1. LAMPIRAN A LIDIN AK MALEM + RITI AK BOBOT
SIGA AK LIDIN YON AK LIDIN BUASAN AK LIDIN KUNDEK AK LIDIN BANTING AK LIDIN
+ + + + +
ENGKU AK MOET NUNDAM NATAR LIM AH LA PUTIR AK RAGAM
ONGA AK ENGKU LINYUM AK YON
EBUN AK BUASAN
BARINANG AK ENGKU JAINAH AK YON MUIN AK BANTING
GODANG AK BUASAN LIM AH LI (ALI)
SUNTUH AK BANTIG
EJOL AK ENGKU JAINUN AK YON
MIKI AK BUASAN LIM AH PAT (APAT)
NITIR AK YON MIDAI AK BANTING
BINGLAI AK BUASAN LIM TON TON
LUNCAT AK YON MIDI AK BANTING
MITAI AK BUASAN LIM LO LI (LOLI)
IJUM AK YON MARY AK BANTING
SULAW AK BUASAN
LIM AH ANN
LEDANG AK YON BARANDAH AK BUASAN UNGGAK AK BANTING
LIM AH JUN
DANCY AK YON
2. SEJARAH BAGAIMANA ASALNYA PENDUDUK KAMPUNG SEBAT DAYAK DAN SIRU DAYAK
Senarai nama yang dihitamkan dalam lampiran A adalah penduduk kampung Sebat Dayak yang asal dan hingga
ke hari ini. Sejak dari tahun 20 an, Encik Lidin Ak Malem lah yang mula meneroka di kawasan tanah kampung
Sebat Dayak sehinggalah ke anak cucu cicit beliau pada hari ini. Beliau berasal dari Kampung Pueh kerana bapa
beliau, iaitu Encik Malem bersama kawan beliau iaitu Encik Bujur adalah orang pertama tinggal di kawasan
Kampung Pueh. Encik Malem telah melahirkan Encik Lidin, Encik Singkat dan Puan Timur.
Puan Timur telah berkahwin dengan Encik Juman dan beliau bersama isteri beliau tinggal dikawasan kampung
Siru. Itulah maka ramai keturunan Puan Timur tinggal di Kampung Siru Dayak, manakala abang beliau Encik Lidin
tinggal bersama isteri beliau di kampung Sebat Dayak. Pada ketika itu kampung Pueh, Kampung Siru Dayak dan
kampung Sebat Dayak dikira sebuah kawasan kampung sahaja memandangkan penduduknya pada ketika itu
tidak ramai.
Mereka di ketiga kampung itu dipimpin oleh seorang ketua yang dipanggil “BENUA”. Encik Lidin meneroka
temuda di kawasan munggu Jugan sehingga beliau sampai ke sungai Merah lalu mendirikan rumah di kawasan
ulu Sungai Tian. Sudah hampir lapan keturunan beliau kalau di kira sehingga ke hari ini. Mereka mendirikan
rumah mereka di hulu Sungai Tian dan di situlah anak-anak beliau di lahirkan. Encik Lidin telah berkahwin
dengan Puan Riti anak Bobot. Mereka mempunyai Lima orang anak iaitu tiga lelaki dan dua orang perempuan.
Seorang anak beliau iaitu Puan Siga telah berkahwin dengan Encik Engku ak Moet dan mereka menetap di
Kampung Pueh.
Anak-anak beliau yang lain pula terus tinggal di Kampung Sebat Dayak sehingga ke cucu cicit beliau pada hari ini.
Pekerjaan Encik Lidin dan isteri beliau ialah menanam padi dan menanam ubi. Mereka meneroka temuda yang
3. sangat luas pada ketika itu. Punca pendapatan mereka hanya bergantung pada hasil padi , ubi kayu dan hasil
hutan di kawasan mereka tinggal. Beliau selalu berburu di kawasan sungai merah dan kawasan munggu Jugan
yang dalam bahasa Selakau “Mo’ton popo’an” yang dalam bahasa Melayunya “Munggu Jugan”. Pendapatan
mereka memanglah tidak mencukupi tapi beliau berjaya membesarkan anak-anak beliau dengan penuh kasih
sayang. Sebelum beliau meninggal dunia pada tahun 30 an, beliau telah membahagikan segala kawasan temuda
yang telah diusahakan beliau kepada anak cucunya. Setiap anak beliau memiliki tanah di seluruh kawasan
Kampung Sebat Dayak dan Siru Dayak, seperti Sungai Nyawang, Sungai Tian, Munggu Jugan, Sungai Merah dan
lain-lain. Selain dari itu anak anak beliau juga meneroka hutan dan menjadikan kawasan tanah milik mereka
semakin luas sehingga ke Lubuk timbun, Sungai Sebat Kecil bahkan kawasan Sungai Cibuk kampong Temaga.
Encik Yon, Puan Kundek, Encik Buasan dan Encik Banting adalah anak-anak beliau yang terus mengusahakan
tanah peninggalan orang tua mereka. Seterusnya keempat –empat orang anak ini menurunkan tanah-tanah
tersebut kepada generasi mereka yang seterusnya. Salasilah generasi seterusnya terdapat dalam lampiran B,
C.D. DAN E
Dari generasi pertama hingga ke generasi ketiga, tanah temuda yang diteroka hanya digunakan sebagai tempat
penanaman padi sahaja . Ianya diusahakan secara bergilir tahun. Menurut mereka yang dari generasi ketiga yang
masih hidup, pada zaman orang tua mereka dulu, mereka tidak dibenarkan menanam pokok getah maka itu lah
sebabnya temuda yang tidak terus diusahakan menjadi hutan tua semula tetapi tapak tanah tetap kepunyaan
individu yang sudah menerokanya dari mula. Menurut adat orang Selakau (bidayuh Lundu) tanah yang sudah
diusahakan sebagai “uma” (tempat menanam padi) tidak boleh diambil oleh mana-mana keluarga yang lain.
Tempat ‘uma’ itu hanya di perturunkan kepada anak cucu cicit mereka sahaja. Anak cucu cicit itu sahajalah yang
boleh memiliki tapak tanah/ ‘uma’ tersebut. Sekiranya ada keluarga lain yang menceroboh atau mengambil
kawasan ‘uma’/jerami orang lain maka mereka akan dikenakan hukuman .
4. Apabila generasi keempat, kelima dan seterusnya tiba, kebanyakan mereka sudah berpendidikan maka ramai
yang sudah mengetahui jenis-jenis tanaman yang berfaedah selain padi bukit yang boleh ditanam di tapak tanah/
uma yang telah diperturunkan kepada mereka. Maka dari generasi inilah, tanah itu terus diusahakan dengan
menanam getah, kelapa sawit dan sebagainya. Memang tidak dinafikan juga ada sebilangan mereka dari
generasi kedua dan ketiga pun sudah ada yang menanam pokok getah di tapak ‘uma’/jerami mereka. Disamping
itu, masih ada juga yang mengunakaan tapak ‘uma’/ tanah itu terus sebagai tempat penanaman padi bukit
sampai ke hari ini sebab kebanyakan mereka masih mempraktikkan jenis pertanian ini.
RUJUKAN:
1. ENCIK LIM AH ANN
2. ENCIK JIMI AK NAWI
3. ENCIK BINGLAI AK BUASAN
4. ENCIK JUIL AK ALI
5. LAMPIRAN B ANAK-ANAK DAN KETURUNAN ENCIK YON AK LIDIN
NITIR AK YON + AGOT
LEDANG AK YON + UDIN
MEKEL +ELOK
EKA + IGAK ERIS +JUSENG
ASANG LAHIBA AK UDIN
EKAL + KAK
NIRA EDWAN LIMBA AK UDIN
KOCENG
MEREKA EDWIN RIMBAN AK UDIN
TAALEN
SELING
BAAKI ELANIE ENGOH AK UDIN
AMEN
ROSIAH
DOON EDWEN ALENG AK UDIN
ANEN
RONA
MEHA JEMEN EGAI AK UDIN
EMPEN
MAIL MAHODA RAMBAI AK UDIN
CHUGAT
EJOS ENTEN LIMBAI AK UDIN
ASON
LUDAI JUIN AK UDIN
MAN
LUDET
JULIMAH
JEPI
KALEBANG
6. LAMPIRAN C ANAK-ANAK DAN KETURUNAN ENCIK BUASAN AK LIDIN
MIKI AK BUASAN + MINCHEA MITAI AK BUASAN + MADUYAH AK TUNTUN
ADANI AK MIKI JAMEL AK MITAI
NORAINI AK MIKI HOLIMEN AK MITAI
JOHNSON AK MIKII MELI AK MITAI
MAHANI AK MIKI DIMAH AK MITAI
MORANI AK MIKI JUINA AK MITAI
NUNGGIN AK MITAI
NOGEN AK MITAI
BARENDAH NIRA AK
BINGLAI AK BUASAN SANIAH AK LAMIT
+ AK BUASAN + JUSENG
SWEEONG AK BINGLAI EDA AK BARENDAH
NANTY AK BINGLAI
EVA AK BERENDAH
NOMBEL AK BINGLAI
TUNDAT AK BARENDAH
ANGEL AK BINGLAI
ROLAND AK BARENDAH
MONTEL AK BINGLAI
NAUN AK BINGLAI
7. LAMPIRAN D ANAK-ANAK DAN KETURUNAN KUNDEK AK LIDIN
ALI AK ALA) + TUNGGA APAT AK ALA + NIRAM LIM AH ANN + BUNGKA AK KALOM
LEWAT AK ALI
NOSIR AK APAT LIM AH KIAN
EMBIL AK ALI
APUNG AK APAT
LIM AKIN
SEGIL AK ALI
NOSEN AK APAT
LIM NEE KON
ALPIAN AK ALI NOMIN AK APAT
LIM SEKAN
AEING AK ALI NOHIN AK APAT
LIM AH KAI
JUIL AK ALI NOBIN AK APAT
LIM LONG KING
APIN AK APAT
SEHIL AK ALI
NOREN AK APAT
NOSIN AK APAT
NORAI AK APAT
8. LAMPIRAN E ANAK-ANAK DAN KETURUNAN BANTING AK LIDIN
MARY AK BANTING + ADAM (ANDUK) UNGGAK AK BANTING + ONDEK
TIARA AK ADAM
SAINA AK UNGGAK
TEHEN AK ADAM
SALINA AK UNGGAK
MAHANI AK ADAM
JELINA AK UNGGAK
EBOH AK ADAM
REMAN AK UNGGAK
JERIA AK ADAM
EDLINE AK UNGGAK
MENI AK ADAM
SIYUN AK ADAM
