesh:
Një: shoqërim për rehati dhe kalim kohe. Ky shoqërim është më i dëmshëm sesa i dobishëm, dëmi
ma i vogël është prishja e zemrës dhe humbja e kohës.
Dy: shoqërim me vëllezër për bashkëpunim në gjetjen e shkaqeve të shpëtimit, për të këshilluar
njëritjetrin në të vërtetë dhe në durim. Ky shoqërim është prehu më i mirë dhe më i dobishëm,
mirëpo i ka tre të meta: zbukurimi para njëri tjetrit, bisedimi dhe shoqërimi ma tepër se nevoja dhe
shndërrimi në epsh dhe adet që nuk e luan rolin e vet.
b) të mjaftohesh me rolin e mësuesit dhe edukatorit. Edhe pse ky rol është shumë i ndershëm dhe
i rëndësishëm, mirëpo, gjithashtu, kujdesi për tu shoqëruar me njerëz të vyeshëm, të mençur dhe
të devotshëm është gjë e rëndësishme. Krejt kjo me qëllim që mos të bëhet mendja e njeriut, me
kalim të kohës, mendje fëmije në trup të burrit. Maturia është e mirë dhe e kërkuar në çdo gjë.
Pika e tretë: jetë pa shpirtë.
Sa jetë e keqe është jeta pa shpirtë. Tek e fundit smund të ketë jetë pa shpirtë, andaj secili që
kërkon vazhdim të jetës pa shpirtë është sikur ai që kërkon të pamundurën. All-llahu thotë:
“Po kështu me urdhërin tonë Ne të shpallëm edhe ty shpirtin (Kur'anin).” (Esh-Shura: 52)
Subhanall-llah! All-llahu quajti Kur'anin shpirtë, andaj kuptojmë se ska jetë të vërtetë pa Libër të
All-llahut dhe ska lumturi në dunja dhe ahiret pa Libër të All-llahut. Kur'ani është kënaqësia e
atyreve që kërkojnë kënaqje dhe lumturi, është litar i All-llahut i fortë dhe rruga e Tij e drejtë.
Gjëja që ma së miri e edukon njeriun dhe i edukon shokët e vet është ulja me frikërespekt me
Kur'anin, larg nga të metat dhe njollat e kësaj bote. Sa e mirë është lidhja me litarin e qiellit,
atëherë kur këputen litarët e tokës! Sa mirë është hyrja në dyert e qiellit, atëherë kur mbyllen dyert
e tokës! Kënaqësinë më të madhe e përjeton njeriu me Librin e All-llahut, atëherë kur pushojnë
sytë dhe thellohen njerëzit në gjumin e tyre, atëherë ngriten burrat e mirë për të lexuar Fjalën e All-
llahut me frikërespekt të sinqertë dhe me modesti të plotë, atëherë i mbulojnë melekët me mëshirë,
sepse “Vërtet, leximi i Kur'anit në agimit është e përcjellur”. (17:78).
Kujdesu të lexosh Kur'an, ta mësosh përmendsh, të lexosh libra të tefsirit, të meditosh rreth
ajeteve të Kur'anit dhe të jetosh duke lexuar pjesë të caktuar për çdo ditë. Asnjëherë mos e këput
kontaktin tënd me Librin e All-llahut, duke u larguar nga lozjet dhe pengesat e kësaj bote.
“Mirëpo, këtë nuk e arrin kush, pos atyre të durueshmëve, dhe nuk e arrin kush, pos atyre me virtyt
të lartë”. (41:35).
Pika e katërt: bëhu njeriu më i mëshirshëm ndaj njerëzve.
Vëlla fisnik. Sa të dhemb kur të shohish ndokend që ka probleme. Të dhemb ajo që i dhemb atij
dhe qanë për atë që qan ai.
Sa i mëshirshëm je kur ndokush e zgjat dorën, sinqerisht, për ti ndihmuar.
Sa ma i mëshirshëm je kur e lodh veten për ti ndihmuar, duke i dhënë përparësi edhe para vehtes.
Mirëpo dije se, të mëshiroftë All-llahu, do të jesh njeriu më i mëshirshëm ndaj njerëzve, atëherë kur
do t'i thërrasish në rrugë të All-llahut, atëherë kur do tua paraqesish dritën e udhëzimit dhe kur ti
shpëtosh nga errësira e lajthitjes.
Thirrja në rrugë të All-llahut është detyrë e Pejgamberëve që kanë qenë para nesh, kurse ne kemi
nder të bëjmë të njejtën punë dhe të ecim të njejtën rrugë. Dije se thirrja më e madhe në rrugë të
All-llahut është edukimi i fëmijëve ta duan All-llahun dhe ta duan Pejgamberin [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem], largimi i tyre nga kënetat e amoralitetit. Këtë e thamë në këtë kohë kur një grup
njerëzish e nënvlerësojnë detyrën e edukatorëve duke i etiketuar se janë shkurtëpamës, mendojnë

sipërfaqësisht dhe miren me arsimimin e fëmijëve.
Vëlla i dashur.
Edukimi i djemve të rinj në ibadete dhe devotshmëri është sfera më e lartë e thirrjes në rrugë të All-
llahut, rezultatet e të cilës nuk i sheh askush përveç atij që është largpamës, të cilëve All-llahu ua
ka mundësuar ti kuptojnë këto gjëra. Andaj, ata që mendojnë sipërfaqësisht dhe që kërkojnë
rezultatet të shpejta le të kullosin livadhet e mendjelehtësisë së tyre dhe le tia lënë këtë gjë atyreve
që e meritojnë.
Edukatorët janë prodhuesit e burrave, ngritësit e civilizimeve dhe ndryshuesit e historisë. Secila
thirrje që posedon sa ma shumë edukator të sinqertë, është thirrje e cila zgjat shumë kohë, është
thirrje që i thellon rrënjët thellë në tokë, thirrje të cilës nuk mund ti bëjë dëm asnjë sprovë dhe
fortunë.
Pika e pestë: mos u bë qiri.
E mjeri qiri. Sa i dhimbshëm është fakti që ai digjet për ti ndriçuar tjerët!
Sa i dhimbshëm është fakti që të digjet thirrësi për njerëzit, e ata të ndriçohen me këtë dritë!
Kam për qëllim, lënjen pas dore të vetvetes kur të arrijë njeriu një etapë të jetës së vet duke
menduar se plakja i mjafton nga edukimi personal i vetvetes, ose marja me aktivitet të davetit
mjafton nga kujdesi për vetveten. Kjo është një rrezik i madh, sepse ai që se ka një gjë nuk mundet
me ta dhënë. Pastaj , thirrësi vazhdimisht është në pozitë të shembëlltyrës, andaj duhet gjetur
metodë për edukim personal, metodë për ta ngritur imanin e vet, metodë për tu kujdesur për
zemrën dhe për ta kultivuar devotshmërinë e tij, që mos të bëhemi sikur qiriu, të digjemi e tjerët të
kënaqen me dritën tonë.
Pika e gjashtë: trashëgimia e pejgamberëve.
Edhe pse thirrja në rrugë të All-llahut është e rëndësishme dhe me vlerë, ashtu sikur përmendëm
ma parë, mirëpo mundet ti bëhet shkatërrim nëse nuk ka bazë të fortë dhe material origjinal, nëse
nuk ka dituri fetare. All-llahu thotë:
“Thuaj: "Kjo është rruga ime, e vënë në fakte të qarta, e që unë dhe ai që vjen pas meje. Larg të
metave është All-llahu, e unë nuk jam nga idhujtarët". (12:108).
Secila thirrje, pa marur para sysh aktivitetin e saj, është thirrje e zbrazët nëse nuk përmban dituri të
pjekur, bile mundet të jetë thirrje në injorancë, andaj dalja e xhemateve të devijuara është rezultat i
thirrjeve të zbrazura nga dituria fetare e vërtetë.
Secili ibadet që nuk bëhet në përputhje me udhëzimin e Pejgamberit [sal-lall-llahu alejhi ve sel-
lem], pa marur para sysh sa shumë është, është mangësi dhe e metë, sidomos kur i mungon
dituria e sherijatit. Dalja e xhemateve të devijuara të asketëve është vetëm rezultat i përhapjes së
madhe të injorancës në radhët e tyre.
Në dituri ka jetë të cilën nuk e di ai që se ka shijuar ëmbëlsinë dhe kënaqësinë e saj. Besoj se po
pati njerëz të zgjedhur në një shoqëri, atëherë dijetarët janë të parët e tyre. All-llahu thotë:
“Po All-llahut ia kanë frikën nga robërit e Tij, vetëm dijetarët”. (35: 28)
Pika e shtatë: sinqeriteti që ka nevojë për sinqeritet.
All-llahu thotë:
“...për t'ju sprovuar se cili prej jush është më vepërmirë”. (67: 2)
Pra, All-llahu i Lartësuar në këtë rast ka bërë bazë të mbivlerësimit, mirësinë, e nuk e ka bërë
numrin e madh, pra sqenka me rëndësi numri i madh, por lloji dhe gjinia e mirë.
Ma së miri që ndihmon në përmirësimin e një vepreje dhe meritimin e cilësisë “i mirë”, është
sinëeriteti. Bile sinqeriteti është materiali i vërtetë i një vepre, sepse pa te, ekzistimi i një vepreje
dhe mosekzistimi është i barabartë.
Vëlla i nderuar. Sa vuajnë njerëzit e drejtë për sinqeritet, mirëpo nuk është kjo gjë problem, sepse
hapi i parë drejt arritjes është vuajtja për atë gjë. Por medoemos duhet shoqëruar këtë me durim
dhe insistim, nëse dëshiron të arrijë njeriu në qëllimin dhe synimin e vet, edhe pse kjo mund të
vonon. Vazhdimisht ke dro nga mahnitja me veprat tuaja, sepse disa dijetarë të selefit kanë thënë:
“kush mendon se në sinqeritetin e tij ka sinqeritet, atëherë sinqeriteti i tij ka nevojë për sinqeritet”.
Vëlla i nderuar. Këto porosi që i kam përmendur, për të cilat, unë, vall-llahi, kam ma shumë nevojë
se ti, ndoshta nxisin te ti ambicje të punës dhe gjallëri të prodhimit, kurse kjo është ajo që e
shpresoj. Ndodh që njeriu në fillim mos të mundë të arrijë realizimin e krejt këtyre gjërave, mirëpo
s'prishë punë. Le të provon sërish, le të lufton, le të duron derisa të arrijë qëllimin e vet. Mos
mendo se kjo gjë është e lehtë, por është një synim për të cilin njerëzit kanë dhënë edhe shpirtin.
Zbritja çmimin gjëjës së shtrenjtë për të arritur këtë qëllim, All-llahu të drejtoftë në rrugë të drejtë,

“E ata, të cilët luftuan për hir Tonë, Ne, me siguri do t'i orientojmë rrugës për te Ne”. (29: 69).
Në fund, vëlla i nderuar. Kërkoj falje për mangësinë që kam shprehur gjatë këshillimit tim dhe
sjelljes së keqe që kam paraqitur gjatë përmirësimit tënd. Ky është mund i njeriut më pak dituri,
andaj shpresoj se do të ma falish dhe nuk do të ma zësh për të madhe dhe dije, të mbroftë All-
llahu, se këto fjalë i kam shkruar pas një mëdyshje të madhe, sepse e dija se jam i dobët dhe kam
pak dituri.
All-llahun e lus që të më ndihmojë mua dhe ty në realizimin e aspiratave tona, të na i fal gjërat që i
bëjmë pa dije dhe tejkalimin e kufijve tona.
Bekir Halimi
Mos u dëshpro, All-llahu është me ne
dërguar i Tij.
Ka kohë që nuk e kam parë duke qeshur. Ndonjëherë buzëqeshet, por dëshpërimi dhe mërzia
gjithmonë janë të dukshme në përditshmërinë e tij. Pyet shumë për gjendjen e muslimanëve. I
përcjellë lajmet që kanë të bëjnë me maltretimin e muslimanëve, vrasjen dhe frikësimin e tyre.
Një ditë më tha:
“O Ahmed!.. A nuk jemi ne në të vërtetë, e armiqtë tanë në të kotë?
Po. - i thashë.
A nuk jemi ne në rrugën e All-llahut [subhanehu ve teala] e ata në rrugën e shejtanit? - më pyeti
prapë.
Po. - ia ktheva
A nuk jemi duke thirrur ne në një gjë shumë të vlefshme e ata në gjëra shumë të poshtra? A nuk
jemi ne paqedashës, a nuk i kalojmë kufijtë, a nuk jemi të padrejtë e ata janë gjakderdhës dhe
tradhtarë? - më pyeti edhe njëherë
Po... Po. - ia ktheva prap.
“E pse All-llahu [subhanehu ve teala] nuk na ndihmon kundër tyre? Pse mbesim në maltretime
dhe frikë? Edhe pak e do të çmendem! Bile, po të ishte lejuar vetëvrasja, do ta kisha bërë edhe
atë. Ç‘është kjo? Çdo shuplakë e pason tjetra. Prej luftës në Afganistan deri në thertoret në
Kashmir, e deri në rrënimin e xhamive në Indi dhe… dhe…, dhe dhimbje e mjerime në vendet
Islame. Jemi të poshtëruar aq, saqë po pritemi si dhentë. Ja kjo në Bosnjë, pastaj në Kosovë e
tash në Dagestan e Çeçeni… e ku ta dimë ku do të jetë plaga e ardhshme”.
“Fëmijë jetima… gra të veja… vasha që bartin në mitrën e tyre fëmijë të shkijeve, e të cilët nuk
kanë mundësi të konsumojnë as ilaçe për ta ndërprerë barrën…”
Deri kur do të vazhdojë halli i ummetit kështu?! Muslimani sot kur të zgjohet në mëngjes nuk pret
tjetër përveç ndonjë lajm të dhembshëm ose ndonjë vdekje…LA HAVLE VE LA KUVVETE IL-LA
BIL-LAH…”
Pastaj filloi të qajë shumë… më shikonte mua… dhe priste që edhe unë ta shoqërojë në vajtimin
e tij!!

Nxorra një mindil dhe ia dhashë që t’i fshijë lotët e pastaj i thashë: “O Halid! Mos u dëshpëro, All-
llahu [subhanehu ve teala] është me ne… ndihma All-llahut [subhanehu ve teala] është afër…
vall-llahi ajo është afër. Këto që janë duke i përjetuar muslimanët sot nuk janë tjetër vetëmse
mundime para lindjes… po, lindjes së fitores dhe forcimit të kësaj fejë.
Dëgjoi këto përgëzime:
All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Dëshirojnë që ta shuajnë dritën e All-llahut me gojët e tyre,
por All-llahu e përhap dritën e Vet edhe pse e urrejnë këtë pabesimtarët. Ai e dërgoi të dërguarin
e vet me udhëzim të qartë e fe të vërtetë për ta bërë mbizotërues mbi të gjitha fetë, edhe pse
idhujtarët e urrejnë.” (Saff 8-9).
Po ashtu thotë: “Fjala jonë u është dhënë më parë robërve tanë të dërguar, se ata padyshim do
të jenë të ndihmuar, dhe se ushtria jonë do të jenë ata ngadhënjyesit.” (Saffat 171-173).
Po ashtu Ai thotë: “Atyre nga mesi juaj të cilët besuan dhe bënë vepra të mira All-llahu
[subhanehu ve teala] u premtoi se do t’i bëjë zotërues në atë tokë ashtu siç i pat bërë ata që ishin
para tyre dhe fenë të cilën Ai e pëlqeu për ta, do ta forcojë, e në vend të frikës Ai do t’u dhurojë
siguri. Ata më adhurojnë Mua e nuk më shoqërojnë asgjë. E kush pas kësaj mohon, të tillët janë
ata më të prishurit.” (Nur 55)
Këto janë premtime të forta për fitore dhe forcim, të cilat na i ka premtuar ai që në duart e tij janë
qiejt dhe toka.
Mos u habit pse e sheh numrin e madh të pabesimtarëve dhe bashkimin e tyre kundër
muslimanëve, mos u frikëso prej armëve të tyre, përparimit dhe qeverimit të tyre. Sado që të rritet
kurtha e tyre, prapë është e dobët. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Ata vërtetë bëjnë kurtha.
E Unë përgatis dështimin e atyre kurthave. E ti pabesimtarëve jepu afat, afatizoi pak ata.” (Tarik
15-17). Po, afatizoi pak ata, ndoshta ky afat është një vit, dy, dhjetë, njëzet apo njëmijë, por
prapseprapë ai është afat, sado që të zgjasë. Ata edhe pse janë të bashkuar dhe të pajtuar për
luftimin e muslimanëve, prapseprapë vall-llahi është shumë lehtë të përçahen dhe ta luftojnë njëri
tjetrin, e muslimanët të triumfojnë. “Mund të mendosh se janë të bashkuar, e në realitet zemrat e
tyre janë të përçara.” (Hashër 14).
Dëgjoi edhe këto përgëzime:
Transmetohet nga Temim ed-Dariu [radijall-llahu anhu] se ka thënë: “Kam dëgjuar Resulull-llahun
[sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] duke thënë: “Do ta kaplojë kjo fe atë që e kaplon nata dhe dita. All-
llahu nuk do të len shtëpi e të mos hyjë kjo fe aty, me krenari duke e krenuar Islamin dhe me
nënçmim duke e nënçmuar idhujtarinë”. (Ahmedi dhe Hakimi. Albani thotë se hadithi është i
vëretë).
Transmetohet nga Hudhejfetu ibnul-Jemani [radijall-llahu anhu] se Resulull-llahu [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Do të jetë pejgamberllëku sa të dojë All-llahu që të jetë. Pastaj e
largon këtë kur të dojë All-llahu. Pastaj do të jetë hilafet sipas rrugës së pejjgamberllëkut. Kjo do
të zgjasë sa të të dojë All-llahu dhe do të largohet kur të dojë. Pastaj do të jetë mbretëri me
ndërrime. Kjo dë zgjasë sa të dojë All-llahu dhe do të largohet kur të dojë. Pastaj do të ketë tirani.
Edhe kjo do to zgjasë sa të dojë All-llahu dhe do të largohet atëherë kur të dojë, e pas kësaj do të
kthehet hilafeti sipas rrugës së pejgamberllëkut.” (Ahmedi, ndërsa el-Iraki dhe Albani thonë se
hadithi është i vërtetë).
Transmetohet nga Sa’d ibën ebi Vekasi [radijall-llahu anhu] se Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem] ka thënë: “Do të ketë një grup prej ummetit tim, të përqëndruar në të vërtetë, (atyre)
nuk mund t’u bëjnë dëm ata që ndahen prej tyre, e ashtu do të jenë derisa t’u vijë vdekja.”
(Muslimi).
A e din?!! Ne do t’i luftojmë jehuditë! Po, po jehuditë, ata pas cilëve sot vrapojmë dhe kërkojmë
paqe! Këta do t’i luftojmë, bile do t’i vrasim. Bashkëluftëtarë me ne do të jetë çdo gjë saqë edhe
druri dhe guri! Transmeton Ebu Hurejra [radijall-llahu anhu] se Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi
ve sel-lem] ka thënë: “Nuk do të bëhet Kijameti përderisa muslimanët të mos i luftojnë jehuditë
dhe të mos i vrasin. Jehudiu do të fshehet pas gurit e drurit, ndërsa ato do të thonë: “O musliman,
o rob i All-llahut, pas meje është fshehur një jehudi, eja dhe mbyte”. Të gjithë drunjtë do të flasin
përveç drurit Garkad, se ky është dru i jehudive.” (Buhariu dhe Muslimi)
Më pas do ta çlirojmë çerdhen e krishterizmit, do ta qeverisim Vatikanin, do ta fitojmë Romën dhe
do të gjykojmë në të me Islam… po, do t’i fitojmë të krishterët, të cilët vizatojnë kryqa me thikat e
tyre nëpër gjoksat e muslimanëve të Kosovës, para kësaj në të atyre të Bosnjës e para kësaj
edhe në shumë vende islame, e pastaj do të na paguajnë tatime (xhizje) duke qenë të

poshtëruar, përveç nëse e pranojnë islamin. Transmetohet nga Abdull-llah ibën Amër ibnul-Asi
[radijall-llahu anhu] i cili ka thënë: “Njëherë ishim duke shkruar te Resulull-llahu kur njëri pyeti:
Cila do të çlirohet e para, Konstantinopoja (Stambolli) apo Roma? Resulull-llahu tha: I pari do të
çlirohet qyeti i Herkulit d.m.th. Konstantinopoja.” (Transmeton Ahmedi dhe Hakimi i cili tha se
hadithi është i vërtetë. Në këtë pëlqeu edhe Dhehebiu dhe Albani)
Ka edhe përgëzime tjera, p.sh.:
-Se feja Islame është fe e cila pajtohet me natyrën e njeriut, ia mundëson atij lumturinë e dynjasë
dhe ahiretit. Nuk është e mundur të jetojë njerëzimi në siguri e lumturi nën hijen e ndonjë feje
tjetër… me krime të dhunshme, me vjedhje, ndarje familjare dhe sëmundje psikike. Të gjitha këto
shtohen dita ditës nëpër shumë vende, qofshin të civilizuara apo jo. Përse? Sepse fetë e tyre të
kota dhe të ndryshuara nuk kanë sukses në lidhjen e zemrave të tyre me ahiretin…
Në Amerikë në vitin 1997 numri i kriminelëve është rritur në 34.8 milion, nga të cilët 74% kanë
bërë krime shumë të mëdha!! Në çdo 1000 prej tyre, të burgosur janë vetëm 199!! (Këto të dhëna
dhe ato që vijojnë janë të nxjerrura nga statistika amerikane) Mesatarja e krimeve për një vit ka
arritur 14.25 milion krime!! Përqindja e shkurorëzimeve është 60%!! Në ditë dhunohen 1900
vasha, 20% prej tyre dhunohen nga prindërit e tyre!!
A mendon se një shoqëri e këtillë do të jetë e ndihmuar dhe e përqëndruar?! All-llahu [subhanehu
ve teala] thotë: “Ti mos u ngut kundër tyre se ne jemi vetëm duke ua numëruar atyre (ditët,
frymëmarrjet).” (Merjem 84).
Prej përgëzimeve po ashtu është edhe ajo që shohim nëpër vendet Islame se si njerëzit po kapen
fortë për islamin dhe se si kujdesen për ligjet e tij, po bile edhe në vendet joislame ku shohim se
numri i atyre që pranojnë Islamin po shtohet çdo ditë.
Ndërsa maltretimet, vrasjet, frikësimet dhe kundër muslimanëve nuk duhet kuptuar ashtu se
gjendja e këtij populli do të vazhdojë kështu. Jo, do të vijë dita kur do të fitojë Islami.
Fitorja vjen… nuk është me rëndësi se kur vjen, por padyshim se do të vijë, sado që të përjetojmë
dhimbje e fatkeqësi. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Ne e kemi borxh t’u ndihmojmë
muslimanëve.” (Rum 47).
Po t’i shfletoje faqet e historisë, do të shihje atë që ka ndodhur me muslimanët në kohët e
mëparshme, siç janë therjet dhe problemet e shumta, aq sa edhe flokët e fëmijes thinjen prej
atyre rasteve!! E kur muslimanët menduan për vetveten dhe iu kthyen Zotit të tyre, All-llahu
[subhanehu ve teala] ua largoi mundimin dhe frikën e tyre e ndërroi me siguri, kurse poshtërsinë
e tyre me krenari…
Kemi rastin e vitit 656h kur tatarët hynë në vendet Islame dhe i morën ato, aq sa arritën deri në
Bagdad, në kryeqytetin e hilafetit në atë kohë, dhe e fituan atë. E vranë halifen, ushtrinë dhe
shërbëtorët e tij. Katërdhjetë ditë me rend ushtria pabesimtare ka vrarë ç’ka gjetur, burra, gra
fëmijë…. Ata nuk kishin tjetër obligim përveçse vrasje…vrasje…
A e di sa njerëz janë vrarë për katërdhjetë ditë duke i prerë me thika, duke i gjuajtur me shigjeta
dhe duke i fundosur në katrane?!
Ja çka thotë imam ibën Kethiri në librin e tij të historisë, duke e përshkruar tërë gjendjen: “Hynë
në qytet dhe i vranë gjithë ata që mundën qofshin burra apo gra, fëmijë, pleq apo djem. Shumë
njerëz hynë nëpër puse dhe mbeturina e kështu mbetën me ditë në mënyrë që të mos shihen.
Një grup prej tyre mbylleshin nëpër shtëpi, por tatarët vinin dhe i hapnin dyert me të thyer ose me
zjarr e ata iknin në kulmin e shtëpisë, e pastaj tatarët shkonin aty dhe i vritnin një nga një derisa
rridhte gjaku në katin e parë të shtëpisë!! Gjatë këtyre 40 ditëve janë vrarë 1 800 000 (Ky numër
ndoshta është i pabesueshëm, por kam kërkuar në tetë burime tjera historike dhe kam gjetur të
njëjtin numër. (1 800 000))muslimanë… kështu thirrej një musliman së bashku me familjen e tij, i
dërgonin deri te varret e aty i thernin sikurse kafshët, ndërsa ato vasha që u pëlqenin atyre i
robëronin. Pas katërdhjetë ditëve, tatarët dolën prej Bagdadit. Bagdadi mbeti i shkretë dhe i
zbrazur ndërsa kufomat gjindeshin nëpër rrugë, të cilat ishin bërë si kodrina (nga kufomat). Ra
një shi dhe u pastrua pak, ndryshoi moti, por u përhap një epidemi ku për shkak të saj vdiqën
shumë njerëz në Sham (ngase kjo arriti deri atje). Ata që ishin të fshehur nëpër mbeturina e puse
dolën prej tyre dhe dukeshin sikur të ishin ngjallur për së dyti. Habiteshin me njëri tjetrit… nuk e
njihte prindi fëmijën e tij…, e as vëllai vëllanë e tij… e nuk shkoi gjatë kohë e i kapi kjo epidemi
dhe vdiqën, e u takuan me ata që kaluan dhe u bashkuan me ta nën dhe, me dëshirën (caktimin)
e Atij i Cili e di të njohurën dhe të fshehtën.

Pas kësaj spove të madhe, All-llahu [subhanehu ve teala] ua largoi të keqen dhe belanë.
Muslimanët u kthyen në fenë e tyre dhe iu kthye atyre krenaria dhe lavdia. All-llahu [subhanehu
ve teala] thotë: “Çfarëdo e keqe që ju godet është pasojë e veprave tuaja e për shumë të tjera Ai
u falë”. (esh-Shura 30).
Kjo që u ka ndodhur këtyre muslimanëve dhe muslimanëve pas tyre deri në kohën e sodit nuk do
të thotë se All-llahu [subhanehu ve teala] i urren muslimanët apo i çmon kafirat më shumë se
muslimanët. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Thuaj: kjo është prej juve.” (Ali Imran 165). Po
ashtu thotë: “All-llahu nuk e ndryshon gjendjen e një populli përderisa ata nuk e ndryshojnë
vetveten.” (er-Ra’d 11).
Dikush pyet: “Si do që të jetë ardhmëria e Islamit, duke parë se armiqtë janë bashkuar kundër tij
dhe janë çartur, si dhe duke parë se dënimet dhe zjarret e tyre i kanë kapluar muslimanët në
përgjithësi ndërsa thirrësit në Islam, ata që janë të kapur fortë për Islamin, në veçanti? Si do të
jetë kur ata posedojnë bomba atomike dhe armë shkatërruese, ndërsa muslimanët nuk kanë gjë?
Vërtetë ky pyetës ka harruar se ai që i ndihmon muslimanët është All-llahu [subhanehu ve teala]
e jo mundi dhe fuqia e tyre. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Ju luftoni ata, e All-llahu do t’i
dënojë me duart e juaja.” (Teube 14). Muslimanët janë vetëm sebep për t’u vërtetuar fuqia dhe
dëshira e All-llahut [subhanehu ve teala]. Ai thotë: “Ju nuk i mbytët ata por All-llahu i mbyti dhe ti
nuk i gjuajte kur i gjuaje por All-llahu i gjuajti.” (Enfal 17).
Po ashtu ka harruar se All-llahun [subhanehu ve teala] e madhërojnë çka në qiej e në tokë. Atë e
madhërojnë edhe bombat e tyre, edhe armët e tyre, edhe burgjet e edhe shtizat e tyre.
Ka harruar se All-llahu [subhanehu ve teala] kur të dojë diçka, vetëm thotë: “Bëhu” e ajo bëhet.
All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Puna jonë është e shpejtë sa çel e mshel sytë.” (el-Kamer
50).
Ka harruar ky se në këtë shkallë të lartë të cilën e kanë arritur armiqtë e All-llahut [subhanehu ve
teala], si ajo ekonomike dhe ushtarake, nuk është vetëm monopol i tyre. Edhe muslimanët kanë
mundësi të shkojnë drejt rrugës së përparimit shkencor dhe material nëse janë të kapur fortë për
Islamin. Po të ndalesh e të hulumtosh në zbulimet që i kanë bërë ata, do të shohësh se aty ka
edhe shkencëtarë muslimanë.
Ka harruar se Islami që fitoi në fillim edhe pse kurejshët, jehuditë, politeistët, persianët, romakët,
të krishterët dhe tatarët nuk e donin këtë, është i njëjti Islam të cilin sot e luftojnë fuqitë e
ndryshme të përbëra prej jehudive, të krishterëve dhe të tjerëve. I Madhëruari thotë: “All-llahu ka
përcaktuar: ‘Unë dhe të dërguarit e Mi do të fitojmë. All-llahu është I Fortë, Fitues” (Muxhadele
21). Po ashtu thotë: “Atyre që nuk besojnë thuaju: “Veproni sa të mundeni në atë të juajën, edhe
ne jemi duke vepruar. Ju pritni (çdo të ngjajë me ne) edhe ne jemi duke pritur (çdo të ngjajë me
ju).” Vetëm All-llahu i din të fshehtat e qiejve dhe të tokës. Çdo çështje i kthehet (në kompetencë)
vetëm Atij, pra adhuroje Atë, mbështetu tek Ai, se Zoti yt nuk është i panjohur për atë që veproni”
(Hud 121-123).
Por, megjithate ka disa punë për të cilët duhet të kujdesemi, që të korrim fitore:
1. Ta përmirësojmë gjendjen tonë me All-llahun [subhanehu ve teala]. Më e rëndësishmja, ta
përmirësojmë teuhidin (besimin e pastërt) dhe të largohemi prej të gjitha llojeve të shirkut
(idhujtarisë) siç është lutja drejtuar dikujt tjetër, pos All-llahut [subhanehu ve teala], kërkimi i
ndihmës pos prej All-llahut [subhanehu ve teala], madhërimi i varreve dhe ndërtimi i xhamive mbi
to, betimi jo në All-llahun [subhanehu ve teala] etj.
2. Ta forcojmë lidhjen tonë me All-llahun [subhanehu ve teala], edhe atë së pari me faljen e pesë
kohëve të namazit pastaj nafilet dhe leximim e shumtë të Kur’anit dhe përkujtimit të All-llahut
[subhanehu ve teala].
3. Ta llogarisim vetveten: pse na kanë goditur të gjitha këto fatkeqësi? Si do të na ndihmojë All-
llahu [subhanehu ve teala] derisa ne bëjmë mëkate tërë kohën? Pastaj, a i edukuam fëmijtë tanë
në Islam? A ua mësuam atyre namazin? A ua mësuam atyre përmendësh Kur’anin? A i mbuluam
gratë tona me mbulesën Islame? All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “E kur juve ju goditi një
dështim (në Uhud) e para kësaj ua patët dhënë dyfish (armikut në Bedër) thatë: “Prej nga kjo?”
Thuaj: “Ajo është nga vetë ju. S’ka dyshim se All-llahu është i Plotëfuqishëm për çdo send”. (Ali
Imran 165).
4. Çdokush prej neve të japë mundin, edhe atë me trup, me pasuri dhe mendime për përhapjen e
hajrit dhe thirrrjes islame. Sado që të kontribojmë, sado që të japim mundin, kohën dhe pasurinë
tonë është pak në ndihmën e fitores së kësaj feje dhe përparimin e saj. Shih, sa kontribuojnë

armiqtë e All-llahut [subhanehu ve teala] me mundin dhe pasurinë e tyre në humbjen e
muslimanëve dhe fshirjen e tyre prej hartës botërore. Këtë e bëjnë përmes revistave të tyre,
kanaleve televizive ose përmes thirrjeve të qarta për largim prej fesë Islame dhe përqafim të
krishterizmit apo laicizmit!! Vall-llahi, po të kishim kontribuar sa gjysmën e asaj që kontribuojnë
ata, do të ishte ndryshuar gjendja jonë në tërë botën. Pse nuk mendojnë muslimanët për këtë?
5. Sado që të zgjasë pritja e fitores, nuk duhet t’i humbim shpresat. Transmetohet nga Hababi
[radijall-llahu anhu] se ka thënë: “Iu afrova Resulull-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] derisa ai
rrinte nën hijen e Ka’bes. Neve na kishin goditur probleme të mëdha prej mushrikëve. Une i
thashë: “O Resulull-llah, a nuk e lut Zotin që të na ndihmojë?!” U ul, fytyra i ishte skuqur dhe tha:
“Para jush ka pasur njerëz që i dënonin me krehër të hekurt duke ua fërkuar nëpër trupin e tyre
derisa iu binte mishi në tokë, e kjo nuk ishte shkak për t’u larguar nga feja e drejtë. Po ashtu i
mirrnin dhe me sharrë i pritnin prej kupës së kokës derisa i ndanin në dy pjesë, e edhe kjo nuk
ishte shkak për t’u larguar nga feja e drejtë. All-llahu do ta ndihmojë këtë fe aq sa udhëtari prej
San’asë e deri në Hadramevt nuk do t’i frikohet askujt pos All-llahut.” (Buhariu).
6. Të mbjellim në shpirtërat e njerëzve besimin në këtë fe dhe në fitoren e saj, të përhapim mes
tyre argumentet e sheriatit lidhur me këtë çështje dhe argumentet e jetës që sinjalizojnë në këtë.
7. Nuk duhet t’i dëgjojmë pesimistët dhe ata që nuk e kanë besimin e fortë, ata të cilët i janë
dorëzuar armikut dhe të cilët ia kanë lënë në dorë kërpeshin atyre, për ç’gjë edhe e humbën
shpresën në mëshirën e All-llahut [subhanehu ve teala]. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Kur
munafikët dhe ata që në zemrat e tyre kanë sëmundje thonin: “All-llahu dhe i dërguari i Tij nuk na
kanë premtuar tjetër vetëmse mashtrim!” (Ahzab 12).
Kështu është gjendja e munafikave, ndërsa për besimtarët All-llahu [subhanehu ve teala] thotë:
“E kur muslimanët e panë ushtrinë aleate thanë: “Kjo është ajo që All-llahu dhe i dërguari i Tij na
premtuan neve, e tha të vërtetën All-llahu dhe i dërguari i Tij. Ajo vetëm ua shtoi besimin dhe
mbështetjen”. (Ahzab 22)
Lus All-llahun e Lartësuar që ta ndihmojë fenë e tij dhe ta lartësojë fjalën e Tij.
AMIN
Muhammed Ibën Abdurrahman El Arifi, shqipëroi: Omer Berisha
Disa gabime në besim
dërguar i Tij.
Es-selamu alejkum ve rahmetull-llahi ve berekatuhu!
Jam i informuar se shumë njerëz bijnë në disa gabime që kanë të bëjnë me besimin dhe në gjëra
që mendojnë se janë sunete, e në realtet ato janë bidate (risi në fe).
Prej gabimeve të tilla është edhe mohimi i Lartësisë së All-llahut dhe qëndrimit të Tij mbi Arsh.
Dihet mirëfilli se këtë e ka qartësuar Kur'ani Famëlartë kur thotë: “Vërtetë, Zoti juaj, All-llahu është
ai i cili krijoi qiejt dhe tokën për gjashtë ditë, pasaj qëndroi mbi Arsh.” (el-A'raf 54). Ajetet e tilla të
ngjashme All-llahu [subhanehu ve teala] ka përmendur në shtatë vende në
Kur'an. Kur është pyetur Maliku [radijall-llahu anhu] për këtë, ai ka thënë:

“Qëndrimi dihet (se qëndron), mënyra është e panjohur ndërsa besimi në këtë është farz”. Kështu
kanë thënë edhe shumë imamë tjerë prej gjeneratave të para të musimanëve. Në arabisht fjala
'istiva' d.m.th. lartësi dhe ngritje. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “…I tërë sundimi i takon All-
llahut, të Lartit, të Madhëruarit.” (Gafir 12).
Po ashtu Ai thotë: “…kujdesi i Tij ndaj të dyjave (qiejt dhe tokës) nuk i vjen rëndë, Ai është më i
Larti më i Madhi.” (Bekare 255). Poashtu e thotë edhe këtë:
“…tek Ai ngritet fjala e mirë dhe veprimi i mirë.” (Fatir 10).
Ka edhe shumë ajete tjera që tregojnë mbi lartësinë e All-lahut [subhanehu ve teala] dhe mbi atë
se Ai është mbi Arsh dhe mbi të gjitha krijesat tjera. Kështu është besimi ynë.
Farz është të besohet kështu, të këshillohen të tjerët në këtë dhe t'ua tërheqim vërejtjen të tjerëve
nëse e kundërshtojnë këtë.
Prej gabimeve tjera është edhe ndërtimi i xhamive te varret, namazi në to dhe ndërtimi i kubeve
mbi to. Të gjitha këto gjëra çojnë në shirk. Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] i ka
mallkuar jehuditë dhe të krishterët për këto vepra dhe na e ka tërhequr vërejtjen nga këto sende
duke thënë:
“All-llahu i mallkoftë jehuditë dhe të krishterët të cilët varret e pejgamberëve i bënë faltore”. Po
ashtu ka thënë: “Vërtetë para jush, ka pasur njerëz që varret e pejgamberëve dhe njerëzve të
mirë i kanë bërë faltore, e ju mos e bëni këtë, unë ju ndaloj nga kjo vepër”. Xhabir ibën Abdil-lah
ka thënë: “Resulull-llahu ka ndaluar të zbukurohen varret, të ulen njerëzit mbi to apo të ndërtohet
diçka mbi to”. Hadithet në këtë temë janë të shumta.
Farz është t'u tërhiqet vërejtja njerëzve nga kjo punë dhe t'i këshillojmë që të largohen sa më
tepër, sepse Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ua ka tërhequr vërejtjen shokëve të tij
ngase këto vepra fundin e kanë në shirk, siç janë lutja të vdekurve, kërkimi i ndihmës prej tyre etj.
Gjithashtu dihet se shirku është mëkati më i madh dhe më i rrezikshëm, prandaj e kemi obligim t'i
largojmë njerëzit prej tij dhe prej gjithë asaj që dërgon tek ai.
All-llahu [subhanehu ve teala] ua ka tërhequr vërejtjen robërve të Tij nga kjo vepër në shumë
ajete, p.sh.: “Vërtetë, All-llahu nuk e falë shirkun, ndërsa mëkatet tjera ia falë kujt të dojë”. Po
ashtu Ai thotë: “Të është shpallur ty (o Muhammed) dhe atyre që ishin para teje se nëse
bën shirk veprat tua do të jenë të asgjësuara dhe do të jesh prej të humburve”. Pastaj thotë: “Po
të kishin bërë shirk do t'u asgjësohej ajo që kanë vepruar.” (el-En'am 88). Ajetet në këtë temë
janë të shumta.
Prej llojeve të shirkut të madh janë edhe duaja të vdekurve, joprezentëve, xhinëve, drunjëve etj.,
kërkimi prej tyre ndihmë, shërimi dhe fitore.
Kjo është feja e idhujtarëve të parë kurejsh dhe e të tjerëve si ata. All-llau [subhanehu ve teala]
thotë: “Ata adhurojnë gjëra që pos All-llahut nuk iu bëjnë dobi e as dëm, e thonë: “Këta janë
ndërmjetësuesit tanë tek All-llahu” (Junus 18).
Po ashtu thotë: “Ne të shpallëm ty librin për hir të vërtetës, andaj ti adhuroje All-llahun sinqerisht.
Vini re! Adhurim i sinqertë është vetëm ai për All-llahun! Ndërsa ata që në vend të Tij adhurojnë
miq të tjerë (duke thënë): “Ne nuk i adhurojmë ata për tjetër ,përveçse të na afrojnë tek All-llahu,
s'ka dyshim se All-llahu do të gjykojë mes tyre për atë që ata ishin në kundërshtim.
Është e vërtetë se All-lahu nuk udhëzon në rrugë të drejtë atë që është gënjeshtar dhe
jobesimtar.” (ez-Zumer 2-3). Ka edhe shumë ajete të këtilla, të cilat gjithashtu tregojnë se
idhujtarët e parë e kanë ditur se All-llahu është Krijues, Furnizues, Ai i Cili e sjell të mirën dhe të
keqen, por, prapseprapë adhuruan zotërat e tyre që të ndërmjetësojnë për ta tek All-llahu dhe t'i
afrojnë tek Ai.
All-llahu [subhanehu ve teala] tregoi se këta janë pabesimtarë dhe e urdhëroi Resulull-llahun [sal-
lall-llahu alejhi ve sel-lem] që t'i luftojë ata derisa t'i bëhet ibadet vetëm All-llahut [subhanehu ve
teala]. All-llahu [subhanehu ve teala] thotë: “Luftoni ata derisa të mos mbetet idhujtari, e i tërë
adhurimi t'i bëhet vetëm All-llahut.” (el-Enfal 39).
Dijetarët në këtë temë kanë shkruar shumë, kanë sqaruar në to të vërtetën e Islamit, besimin në
kohën e xhahilijetit (injorancës) dhe punët tjera të tyre që kanë qenë në kundërshtim me sheriatin.
Prej dijetarëve që kanë shkruar në këtë temë janë: Adull-llah ibën Ahmed,
Muhammed ibën Huzejmeh (Kitabu Teuhid), Muhammed ibën Ved-dah etj., e më së miri në këtë
temë ka shkruar shejhul-Islam ibën Tejmijje r.h. në librat e tij të shumta, nga të cilat më e njohura
është “El-kaidetul xhelileh fi teves-suli vel vesileh.” Po ashtu i këtij rangu është edhe libri i Abdurr-

rrahman ibën Hasen ibën Muhammed ibën Abdulveh-hab [radijall-llahu anhu] që quhet “Fet'hul
mexhid sherh kitabi teuhid”.
Prej punëve të shirkut është edhe betimi jo në All-llahun, siç është betimi në Resulull-llahun [sal-
lall-llahu alejhi ve sel-lem] ose dikënd tjetër apo betimi në diçka tjetër.Të gjitha këto janë prej
gjërave të ndaluara, ngase janë shirk. Këtë e argumenton fjala e Resulull-llahut [sal-lall-llahu
alejhi ve sel-lem]: “Kush betohet në diçka pos All-llahut, ka bërë kufër ose shirk.” Gjithashtu edhe
hadithet në këtë temë janë të shumta.
Betimi jo në All-llahun [subhanehu ve teala] bën pjesë në shirkun e vogël, sipas mendimit të
dijetarëve. Andaj ne e kemi obligim që t'ua tërheqim vërejtjen njerëzve prej saj, ngase kjo çon në
shirkun e madh. Në shirk të vogël bëjnë pjesë edhe fjalët e dikujt që thotë: “Ç'të don All-llahu dhe
filani; sikur mos të ishte All-llahu dhe filani; kjo është prej All-llahut dhe filanit”. Në këto raste
duhet të thuhet: “Ç'të don All-llahu pastaj filani”, e kështu me radhë. Është vërtetuar se Resulull-
llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Mos thuani: Ç'të don All-llau dhe filani por thuani:
Ç'të don All-llahu pastaj filani”.
Prej shirkut është edhe ajo që bëjnë sot shumë njerëz gjegjësisht ata që mbajnë hajmali dhe
gjëra të ndryshme për tu mbrojtur nga mësyshi. Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka
thënë: “Kush lidh ndonjë hajmali, All-lahu nuk i bën dobi prej saj dhe kush vendon ndonjë qafore
për t'u mbrojtur nga mësyshi nuk mund të mbrohet, kush mban hajmali ka bërë shirk”.
Po ashtu ka thënë: “Vërtetë, ka thënë: hajmali, All-llahu nuk bën dobi prej asaj në të cilën ka
shirk”. Këtë e qartëson hadithi i Resulull-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] ku thotë: “S'ka gjë
të keqe në rukjen e cila nuk përmban shirk”. Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] u ka
bërë rukje disa shokëve të tij d.m.th. rukja lejohet dhe ajo është prej sebepeve të shërimit, nëse
është me Kur'an, sunet apo me fjalë në të cilat nuk ka shirk dhe gjëra të këqija.
Prej gjërave të ndaluara prej bidateve janë edhe fesimet e ditëlindjeve, qoftë ajo edhe festim i
ditëlindjes së Resulull-lahut s.a.v.s. apo i dikujt tjetër. Këtë nuk e ka bërë as Resulull-llahu [sal-
lall-llahu alejhi ve sel-lem], as halifet e drejtë, as sahabët tjerë [radijall-llahu anhum], as pasuesit e
tyre (tabiinët) dhe askush tjetër në tri gjeneratat e para të lavdëruara të muslimanëve. Kjo është
shpikur në shekullin e katërt e më pas. E kanë shpikur Fatimijtë dhe të tjerët prej Rafidive
(shiave), e pastaj kanë filluar edhe disa prej ehli sunetit duke mos ditur vendimet e sheratit lidhur
me këtë dhe duke i pasuar në mënyrë të verbët shpikësit (bidatçitë). Andaj edhe për këtë e kemi
obligim t'i largojmë njerëzit prej saj, ngase kjo është prej bidateve për të cilat Resulull-lahu [sal-
lall-llahu alejhi ve sel-lem] ka thënë: “Keni kujdes të mos shpikni punë të reja (në fe), ngase çdo
shpikje është bidat e çdo bidat është humbje”. Po ashtu thotë: “Kush shpikë diçka të re në punën
tonë (fenë tonë) ajo punë është e refuzuar”.
Gjithashtu Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] e thotë edhe këtë: “Kush punon punë (në
fe) që nuk është prej fesë ajo punë është e refuzuar”.
Resulull-llahu [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] çdoherë kur fillonte fjalimin e tij thoshte: “Fjala më e
mirë është fjala e All-llahut, udhëzimi më i mirë është udhëzimi i Muhammedit, punët më të këqija
janë ato të shpikurat (në fe), e çdo shpikje është humbje.” Ka edhe shumë hadithe në këtë temë.
Pra, e kemi obligim t'ua tërheqim vërejtjen njerëzve nga kjo vepër, t'i largojmë prej saj dhe t'i
këshillojmë për përqëndrim në sunetin e Resulull-llahut [sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem] dhe për
largim prej asaj që e kundërshton sunnetin.
All-llahu na ndihmoftë të gjithëve të veprojmë punë të mira, All-llahu na dhashtë kuptim në fe dhe
përqëndrim në të. All-llahu na mbroftë prej humbjeve dhe mashtrimeve të shejtanit. All-llahu
mund ta bëjë këtë.
AMIN
VES-SELAMU ALEJKUM VE RAHMETULL-LLAH
Abdulaziz ibën Abdull-llah ibën Baz, shqipëroi: Omer Berisha
Mbi ilmin

saj, e prej atyre dyve u shtuan shumë burra e gra. Dhe keni frikë All-llahun që me emrin e Tij
Pasi qe hutbeja e sotme ka te beje me polemikat rreth diturise dhe dijetarit, deshirova qe
nepermjet ketyre teksteve te dijetareve tone te medhenj te flas pak rreth kesaj problematike.
Ibn Kajjimi rahimehull-llah thote: "Marja e diturise nga pejgamberi eshte ne dy menyra: direkte dhe
indirekte. Ne menyre direkte dituri nga Ai kane marur as'habet e tij, andaj ne kete ata kane qene te
pare, askush nuk mundet tua kaloje. Por ai qe rruges se tyre ece, metoden e tyre te drejte e
pason, nuk lakon ne te djathte dhe te majte, edhe ai nga pala e tyre konsiderohet, perndryshe
konsiderohet njeri i vetmuar dhe i humbur ne nje hapesire te madhe perplot egersirash dhe perplot
mundesish lajthitjeje.
Vall-llahi sahabet pinin ujin e kulluar nga zemra e burimit te jetes. Ata i perforcuan shtyllat e Islamit,
andaj askujt nuk i lan vend per te shtuar gje. Ata i happen zemrat e njerezve me drejtesine e
Kur'anit dhe Imanit, kurse qytetet me xhihad te shpates dhe gjuhes. Kete thesar te paster dhe te
kulluar ata ua lane ne trashegimi tabiineve. Vargu i transmetimit te tyre ishte i vertete dhe i larte.
Ata u thane: kete na ka lene Pejgamberi amanet, kurse ne kete amanet juve po ua leme, ashtu
sikur ka qene kujdesi per te obligim i yni tani eshte obligim i juaji.
Ne te njejten menyre vepruan edhe tabiinet, ata ecen ne rrugen e tyre te drejte, pasuan gjurmet e
tyre, ne kete i pasuan edhe etbai tabiinet. Ata u udhezuan ne fjalet me te mira dhe u udhezuan ne
Rrugen e Lavderuar. Keta burra ne krahasim me ata qe vijne pas tyre ishin: "shumica nga te paret
dhe pakica nga te mbramet". (El-Vakia: 13-14).
Pas tyre vijuan imamet ne shekullin e katert lunar, te cilet nuk lajthiten nga kjo rruge dhe nga i njejti
burim ujin e moren. Feja e All-llahut te ata ishte gjeja me e vlefshme, aq ishte e rendesishme saqe
nuk i jepnin te drejte vetvetes qe ti japin perparesi mendimit te tyre, taklidit ose ndonje analogjie
para teksteve te Kur'anit dhe Sunnetit. Kjo ishte shkaku qe edhe meritat e tyre u perhapen ne
mbare boten dhe vetem per te mire flitej per ta. Ne kete rruge vazhduan edhe nxenesit e tyre,
metoden e tyre e pasonin edhe bashkekohaniket e tyre, nuk sjelleshin verdall perreth njerezve me
ekstremizem, ishin me argumentin dhe arsyen, shkonin pas te vertetes kudo qe t'i dergonte, atje
ku ndalej e verteta, atje edhe keta ndaleshin. Kur te kuptonin se e verteta qenka ne ndonje vend,
atje shkonin grupe grupe dhe nje nga nje. Kur t'i thret Pejgamberi per nje gje, ata prej tij argument
nuk kerkojne. Tekstet e Kur'anit dhe Sunnetit jane me te vlefshme sesa tu japin perparesi thenjeve
te ndokujt para tyre, ose tu kundershtohen me mendim ose analogji. (shiko: A'lamul-Muvekiin, 1/5)
Kerkuesi i diturise duhet qe gjith forcen dhe gjitha ambicjet e tija t'i orijentoje nga shkencat e
Kur'anit dhe Sunnetit, njohja e tyre eshte njohja e te vertetes, perndryshe mosnjohja e shkencave
tjera eshte injorance qe aspak s'te demton. Kjo eshte nje porosi dhe vasijet nga nje vella, te cilit i
dhimbsen njerezit qe kesaj rruge nuk i jane rrekur.
Ibn Kajjimi ne nje poezi te tij thote:
O ti njeri qe kerkon shpetim
Degjo kete fjale te keshilltarit dhe ndihmuesit
Ne te gjitha ceshtjet tuaja kapu
Per shpallje e jo per kotesira te zbukuruara
Qendro krah perkrah me Kur'anin dhe sunnetin
Qe vijne nga i Derguari me Furkan...
Kurse Imam Shafiu thote:
Secila shkence pervec Kur'anit eshte angazhim
Ne perjashtim te hadithit dhe fikhut ne fe
Dituri eshte ajo ne te cilen ka "na ka treguar"
Tjetra pervec kesaj jane vesvese te shejtanit.

Ibn Kajimi thote:
Dituri eshte ka thene All-llahu, ka thene Pejgamberi
Kane thene sahabet, e ata jane te dijshmit
Nuk eshte dituri ajo qe fute armiqesi, nga injoranca
Mes Pejgamberit dhe mendimit te nje fekihu.
Ai qe e kerkon diturine larg nga Kur'ani dhe sunneti, ai kerkon te pamundshmen dhe ai qe miret
me gjerat tjera pervec tyre, duke i konsideruar te pamjaftueshme, ai ka humbur rrugen e vertete.
Kur'ani dhe Sunneti jane ilac i injorances dhe sherim i mosdijes.
Ibn Kajimi thote:
Injoranca eshte semundje vrasese, kurse sherimi
Gjindet ne dy gjera qe pajtohen mesvete
Nje citat nga Kur'ani ose nga sunneti
Dhe nje mjek, qe eshte alimi rabbanij.
Kerkuesi i diturise duhet te kujdeset dhe me vemendje te madhe duhet ta zgjedh hoxhen e tij. Ai
duhet ta zgjedhe njeriun me te dijshem, me te devotshem dhe me te vjetur. Keshtu ndodhi me Ebu
Hanifen, i cili zgjodhi Hammadin si hoxhe te vetin. Ai kete gje e beri pas nje mendimi te gjate dhe
te thelle.
Transmeton Imam Muslimi ne Sahihun e tij nga Muhammed ibn Sirini rahimehull-llah se ka thene:
"Kjo dituri eshte fe, andaj shikone se nga e merni fene tuaj".
Ibn Xhema'ah thote: Nxenesi duhet te mendoj mire, te beje istihare rreth asaj se nga i cili duhet te
mer dituri, nga i cili duhet te fitoje sjellje dhe moral. Le ta zgjedh per hoxhe te vetin njeriun qe i ka
plotesuar shkencat fetare, qe eshte i meshirshem, i bute, i ndershem, i moralshem, di te arsimoje
dhe edukoje tjeret mire, ua lehteson nxenesve kuptimin e lendes. Nxenesi nuk duhet te shtoje
diturine duke mangesuar devotshmerine, fetarizmin ose moralin e tij...
Kerko qe hoxha ti kete plotesuar shkencat fetare, te jete prej atyreve qe ka kaluar kohe te gjate me
dijetar te vjeter dhe te medhenj, e jo ta beje hoxhe te vetin ate i cili ne studimet e veta eshte
mbeshtetur vetem ne libra, kurse aspak nuk eshte shoqeruar me dijetare te frytshem.
Imam Shafiu thote:
Kush e mer diturine vetem nga librat, i humbe rregullat- vendimet e sherijatit.
Kurse tjeret thonin: Belaja me e madhe eshte kur hoxha yt te behet libri. (shiko: Tedhkiretus-samii
vel-mutekelimi, fq. 85.)
Hatib Bagdadi transmeton nga Ibrahim, i cili thoshte: Nxenesit kur vinin te mernin dituri nga nje
hoxhe, shikon pamjen e tij, namazin dhe gjendjen, e pastaj mernin nga ai.
Theuriju thonte: Kush degjon nga bidatciu, All-llahu nuk do te shkakton qe ai te kete dobi nga ajo
qe ka degjuar, kurse ai qe pershendetet me te, ai ka shkaterruar islamin pak nga pak.
Malik ibn Enesi thote: Diturija nuk miret prej kater vetave:
- Prej mendjelehtit, i njohur nga mendjelehtesia, edhe po te posedon numer te madh te
transmetimeve;
- Nga genjeshtari i cili genjen ne bisedat e njerezve, edhe po mos te genjeje ne hadithet e
pejgamberit;
- Nga epsharaku, i cili i therret njerezit ne epshet (mendimet )e tija;
- As nga njeriu i ibadetxhi dhe i vlefshem nese nuk di se cka flet. (shiko: "El-Xhami Liahlakir-Ravi
ve Adabus-Sami'i", 1/ 139)
Bekir Halimi
Bamirësia ndaj prindërve
Falënderimi i takon All-llahut. Atë e
falënderojmë dhe prej Tij falje dhe
ndihmë kërkojmë. Kërkojmë mbrojtje nga
All-llahu prej të këqijave të vetvetes dhe
të veprave tona. Kë e udhëzon All-llahu
s'ka kush e lajthit dhe kë e largon nga
rruga e vërtetë, s'ka kush e udhëzon.
Dëshmoj se s'ka hyjni tjetër përveç All-

llahut , i Cili është Një dhe dëshmoj se
Muhammedi është rob dhe i dërguar i Tij.
"O ju që keni besuar, keni frikë All-
llahun me një frikë të denjë dhe mos
vdisni, pos duke qenë muslimanë!"
(Ali Imran: 102)
"O ju njerëz! Keni frikë Zotin tuaj që ju
ka krijuar prej një veteje dhe nga ajo
krijoi palën e saj, e prej atyre dyve u
shtuan shumë burra e gra. Dhe keni
frikë All-llahun që me emrin e Tij
përbetoheni, ruajeni farefisin, se All-
llahu është Mbikqyrës mbi ju." (En-
Nisa:1)
"O ju besimtarë, keni frikë All-llahun
dhe thuani fjalë të drejta. Ai (All-llahu)
ju mundëson të bëni vepra të mira, jua
shlyen mëkatet e juaja,e kush
respekton All-llahun dhe të Dërguarin
e Tij, ka shpëtuar me një shpëtim të
madh." (El-Ahzab:70:71)
Thënia më e vërtetë është thënia e All-
llahut, kurse udhëzimi më i mirë -
udhëzimi i Muhammedit sal-lall-llahu
'alejhi ve sel-lem. Veprat më të këqia
janë ato të shpikurat, çdo shpikje është
bid'at dhe çdo bid'at është lajthitje, e çdo
lajthitje çon në zjarr...
Falendërimi i plotë i takon All-llahut,
Zotit të botëve. Salavatet dhe selamet
qofshin mbi Muhamedin, familjen dhe
shokët e tij.
All-llahu i Madhëruar thotë: "Zoti yt ka
dhënë urdhër të prerë që të mos
adhuroni tjetër pos Tij, që të silleni në
mënyrë bamirëse ndaj prindërve.Nëse
njërin prej tyre , ose që të dy, i ka kapur
pleqëria pranë kujdesit tënd, atëherë
mos u thuaj atyre as 'of'(oh),as mos u bë
i vrazhdë ndaj tyre, po atyre thuaju fjalë
të mira (të buta, respektuese). E në
shenjë mëshire shtrije pranë tyre krahun
përulës e respektues dhe thuaj: 'Zoti im!
Mëshiroi ata të dy, sikurse më edukuan
mua kur isha i vogël." (Isra 23-24)
Nëna dhe babai…, a e di rëndësinë e
tyre? Ata janë shkaktarë të ekzistimit të
njeriut! Atyre u takon mirëbërësia
ideale.Babait për shkak përkujdesjes
materiale e nënës për shkak lindjes dhe
përdëllimit që ka ndaj teje.
Merita e krijimit i takon All-llahut e pastaj
për lindje dhe edukim prindërve.
Dijetari i këtij ummeti Abdull-llah ibën
Abbasi thotë: "Tre gjëra janë të lidhura

Dijetar i se vertetes

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Tendances

Tendances (20)

Similaire à Dijetar i se vertetes

Similaire à Dijetar i se vertetes (20)

Plus de E verteta vjen nga Zoti

Plus de E verteta vjen nga Zoti (20)

Dijetar i se vertetes