SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  40
Télécharger pour lire hors ligne
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
2
PËRMBAJTA
1.0 HYRJE...................................................................................................................................................................................... 3
1.1 Qëllimi ....................................................................................................................................................................................... 3
1.2 Historiku i qytetit të Vushtrrisë ................................................................................................................................................... 3
1.3 Historiku i KVRL- së.................................................................................................................................................................. 5
1.4 Historiku i OJQ “The Power Of Mind” ....................................................................................................................................... 6
2.0 METODOLOGJIA......................................................................................................................................................................... 7
3.0 FUSHAT ME PRIORITET PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 – 2025....................................................................................... 9
3.1 Arsimi dhe të rinjtë ..................................................................................................................................................................... 9
3.2 Punësimi................................................................................................................................................................................... 10
3.3 Pjesëmarrja dhe përfaqësimi i të rinjve në vendimmarrje........................................................................................................... 11
3.4 Kreativiteti dhe shprehitë kulturore, artistike e sportive............................................................................................................. 12
3.5 Shëndeti dhe mbrojtja sociale.................................................................................................................................................... 15
3.6 Familja ..................................................................................................................................................................................... 15
3.8 Koha e lirë ................................................................................................................................................................................ 17
3.9 Vullnetarizmi............................................................................................................................................................................ 18
4.0 IDETË E TË RINJËVE................................................................................................................................................................ 21
5.0 EKIPI I PUNËS ........................................................................................................................................................................... 37
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
3
1.0 HYRJE
1.1 Qëllimi
Përpilimi i planit të veprimit rinor lokal, ka për qëllim ngritjen e kapaciteteve të organizatave rinore dhe Këshillit të Veprimit
Rinor Lokal (KVRL) që është strategji gjithëpërfshirëse për të rinjtë e kësaj komune, duke u bazuar në nevojat për
pjesëmarrjen e të rinjëve dhe organizatave joqeveriatare në këto fusha: arsimi dhe orientimi në karrierë për të rinjtë, punësimi-
vetëpunësimi i të rinjëve, kultura dhe të rinjtë, pjesëmarrja e të rinjëve në vendimmarrje, familja dhe të rinjtë, shëndeti dhe të
rinjtë, koha e lirë e të rinjëve, puna praktike, vullnetarizmi, informimi dhe mobiliteti i të rinjëve.
1.2 Historiku i qytetit të Vushtrrisë
Vushtrria ështënjëra ndër qytetet më të vjetra që gjendet në veri të Kosovës, e cilaështëe pasur me toka pjellore, kullosa,male e
fusha, por edhe me një histori shumëinteresante çka e bënë një qytet shumë aktraktiv për t’u vizituar. Në periudha të ndryshme
derivon edhe vetë emri i qytetit, besohet që në antikitet është quajtur Vicianum, e nga ky emër rrjedhin edhe emërtimet e tjera
që ne i njohim, siVuçitërrn në periudhën serbe, por edhe emeritimii sotëm Vushtrri.
Instituti Arkeologjik i Kosovës në Hartën Arkeologjike të Kosovës (2012) ka përfshirë gjithsej 34 lokalitete arkeologjike të
periudhave të ndryshme, qëdatojnë nga parahistoria e deri në mesjetë. Kjo lë të kuptohet se, territory i sotëm i Vushtrrisë dhe
rrethinat e saj janë shumë herët të datuara në histori si vendbanime, por problemi qëndron në faktin se, është punuar
jashtzakonisht pak për restaurimin e këtyre lokaliteteve, të cilat qytetit do i sjellnin përfitime të dukshme nga turizmi. Puna në
këto lokalitete duhet të jetë konstante dhe e bërë nga profesionistët, për shkak të ndjeshmërisë që këto lokalitete kanë, ku si
pasojë e kushteve natyrore shumë nga këto janë të mbuluara tërësisht nga shtresat e dheut.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
4
Qendra e qytetit në përbërien e saj ka Kalanë, e cila ka vetëm një hyrje dhe është restauruar në këto vitet e fundit. Ende
mungon një definicion zyrtar për përiudhen e saj të ndërtimit, por ajo që mund të thuhet lirisht është se, sot për sot Kalaja
simbolizon qytetin e Vushtrrisë dhe ështëpikë reference në qytet. Në perëndim të qytetit gjendet Ura e Gurit, një urë unike,
ndoshta jo për nga ana aktitektonike, por pikërisht për faktin e fatin se është urë pa lumë. Vetëm 500m larg saj është Lumi
Sitnica. Në sheshin “Ahmet Krasniqi” gjendet Hamami i qytetit, normalishtqë daton nga periudha osmane, e që në të kaluarën
ka shërbyer si banjo publike. Jo shumë larg nga hamami, gjendet edhe një prej xhamive më të vjetra, ajo e Gazi Ali Beut, një
xhami e vogël për nga struktura,mirëpo edhe sot e kësaj dite vazhdon të jetë funksionale për kryerjen e ritualeve fetare.
Pos qytetit, edhe fshatrat e komunës së Vushtrrisë janë të pasura me histori të llojllojshme. Vendbanime të periudhave të
ndryshme, madje janë gjetur artefakte që e fuqizojnë idenë se, vërtet kemi të bëjmë më një vendbanim të hershëm. Si rezultat i
gërmimeve arkeologjike në fshatrat e Vushtrrisë janë gjetur artefakte të ndryshme, si: bazament shtyllash që është gjendur në
Gjytetin e Strocit, një villë romake në fshatin Pestovë, altar kushtuar hyut dardan të mjeksisë në fshatin Bajskë, një kryq prej
gurit në fshatin Beqiq, por me rritjen e investimeve në këtë fushë, numrii zbulimeve do shkonte gjithnjë e në rritje. Fshatrat
si:Duboci, Stroci, Zhilivoda, Shtruera, Smrekonica do mund të bëheshin atraksione turistike me gjytetet e gradinat që i
posedojnë.
Këto që u përmenden janë vetëm një përmbledhje e shkurtë e asaj që Vushtrria mund të ofrojë, por shpresojmë që në të
ardhmen e afërt të reflektojmë, të njohim e të punojmë më shumëe më me zell për historinë, që fatkeqsisht edhe sot e kësaj dite
qëndron tërë kohën e heshtur nënkëmbët tona.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
5
1.3 Historiku i KVRL- së
Këshilli i Veprimit Rinor Lokal (KVRL) është një organizatë joqeveritare, apartiake dhe jofitimprurëse, e cila ka për qëllim të
kontribuojë në një zhvillim të qëndrueshëm dhe në një mjedistë shëndetshëm. Këshilli i Veprimit Rinor Lokal funksionon në
kuadër të DKRS- së.Poashtu, mbështetet në rregulloren e saj. Organizata është themeluar në vitin 2011.
KVRL ka për synim: edukimin profesional, rritjen e socializimit, sigurinë, vetëdijësimin në proceset vendimmarrëse, edukimin
joformal, si dhe krijimin e hapsirave etj.,të cilat mundohet t`i arrijë
përmestrajnimeve,debateve,vizitave,bashkëpunimeve,hulumtimeve, duke kontribuar në rrugëtimin drejt sukseseve të të rinjëve.
Asambleja e antarëve:
5.1 Asambleja e Antarëve është trupi më i lartë qeverisës i organizatës dhe duhet të përbëhet nga të gjithë antarët e
organizatës.
5.2 Asambleja e Antarëve ka përgjegjësinë më të lartë për politikat dhe çështjet financiare të organizatës.
5.3 Asambleja e Antarëve do të takohet së paku dy herë në vit në Takimin e Përgjithshëm Vjetor (TPV) në të cilin do të
shqyrtojë dhe miratojë asetet, detyrimet, të hyrat, shpenzimet dheprogramet e organizatës për vitin e kaluar. Gjithashtu,
do të shqyrtojë edhe asetet e parashikuara,detyrimet, të hyrat, shpenzimet dhe programet për vitin e ardhshëm.5.4
Përveç përgjegjësive të caktuara në statut, Asambleja do të ketë gjithashtu edhe këto kompetenca:
- Të zgjedhë dhe largojë antarët e Bordit
- Miratojë rishikim vjetor financiar të organizatës.
- Miratojë buxhetin vjetor– Miratoj programin vjetor
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
6
1.4 Historiku i OJQ “The Power Of Mind”
OJQ “The Power of Mind” fillimisht ka operuar si grup joformal, ku vullnetarët e këtij grupi kanëimplementuar projekte dhe
ide të ndryshme që i përkasin kryesisht fushës së kulturës dhe që kanë për target rininë. Ndër projektet më të rëndësishme
mund të përmendim organizimin e festivalit tëçajit ”Çaj Fest”, me qëllim që të vijojë manifestimi i tij si festival tradicional. 16
korriku i vitit 2019 bëri qëky grup vullnetarësh, nga grupi joformal të kalon në organizatë joqeveritare, përkatësisht “The
Power Of Mind”. OJQ “The Power of Mind” është themeluar me mision të promovimit të qytetarisë aktive dhe pjesëmarrjes në
proceset shoqërore, promovimit dhe ngritjes së vetëdijes së qytetarëve për mbrojtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
7
2.0 METODOLOGJIA
Për gjatë këtyre 10 ditëve të trajnimit puna jonë është zhvilluar në disa faza. Në projekt janë përfshirë 40 vullnetarë dhe janë
krijuar 3 grupe. Prezantimi i ideve është bërë në dyditët e para, ku vullnetarët shpalosën idetë e tyre, pastaj ata u ndanë në
grupe punuese. Caktimi i periudhës kohore dhe kostos buxhetore është bërë veçmas përshkak se, secili grup ka shumën dhe
kohën e implementimit të ndryshëm nga grupi tjetër. Grupet punuese kanë dhënë plane të detajuara për idetë e tyre, reflektim i
kësaj është puna grupore dhe debatet e shumta të cilat avancuan shumë idetë fillestare. Në trajnim, pos tjerave, ka pasur edhe
vullnetarë nga komunitetet joshumicë, të cilët po ashtu dhanë kontributin e tyre në zhvillimin e projekteve, por edhe duke
dhënë ide se si të zhvillohen komunitetet ku ata bëjnë pjesë. E mira e gjithë kësaj është socializimi i vullnetarëve, dhe largimi i
paragjykimeve që hasen në grupe të caktuara, ofrimi i kontributit të tyre si pjesë e kësaj shoqërie, involimi i tyre në
vendimarrje në nivel lokal, dhe mundësia e sjelljës së ideve inovativetë cilat sjellin ndryshime në komunitet.
Studimi ynë është realizuar në nivelin tonë lokal dhe trajton problematikat kryesore që i ka qyteti ynë. Planijonë realizohet
nëpërmjet tri fazave që lidhen njëra me tjetrën dhe qartësojnë krejtësisht idenë tonë për problematikat që ne i hasim, gjegjësisht
arrijmë që t`i japim edhe zgjidhjet më të arsyeshme nëpërmjet rrjetëzimit të organizatave rinore dhe koordinimit me nivelin
lokal.
Faza e parë - Identifikimi i problemeve kryesore:
1. Papunësia
2. Paaftësia për ta gjetur vetennë tregun e punës
3. Mosbesimi në qeverisjen lokale
4. Emigrimi
Faza e dytë - Mënyra e zgjidhjeve të këtyre problemeve:
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
8
1. Hapja e vendeve të reja të punës, financimi i start-up, fuqizimi i ndërrrmarrësve të rinjë
2. Shpallja e konkurseve në kohë reale, studimi i tregut, ofrimi i kushteve të barabarta
3. Ngritja e interesimit për pjesmarrjen e të rinjëve në kuvendet komunale, ofrimi i mundesisë për t’u informuar rreth
planprogrameve politike
4. Mundësia e kontributit në vendin tonë, krijimi i hapsirave të nevojshme për të rinjët, ngritja e nivelit të arsimit.
Faza e tretë - Plan konkret për zgjidhjen e problemeve:
1. Organizimi i kurseve intenzive në fushat ku interesi është më i madh, si psh; IT, dizajn grafik, arkitekturë etj, pos kësaj
motivimi i studentëve me bursa dhe ofrimi i mundësisë për punë praktike. Ndërmarrësit e rinj dhe start-up të lirohen
nga taksat, t’iu ofrohen lehtësira në administrim të biznesit, të subvensiohen çdo vit.
1. Largimi i nepotizmit dhe politizimit nëpër institucione, përkrahja e kuadrove të reja, studime të hollësishme për
mundësitë e punësimeve nëpër fushat e kërkuara nga kandidatët.
2. Kontakte të vazhdueshme mes komunës si institucion dhe popullit si palë, edhe jashtë kohës së fushatës zgjedhore, ulja
e nivelit të korrupcionit, informimi në kohë reale për punët e projektet që realizohen dhe do të implementohen.
3. Ofrimi i kushteve të nevojshme për rritjen e mirëqenies sociale, ekonomike e shoqërore, krijimi i një fondi të veçantë
për të rinjtë, idetë e tyre të jenë primare për qeverisjen lokale.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
9
3.0 FUSHAT ME PRIORITET PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 – 2025
3.1 Arsimi dhe të rinjtë
Arsimi është thelbësor për zhvillimin dhe përmirësimin e jetës së të rinjve në nivel global, dhe si i tillë është identifikuar si një
fushë prioritare në qëllimet e zhvillimit të dakorduara ndërkombëtarisht, përfshirë objektivat e zhvillimit të mijëvjeçarit dhe
programin botëror të veprimit për të rinjtë. Arsimi është i rëndësishëm në zhvillimin e qëndrueshëm të një vendi. Përpjekjet e
shtuara drejt qasjes, cilësisë dhe përballueshmërisë në arsim janë thelbësore në përpjekjet e zhvillimit global.
Shumë sisteme arsimore dhe trajnuese nuk u japin të rinjve aftësitë bazë të nevojshme për jetë, shërbimet për orientim në
karrierë, mundësi të barabrata punësimi dhevetëpunësimi, si dhe punëpraktike profesionale. Programet e arsimit joformal
kërkojnë të mbushin këtë boshllëk, duke ofruar mundësi mësimi dhe zhvillimi të aftësive që janë të rëndësishme për kontekstin
në të cilin të rinjtë jetojnë dhe kërkojnë një jetë më të dinjitetshme.Nëshumicën e rasteve këto mundësi sigurohen përmes
organizatave të të rinjve dhe komunitetit, arsimi joformal lehtëson mësimin e njohurive dhe aftësive të rëndësishme për jetën,
veçanërisht për grupet e pafavorizuara dhe të margjinalizuara.
Arsimi joformal nuk duhet të shihet si një alternativë e vetme, por përkundrazi të njihet për plotësueshmërinë e tij në ofrimin e
një qasjeje më të rrumbullakosur dhe të bazuar në aftësi, duke i pajisur të rinjtë për të përmbushur kërkesat konkurruese të
punës dhe jetës personale. Bazuar në Kornizën Kurrikulare të Kosovës (2014), lidhur me qëllimet e arsimit parauniversitar,
kemi përshkruar edhe objektivat e projekteve në fushën e arsimit, përkatësisht në:
o kultivimine identitetit personal, kombëtar, i përkatësisë shtetërore e kulturore,
o promovimine vlerave të përgjithshme kulturore dhe qytetare,
o zhvillimine përgjegjësisë ndaj vetes, ndaj të tjerëve, ndaj shoqërisë dhe ndaj mjedisit,
o aftësimin për jetë dhe për punë në kontekste të ndryshme shoqërore e kulturore,
o zhvillimine ndërmarrësisë dhe përdorimi i teknologjisë për zhvillim të qëndrueshëm,
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
10
o aftësimin për mësim gjatë gjithë jetës.
Njëlloj kemi vepruar edhe me kompentencat e të nxënit:
o Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit,
o Kompetenca e të menduarit
o Kompetenca e të mësuarit.
o Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis
o Kompetenca personale
o Kompetenca qytetare
3.2 Punësimi
Për çdo të ri, një punë që ofron të ardhura të volitshme është një hap i rëndësishëm në përfundimin e kalimit në moshë
madhore, një arritje drejt pavarësisë dhe mbështetjes te vetja.Për fëmijët dhe të rinjtë që jetojnë në varfëri dhe në situata të tjera
të pafavorizuara, punësimi është shpesh mjeti kryesor për arritjen e një jete më të mirë, megjithëse një punësim i tillë shpesh
është joformal me kushte të dobëta ose shfrytëzuese të punës. Për rininë më me fat, punësimi i ardhshëm ndikon në zgjedhjen e
tyre të arsimit dhe aftësimit, dhe gjithnjë e më shumë, në vendimet e tyre në lidhje me martesën, farefisninë dhe bashkëjetesën.
Për shoqërinë, punësimi i të rinjve promovon integrimin social, dialogun midis brezave, qytetarinë dhe solidaritetin. Krijimi
dhe përmbushja e mundësive të punës që gjenerojnë të ardhura për të rinjtë mund të ketë efektetë drejtpërdrejta pozitive për
zbutjen e varfërisë.Kështu, punësimi i të rinjve përfiton zhvillimin social. Ai gjithashtu përfiton zhvillimin ekonomik duke
lehtësuar hyrjen e të rinjve të aftë në sektorët prodhues të një ekonomie duke i mundësuar ekonomisë të mbajë ose të rrisë
produktivitetin dhe konkurrencën e saj në tregun lokal, por jo vetëm gjithashtu edhe në atëglobal.
Sidoqoftë, papunësia në rritje dhe e vazhdueshme e të rinjve ka një ndikim negativ në zhvillimin shoqëror. Papunësia e të
rinjve, në veçanti papunësia afatgjatë e të rinjve, mund të krijojë zhgënjim dhe vetëbesim të ulët, dhe mund të ndikojë në rritjen
e cenueshmërisë së disa të rinjve ndaj drogës, sëmundjeve dhe krimit. Papunësia e të rinjve gjithashtu mund të çojë në
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
11
margjinalizimin dhe përjashtimin e të rinjve. Ka dëshmi se papunësia mund t'i ekspozojë të rinjtë ndaj rreziqeve më të mëdha
të pagave më të ulëta në të ardhmen, periudhave të përsëritura të papunësisë, periudhave më të gjata të papunësisë si të rritur
dhe varfërisë si mungës etë ardhurave. Normat e papunësisë janë zakonisht më të larta për gratë e reja sesa për burrat, ndërsa të
rinjtë në zonat rurale përballen me sfida të ndryshme nga bashkëmoshatarët e tyre urbanë. Përveç kësaj, të rinjtë me nevoja të
veçanta vazhdojnë të përballen me sfida të mëdha në tregun e punës pasi që ende nuk ju ofrohen mundësi minimale kësaj pjese
të shoqërisë sikurse në vendet e zhvilluara. Në disa vende, përkatësia etnike, veçanërisht në mesin e emigrantëve të rinj, është
një faktor në përjashtimin dhe margjinalizimin e tyre social.
3.3 Pjesëmarrja dhe përfaqësimi i të rinjve në vendimmarrje
Fuqizimi i vërtetë arrihet kur të rinjtë janë në gjendje të identifikojnë ato çështje që nxisin parimin e tyre dhe të zhvillojnë
strategji, aktivitete, rrjete, organizata ose fushata përmes të cilave ndjekin objektivat e tyre. Proceset e inicuara nga të rinjtë
shpesh evoluojnë nga projektet e mëparshme të filluara nga organizatat. Ndërsa të rinjtë fitojnë aftësi, besim dhe njohuri më të
mëdha, ata gjithashtu zhvillojnë aftësinë për të punuar në mënyrë më të pavarur. Nuk mjafton të kesh politika rinore dhe
organe kombëtare që përfaqësojnë të rinjtë.
Ndërsa konsultimet mund të kenë njëfarë vlere, të rinjtë po kërkojnë gjithnjë e më shumë që ata gjithashtu të përfshihen në
proceset vendimmarrëse në të gjitha nivelet. Konsultimet e njëhershme ose sondazhet e opinionit nuk janë mjete adekuate për
t'i angazhuar ata si qytetarë aktivë. Ata duan njohje si partnerë dhe si kontribues të rëndësishëm në politikat publike. Ata duan
organizatat dhe rrjetet e tyre përmes të cilave të artikulojnë shqetësimet e tyre. Përfshirja aktive e të rinjve duhet të ngulitet në
proceset politike në nivel lokal, kombëtar, rajonal dhe global në mënyrë që ata të bëhen subjekte, e jo objekte, të politikave që
ndikojnë në jetën e tyre. Qeveritë duhet të japin mbështetjen e tyre dhe të jenë të gatshëm për t'u angazhuar në dialog me
organizatat e drejtuara nga të rinjtë.
Informacioni me rëndësi për të rinjtë duhet të shpërndahet gjerësisht dhe të bëhet më i arritshëm dhe i përshtatshëm për
përdoruesit për t'i mundësuar të rinjtë të luajnë një rol më të madh dhe më efektiv në proceset politike. Vetë të rinjtë duhet të
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
12
përfshihen në zhvillimin e një informacioni të tillë në mënyrë që të sigurojnë përshtatshmërinë e tij për një auditor të ri.
Informacioni është i nevojshëm në të gjitha nivelet. Nuk është e mundur që të rinjtë të japin kontribute domethënëse ose të
përfshihen në një dialog efektiv nëse janë të izoluar nga debatet që zhvillohen, politikat që po zhvillohen, proceset përmes të
cilave merren vendimet.
Vendosja e metodologjive të paracaktuara u veshtërson të rinjve mundësinë për të zhvilluar qasje më të përshtatshme për
situatat dhe shqetësimet e tyre unike. Ajo që është jetike është një angazhim për të punuar në bazë të parimeve të përbashkëta,
të rrënjosura në respektimin e kapaciteteve të të rinjve si agjentë të ndryshimit dhe një gatishmëri për t'i njohur ata si partnerë.
Është e rëndësishme që të rinjtë të mos shtyhen në përsëritjen e modeleve tradicionale të të rriturve për pjesëmarrje
demokratike, por të pajisen për të krijuar qasje të reja bashkëpunuese. Gjithashtu është e rëndësishme që organizatat e drejtuara
nga të rinjtë të respektojnë parimet e transparencës, llogaridhënies, mosdiskriminimit,respektit reciprok dhe qeverisjen lokale
ta shohin si dhe trajtojnë si partner të denjë për një bashkëpunim të mirëfilltë ndërmjet tyre
3.4 Kreativiteti dhe shprehitë kulturore, artistike e sportive
Të rinjtë,si pjesa më e rëndësishme e shoqërisë, shpesh portretizohen ambicioz për botën, për këtë arsye, karakterizohen si
nxitës të proceseve tërëndësishmenë jetën kulturore. Ndërsa rriten gjatë adoleshencës, të rinjtë zhvillojnë identitetin e tyre dhe
bëhen individë autonomë. Të rinjtë nuk ndajnë përvojat dhe kujtimet e pleqve të tyre. Ata zhvillojnë mënyrat e tyre të
perceptimit, vlerësimit, klasifikimit dhe dallimit të çështjeve, si dhe kodet, simbolet dhe gjuhën në të cilën do t'i shprehin ato.
Përgjigjet e të rinjve ndaj botës në ndryshim dhe mënyrat e tyre unike të shpjegimit dhe komunikimit të përvojës së tyre, mund
të ndihmojnë në transformimin e kulturave të tyre dhe përgatitjen e shoqërive të tyre për të përmbushur sfidat e reja.
Dinamizmi i tyre mund të ndryshojë disa nga aspektet arkaike dhe të dëmshme të kulturave të tyre që brezat e vjetër i
konsiderojnë të pandryshueshme.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
13
Sporti është një element universal në të gjitha kulturat dhe prandaj ne kemi zgjedhur ta përfshijmë atë si një temë për planin
rinor. Sporti është i popullarizuar veçanërisht tetë rinjtë; statistikat tregojnë se 61% e të rinjve të moshës 15 deri në 24 vjeç
marrin pjesë rregullisht (të paktën një herë në javë) në aktivitete sportive. Një arsye tjetër për përfshirjen e sportit është se
sporti u siguron të rinjve mundësi për ndërveprim shoqëror përmes të cilave ata mund të zhvillojnë njohuritë, aftësitë dhe
qëndrimet e nevojshme për pjesëmarrjen e tyre të plotë në shoqërinë civile.
Kultura dhe sporti janë të drejta të njeriut dhe lidhen me të drejta të ndryshme të tjera të njeriut. Ato janë gjithashtu bazat mbi
të cilat shpesh të drejtat e njeriut sfidohen dhe abuzohen, përfshirë edhe ato të të rinjve.Sportistët dhe sportistet shpesh
admirohen për statusin, arritjet dhe nganjëherë për udhëtimin e tyre frymëzues drejt suksesit. Shumë të rinj i presin për
përpjekjet e tyre për të luftuar për drejtësinë sociale dhe të drejtat e njeriut. Sporti është përdorur prej kohësh si një mjet
paqësor i veprimit politik kundër padrejtësisë. Përgjegjësia për të luftuar racizmin në sport bie mbi të gjithë, duke përfshirë
autoritetet publike (ligjbërësit, gjykatat, policinë, organet qeveritare përgjegjëse për sportin dhe autoritetet lokale), organizatat
joqeveritare (shoqatat sportive profesionale dhe amatore kombëtare, klubet, sportet lokale shoqatat, klubet e mbështetësve,
organizatat e lojtarëve, shoqatat anti-raciste dhe kështu me radhë) dhe individët.
Sipas Associates Education, e drejta për kulturë në ligjin për të drejtat e njeriut ka të bëjë kryesisht me festimin dhe mbrojtjen e
krijimtarisë dhe traditave të njerëzimit. E drejta e një individi për të shijuar kulturën dhe për të përparuar kulturën dhe
shkencën pa ndërhyrje nga shteti është një e drejtë e njeriut. Sipas ligjit ndërkombëtar për të drejtat e njeriut, qeveritë
gjithashtu kanë një detyrim për të promovuar dhe ruajtur aktivitetet dhe artefaktet kulturore, veçanërisht ato me vlerë
universale. Kultura është duartrokitur në mënyrë dërrmuese si pozitive në shumicën dërrmuese të instrumenteve të të drejtave
të njeriut. E drejta për kulturë përfshin një larmi përbërësish:
o e drejta për të marrë pjesë në jetën kulturore,
o e drejta për të gëzuar përfitimet e përparimit shkencor,
o e drejta e individit për të përfituar nga mbrojtja e interesave morale dhe materiale që rezultojnë nga çdo prodhim
shkencor, letrar ose artistik, autori i të cilit është ai.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
14
o e drejta për liri nga ndërhyrja e shtetit në kërkimet shkencore ose krijuese.
Disa aspekte të tjera të kulturës mbrohen gjithashtu në të drejtat ndërkombëtare të njeriut, për shembull e drejta për t'u martuar
dhe për të krijuar një familje, e drejta për të shprehur mendimin lirshëm, e drejta për arsimim, për të marrë dhe dhënë
informacion, e drejta për pushim dhe kohë të lirë, dhe e drejta për lirinë e mendimit, ndërgjegjes dhe fesë.
Ne shpesh përgjithësojmë dhe flasim për kulturën e një vendi të caktuar dhe anashkalojmë faktin se kultura është pluraliste. Në
mënyrë të ngjashme, është çorientuese të flasësh për kulturën e të rinjve si një konstrukt homogjen. Në Evropë, ndryshimet
shoqërore, ekonomike që kanë ndodhur që nga Lufta e Dytë Botërore kanë çuar në një rritje të nën-kulturave rinore. Të rinjtë,
me nevojat, njohuritë, parimet, praktikat, interesat, sjelljet dhe ëndrrat e tyre, përtërijnë kulturën në të cilën rriten dhe e bëjnë të
tyren, disa duke e përqafuar plotësisht, të tjerët duke e refuzuar.
Qasja dhe pjesëmarrja në aktivitetet kulturore mund të jetë një vektor kohezioni dhe integrimi dhe të promovojë qytetarinë
aktive. Kështu, është e rëndësishme që të rinjtë të kenë "qasje në kulturë", qoftë si konsumatorë, për shembull, biblioteka,
muze, opera ose ndeshje futbolli, ose si prodhues, për shembull, muzikë dhe video filma ose pjesëmarrës aktivë në vallëzim
ose sport.Qasja e të rinjve në kulturë mund të lehtësohet në mënyra të ndryshme, për shembull përmes ofrimit të çmimeve të
subvencionuara, biletave të sezonit, uljes së skemave të abonimit, ose akses falas për të rinjtë në muze, galeri arti, opera,
shfaqje teatri dhe koncerte të orkestrës simfonike. Qasja inkurajohet gjithashtu përmes aktiviteteve edukative dhe të kohës së
lirë, për shembull subvencione për grupet e teatrit të të rinjve dhe ofrimin e klubeve të të rinjve, qendrave komunitare,
qendrave të të rinjve dhe kulturës.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
15
3.5 Shëndeti dhe mbrojtja sociale
Shoqëritë më të barabarta janë më të lumtura, më të shëndetshme dhe më të pasura. Duke punuar së bashku, sektorët
shëndetësorë dhe socialë mund të kontribuojnë në përmirësimin e kushteve të jetesës dhe punës së individëve, familjeve, si dhe
të zvogëlojnë pabarazitë e të mbështesin zhvillimin njerëzor, jo vetëm duke përmirësuar shëndetin dhe mirëqenien sociale.
Qëllimi është të përmirësojë ndjeshëm shëndetin dhe mirëqenien e popullatave, të zvogëlojë pabarazitë shëndetësore, të forcojë
shëndetin publik dhe të sigurojë sisteme shëndetësore të përqendruara tek njerëzit, të cilat janë universale, të barabarta, të
qëndrueshme dhe me cilësi të lartë.
- Shëndeti dhe mirëqenia janë të mira dhe pasuri publike për zhvillimin njerëzor që kontribuojnë në shoqëri të forta,
dinamike dhe krijuese,
- Shëndeti dhe mirëqenia arrihen më së miri nëse qeverisja lokale punon së bashku dhe promovon qasje për të gjithë
shoqërinë,
- Mund të përmirësohen edhe pabarazitë shëndetësore, përmes politikave të duhura dhe punës me sektorë të tjerë.
- Si vendet dhe qytetet ashtu edhe komunitetet e ndryshme janë në pika të ndryshme fillestare ku secila është unike por
mund të ndjekim qëllime të përbashkëta përmes rrugëve të ndryshme.
Sektori social mund të ndihmojë në krijimin e komuniteteve më të shëndetshme.
3.6 Familja
Teoritë e zhvillimit e shikojnë adoleshencën si një periudhë të rritjes në të cilën trajtohet formimi i identitetit. Kjo mund të
interpretohet se do të thotë se roli i familjes po zvogëlohet ose se familja ka vetëm një rol të kufizuar në jetën e të rinjve në
këtë kohë. Hulumtimet tregojnë, megjithatë, se lidhjet pozitive të vazhdueshme familjare janë faktorë mbrojtës kundër një sërë
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
16
sjelljesh të rrezikshme për shëndetin. Edhe pse natyra e marrëdhënieve po ndryshon, vazhdimësia e lidhjeve familjare dhe një
bazë e sigurt emocionale është vendimtare për zhvillimin pozitiv të të rinjve.
Adoleshentët po shkojnë drejt pavarësisë fizike, emocionale dhe njohëse, dhe megjithatë ata janë ende në rritje.Të rinjtë ende
kërkojnë stabilitet në një mjedis shtëpie dhe një bazë të sigurt emocionale nga e cila të eksplorojnë dhe përjetojnë botën. Kjo
gjithashtu u siguron atyre ku të kthehen për siguri, mbështetje dhe dashuri të pakushtëzuar në kohë të vështira.
Një i ri përfiton nga pritjet e respektit, konsideratës dhe reciprocitetit në marrëdhëniet familjare. Ata ende përfitojnë nga
'provimi' i mendimeve, ndjenjave dhe sjelljeve brenda mjedisit familjar, dhe nga vëzhgimi dhe përjetimi i marrëdhënieve
brenda familjeve. Ende do të ketë raste kur ato bien, dhe do të përfitojnë nga mirëkuptimi dhe mbështetja për të rimarrë veten.
Disa mësime mësohen përmes procesit të përfshirjes së të rinjve në përpjekjet për të forcuar angazhimin familjar.
Së pari, adoleshentët mendojnë se angazhimi i familjes është i rëndësishëm për t'i mbajtur ata në rrugën e duhur gjatë kohës së
ndryshimeve të jashtëzakonshme dhe për t'i ndihmuar ata të përgatiten për të ardhmen. Ata duan që familjet e tyre të
përfshihen në shkollë dhe t'i ndihmojnë ata të gjejnë mundësi jashtë shkollës.
Së dyti, është e rëndësishme të jeni të ndjeshëm ndaj realitetit që jo të gjithë fëmijët dhe të rinjtë kanë prindër ose anëtarë të
familjes që luajnë ato role mbështetëse në jetën e tyre. Edukatorët dhe profesionistët e tjerë që shërbejnë për të rinjtë duhet të
kenë parasysh që ndonjëherë një mësues i kujdesshëm, një mentor ose një prind i një shoku mund të jetë personi i vetëm në
jetën e një fëmije që është duke u përqëndruar në të mësuarit dhe zhvillimin e tij pozitiv.
Një mësim i tretë është se të rriturit mund të udhëheqin dhe mbështesin të rinjtë në fillim të një procesi të tillë, por me kalimin
e kohës, adoleshentët janë të aftë të marrin më shumë përgjegjësi dhe kontroll. Ata formësuan deklaratën e tyre me shkrim,
përgatitën prezantime dhe inicuan më shumë strategji për të mbledhur zërin e studentëve.
Së fundi, duhet të marren seriozisht zërat e studentëve. Përfshirja aktive e studentëve mund të ndikojë në fushën dhe cilësinë e
punës së këshillit më të gjerë në angazhimin e familjes.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
17
3.8 Koha e lirë
Është e domosdoshme që të rinjve t'u jepet një gamë e gjerë mundësish për pjesëmarrje kuptimplote brenda komunitetit, të
siguruara ose të lehtësuara nga një mori organizatash, institucionesh dhe programesh në të gjithë sektorët. Mënyra sesi të rinjtë
e kalojnë kohën e tyre të lirë, mundësitë e zhvillimit të paraqitura brenda konteksteve të ndryshme, dhe ciklin e virtytshëm të
përfitimit reciprok të krijuar përmes mbështetjes reciproke të rinisë-komunitetit.
Duke shënuar pothuajse të gjitha fushat e jetës shoqërore, koha e lirë është e pashmangshme e me interes. Ai ka ekzistuar në të
gjitha epokat historike dhe do të vazhdojë të ekzistojë për aq kohë sa të ekzistojë qytetërimi njerëzor. Është e rëndësishme në
jetën e çdo individi, veçanërisht për të rinjtë, për të cilët kur koha e lirë është e organizuar mirë ajo kontribuon në
shoqërizimin, individualizimin dhe kultivimin e personalitetit, domethënë realizimin e proceseve bazë të edukimit. Me
zhvillimin e shoqërisë koncepti dhe hapësira e kohës së lirë ka ndryshuar. Në të kaluarën beteja për rritjen e kohës së lirë ka
qenë e spikatur, ndërsa tani problemi kryesor është organizimi i mirë i saj. Duke u nisur nga premisa se koha e lirë është një
faktor i rëndësishëm për zhvillimin e individëve me mendje të gjerë dhe të emancipuar dhe u pasqyrua në pyetje: Si e kalojnë
të rinjtë kohën e lirë dhe çfarë ofrohet?
Rezultatet tregojnë se të rinjtë kanë shumë kohë të lirë në të cilat aktivitetet pasive të vetë-organizuara janë më të zakonshmet.
Meqenëse shkollat dhe institucionet përkatëse nuk kanë programe adekuate, të rinjtë dëshirojnë mundësi të përmirësuara, cilësi
të lirë të kohës.
Mënyra se si të rinjtë e kalojnë kohën e lirë ka implikime në zhvillimin e tyre, aktivitetet e strukturuara, konstruktive dhe me
kuptim personal mund të sigurojnë një kontekst të pasur për të rinjtë që të eksplorojnë identitetet e tyre, të zhvillojnë plane për
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
18
të ardhmen, të demonstrojnë motivim dhe iniciativë dhe të mësojnë aftësi instrumentale.Në të kundërt, të rinjtë e paangazhuar,
të mërzitur dhe të papërfshirë janë në rrezik më të lartë për rezultate negative, të tilla si delikuenca, përdorimi i substancave
dhe braktisja e shkollës.
3.9 Vullnetarizmi
Studimet tregojnë se të rinjtë kërkojnë më shumë se një çek të madh të pagës nga puna e tyre. Ata janë në kërkim të diçkaje për
t'u përfshirë, e cila është më kuptimplote në jetën e tyre personale.Ka shumë përfitime për të rinjtë duke u përfshirë dhe lidhur
me komunitetet e tyre përmes vullnetarizmit. E gjejmë veten duke bërë vazhdimisht biseda me njerëz të moshave tona që duan
më shumë nga jeta. Një mënyrë për ta arritur këtë është përmes vullnetarizmit.
Vullnetarizmi u jep të rinjve mundësinë të punojnë përmes sfidave reale dhe të bëjnë ndryshime kuptimplote. Këto përvoja
transformuese inkurajojnë adoleshentët dhe fëmijët të përballen me dilemat morale, të idetifkojnëzgjidhje dhe të përdorin të
menduarit inovator. Ndërsa vullnetarët e rinj fillojnë të vërejnë ndryshime reale si rezultat i përpjekjes së tyre, ata krijojnë një
lidhje njohëse midis përpjekjes dhe rezultateve pozitive. Sipas këtij artikulli, të rinjtë që punojnë vullnetarisht zhvillojnë një
identitet qytetar, si udhëheqës dhe krijues të ndryshimeve, prandaj bëhen të rritur më aktivë shoqërisht dhe politikisht.
Vullnetarizmi shpesh mendohet si një veprim vetëmohues - ai ku ju jepni kohën tuaj për një kauzë të denjë pa u paguar. Ndërsa
kjo mund të jetë e vërtetë, ajo që shpesh është më pak e dukshme janë përfitimet e shumta që njerëzit përjetojnë kur bëhen
vullnetarë.Për adoleshentët veçanërisht, puna vullnetare mund t'i ndihmojë ata të zgjerojnë horizontet e tyre, të takojnë miq të
rinj, të përjetojnë kultura të ndryshme ose të mësojnë një gjuhë të re, të gjitha duke kontribuar në nevojat e shoqërisë dhe jo me
pak e rënësishsme të krijonë shprehi të mira të punës. Këtu janë disa nga mënyrat e shumta që vullnetarizmi mund t'i ndihmojë
të rinjtë të zhvillohen në qytetarë të sigurt dhe aktivë.
Benifitet e vullnetarizmit janë:
Ndërtimi i vetëvlerësimit
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
19
Megjithëse të ballafaquar me problemet më sfiduese të shoqërisë, shumë të rinjë përfundimisht e gjejnë fuqinë e punës
vullnetare. Ndërsa punojnë në zgjidhjen e këtyre problemeve, ata kanë mundësinë të shohin sesi përpjekjet e tyre mund të
ndihmojnë në përmirësimin e jetës së të tjerëve. Kjo mund të luajë një rol të rëndësishëm në zhvillimin e vetëvlerësimit të tyre
gjatë adoleshencës kur shumë prej tyre janë të mbushur me pasiguri dhe mungesë të vetëbesimit.
Zgjerimi i rrethit të tyre shoqëror
Rrethi shoqëror i një riu zakonisht përbëhet nga familja dhe miqtë e shkollës. Vullnetarizmi u jep të rinjve mundësinë të
takojnë njerëz jashtë rrethit të tyre të zakonshëm, disa prej të cilëve mund të kenë një ndikim pozitiv në të ardhmen e tyre.
Vullnetarizmi ofron mundësinë e përsosur për të takuar njerëz me mendje të njëjtë dhe për të krijuar marrëdhënie që zgjasin
një jetë.
Të rinjtë gjithashtu do të mësojnë të lidhen me njerëzit nga një larmi e prejardhje dhe brezash, dhe madje mund t'i ndihmojnë
ata të gjejnë një mentor që mund t'u mësojë atyre atë që nuk do të mësojnë brenda kufijve të një klase. Këta individë mund të
jenë gjithashtu kandidatë të mirë për letra rekomandimi kur vjen koha për të aplikuar për punë.
Eksploroimi dhe zbulime interesate
Kur zgjedhin një mundësi, të rinjtë mund të bëhen vullnetarë në një zonë ku ata kanë njëfarë interesi. Për shembull, nëse ata po
mendojnë për një karrierë në mjekësi, ata mund të duan të bëhen vullnetarë në një bujtinë. Ose nëse ata janë të apasionuar pas
të drejtave të kafshëve, ata mund të marrin në konsideratë ndihmën në strehën e tyre lokale të kafshëve. Dhe nëse ata nuk janë
të sigurt se ku qëndrojnë pasionet e tyre, pjesëmarrja në disa ditë të ndryshme të shërbimit të vetëm mund t'i ndihmojë ata të
zbulojnë interesa të pashfrytëzuara.
Fitimi i përvojës së punës
Vullnetarizmi gjithashtu u jep të rinjëve një mundësi për të përjetuar situata që ndodhin në vendin e punës, siç është të punosh
si pjesë e një ekipi. Ata shohin se çfarë duhet të bëjnë njerëzit në punë të caktuara dhe kushtet në të cilat ata duhet të punojnë.
Kjo i ndihmon ata të eliminojnë atë që nuk mund ta shohin veten duke bërë dhe të stërviten në atë që duan vërtet të bëjnë gjatë
studimeve në kolegje ose kur punësohen.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
20
Vullnetarizmi ndihmon në zhvillimin e aftësive të reja
Kur merrni pjesë në një projekt për shërbimin ndaj komunitetit, mund të mësoni dhe zhvilloni aftësi të rëndësishme. Për
shembull, nëse organizoni ose mbledhni fonde, mund të fitoni përvojë në menaxhimin e projektit. Nëse ndihmoni për të nxjerrë
fjalën për një ngjarje të ardhshme, fitoni përvojë të jetës reale në marketing dhe strategji të mediave sociale. Këto detyra
përkthehen në aftësi të lidhura me punën dhe mund të funksionojnë në favorin tuaj nëse ju mungon përvoja profesionale. Ato
gjithashtu mund të jenë të dobishme nëse doni të kaloni në një rol të ri. Ata krijojnë aftësi në idetifikimin e nevojave në
komunitet dhe jo vetëm por m gjerë, duke sjellur ide inovative dhe ofrojnëzgjidhje tëҫështjëeve me rëndësi të veҫantë.
Gjithsesi, puna vullnetare mund të bëjë përshtypje një punëdhënës të ardhshëm. Kjo tregon se individi ka ndjeshmëri për të
tjerët, ka fituar një përvojë të jetës reale jashtë shkollës dhe është i përgatitur të dalë jashtë zonës së tij të rehatisë për të arritur
qëllimet. Ata gjithashtu mund të mësojnë aftësi specifike gjatë vullnetarizmit që duken mirë në një rezyme. Puna vullnetare
është padyshim një dëshmi e karakterit të një adoleshenti që ai ose ajo është i gatshëm të punojë për të sjellë ndryshime.
Vullnetarizmi është vendi ku të rinjtë mund të mësojnë atë për të cilën janë të apasionuar. Aty ata gjejnë besim dhe zhvillojnë
aftësi që do t'u shërbejnë atyre për shumë vite në të ardhmen.
Fitimi i kredive/ orëve vullnetare: Përvojë pune vullnetare njëvjeҫare njihet kur i riu/ e reja nën moshen 18 vjeҫ kryen mbi 150
orë punë, si dhe i riu/ e reja mbi moshën 18 vjeҫ arrin të kryejë mbi 300 orë punë vullnetare në vit. Gjithnjë e me shumë,
institucionet dhe kompani, orët vullnetare të të rinjve i marrin si vlerë e shtuar e aplikimit për punë.Shumë universitete në
vende të ndryshme në botë, orët vullnetare në vlerësimet e tyre, në shumë raste janë obligative apo bonuse shtesë për pranim,
studenti t’i ketë një numër të caktuar të oreve të ofruara si vullnatar.Puna vullnatare e të rinjëve do të shërbejë si vlerë me
intersa dhe përfitim për shoqërinë. Puna vullnetare e të rinjve do t’u munësojë vullnatarëve të rinj që të arrijnë perspketivën,
përkatësisht të përmirësojnë përvojat profesionale të aftësive dhe praktikat vullnetare.
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
21
4.0 IDETË E TË RINJËVE
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
ARSIMI DHE TË RINJTË
DKA
OJQ – të
Trajnimin e
mësimdhënësve,
prindërve dhe
nxënësve për:
Stilet e prindërimit
1.1. Të njohin stilin
autoritar, autoritativ,
tolerant dhe
neglizhues;
1.2. Të angazhohen dhe të
kontribuojnë në dialog
ë respektueshëm dhe
produktiv;
1.3. Të japin dhe të
pranojnë informata
kthyese në mënyrë
konstruktive dhe
kreative;
1.4. Të respektojnë
rregullat e
përgjithshme të
komunikimit/ndërvepri
mit;
1.5. Të njohin përparësitë
dhe dobësitë e tyre dhe
stilet e strategjitë e
preferuara të të nxënit;
1.6. Të vendosin dhe të
prioritetizojnë qëllimet
e tyre të të nxënit;
1.7. Të kërkojnë dhe të
2022 – 2025 Numri i
pjesëmarrësve
në trajnim,
prindërit,
mësimdhënësit
, nxënësit
500€ 750€ 1000€ 1500€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
22
shfrytëzojnë këshillat,
informatat dhe
përkrahjen kur është e
nevojshme
DKA
OJQ – të
Inteligjencat e
shumëfishta
1.1.Njohja me inteligjencat e
shumëfishta
1.2.Roli i prindërve dhe
mësimdhënësve karshi
inteligjencave të
shumëfishta
2022 – 2025 Pjesëmarrësit,
nxënësit dhe
mësimdhënësit
500€ 800€ 1000€ 1200€
DKA Roli i prindërve dhe
mësimdhënësve në
edukimin e fëmijëve
1.1.Kuptimi i mirëfilltë i rolit
që prindërit dhe
mësimdhënësit kanë në
edukimin e fëmijëve
1.2.Detektimi i sfidave,
mundësive dhe
vështirësive në rrugën e
edukimit të fëmijëve
2022 – 2025 Nxënësit, të
rinjtë (16-18
vjet)
600€ 900€ 1200€ 1500€
DKA
OJQ – të
Edukim medial 1.1.Kuptimi i rëndësisë së
edukimit medial
1.2.Shembuj praktikë nga
mediet
1.3.Altërnativat për
menaxhimin e fëmijëve nga
ana e prindërve kundruall
medieve
2022 – 2025 Të rinjtë
(mosha 16-24
vjet)
500€ 600€ 750€ 900€
OJQ – të Të drejtat e fëmijëve,
si dhe rritjen e sigurisë
në shkolla,
përfrikësimit
(bullizmit) dhe
racizmit me theks të
veçantë
1.1.Informmi i prindërve dhe
mësimdhënësve për të
drejtat e fëmijëve
1.2.Vetëdijësimi i shoqërisë
kundër bullizmit dhe
racizmit
2022 – 2025 Të rinjtë
(mosha 16-18
vjet)
500€ 600€ 750€ 900€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
23
Bizneset
OJQ – të
DKA
Mësim nga distanca 1.1.Mësim plotësues për
nxënës dhe studentë
1.2. Mësimin e gjuhës shqipe
për mërgatën
1.3.Trajnimin e prindërve
dhe mësimdhënësve për
platformat elektronike:
ZOOM, Google Meet,
Google Classroom, etj.
2022 – 2025 3000€ 3250€ 3500€ 4000€
DKA
OJQ
DKRS
Zyra përEdukim
Inkluziv
1.1.Aftësimi i prindërve,
mësimdhënësve, gazetarëve,
studentëve dhe personave me
nevoja të veçanta
1.2. Trajnimi për gjuhën e
shenjave, alfabetin Brajl dhe
njohjes së vështirësive në të
nxënë
6 muaj Numri dhe
cilësia e
pjesëmarrësve
në trajnim.
1500€ 2000€ 2500€ 3000€
OJQ – të
HANDIKO
S
Qendra burimore 1.1.Trajtimi profesional i
nxënësave me nevoja të
veçanta, sindrom ose
çrregullime psiqike
2022-2025 Pjesëmarrja e
grupeve të
ndryshme për
aftësim
3000€ 5000€ 7000€ 9000€
OJQ-të Shkolla e gjelbër 1.1.Shkollënë të cilën i
kushtohet rëndësi specifike
mjedisit dhe mbrojtjes nga
ndotja.
2022-2025 Krijimi i grupit
ambientalist.
2000€ 3000€ 4500€ 5000€
DKA
OJQ-të
Bizneset
Harmonzimi i
shkollave të mesme
me tregun e punës
1.1.Përgatitja e të rinjëve për
treg të punës
1 – 2 vite Punësimi i të
rinjëve në
bashkëpunim
me biznese
1250€ 1500€ 2000€ 3000€
DKA Morali në shoqëri 1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve
për moralin
6 muaj Numri i të
rinjëve që do të
informohen
700€ 800€ 950€ 1000€
Institucionet Formimi i rrjetit të Rritja e pjesëmarrjes aktive 2022-2025 Numri i të 500 800 850 1000
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
24
arsimore
OJQ-të
edukatorëve
moshatarë nëpër
shkolla të cilët ndjekin
respektimin e të
drejtave të nxënësve
të të rinjëve në fushën e
mbrojtjes dhe promovimit të
të drejtave dhe lirive të
njeriut
rinjëve të
kyçur në punën
e rrjetit të
edukatorëve
moshatarë;
Numri i
mësimdhënësv
e të kyçur në
iniciativë;
Numri i
aktiviteteve të
realizuara të
rrjetit të
moshatarëve;
Numri i
nxënësve të
përfshirë në
punën e rrjetit
OJQ – të
DKA
DKRS
Digjitalizimi i
bibliotekës së qytetit
“Naim Frashëri”
1.1.Lehtësimin e
përzgjedhjes së librit
1.2.Statistika dhe hulumtime
mbi librin, autorin dhe
lexuesin
1.3.Shpallja e lexuesit të vitit,
autorit më të lexuar dhe librit
më të lexuar
1.4.Porositja online e librave
1.5.Krijimi i webfaqes
3 muaj
Gjatë vitit
2022-2025
Angazhimi i të
rinjëve për ta
pasuruar
bibliotekën e
qytetit.
3000€ 2000€ 2000€ 2000€
OJQ-të Biblioteka qarkulluese 1.1.Promovimin e leximit
dhe huazimin e librave
3 muaj Rini më aktive
në leximin e
librave
2000€ 2500€ 2500€ 2000€
OJQ – të
MKRS
DKRS
Organizimin e panairit
të librit
1.1.Vetëdijësimi i shoqërisë
për kulturën e leximit
1.2.Vlerësimi i librit, autorit,
3 muaj Të rinjtë
(mosha 16-30
vjet)
5000€ 6000€ 7500€ 8000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
25
DKA veçmas veprës shkencore nga
ana e shoqërisë
1.3.Ngritja e kulturës së
leximit te brezi i ri
1.4.Promovimi i autorëve të
rinj dhe figurave kyçe të
qytetit
TOTALI 24550€ 30500.
00
38000.
00
44000.
00
30500€ 38000€ 44000€
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
PUNËSIMI
OJQ – të Orientim në karrierë
dhe treg pune
1.1.Përgatitja e nxënësve të
shkollave të mesme për
provime pranuese në fakultet
1.2.Ligjërata
vetëdijësuese/seanca
individuale me nxësësit e
klasave V, IX dhe XII për
orientim dhe këshillim në
karrierë
2022 – 2025 Nxënësit e
shkollave të
mesme
4000€ 4250€ 4500€ 5000€
OJQ – të Shkathtësi digjitale 1.1.Trajnimin e të rinjëve në
IT, dizajn, robotikë,
photoshop, archicad
2022 – 2025 Të rinjtë
(mosha 16-24
vjet)
8000€ 15000€ 20000€ 25000€
DKRS
OJQ
Themelimi i “Zyra e
përkthimit” në
Qendren Rinore
“Nexhmije dhe Fahri
Buqinca”
1.1.Aftësimin e të rinjëve për
mësimin e gjuhëve të huaja
1.2.Përkthimin e teksteve
shkollore dhe universitare
nga gjuha amtare në atë të
huaj dhe anasjelltas
1.3.Botimin e shkrimeve të
2022-2025 Pjesëmarrja e
të rinjëve
profesionistë
për
funksionimin e
kësaj zyreje.
5000€ 6000€ 7500€ 8000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
26
shkrimtarëve vushtrrias në
gjuhën shqipe dhe gjuhë të
huaja
OJQ – të Trajnime për
ndërmarrësi në
Prelluzhë
1.1.Implementimi i ideve për
biznes dhe ndërmarrësi me
qëllim të krijimit të vendeve
të punës
3 muaj/ 4 vite Ngritja e
kapaciteteve
dhe angazhimi
i komuniteteve
sa më afër
tregut të punës
3000€ 4000€ 5000€ 5500€
Qendra
Rinore
Trajnime për të rinjtë 1.1.Kodim, ndërmarrësi,
gjuhë angleze dhe gjermane,
shkathtësi të buta
3 – 6 muaj Ngritja e
kapaciteteve te
të rinjtë në
këto fusha.
7000€ 7500€ 9000€ 10000€
OJQ – të
DKA
DKRS
Biznese
Panairi i punës 1.1.Rrjetëzimi i
punëdhënësve me
punëkërkuesit
2022-2025 Rrjetëzimi,
punësimi,
marveshje
bashkëpunimi
Rinia
Bizneset
5000€ 7000€ 8500€ 10000€
DKA
Bzneset
OJQ-të
Praktika profesionale 1.1.Numërimi i praktikës si
përvojë pune
2022-2023 Angazhimi i
pjesëmarrjes së
të rinjëve në
praktikë
7000€ 7500€ 8500€ 9000€
OJQ – të Trajnime per start-up 1.1.Mbështetja e ideve të
cilat i kanë të rinjtë
2022-2025 Numri i të
rinjëve të
përfshirë në
projekte.
10000€ 12000€ 15000€ 20000€
DKRS
OJQ – të
Trajnime për shkrimin
e projekteve
komunitare
1.1.Trajnimin e të rinjëve për
shkrimin e projekteve
komunitare
3 muaj Pjesëmarrësit
dhe komuniteti
5000€ 5500€ 6000€ 7000€
OJQ – të
DSH
Përkrahja e personave
me nevoja të veçanta
1.1.Integrimi i personave me
nevoja të veçanta
2022-2025 Numri i
pjesëmarrësve
5000€ 5000€ 6000€ 6000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
27
për kyçjen në tregun e
punës
të përfshirë në
projekte.
DKRS
OJQ – të
Hapja e kurseve
artizanale
1.1.Trajnimi i grave në
veçanti me anë të kurseve
artizanale
6 muaj Numri i
ligjëratave të
realizuara;
Numri i të
rinjëve të cilët
i kanë ndjekur
kurset.
5000€ 6000€ 6000€ 8000€
DKRS
OJQ – të
Formimi i një ekipe
për mbledhjen e
gjërave të vjetra me
rëndësi historike e
kulturore si pjesë e
trashëgimisë së qytetit
të Vushtrrisë me
qëllim pasurimin e
Muzeut të qytetit
1.1.Ruajtja dhe promovimi i
trashëgimisë kulturore
1.2.Pasurimi i muzeut të
qytetit
3 muaj Grup i të
rinjëve të
fakultetit të
historisë
3000€ 3500€ 4000€ 5000€
TOTALI 67000€ 83250€ 100000€ 117500€
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
PJESËMARRJA, PËRFAQËSIMI I TË RINJVE NË VENDIMMARRJE DHE VULLNETARIZMI
KVRL
Qender
Rinore
Sektori i
Rinisë
Formimi i një grupi
për rrjetëzimin e OJQ-
ve lokale
1.1.Krijimin e planit
organizativ dhe operues në
varësi të aktiviteteve
1.2.Krijimin e “Kalendari i
festive dhe ngjarjeve zyrtare
me rëndësi”
1.3.Takime, pjesëmarrje në
2022-2023 Organizata
joqeveritare
për angazhimin
e të rinjëve
aktivë
500€ 750€ 1000€ 1500€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
28
seanca dëgjimore dhe
mentorim të premtimeve
elektorale – kerkim i
llogaridhënies
1.4.Rrjetëzimi i OJQ-ve me
ato të jashtme
KVRL
OJQ – të
Rrjetëzimi i OJQ – ve
lokale me OJQ të
jashtme
1.1.Realizimi i aktiviteteve të
tyre nga OJQ – të lokale,
promovimi, fondet
2022-2025 Angazhim për
ngritje të
kapaciteteve.
3500€ 5000€ 8000€ 9000€
OJQ – të Akademia verore 1.1.Promovimi i ideve dhe
rrjetëzimi i të rinjëve
3 Muaj Të rinjtë,
komunitetet
(mosha 18-25
vjet)
7000€ 7500€ 8000€ 9000€
OJQ – të
DKRS
Bizneset
Ekskursione nëpër
vendet e Ballkanit
1.1.Minibus brenda të cilit ka
bibiotekë, TV për film, radio
për muzikë, tryeza debati
6 muaj Numri i
pjesëmarrësve,
bashkëpunimi
me organizata
ballkanike
10000€ 12000€ 15000€ 20000€
OJQ – të Promovimi i
vullnetarizmit
1.1.Rëndësia e vullnetarizmit
Peer to Peer
2022-2025 Promovimi i
vullnetarizmit;
Numri i të
interesuarve
për t’u bërë
vullnetarë;
Numri i të
rinjve të kyçur
në organizimin
e Ditës së
Vullnetarizmit.
1000€ 1500€ 2000€ 2500€
OJQ – të Kampi veror 1.1.Rrjetëzimi i të rinjëve,
promovimi i aktiviteteve
rinore.
2022-2025 Numri i të
rinjëve që do të
marrin pjesë
9000€ 15000€ 18000€ 20000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
29
OJQ – të Job Clubs 1.1.Rrjetëzimi dhe
socializimi i të rinjëve
2022 – 2025 Numri i të
rinjëve që do të
informohen
5000€ 7000€ 9000€ 9000€
Vetëqeveris
ja lokale,
OJQ-të,
Qendra
Rinore.
Inicimi i themelimit të
Klubit të Rinisë
Niveli i rritur i edukimit
joformal dhe i socializimit të
të rinjëve
2022-2023 Qeverisja
lokale e
interesuar për
themelimin e
Klubit të
Rinisë; I
nënshkruar
Memorandumi
për
Bashkëpunim
ndërmjet
palëve të
interesuara për
themelimin e
Klubit të Rinisë
2000€ 2500€ 4000€ 7000€
Shkollat
Qendra
Rinore
OJQ-të
Organizimi i
seminareve për tema
të ndryshme
interesante dhe të
nevojshme për të
rinjtë në komunën e
Vushtrrisë
Ngritja e nivelit te edukimit
joformal dhe i socializmit të
të rinjve
2022-2025 Numri i
seminareve
cilësore të
organizuara
për të rinj;
Numri i të
rinjve të
interesuar të
ndjekin
seminaret
2000€ 2000€ 2500€ 2500€
OJQ – të Organizimi i
punëtorive edukative
për të rinj me temën e
të drejtave të njeriut
Rritja e informimit të të
rinjëve në lidhje me të drejtat
e tyre.
2022-2025 Numri i
punëtorive të
realizuara;
Numri i të
rinjëve të
kyçur në
1500€ 1500€ 2000€ 3000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
30
punëtori;
Numri i
iniciativave të
lindura pas
punëtorive
Komuna e
Vushtrrisë
Institucionet
Organizatat
e sektorit
civil
Mediat
Të rinjtë
Lobimi dhe avokimi
për përfshirje më të
madhe të të rinjve në
fushëveprimin e punës
së institucioneve në
komunën e
Vushtrrisë(kultura,
sporti, arsimi,
turizmi...)
Krijimi i hapsirave adekuate
për pjesëmarrjen e të rinjve.
2022-2024 Numri i
fushatave të
realizuara të
avokimit dhe
lobimit;
Suksesi i
fushatave të
kryera; Numri i
institucioneve
të përfshira me
fushata dhe
cilësia e
ofertave të reja
të
institucioneve
për të rinj
2000€ 2500€ 2500€ 2500€
OJQ-të
Të rinjtë
Sektori i
rinisë
KVRL
Organizimi i
diskutimeve –
debateve në nivel
lokal dhe shtetëror me
temën pjesëmarrja e të
rinjëve
2022-2025 Numri i
ngjarjeve të
organizuara;
Rekomandimet
nga ngjarjet;
Numri i
bashkëpunime
ve të
vendosura;
1500€ 1750€ 2000€ 2500€
Komuna e
Vushtrrise
OJQ-të
Mediat
Financimi i Qendres
Rinore
Rritja e motivimit të të
rinjëve për t’u kyçur në
ngjarjet e komunitetit.
2022-2025 Hapësira e
siguruar për
Qendrën
Rinore; Plani i
8000€ 9000€ 9500€ 10000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
31
Sektori i
biznesit
Të rinjtë
krijuar i ofertës
së Qendrës
Rinore;
Standardet e
vendosura të
punës së
Qendrës
Rinore; Numri
i aktiviteteve të
realizuara të
Qendrës;
Numri i të
rinjëve nga
komuna e
Vushtrrisë të
kyçur në punën
e Qendrës
Rinor
Qendra
Rinore
Sektori i
rinise
OJQ-të
KVRL
Media
Informimi i të rinjve
për mundësitë e
pjesëmarrjes në
programe në vend dhe
jashtë vendit
Rritja e mobilitetit te të rinjtë
e Vushtrrise
2022-2025 Numri i
informacionev
e në
dispozicion të
të rinjëve
400€ 400€ 400€ 400€
DKA
DKRS
Shkollat
OJQ - të
Forcimi i pjesëmarrjes
aktive të
përfaqësuesve të
nxënësve (arsimi
parauniversitar) dhe
Përfaqësuesve
studentorë
(Universitete) në
proceset
Objektivat specifik
janë organizimi i trajnimeve
me qëllim jo
vetëm forcimin e
kapaciteteve të
pëfaqësuesve të
nxënësve/ studentëve në
institucionet arsimore
2022-2025 Pjesëmarrja e
të rinjëve në
trajnime dhe
funksionalizim
i i grupeve
përfaqësuese
4500€ 5000€ 5200€ 5500€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
32
e vendimmarrjes dhe
rritjen e cilësisë së
procesit arsimor.
përkatëse, por dhe
forcimin e bashkëpunimit
me shkolla
(p.sh. veprimtari të
përbashkëta
artistike, sportive, projekte
të përbashkëta)
dhe organizatave apo
grupeve rinore të
ndryshme.
OJQ – të
Shkollat
Rritja e mobilitetit të
të rinjve për
aplikim në programet
ERASMUS+ apo
programe të ngjashme.
Rritja e mobilitetit të të rinjve
për të zhvilluar
eksperienca të shkëmbimit
akademik, praktikave
profesionale dhe punësime të
përkohshme
në vendet e Bashkimit
Evropian, nëpërmjet
aplikimit në programet
ERASMUS+ apo
programeve të ngjashme.
2022 – 2025 Sesione
informuese me
të rinjtë mbi
mundësitë e
studimeve
jashtë vendit
të
financuara nga
programe të
ndryshme.
Nënshkrimi i
marrëveshjeve
të
bashkëpunimit
mes qeverisë
locale dhe
universiteteve
të vendeve të
BE-së.
6000€ 6500€ 6800€ 7000€
TOTALI 639000€ 79900€ 95900€ 111400€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
33
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
KREATIVITETI, SHPREHITË KULTURORE DHE ARTISTIKE
OJQ-të Festa e 1 Qershorit
Ditës së fëmijëve
1.1.Rrjetëzimi i fëmijeve mes
komuniteteve
3 Muaj/vit Fëmijët,
prindërit dhe
shoqëria
1000€ 1200€ 1500€ 2000€
OJQ-të Festa e 8 Prillit Ditës
së Romëve
1.1.Promovimi i Ditës së
Romëve
3 Muaj Të rinjtë e
komuniteteve
dhe
pjesëmarrësit
1500€ 1500€ 1500 € 1500€
OJQ – të Festivali i ushqimeve
tradicionale
1.1.Provomimi i traditës sonë
1.2.Ushqim të shëndetshëm
(shpërndarja e fletushkave)
3 Muaj/vit Pjesëmarrja e
të rinjëve në
ruajtjen e
ushqimeve
tradicionale.
3000€ 4000€ 4500€ 4900€
OJQ – të Turnir i shahut 1.1.Promovimi i lojës së
shahut te të rinjtë
3 Muaj/vit Krijimi i
grupeve të reja
te të rinjtë për
lojen e shahut
1000€ 1200€ 1500€ 2000€
OJQ – të Ekspozitë e artit “Nën
prag të imagjinatës”
1.1.Promovimi i kulturës dhe
artit
3 muaj 2023
dhe 2025
Pjesëmarrja e
artistëve të rinj
(mosha 16-35
vjet)
4000€ 4000€ 5000€ 5000€
DKRS
OJQ – të
Festivalin e artistëve
të rinjë: pikturë,
fotografi, shkrim,
narrator, muzikë,
murale, etj.
1.1.Organizimi i festivalit për
argëtim
1.2.Promovim i artistëve dhe
talentëve të rinj
2022 – 2025 Numri i
pjesëtmarrëtsv
e që marrin
pjesë në
festival.
8000€ 9000€ 9500€ 10000€
DKA
DKRS
Panairi i shkencës dhe
i kulturës
1.1. Qëllimi është promovimi
i shkenctarëve të rinj dhe i
3 muaj/vit Rinia, arsimi,
shkenca,
10000€ 10000€ 10000€ 10000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
34
OJQ
“Levizja
Koha”
kulturës nga të gjitha trevat
shqiptare
pjesëmarrja e
të gjitha
qyteteve
shqipatare.
OJQ The
Power of
Mind
MKRS
DKRS
Bizneset
Festivali Çaj Fest 1.1.Promovimi i çajit
1.2.Promovimi i qytetit të
Vushtrrisë
1.3.Mbështetja me pako
ushqimore e familjeve me
nevojë
1.4.Mbështetja e bizneseve
për nënat vetëushqyese
2022-2025 Bizneset,
pjesëmarrësit
dhe komuniteti
4000€ 6000€ 8000€ 9000€
OJQ – të
MKRS
DKRS
Takimi i poeteshave
shqiptare
1.1.Rrjetëzimi i poeteshave
shqiptare
1.2.Promovimi i artit të
shkruar në qytetin e
Vushtrrisë
2022 - 2025 Pjesëmarrësit
Lexuesit
Autorët e rinjë
4000€ 4500€ 5000€ 6000€
OJQ The
Power of
Mind
DKA
DKRS
Libri 100 vite
bardhë e kaltër
Botimi i librit me ngjarjet e
futbollit nga themelimi i KF-
Vushtrria
2022 Numri i të
rinjëve që do të
informohen
2500€ - - -
TOTALI 37000€ 402000€ 45000€ 48400€
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
MJEDISI DHE SPORTI
OJQ-të Festa e 1 Qershorit
Ditës së fëmijëve
1.1.Rrjetëzimi i fëmijeve mes
komuniteteve
3 Muaj/vit Fëmijët,
prindërit dhe
shoqëria
1000€ 1200€ 1500€ 2000€
OJQ – të Rinia dhe Mjedisi 1.1.Zgjerimi i mjediseve
gjelbruese, riciklim
2022-2025 Krijimi i grupit
ambientalist.
2500€ 3500€ 4000€ 5000€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
35
1.2.Shenjëzues për nivelin e
ndotjes së ajrit
OJQ – të Sensibilizimi i të
rinjëve për rëndësinë e
sportit
1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve
për benefitet e sportit (turnire
në shumicën e sporteve)
3 Muaj/vit Angazhimi i të
rinjëve në
klube sportive
7000€ 7500€ 8000€ 8000€
OJQ – të Aksione pastrimi,
mbjelljen e pemëve
dhe vendosjen e
koshave
1.1.Mbrojtjen e mjedisit nga
ndotja
3 muaj Numri i
pjesëmarrësve
në senzibilizim
për mbrojtjen e
mjedisit.
1000€ 1200€ 1500€ 2000€
TOTALI 11500€ 13400€ 15000€ 17000€
Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti
2022 2023 2024 2025
SHËNDETI DHE MBROJTJA SOCIALE
OJQ-të
QKMF
DSH
Rëndësia e shëndetit
mendor
1.1.Vetedisimi për rëndesinë
e shëndetit mendor
1.2.Bashkëpunimi i
psikologëve të shkollave të
Vushtrrisë më “Linja e jetës”
& QIPS
2022-2025 Pjesëmarrja e
të rinjëve në
punëtori për
rëndësinë e
shëndetit
mendor
2000€ 2500€ 3500€ 4000€
OJQ – të Muaji rozë (muaji për
kancerin e gjirit)
1.1. Qëllimi është njoftimi i
të rinjve për kancerin e gjirit,
veçmas grave
1 muaj/vit
Tetori
Numri i
pjesëmarrësve,
informim për
muajin Rozë.
500€ 800€ 900€ 1500€
OJQ – të Higjena orale 1.1.Informimi i të rinjëve për
higjenën orale
3 muaj Numri i të
rinjëve që do të
informohen
600€ 600€ 800€ 1000€
OJQ – të
Shkollat
Luftimi i dukurive
negative
1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve
për shkaqet dhe pasojat e
dukurive negative
2022-2025 Pjesëmarrësit,
familja dhe
shoqëria
1500€ 2000€ 2500€ 2500€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
36
OJQ-të
DSH
Institucionet
arsimore
Organizimi i
informimit të të
rinjve për
rëndësinë e
planifikimit
familjar dhe
përgjegjësinë e
prindërve (në
shkolla dhe në
Shtëpinë e
Shëndetit)
Rritja e nivelit të vetëdijes së
të rinjëve për rëndësinë e
planifikimit familjar dhe të
qenët prind i përgjegjshëm
2022-2025 Numri i
sesioneve
informues
e
Numri i të
rinjëve
pjesëmarrës në
sesione
1000€ 1500€ 1500€ 2000€
OJQ-të
QKMF
Institucionet
arsimore
Rritja e pjesëmarrjes
së të rinjve në
konferencat dhe
seminaret rajonale të
cilat trajtojnë dhe
merren me
parandalimin e
sëmundjeve të varësisë
Rritja e niveli te vedijes se te
rinjeve ne parandalimin e
sëmundjeve të varësisë
2022-2025 Numri
i të
rinjve
pjesë
marrë
s;
Cilësi
a e
bashkëpunimev
e të arritura me
organizatat dhe
institucionet në
rajon dhe më
gjerë
1500€ 1500€ 2000€ 2500€
TOTALI 7100€ 8900€ 11200€ 13500€
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
37
5.0 EKIPI I PUNËS
Drita Dibrani – Menaxhere e projektit për përpilimin e planit të veprimit për rininë vushtrriase 2022-2025
Ujmir Uka – Trajner/Përpilues i planit të veprimit për rininë vushtrriase 2022 – 2025”.
Faton Tërnava – Shërbime administrative
Shkelqesa Trepça – Shërbime kontabiliteti
Ilaz Hajra – Redaktor gjuhësor
Bleonita Duraku – Fotografe & Dizajnere
Erxhan Tahiri – Vullnetar
Jetmir Uka – Vullnetar
Gzim Rama – Vullnetar
Arbesa Murati – Vullnetare
Ardiana Lahu – Vullnetare
Arianot Hajdari – Qendra Rinore Hareja-Vullentare
Bleart Muli – Vullnetar
Drilona Muharremi – Vullnetare
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
38
Ermal Cej – Vullnetar
Gentrit Krasniqi – Vullnetar
Edison Hyseni – Vullnetar
Jehona Muharremi – Vullnetare
Ramadan Buzolli – Vullnetar
Kastriot Tahiri – Vullnetar
Viona Mulaku – Vullnetare
Marigona Hajrizi – Vullnetare
Blerina Imeri- Vullnetare
Fatjon Kovaçi-Vullnetar
Elfate Zeneli- Vullnetare
Bleart Salihu-Vullnetar
Albin Hasani-Vullnetar
Donika Bunjaku-Vullnetare
Valmir Tahiri-Vullnetar
Florent Mustafa-Vullnetar
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
39
Ema Emini-Vullnetare
Almira Emibi-Vullnetare
Florije Burgazi-Vullnetare
Nermin Shaqiri- ojq
Marigona Dibrani-Vullnetare
Albina Gerguri-Vullnetare
PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025
40

Contenu connexe

En vedette

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at WorkGetSmarter
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationErica Santiago
 

En vedette (20)

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 

Plani rinor 2022-2025

  • 1.
  • 2. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 2 PËRMBAJTA 1.0 HYRJE...................................................................................................................................................................................... 3 1.1 Qëllimi ....................................................................................................................................................................................... 3 1.2 Historiku i qytetit të Vushtrrisë ................................................................................................................................................... 3 1.3 Historiku i KVRL- së.................................................................................................................................................................. 5 1.4 Historiku i OJQ “The Power Of Mind” ....................................................................................................................................... 6 2.0 METODOLOGJIA......................................................................................................................................................................... 7 3.0 FUSHAT ME PRIORITET PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 – 2025....................................................................................... 9 3.1 Arsimi dhe të rinjtë ..................................................................................................................................................................... 9 3.2 Punësimi................................................................................................................................................................................... 10 3.3 Pjesëmarrja dhe përfaqësimi i të rinjve në vendimmarrje........................................................................................................... 11 3.4 Kreativiteti dhe shprehitë kulturore, artistike e sportive............................................................................................................. 12 3.5 Shëndeti dhe mbrojtja sociale.................................................................................................................................................... 15 3.6 Familja ..................................................................................................................................................................................... 15 3.8 Koha e lirë ................................................................................................................................................................................ 17 3.9 Vullnetarizmi............................................................................................................................................................................ 18 4.0 IDETË E TË RINJËVE................................................................................................................................................................ 21 5.0 EKIPI I PUNËS ........................................................................................................................................................................... 37
  • 3. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 3 1.0 HYRJE 1.1 Qëllimi Përpilimi i planit të veprimit rinor lokal, ka për qëllim ngritjen e kapaciteteve të organizatave rinore dhe Këshillit të Veprimit Rinor Lokal (KVRL) që është strategji gjithëpërfshirëse për të rinjtë e kësaj komune, duke u bazuar në nevojat për pjesëmarrjen e të rinjëve dhe organizatave joqeveriatare në këto fusha: arsimi dhe orientimi në karrierë për të rinjtë, punësimi- vetëpunësimi i të rinjëve, kultura dhe të rinjtë, pjesëmarrja e të rinjëve në vendimmarrje, familja dhe të rinjtë, shëndeti dhe të rinjtë, koha e lirë e të rinjëve, puna praktike, vullnetarizmi, informimi dhe mobiliteti i të rinjëve. 1.2 Historiku i qytetit të Vushtrrisë Vushtrria ështënjëra ndër qytetet më të vjetra që gjendet në veri të Kosovës, e cilaështëe pasur me toka pjellore, kullosa,male e fusha, por edhe me një histori shumëinteresante çka e bënë një qytet shumë aktraktiv për t’u vizituar. Në periudha të ndryshme derivon edhe vetë emri i qytetit, besohet që në antikitet është quajtur Vicianum, e nga ky emër rrjedhin edhe emërtimet e tjera që ne i njohim, siVuçitërrn në periudhën serbe, por edhe emeritimii sotëm Vushtrri. Instituti Arkeologjik i Kosovës në Hartën Arkeologjike të Kosovës (2012) ka përfshirë gjithsej 34 lokalitete arkeologjike të periudhave të ndryshme, qëdatojnë nga parahistoria e deri në mesjetë. Kjo lë të kuptohet se, territory i sotëm i Vushtrrisë dhe rrethinat e saj janë shumë herët të datuara në histori si vendbanime, por problemi qëndron në faktin se, është punuar jashtzakonisht pak për restaurimin e këtyre lokaliteteve, të cilat qytetit do i sjellnin përfitime të dukshme nga turizmi. Puna në këto lokalitete duhet të jetë konstante dhe e bërë nga profesionistët, për shkak të ndjeshmërisë që këto lokalitete kanë, ku si pasojë e kushteve natyrore shumë nga këto janë të mbuluara tërësisht nga shtresat e dheut.
  • 4. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 4 Qendra e qytetit në përbërien e saj ka Kalanë, e cila ka vetëm një hyrje dhe është restauruar në këto vitet e fundit. Ende mungon një definicion zyrtar për përiudhen e saj të ndërtimit, por ajo që mund të thuhet lirisht është se, sot për sot Kalaja simbolizon qytetin e Vushtrrisë dhe ështëpikë reference në qytet. Në perëndim të qytetit gjendet Ura e Gurit, një urë unike, ndoshta jo për nga ana aktitektonike, por pikërisht për faktin e fatin se është urë pa lumë. Vetëm 500m larg saj është Lumi Sitnica. Në sheshin “Ahmet Krasniqi” gjendet Hamami i qytetit, normalishtqë daton nga periudha osmane, e që në të kaluarën ka shërbyer si banjo publike. Jo shumë larg nga hamami, gjendet edhe një prej xhamive më të vjetra, ajo e Gazi Ali Beut, një xhami e vogël për nga struktura,mirëpo edhe sot e kësaj dite vazhdon të jetë funksionale për kryerjen e ritualeve fetare. Pos qytetit, edhe fshatrat e komunës së Vushtrrisë janë të pasura me histori të llojllojshme. Vendbanime të periudhave të ndryshme, madje janë gjetur artefakte që e fuqizojnë idenë se, vërtet kemi të bëjmë më një vendbanim të hershëm. Si rezultat i gërmimeve arkeologjike në fshatrat e Vushtrrisë janë gjetur artefakte të ndryshme, si: bazament shtyllash që është gjendur në Gjytetin e Strocit, një villë romake në fshatin Pestovë, altar kushtuar hyut dardan të mjeksisë në fshatin Bajskë, një kryq prej gurit në fshatin Beqiq, por me rritjen e investimeve në këtë fushë, numrii zbulimeve do shkonte gjithnjë e në rritje. Fshatrat si:Duboci, Stroci, Zhilivoda, Shtruera, Smrekonica do mund të bëheshin atraksione turistike me gjytetet e gradinat që i posedojnë. Këto që u përmenden janë vetëm një përmbledhje e shkurtë e asaj që Vushtrria mund të ofrojë, por shpresojmë që në të ardhmen e afërt të reflektojmë, të njohim e të punojmë më shumëe më me zell për historinë, që fatkeqsisht edhe sot e kësaj dite qëndron tërë kohën e heshtur nënkëmbët tona.
  • 5. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 5 1.3 Historiku i KVRL- së Këshilli i Veprimit Rinor Lokal (KVRL) është një organizatë joqeveritare, apartiake dhe jofitimprurëse, e cila ka për qëllim të kontribuojë në një zhvillim të qëndrueshëm dhe në një mjedistë shëndetshëm. Këshilli i Veprimit Rinor Lokal funksionon në kuadër të DKRS- së.Poashtu, mbështetet në rregulloren e saj. Organizata është themeluar në vitin 2011. KVRL ka për synim: edukimin profesional, rritjen e socializimit, sigurinë, vetëdijësimin në proceset vendimmarrëse, edukimin joformal, si dhe krijimin e hapsirave etj.,të cilat mundohet t`i arrijë përmestrajnimeve,debateve,vizitave,bashkëpunimeve,hulumtimeve, duke kontribuar në rrugëtimin drejt sukseseve të të rinjëve. Asambleja e antarëve: 5.1 Asambleja e Antarëve është trupi më i lartë qeverisës i organizatës dhe duhet të përbëhet nga të gjithë antarët e organizatës. 5.2 Asambleja e Antarëve ka përgjegjësinë më të lartë për politikat dhe çështjet financiare të organizatës. 5.3 Asambleja e Antarëve do të takohet së paku dy herë në vit në Takimin e Përgjithshëm Vjetor (TPV) në të cilin do të shqyrtojë dhe miratojë asetet, detyrimet, të hyrat, shpenzimet dheprogramet e organizatës për vitin e kaluar. Gjithashtu, do të shqyrtojë edhe asetet e parashikuara,detyrimet, të hyrat, shpenzimet dhe programet për vitin e ardhshëm.5.4 Përveç përgjegjësive të caktuara në statut, Asambleja do të ketë gjithashtu edhe këto kompetenca: - Të zgjedhë dhe largojë antarët e Bordit - Miratojë rishikim vjetor financiar të organizatës. - Miratojë buxhetin vjetor– Miratoj programin vjetor
  • 6. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 6 1.4 Historiku i OJQ “The Power Of Mind” OJQ “The Power of Mind” fillimisht ka operuar si grup joformal, ku vullnetarët e këtij grupi kanëimplementuar projekte dhe ide të ndryshme që i përkasin kryesisht fushës së kulturës dhe që kanë për target rininë. Ndër projektet më të rëndësishme mund të përmendim organizimin e festivalit tëçajit ”Çaj Fest”, me qëllim që të vijojë manifestimi i tij si festival tradicional. 16 korriku i vitit 2019 bëri qëky grup vullnetarësh, nga grupi joformal të kalon në organizatë joqeveritare, përkatësisht “The Power Of Mind”. OJQ “The Power of Mind” është themeluar me mision të promovimit të qytetarisë aktive dhe pjesëmarrjes në proceset shoqërore, promovimit dhe ngritjes së vetëdijes së qytetarëve për mbrojtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore.
  • 7. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 7 2.0 METODOLOGJIA Për gjatë këtyre 10 ditëve të trajnimit puna jonë është zhvilluar në disa faza. Në projekt janë përfshirë 40 vullnetarë dhe janë krijuar 3 grupe. Prezantimi i ideve është bërë në dyditët e para, ku vullnetarët shpalosën idetë e tyre, pastaj ata u ndanë në grupe punuese. Caktimi i periudhës kohore dhe kostos buxhetore është bërë veçmas përshkak se, secili grup ka shumën dhe kohën e implementimit të ndryshëm nga grupi tjetër. Grupet punuese kanë dhënë plane të detajuara për idetë e tyre, reflektim i kësaj është puna grupore dhe debatet e shumta të cilat avancuan shumë idetë fillestare. Në trajnim, pos tjerave, ka pasur edhe vullnetarë nga komunitetet joshumicë, të cilët po ashtu dhanë kontributin e tyre në zhvillimin e projekteve, por edhe duke dhënë ide se si të zhvillohen komunitetet ku ata bëjnë pjesë. E mira e gjithë kësaj është socializimi i vullnetarëve, dhe largimi i paragjykimeve që hasen në grupe të caktuara, ofrimi i kontributit të tyre si pjesë e kësaj shoqërie, involimi i tyre në vendimarrje në nivel lokal, dhe mundësia e sjelljës së ideve inovativetë cilat sjellin ndryshime në komunitet. Studimi ynë është realizuar në nivelin tonë lokal dhe trajton problematikat kryesore që i ka qyteti ynë. Planijonë realizohet nëpërmjet tri fazave që lidhen njëra me tjetrën dhe qartësojnë krejtësisht idenë tonë për problematikat që ne i hasim, gjegjësisht arrijmë që t`i japim edhe zgjidhjet më të arsyeshme nëpërmjet rrjetëzimit të organizatave rinore dhe koordinimit me nivelin lokal. Faza e parë - Identifikimi i problemeve kryesore: 1. Papunësia 2. Paaftësia për ta gjetur vetennë tregun e punës 3. Mosbesimi në qeverisjen lokale 4. Emigrimi Faza e dytë - Mënyra e zgjidhjeve të këtyre problemeve:
  • 8. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 8 1. Hapja e vendeve të reja të punës, financimi i start-up, fuqizimi i ndërrrmarrësve të rinjë 2. Shpallja e konkurseve në kohë reale, studimi i tregut, ofrimi i kushteve të barabarta 3. Ngritja e interesimit për pjesmarrjen e të rinjëve në kuvendet komunale, ofrimi i mundesisë për t’u informuar rreth planprogrameve politike 4. Mundësia e kontributit në vendin tonë, krijimi i hapsirave të nevojshme për të rinjët, ngritja e nivelit të arsimit. Faza e tretë - Plan konkret për zgjidhjen e problemeve: 1. Organizimi i kurseve intenzive në fushat ku interesi është më i madh, si psh; IT, dizajn grafik, arkitekturë etj, pos kësaj motivimi i studentëve me bursa dhe ofrimi i mundësisë për punë praktike. Ndërmarrësit e rinj dhe start-up të lirohen nga taksat, t’iu ofrohen lehtësira në administrim të biznesit, të subvensiohen çdo vit. 1. Largimi i nepotizmit dhe politizimit nëpër institucione, përkrahja e kuadrove të reja, studime të hollësishme për mundësitë e punësimeve nëpër fushat e kërkuara nga kandidatët. 2. Kontakte të vazhdueshme mes komunës si institucion dhe popullit si palë, edhe jashtë kohës së fushatës zgjedhore, ulja e nivelit të korrupcionit, informimi në kohë reale për punët e projektet që realizohen dhe do të implementohen. 3. Ofrimi i kushteve të nevojshme për rritjen e mirëqenies sociale, ekonomike e shoqërore, krijimi i një fondi të veçantë për të rinjtë, idetë e tyre të jenë primare për qeverisjen lokale.
  • 9. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 9 3.0 FUSHAT ME PRIORITET PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 – 2025 3.1 Arsimi dhe të rinjtë Arsimi është thelbësor për zhvillimin dhe përmirësimin e jetës së të rinjve në nivel global, dhe si i tillë është identifikuar si një fushë prioritare në qëllimet e zhvillimit të dakorduara ndërkombëtarisht, përfshirë objektivat e zhvillimit të mijëvjeçarit dhe programin botëror të veprimit për të rinjtë. Arsimi është i rëndësishëm në zhvillimin e qëndrueshëm të një vendi. Përpjekjet e shtuara drejt qasjes, cilësisë dhe përballueshmërisë në arsim janë thelbësore në përpjekjet e zhvillimit global. Shumë sisteme arsimore dhe trajnuese nuk u japin të rinjve aftësitë bazë të nevojshme për jetë, shërbimet për orientim në karrierë, mundësi të barabrata punësimi dhevetëpunësimi, si dhe punëpraktike profesionale. Programet e arsimit joformal kërkojnë të mbushin këtë boshllëk, duke ofruar mundësi mësimi dhe zhvillimi të aftësive që janë të rëndësishme për kontekstin në të cilin të rinjtë jetojnë dhe kërkojnë një jetë më të dinjitetshme.Nëshumicën e rasteve këto mundësi sigurohen përmes organizatave të të rinjve dhe komunitetit, arsimi joformal lehtëson mësimin e njohurive dhe aftësive të rëndësishme për jetën, veçanërisht për grupet e pafavorizuara dhe të margjinalizuara. Arsimi joformal nuk duhet të shihet si një alternativë e vetme, por përkundrazi të njihet për plotësueshmërinë e tij në ofrimin e një qasjeje më të rrumbullakosur dhe të bazuar në aftësi, duke i pajisur të rinjtë për të përmbushur kërkesat konkurruese të punës dhe jetës personale. Bazuar në Kornizën Kurrikulare të Kosovës (2014), lidhur me qëllimet e arsimit parauniversitar, kemi përshkruar edhe objektivat e projekteve në fushën e arsimit, përkatësisht në: o kultivimine identitetit personal, kombëtar, i përkatësisë shtetërore e kulturore, o promovimine vlerave të përgjithshme kulturore dhe qytetare, o zhvillimine përgjegjësisë ndaj vetes, ndaj të tjerëve, ndaj shoqërisë dhe ndaj mjedisit, o aftësimin për jetë dhe për punë në kontekste të ndryshme shoqërore e kulturore, o zhvillimine ndërmarrësisë dhe përdorimi i teknologjisë për zhvillim të qëndrueshëm,
  • 10. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 10 o aftësimin për mësim gjatë gjithë jetës. Njëlloj kemi vepruar edhe me kompentencat e të nxënit: o Kompetenca e komunikimit dhe e të shprehurit, o Kompetenca e të menduarit o Kompetenca e të mësuarit. o Kompetenca për jetë, për punë dhe për mjedis o Kompetenca personale o Kompetenca qytetare 3.2 Punësimi Për çdo të ri, një punë që ofron të ardhura të volitshme është një hap i rëndësishëm në përfundimin e kalimit në moshë madhore, një arritje drejt pavarësisë dhe mbështetjes te vetja.Për fëmijët dhe të rinjtë që jetojnë në varfëri dhe në situata të tjera të pafavorizuara, punësimi është shpesh mjeti kryesor për arritjen e një jete më të mirë, megjithëse një punësim i tillë shpesh është joformal me kushte të dobëta ose shfrytëzuese të punës. Për rininë më me fat, punësimi i ardhshëm ndikon në zgjedhjen e tyre të arsimit dhe aftësimit, dhe gjithnjë e më shumë, në vendimet e tyre në lidhje me martesën, farefisninë dhe bashkëjetesën. Për shoqërinë, punësimi i të rinjve promovon integrimin social, dialogun midis brezave, qytetarinë dhe solidaritetin. Krijimi dhe përmbushja e mundësive të punës që gjenerojnë të ardhura për të rinjtë mund të ketë efektetë drejtpërdrejta pozitive për zbutjen e varfërisë.Kështu, punësimi i të rinjve përfiton zhvillimin social. Ai gjithashtu përfiton zhvillimin ekonomik duke lehtësuar hyrjen e të rinjve të aftë në sektorët prodhues të një ekonomie duke i mundësuar ekonomisë të mbajë ose të rrisë produktivitetin dhe konkurrencën e saj në tregun lokal, por jo vetëm gjithashtu edhe në atëglobal. Sidoqoftë, papunësia në rritje dhe e vazhdueshme e të rinjve ka një ndikim negativ në zhvillimin shoqëror. Papunësia e të rinjve, në veçanti papunësia afatgjatë e të rinjve, mund të krijojë zhgënjim dhe vetëbesim të ulët, dhe mund të ndikojë në rritjen e cenueshmërisë së disa të rinjve ndaj drogës, sëmundjeve dhe krimit. Papunësia e të rinjve gjithashtu mund të çojë në
  • 11. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 11 margjinalizimin dhe përjashtimin e të rinjve. Ka dëshmi se papunësia mund t'i ekspozojë të rinjtë ndaj rreziqeve më të mëdha të pagave më të ulëta në të ardhmen, periudhave të përsëritura të papunësisë, periudhave më të gjata të papunësisë si të rritur dhe varfërisë si mungës etë ardhurave. Normat e papunësisë janë zakonisht më të larta për gratë e reja sesa për burrat, ndërsa të rinjtë në zonat rurale përballen me sfida të ndryshme nga bashkëmoshatarët e tyre urbanë. Përveç kësaj, të rinjtë me nevoja të veçanta vazhdojnë të përballen me sfida të mëdha në tregun e punës pasi që ende nuk ju ofrohen mundësi minimale kësaj pjese të shoqërisë sikurse në vendet e zhvilluara. Në disa vende, përkatësia etnike, veçanërisht në mesin e emigrantëve të rinj, është një faktor në përjashtimin dhe margjinalizimin e tyre social. 3.3 Pjesëmarrja dhe përfaqësimi i të rinjve në vendimmarrje Fuqizimi i vërtetë arrihet kur të rinjtë janë në gjendje të identifikojnë ato çështje që nxisin parimin e tyre dhe të zhvillojnë strategji, aktivitete, rrjete, organizata ose fushata përmes të cilave ndjekin objektivat e tyre. Proceset e inicuara nga të rinjtë shpesh evoluojnë nga projektet e mëparshme të filluara nga organizatat. Ndërsa të rinjtë fitojnë aftësi, besim dhe njohuri më të mëdha, ata gjithashtu zhvillojnë aftësinë për të punuar në mënyrë më të pavarur. Nuk mjafton të kesh politika rinore dhe organe kombëtare që përfaqësojnë të rinjtë. Ndërsa konsultimet mund të kenë njëfarë vlere, të rinjtë po kërkojnë gjithnjë e më shumë që ata gjithashtu të përfshihen në proceset vendimmarrëse në të gjitha nivelet. Konsultimet e njëhershme ose sondazhet e opinionit nuk janë mjete adekuate për t'i angazhuar ata si qytetarë aktivë. Ata duan njohje si partnerë dhe si kontribues të rëndësishëm në politikat publike. Ata duan organizatat dhe rrjetet e tyre përmes të cilave të artikulojnë shqetësimet e tyre. Përfshirja aktive e të rinjve duhet të ngulitet në proceset politike në nivel lokal, kombëtar, rajonal dhe global në mënyrë që ata të bëhen subjekte, e jo objekte, të politikave që ndikojnë në jetën e tyre. Qeveritë duhet të japin mbështetjen e tyre dhe të jenë të gatshëm për t'u angazhuar në dialog me organizatat e drejtuara nga të rinjtë. Informacioni me rëndësi për të rinjtë duhet të shpërndahet gjerësisht dhe të bëhet më i arritshëm dhe i përshtatshëm për përdoruesit për t'i mundësuar të rinjtë të luajnë një rol më të madh dhe më efektiv në proceset politike. Vetë të rinjtë duhet të
  • 12. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 12 përfshihen në zhvillimin e një informacioni të tillë në mënyrë që të sigurojnë përshtatshmërinë e tij për një auditor të ri. Informacioni është i nevojshëm në të gjitha nivelet. Nuk është e mundur që të rinjtë të japin kontribute domethënëse ose të përfshihen në një dialog efektiv nëse janë të izoluar nga debatet që zhvillohen, politikat që po zhvillohen, proceset përmes të cilave merren vendimet. Vendosja e metodologjive të paracaktuara u veshtërson të rinjve mundësinë për të zhvilluar qasje më të përshtatshme për situatat dhe shqetësimet e tyre unike. Ajo që është jetike është një angazhim për të punuar në bazë të parimeve të përbashkëta, të rrënjosura në respektimin e kapaciteteve të të rinjve si agjentë të ndryshimit dhe një gatishmëri për t'i njohur ata si partnerë. Është e rëndësishme që të rinjtë të mos shtyhen në përsëritjen e modeleve tradicionale të të rriturve për pjesëmarrje demokratike, por të pajisen për të krijuar qasje të reja bashkëpunuese. Gjithashtu është e rëndësishme që organizatat e drejtuara nga të rinjtë të respektojnë parimet e transparencës, llogaridhënies, mosdiskriminimit,respektit reciprok dhe qeverisjen lokale ta shohin si dhe trajtojnë si partner të denjë për një bashkëpunim të mirëfilltë ndërmjet tyre 3.4 Kreativiteti dhe shprehitë kulturore, artistike e sportive Të rinjtë,si pjesa më e rëndësishme e shoqërisë, shpesh portretizohen ambicioz për botën, për këtë arsye, karakterizohen si nxitës të proceseve tërëndësishmenë jetën kulturore. Ndërsa rriten gjatë adoleshencës, të rinjtë zhvillojnë identitetin e tyre dhe bëhen individë autonomë. Të rinjtë nuk ndajnë përvojat dhe kujtimet e pleqve të tyre. Ata zhvillojnë mënyrat e tyre të perceptimit, vlerësimit, klasifikimit dhe dallimit të çështjeve, si dhe kodet, simbolet dhe gjuhën në të cilën do t'i shprehin ato. Përgjigjet e të rinjve ndaj botës në ndryshim dhe mënyrat e tyre unike të shpjegimit dhe komunikimit të përvojës së tyre, mund të ndihmojnë në transformimin e kulturave të tyre dhe përgatitjen e shoqërive të tyre për të përmbushur sfidat e reja. Dinamizmi i tyre mund të ndryshojë disa nga aspektet arkaike dhe të dëmshme të kulturave të tyre që brezat e vjetër i konsiderojnë të pandryshueshme.
  • 13. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 13 Sporti është një element universal në të gjitha kulturat dhe prandaj ne kemi zgjedhur ta përfshijmë atë si një temë për planin rinor. Sporti është i popullarizuar veçanërisht tetë rinjtë; statistikat tregojnë se 61% e të rinjve të moshës 15 deri në 24 vjeç marrin pjesë rregullisht (të paktën një herë në javë) në aktivitete sportive. Një arsye tjetër për përfshirjen e sportit është se sporti u siguron të rinjve mundësi për ndërveprim shoqëror përmes të cilave ata mund të zhvillojnë njohuritë, aftësitë dhe qëndrimet e nevojshme për pjesëmarrjen e tyre të plotë në shoqërinë civile. Kultura dhe sporti janë të drejta të njeriut dhe lidhen me të drejta të ndryshme të tjera të njeriut. Ato janë gjithashtu bazat mbi të cilat shpesh të drejtat e njeriut sfidohen dhe abuzohen, përfshirë edhe ato të të rinjve.Sportistët dhe sportistet shpesh admirohen për statusin, arritjet dhe nganjëherë për udhëtimin e tyre frymëzues drejt suksesit. Shumë të rinj i presin për përpjekjet e tyre për të luftuar për drejtësinë sociale dhe të drejtat e njeriut. Sporti është përdorur prej kohësh si një mjet paqësor i veprimit politik kundër padrejtësisë. Përgjegjësia për të luftuar racizmin në sport bie mbi të gjithë, duke përfshirë autoritetet publike (ligjbërësit, gjykatat, policinë, organet qeveritare përgjegjëse për sportin dhe autoritetet lokale), organizatat joqeveritare (shoqatat sportive profesionale dhe amatore kombëtare, klubet, sportet lokale shoqatat, klubet e mbështetësve, organizatat e lojtarëve, shoqatat anti-raciste dhe kështu me radhë) dhe individët. Sipas Associates Education, e drejta për kulturë në ligjin për të drejtat e njeriut ka të bëjë kryesisht me festimin dhe mbrojtjen e krijimtarisë dhe traditave të njerëzimit. E drejta e një individi për të shijuar kulturën dhe për të përparuar kulturën dhe shkencën pa ndërhyrje nga shteti është një e drejtë e njeriut. Sipas ligjit ndërkombëtar për të drejtat e njeriut, qeveritë gjithashtu kanë një detyrim për të promovuar dhe ruajtur aktivitetet dhe artefaktet kulturore, veçanërisht ato me vlerë universale. Kultura është duartrokitur në mënyrë dërrmuese si pozitive në shumicën dërrmuese të instrumenteve të të drejtave të njeriut. E drejta për kulturë përfshin një larmi përbërësish: o e drejta për të marrë pjesë në jetën kulturore, o e drejta për të gëzuar përfitimet e përparimit shkencor, o e drejta e individit për të përfituar nga mbrojtja e interesave morale dhe materiale që rezultojnë nga çdo prodhim shkencor, letrar ose artistik, autori i të cilit është ai.
  • 14. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 14 o e drejta për liri nga ndërhyrja e shtetit në kërkimet shkencore ose krijuese. Disa aspekte të tjera të kulturës mbrohen gjithashtu në të drejtat ndërkombëtare të njeriut, për shembull e drejta për t'u martuar dhe për të krijuar një familje, e drejta për të shprehur mendimin lirshëm, e drejta për arsimim, për të marrë dhe dhënë informacion, e drejta për pushim dhe kohë të lirë, dhe e drejta për lirinë e mendimit, ndërgjegjes dhe fesë. Ne shpesh përgjithësojmë dhe flasim për kulturën e një vendi të caktuar dhe anashkalojmë faktin se kultura është pluraliste. Në mënyrë të ngjashme, është çorientuese të flasësh për kulturën e të rinjve si një konstrukt homogjen. Në Evropë, ndryshimet shoqërore, ekonomike që kanë ndodhur që nga Lufta e Dytë Botërore kanë çuar në një rritje të nën-kulturave rinore. Të rinjtë, me nevojat, njohuritë, parimet, praktikat, interesat, sjelljet dhe ëndrrat e tyre, përtërijnë kulturën në të cilën rriten dhe e bëjnë të tyren, disa duke e përqafuar plotësisht, të tjerët duke e refuzuar. Qasja dhe pjesëmarrja në aktivitetet kulturore mund të jetë një vektor kohezioni dhe integrimi dhe të promovojë qytetarinë aktive. Kështu, është e rëndësishme që të rinjtë të kenë "qasje në kulturë", qoftë si konsumatorë, për shembull, biblioteka, muze, opera ose ndeshje futbolli, ose si prodhues, për shembull, muzikë dhe video filma ose pjesëmarrës aktivë në vallëzim ose sport.Qasja e të rinjve në kulturë mund të lehtësohet në mënyra të ndryshme, për shembull përmes ofrimit të çmimeve të subvencionuara, biletave të sezonit, uljes së skemave të abonimit, ose akses falas për të rinjtë në muze, galeri arti, opera, shfaqje teatri dhe koncerte të orkestrës simfonike. Qasja inkurajohet gjithashtu përmes aktiviteteve edukative dhe të kohës së lirë, për shembull subvencione për grupet e teatrit të të rinjve dhe ofrimin e klubeve të të rinjve, qendrave komunitare, qendrave të të rinjve dhe kulturës.
  • 15. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 15 3.5 Shëndeti dhe mbrojtja sociale Shoqëritë më të barabarta janë më të lumtura, më të shëndetshme dhe më të pasura. Duke punuar së bashku, sektorët shëndetësorë dhe socialë mund të kontribuojnë në përmirësimin e kushteve të jetesës dhe punës së individëve, familjeve, si dhe të zvogëlojnë pabarazitë e të mbështesin zhvillimin njerëzor, jo vetëm duke përmirësuar shëndetin dhe mirëqenien sociale. Qëllimi është të përmirësojë ndjeshëm shëndetin dhe mirëqenien e popullatave, të zvogëlojë pabarazitë shëndetësore, të forcojë shëndetin publik dhe të sigurojë sisteme shëndetësore të përqendruara tek njerëzit, të cilat janë universale, të barabarta, të qëndrueshme dhe me cilësi të lartë. - Shëndeti dhe mirëqenia janë të mira dhe pasuri publike për zhvillimin njerëzor që kontribuojnë në shoqëri të forta, dinamike dhe krijuese, - Shëndeti dhe mirëqenia arrihen më së miri nëse qeverisja lokale punon së bashku dhe promovon qasje për të gjithë shoqërinë, - Mund të përmirësohen edhe pabarazitë shëndetësore, përmes politikave të duhura dhe punës me sektorë të tjerë. - Si vendet dhe qytetet ashtu edhe komunitetet e ndryshme janë në pika të ndryshme fillestare ku secila është unike por mund të ndjekim qëllime të përbashkëta përmes rrugëve të ndryshme. Sektori social mund të ndihmojë në krijimin e komuniteteve më të shëndetshme. 3.6 Familja Teoritë e zhvillimit e shikojnë adoleshencën si një periudhë të rritjes në të cilën trajtohet formimi i identitetit. Kjo mund të interpretohet se do të thotë se roli i familjes po zvogëlohet ose se familja ka vetëm një rol të kufizuar në jetën e të rinjve në këtë kohë. Hulumtimet tregojnë, megjithatë, se lidhjet pozitive të vazhdueshme familjare janë faktorë mbrojtës kundër një sërë
  • 16. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 16 sjelljesh të rrezikshme për shëndetin. Edhe pse natyra e marrëdhënieve po ndryshon, vazhdimësia e lidhjeve familjare dhe një bazë e sigurt emocionale është vendimtare për zhvillimin pozitiv të të rinjve. Adoleshentët po shkojnë drejt pavarësisë fizike, emocionale dhe njohëse, dhe megjithatë ata janë ende në rritje.Të rinjtë ende kërkojnë stabilitet në një mjedis shtëpie dhe një bazë të sigurt emocionale nga e cila të eksplorojnë dhe përjetojnë botën. Kjo gjithashtu u siguron atyre ku të kthehen për siguri, mbështetje dhe dashuri të pakushtëzuar në kohë të vështira. Një i ri përfiton nga pritjet e respektit, konsideratës dhe reciprocitetit në marrëdhëniet familjare. Ata ende përfitojnë nga 'provimi' i mendimeve, ndjenjave dhe sjelljeve brenda mjedisit familjar, dhe nga vëzhgimi dhe përjetimi i marrëdhënieve brenda familjeve. Ende do të ketë raste kur ato bien, dhe do të përfitojnë nga mirëkuptimi dhe mbështetja për të rimarrë veten. Disa mësime mësohen përmes procesit të përfshirjes së të rinjve në përpjekjet për të forcuar angazhimin familjar. Së pari, adoleshentët mendojnë se angazhimi i familjes është i rëndësishëm për t'i mbajtur ata në rrugën e duhur gjatë kohës së ndryshimeve të jashtëzakonshme dhe për t'i ndihmuar ata të përgatiten për të ardhmen. Ata duan që familjet e tyre të përfshihen në shkollë dhe t'i ndihmojnë ata të gjejnë mundësi jashtë shkollës. Së dyti, është e rëndësishme të jeni të ndjeshëm ndaj realitetit që jo të gjithë fëmijët dhe të rinjtë kanë prindër ose anëtarë të familjes që luajnë ato role mbështetëse në jetën e tyre. Edukatorët dhe profesionistët e tjerë që shërbejnë për të rinjtë duhet të kenë parasysh që ndonjëherë një mësues i kujdesshëm, një mentor ose një prind i një shoku mund të jetë personi i vetëm në jetën e një fëmije që është duke u përqëndruar në të mësuarit dhe zhvillimin e tij pozitiv. Një mësim i tretë është se të rriturit mund të udhëheqin dhe mbështesin të rinjtë në fillim të një procesi të tillë, por me kalimin e kohës, adoleshentët janë të aftë të marrin më shumë përgjegjësi dhe kontroll. Ata formësuan deklaratën e tyre me shkrim, përgatitën prezantime dhe inicuan më shumë strategji për të mbledhur zërin e studentëve. Së fundi, duhet të marren seriozisht zërat e studentëve. Përfshirja aktive e studentëve mund të ndikojë në fushën dhe cilësinë e punës së këshillit më të gjerë në angazhimin e familjes.
  • 17. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 17 3.8 Koha e lirë Është e domosdoshme që të rinjve t'u jepet një gamë e gjerë mundësish për pjesëmarrje kuptimplote brenda komunitetit, të siguruara ose të lehtësuara nga një mori organizatash, institucionesh dhe programesh në të gjithë sektorët. Mënyra sesi të rinjtë e kalojnë kohën e tyre të lirë, mundësitë e zhvillimit të paraqitura brenda konteksteve të ndryshme, dhe ciklin e virtytshëm të përfitimit reciprok të krijuar përmes mbështetjes reciproke të rinisë-komunitetit. Duke shënuar pothuajse të gjitha fushat e jetës shoqërore, koha e lirë është e pashmangshme e me interes. Ai ka ekzistuar në të gjitha epokat historike dhe do të vazhdojë të ekzistojë për aq kohë sa të ekzistojë qytetërimi njerëzor. Është e rëndësishme në jetën e çdo individi, veçanërisht për të rinjtë, për të cilët kur koha e lirë është e organizuar mirë ajo kontribuon në shoqërizimin, individualizimin dhe kultivimin e personalitetit, domethënë realizimin e proceseve bazë të edukimit. Me zhvillimin e shoqërisë koncepti dhe hapësira e kohës së lirë ka ndryshuar. Në të kaluarën beteja për rritjen e kohës së lirë ka qenë e spikatur, ndërsa tani problemi kryesor është organizimi i mirë i saj. Duke u nisur nga premisa se koha e lirë është një faktor i rëndësishëm për zhvillimin e individëve me mendje të gjerë dhe të emancipuar dhe u pasqyrua në pyetje: Si e kalojnë të rinjtë kohën e lirë dhe çfarë ofrohet? Rezultatet tregojnë se të rinjtë kanë shumë kohë të lirë në të cilat aktivitetet pasive të vetë-organizuara janë më të zakonshmet. Meqenëse shkollat dhe institucionet përkatëse nuk kanë programe adekuate, të rinjtë dëshirojnë mundësi të përmirësuara, cilësi të lirë të kohës. Mënyra se si të rinjtë e kalojnë kohën e lirë ka implikime në zhvillimin e tyre, aktivitetet e strukturuara, konstruktive dhe me kuptim personal mund të sigurojnë një kontekst të pasur për të rinjtë që të eksplorojnë identitetet e tyre, të zhvillojnë plane për
  • 18. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 18 të ardhmen, të demonstrojnë motivim dhe iniciativë dhe të mësojnë aftësi instrumentale.Në të kundërt, të rinjtë e paangazhuar, të mërzitur dhe të papërfshirë janë në rrezik më të lartë për rezultate negative, të tilla si delikuenca, përdorimi i substancave dhe braktisja e shkollës. 3.9 Vullnetarizmi Studimet tregojnë se të rinjtë kërkojnë më shumë se një çek të madh të pagës nga puna e tyre. Ata janë në kërkim të diçkaje për t'u përfshirë, e cila është më kuptimplote në jetën e tyre personale.Ka shumë përfitime për të rinjtë duke u përfshirë dhe lidhur me komunitetet e tyre përmes vullnetarizmit. E gjejmë veten duke bërë vazhdimisht biseda me njerëz të moshave tona që duan më shumë nga jeta. Një mënyrë për ta arritur këtë është përmes vullnetarizmit. Vullnetarizmi u jep të rinjve mundësinë të punojnë përmes sfidave reale dhe të bëjnë ndryshime kuptimplote. Këto përvoja transformuese inkurajojnë adoleshentët dhe fëmijët të përballen me dilemat morale, të idetifkojnëzgjidhje dhe të përdorin të menduarit inovator. Ndërsa vullnetarët e rinj fillojnë të vërejnë ndryshime reale si rezultat i përpjekjes së tyre, ata krijojnë një lidhje njohëse midis përpjekjes dhe rezultateve pozitive. Sipas këtij artikulli, të rinjtë që punojnë vullnetarisht zhvillojnë një identitet qytetar, si udhëheqës dhe krijues të ndryshimeve, prandaj bëhen të rritur më aktivë shoqërisht dhe politikisht. Vullnetarizmi shpesh mendohet si një veprim vetëmohues - ai ku ju jepni kohën tuaj për një kauzë të denjë pa u paguar. Ndërsa kjo mund të jetë e vërtetë, ajo që shpesh është më pak e dukshme janë përfitimet e shumta që njerëzit përjetojnë kur bëhen vullnetarë.Për adoleshentët veçanërisht, puna vullnetare mund t'i ndihmojë ata të zgjerojnë horizontet e tyre, të takojnë miq të rinj, të përjetojnë kultura të ndryshme ose të mësojnë një gjuhë të re, të gjitha duke kontribuar në nevojat e shoqërisë dhe jo me pak e rënësishsme të krijonë shprehi të mira të punës. Këtu janë disa nga mënyrat e shumta që vullnetarizmi mund t'i ndihmojë të rinjtë të zhvillohen në qytetarë të sigurt dhe aktivë. Benifitet e vullnetarizmit janë: Ndërtimi i vetëvlerësimit
  • 19. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 19 Megjithëse të ballafaquar me problemet më sfiduese të shoqërisë, shumë të rinjë përfundimisht e gjejnë fuqinë e punës vullnetare. Ndërsa punojnë në zgjidhjen e këtyre problemeve, ata kanë mundësinë të shohin sesi përpjekjet e tyre mund të ndihmojnë në përmirësimin e jetës së të tjerëve. Kjo mund të luajë një rol të rëndësishëm në zhvillimin e vetëvlerësimit të tyre gjatë adoleshencës kur shumë prej tyre janë të mbushur me pasiguri dhe mungesë të vetëbesimit. Zgjerimi i rrethit të tyre shoqëror Rrethi shoqëror i një riu zakonisht përbëhet nga familja dhe miqtë e shkollës. Vullnetarizmi u jep të rinjve mundësinë të takojnë njerëz jashtë rrethit të tyre të zakonshëm, disa prej të cilëve mund të kenë një ndikim pozitiv në të ardhmen e tyre. Vullnetarizmi ofron mundësinë e përsosur për të takuar njerëz me mendje të njëjtë dhe për të krijuar marrëdhënie që zgjasin një jetë. Të rinjtë gjithashtu do të mësojnë të lidhen me njerëzit nga një larmi e prejardhje dhe brezash, dhe madje mund t'i ndihmojnë ata të gjejnë një mentor që mund t'u mësojë atyre atë që nuk do të mësojnë brenda kufijve të një klase. Këta individë mund të jenë gjithashtu kandidatë të mirë për letra rekomandimi kur vjen koha për të aplikuar për punë. Eksploroimi dhe zbulime interesate Kur zgjedhin një mundësi, të rinjtë mund të bëhen vullnetarë në një zonë ku ata kanë njëfarë interesi. Për shembull, nëse ata po mendojnë për një karrierë në mjekësi, ata mund të duan të bëhen vullnetarë në një bujtinë. Ose nëse ata janë të apasionuar pas të drejtave të kafshëve, ata mund të marrin në konsideratë ndihmën në strehën e tyre lokale të kafshëve. Dhe nëse ata nuk janë të sigurt se ku qëndrojnë pasionet e tyre, pjesëmarrja në disa ditë të ndryshme të shërbimit të vetëm mund t'i ndihmojë ata të zbulojnë interesa të pashfrytëzuara. Fitimi i përvojës së punës Vullnetarizmi gjithashtu u jep të rinjëve një mundësi për të përjetuar situata që ndodhin në vendin e punës, siç është të punosh si pjesë e një ekipi. Ata shohin se çfarë duhet të bëjnë njerëzit në punë të caktuara dhe kushtet në të cilat ata duhet të punojnë. Kjo i ndihmon ata të eliminojnë atë që nuk mund ta shohin veten duke bërë dhe të stërviten në atë që duan vërtet të bëjnë gjatë studimeve në kolegje ose kur punësohen.
  • 20. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 20 Vullnetarizmi ndihmon në zhvillimin e aftësive të reja Kur merrni pjesë në një projekt për shërbimin ndaj komunitetit, mund të mësoni dhe zhvilloni aftësi të rëndësishme. Për shembull, nëse organizoni ose mbledhni fonde, mund të fitoni përvojë në menaxhimin e projektit. Nëse ndihmoni për të nxjerrë fjalën për një ngjarje të ardhshme, fitoni përvojë të jetës reale në marketing dhe strategji të mediave sociale. Këto detyra përkthehen në aftësi të lidhura me punën dhe mund të funksionojnë në favorin tuaj nëse ju mungon përvoja profesionale. Ato gjithashtu mund të jenë të dobishme nëse doni të kaloni në një rol të ri. Ata krijojnë aftësi në idetifikimin e nevojave në komunitet dhe jo vetëm por m gjerë, duke sjellur ide inovative dhe ofrojnëzgjidhje tëҫështjëeve me rëndësi të veҫantë. Gjithsesi, puna vullnetare mund të bëjë përshtypje një punëdhënës të ardhshëm. Kjo tregon se individi ka ndjeshmëri për të tjerët, ka fituar një përvojë të jetës reale jashtë shkollës dhe është i përgatitur të dalë jashtë zonës së tij të rehatisë për të arritur qëllimet. Ata gjithashtu mund të mësojnë aftësi specifike gjatë vullnetarizmit që duken mirë në një rezyme. Puna vullnetare është padyshim një dëshmi e karakterit të një adoleshenti që ai ose ajo është i gatshëm të punojë për të sjellë ndryshime. Vullnetarizmi është vendi ku të rinjtë mund të mësojnë atë për të cilën janë të apasionuar. Aty ata gjejnë besim dhe zhvillojnë aftësi që do t'u shërbejnë atyre për shumë vite në të ardhmen. Fitimi i kredive/ orëve vullnetare: Përvojë pune vullnetare njëvjeҫare njihet kur i riu/ e reja nën moshen 18 vjeҫ kryen mbi 150 orë punë, si dhe i riu/ e reja mbi moshën 18 vjeҫ arrin të kryejë mbi 300 orë punë vullnetare në vit. Gjithnjë e me shumë, institucionet dhe kompani, orët vullnetare të të rinjve i marrin si vlerë e shtuar e aplikimit për punë.Shumë universitete në vende të ndryshme në botë, orët vullnetare në vlerësimet e tyre, në shumë raste janë obligative apo bonuse shtesë për pranim, studenti t’i ketë një numër të caktuar të oreve të ofruara si vullnatar.Puna vullnatare e të rinjëve do të shërbejë si vlerë me intersa dhe përfitim për shoqërinë. Puna vullnetare e të rinjve do t’u munësojë vullnatarëve të rinj që të arrijnë perspketivën, përkatësisht të përmirësojnë përvojat profesionale të aftësive dhe praktikat vullnetare.
  • 21. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 21 4.0 IDETË E TË RINJËVE Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 ARSIMI DHE TË RINJTË DKA OJQ – të Trajnimin e mësimdhënësve, prindërve dhe nxënësve për: Stilet e prindërimit 1.1. Të njohin stilin autoritar, autoritativ, tolerant dhe neglizhues; 1.2. Të angazhohen dhe të kontribuojnë në dialog ë respektueshëm dhe produktiv; 1.3. Të japin dhe të pranojnë informata kthyese në mënyrë konstruktive dhe kreative; 1.4. Të respektojnë rregullat e përgjithshme të komunikimit/ndërvepri mit; 1.5. Të njohin përparësitë dhe dobësitë e tyre dhe stilet e strategjitë e preferuara të të nxënit; 1.6. Të vendosin dhe të prioritetizojnë qëllimet e tyre të të nxënit; 1.7. Të kërkojnë dhe të 2022 – 2025 Numri i pjesëmarrësve në trajnim, prindërit, mësimdhënësit , nxënësit 500€ 750€ 1000€ 1500€
  • 22. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 22 shfrytëzojnë këshillat, informatat dhe përkrahjen kur është e nevojshme DKA OJQ – të Inteligjencat e shumëfishta 1.1.Njohja me inteligjencat e shumëfishta 1.2.Roli i prindërve dhe mësimdhënësve karshi inteligjencave të shumëfishta 2022 – 2025 Pjesëmarrësit, nxënësit dhe mësimdhënësit 500€ 800€ 1000€ 1200€ DKA Roli i prindërve dhe mësimdhënësve në edukimin e fëmijëve 1.1.Kuptimi i mirëfilltë i rolit që prindërit dhe mësimdhënësit kanë në edukimin e fëmijëve 1.2.Detektimi i sfidave, mundësive dhe vështirësive në rrugën e edukimit të fëmijëve 2022 – 2025 Nxënësit, të rinjtë (16-18 vjet) 600€ 900€ 1200€ 1500€ DKA OJQ – të Edukim medial 1.1.Kuptimi i rëndësisë së edukimit medial 1.2.Shembuj praktikë nga mediet 1.3.Altërnativat për menaxhimin e fëmijëve nga ana e prindërve kundruall medieve 2022 – 2025 Të rinjtë (mosha 16-24 vjet) 500€ 600€ 750€ 900€ OJQ – të Të drejtat e fëmijëve, si dhe rritjen e sigurisë në shkolla, përfrikësimit (bullizmit) dhe racizmit me theks të veçantë 1.1.Informmi i prindërve dhe mësimdhënësve për të drejtat e fëmijëve 1.2.Vetëdijësimi i shoqërisë kundër bullizmit dhe racizmit 2022 – 2025 Të rinjtë (mosha 16-18 vjet) 500€ 600€ 750€ 900€
  • 23. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 23 Bizneset OJQ – të DKA Mësim nga distanca 1.1.Mësim plotësues për nxënës dhe studentë 1.2. Mësimin e gjuhës shqipe për mërgatën 1.3.Trajnimin e prindërve dhe mësimdhënësve për platformat elektronike: ZOOM, Google Meet, Google Classroom, etj. 2022 – 2025 3000€ 3250€ 3500€ 4000€ DKA OJQ DKRS Zyra përEdukim Inkluziv 1.1.Aftësimi i prindërve, mësimdhënësve, gazetarëve, studentëve dhe personave me nevoja të veçanta 1.2. Trajnimi për gjuhën e shenjave, alfabetin Brajl dhe njohjes së vështirësive në të nxënë 6 muaj Numri dhe cilësia e pjesëmarrësve në trajnim. 1500€ 2000€ 2500€ 3000€ OJQ – të HANDIKO S Qendra burimore 1.1.Trajtimi profesional i nxënësave me nevoja të veçanta, sindrom ose çrregullime psiqike 2022-2025 Pjesëmarrja e grupeve të ndryshme për aftësim 3000€ 5000€ 7000€ 9000€ OJQ-të Shkolla e gjelbër 1.1.Shkollënë të cilën i kushtohet rëndësi specifike mjedisit dhe mbrojtjes nga ndotja. 2022-2025 Krijimi i grupit ambientalist. 2000€ 3000€ 4500€ 5000€ DKA OJQ-të Bizneset Harmonzimi i shkollave të mesme me tregun e punës 1.1.Përgatitja e të rinjëve për treg të punës 1 – 2 vite Punësimi i të rinjëve në bashkëpunim me biznese 1250€ 1500€ 2000€ 3000€ DKA Morali në shoqëri 1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve për moralin 6 muaj Numri i të rinjëve që do të informohen 700€ 800€ 950€ 1000€ Institucionet Formimi i rrjetit të Rritja e pjesëmarrjes aktive 2022-2025 Numri i të 500 800 850 1000
  • 24. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 24 arsimore OJQ-të edukatorëve moshatarë nëpër shkolla të cilët ndjekin respektimin e të drejtave të nxënësve të të rinjëve në fushën e mbrojtjes dhe promovimit të të drejtave dhe lirive të njeriut rinjëve të kyçur në punën e rrjetit të edukatorëve moshatarë; Numri i mësimdhënësv e të kyçur në iniciativë; Numri i aktiviteteve të realizuara të rrjetit të moshatarëve; Numri i nxënësve të përfshirë në punën e rrjetit OJQ – të DKA DKRS Digjitalizimi i bibliotekës së qytetit “Naim Frashëri” 1.1.Lehtësimin e përzgjedhjes së librit 1.2.Statistika dhe hulumtime mbi librin, autorin dhe lexuesin 1.3.Shpallja e lexuesit të vitit, autorit më të lexuar dhe librit më të lexuar 1.4.Porositja online e librave 1.5.Krijimi i webfaqes 3 muaj Gjatë vitit 2022-2025 Angazhimi i të rinjëve për ta pasuruar bibliotekën e qytetit. 3000€ 2000€ 2000€ 2000€ OJQ-të Biblioteka qarkulluese 1.1.Promovimin e leximit dhe huazimin e librave 3 muaj Rini më aktive në leximin e librave 2000€ 2500€ 2500€ 2000€ OJQ – të MKRS DKRS Organizimin e panairit të librit 1.1.Vetëdijësimi i shoqërisë për kulturën e leximit 1.2.Vlerësimi i librit, autorit, 3 muaj Të rinjtë (mosha 16-30 vjet) 5000€ 6000€ 7500€ 8000€
  • 25. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 25 DKA veçmas veprës shkencore nga ana e shoqërisë 1.3.Ngritja e kulturës së leximit te brezi i ri 1.4.Promovimi i autorëve të rinj dhe figurave kyçe të qytetit TOTALI 24550€ 30500. 00 38000. 00 44000. 00 30500€ 38000€ 44000€ Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 PUNËSIMI OJQ – të Orientim në karrierë dhe treg pune 1.1.Përgatitja e nxënësve të shkollave të mesme për provime pranuese në fakultet 1.2.Ligjërata vetëdijësuese/seanca individuale me nxësësit e klasave V, IX dhe XII për orientim dhe këshillim në karrierë 2022 – 2025 Nxënësit e shkollave të mesme 4000€ 4250€ 4500€ 5000€ OJQ – të Shkathtësi digjitale 1.1.Trajnimin e të rinjëve në IT, dizajn, robotikë, photoshop, archicad 2022 – 2025 Të rinjtë (mosha 16-24 vjet) 8000€ 15000€ 20000€ 25000€ DKRS OJQ Themelimi i “Zyra e përkthimit” në Qendren Rinore “Nexhmije dhe Fahri Buqinca” 1.1.Aftësimin e të rinjëve për mësimin e gjuhëve të huaja 1.2.Përkthimin e teksteve shkollore dhe universitare nga gjuha amtare në atë të huaj dhe anasjelltas 1.3.Botimin e shkrimeve të 2022-2025 Pjesëmarrja e të rinjëve profesionistë për funksionimin e kësaj zyreje. 5000€ 6000€ 7500€ 8000€
  • 26. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 26 shkrimtarëve vushtrrias në gjuhën shqipe dhe gjuhë të huaja OJQ – të Trajnime për ndërmarrësi në Prelluzhë 1.1.Implementimi i ideve për biznes dhe ndërmarrësi me qëllim të krijimit të vendeve të punës 3 muaj/ 4 vite Ngritja e kapaciteteve dhe angazhimi i komuniteteve sa më afër tregut të punës 3000€ 4000€ 5000€ 5500€ Qendra Rinore Trajnime për të rinjtë 1.1.Kodim, ndërmarrësi, gjuhë angleze dhe gjermane, shkathtësi të buta 3 – 6 muaj Ngritja e kapaciteteve te të rinjtë në këto fusha. 7000€ 7500€ 9000€ 10000€ OJQ – të DKA DKRS Biznese Panairi i punës 1.1.Rrjetëzimi i punëdhënësve me punëkërkuesit 2022-2025 Rrjetëzimi, punësimi, marveshje bashkëpunimi Rinia Bizneset 5000€ 7000€ 8500€ 10000€ DKA Bzneset OJQ-të Praktika profesionale 1.1.Numërimi i praktikës si përvojë pune 2022-2023 Angazhimi i pjesëmarrjes së të rinjëve në praktikë 7000€ 7500€ 8500€ 9000€ OJQ – të Trajnime per start-up 1.1.Mbështetja e ideve të cilat i kanë të rinjtë 2022-2025 Numri i të rinjëve të përfshirë në projekte. 10000€ 12000€ 15000€ 20000€ DKRS OJQ – të Trajnime për shkrimin e projekteve komunitare 1.1.Trajnimin e të rinjëve për shkrimin e projekteve komunitare 3 muaj Pjesëmarrësit dhe komuniteti 5000€ 5500€ 6000€ 7000€ OJQ – të DSH Përkrahja e personave me nevoja të veçanta 1.1.Integrimi i personave me nevoja të veçanta 2022-2025 Numri i pjesëmarrësve 5000€ 5000€ 6000€ 6000€
  • 27. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 27 për kyçjen në tregun e punës të përfshirë në projekte. DKRS OJQ – të Hapja e kurseve artizanale 1.1.Trajnimi i grave në veçanti me anë të kurseve artizanale 6 muaj Numri i ligjëratave të realizuara; Numri i të rinjëve të cilët i kanë ndjekur kurset. 5000€ 6000€ 6000€ 8000€ DKRS OJQ – të Formimi i një ekipe për mbledhjen e gjërave të vjetra me rëndësi historike e kulturore si pjesë e trashëgimisë së qytetit të Vushtrrisë me qëllim pasurimin e Muzeut të qytetit 1.1.Ruajtja dhe promovimi i trashëgimisë kulturore 1.2.Pasurimi i muzeut të qytetit 3 muaj Grup i të rinjëve të fakultetit të historisë 3000€ 3500€ 4000€ 5000€ TOTALI 67000€ 83250€ 100000€ 117500€ Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 PJESËMARRJA, PËRFAQËSIMI I TË RINJVE NË VENDIMMARRJE DHE VULLNETARIZMI KVRL Qender Rinore Sektori i Rinisë Formimi i një grupi për rrjetëzimin e OJQ- ve lokale 1.1.Krijimin e planit organizativ dhe operues në varësi të aktiviteteve 1.2.Krijimin e “Kalendari i festive dhe ngjarjeve zyrtare me rëndësi” 1.3.Takime, pjesëmarrje në 2022-2023 Organizata joqeveritare për angazhimin e të rinjëve aktivë 500€ 750€ 1000€ 1500€
  • 28. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 28 seanca dëgjimore dhe mentorim të premtimeve elektorale – kerkim i llogaridhënies 1.4.Rrjetëzimi i OJQ-ve me ato të jashtme KVRL OJQ – të Rrjetëzimi i OJQ – ve lokale me OJQ të jashtme 1.1.Realizimi i aktiviteteve të tyre nga OJQ – të lokale, promovimi, fondet 2022-2025 Angazhim për ngritje të kapaciteteve. 3500€ 5000€ 8000€ 9000€ OJQ – të Akademia verore 1.1.Promovimi i ideve dhe rrjetëzimi i të rinjëve 3 Muaj Të rinjtë, komunitetet (mosha 18-25 vjet) 7000€ 7500€ 8000€ 9000€ OJQ – të DKRS Bizneset Ekskursione nëpër vendet e Ballkanit 1.1.Minibus brenda të cilit ka bibiotekë, TV për film, radio për muzikë, tryeza debati 6 muaj Numri i pjesëmarrësve, bashkëpunimi me organizata ballkanike 10000€ 12000€ 15000€ 20000€ OJQ – të Promovimi i vullnetarizmit 1.1.Rëndësia e vullnetarizmit Peer to Peer 2022-2025 Promovimi i vullnetarizmit; Numri i të interesuarve për t’u bërë vullnetarë; Numri i të rinjve të kyçur në organizimin e Ditës së Vullnetarizmit. 1000€ 1500€ 2000€ 2500€ OJQ – të Kampi veror 1.1.Rrjetëzimi i të rinjëve, promovimi i aktiviteteve rinore. 2022-2025 Numri i të rinjëve që do të marrin pjesë 9000€ 15000€ 18000€ 20000€
  • 29. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 29 OJQ – të Job Clubs 1.1.Rrjetëzimi dhe socializimi i të rinjëve 2022 – 2025 Numri i të rinjëve që do të informohen 5000€ 7000€ 9000€ 9000€ Vetëqeveris ja lokale, OJQ-të, Qendra Rinore. Inicimi i themelimit të Klubit të Rinisë Niveli i rritur i edukimit joformal dhe i socializimit të të rinjëve 2022-2023 Qeverisja lokale e interesuar për themelimin e Klubit të Rinisë; I nënshkruar Memorandumi për Bashkëpunim ndërmjet palëve të interesuara për themelimin e Klubit të Rinisë 2000€ 2500€ 4000€ 7000€ Shkollat Qendra Rinore OJQ-të Organizimi i seminareve për tema të ndryshme interesante dhe të nevojshme për të rinjtë në komunën e Vushtrrisë Ngritja e nivelit te edukimit joformal dhe i socializmit të të rinjve 2022-2025 Numri i seminareve cilësore të organizuara për të rinj; Numri i të rinjve të interesuar të ndjekin seminaret 2000€ 2000€ 2500€ 2500€ OJQ – të Organizimi i punëtorive edukative për të rinj me temën e të drejtave të njeriut Rritja e informimit të të rinjëve në lidhje me të drejtat e tyre. 2022-2025 Numri i punëtorive të realizuara; Numri i të rinjëve të kyçur në 1500€ 1500€ 2000€ 3000€
  • 30. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 30 punëtori; Numri i iniciativave të lindura pas punëtorive Komuna e Vushtrrisë Institucionet Organizatat e sektorit civil Mediat Të rinjtë Lobimi dhe avokimi për përfshirje më të madhe të të rinjve në fushëveprimin e punës së institucioneve në komunën e Vushtrrisë(kultura, sporti, arsimi, turizmi...) Krijimi i hapsirave adekuate për pjesëmarrjen e të rinjve. 2022-2024 Numri i fushatave të realizuara të avokimit dhe lobimit; Suksesi i fushatave të kryera; Numri i institucioneve të përfshira me fushata dhe cilësia e ofertave të reja të institucioneve për të rinj 2000€ 2500€ 2500€ 2500€ OJQ-të Të rinjtë Sektori i rinisë KVRL Organizimi i diskutimeve – debateve në nivel lokal dhe shtetëror me temën pjesëmarrja e të rinjëve 2022-2025 Numri i ngjarjeve të organizuara; Rekomandimet nga ngjarjet; Numri i bashkëpunime ve të vendosura; 1500€ 1750€ 2000€ 2500€ Komuna e Vushtrrise OJQ-të Mediat Financimi i Qendres Rinore Rritja e motivimit të të rinjëve për t’u kyçur në ngjarjet e komunitetit. 2022-2025 Hapësira e siguruar për Qendrën Rinore; Plani i 8000€ 9000€ 9500€ 10000€
  • 31. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 31 Sektori i biznesit Të rinjtë krijuar i ofertës së Qendrës Rinore; Standardet e vendosura të punës së Qendrës Rinore; Numri i aktiviteteve të realizuara të Qendrës; Numri i të rinjëve nga komuna e Vushtrrisë të kyçur në punën e Qendrës Rinor Qendra Rinore Sektori i rinise OJQ-të KVRL Media Informimi i të rinjve për mundësitë e pjesëmarrjes në programe në vend dhe jashtë vendit Rritja e mobilitetit te të rinjtë e Vushtrrise 2022-2025 Numri i informacionev e në dispozicion të të rinjëve 400€ 400€ 400€ 400€ DKA DKRS Shkollat OJQ - të Forcimi i pjesëmarrjes aktive të përfaqësuesve të nxënësve (arsimi parauniversitar) dhe Përfaqësuesve studentorë (Universitete) në proceset Objektivat specifik janë organizimi i trajnimeve me qëllim jo vetëm forcimin e kapaciteteve të pëfaqësuesve të nxënësve/ studentëve në institucionet arsimore 2022-2025 Pjesëmarrja e të rinjëve në trajnime dhe funksionalizim i i grupeve përfaqësuese 4500€ 5000€ 5200€ 5500€
  • 32. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 32 e vendimmarrjes dhe rritjen e cilësisë së procesit arsimor. përkatëse, por dhe forcimin e bashkëpunimit me shkolla (p.sh. veprimtari të përbashkëta artistike, sportive, projekte të përbashkëta) dhe organizatave apo grupeve rinore të ndryshme. OJQ – të Shkollat Rritja e mobilitetit të të rinjve për aplikim në programet ERASMUS+ apo programe të ngjashme. Rritja e mobilitetit të të rinjve për të zhvilluar eksperienca të shkëmbimit akademik, praktikave profesionale dhe punësime të përkohshme në vendet e Bashkimit Evropian, nëpërmjet aplikimit në programet ERASMUS+ apo programeve të ngjashme. 2022 – 2025 Sesione informuese me të rinjtë mbi mundësitë e studimeve jashtë vendit të financuara nga programe të ndryshme. Nënshkrimi i marrëveshjeve të bashkëpunimit mes qeverisë locale dhe universiteteve të vendeve të BE-së. 6000€ 6500€ 6800€ 7000€ TOTALI 639000€ 79900€ 95900€ 111400€
  • 33. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 33 Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 KREATIVITETI, SHPREHITË KULTURORE DHE ARTISTIKE OJQ-të Festa e 1 Qershorit Ditës së fëmijëve 1.1.Rrjetëzimi i fëmijeve mes komuniteteve 3 Muaj/vit Fëmijët, prindërit dhe shoqëria 1000€ 1200€ 1500€ 2000€ OJQ-të Festa e 8 Prillit Ditës së Romëve 1.1.Promovimi i Ditës së Romëve 3 Muaj Të rinjtë e komuniteteve dhe pjesëmarrësit 1500€ 1500€ 1500 € 1500€ OJQ – të Festivali i ushqimeve tradicionale 1.1.Provomimi i traditës sonë 1.2.Ushqim të shëndetshëm (shpërndarja e fletushkave) 3 Muaj/vit Pjesëmarrja e të rinjëve në ruajtjen e ushqimeve tradicionale. 3000€ 4000€ 4500€ 4900€ OJQ – të Turnir i shahut 1.1.Promovimi i lojës së shahut te të rinjtë 3 Muaj/vit Krijimi i grupeve të reja te të rinjtë për lojen e shahut 1000€ 1200€ 1500€ 2000€ OJQ – të Ekspozitë e artit “Nën prag të imagjinatës” 1.1.Promovimi i kulturës dhe artit 3 muaj 2023 dhe 2025 Pjesëmarrja e artistëve të rinj (mosha 16-35 vjet) 4000€ 4000€ 5000€ 5000€ DKRS OJQ – të Festivalin e artistëve të rinjë: pikturë, fotografi, shkrim, narrator, muzikë, murale, etj. 1.1.Organizimi i festivalit për argëtim 1.2.Promovim i artistëve dhe talentëve të rinj 2022 – 2025 Numri i pjesëtmarrëtsv e që marrin pjesë në festival. 8000€ 9000€ 9500€ 10000€ DKA DKRS Panairi i shkencës dhe i kulturës 1.1. Qëllimi është promovimi i shkenctarëve të rinj dhe i 3 muaj/vit Rinia, arsimi, shkenca, 10000€ 10000€ 10000€ 10000€
  • 34. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 34 OJQ “Levizja Koha” kulturës nga të gjitha trevat shqiptare pjesëmarrja e të gjitha qyteteve shqipatare. OJQ The Power of Mind MKRS DKRS Bizneset Festivali Çaj Fest 1.1.Promovimi i çajit 1.2.Promovimi i qytetit të Vushtrrisë 1.3.Mbështetja me pako ushqimore e familjeve me nevojë 1.4.Mbështetja e bizneseve për nënat vetëushqyese 2022-2025 Bizneset, pjesëmarrësit dhe komuniteti 4000€ 6000€ 8000€ 9000€ OJQ – të MKRS DKRS Takimi i poeteshave shqiptare 1.1.Rrjetëzimi i poeteshave shqiptare 1.2.Promovimi i artit të shkruar në qytetin e Vushtrrisë 2022 - 2025 Pjesëmarrësit Lexuesit Autorët e rinjë 4000€ 4500€ 5000€ 6000€ OJQ The Power of Mind DKA DKRS Libri 100 vite bardhë e kaltër Botimi i librit me ngjarjet e futbollit nga themelimi i KF- Vushtrria 2022 Numri i të rinjëve që do të informohen 2500€ - - - TOTALI 37000€ 402000€ 45000€ 48400€ Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 MJEDISI DHE SPORTI OJQ-të Festa e 1 Qershorit Ditës së fëmijëve 1.1.Rrjetëzimi i fëmijeve mes komuniteteve 3 Muaj/vit Fëmijët, prindërit dhe shoqëria 1000€ 1200€ 1500€ 2000€ OJQ – të Rinia dhe Mjedisi 1.1.Zgjerimi i mjediseve gjelbruese, riciklim 2022-2025 Krijimi i grupit ambientalist. 2500€ 3500€ 4000€ 5000€
  • 35. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 35 1.2.Shenjëzues për nivelin e ndotjes së ajrit OJQ – të Sensibilizimi i të rinjëve për rëndësinë e sportit 1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve për benefitet e sportit (turnire në shumicën e sporteve) 3 Muaj/vit Angazhimi i të rinjëve në klube sportive 7000€ 7500€ 8000€ 8000€ OJQ – të Aksione pastrimi, mbjelljen e pemëve dhe vendosjen e koshave 1.1.Mbrojtjen e mjedisit nga ndotja 3 muaj Numri i pjesëmarrësve në senzibilizim për mbrojtjen e mjedisit. 1000€ 1200€ 1500€ 2000€ TOTALI 11500€ 13400€ 15000€ 17000€ Përgjegjës Qëllimi Objektivat Kohëzgjatja Indikatorët Buxheti 2022 2023 2024 2025 SHËNDETI DHE MBROJTJA SOCIALE OJQ-të QKMF DSH Rëndësia e shëndetit mendor 1.1.Vetedisimi për rëndesinë e shëndetit mendor 1.2.Bashkëpunimi i psikologëve të shkollave të Vushtrrisë më “Linja e jetës” & QIPS 2022-2025 Pjesëmarrja e të rinjëve në punëtori për rëndësinë e shëndetit mendor 2000€ 2500€ 3500€ 4000€ OJQ – të Muaji rozë (muaji për kancerin e gjirit) 1.1. Qëllimi është njoftimi i të rinjve për kancerin e gjirit, veçmas grave 1 muaj/vit Tetori Numri i pjesëmarrësve, informim për muajin Rozë. 500€ 800€ 900€ 1500€ OJQ – të Higjena orale 1.1.Informimi i të rinjëve për higjenën orale 3 muaj Numri i të rinjëve që do të informohen 600€ 600€ 800€ 1000€ OJQ – të Shkollat Luftimi i dukurive negative 1.1.Vetëdijësimi i të rinjëve për shkaqet dhe pasojat e dukurive negative 2022-2025 Pjesëmarrësit, familja dhe shoqëria 1500€ 2000€ 2500€ 2500€
  • 36. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 36 OJQ-të DSH Institucionet arsimore Organizimi i informimit të të rinjve për rëndësinë e planifikimit familjar dhe përgjegjësinë e prindërve (në shkolla dhe në Shtëpinë e Shëndetit) Rritja e nivelit të vetëdijes së të rinjëve për rëndësinë e planifikimit familjar dhe të qenët prind i përgjegjshëm 2022-2025 Numri i sesioneve informues e Numri i të rinjëve pjesëmarrës në sesione 1000€ 1500€ 1500€ 2000€ OJQ-të QKMF Institucionet arsimore Rritja e pjesëmarrjes së të rinjve në konferencat dhe seminaret rajonale të cilat trajtojnë dhe merren me parandalimin e sëmundjeve të varësisë Rritja e niveli te vedijes se te rinjeve ne parandalimin e sëmundjeve të varësisë 2022-2025 Numri i të rinjve pjesë marrë s; Cilësi a e bashkëpunimev e të arritura me organizatat dhe institucionet në rajon dhe më gjerë 1500€ 1500€ 2000€ 2500€ TOTALI 7100€ 8900€ 11200€ 13500€
  • 37. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 37 5.0 EKIPI I PUNËS Drita Dibrani – Menaxhere e projektit për përpilimin e planit të veprimit për rininë vushtrriase 2022-2025 Ujmir Uka – Trajner/Përpilues i planit të veprimit për rininë vushtrriase 2022 – 2025”. Faton Tërnava – Shërbime administrative Shkelqesa Trepça – Shërbime kontabiliteti Ilaz Hajra – Redaktor gjuhësor Bleonita Duraku – Fotografe & Dizajnere Erxhan Tahiri – Vullnetar Jetmir Uka – Vullnetar Gzim Rama – Vullnetar Arbesa Murati – Vullnetare Ardiana Lahu – Vullnetare Arianot Hajdari – Qendra Rinore Hareja-Vullentare Bleart Muli – Vullnetar Drilona Muharremi – Vullnetare
  • 38. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 38 Ermal Cej – Vullnetar Gentrit Krasniqi – Vullnetar Edison Hyseni – Vullnetar Jehona Muharremi – Vullnetare Ramadan Buzolli – Vullnetar Kastriot Tahiri – Vullnetar Viona Mulaku – Vullnetare Marigona Hajrizi – Vullnetare Blerina Imeri- Vullnetare Fatjon Kovaçi-Vullnetar Elfate Zeneli- Vullnetare Bleart Salihu-Vullnetar Albin Hasani-Vullnetar Donika Bunjaku-Vullnetare Valmir Tahiri-Vullnetar Florent Mustafa-Vullnetar
  • 39. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 39 Ema Emini-Vullnetare Almira Emibi-Vullnetare Florije Burgazi-Vullnetare Nermin Shaqiri- ojq Marigona Dibrani-Vullnetare Albina Gerguri-Vullnetare
  • 40. PLANI I VEPRIMIT PËR RININË VUSHTRRIASE 2022 - 2025 40