1. Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais
Máster Universitario en Dirección e Planificación do Turismo

2. GUIÓN DA PRESENTACIÓN
1. Obxectivo e metodoloxía
2. Cine e turismo
3. Turismo e cine en Compostela
4. Posibles estratexias e conclusións

3. 1. OBXECTIVO E METOLOXÍA
Obxectivo da investigación
Reflexionar sobre a relación entre o
cinema e o turismo en Santiago de
Compostela, identificando as
sinerxias entre ambos sectores para
o plantexamento dunha serie de
medidas estratéxicas innovadoras
que as poñan en valor e acaden o
seu maior desenvolvemento.

4. A Metodoloxía
Empregamos fontes de información
primarias (entrevistas aos principais
actores de ambos sectores en
Santiago de Compostela) e fontes de
información secundarias (artigos,
manuais, prensa especializadas,
consultas bases de datos de
organismos coma INE, IGE, AGADIC,
etc).

5. 2. CINE E TURISMO

6. CINE E MARKETING
PRODUCT PLACEMENT
É unha estratexia publicitaria baseada no emprazamento de productos
e marcas en filmes coma unha forma de comunicación comercial á que
os espectadores esrán expostos de forma inconsciente a maior parte
das veces. Baños, 2003

7. APPLE
MACINTOCH

9. Caramelos Reese´s
• Aumentou un 65% o volume de ventas.
Ray Ban
• Triplicáronse as ventas do seu modelo
de gafas Walfarer.
Jaguar
• Gran aumento das visitas a súa páxina
web.
PRODUCT PLACEMENT = ESTRATEXIA DE MARKETING MOI
EFECTIVA

10. PLACE PLACEMENT
É o emprazamento de cidades, rexións, monumentos, lugares
turísticos e negocios de hospedaxe e restauración nunha producción
audiovisual a cambio dunha axuda na financiación, a rodaxe ou a
promoción do filme, e con vistas á promoción turística, á mellora da
súa imaxe no exterior e aos beneficios que calquer rodaxe importa.
Méndiz, 2010.

11. Memorias de África, 1985 (Kenia)
• Gran aumento de visitantes. De 250.000 a 700.000 un
ano despois da estrea do filme.
Cocodrilo Dundee, 1986 (Australia)
• Aumento do 20% do turismo nos tres anos seguintes.
O señor dos aneis, 2004 (Nova Zelanda)
• Notable aumento dos fluxos turísticos.
• Nunha estatística do 2009 unha enquisa arroxaba que o
9% dos enquisados afirmaba ter viaxado a N.Z a partir
do visionado do filme.
Place Placement = forte impacto na imaxe do destino =
aumento dramático de visitantes

12. TURISMO CINEMATOGRÁFICO
“As visitas turísticas a un destino ou atracción como resultado de que ese
destino aparece en televisión, en video ou na pantaia do cine. Situándose
en termos xerais baixo a categoría de turismo cultural, o turismo
cinematográfico avívase polo aumento do número de viaxes
internacionais.” Rodríguez, 2010.
http://www.movieandgo.com/ http://www.cineyviajes.com

13. CARACTERÍSTICAS XERAIS DO TURISMO CINEMATOGRÁFICO
 Reduce a estacionalidade
 Aumenta a oferta complementaria
 Aumenta a demanda hoteleira
 Pode crear novos focos turísticos nos destinos

14. O RODAXE DAS PELÍCULAS NAS CIDADES
IMPACTOS
DIRECTOS
IMPACTOS
INDIRECTOS
Turism
o
Audiovisua
l
Recoñeceme
nto da cidade
Posicioname
nto do destino
Aumento de
visitantes
Fortalecemento
da industria
audiovisual.
Intercambios
profesionais.
Turism
o
Audiovisua
l
Ocupación de
prazas
hoteleiras.
Emprego
doutros
servizos
turísticos.
Aumento
contratacións
no sector.
Aumento de
traballo para
empresas de
apoio á
producción.
DESENVOLVEMENTO SOCIOECONÓMICO DO
DESTINO

15. Infraestructuras Custes da
rodaxe
Vontade do
director
Veteranía
Film
Commission
Apoio estatal
FACTORES QUE DETERMINAN A RODAXE DUN FILM NUNHA
LOCALIZACIÓN

16. 3. CINE E TURISMO EN COMPOSTELA

17. SANTIAGO DE COMPOSTELA, PLATÓ DE CINE
Un aeroporto internacional 160 establecementos
hoteleiros, equivalentes a
7. 592 prazas
105 empresas de apoio á
producción audiovisual

18.  A Santiago Film Commission é un organismo público, dependente de
INCOLSA S.A (a empresa municipal de turismo), encargado de xestionar a
rodaxe de películas na cidade de Santiago.
Abre por primeira vez as súas portas no ano 2002.
 Pertence á Spain Film Commission.
É cofundadora con otras cidades da Rede de cidades de cine (para a
promoción conxunta dos destinos coma platós de cine, apostando por unha
imaxe de marca)

19. A Santiago Film Commission xestiona as rodaxes da comarca enteira e
dende a súa apertura até o 2010 acolleu un total de 299 produccións (entre
series de televisión, documentais, reportaxes, longametraxes, etc…).
Fonte: Santiago Film Commission

20. O tipo de producción que máis se acollen é a producción televisiva,
seguida dos documentais e a de longametraxes. Destas longametraxes a
gran maioría son películas nacionais.
78%
19%
3%
Produccións nacionais Produccións internacionais Coproduccións
Fonte: Santiago Film Commission

21. Reino Unido
Xapón
Francia
EE.UU
Alemaña
Brasil
Italia
Hungría
Austria
Holanda
Portugal
Bélxica
R. Checa
De entre as nacionalidades que producen en Santiago de
Compostela, a británica e a xaponesa non só son as que
mais veces rodan na cidade; senón que a súa evolución ao
longo dos dez anos foi moi positiva.
Fonte: Santiago Film Commission

22. Columna1 2008 2009 2010
TOTAL 2.071.574 1.014.851 2.774.712
LONGAMETRAXES 1.299.400 192.262 875.000
63% 19% 32%
Fonte: Santiago Film Commission
Segundo a Santiago Film Commission este é o impacto
económico; mais son datos económicos aproximados.

23. DAFO
DEBILIDADES
Falla de comunicación cos actores locais.
Non existen iniciativas de colaboración entre entidades e actores
locais.
Recursos económicos limitados.
Falla de persoal.
Taxas elevadas á rodaxe.
Non existe planificación promocional dos filmes que se rodan.
Non se crean productos turísticos de lecer relacionados coas
rodaxes.
Non se miden os impactos indirectos.
Insuficientes medidas de atracción de rodaxes en xeral.
Medición ineficaz dos impactos directos do cinema.
Baixa explotación doutras localizacións posibles na cidade.
Sector audiovisual local feble.

24. FORTALEZAS
Gran abano de posibilidades de localizacións en Santiago de Compostela.
Temos un aeroporto con conexións aéreas internacionais.
Elevada oferta hoteleira.
Temos un bo número de empresas de servizos á producción audiovisual.
Elevado número de profesionais de alto nivel.
Estamos na Rede de Cidades de Cinema.
Premio Festival Internacional de Cine de Barcelos.
Socio da Spain Film Commission.
Éxito do filme The Way.
Compromiso de colaboración coas productoras que establece o pacto de
reducción das taxas municipais de rodaxe.
O número de longametraxes increméntase
Aumento do turismo internacional

25. AMEAZAS
Reducción de axudas ao audiovisual en España.
Tecido empresarial audiovisual moi feble.
Soense dar proxectos unipersoais de baixo orzamento: poucos días de
rodaxe.
Baixa partida orzamentaria destinada á promoción e a distribución da
cinematografía española.
Caída da facturación do cinema español.
Suba das taxas aeroportuarias en España.
A suba do IVA nas actividades turísticas.
A crise económica xeral

26. OPORTUNIDADES
As produccións low cost: malia que o custe é baixo, o impacto publicitario é
maior.
Non se suprimiron as axudas á amortización.
A producción audiovisual xaponesa é moi potente.
O incremento considerable de axudas ao audiovisual no Reino Unido.
O turismo emisor estadounidense cara a europa volve a crecer

27. POSIBLES ESTRATEXIAS E CONCLUSIÓNS
ESTRATEXIAS DEFENSIVAS
Ameazas + Debilidades
Estratexia 1.
Fortalecemento das produccións nacionais coma activo
principal das rodaxes de cinema en Santiago de
Compostela
LIÑA 1. Creación dun fondo de consumo audiovisualEstratexia 2.
Fomentar a atracción a rodaxes internacionais e
coproduccións.
LIÑA 2. Comparte o teu proxecto.
LIÑA 3. Foro internacional de producción audiovisual.

28. ESTRATEXIAS DEFENSIVAS
Ameazas + Debilidades
Estratexia 3.
Medición dos impactos directos e indirectos
LIÑA 4. Estudo dos impactos económicos da rodaxe de
películas en Santiago de Compostela
LIÑA 5. Estudo do impacto social da rodaxe de películas en
Santiago de Compostela.

29. ESTRATEXIAS REACTIVAS
Ameazas + Fortalezas
Estratexia 3.
Incentivar o turismo cinematográfico a partir do publicity
xerado polo filme The Way.
LIÑA 6. Paquete turístico The Way
Estratexia 4.
Fomentar o colaboracionismo entre os socios da Rede de
Cidades de Cine
LIÑA 7. Financiación proxecto audiovisual conxunto

30. ESTRATEXIAS ADAPTATIVAS
Oportunidades + Debilidades
Estratexia 5.
Aumento do esforzo promocional dos filmes que se rodan
na cidade
LIÑA 8. Plan de comunicación e promoción de proxectos
Estratexia 6.
Favorecer as produccións low cost locais
LIÑA 9. Plan de fomento da producción audiovisual local.

31. ESTRATEXIAS OFENSIVAS
Oportunidades + Fortalezas
Estratexia 7.
Atracción de rodaxes británicas e xaponesas
LIÑA 10. Plan de marketing Santiago de Cine.

32. CONCLUSIÓNS
A colaboración entre axentes do turismo e o cinema no destino é
impresindible para xestionar as sinerxias entre ambos sectores.
Non hai colaboración sen comunicación.
Non se deben deixar os procesos ao azar, co que a planificación dos
mesmos é fundamental.
A medición dos impactos da actividade fílmica, así como a supervisión
das medidas e actuacións que emprendemos é o mellor barómetro para
saber se estamos a facer ben ou mal, ou qué dirección temos que tomar.