Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………
BỘ NỘI VỤ
……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
PHẠM QUỐC THUẬT
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN GÒ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG
TP. HỒ CHÍ MINH

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………
BỘ NỘI VỤ
……/……
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
PHẠM QUỐC THUẬT
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ THU
BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN
QUẬN GÒ VẤP, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THẮNG
TP. HỒ CHÍ MINH

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ Quản lý công “Quản lý nhà nƣớc về thu
BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh” là công
trình nghiên cứu của riêng tôi, số liệu trong luận văn là trung thực có nguồn gốc rõ
ràng.
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2018
Tác giả
Phạm Quốc Thuật

LỜI CẢM ƠN
Để có thể hoàn thành đề tài luận văn Thạc sĩ này, tôi đã nhận đƣợc nhiều sự
hỗ trợ, giúp đỡ và tạo điều kiện từ cơ quan, tổ chức và cá nhân.
Trƣớc hết, tôi xin gửi lời cảm ơn đến các Thầy Cô Học viện Hành chính
Quốc gia đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt cho tôi những kiến thức quản lý hành
chính nhà nƣớc quý báu để tôi có thể áp dụng vào thực tiễn công tác.
Đặc biệt, tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Thầy TS. Nguyễn
Thắng, ngƣời đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn và tạo mọi điều kiện tốt nhất giúp tôi
hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo Bảo hiểm xã hội quận Gò
Vấp, đồng nghiệp và gia đình, bạn bè đã luôn quan tâm, động viên, giúp đỡ tôi
trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ này.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn!
Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 01 năm 2018
Tác giả
Phạm Quốc Thuật

i
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................IV
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, BẢNG, SƠ ĐỒ..................................................... V
MỞ ĐẦU ................................................................................................................... 7
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ BẢO HIỂM XÃ HỘI.............. 14
1.1 Cơ sở lý luận về BHXH.............................................................................. 14
1.1.1 Khái niệm BHXH..................................................................................... 14
1.1.2 Đối tƣợng của BHXH và đối tƣợng tham gia BHXH............................. 14
1.1.3 Đặc điểm của BHXH................................................................................ 16
1.1.4 Vai trò của BHXH.................................................................................... 17
1.1.5 Chức năng của BHXH.............................................................................. 19
1.1.6 Nguyên tắc của BHXH............................................................................. 19
1.1.7 Các chế độ BHXH.................................................................................... 21
1.2 Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc .............................................. 21
1.2.1 Sự cần thiết phải quản lý nhà nƣớc về BHXH bắt buộc......................... 21
1.2.2 Khái niệm và vai trò của quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc ....... 23
1.2.3 Nội dung quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc................................ 25
1.2.4 Các chỉ tiêu cơ bản để đánh giá công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH
bắt buộc ................................................................................................................ 32
1.2.5 Các yếu tố tác động đến quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc ........ 34
1.3 Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc của các nƣớc
trên thế giới và một số địa phƣơng ở Việt Nam.................................................. 36
1.3.1 Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc của các nƣớc trên
thế giới.................................................................................................................. 36
1.3.2 Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc của một số địa
phƣơng................................................................................................................. 43
1.3.3 Bài học từ kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc......... 45
TÓM TẮT CHƢƠNG 1........................................................................................ 48

ii
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THU BHXH BẮT
BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN GÒ VẤP ............................................................49
2.1 Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội quận Gò Vấp .............................49
2.2 Giới thiệu về Bảo hiểm xã hội quận Gò Vấp ............................................51
2.2.1 Vị trí, chức năng ........................................................................................51
2.2.2 Nhiệm vụ, quyền hạn ................................................................................51
2.2.3 Cơ cấu tổ chức ...........................................................................................53
2.3 Thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc trên địa
bàn quận Gò Vấp ....................................................................................................54
2.3.1 Cơ sở pháp lý ............................................................................................54
2.3.2 Tình hình đơn vị và lao động tham gia BHXH bắt buộc ..........................55
2.3.3 Tỷ lệ nợ đóng BHXH bắt buộc .................................................................61
2.3.4 Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc .......................................62
2.3.5Tỷ lệ đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra ........................................................64
2.3.6 Tình hình khởi kiện đơn vị và thu hồi nợ ..................................................65
2.4 Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc
trên địa bàn quận Gò Vấp ...................................................................................... 67
2.4.1 Những kết quả đạt đƣợc ............................................................................67
2.4.2 Những mặt còn hạn chế .............................................................................70
2.4.3 Nguyên nhân của những hạn chế ..............................................................71
TÓM TẮT CHƢƠNG 2 .......................................................................................... 75
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THU
BHXH BẮT BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN GÒ VẤP ...................................... 76
3.1 Cơ sở dự báo xu hƣớng phát triển của BHXH quận Gò Vấp trong
những năm tới.......................................................................................................... 76
3.1.1 Quan điểm của Đảng và nhà nƣớc ta về chính sách ASXH......................76
3.1.2 Chiến lƣợc phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm 2020 .................77
3.1.3 Sự phát triển nền kinh tế nƣớc ta giai đoạn 2016-2020 ............................78
3.2 Dự báo công tác thu BHXH bắt buộc tại quận Gò Vấp ..........................80

iii
3.3 Giải pháp tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa
bàn quận Gò Vấp.................................................................................................... 81
3.3.1 Công tác phát triển đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc ........................ 81
3.3.2 Tăng cƣờng công tác đôn đốc, quản lý nợ, thanh tra, kiểm tra và khởi kiện
83
3.3.3 Công tác đào tạo, bồi dƣỡng và tổ chức, xây dựng đội ngũ viên chức.... 84
3.3.4 Công tác tuyên truyền............................................................................... 85
3.3.5 Cải cách về thủ tục hành chính................................................................. 88
3.3.6 Phát triển hệ thống CNTT của ngành....................................................... 89
3.4 Kiến nghị ..................................................................................................... 90
3.4.1 Đối với Quốc hội ...................................................................................... 90
3.4.2 Đối với Tổng liên đoàn lao động Việt Nam............................................. 91
3.4.3 Bảo hiểm xã hội Việt Nam và BHXH Tp. Hồ Chí Minh ......................... 91
3.4.4 Cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền........................................................... 94
TÓM TẮT CHƢƠNG 3........................................................................................ 95
KẾT LUẬN ............................................................................................................. 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 97
PHỤ LỤC.............................................................................................................. 101

iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Stt Từ viết tắt Ý nghĩa
1. ASXH An sinh xã hội
2. BHTN Bảo hiểm thất nghiệp
3. BHXH Bảo hiểm xã hội
4. BHYT Bảo hiểm y tế
5. CNTT Công nghệ thông tin
6.
CPF
Central Provident Fund Board Singapore, còn
gọi là Quỹ phòng xa Trung ƣơng Singapore
7. DN Doanh nghiệp
8. LĐTB & XH Lao động - Thƣơng binh và Xã hội
9. NLĐ Ngƣời lao động
10. Tp.HCM Thành phố Hồ Chí Minh
11. SDLĐ Sử dụng lao động
12. UBND Ủy ban nhân dân

v
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, BẢNG, SƠ ĐỒ
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 1.1. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc tại Đức ........................................................ 37
Biểu đồ 1.2. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của chủ SDLĐ tại Đức ............................... 38
Biểu đồ 1.3. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của NLĐ tại Đức ........................................ 38
Biểu đồ 1.4. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc tại Mỹ ......................................................... 39
Biểu đồ 1.5. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của chủ SDLĐ tại Mỹ ................................ 40
Biểu đồ 1.6. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của NLĐ tại Mỹ ......................................... 40
Biểu đồ 1.7. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc tại Singapore .............................................. 41
Biểu đồ 1.8. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của chủ SDLĐ tại Singapore ...................... 42
Biểu đồ 1.9. Tỷ lệ thu BHXH bắt buộc của NLĐ tại Singapore ............................... 42
Biểu đồ 2.1. Tổng hợp đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc từ năm 2012-2016 ..... 57
Biểu đồ 2.2. Tổng hợp số đơn vị và số lao động tham gia mới BHXH bắt buộc từ
năm 2012-2016 .................................................................................................. 58
Biểu đồ 2.3. Tỷ lệ nợ BHXH bắt buộc từ năm 2012-2016 ....................................... 62
Biểu đồ 2.4. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc từ năm 2012-2016 .... 63
Biểu đồ 2.5. Tình hình đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra từ năm 2012 - 2016 ........... 65
Biểu đồ 2.6. Tỷ lệ thu hồi nợ BHXH từ các đơn vị bị khởi kiện từ năm 2012-2016 ...
...........................................................................................................................67
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Tổng hợp đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc theo khối từ năm 2012-
2016 ...................................................................................................................55
Bảng 2.2. Tổng hợp số đơn vị và số lao động tham gia mới BHXH bắt buộc từ năm
2012-2016 .........................................................................................................58
Bảng 2.3. Tình hình các DN tham gia BHXH từ năm 2012 - 2016 ..........................60
Bảng 2.4. Tình hình lao động tham gia BHXH từ năm 2012-2016 ..........................60
Bảng 2.5. Tình hình nợ BHXH bắt buộc từ năm 2012 - 2016 ..................................61
Bảng 2.6. Tình hình thực hiện kế hoạch thu BHXH từ năm 2012 - 2016 ................63

vi
Bảng 2.7. Tình hình đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra từ năm 2012-2016................ 64
Bảng 2.8. Tình hình khởi kiện đơn vị nợ BHXH từ năm 2012-2016 ...................... 66
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1. Bộ máy tổ chức của BHXH quận Gò Vấp.............................................. 53

7
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
BHXH là trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, vì vậy việc hoàn thiện chính
sách BHXH đóng vai trò to lớn trong việc góp phần đảm bảo an sinh xã hội. Đối với
nƣớc ta, bảo đảm ngày càng tốt hơn hệ thống an sinh xã hội luôn là chủ trƣơng,
nhiệm vụ lớn của Đảng và Nhà nƣớc, thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ nƣớc ta
và có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự ổn định chính trị – xã hội và phát triển bền
vững của đất nƣớc. Tuy nhiên, theo dự báo của Tổ chức Lao động Thế giới
(International Labour Organization - ILO) với các chính sách hiện hành, thì đến
năm 2021 Quỹ BHXH của Việt Nam sẽ bị mất cân đối thu - chi, buộc phải lấy
nguồn kết dƣ để chi trả. Và đến năm 2034, quỹ lƣơng hƣu sẽ hoàn toàn cạn kiệt,
khi đó NLĐ sẽ không đƣợc nhận lƣơng hƣu, không đƣợc giải quyết các chế độ ốm
đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Những nguyên nhân làm mất cân
đối thu - chi có thể kể đến nhƣ: tỷ lệ thu còn thấp so với mức chi, quan hệ giữa mức
đóng và mức hƣởng BHXH còn mất cân đối, mức đóng chƣa tƣơng xứng với mức
hƣởng. Tính đến hết ngày 30/11/2016, nợ BHXH trên cả nƣớc là 10.135 tỷ đồng,
chiếm 77,16% tổng số nợ [15].
Tại Quận Gò Vấp, tình hình khai thác đối tƣợng mới tham gia BHXH bắt
buộc có chiều hƣớng gia tăng, tuy nhiên tăng không đều qua các năm, tỷ lệ tham
gia còn thấp. Một số nguyên nhân chủ yếu nhƣ: nhận thức của một số chủ SDLĐ,
NLĐ về lĩnh vực BHXH còn hạn chế; tính tuân thủ pháp luật chƣa cao; công tác
tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH chƣa đƣợc đẩy mạnh và
chƣa đem lại hiệu quả cao.
Tình hình DN tham gia BHXH trên địa bàn quận còn thấp, dƣới 50% số DN
đang hoạt động trên địa bàn. Số DN chƣa tham gia tập trung chủ yếu ở những DN
ngoài quốc doanh và có quy mô nhỏ. Tình hình NLĐ tham gia BHXH mới chỉ đạt
71,5% số NLĐ đang làm việc trên địa bàn. Nguyên nhân là do có nhiều đơn vị
không đăng ký tham gia BHXH cho NLĐ hoặc có tham gia nhƣng không tham gia
đúng số lƣợng lao động thực tế; lợi dụng kẽ hở của pháp luật các DN cố tình ký hợp

8
đồng thời vụ dƣới 3 tháng, ký hợp đồng cộng tác viên hoặc kéo dài thời gian thử
việc, học việc không ký hợp đồng lao động.
Tình trạng trốn đóng, nợ BHXH ngày càng trở lên phổ biến. Theo thống kê,
từ năm 2012-2016, số nợ BHXH tại quận Gò Vấp có chiều hƣớng gia tăng. Cụ thể
năm 2012 số nợ là hơn 16 tỷ đồng chiếm 3,97%, trong vòng 5 năm số nợ BHXH đã
tăng lên gấp đôi hơn 36 tỷ chiếm 4,3%. Tình tạng trốn đóng, nợ BHXH không chỉ
gây thiệt hại về vật chất mà còn ảnh hƣởng đến lợi ích hợp pháp của NLĐ, dẫn đến
không giải quyết đƣợc các chế độ cho NLĐ. Nguyên nhân, ý thức chấp hành pháp
luật của chủ SDLĐ chƣa cao, do DN còn nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất
kinh doanh và do công tác khởi kiện các DN nợ đọng BHXH ra tòa chƣa hiệu quả.
Tình hình đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra tren địa bàn thấp (dƣới 10% số
DN đang hoạt động trên địa bàn). Năm 2012 chỉ tiến hành thanh tra, kiểm tra ở 125
đơn vị chiếm 3,28%, đến năm 2016, thanh tra, kiểm tra tại 493 DN chiếm 7,48%.
Tình hình khởi kiện và thu hồi nợ chƣa mang lại hiệu quả cao, 4 tháng đầu
năm 2016 số đơn vị bị khởi kiện lên đến 44 DN số tiền thu hồi nợ đƣợc 2,050 tỷ
đồng, đạt tỷ lên 59%.
Qua thực trạng trên cho thấy thu BHXH bắt buộc trên địa bàn quận Gò Vấp
chƣa đem lại hiệu quả, các hành vi vi phạm về lĩnh vực BHXH hiện nay đang có
chiều hƣớng ngày càng gia tăng, làm ảnh hƣởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ
trong việc giải quyết các chế độ BHXH, ảnh hƣởng trật tự an toàn xã hội, đặc biệt
làm giảm niềm tin của NLĐ vào các chính sách của Đảng và Nhà nƣớc.
Chính vì thế việc nghiên cứu đề tài: “Quản lý nhà nước về thu Bảo hiểm xã
hội bắt buộc trên địa bàn quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh” mang tính thiết
thực hiện nay nhằm đƣa ra những giải pháp giảm nguy cơ vỡ quỹ BHXH, tăng
cƣờng công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH nhƣ: mở rộng đối tƣợng tham gia
BHXH, thu đủ, thu đúng đối tƣợng, tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra, giảm
nợ đọng.

9
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
BHXH là chính sách lớn của Đảng và Nhà nƣớc nên trong thời gian qua đề
tài nghiên cứu quản lý nhà nƣớc về BHXH đã thu hút đƣợc sự quan tâm của nhiều
tác giả. Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu đã đƣợc thực hiện nhƣ:
+ Luận án Tiến sĩ: “Hoàn thiện cơ chế thu BHXH ở Việt Nam, Phạm
Trƣờng Giang (2010)”. Nội dung của luận án đề cập đến mô hình tổ chức của cơ
quan BHXH Việt Nam, chức năng, vị trí của bộ phận thu trong cơ quan BHXH.
Trên cơ sở phân tích thực trạng cơ chế thu của BHXH ở Việt Nam, trong đó tác giả
đi sâu vào phân tích các nội dung: quy định về thu BHXH, tổ chức thực hiện thu
BHXH, sự phối hợp giữa các bộ phận trong hệ thống thu BHXH và đánh giá những
kết quả và hạn chế cũng nhƣ những nguyên nhân của hạn chế. Từ đó tác giả đã đƣa
ra những định hƣớng phát triển của BHXH Việt Nam đến năm 2020, đƣa ra một số
dự báo thu BHXH đến năm 2020. Dựa vào những định hƣớng và dự báo đó, tác giả
đã đƣa ra một số giải pháp về hoàn thiện các quy định về thu BHXH; tăng cƣờng
quan hệ công chúng vào hoạt động xã hội; tăng cƣờng công tác thanh tra, kiểm tra,
giám sát; ứng dụng CNTT và cải cách hành chính. Một số kiến nghị đối với Quốc
hội và Ủy ban thƣờng vụ Quốc hội; Chính phủ; Bộ LĐTB & XH; Tổ chức Công
đoàn; Đại diện ngƣời SDLĐ.
+ Luận án Tiến sĩ: “Đảm bảo tài chính cho BHXH Việt Nam, Nguyễn Thị
Hào (2015)”. Nội dung của luận án đề cập đến những vấn đề lý luận về BHXH, tài
chính BHXH; một số vấn đề về đảm bảo tài chính cho BHXH; kinh nghiệm của một
số nƣớc trên thế giới về đảm bảo tài chính cho BHXH và bài học kinh nghiệm cho
Việt Nam. Trên cơ sở phân tích thực trạng đảm bảo tài chính cho BHXH Việt Nam,
tác giả đã đánh giá những kết quả đã đạt đƣợc, những hạn chế và nguyên nhân. Từ
đó, tác giả đã đƣa ra một số các giải pháp nhằm đảm bảo tài chính cho BHXH Việt
Nam nhƣ: tăng cƣờng vai trò của Nhà nƣớc đối với BHXH; thực hiện đúng quy
định về thu, chi BHXH; thực hiện công bằng đối với các đối tƣợng tham gia
BHXH; đảm bảo quỹ BHXH duy trì đƣợc sự cân đối, ổn định trong dài hạn; lựa

10
chọn mô hình BHXH phù hợp với điều kiện của Việt Nam; đẩy mạnh công tác
tuyên truyền, nâng cao nhận thức của ngƣời dân về BHXH.
+ Luận án Tiến sĩ: “Hoàn thiện quản lý quỹ BHXH ở Việt Nam, Đỗ Văn
Sinh (2005)”. Nội dung luận án đề cập đến một số vấn đề có liên quan đến BHXH,
quản lý quỹ BHXH và mô hình quản lý quỹ BHXH của một số nƣớc trên thế giới.
Thông qua những phân tích, đánh giá thực trạng quản lý quỹ BHXH ở Việt Nam,
tác giả đã đƣa ra những định hƣớng mang tính chiến lƣợc lâu dài đối với hoạt động
quản lý quỹ BHXH và các giải pháp hoàn thiện quản lý quỹ BHXH ở Việt Nam đến
năm 2020 nhƣ: hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, giải pháp về công tác kiểm
tra, giám sát đối với hoạt động quản lý quỹ BHXH, hoàn thiện nghiệp vụ quản lý
quỹ BHXH.
+ Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhà nƣớc đối với BHXH bắt buộc trên địa bàn
tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Phạm Thu Hƣờng (2015)”. Nội dung đề tài nghiên cứu thực
tiễn hoạt động quản lý nhà nƣớc đối với BHXH bắt buộc trên địa bàn tỉnh Bà Rịa –
Vũng Tàu; đánh giá đúng đắn thực trạng quản lý nhà nƣớc về BHXH bắt buộc tại tỉnh
Bà Rịa – Vũng Tàu. Từ đó rút ra những kết quả đạt đƣợc, hạn chế và nguyên nhân.
Dựa vào những hạn chế đó, tác giả đã đề ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác
quản lý nhà nƣớc về BHXH bắt buộc trên địa bàn Tỉnh trong điều kiện hội nhập kinh tế
khu vực và thế giới, cụ thể: giải pháp về hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về
BHXH bắt buộc; giải pháp về tăng cƣờng công tác phối hợp trong việc quản lý nhà
nƣớc về BHXH bắt buộc; giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của ngành BHXH
tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu; giải pháp về tăng cƣờng thanh tra,
kiểm tra về BHXH bắt buộc; giải pháp về quy định chặt chẽ chế tài xử lý vi phạm
BHXH bắt buộc; giải pháp đổi mới công tác tuyên truyền. Một số kiến nghị đối với
cơ quan cấp trên và cơ quan hữu quan.
+ Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý tài chính BHXH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai”,
Phạm Minh Thành (2010). Nội dung đề tài nghiên cứu về thực tiễn của hoạt động
BHXH và quản lý tài chính BHXH trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; đánh giá đúng đắn
thực trạng quản lý thu, chi BHXH Đồng Nai. Từ đó rút ra những kết quả đạt đƣợc

11
và tồn tại và kết quả quả đó, tác giả đã đề ra các giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện
công tác quản lý tài chính trên địa bàn tỉnh Đồng Nai trong điều kiện hội nhập kinh
tế khu vực và thế giới, cụ thể : giải pháp về tăng cƣờng thu và quản lý thu BHXH;
giải pháp về tăng cƣờng quản lý chi BHXH; giải pháp về cải cách hành chính; giải
pháp dự báo tài chính BHXH; giải pháp điều kiện cần thiết để tăng cƣờng công tác
quản lý tài chính BHXH. Một số kiến nghị đối với cơ quan cấp trên và cơ qun hữu
quan.
+ Luận văn Thạc sĩ: “Các nhân tố ảnh hƣởng đến nợ đọng BHXH, trƣờng
hợp thành phố Hồ Chí Minh”, Nông Thị Luyến (2013). Nghiên cứu đã tìm ra 6 nhân
tố ảnh hƣởng và mức độ ảnh hƣởng của các nhân tố đó đến nợ đọng và trốn đóng
BHXH theo thứ tự từ lớn nhất đến nhỏ nhất là: cơ chế xử lý nợ đọng, trốn đóng;
chiếm dụng tiền đóng BHXH; chất lƣợng dịch vụ cơ quan BHXH; nhận thức của
ngƣời SDLĐ về chính sách BHXH; tình hình kinh doanh của đơn vị; nội dung
chính sách. Từ đó, tác giả đƣa ra 5 giải pháp thực hiện và kiến nghị đối với Chính
phủ, Bộ Lao động – Thƣơng binh và Xã hội, BHXH Việt Nam và BHXH Tp. Hồ
Chí Minh nhằm giảm thiểu tình trạng nọ đọng, trốn đóng BHXH.
+ Luận văn Thạc sĩ: “Biện pháp quản lý và chống thất thu BHXH trên địa
bàn quận 12, thành phố Hồ Chí Minh”, Nguyễn Thị Kim Nga (2007). Nghiên cứu
đã đƣa ra một số nhóm giải pháp về các quy định của pháp luật về chủ trƣơng,
chính sách BHXH; các biện pháp đối với cơ quan BHXH, đối với DN nhằm nâng
cao hiệu quả quản lý thu BHXH và chống thất thu.
Đến thời điểm này, có rất nhiều đề tài nghiên cứu về quản lý thu BHXH, tuy
nhiên chƣa có đề tài nào nghiên cứu về quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc
trên địa bàn quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn từ năm 2012 đến năm
2016.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở lý luận quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc, phân tích, đánh
giá thực trạng của quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn quận Gò

12
Vấp. Từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc về
thu BHXH bắt buộc trên địa bàn quận, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp,
chính đáng của ngƣời lao động.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc;
- Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc
trên địa bàn Quận Gò Vấp, Tp.HCM;
- Đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nƣớc về thu
BHXH bắt buộc.
4. Đối tƣợng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH
bắt buộc trên địa bàn quận Gò Vấp, Tp.HCM.
5. Phạm vi nghiên cứu
Nội dung nghiên cứu của luận văn hƣớng đến loại hình BHXH bắt buộc,
không bao gồm BHXH tự nguyện, bảo hiểm y tế. Số liệu phân tích trong luận văn
tập trung vào giai đoạn từ năm 2012-2016.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
Sử dụng phƣơng pháp định tính, tổng hợp số liệu để so sánh, phân tích và
đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH trên địa bàn quận Gò Vấp,
TpHCM, dựa trên các số liệu thu BHXH bắt buộc đƣợc tổng hợp từ các Báo cáo
tổng hợp thu BHXH tại BHXH quận Gò Vấp từ năm 2012 đến năm 2016. Ngoài ra,
luận văn còn sử dụng, kế thừa kết quả nghiên cứu của một số công trình, bài viết,
báo cáo, tài liệu có liên quan.
7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Kết quả nghiên cứu góp phần hoàn thiện công tác quản lý nhà nƣớc về thu
BHXH bắt buộc trên địa bàn quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh
Luận văn còn có thể làm đề tài nghiên cứu trƣớc cho các nghiên cứu sau này
có liên quan đến công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc.

13
8. Bố cục đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, Đề tài gồm 3 chƣơng:
+ Chƣơng 1: Cơ sở lý luận chung về BHXH.
+ Chƣơng 2: Thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa
bàn quận Gò Vấp.
+ Chƣơng 3: Giải pháp tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt
buộc trên địa bàn quận Gò Vấp.

14
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ THU
BHXH BẮT BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN GÒ VẤP
2.1 Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội quận Gò Vấp
Quận Gò Vấp là quận nội thành, nằm ở phía bắc và tây bắc thành phố Hồ
Chí Minh; bắc giáp quận 12, nam giáp quận Phú Nhuận, tây giáp quận 12 và quận
Tân Bình, đông giáp quận Bình Thạnh. Từ năm 2006 đến nay quận Gò Vấp đƣợc
chia địa giới thành 16 phƣờng, với tổng diện tích mặt đất tự nhiên là 19,74km2
; quá
trình đô thị hóa nhanh đã làm cho quận Gò Vấp trở thành một trong ba quận có tốc
độ tăng dân số cơ học nhanh nhất thành phố. Năm 2016, dân số Gò Vấp là 636.033
ngƣời, mật độ dân số là 29.000 ngƣời/km2
.
Trong năm 2016, trƣớc tình hình kinh tế cả nƣớc nói chung và thành phố
Hồ Chí Minh nói riêng vẫn còn đang gặp nhiều khó khăn, tuy nhiên tình hình kinh
tế - xã hội trên địa bàn quận Gò Vấp vẫn tiếp tục phát triển ổn định, nhiều chỉ tiêu
đạt kết quả khả quan. Cụ thể:
Giá trị sản xuất công nghiệp (theo giá thực tế) tháng 10/2016 ƣớc thực hiện
1.258 tỷ đồng, tăng 3,79% so với tháng trƣớc; 10 tháng năm 2016 ƣớc thực hiện
11.644 tỷ đồng, tăng 8,21% so cùng kỳ năm 2015. Trong đó, các loại hình doanh
nghiệp ƣớc thực hiện 11.164 tỷ đồng, tăng 8,25% so cùng kỳ; cơ sở cá thể ƣớc thực
hiện 500 tỷ đồng, tăng 7,32% so cùng kỳ.
Giá trị sản xuất công nghiệp (theo giá so sánh 2010) tháng 10/2016 ƣớc thực
hiện 947,7 tỷ đồng, tăng 3,93% so với tháng trƣớc; 10 tháng năm 2016 ƣớc thực
hiện 8.852,9 tỷ đồng, tăng 6,49% so cùng kỳ. Trong đó, các loại hình doanh nghiệp
ƣớc thực hiện 8.464,3 tỷ đồng, tăng 6,49% so cùng kỳ; cơ sở sản xuất cá thể ƣớc
thực hiện 388,6 tỷ đồng, tăng 6,66% so cùng kỳ. Tổng mức bán ra thị trƣờng xã hội
ƣớc thực hiện tháng 10 năm 2016 là 7.086 tỷ đồng, tăng 3,96% so tháng trƣớc; 10
tháng năm 2016 ƣớc thực hiện 72.189 tỷ đồng, tăng 20,18% so cùng kỳ, trong đó
bán lẻ ƣớc thực hiện 30.855 tỷ đồng, tăng 24,88% so cùng kỳ. Kim ngạch xuất khẩu
ƣớc thực hiện 42 triệu USD, tăng 2,44% so với tháng trƣớc, 10 tháng ƣớc tính đạt
379 triệu USD, tăng 11,14% so cùng kỳ. Kim ngạch nhập khẩu ƣớc thực hiện 42

50
triệu USD, bằng mức thực hiện tháng trƣớc; 10 tháng ƣớc đạt 356 triệu USD, tăng
13,02% so với cùng kỳ. Thu ngân sách nhà nƣớc ƣớc thực hiện tháng 10 là 105,772
tỉ đồng, 10 tháng là 1.591,646 tỉ đồng, đạt 99,16% chỉ tiêu pháp lệnh (1.605,065 tỉ
đồng), đạt 92,63% chỉ tiêu quận phấn đấu (1.718,272 tỉ đồng) và bằng 117,38% so
với cùng kỳ. Thu ngân sách địa phƣơng ƣớc thực hiện tháng 10 là 83,726 tỉ đồng,
10 tháng là 964,879 tỉ đồng, đạt 94,44% dự toán thành phố giao, đạt 92,63% dự toán
quận phấn đấu và bằng 118,17% so với cùng kỳ. Thu bổ sung từ ngân sách thành
phố ƣớc thực hiện tháng 10 là 42 tỉ đồng, 10 tháng là 580,382 tỉ đồng, đạt 85,7% dự
toán.
Thu ngân sách quận: ƣớc thực hiện tháng 10 là 82,591 tỉ đồng, 10 tháng
930,407 tỉ đồng, đạt 93,52% dự toán thành phố giao, đạt 91,87% dự toán quận phấn
đấu và bằng 118,33% so với cùng kỳ.
Thu ngân sách phƣờng: ƣớc thực hiện tháng 10 là 11,404 tỉ đồng, 10 tháng
là 140,548 tỉ đồng, đạt 92,03% dự toán thành phố giao, đạt 92,35% dự toán quận
phấn đấu và bằng 104,51% so với cùng kỳ. Ƣớc chi ngân sách địa phƣơng tháng 10
là 91,544 tỉ đồng, 10 tháng là 756,758 tỉ đồng, đạt 74,07% dự toán thành phố giao,
đạt 74,73% dự toán quận phân bổ. Trong đó:
+ Chi đầu tƣ: ƣớc khối lƣợng thực hiện trong tháng 10 là 17,650 tỷ đồng, 10
tháng là 33,019 tỷ đồng. Ƣớc giải ngân trong tháng 10 là 11,550 tỷ đồng, 10 tháng
49,336 tỷ đồng (chƣa tính số dƣ tạm ứng đã giải ngân năm 2015 chuyển nguồn
sang năm 2016 là 2,375 tỷ đồng) đạt 69,33% kế hoạch vốn đã đƣợc giao (71,156 tỷ
đồng).
+ Chi thƣờng xuyên: Ƣớc thực hiện tháng 10 là 79,944 tỉ đồng, 10 tháng là
707,422 tỉ đồng đạt 69,24% dự toán thành phố giao, đạt 72,73% dự toán quận phân
bổ [28].

51
2.2 Giới thiệu về Bảo hiểm xã hội quận Gò Vấp
2.2.1 Vị trí, chức năng
Theo Điều 5, Quyết định số 99/QĐ-BHXH ngày 28/01/2015 của Tổng Giám
đốc BHXH Việt Nam về quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu của
BHXH địa phƣơng. Theo đó:
BHXH quận Gò Vấp là cơ quan trực thuộc BHXH Tp.HCM đặt tại quận Gò
Vấp, có chức năng giúp giám đốc BHXH thành phố tổ chức thực hiện chế độ, chính
sách BHXH, BHYT; quản lý thu, chi BHXH, BHYT trên địa bàn quận theo phân
cấp quản lý của BHXH Việt Nam và quy định của pháp luật.
BHXH Quận chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của giám đốc BHXH thành
phố và chịu sự quản lý hành chính nhà nƣớc của UBND quận Gò Vấp.
BHXH Quận có tƣ cách pháp nhân đầy đủ, có con dấu, tài khoản và trụ sở
riêng.
2.2.2 Nhiệm vụ, quyền hạn
Theo Điều 6, Quyết định số 99/QĐ-BHXH ngày 28/01/2015 của Tổng Giám
đốc BHXH Việt Nam về quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu của
BHXH địa phƣơng. Theo đó, BHXH quận Gò Vấp có nhiệm vụ:
Xây dựng, trình giám đốc BHXH Tp.HCM kế hoạch phát triển BHXH quận
dài hạn, ngắn hạn và chƣơng trình công tác hàng năm; tổ chức thực hiện kế họach,
chƣơng trình sau khi đƣợc phê duyệt.
Tổ chức thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến các chế độ,
chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT; tổ chức khai thác, đăng ký, quản lý các đối
tƣợng tham gia và hƣởng chế độ BHXH, BHYT theo phân cấp.
Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ theo phân cấp của BHXH Việt Nam và
BHXH Tp.HCM, cụ thể:
+ Tổ chức cấp sổ BHXH, thẻ BHYT cho những ngƣời tham gia BHXH,
BHYT;
+ Khai thác, đăng ký, quản lý các đối tƣợng tham gia và hƣởng chế độ
BHXH, BHYT;

52
+ Thu các khoản đóng BHXH, BHYT, BHTN đối với các tổ chức và cá nhân
tham gia;
+ Giải quyết các chế độ BHXH, BHYT;
+ Chi trả các chế độ BHXH, BHYT, BHTN; từ chối việc đóng hoặc chi trả
các chế độ BHXH, BHYT không đúng quy định;
+ Tiếp nhận các khoản kinh phí từ Ngân sách Nhà nƣớc chuyển sang để
đóng, hỗ trợ đóng cho các đối tƣợng tham gia BHYT, BHTN;
+ Quản lý và sử dụng, hạch toán kế toán các nguồn kinh phí và tài sản;
+ Ký hợp đồng với các cơ sở khám, chữa bệnh có đủ điều kiện, tiêu chuẩn
chuyên môn, kỹ thuật; giám sát thực hiện hợp đồng, cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh
BHYT, bảo vệ quyền lợi ngƣời ngƣời tham gia BHYT và chống lạm dụng quỹ
BHYT;
Kiểm tra, giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo về việc thực hiện chế độ,
chính sách BHXH, BHYT đối với các tổ chức, cá nhân tham gia và cơ sở khám,
chữa bệnh BHYT theo quy định của pháp luật.
Tổ chức thực hiện chƣơng trình, kế hoạch cải cách hành chính theo chỉ đạo,
hƣớng dẫn của BHXH thành phố; tổ chức bộ phận tiếp nhận, trả kết quả giải quyết
chế độ BHXH, BHXH theo cơ chế “một cửa” tại cơ quan BHXH quận.
Tổ chức quản lý, lƣu trữ hồ sơ của đối tƣợng tham gia và hƣớng dẫn các
chế độ BHXH, BHYT theo quy định.
Tổ chức hƣớng dẫn nghiệp vụ BHXH, BHYT cho các tổ chức và cá nhân
tham gia.
Tổ chức triển khai hệ thống quản lý chất lƣợng theo Tiêu chuẩn quốc gia
TCVN ISO 9001: 2008 vào hoạt động của BHXH quận.
Chủ trì, phối hợp với các cơ quan nhà nƣớc, các tổ chức chính trị - xã hội
trên địa bàn, với các tổ chức, cá nhân tham gia BHXH, BHYT để giải quyết các vấn
đề có liên quan đến việc thực hiện các chế độ BHXH, BHYT theo quy định của
pháp luật.

53
Đề xuất, kiến nghị, phối hợp với cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền thanh tra,
kiểm tra các tổ chức và cá nhân trong việc thực hiện BHXH, BHYT, BHTN.
Có quyền khởi kiện vụ án dân sự đối với các đơn vị nợ BHXH, BHYT để
yêu cầu tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích Nhà nƣớc trong lĩnh vực BHXH,
BHYT trên địa bàn.
Cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin về việc đóng, quyền đƣợc hƣởng các
chế độ, thủ tục thực hiện chính sách BHXH, BHYT khi NLĐ, ngƣời SDLĐ và tổ
chức Công đoàn yêu cầu. Cung cấp đầy đủ và kịp thời tài liệu, thông tin liên quan
theo yêu cầu của cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền.
Quản lý viên chức BHXH quận.
Thực hiện chế độ thông tin, thống kê, báo cáo theo quy định.
Thực hiện các nhiệm vụ khác do Giám đốc BHXH thành phố giao.
2.2.3 Cơ cấu tổ chức
Tính đến 31/12/2016 BHXH quận có 43 biên chế, gồm 01 Giám đốc, 03 Phó
giám đốc, 37 cán bộ làm chuyên môn nghiệp vụ và 02 bảo vệ. Trong đó: Trình độ
thạc sỹ: 02 ngƣời; trình độ đại học: 32 ngƣời; trình độ cao đẳng: 02 ngƣời; trình độ
trung cấp: 05 ngƣời; trình độ 12/12: 02 ngƣời đƣợc phân thành 4 tổ nghiệp vụ:
+ Tổ thu, cấp sổ thẻ và kiểm tra;
+ Tổ chính sách BHXH;
+ Tổ tiếp nhận và quản lý hồ sơ;
+ Tổ kế toán, chi trả và giám định BHYT.
Sơ đồ 2.1. Bộ máy tổ chức của BHXH quận Gò Vấp

54
2.3 Thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc trên
địa bàn quận Gò Vấp
2.3.1 Cơ sở pháp lý
Phạm vi nghiên cứu của đề tài từ năm 2012 đến năm 2016 – giao thời giữa
Luật BHXH 2006 có hiệu lực từ 01/01/2007 và Luật BHXH 2014 có hiệu lực từ
01/01/2016. Vì vậy có nhiều thay đổi trong văn bản dƣới luật, hƣớng dẫn luật, cụ
thể:
Các văn bản hƣớng dẫn Luật BHXH 2006 bao gồm:
+ Nghị định số 152/2006/NĐ-CP ngày 22/12/2006 của Chính phủ, hƣớng
dẫn một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc;
+ Quyết định số 1111/QĐ/BHXH ngày 25/11/2010 của BHXH Việt Nam
ban hành quy định quản lý Thu BHXH, BHYT, quản lý sổ BHXH, thẻ BHYT;
+ Công văn số 555/BHXH-THU ngày 17/02/2012 của BHXH Thành phố Hồ
Chí Minh về việc hƣớng dẫn thực hiện quy định quản lý thu BHXH, BHYT và cấp
sổ BHXH, thẻ BHYT theo Quyết định số 1111/QĐ-BHXH.
Các văn bản hƣớng dẫn Luật BHXH 2014 bao gồm:
+ Nghị định số 115/2015/NĐ-CP ngày 11/11/2015 của Chính phủ quy định
chi tiết một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc;
+ Quyết định số 959/QĐ-BHXH ngày 09 tháng 09 năm 2015 của Tổng
Giám đốc BHXH về việc ban hành quy định về quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN;
+ Công văn số 3844/BHXH-THU ngày 30/11/2015 của BHXH Thành phố
Hồ Chí Minh về việc hƣớng dẫn thực hiện đóng BHXH, BHYT, BHTN từ ngày
01/01/2016;
+ Công văn số 212/BHXH-QLT ngày 19/01/2016 của BHXH Thành phố Hồ
Chí Minh về việc hƣớng dẫn nghiệp vụ quản lý thu và quy định cấp sổ BHXH, thẻ
BHYT.

55
2.3.2 Tình hình đơn vị và lao động tham gia BHXH bắt buộc
Hiện nay độ bao phủ của BHXH còn thấp, nhiều NLĐ chƣa đƣợc tham gia
BHXH và đƣợc bảo vệ trƣớc những rủi ro trong quá trình làm việc nhƣ ốm đau, tai
nạn lao động, thất nghiệp, v..v. Nhiều ngƣời già không có lƣơng hƣu, phải tự lo hoặc
sống phụ thuộc vào con cái. Vì vậy, vấn đề đặt ra cần tăng độ bao phủ của BHXH, tập
trung vào những đối tƣợng chƣa đƣợc tham gia. Theo quy định của Luật Bảo hiểm xã
hội 2014, bổ sung thêm đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc là ngƣời hoạt động không
chuyên trách ở cấp xã. Riêng đối tƣợng là ngƣời lao động có hợp đồng từ 1 tháng trở
lên, và ngƣời nƣớc ngoài làm việc ở Việt Nam thì có hiệu lực từ 1/1/2018. Nhƣ vậy,
về mặt chính sách đã tạo điều kiện cho tất cả đối tƣợng có quan hệ lao động và không
có quan hệ lao động đƣợc tham gia BHXH. Mặt khác, với những thay đổi này thì tình
trạng doanh nghiệp trốn đóng BHXH cho NLĐ sẽ giảm xuống. Trƣớc đây, để trốn
đóng BHXH cho NLĐ, chủ doanh nghiệp thƣờng ký kết hợp đồng lao động không
đúng nhƣ: kéo dài thời gian học việc, hết học việc lại tiến hành ký kết hợp đồng thử
việc hoặc tuyển lao động thời vụ dƣới 3 tháng.
2.3.2.1 Tình hình tham gia BHXH của các khối
Để xem xét đến mức độ bao phủ của BHXH, tác giả đã thực hiện bảng thống
kê số đơn vị và số lao động tham gia BHXH tại các khối doanh nghiệp (xem bảng
2.1). Nhằm thuận tiện cho việc quản lý, dựa vào tính chất hoạt động của từng loại
doanh nghiệp và tổ chức, cơ quan BHXH đã chia thành các khối đơn vị cụ thể: khối
DN nhà nƣớc; khối DN có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài; khối DN ngoài quốc doanh;
khối Hành chính sự nghiệp, Đảng, Đoàn thể; khối ngoài công lập; khối Hợp tác xã;
khối Xã, Phƣờng.
Bảng 2.1. Tổng hợp đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc theo khối từ
năm 2012-2016

56
Năm 2012 2013 2014 2015 2016
Loại DN Số ĐV Số LĐ Số ĐV Số LĐ Số ĐV Số LĐ Số ĐV Số LĐ Số ĐV Số LĐ
Khối DN nhà nƣớc 22 3.722 22 3.869 22 3.814 24 4.448 24 4.612
Khối DN có vốn đầu tƣ
51 4.535 57 5.707 63 6.029 69 4.953 84 5.003
nƣớc ngoài
Khối DN ngoài quốc doanh 3.488 36.252 4.002 36.193 4.471 38.193 5.112 40.509 6.177 42.670
Khối Hành chính sự nghiệp,
141 4.990 141 5.230 145 5.436 149 5.685 152 5.775
Đảng, Đoàn thể
Khối ngoài công lập 90 1.905 101 1.987 113 1.824 124 1.799 132 1.769
Khối Hợp tác xã 4 36 4 34 4 26 4 27 4 24
Khối Xã, Phƣờng 16 540 16 581 16 601 16 603 16 602
TỔNG CỘNG 3.812 51.980 4.343 53.601 4.834 55.923 5.498 58.024 6.589 60.455
Nguồn: [1]

57
Biểu đồ 2.1. Tổng hợp đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc từ năm 2012-
2016
Tổng hợp đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc từ năm 2012 - 2016
7,000 6,589
6,000
60,455
4,834
5,498
5,000
58,024
4,343
4,000
3,812 55,923
62,000
60,000
58,000
56,000
3,000
53,601 54,000
Ngƣời
Số đơn vị
51,980
2,000
1,000
0
2012 2013 2014 2015 2016
Năm
52,000
50,000
48,000
46,000
Số lao động
Nhận xét:
Qua biểu đồ 2.1, ta nhận thấy tổng số đơn vị và lao động tham gia BHXH
bắt buộc thuộc các loại hình đơn vị gia tăng qua từng năm. Năm 2012, BHXH Quận
quản lý 3.812 đơn vị; đến năm 2016, số đơn vị là 6.589 (tăng 2.777 đơn vị, tƣơng
ứng 72,9%). Trong khi đó, xét đến số lao động tham gia BHXH bắt buộc thì năm
2012 là 51.980 lao động, đến năm 2016 là 60.455 (tăng 8.475 lao động, tƣơng ứng
16,3%). Mức tăng chênh lệch giữa số đơn vị và số lao động phản ánh thực trạng số
DN tuy tăng nhiều nhƣng hầu hết là những DN có quy mô nhỏ, số lao động ít.
Từ năm 2012-2016, xét về cơ cấu thì khối DN ngoài quốc doanh chiếm tỷ
trọng cao nhất về số đơn vị (luôn chiếm trên 90% qua các năm) và số lao động tham
gia BHXH bắt buộc (luôn chiếm gần 70% tổng số lao động). Ngƣợc lại, khối hợp
tác xã có tỷ trọng thấp nhất với số đơn vị và số lao động chỉ chiếm khoảng 0,04%
đến 0,1% trên tổng số.

58
2.3.2.2 Tình hình khai thác đối tượng mới tham gia BHXH
Tình hình khai thác đối tƣợng mới tham gia BHXH bắt buộc có chiều hƣớng
gia tăng, tuy nhiên tăng không đều qua các năm và tỷ lệ tham gia còn thấp. Một số
nguyên nhân chủ yếu nhƣ: nhận thức của một số chủ SDLĐ, NLĐ về lĩnh vực
BHXH còn hạn chế; tình trạng NLĐ ngừng tham gia và yêu cầu giải quyết trợ cấp
một lần còn phổ biến; tính tuân thủ pháp luật BHXH chƣa cao; công tác tuyên
truyền, phổ biến về chính sách, pháp luật BHXH chƣa đƣợc đẩy mạnh và chƣa
đem lại hiệu quả cao.
Bảng 2.2. Tổng hợp số đơn vị và số lao động tham gia mới BHXH bắt buộc
từ năm 2012-2016
Năm
2012 2013 2014 2015 2016
Chỉ tiêu
Số đơn vị tăng mới 612 548 476 642 704
Số lao động tăng mới 3.919 2.831 2.310 2.952 3.251
Nguồn: [1]
Biểu đồ 2.2. Tổng hợp số đơn vị và số lao động tham gia mới BHXH bắt
buộc từ năm 2012-2016
Tổng hợp số đơn vị và số lao động tham gia mới BHXH bắt
buộc từ năm 2012 - 2016
800 4,500
700 3,919 4,000
600 3,500
3,251
3,000
500 2,831
2,952
Ngƣ
ời
2,000 Số đơn vị
400 2,310
2,500
300 1,500
Số lao động
200
1,000
100 500
0 0
2012 2013 2014 2015 2016
Năm

59
Nhận xét:
Năm 2012, có 612 đơn vị tham gia mới; đến năm 2014 số liệu này giảm còn
476 đơn vị (giảm 136 đơn vị tƣơng ứng 22,2%). Đồng thời, số lao động tham gia
mới cũng giảm theo, giảm từ 3.919 lao động năm 2012 xuống 2.310 lao động năm
2014 (giảm 1.609 lao động tƣơng ứng 41,1%). Nguyên nhân là do trong năm 2013-
2014, kinh tế thế giới có nhiều bất ổn và biến động phức tạp, nhất là đối với các nền
kinh tế phát triển trong đó có Việt Nam. Ở trong nƣớc, những khó khăn, bất cập
chƣa đƣợc giải quyết, gây áp lực lớn cho sản xuất kinh doanh và thách thức lớn
trong việc tạo công ăn việc làm. Hàng tồn kho ở mức cao, sức mua yếu, tỷ lệ nợ xấu
ngân hàng ở mức đáng lo ngại, nhiều doanh nghiệp phải thu hẹp sản xuất, dừng hoạt
động hoặc giải thể.
Từ năm 2015, kinh tế Việt Nam bắt đầu khởi sắc trở lại khiến số đơn vị và
lao động cũng bắt đầu tăng trở lại. Năm 2016, số đơn vị tham gia mới là 704 đơn vị,
số lao động tăng mới là 3.251 lao động (số đơn vị tăng 228 đơn vị, tƣơng ứng
47,8% và số lao động tăng 941 lao động, tƣơng ứng 40,7% so với năm 2014). Tuy
nhiên, nếu so sánh số đơn vị và số lao động tăng mới của năm 2016 so với năm
2012 thì thấy rằng: Năm 2012 có 612 đơn vị và 3.919 lao động tăng mới, trong khi
năm 2016, số đơn vị tăng mới là 704 đơn vị nhƣng chỉ có 3.251 lao động tăng mới
(giảm 17%).
2.3.2.3 Tình hình DN tham gia BHXH
Vì số đơn vị đăng ký tham gia BHXH thƣờng là ở khối DN, vì vậy ở phần
này, tác giả chỉ đi sâu vào phân tích tình hình tham gia BHXH của các DN ngoài
quốc doanh, DN nhà nƣớc và DN có vốn đầu tƣ nƣớc ngoài. Đồng thời, số liệu các
DN đang hoạt động trên địa bàn quận Gò Vấp chỉ mới đƣợc công khai từ năm 2012
đến năm 2014 (vì Niên giám thống kê năm 2016 chƣa phát hành, còn Niên giám
thống kê năm 2015 phát hành trong năm 2016 chỉ cung cấp số liệu các DN đang
hoạt động trên địa bàn quận tại thời điểm 31/12/2014).

60
Bảng 2.3. Tình hình các DN tham gia BHXH từ năm 2012 - 2016
Năm
2012 2013 2014 2015 2016
Chỉ tiêu
Số DN đang hoạt động trên địa bàn (1) 9.441 9.251 10.337
Số DN đang tham gia BHXH (2) 3.561 4.081 4.556 5.205 6.285
Tỷ lệ DN tham gia BHXH (%) = (2
/1) 37,72 44,11 44,07
Nguồn: (1) [12]
(2) [1]
Bảng 2.3 cho thấy, tỷ lệ DN tham gia BHXH đang có chiều hƣớng gia tăng,
năm 2012 là 37,72% đến năm 2014 là 44,07%; tuy nhiên tỷ lệ này vẫn còn thấp
(dƣới 50%). Số DN chƣa tham gia BHXH tập trung chủ yếu ở những DN ngoài
quốc danh và có quy mô nhỏ.
2.3.2.4 Tình hình người lao động tham gia BHXH
Bảng 2.4. Tình hình lao động tham gia BHXH từ năm 2012-2016
Năm
2012 2013 2014 2015 2016
Chỉ tiêu
Số lao động hiện làm việc tại các
80.154 81.140 82.996 83.898 84.552
đơn vị (1)
Số lao động tham gia BHXH (2) 51.980 53.601 55.923 58.024 60.455
Tỷ lệ lao động tham gia BHXH
64,85 66,06 67,38 69,16 71,5
(%) = (2
/1)
ĐVT: ngƣời
Nguồn: (1) [19]
(2) [1]
Qua bảng 2.4 ta thấy, tỷ lệ lao động tham gia BHXH tăng tƣơng ứng qua các
năm, từ 64,85% năm 2012 tăng lên 71,5% vào năm 2016. Mặc dù số lao động tham
gia BHXH có tăng qua từng năm, tuy nhiên số liệu trên chƣa phản ánh đúng tình
hình lao động đang làm việc trên địa bàn quận Gò Vấp. Nguyên nhân là do có nhiều
đơn vị không đăng ký tham gia BHXH cho NLĐ hoặc có tham gia nhƣng không

61
tham gia đúng số lƣợng lao động thực tế; lợi dụng kẻ hở của pháp luật các DN cố
tình ký hợp đồng lao động theo thời vụ hoặc có thời hạn dƣới 3 tháng với NLĐ để
không tham gia BHXH hoặc kéo dài thời gian thử việc không ký hợp đồng lao
động.
Kết luận, mức độ bao phủ BHXH tại quận Gò vấp còn thấp. Năm 2014, chỉ
có 44,07% doanh nghiệp đăng ký tham gia BHXH, vẫn còn hơn 5.000 doanh nghiệp
chƣa thực hiện đăng ký tham gia BHXH. Năm 2016, số lao động tham gia BHXH
là 71,5%, số lao động chƣa tham gia là hơn 24.000 ngƣời.
2.3.3 Tỷ lệ nợ đóng BHXH bắt buộc
Tình trạng nợ, trốn đóng BHXH của các doanh nghiệp ngày càng trở nên
phổ biến. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại về vật chất mà còn ảnh hƣởng đến
lợi ích hợp pháp của NLĐ, dẫn đến không giải quyết đƣợc các chế độ cho NLĐ.
Từ năm 2012-2016, số nợ BHXH có chiều hƣớng gia tăng. Cụ thể: Năm
2012 số nợ là hơn 16 tỷ đồng chiếm 3,97%, trong vòng 5 năm số nợ BHXH đã tăng
lên gấp đôi hơn 36 tỷ chiếm 4,3%, số liệu đƣợc thể hiện qua bảng 2.5. Nguyên nhân
nợ BHXH tăng là do ý thức chấp hành pháp luật của chủ sử dụng lao động chƣa
cao; do doanh nghiệp còn nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và
do công tác khởi kiện các doanh nghiệp nợ đọng BHXH ra tòa chƣa hiệu quả.
Bảng 2.5. Tình hình nợ BHXH bắt buộc từ năm 2012 -
2016 ĐVT: đồng
Năm
Chỉ tiêu
Số phải thu Số nợ Tỷ lệ nợ (%)
Năm 2012 420.273.695.860 16.681.535.917 3.97%
Năm 2013 520.056.270.544 18.899.768.087 3,63%
Năm 2014 639.089.117.230 25.722.447.935 4,02%
Năm 2015 713.490.867.210 27.573.107.748 3,86%
Năm 2016 844.638.462.688 36.326.124.230 4.3%
Nguồn: [1]

62
Biểu đồ 2.3. Tỷ lệ nợ BHXH bắt buộc từ năm 2012-2016
Tỷ lệ nợ BHXH bắt buộc từ năm 2012-2016
4.40
4.20
4.3
(%)
4.00 3.97 4.02
tră
m
3.80
3.86
Phần
3.60 3.63 Tỷ lệ nợ
3.40
3.20
2012 2013 2014 2015 2016
Năm
Việc chậm nộp và nợ BHXH của các DN đã gây không ít khó khăn cho cơ
quan BHXH trong việc giải quyết chế độ nhƣ trợ cấp ốm đau, trợ cấp thai sản, trợ
cấp BHTN cho NLĐ, ảnh hƣởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ. Có trƣờng hợp
NLĐ nghỉ việc hơn 6 tháng vẫn chƣa chốt đƣợc sổ BHXH dẫn đến việc NLĐ sẽ bị
trễ hạn nộp hồ sơ hƣởng BHTN hoặc hồ sơ thanh toán tiền ốm đau, thai sản đã
đƣợc cơ quan BHXH duyệt rồi nhƣng chƣa chuyển tiền cho NLĐ vì đơn vị còn nợ
tiền BHXH.
2.3.4 Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc
Hằng năm căn cứ theo tình hình thực tế tại quận Gò vấp mà BHXH Tp.Hồ
Chí Minh thực hiện giao chỉ tiêu thu BHXH. Đồng thời, căn cứ mức độ hoàn thành
chỉ tiêu kế hoạch để đánh giá năng lực công tác thu tại Quận. Tỷ lệ hoàn thành chỉ
tiêu có liên quan mật thiết tới công tác thanh tra, kiểm tra, khởi kiện để tăng tỷ lệ
thu, giảm tỷ lệ nợ quỹ BHXH. Từ năm 2012-2016, BHXH quận Gò Vấp đều hoàn
thành vƣợt mức kế hoạch thu do BHXH Tp.HCM giao, đƣợc thể hiện qua bảng 2.6.

63
Bảng 2.6. Tình hình thực hiện kế hoạch thu BHXH từ năm 2012 - 2016
ĐVT: triệu đồng
Năm
2012 2013 2014 2015 2016
Chỉ tiêu
Số thu BHXH theo kế
385.280 474.032 582.736 641.009 789.056
hoạch (1)
Số thu BHXH thực tế (2) 391.392 486.357 586.890 673.165 804.838
Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch
101,6 102,6 100,7 105 102
(%) = (2
/1)
Nguồn: [1]
Biểu đồ 2.4. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc từ năm 2012-
2016
Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thu BHXH bắt buộc từ 2012-2016
106
105 105
(%)
104
103
trăm
102.6
102 102
101.6
Phầ
n
101
Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch
100.7 thu
100
99
98
2012 2013 2014 2015 2016
Năm
Nhận xét:
Qua biểu đồ 2.4, ta thấy, năm 2015 đánh dấu bƣớc nhảy vọt của BHXH
Quận khi hoàn thành vƣợt 5% chỉ tiêu tƣơng ứng với 32.156 triệu đồng (cao nhất
trong 4 năm từ 2012 đến 2016). Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch thấp nhất là năm 2014,

đạt 100,7% tăng 0,7% tƣơng ứng 4.154 triệu đồng. Nhìn chung, số thu thực hiện
đều tăng qua từng năm và năm sau luôn cao hơn năm trƣớc, cụ thể: năm 2012 là

64
391.392 triệu đồng đến năm 2016 là 804.838 triệu đồng, tăng 105,6%, tƣơng ứng
413.446 triệu đồng.
2.3.5 Tỷ lệ đơn vị được thanh tra, kiểm tra
BHXH Quận liên tục phối hợp với các ban ngành, đoàn thể trong Quận và
BHXH Tp.HCM tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về BHXH tại
các DN trên địa bàn. Qua thanh tra, phát hiện ra những sai phạm về BHXH nhƣ:
Ngƣời SDLĐ không thực hiện việc tham gia BHXH đầy đủ cho số lao động thuộc
đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc hiện có tại đơn vị, đóng tiền BHXH không
đúng thời gian quy định, lập hồ sơ cho lao động mới tham gia BHXH chƣa kịp thời
còn chậm so với quy định. Tỷ lệ đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra còn thấp (dƣới
10%), mặc dù qua 5 năm số đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra có gia tăng, tuy nhiên
không nhiều. Năm 2012 chỉ tiến hành thanh tra, kiểm tra ở 125 đơn vị, chiếm
3,28%; đến năm 2016, thanh tra kiểm tra ở 493 đơn vị, chiếm 7,48% (tăng 368 đơn
vị, tƣơng ứng 294% so với năm 2012). Số liệu đƣợc thể hiện cụ thể qua bảng 2.7.
Bảng 2.7. Tình hình đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra từ năm 2012-2016
Năm
2012 2013 2014 2015 2016
Chỉ tiêu
Tổng số đơn vị đang tham gia BHXH bắt
3.812 4.343 4.834 5.498 6.589
buộc (1)
Tổng số đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra
125 282 350 401 493
(2)
Tỷ lệ đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra (%)
3,28 6,49 7,24 7,29 7,48
= (2
/1)
Nguồn: [1]

65
Biểu đồ 2.5. Tình hình đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra từ năm 2012 - 2016
Tỷ lệ đơn vị đƣợc thanh tra, kiểm tra từ năm 2012-2016
8
7.48
7 7.24 7.29
6.49
6
5
%
4
3 3.28 Tỷ lệ đơn vị đƣợc thanh
tra, kiểm tra
2
1
0
2012 2013 2014 2015 2016
Năm
2.3.6 Tình hình khởi kiện đơn vị và thu hồi nợ
Từ năm 2012-12/2015, cơ quan BHXH tiến hành công tác khởi kiện doanh
nghiệp nợ quỹ BHXH nhƣng đến hết tháng 04/2016 mới giải quyết hết các vụ kiện
còn tồn đọng.
Từ 01/01/2016, theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, tổ chức công đoàn
đƣợc giao quyền khởi kiện doanh nghiệp, cá nhân nợ quỹ BHXH. Tuy nhiên, sau
hơn 1 năm từ khi quy định có hiệu lực, tổ chức công đoàn vẫn chƣa khởi kiện thành
công vụ nào. Nguyên nhân là do vƣớng mắc về pháp lý, bất cập giữa một số quy
định trong các Luật, Bộ luật: Lao động; Bảo hiểm xã hội, Công đoàn và Tố tụng dân
sự. Hành vi nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội là hành vi bị nghiêm cấm trong Luật Bảo
hiểm xã hội, do đó, phải xử phạt hành chính theo Luật xử phạt hành chính, nên các
cấp Tòa án nhân dân không tiến hành thụ lý hồ sơ khởi kiện do công đoàn thực hiện.
Đồng thời, trong quá trình khởi kiện và thi hành án cũng gặp một số khó khăn nhƣ:
+ Một số chủ doanh nghiệp nƣớc ngoài thƣờng xuyên không có mặt tại địa
phƣơng nên Tòa án thụ lý hồ sơ khởi kiện và xác minh gặp nhiều khó khăn, kéo dài
thời gian;

66
+ Trong quá trình xét xử, một số đơn vị mất khả năng thanh toán, cố tình
trốn tránh không trả nợ đƣợc nên đã ảnh hƣởng lớn đến quyền lợi của NLĐ.
+ Công tác phối hợp với cơ quan tƣ pháp tại địa phƣơng và các đơn vị liên
quan còn thiếu chặt chẽ do chƣa có văn bản chỉ đạo của các cấp hẩm quyền thống
nhất từ Trung ƣơng đến địa phƣơng.
+ Một số đơn vị bị khởi kiện có tài sản đã thế chấp tại ngân hàng, không có
tài sản, thuê mƣớn tài sản hoặc không có số dƣ tại tài khoản ngân hàng gây khó
khăn cho việc thi hành án.
+ Chƣa có biện pháp thi hành án hữu hiệu nên việc thu hồi nợ đọng chƣa
hiệu quả cao.
Số liệu đơn vị nợ BHXH bị khởi kiện đƣợc thể hiện qua bảng 2.8.
Bảng 2.8. Tình hình khởi kiện đơn vị nợ BHXH từ năm 2012-
2016 ĐVT: đồng
Năm
Số đơn vị
Số tiền nợ Số tiền đã thu hồi Tỷ lệ (%)
bị khởi kiện
2012 22 12.200.000.000 11.027.000.000 90%
2013 47 14.800.000.000 12.714.000.000 86%
2014 49 26.477.000.000 8.215.000.000 31%
2015 100 12.752.000.000 9.635.000.000 75,6%
04/2016 44 3.474.000.000 2.050.000.000 59%
Nguồn: [1]

67
Biểu đồ 2.6. Tỷ lệ thu hồi nợ BHXH từ các đơn vị bị khởi kiện từ năm 2012-
2016
Tỷ lệ thu hồi nợ BHXH từ các đơn vị bị khởi kiện trong năm
2012-2016
100
90 86
(
%
)
80
75.6
60
tr
ă
m
59
40
Ph
ần
31 Tỷ lệ thu hồi nợ
20
0
2012 2013 2014 2015 2016
Năm
Nhận xét:
Qua 5 năm, số đơn vị nợ tiền và khởi kiện ra tòa án có tăng, tuy nhiên công
tác khởi kiện chƣa thật sự mang lại hiệu quả cao. Cụ thể: năm 2012, khởi kiện 22
đơn vị, số tiền nợ thu đƣợc 11,027 tỷ đồng, đạt 90%; năm 2013 khởi kiện 47 đơn vị,
số tiền nợ thu đƣợc 12,714 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 86%; năm 2014 khởi kiện 49 đơn vị,
số tiền nợ thu đƣợc 8,215 tỷ đồng, đạt 31%; năm 2015 số đơn vị bị khởi kiện tăng
cao chủ yếu ở các đơn vị nhỏ lên đến 100 đơn vị số tiền thu về 9,635 tỷ đồng. Chỉ 4
tháng đầu năm 2016, số đơn vị bị khởi kiện lên đến 44 đơn vị, số tiền thu hồi đƣợc
2,050 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 59%.
2.4 Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt
buộc trên địa bàn quận Gò Vấp
2.4.1 Những kết quả đạt được
Trong 5 năm qua, công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc tại
Quận Gò Vấp có những bƣớc chuyển biến đáng kể.
- Hệ thống pháp lý: Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật và hệ thống
các văn bản hƣớng dẫn nghiệp vụ của ngành BHXH đƣợc xây dựng, ban hành

68
tƣơng đối đầy đủ, kịp thời, tạo cơ sở pháp lý để BHXH Quận triển khai thực hiện
pháp luật về BHXH và đáp ứng các yêu cầu đặt ra.
- Đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc: Đối tƣợng tham gia BHXH bắt buộc
đƣợc mở rộng, không chỉ bó hẹp trong phạm vi cán bộ, công chức mà mở rộng đối
với NLĐ làm việc theo hợp đồng từ 3 tháng trở lên. Tính đến năm 2016, BHXH
quận Gò Vấp có 6.589 đơn vị và 60.455 lao động tham gia BHXH, tăng 72,9% đơn
vị và 16,3% lao động so với năm 2012.
- Công tác đôn đốc, quản lý nợ và công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm
pháp luật về BHXH
+ Luôn chú trọng và đẩy mạnh công tác đôn đốc nợ. Hàng tháng, BHXH
Quận gửi thông báo kết quả đóng đến chủ SDLĐ về số tiền đã đóng, số tiền chậm
nộp, số tiền nợ để thông báo và đôn đốc việc nộp tiền BHXH. Một số đơn vị lớn
chậm nộp tiền BHXH sẽ đƣợc cán bộ chuyên quản thu gọi điện thoại nhắc nhở. Đối
với các đơn vị nợ tiền trên 6 tháng hoặc số tiền trên 50 triệu đồng, BHXH Quận sẽ
cử các chuyên quản thu xuống trực tiếp đơn vị lập biên bản để đốc thu và xác nhận
nợ; nếu đơn vị vẫn cố tình chây ỳ, không hợp tác cơ quan BHXH sẽ làm thủ tục để
khởi kiện ra tòa án.
+ Số thu BHXH hàng năm đều hoàn thành và vƣợt kế hoạch do BHXH
Tp.HCM giao, năm sau cao hơn năm trƣớc. Tính đến tháng 12/2016, số thu BHXH
của quận Gò Vấp đạt 804,8 tỷ đồng.
+ Trong 5 năm, BHXH quận Gò Vấp đã phối hợp với phòng LĐ TB&XH và
các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính
sách BHXH bắt buộc tại 1.651 đơn vị. Qua công tác thanh tra, kiểm tra đã yêu cầu
và xử lý thu hồi 43,641 tỷ đồng từ tiền nợ BHXH bắt buộc, khởi kiện 262 đơn vị
(tính đến tháng 04/2016). Tỷ lệ nợ BHXH có tăng nhƣng không cao, đều ở mức
thấp hơn 5%.
- Trình độ đội ngũ cán bộ, viên chức và công tác đào tạo, bồi dƣỡng
+ Đội ngũ viên chức của BHXH quận Gò vấp hiện nay có trình độ khá cao.
Trong số 43 biên chế, có 02 cán bộ trình độ Thạc sỹ, chiếm 4,6%; 34 cán bộ có

69
trình độ đại học, cao đẳng, chiếm 79,1%; 05 cán bộ có trình độ trung cấp, chiếm
11,6% và 02 cán bộ trình độ 12/12, chiếm 4,6%. Cơ cấu nguồn nhân lực trẻ là điều
kiện nền tảng để phát huy sức mạnh trong thực hiện các nhiệm vụ đƣợc giao
(khoảng 70% cán bộ có tuổi đời dƣới 35 tuổi), nâng cao đạo đức công vụ, nghề
nghiệp và thực hiện chuyển đổi tác phong làm việc từ hành chính thụ động sang
phục vụ.
+ Công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ luôn đƣợc chú trọng nhằm từng bƣớc
chuẩn hóa đội ngũ cán bộ. Mỗi năm, các viên chức BHXH Quận đƣợc tạo điều kiện
tham gia 1-2 đợt tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ; 03 lƣợt cán bộ đang tham gia
các lớp sau đại học; 04 đồng chí đƣợc cử đi học các lớp trung cấp chính trị. Những
cán bộ có năng lực lãnh đạo, chuyên môn nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức tốt đƣợc
tạo điều kiện để đƣa vào quy hoạch cán bộ nguồn.
- Công tác tuyên truyền: Dƣới sự chỉ đạo của UBND quận Gò Vấp, BHXH
thành phố Hồ Chí Minh, BHXH Quận đã tổ chức những hoạt động tuyên truyền
chính sách, pháp luật về BHXH đến NLĐ nhƣ phát tờ rơi, treo pano, áp phích, tổ
chức 2 buổi Đối thoại doanh nghiệp mỗi năm.
- Cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý
thu BHXH
+ Niêm yết công khai thống nhất các loại thủ tục hành chính tại nơi tiếp nhận
hồ sơ cho các đối tƣợng đến liên hệ công tác dễ dàng đọc và tìm hiểu. Các biểu mẫu
đƣợc chuẩn hóa, quy định rõ ràng thời gian, các loại giấy tờ, thứ tự các bƣớc thực
hiện và mức phí. Ngoài ra, các loại thủ tục hành chính và văn bản hƣớng dẫn cũng
đƣợc công khai minh bạch trên Trang điện tử BHXH Tp.HCM tạo điều kiện để cá
nhân và DN tìm hiểu mọi lúc, mọi nơi, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại giao dịch
với cơ quan BHXH, đồng thời giúp cơ quan BHXH giải quyết và trả hồ sơ đúng
hẹn.
+ Triển khai áp dụng và đƣa vào sử dụng phần mềm “Một cửa điện tử” theo
chỉ thị Công văn số 640/BHXH-TCCB ngày 14/03/2013 của BHXH Thành phố Hồ
Chí Minh về việc triển khai tiếp nhận hồ sơ điện tử theo cơ chế một cửa. Phần mềm

70
“Một cửa điện tử” đã thực hiện việc “Tiếp nhận - thụ lý - trình ký - trả kết quả” các
hồ sơ thủ tục hành chính, luân chuyển hồ sơ giữa các phòng trong BHXH quận theo
một quy trình khép kín, theo dõi đƣợc tiến độ giải quyết hồ sơ của từng viên chức
thụ lý hồ sơ tại các phòng nghiệp vụ và BHXH quận, huyện. Việc áp dụng phần
mềm đã giúp giảm thiểu đƣợc tình trạng giải quyết và trả hồ sơ chậm (từ gần 35%
hồ sơ trả chậm giảm xuống chỉ còn 10%), không còn tình trạng thất lạc hồ sơ đồng
thời xác định rõ trách nhiệm của từng viên chức trong từng khâu nghiệp vụ. Phần
mềm không chỉ đóng vai trò quan trọng trong công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh
đạo các phòng nghiệp vụ, lãnh đạo BHXH quận mà còn góp phần công khai, minh
bạch quy trình giải quyết chế độ, chính sách BHXH, nâng cao tinh thần, thái độ,
phong cách phục vụ của đội ngũ viên chức.
+ Triển khai Cổng thông tin điện tử ngành BHXH để thực hiện chức năng
giao dịch điện tử từ tháng 05/2015. Theo đó, các DN, đơn vị SDLĐ đƣợc lựa chọn
giao dịch với cơ quan BHXH nhƣ nộp hồ sơ, tra cứu hồ sơ NLĐ,... thông qua Cổng
thông tin điện tử BHXH Việt Nam hoặc thông qua Cổng giao dịch điện tử của các
tổ chức cung cấp dịch vụ giao dịch điện tử (I-Van). Với hình thức kê khai trực tuyến
này thời gian thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực BHXH giảm thêm 45
giờ, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí phát sinh.
2.4.2 Những mặt còn hạn chế
Bên cạnh những kết quả đã đạt đƣợc, công tác quản lý nhà nƣớc về thu
BHXH bắt buộc quận Gò Vấp thời gian qua vẫn còn một số hạn chế sau:
- Số lƣợng các DN ngoài quốc doanh và NLĐ tham gia BHXH: Số lƣợng
này vẫn còn khá thấp. Theo thống kê của Phòng LĐTB & XH quận Gò Vấp, tính
đến hết tháng 12/2014 số DN đang hoạt động trên địa bàn quận Gò Vấp là 10.337
DN tuy nhiên mới chỉ có 4.556 DN đã đăng ký tham gia BHXH, chiểm 44,7%. Số
lao động đang làm việc tại các DN ngoài quốc doanh năm 2016 là 84.552 lao động,
tuy nhiên mới chỉ có 60.455 lao động tham gia BHXH, chiếm 71,5%; số lao động
chƣa đƣợc tham gia BHXH là 24.097 lao động.

71
- Về nợ đọng BHXH: Mặc dù BHXH quận Gò Vấp luôn hoàn thành kế
hoạch thu hằng năm do BHXH Tp.HCM giao nhƣng vẫn để xảy ra tình trạng nợ
đọng, và có chiều hƣớng gia tăng tỷ lệ nợ. Tính đến hết năm 2015, số nợ BHXH
khoảng 27,57 tỷ đồng (chiếm 3,86% số phải thu), nhƣng đến năm 2016 số nợ
BHXH tăng lên 36,33 tỷ đồng (chiếm 4,3% số phải thu). Với số tiền nợ đọng đó thì
NLĐ trong chính các đơn vị nợ đọng sẽ chịu thiệt thòi vì quyền lợi của họ bị ảnh
hƣởng.
- Công tác đôn đốc, quản lý nợ: Công tác quản lý, phân loại nợ là tiền đề cho
công tác đôn đốc, thanh tra, kiểm tra đơn vị nợ. Tại BHXH Tp.HCM, trƣớc đây
phòng Thu đảm nhận công việc chính là quản lý thu và khai thác thu nợ thì nay
đƣợc tách thành 2 phòng riêng biệt theo nhiệm vụ công việc cụ thể là phòng Quản
lý thu và phòng Khai thác thu nợ. Còn công tác đôn đốc, quản lý nợ thì đƣợc chịu
trách nhiệm bởi 2 phòng là phòng Khai thác thu nợ và phòng Thanh tra kiểm tra.
Công tác tuyên truyền thì do phòng Tuyên truyền đảm nhiệm. Trong khi đó, tại
quận Gò Vấp, tổ Thu với 13 nhân sự (01 phó Giám đốc, 12 chuyên viên chuyên
trách) phải kiêm nhiệm tất cả công việc liên quan đến thu BHXH gồm quản lý thu,
đôn đốc thu nợ, thanh tra kiểm tra và tuyên truyền nên hiệu quả chƣa cao.
2.4.3 Nguyên nhân của những hạn chế
2.4.3.1 Nguyên nhân khách quan:
Cuộc khủng hoảng bắt đầu từ năm 2008, làm chao đảo thế giới suốt nửa thập
kỷ qua. Bối cảnh này, cộng với những vấn đề nội tại khiến kinh tế Việt Nam ngày
càng khó khăn bất cập chƣa đƣợc giải quyết, gây áp lực lớn cho sản xuất kinh
doanh và thách thức lớn trong việc tạo công ăn việc làm. Hàng tồn kho ở mức cao,
sức mua yếu, tỷ lệ nợ xấu ngân hàng ở mức đáng lo ngại, nhiều DN phải thu hẹp sản
xuất, dừng hoạt động hoặc giải thể. Qua theo dõi của BHXH quận Gò Vấp, phần lớn
các DN nợ đọng BHXH rơi vào nhóm ngành nghề xây dựng, kinh doanh bất động
sản, may mặc. Vì vậy, lý do mà nhiều DN đƣa ra đều là tình hình kinh tế khó khăn
kéo dài, các dự án bất động sản thiếu vốn không triển khai đƣợc, NLĐ không có
việc làm, không thu hồi đƣợc vốn từ các công trình…

72
2.4.3.2 Nguyên nhân chủ quan:
- Từ phía ngƣời SDLĐ: Trong điều kiện kinh tế thị trƣờng, các DN thƣờng
tìm cách hạ thấp chi phí sản xuất để có thể cạnh tranh đƣợc với các đối thủ cạnh
tranh. Việc tham gia BHXH cho NLĐ sẽ làm tăng chi phí sản xuất nên các DN
thƣờng tìm cách trốn đóng BHXH hoặc các DN chỉ đóng BHXH cho NLĐ với mức
lƣơng tối thiểu vùng còn tiền lƣơng thực tế mà NLĐ nhận đƣợc cao hơn nhiều.
Điều này, dẫn đến số thu BHXH thấp và quan trọng hơn nữa là NLĐ sẽ chịu thiệt
thòi vì mức đóng thấp thì mức hƣởng các chế độ sau này cũng thấp. Nhƣ vậy, thái
độ và ý thức chấp hành pháp luật BHXH của đơn vị sử dụng lao động ảnh hƣởng
rất lớn đến công tác thu BHXH.
- Từ phía NLĐ: Đa số NLĐ chƣa có nhận thức đầy đủ về ý nghĩa nhân văn
của chính sách BHXH nên chƣa có ý thức tham gia BHXH. Nhiều ngƣời chỉ nhận
thấy lợi ích trƣớc mắt là nếu tham gia BHXH thì tiền lƣơng, tiền công hằng tháng
họ nhận đƣợc sẽ ít hơn nên đã không chủ động yêu cầu đƣợc tham gia BHXH ngay
sau khi ký HĐLĐ. Một số khác ý thức đƣợc nhƣng lại ngại không dám đấu tra vì lo
sợ chủ SDLĐ sẽ đuổi việc.
- Hệ thống pháp lý:
+ Công tác quản lý về BHXH bắt buộc còn lỏng lẻo, chƣa chặt chẽ khiến
nhiều DN lợi dụng kẻ hở để trốn đóng BHXH hoặc đóng với mức thấp hơn so với
quy định. Ví dụ một số DN chỉ ký hợp đồng vụ mùa hoặc có thời hạn dƣới 3 tháng
để không phải đóng BHXH hay nhiều DN ngoài quốc doanh cố tình ký hợp đồng
với mức lƣơng thấp hơn mức lƣơng thực trả để giảm mức đóng BHXH.
+ Chế tài xử phạt vi phạm BHXH còn quá nhẹ, chƣa đủ sức răn đe. Hiện
nay, tội danh trốn đóng BHXH đã đƣợc quy định cụ thể tại Bộ luật hình sự 2015,
Điều 126 quy định tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho ngƣời lao động. Tuy
nhiên, Bộ luật hình sự đang đƣợc lùi thời hạn thi hành. Do chƣa có chế tài đủ mạnh
nên các DN vẫn thƣờng xuyên vi phạm. Có trƣờng hợp đơn vị nợ tiền nhƣng khi
cơ quan BHXH liên hệ để xác minh số nợ thì không thể tìm ra địa chỉ hoặc đúng địa

73
chỉ nhƣng không phải là trụ sở của công ty hoặc là đúng công ty nhƣng chủ DN đã
bỏ trốn, DN đã bị phá sản, v...v.
- Sự phối hợp giữa các phòng ban chức năng: Sự phối hợp giữa BHXH quận
Gò Vấp và các cơ quan quản lý về doanh nghiệp và lao động nhƣ Cơ quan thuế,
Phòng Kinh tế, Phòng LĐTB & XH chƣa thực sự hiệu quả. Giữa các cơ quan chức
năng chƣa có sự liên kết trong việc cập nhật thông tin về đơn vị mới thành lập, lao
động đăng ký mới hay số lao động tăng giảm tại doanh nghiệp, v…v.
- Công tác đôn đốc, quản lý nợ và công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm
về BHXH.
+ Sự phối hợp, tổ chức thanh tra liên ngành về thực hiện chính sách BHXH ở
địa bàn còn ít, chƣa thƣờng xuyên; chất lƣợng và hiệu quả từ các cuộc thanh tra,
kiểm tra chƣa cao.
+ Xử lý sau thanh tra, kiểm tra và khởi kiện chƣa đƣợc quan tâm đúng mức.
Khi thanh tra, kiểm tra đối với các DN nợ đọng tiền BHXH, Thanh tra sở LĐ
TB&XH, Thanh tra chuyên ngành của BHXH ban hành các quyết định xử phạt hành
chính. Nếu đơn vị cố tình không chấp hành thì thực hiện biện pháp buộc trích tiền từ
tài khoản ngân hàng theo quy định tại Thông tƣ liên tịch số 03/2008/TTLT-
BLĐTBXH-BTC-NHNN ngày 18/02/2008 giữa liên bộ Bộ Lao động, Thƣơng binh
và Xã hội, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nƣớc hƣớng dẫn thủ tục buộc trích tiền từ
tài khoản tiền gửi của ngƣời SDLĐ để nộp tiền BHXH chƣa đóng, chậm đóng và
lãi phát sinh của số tiền chƣa đóng, chậm đóng vào quỹ BHXH. Tuy nhiên, khi áp
dụng vào thực tế thì gặp không ít trở ngại nhƣ: tài khoản của các đơn vị nợ BHXH
không có tiền hoặc có nhƣng rất ít, chỉ đủ để duy trì tài khoản; các ngân hàng không
chịu hợp tác. Đồng thời, thời gian qua, mặc dù BHXH Quận đƣợc Tòa các cấp
tuyên thắng kiện đòi DN nộp tiền BHXH thì việc thi hành án cũng gặp nhiều khó
khăn vì DN không có hoặc tẩu tán tài sản, chủ doanh nghiệp bỏ trốn. Việc xác minh
điều kiện thi hành án của các DN rất khó thực hiện. Cán bộ BHXH không có quyền
hạn yêu cầu DN phối hợp làm việc hoặc chấp hành viên còn thờ ơ.
- Trình độ đội ngũ cán bộ, viên chức và công tác đào tạo, bồi dƣỡng

74
+ Nhân sự BHXH quận chuyên về công tác đôn đốc nợ, thanh tra kiểm tra
còn mỏng. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, viên chức thuộc
BHXH quận Gò Vấp tuy đã đƣợc cải thiện hơn trƣớc, nhƣng với khối lƣợng công
việc khá lớn.
+ Công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ đã đƣợc chú trọng nhƣng chƣa đem
lại hiệu quả cao. Số đợt tập huấn về chuyên môn nghiệp vụ mỗi năm còn ít, chỉ 1-2
đợt; các đồng chí cán bộ nguồn chƣa tham gia các lớp trung cấp chính trị và bồi
dƣỡng quản lý nhà nƣớc.
- Công tác tuyên truyền: Hoạt động tuyên truyền vẫn còn chung chung, chƣa
sát với từng đối tƣợng cụ thể; hình thức tuyên truyền chƣa đa dạng, chƣa phổ biến
rộng rãi đến đông đảo NLĐ, nhất là lao động trong các DN, đơn vị tƣ nhân, dẫn đến
một số bộ phận NLĐ chƣa nắm bắt, chƣa hiểu biết nhiều về các chế độ chính sách
BHXH để tự bảo vệ mình hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền bảo vệ quyền lợi cho
mình. Bên cạnh đó, vai trò của tổ chức công đoàn tại các DN còn yếu kém chƣa
phát huy đƣợc hết năng lực, chƣa bảo vệ đƣợc quyền lợi chính đáng cho NLĐ.
- Ứng dụng CNTT: Chƣa có sự đồng nhất, tƣơng thích về phần mềm ứng
dụng giữa cơ quan BHXH và các đơn vị tham gia BHXH do đơn vị đƣợc tự lựa
chọn nhà cung cấp phần mềm BHXH. Phần mềm hoạt động chƣa ổn định, còn
chậm, tình trạng không tìm thấy hồ sơ trên ứng dụng vẫn xảy ra thƣờng xuyên; thao
tác phức tạp; khả năng sử dụng CNTT của một bộ phận cán bộ chuyên môn còn hạn
chế, lúng túng là những khó khăn mà BHXH Quận đang gặp phải trong giao dịch
BHXH điện tử. Đối với các đơn vị sử dụng lao động, một số DN quen với cách làm
cũ, do đó còn lúng túng khi áp dụng CNTT trong việc giải quyết các thủ tục với cơ
quan BHXH.

75
TÓM TẮT CHƢƠNG 2
Chƣơng 2 nói về thực trạng quản lý thu BHXH trên địa bàn quận Gò Vấp
trong phạm vi nghiên cứu đề tài từ năm 2012 đến năm 2016, trong đó tác giả đã nêu
về tình hình tham gia BHXH bắt buộc của các đơn vị trú đóng trên địa bàn quận;
tình hình lao động tham gia BHXH của các DN; tình hình khai thác đơn vị mới; tình
hình đơn vị nợ và khởi kiện các đơn vị nợ tiền BHXH từ năm 2012 đến năm 2016.
Từ đó, tác giả đánh giá những mặt đã đạt đƣợc, những hạn chế và nguyên nhân của
hạn chế, cụ thể:
+ Những mặt đạt đƣợc: qua 5 năm công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại
Quận Gò Vấp có những bƣớc chuyển biến đáng kể, cụ thể: đối tƣợng tham gia
BHXH bắt buộc đƣợc mở rộng; công tác đôn đốc nợ đƣợc đẩy mạnh; số thu BHXH
hàng năm đều hoàn thành và vƣợt kế hoạch, năm sau cao hơn năm trƣớc; tỷ lệ nợ
BHXH đều duy trì ở mức thấp, dƣới 5%; công tác đào tạo, bồi dƣỡng cán bộ luôn
đƣợc chú trọng; nhiều hoạt động tuyên truyền về chính sách và pháp luật BHXH
đƣợc tổ chức; thủ tục hành chính đƣợc giảm thiểu, công khai, minh bạch; triển khai
và ứng dụng CNTT nhƣ phần mềm “Một cửa điện tử”, Công thông tin điện tử
ngành BHXH vào hoạt động quản lý thu BHXH.
+ Những hạn chế: Số lƣợng các DN ngoài quốc doanh và NLĐ tham gia
BHXH còn thấp; tình trạng nợ đọng có chiều hƣớng gia tăng; công tác quản lý thu,
đôn đốc thu nợ, thanh tra kiểm tra và tuyên truyền nên hiệu quả chƣa cao.
+ Nguyên nhân hạn chế: Nguyên nhân khách quan từ cuộc khủng hoảng kinh
tế; nguyên nhân chủ quan từ ngƣời SDLĐ và NLĐ; Hệ thống pháp lý về thu BHXH
còn lỏng lẻo, chƣa chặt chẽ; sự phối hợp giữa các phòng ban chức năng chƣa hiệu
quả; tình trạng các DN nợ tiền BHXH kéo dài vẫn còn tiếp diễn; công tác thanh tra,
kiểm tra còn nhiều hạn chế nhƣ số lƣợng chƣa nhiều, chất lƣợng không cao; chế
tài xử phạt vi phạm BHXH chƣa đủ sức răn đe; nhân sự chuyên về công tác đôn đốc
nợ, thanh tra kiểm tra còn mỏng; công tác tuyên truyền chƣa đạt đƣợc hiệu quả cao;
việc ứng dụng CNTT trong hoạt động quản lý thu BHXH chƣa có sự đồng nhất,
tƣơng thích về phần mềm; doanh nghiệp vẫn còn quen với cách làm cũ.

76
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ THU BHXH BẮT BUỘC TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN GÒ VẤP
3.1 Cơ sở dự báo xu hƣớng phát triển của BHXH quận Gò Vấp trong
những năm tới
3.1.1 Quan điểm của Đảng và nhà nước ta về chính sách ASXH
Có thể khẳng định chính sách BHXH và BHYT là những chính sách quan
trọng, có vai trò trụ cột trong hệ thống chính sách ASXH; tác động đến đời sống
kinh tế và chăm sóc sức khỏe của hầu hết các thành viên trong xã hội. Ngay từ
những ngày đầu thành lập Nhà nƣớc Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (02/09/1945),
Quốc hội đã thông qua Hiến pháp về chính sách BHXH, BHYT. Hiến pháp xác định
rõ: “Những ngƣời công dân già cả hoặc tàn tật không làm đƣợc việc thì đƣợc giúp
đỡ. Trẻ con đƣợc săn sóc về mặt giáo dƣỡng”. Sau đó Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký
các Sắc lệnh quy định về chế độ BHXH, điều kiện nghỉ hƣu, quỹ hƣu trí, mức
hƣởng thụ và các cơ quan tổ chức thực hiện chính sách BHXH. Đây là những định
hƣớng về chính sách BHXH, BHYT đầu tiên của nƣớc ta, mang ý nghĩa nhân văn
sâu sắc và cao đẹp, thể hiện tầm nhìn chiến lƣợc của Đảng, Nhà nƣớc và Chủ tịch
Hồ Chí Minh.
Xuất phát từ tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT đối với sự phát
triển kinh tế - xã hội của đất nƣớc, trong những năm qua, Đảng và Nhà nƣớc đã kịp
thời ban hành các văn bản để tăng cƣờng lãnh đạo và thực hiện các chế độ BHXH,
BHYT trong tình hình mới nhƣ: Chỉ thị 15-CT/TW ngày 26/05/1997 của Bộ Chính
trị về tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng thực hiện chính sách BHXH, Chỉ thị 38-
CT/TW ngày 07/09/2009 của Ban bí thƣ về "Đẩy mạnh công tác BHYT trong tình
hình mới". Đặc biệt, thể chế hóa các quan điểm của Đảng, Quốc hội đã thông qua
Luật BHXH năm 2006, Luật BHYT năm 2008. Nhƣ vậy, hệ thống chính sách, pháp
luật về BHXH, BHYT từng bƣớc đƣợc hoàn thiện phù hợp với phát triển kinh tế -
xã hội của đất nƣớc.
Ngày 22/11/2012, Ban Chấp hành Trung ƣơng Đảng khóa XI ban hành Nghị
quyết số 21-NQ/TW ngày 22/11/2012 về tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng đối với

77
công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020. Nghị quyết thể hiện sự quan tâm sâu
sắc và sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT. Nghị quyết
còn xác định rõ tầm quan trọng, vai trò trụ cột của chính sách BHXH, BHYT trong
hệ thống ASXH; quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển BHXH,
BHYT đến năm 2020.
3.1.2 Chiến lược phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm 2020
Ngày 23/07/2013, Thủ tƣớng Chính phủ đã ban hành Quyết định số
1215/QĐ-TTg phê duyệt chiến lƣợc phát triển ngành BHXH Việt Nam đến năm
2020. Một số mục tiêu đƣợc đƣa ra:
+ Phát triển ngành Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo hƣớng hiện đại, đảm bảo
đủ năng lực và điều kiện để nâng cao chất lƣợng, hiệu quả phục vụ và tổ chức thực
hiện chính sách BHXH, BHYT, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và
hội nhập quốc tế.
+ Phấn đấu đến năm 2020 có khoảng 50% lực lƣợng lao động tham gia
BHXH; 35% lực lƣợng lao động tham gia BHTN và trên 80% dân số tham gia
+ Tiêu chuẩn hóa quy trình nghiệp vụ và quản lý đối tƣợng, đảm bảo chậm
nhất đến năm 2015 phải hoàn thành việc áp dụng hệ thống quản lý chất lƣợng theo
tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của các cơ quan trong toàn ngành;
mỗi công dân tham gia BHXH, BHYT đƣợc cấp một số định danh và thống nhất
với số định danh công dân do Nhà nƣớc quy định để phục vụ và quản lý quá trình
thu, giải quyết chính sách, chi trả các chế độ BHXH, BHTN, BHYT một cách chính
xác và thuận tiện.
+ Kiện toàn hệ thống tổ chức bộ máy ngành BHXH Việt Nam, nâng cao
năng lực quản lý và thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức để tổ
chức thực hiện, góp phần đảm bảo sự phát triển ổn định, bền vững của chính sách
BHXH, BHYT.

78
+ Hoàn thiện hạ tầng CNTT (mạng máy tính, máy chủ, máy trạm, an ninh
mạng, trung tâm dữ liệu ngành và hệ thống phần mềm, cơ sở dữ liệu, dịch vụ công
trực tuyến trên mạng Internet) để giải quyết các chính sách, chế độ BHXH, BHYT.
+ Xây dựng hệ thống trụ sở làm việc khang trang, hiện đại, thuận lợi cho
giao dịch và phục vụ; đảm bảo yêu cầu về quy mô và công năng sử dụng lâu dài.
3.1.3 Sự phát triển nền kinh tế nước ta giai đoạn 2016-2020
3.1.3.1 Cả nước
Tại hội thảo khoa học quốc tế “Dự báo kinh tế - xã hội phục vụ lập kế hoạch
trung hạn trong bối cảnh hội nhập quốc tế” đƣợc tổ chức ngày 02/12/2015 tại Hà
Nội, nhóm nghiên cứu của Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế - xã hội quốc gia
(NCIF) đã đƣa ra 3 kịch bản về triển vọng kinh tế Việt Nam 2016 – 2020, trong đó
kịch bản trung bình đƣợc coi là kịch bản chủ đạo với khả năng xảy ra cao nhất. Giả
thiết tăng trƣởng kinh tế thế giới tiếp tục ổn định ở mức trung bình 4%:
+ Đầu tƣ khu vực nhà nƣớc đƣợc cải thiện hơn về tốc độ và hiệu quả và giữ
vai trò điều tiết nền kinh tế;
+ Điều hành chính sách có nhiều cải thiện, thủ tục pháp lý và môi trƣờng đầu
tƣ tiếp tục đƣợc cải thiện. Tốc độ tăng đầu tƣ trung bình giai đoạn tăng 7%. Mô hình
kinh tế phần nào đƣợc chuyển đổi nhƣng về cơ bản vẫn là nền kinh tế tăng
trƣởng dựa vào vốn và nhập siêu;
+ Hệ thống tài chính khá ổn định, điều hành chính sách tài khóa và tiền tệ
tƣơng đối linh hoạt. Các hiệp ƣớc quốc tế có hiệu lực, giúp đầu tƣ và xuất khẩu
Việt Nam cải thiện hơn. Tăng trƣởng kinh tế toàn giai đoạn 2016-2020 có thể đạt
mức 6,67%, trong khi lạm phát duy trì ở mức thấp, khoảng 5% [26].
Bên cạnh đó, trong một phân tích khác từ Ban Phân tích dự báo của NCIF,
giai đoạn 2016-2020, nền kinh tế Việt Nam đƣợc dự báo sẽ thoát khỏi giai đoạn suy
giảm và bắt đầu vào chu kỳ phục hồi mới nhờ vào sự hỗ trợ từ các hiệp định thƣơng
mại, lực đẩy từ các doanh nghiệp FDI và nhu cầu bên ngoài, cùng với quá trình tái
cấu trúc nền kinh tế, cải cách về thể chế và môi trƣờng kinh doanh. Cụ thể:

Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc

Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc

Similaire à Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc (17)

Plus de Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥳🥳 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤

Plus de Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói 🥳🥳 Liên hệ ZALO/TELE: 0917.193.864 ❤❤ (20)

Dernier

Dernier (20)

Quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc trên địa bàn Quận Gò Vấp, Thành phố Hồ Chí Minh.doc