MANAGING ORGANIZATIONAL KNOWLEDGE مدیریت دانش به زبان فارسی

1. ‫از‬ ‫هیجدهم‬ ‫فصل‬ ‫ارائه‬
‫بزرگ‬ ‫های‬ ‫ذهن‬ ‫کتاب‬
‫سازمانی‬ ‫دانش‬ ‫مدیریت‬
‫شناختی‬ ‫روش‬ ‫و‬ ‫نظری‬ ‫مبانی‬
‫استاد‬:‫واعظی‬ ‫دکتر‬ ‫آقای‬ ‫جناب‬
‫دهنده‬ ‫ارائه‬:‫زاده‬ ‫عرب‬ ‫مهدی‬‫یکتا‬
‫تهران‬ ‫دانشگاه‬ ‫دکتری‬ ‫دانشجوی‬
‫بهار‬1398

2. 6/19/2019 2
•‫خانوادگی‬ ‫نام‬ ‫و‬ ‫نام‬:‫ایکوجیرو‬‫نوناکا‬/Ikujiro Nonaka/野中 郁次郎
•‫متولد‬:1935‫ژاپن‬
•‫حیات‬ ‫قید‬ ‫در‬
•‫بیوگرافی‬:‫لیسانس‬ ‫فوق‬ ، ‫توکیو‬ ‫واسدا‬ ‫دانشگاه‬ ‫از‬ ‫سیاسی‬ ‫علوم‬ ‫لیسانس‬ ، ‫ژاپنی‬ ‫سازمانی‬ ‫پرداز‬ ‫تئوری‬MBA‫از‬ ‫کار‬ ‫و‬ ‫کسب‬ ‫مدیریت‬ ‫دکتری‬ ‫و‬
‫نظریه‬ ‫با‬ ‫شده‬ ‫شناخته‬ ، ‫برکلی‬ ‫کالیفرنیا‬ ‫دانشگاه‬knowledge-based management of companies‫دانش‬ ‫تولید‬ ‫مدل‬ ‫معرفی‬ ،
SECI‫اسکرام‬ ‫متدولوژی‬ ‫و‬.
•‫اسکرام‬‫یک‬‫چارچوب‬‫تولید‬‫افزار‬‫نرم‬‫از‬‫سری‬‫روش‬‫های‬‫تفکر‬‫چابک‬‫باشد‬‫می‬.
•‫این‬‫روش‬‫در‬‫سال‬198۶‫توسط‬‫هیروتاکا‬‫تاکوچی‬‫و‬‫ایکوجیرو‬‫نوناکا‬‫به‬‫عنوان‬‫یک‬‫خط‬‫مشی‬‫جدید‬‫برای‬‫تولید‬‫افزارهای‬‫نرم‬‫تجاری‬‫که‬‫باید‬‫قابلیت‬
‫سرعت‬‫در‬‫تولید‬‫و‬‫انعطاف‬‫پذیری‬‫را‬‫داشته‬،‫باشند‬‫عرضه‬‫گردید‬.‫اسم‬‫اسکرام‬‫از‬‫یک‬‫نوع‬‫بازی‬‫در‬‫فوتبال‬‫راگبی‬‫آمده‬‫است‬.
•Scrum Master‫حفظ‬ ‫و‬ ‫نگهداری‬ ‫وظیفه‬ ‫که‬ ‫باشد‬‫می‬ ‫گر‬ ‫تسهیل‬ ‫یک‬‫فرآیند‬‫دارد‬ ‫برعهده‬ ‫را‬.
•Product Owner‫که‬‫نماینده‬‫ذینفعان‬Stakeholders‫و‬ ‫پروژه‬business‫است‬.
•Team Member‫گروه‬ ‫یک‬ ‫از‬ ‫عضوی‬cross-function‫بین‬ ً‫ال‬‫معمو‬ ‫که‬ ‫است‬3‫تا‬9‫هستند‬ ‫نفر‬.‫تحلیل‬ ‫عملیات‬ ‫افراد‬ ‫این‬٫‫طراحی‬٫،‫سازی‬‫پیاده‬
‫و‬ ‫تست‬...‫دهند‬‫می‬ ‫انجام‬ ‫را‬.
‫است‬ ‫ممنوع‬ ‫اسکرام‬ ‫در‬ ‫شده‬ ‫گفته‬ ‫نقش‬ ‫سه‬ ‫جز‬ ‫به‬ ‫سمت‬ ‫یا‬ ‫نقش‬ ‫نوع‬ ‫هر‬ ‫تعریف‬.‫د‬ ‫متفاوتی‬ ‫های‬‫سمت‬ ‫توانند‬‫نمی‬ ‫تیم‬ ‫اعضای‬ ‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬‫باشند‬ ‫اشته‬.

3. 6/19/2019 3
‫انقالب‬‫دانش‬:
‫در‬‫یکی‬‫دو‬‫دهه‬‫اخیر‬‫دانشمندان‬‫اذعان‬‫داشته‬‫اند‬‫که‬‫اساس‬‫رقابت‬‫در‬‫حال‬‫تغییر‬‫بوده‬‫و‬‫موفقیت‬‫سازمان‬‫ها‬‫به‬‫سمت‬‫میزان‬‫تأکید‬‫و‬‫توجه‬
‫آنان‬‫بر‬‫دانش‬‫مرتبط‬‫است‬.‫این‬،‫مسئله‬‫بسیاری‬‫از‬‫سازمان‬‫های‬‫پیشرفته‬‫را‬‫بر‬‫آن‬‫داشت‬‫تا‬‫دانش‬‫را‬‫در‬‫سازمان‬‫خود‬‫مدیریت‬‫کرد‬‫ه‬‫و‬‫آن‬‫را‬‫به‬
‫بهترین‬‫شکل‬‫ممکن‬‫مورد‬‫استفاده‬‫قرار‬‫دهند‬.‫همچنین‬‫تأکید‬‫و‬‫توجه‬‫بیشتر‬‫بر‬‫منابع‬،‫انسانی‬‫به‬‫ویژه‬‫در‬‫زمینۀ‬‫به‬‫اشتراک‬‫گذاری‬‫دانش‬‫و‬
‫فرهنگ‬‫سازمانی‬‫مورد‬‫توجه‬‫ویژه‬‫ای‬‫قرار‬‫گرفت‬.
http://www.kmworld.com/Articles/Editorial/Features/KMWorld-
100-Companies-That-Matter-in-Knowledge-Management-2018-
123291.aspx
‫ارزیابی‬ ‫های‬ ‫شاخصه‬:
•‫ها‬ ‫قابلیت‬
•‫ها‬ ‫موفقیت‬
•‫مشتریان‬
•‫نوآوری‬ ‫و‬ ‫خالقیت‬
•‫دانش‬ ‫تولید‬ ‫در‬ ‫بزرگی‬ ‫بسیار‬ ‫جهش‬ ‫اخیر‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫اینکه‬ ‫به‬ ‫سازمان‬ ‫این‬ ‫اذعان‬‫در‬
‫هوش‬ ‫چون‬ ‫های‬ ‫فناوری‬ ‫عملیاتی‬ ‫معرفی‬ ‫است‬ ‫آمده‬ ‫بوجود‬ ‫ها‬ ‫سازمان‬ ‫سطح‬
‫جابجا‬ ‫را‬ ‫دانش‬ ‫و‬ ‫علم‬ ‫تولید‬ ‫مرزهای‬ ‫شدت‬ ‫به‬ ‫دیجیتال‬ ‫دستیارهای‬ ‫و‬ ‫مصنوعی‬‫کرده‬
‫است‬.

4. 6/19/2019 4
‫مدیریت‬‫دانش‬:
•‫مقوله‬‫مدیریت‬‫دانش‬‫در‬‫اوایل‬‫دهۀ‬1990‫به‬‫طور‬‫جدی‬‫وارد‬‫مباحث‬‫سازمانی‬‫شد‬‫که‬‫تعدادی‬‫از‬‫نظران‬‫صاحب‬‫مدیریت‬‫در‬‫گیری‬‫شکل‬
‫مبانی‬‫نظری‬‫مدیریت‬‫دانش‬‫نقش‬‫مهمی‬‫داشتند‬‫که‬‫در‬‫میان‬‫ها‬‫آن‬‫افراد‬‫مشهوری‬‫چون‬‫پیتر‬،‫دراکر‬‫پل‬‫استراسمن‬‫و‬‫پیتر‬‫سن‬‫گه‬(‫سنج‬)
‫در‬‫آمریکا‬‫دیده‬‫شوند‬‫می‬.‫دراکر‬‫و‬‫استراسمن‬‫بر‬‫اهمیت‬‫فز‬‫آ‬‫یندۀ‬‫اطالعات‬‫و‬ِ‫ش‬‫دان‬‫آشکار‬(‫عینی‬)،‫به‬‫عنوان‬‫منابع‬‫مهم‬‫سازمان‬،‫ی‬‫تأکید‬
‫کردند‬‫و‬‫پیتر‬‫سنگه‬‫بر‬‫های‬‫سازمان‬‫یادگیرنده‬‫به‬‫عنوان‬‫ُعد‬‫ب‬‫فرهنگی‬‫مدیریت‬‫دانش‬‫تمرکز‬‫داشت‬.
•‫در‬‫دهه‬19۶0،‫پیتر‬،‫دراکر‬‫اولین‬‫کسی‬‫بود‬‫که‬‫از‬‫مفهوم‬‫کارکنان‬‫علمی‬‫و‬«‫جامعه‬‫علمی‬»‫استفاده‬‫کرد‬.‫او‬‫بعدها‬‫اظهار‬‫داشت‬‫ک‬‫ه‬
،‫دانش‬‫تنها‬‫منبع‬‫معنادار‬‫برای‬‫فعالیت‬‫های‬‫سازمانی‬‫است‬.‫دیدگاه‬‫های‬‫دراکر‬‫نقش‬‫بسزایی‬‫در‬‫بررسی‬‫نحوه‬‫ایجاد‬‫دانش‬‫و‬‫ارزی‬‫ابی‬
‫فرآیندها‬‫و‬‫ساز‬‫و‬‫کارهای‬‫ذیربط‬‫داشته‬‫اند‬.‫نوناکا‬‫خاطرنشان‬‫می‬‫سازد‬‫که‬‫فن‬‫آوری‬‫اطالعات‬‫کافی‬‫نیست‬‫و‬‫تجارب‬‫انسانی‬‫و‬‫دانش‬
‫ضمنی‬‫نقش‬‫بسیار‬‫مهمی‬‫در‬‫تولید‬‫دانش‬‫جدید‬‫دارند‬.،ً‫ا‬‫نهایت‬‫نوناکا‬‫بر‬‫اهمیت‬‫وجود‬‫مدیریت‬‫میانی‬‫در‬‫سازمان‬‫ها‬‫تأکید‬‫می‬‫کند‬.
•‫بنابراین‬،‫ایده‬‫های‬‫نوناکا‬‫به‬‫بخشی‬‫مهم‬‫از‬‫بدنه‬‫تفکر‬‫مدیریت‬‫علمی‬‫تبدیل‬‫شد‬‫شاید‬‫بتوان‬‫گفت‬‫ترین‬‫وسیع‬‫کار‬‫ت‬‫حقیقاتی‬‫در‬‫زمینۀ‬
‫مدیریت‬‫دانش‬‫تا‬‫امروز‬‫در‬‫سال‬1999‫توسط‬‫نانوکا‬‫و‬‫تاکوچی‬‫با‬‫نام‬«‫چگونه‬‫های‬‫شرکت‬‫ژاپنی‬‫نوآوری‬‫و‬‫پویایی‬‫را‬‫به‬‫وجود‬
‫آورند؟‬‫می‬»‫صورت‬‫پذیرفته‬‫است‬.‫نهایت‬‫اینکه‬‫مدیریت‬‫دانش‬‫به‬‫وجود‬‫آمده‬‫است‬‫تا‬‫جایگاه‬‫خود‬‫را‬‫با‬‫ارائۀ‬‫راه‬‫های‬‫حل‬‫متنوع‬‫و‬‫م‬‫تفاوت‬
‫در‬‫مقابل‬‫مفاهیم‬‫مدیریت‬‫کیفیت‬‫جامع‬‫و‬‫مهندسی‬‫مجدد‬‫باز‬‫نماید‬

5. 6/19/2019 5
‫شرکت‬‫های‬‫دانش‬‫آفرین‬:
‫ایکوجیرو‬‫نوناکا‬‫و‬‫هیروتاکا‬‫تاکیوچی‬‫در‬‫کتاب‬‫شان‬‫با‬‫عنوان‬‫شرکت‬‫های‬‫دانش‬‫آفرین‬:‫چگونه‬‫های‬‫شرکت‬‫ژاپنی‬‫نوآوری‬‫و‬‫پ‬‫ویایی‬‫را‬‫به‬
‫وجود‬‫آورند‬‫می‬‫؟‬،‫استدالل‬‫می‬‫کنند‬‫که‬‫موفقیت‬‫شرکت‬‫های‬‫ژاپنی‬‫به‬‫دلیل‬‫مهارت‬‫ها‬‫و‬‫تخصص‬‫آنها‬‫در‬‫زمینه‬‫تولید‬‫علم‬‫به‬‫ویژه‬
‫نوآوری‬‫های‬‫مستمر‬‫است‬.‫آنها‬‫معتقدند‬‫که‬‫شرکت‬‫ها‬‫باید‬‫در‬‫این‬‫مسیر‬‫به‬‫عالیم‬‫و‬‫موضوعات‬‫تازه‬‫ای‬‫دسترسی‬‫داشته‬‫باشند‬.‫این‬‫کتاب‬
‫که‬‫ترکیبی‬‫از‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحلیل‬‫های‬‫نظری‬‫و‬‫فلسفی‬‫همراه‬‫با‬‫بیان‬‫مطالعات‬‫موردی‬،‫است‬‫تالش‬‫می‬‫کند‬‫تا‬‫عوامل‬‫پیچیده‬‫فع‬‫ال‬‫در‬
‫سیستم‬‫های‬‫سازمانی‬‫را‬‫تشریح‬‫کند‬.
‫گروه‬‫بندی‬‫از‬‫منظر‬‫نوع‬‫دانش‬:‫دانش‬‫ضمنی‬‫و‬‫دانش‬‫تصریحی‬
‫دانش‬‫ضمنی‬(‫تلویحی‬،‫ذهنی‬،‫پنهان‬):‫به‬‫دانشی‬‫اشاره‬‫دارد‬‫که‬‫در‬‫پی‬،‫ها‬‫تجربه‬،‫ها‬‫مهارت‬‫و‬‫های‬‫دانایی‬،‫شخصی‬‫در‬‫اذهان‬‫مردم‬
‫جوامع‬‫پدید‬،‫آید‬‫می‬‫و‬‫به‬‫آسانی‬‫تن‬‫به‬‫نمایش‬‫و‬‫بیان‬‫صریح‬‫دهد‬‫نمی‬.(‫مثل‬‫تشخیص‬‫ایراد‬‫موتور‬‫از‬‫روی‬‫صدای‬‫آن‬)‫دانش‬‫ض‬‫منی‬
‫نوعی‬‫دانش‬‫است‬‫که‬‫در‬‫روحیه‬‫و‬‫روان‬‫و‬‫درک‬‫انسان‬‫ها‬‫نهفته‬‫و‬‫شخصی‬‫است‬‫و‬‫فرموله‬‫کردن‬‫آن‬‫بسیار‬‫مشکل‬‫است‬‫و‬‫توان‬‫نمی‬‫آن‬‫ر‬‫ا‬
‫توضیح‬‫داد‬‫یا‬‫به‬‫دیگران‬‫انتقال‬‫داد‬‫و‬‫قابل‬‫کدگذاری‬‫نبوده‬‫چالش‬‫اصلی‬‫مدیریت‬‫دانش‬‫نیز‬‫تبدیل‬‫هر‬‫چه‬‫بیشتر‬‫و‬‫بهتر‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫به‬
‫دانش‬‫تصریحی‬‫است‬.
‫دانش‬‫تصریحی‬(‫عینی‬،‫آشکار‬):‫دانشی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫روشنی‬‫تدوین‬‫و‬‫تعریف‬‫شود‬‫و‬‫به‬‫سادگی‬‫و‬‫بدون‬‫ابهام‬‫بیان‬‫گردد‬‫و‬‫در‬‫پایگاه‬
‫اطالعاتی‬‫کدگذاری‬‫و‬‫ذخیره‬‫شود‬.

6. 6/19/2019 6
•‫دیدگاه‬‫نوناکا‬‫و‬‫تاکیوچی‬‫نمایانگر‬‫تضاد‬‫میان‬‫فلسفه‬‫های‬‫غربی‬‫و‬‫شرقی‬‫است‬.
•‫در‬،‫غرب‬‫دانش‬‫به‬‫صورت‬،‫رسمی‬‫عاری‬‫از‬،‫ابهام‬،‫سیستماتیک‬‫علمی‬‫و‬‫دربرگیرنده‬‫تجزیه‬‫و‬‫تحلیل‬‫و‬‫تفسیر‬‫داده‬‫ها‬‫و‬‫اطالعات‬‫است‬.‫دانش‬‫جدید‬
‫مستند‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫سپس‬‫از‬‫طریق‬‫ابزار‬‫آموزش‬‫رسمی‬‫مبادله‬‫می‬‫شود‬.‫محققان‬‫این‬‫نوع‬‫دانش‬‫را‬«‫عینی‬»‫می‬‫نامند‬.‫این‬‫دانش‬ً‫ا‬‫عمدت‬‫از‬‫طری‬‫ق‬‫بانک‬
‫های‬‫اطالعاتی‬‫و‬‫دستورالعمل‬‫های‬‫صادر‬‫شده‬‫مدیریت‬‫می‬‫شود‬.
•‫ایرادی‬‫که‬‫نوناکا‬‫و‬‫تاکیوچی‬‫گرفتند‬‫بخشی‬‫است‬‫چون‬‫تخصص‬،‫تجربه‬‫و‬‫نگرش‬‫ها‬‫و‬‫بینش‬‫های‬‫انسانی‬‫به‬‫عنوان‬‫منابع‬‫علم‬‫و‬‫دانش‬‫که‬‫نادیده‬‫گرفته‬
‫می‬‫شوند‬.
•‫به‬‫اعتقاد‬‫نوناکا‬‫و‬‫تاکیوچی‬،‫دانش‬‫عینی‬‫و‬‫ضمنی‬‫نه‬‫تنها‬‫از‬‫هم‬‫جدا‬‫نیستند‬‫بلکه‬‫مکمل‬‫یکدیگرند‬.‫شرکت‬‫های‬‫موفق‬‫ژاپنی‬‫قاد‬‫رند‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫را‬
‫به‬‫دانش‬‫عینی‬‫تبدیل‬‫کنند‬‫لذا‬‫دانشی‬‫که‬‫افراد‬‫کسب‬‫می‬،‫کنند‬‫به‬‫دانش‬‫سازمانی‬‫تبدیل‬‫و‬‫در‬‫میان‬‫همکاران‬‫مبادله‬‫می‬‫شود‬.
•‫نوناکا‬‫و‬‫تاکیوچی‬‫این‬‫تعامل‬‫را‬«‫تبدیل‬‫دانش‬»‫می‬‫نامند‬.‫آنها‬‫چهار‬‫روش‬‫را‬‫برای‬‫تبدیل‬‫دانش‬‫معرفی‬‫می‬‫کنند‬‫که‬ً‫ا‬‫اصطالح‬SECI‫نامیده‬‫می‬‫شوند‬:
•‫اجماع‬‫گرایی‬(‫اجتماعی‬‫سازی‬)
•‫برون‬‫گرایی‬(‫بیرونی‬‫سازی‬)
•‫ترکیب‬(‫ارتباط‬‫و‬‫اتصال‬)
•‫درون‬‫گرایی‬(‫بیرونی‬‫سازی‬)
‫تبدیل‬(‫انتقال‬)‫دانش‬:
‫شرکت‬‫دانش‬،‫آفرین‬‫در‬‫بسیاری‬‫از‬‫مطالعات‬‫موردی‬‫دیده‬‫می‬‫شود‬‫که‬ً‫ا‬‫عمدت‬‫مبتنی‬‫بر‬‫شرکت‬‫های‬‫بزرگ‬‫و‬‫معتبر‬‫ژاپنی‬‫هستند‬‫همانند‬‫مات‬‫سوشیتا‬،
‫کانن‬،‫هوندا‬‫و‬‫نیسان‬.‫بسیاری‬‫از‬‫مطالعات‬‫موردی‬‫مؤید‬«‫انتقال‬‫دانش‬»‫هستند‬‫که‬‫به‬‫موجب‬،‫آن‬‫دانش‬‫سازمانی‬‫در‬‫طول‬‫توسعه‬‫محصوالت‬‫جد‬‫ید‬‫در‬
‫یک‬‫بخش‬‫خلق‬‫و‬‫سپس‬‫به‬‫دیگر‬‫بخش‬‫های‬‫سازمان‬‫منتقل‬‫می‬‫شود‬.ً‫ال‬‫مث‬‫دانش‬‫خلق‬‫شده‬‫در‬‫کانن‬‫به‬‫هنگام‬‫توسعه‬‫دستگاه‬‫های‬‫کوچک‬‫ک‬‫پی‬‫آن‬‫در‬
‫دهه‬1980،ً‫ا‬‫بعد‬‫در‬‫بخش‬‫های‬‫دیگر‬‫این‬‫شرکت‬‫نیز‬‫مورد‬‫استفاده‬‫قرار‬‫گرفت‬.‫دانش‬‫به‬‫دست‬‫آمده‬‫از‬‫این‬،‫محصول‬‫برای‬‫تولید‬‫محصوالت‬‫دیگ‬‫ری‬
‫همچون‬‫چاپگرها‬‫نیز‬‫به‬‫کار‬‫گرفته‬‫شد‬.‫همچنین‬‫دانش‬‫خلق‬‫شده‬‫در‬‫فرآیند‬‫تولید‬‫منجر‬‫به‬‫اتوماسیون‬‫تولید‬‫دیگر‬‫دستگاه‬‫های‬‫کپی‬‫ش‬‫د‬.‫ضمنا‬‫دانش‬‫به‬
‫دست‬‫آمده‬‫از‬‫نحوه‬‫فعالیت‬‫مدیران‬‫میانی‬‫و‬‫فعالیت‬‫های‬‫چند‬‫منظوره‬،‫نیز‬‫بر‬‫کل‬‫سیستم‬‫مدیریت‬‫این‬‫شرکت‬‫تأثیر‬‫می‬‫گذارد‬.

7. 6/19/2019 7
‫فصل‬ ‫مقدمه‬
•‫اگرچه‬‫در‬‫مورد‬‫دانش‬‫های‬‫بحث‬‫زیادی‬‫صورت‬‫گرفته‬‫است‬‫اما‬‫هنوز‬‫توانیم‬‫نمی‬‫ادعا‬‫کنیم‬‫که‬‫در‬‫مورد‬‫دانش‬‫و‬‫نحوه‬‫تولید‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫آن‬‫به‬‫ا‬‫طالعات‬
‫کافی‬‫دست‬‫یافته‬‫ایم‬.‫یکی‬‫از‬‫مشکالتی‬‫که‬‫در‬‫راه‬‫ارائه‬‫یک‬‫نظریه‬‫در‬‫مورد‬‫تولید‬‫دانش‬‫وجود‬‫دارد‬‫این‬‫است‬‫که‬‫توانیم‬‫نمی‬‫دانش‬‫را‬‫به‬‫تنهایی‬‫به‬‫شیوه‬
‫اثبات‬‫گرایی‬‫که‬‫بنای‬‫فلسفی‬‫علومی‬‫چون‬‫اقتصاد‬‫و‬‫مدیریت‬‫را‬‫تشکیل‬‫دهد‬‫می‬‫را‬‫مورد‬‫مطالعه‬‫قرار‬‫دهیم‬.‫برای‬‫درک‬‫بهتر‬‫ماهی‬‫ت‬‫دانش‬‫و‬‫نحوه‬‫ارتباط‬
‫ها‬‫سازمان‬‫با‬‫دانش‬‫باید‬‫های‬‫انگاره‬‫هستی‬‫شناسی‬‫و‬‫معرفت‬‫شناسی‬‫را‬‫بشناسیم‬.
•‫علم‬‫مدیریت‬‫مانند‬‫های‬‫سایرحوزه‬‫علوم‬‫اجتماعی‬‫کوشد‬‫می‬‫با‬‫علوم‬‫طبیعی‬‫رقابت‬‫کند‬.‫به‬‫همین‬،‫دلیل‬‫خواسته‬‫یا‬،‫ناخواسته‬‫اثبات‬‫گرای‬‫ی‬‫به‬‫عنوان‬
‫انگاره‬‫غالب‬‫و‬‫مبنای‬‫علوم‬‫مدیریت‬‫برگزیده‬‫شده‬‫است‬.‫اگرچه‬‫این‬‫انگاره‬‫نه‬‫فقط‬‫برای‬‫علوم‬‫اجتماعی‬‫بلکه‬‫ها‬‫حتی‬‫برای‬‫علوم‬‫طبیعی‬‫ن‬‫یز‬
‫هایی‬‫محدودیت‬،‫دارد‬‫اما‬‫به‬‫دلیل‬‫داشتن‬‫هایی‬‫ویژگی‬‫همچون‬‫جدا‬‫کردن‬‫عینیت‬-،‫ذهنیت‬‫اقناع‬‫روابط‬‫سببی‬‫منطقی‬‫میان‬،‫اشیا‬‫و‬‫اقناع‬‫عمو‬‫میت‬‫و‬
‫تکرارپذیری‬،‫خود‬‫به‬‫پژوهشگران‬‫یک‬‫روش‬«‫علمی‬»‫برای‬‫درک‬‫دنیا‬‫ارائه‬‫داده‬‫است‬.‫مبنای‬‫این‬‫نگرش‬‫این‬‫است‬‫که‬‫توانیم‬‫می‬«‫حقایق‬»‫ع‬‫ینی‬‫و‬
‫قوانین‬‫جهانی‬‫در‬‫مورد‬‫نحوه‬‫ارتباط‬‫یافتن‬‫این‬‫حقایق‬‫را‬‫کشف‬‫کنیم‬.‫در‬‫علم‬‫مدیریت‬‫سازمان‬‫مانند‬‫یک‬‫ماشین‬‫پردازش‬‫اطالعات‬‫عمل‬‫می‬،‫کند‬‫و‬‫به‬
‫دانشجویان‬‫این‬‫حوزه‬‫نیز‬‫گفته‬‫شود‬‫می‬‫فرضیات‬‫حقیقی‬‫را‬‫از‬‫فرضیات‬‫ارزشی‬‫جدا‬‫کنند‬‫تا‬‫مدیریت‬‫به‬‫یک‬‫علم‬‫تبدیل‬‫شود‬(‫س‬‫ا‬‫یمون‬،1945).
•‫من‬(‫نوناکا‬)‫نیز‬‫به‬‫عنوان‬‫دانشجوی‬‫دکتری‬‫دانشگاه‬،‫کالیفرنیا‬،‫برکلی‬‫تحت‬‫تاثیر‬‫این‬‫نگرش‬‫سازمانی‬‫قرار‬‫گرفته‬‫بودم‬.‫من‬‫با‬‫زاریابی‬‫را‬‫از‬‫فرانسیسکو‬
‫نیکوسیا‬‫آ‬‫موخته‬،‫بودم‬‫شخصی‬‫که‬‫مهم‬‫ترین‬‫کمک‬‫او‬‫این‬‫بود‬‫که‬‫فرآیند‬‫تصمیم‬‫مشتری‬‫را‬‫از‬‫دیدگاه‬‫پردازش‬‫اطالعات‬‫مفهو‬‫م‬‫سازی‬‫ک‬‫رده‬‫بود‬.‫بعد‬‫از‬
‫اینکه‬‫سه‬‫دوره‬‫جامعه‬‫شناسی‬‫را‬‫از‬‫دیدگاه‬‫نظری‬‫نیل‬‫اسملسر‬‫و‬‫آرتور‬‫استینچکامب‬،‫گذراندم‬‫از‬‫بازاریابی‬‫به‬‫علم‬‫سازمان‬‫تغییر‬‫جهت‬‫د‬‫ادم‬‫و‬‫دریافتم‬
‫چطور‬‫توانم‬‫می‬‫نظریه‬‫اجتماعی‬‫خودمان‬‫را‬‫بنا‬‫کنم‬.‫از‬‫آن‬‫زمان‬‫به‬،‫بعد‬‫به‬‫طور‬‫متمرکز‬‫روی‬‫نظریه‬‫اقتضایی‬‫کار‬‫کردم؛‬‫طبق‬‫این‬،‫نظریه‬‫س‬‫ازمان‬‫هویتی‬
‫است‬‫که‬‫بایستی‬‫نسبت‬‫به‬‫تنوع‬‫ایستادگی‬‫و‬‫با‬‫محیط‬‫سازگار‬‫شود‬.(‫نوناکا‬‫و‬،‫نیکوسیا‬1997).

8. 6/19/2019 8
‫حقیقت‬ ، ‫دانش‬
•‫دانش‬‫به‬‫طور‬‫سنتی‬«‫باور‬‫واقعی‬‫توجیه‬‫شده‬»‫تعریف‬‫می‬‫شود‬.‫یکی‬‫از‬‫مسائل‬‫اصلی‬‫در‬‫های‬‫حوزه‬‫مختلف‬‫شناسی‬‫هستی‬‫این‬‫است‬‫که‬‫ش‬‫خص‬‫چطور‬
‫تواند‬‫می‬‫باور‬‫ذهنی‬‫خود‬‫را‬‫به‬‫عنوان‬‫یک‬«‫حقیقت‬»‫عینی‬‫توجیه‬‫کند‬.‫به‬‫عبارت‬،‫دیگر‬‫مساله‬‫این‬‫است‬‫که‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫اینکه‬‫انسان‬‫عامل‬‫ی‬‫است‬‫که‬‫دانش‬
‫از‬‫طریق‬‫او‬‫درک‬‫یا‬‫تجربه‬،‫شود‬‫می‬‫آیا‬‫تواند‬‫می‬‫به‬‫هر‬‫شکلی‬‫از‬‫دانش‬‫که‬‫مستقل‬‫از‬‫ساخت‬‫ذهنی‬‫خودش‬‫باشد‬‫دست‬‫یابد؟‬(‫مورگان‬‫و‬‫اسمریچ‬،1980).
•‫اگرچه‬‫نگرش‬‫معرفت‬‫شناختی‬‫در‬‫گرایی‬‫اثبات‬‫از‬‫اینکه‬‫دنیا‬‫ازساختارهای‬‫ملموس‬‫ساخته‬‫شده‬‫است‬‫حمایت‬‫می‬‫کند‬‫اما‬‫فیلسوفان‬‫پدیده‬‫شناس‬‫عقیده‬
‫دارند‬‫بخشی‬‫از‬‫دنیا‬‫به‬‫صورت‬‫ذاتی‬‫حالت‬‫ذهنی‬‫دارد‬.
•‫تقسیم‬‫دکارتی‬‫و‬‫قدرت‬‫استدالل‬‫از‬‫نگرش‬‫دانش‬‫و‬‫حقیقت‬‫عینی‬‫در‬‫گرایی‬‫اثبات‬‫حمایت‬‫کند‬‫می‬.‫جان‬‫الک‬‫و‬‫برخی‬‫دیگر‬‫از‬‫فیلسوفان‬‫ع‬‫قیده‬‫دارند‬‫که‬
‫دانش‬‫انسان‬‫یک‬‫نمایش‬‫ذهنی‬‫درونی‬(‫یا‬‫تصویر‬‫آینه‬‫ای‬)‫از‬‫دنیای‬‫بیرون‬‫است‬‫که‬‫توان‬‫می‬‫آن‬‫را‬‫از‬‫طریق‬‫های‬‫نشانه‬‫زبان‬‫شناخی‬‫و‬‫ریاضی‬‫اتی‬‫توسط‬
‫استدالل‬‫توضیح‬‫داد‬.‫در‬‫نتیجه‬‫همه‬‫چیزهایی‬‫که‬‫فراتر‬‫از‬‫فکر‬/‫حواس‬‫هستند‬‫وجود‬‫ندارد‬‫و‬/‫یا‬‫بی‬‫ربط‬‫هستند‬.
•‫برخالف‬‫آنچه‬‫در‬‫باال‬‫گفته‬،‫شد‬‫فیلسوفان‬‫پدیده‬‫شناس‬‫عقیده‬‫دارند‬‫دانش‬‫امری‬،‫ذهنی‬‫وابسته‬‫به‬‫عواملی‬‫چون‬‫پدیده‬‫های‬‫زیستی‬‫و‬‫نو‬‫ع‬‫تفسیر‬‫آن‬
‫است‬(‫هاید‬‫ی‬‫گر‬،19۶2‫؛‬،‫هریل‬1970،1977‫؛‬‫مرلو‬-،‫پانتی‬19۶2).‫ها‬‫آن‬‫تقریبا‬‫مدعی‬‫هستند‬‫که‬‫دنیاهای‬‫ذهنی‬(‫روانی‬)‫و‬‫عینی‬(‫فیزیکی‬)‫در‬‫یک‬
‫ظهور‬‫مشترک‬‫و‬‫دیالکتیک‬‫تکامل‬‫یابند‬‫می‬.‫چون‬‫معنا‬‫از‬‫طریق‬‫تجربیات‬‫ظهور‬،‫کند‬‫می‬‫دانش‬‫ضمنی‬(‫ذهنی‬)‫به‬‫دانش‬‫پیشفرض‬‫تصری‬‫حی‬(‫عینی‬)
‫برتری‬‫دارد‬.‫دانش‬‫عملی‬‫غالبا‬‫بر‬‫دانش‬‫نظری‬‫برتری‬‫دارد‬(،‫هیاک‬1945‫؛‬،‫پوالنی‬1952،19۶۶).
•‫نظریه‬‫تولید‬،‫دانش‬‫دانش‬‫را‬‫امری‬‫فقط‬‫ذهنی‬‫داند‬‫نمی‬.‫در‬‫این‬،‫نظریه‬‫تولید‬‫دانش‬‫همچون‬‫فرآیندی‬‫در‬‫نظر‬‫گرفته‬‫شود‬‫می‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫دانش‬‫ضمنی‬
(‫ذهنی‬)‫و‬‫دانش‬‫صریح‬(‫عینی‬)‫به‬‫یکدیگر‬‫تبدیل‬‫شوند‬‫می‬(،‫نوناکو‬1991،1994‫؛‬‫نوناکو‬‫و‬،‫تاکوشی‬1995).‫مرزهای‬‫میان‬‫دانش‬‫صریح‬‫و‬‫ضمنی‬
‫پرمنفذ‬‫می‬‫دانند‬‫زیرا‬‫همه‬‫دانش‬‫و‬‫عمل‬‫در‬‫مولفه‬‫ضمنی‬‫جای‬‫دارند‬(،‫سوکاس‬199۶).‫اما‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫تا‬‫حدی‬‫بر‬‫مبنای‬‫دانش‬‫صریح‬‫کنونی‬‫ساخته‬
‫شده‬‫است‬‫زیرا‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫از‬‫طریق‬‫تجربه‬‫و‬‫مشا‬‫ه‬‫ده‬‫در‬‫دنیای‬‫فیزیکی‬‫بدست‬‫آید‬‫می‬.

9. 6/19/2019 9
‫حقیقت‬ ، ‫دانش‬
•‫بر‬‫خالف‬،‫گرایی‬‫اثبات‬‫نظریه‬‫تولید‬،‫دانش‬‫دانش‬‫را‬‫امری‬‫مطلق‬‫و‬‫مصون‬‫از‬‫خطا‬‫داند‬‫نمی‬.‫توان‬‫می‬‫ادعا‬‫کرد‬‫که‬‫دانش‬‫حقیقت‬‫ناکامل‬‫است‬‫زیرا‬‫هر‬‫ح‬‫الت‬‫کنونی‬
‫از‬‫دانش‬‫جایز‬‫الخطاست‬‫و‬‫تحت‬‫تاثیر‬‫عوامل‬‫همچون‬،‫ها‬‫ایدئولوژی‬‫ها‬‫ارزش‬‫و‬‫عالیق‬‫شرکت‬‫کنندگان‬‫قرار‬‫دارد‬.
•‫نظریه‬‫تولید‬،‫دانش‬‫دانش‬‫و‬‫حقیقت‬‫را‬‫سئوال‬‫همیشگی‬‫داند‬‫می‬.‫اگرچه‬‫ممکن‬‫است‬‫به‬‫حقیقت‬‫مطلق‬‫دست‬‫نیابیم‬‫اما‬‫معتبرسازی‬‫دانش‬‫به‬‫مفا‬‫هیم‬‫نادرست‬
‫کمتر‬‫و‬‫حقیقت‬‫بیشتری‬،‫انجامد‬‫می‬‫و‬‫قابلیت‬‫اعتماد‬‫را‬‫افزایش‬‫دهد‬‫می‬.‫راه‬‫حل‬‫انگار‬‫ه‬‫ای‬‫این‬‫است‬‫که‬‫به‬‫صورت‬‫جمعی‬‫دانش‬«‫عینی‬‫شده‬»‫به‬‫عنوا‬‫ن‬
«‫حقیقت‬»‫پذیرفته‬‫شود‬‫زیرا‬‫در‬‫زمان‬‫و‬‫بافت‬‫مشخصی‬‫عمل‬‫کند‬‫می‬.‫به‬‫همین‬‫دلیل‬‫در‬‫نظریه‬‫تولید‬،‫دانش‬‫دانش‬‫فرآیند‬‫پویای‬‫توجیه‬‫ب‬‫اور‬‫شخصی‬
‫نسبت‬‫به‬«‫حقیقت‬»‫تعریف‬‫می‬‫شود‬.

10. 6/19/2019 10
‫انسانی‬ ‫عاملین‬
•‫ماهیت‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫میان‬‫فیلسوفان‬‫اثبات‬‫گرا‬‫و‬‫شناس‬‫پدیده‬(‫فنومنولوژی‬)‫با‬‫یکدیگر‬‫تفاوت‬‫دارد‬.‫دوگانه‬‫نگری‬‫ذهن‬‫ی‬-‫عینی‬‫به‬‫غلبه‬
‫مفاهیم‬‫اساسی‬‫رفتار‬‫انسانی‬‫در‬‫گرایی‬‫اثبات‬‫کمک‬‫کند‬‫می‬.‫گرایی‬‫اثبات‬‫با‬‫تاکید‬‫بر‬‫عقل‬‫و‬،‫منطق‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫را‬‫اجزای‬‫جدایی‬‫پذیری‬
‫داند‬‫می‬‫که‬‫دقیقا‬‫مانند‬‫اجزایی‬‫متحد‬‫عمل‬‫کنند‬‫می‬.‫وقتی‬‫رفتار‬‫انسانی‬‫تجزیه‬‫شود‬‫می‬‫فقط‬‫به‬‫های‬‫حلقه‬«‫محرک‬-‫عمل‬»‫که‬‫فق‬‫ط‬‫با‬‫قوانین‬
‫علمی‬‫قابل‬‫توضیح‬‫هستند‬‫تبدیل‬‫می‬‫گردد‬.‫این‬‫امر‬‫سبب‬‫شود‬‫می‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫به‬‫نیروهای‬‫بیرونی‬‫محیطی‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫ق‬‫رار‬‫دارند‬‫تبدیل‬
‫شوند‬(‫مورگان‬‫و‬،‫اسمیریپ‬1980).
•‫در‬،‫شناسی‬‫پدیده‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫به‬‫مثابه‬‫هایی‬‫بخش‬‫از‬‫یک‬‫سیستم‬‫یکپارچه‬‫عمل‬‫کند‬‫می‬.‫ماهیت‬‫انسانی‬‫به‬‫صورت‬‫عملی‬‫در‬‫یک‬‫دنیای‬
‫پیچیده‬‫قرار‬‫دارد‬‫و‬‫به‬‫صورت‬‫منطقی‬‫در‬‫دنیایی‬‫که‬‫مفهوم‬‫ساده‬‫ای‬‫دارد‬‫عمل‬‫نمی‬‫کند‬‫چرا‬‫که‬‫انسان‬‫به‬‫این‬‫دنیا‬‫پرت‬‫شده‬‫است‬(
‫هاید‬‫ی‬،‫گر‬19۶2)‫در‬،‫تجربیات‬‫جهت‬‫ها‬‫گیری‬‫و‬‫های‬‫فعالیت‬‫روزمره‬‫خود‬‫دارای‬‫رفتارهای‬‫هدف‬‫محور‬‫ذهنی‬‫است‬‫و‬‫از‬‫طریق‬‫ها‬‫آن‬‫منافع‬‫و‬
‫کارهای‬‫خود‬‫را‬‫پیگیری‬‫کند‬‫می‬.‫فرآیند‬‫تغییرات‬‫اجتماعی‬‫از‬‫طریق‬‫قصدمندی‬‫های‬‫انسان‬‫که‬‫در‬‫طبقات‬‫ادراک‬‫و‬‫جهت‬‫گیری‬‫اس‬‫اسی‬‫دنیا‬
‫جای‬‫گرفته‬،‫اند‬‫تبیین‬‫می‬‫شود‬.
•‫از‬‫سوی‬،‫دیگر‬‫نظریه‬‫تولید‬‫دانش‬‫بر‬‫مبنای‬‫این‬‫فرض‬‫است‬‫که‬‫ها‬‫انسان‬‫فقط‬‫های‬‫بخش‬‫ناقص‬‫یک‬‫ماشین‬‫پردازش‬‫اطالعات‬‫نی‬‫ستند‬‫بلکه‬
‫این‬‫پتانسیل‬‫را‬‫دارند‬‫که‬‫از‬‫طریق‬‫فرآیند‬‫تولید‬‫دانش‬‫با‬‫هم‬‫رشد‬‫کنند‬.‫در‬،‫واقع‬‫ماهیت‬‫و‬‫عمل‬‫انسان‬‫ایستا‬‫نیست‬‫بلکه‬‫از‬‫طریق‬
‫های‬‫دیالکتیک‬‫محیطی‬‫تکامل‬‫یابد‬‫می‬(‫هاید‬‫ی‬‫گر‬،19۶2‫؛‬‫مرلو‬-،‫پانتی‬19۶2).‫انسان‬‫با‬‫تولید‬‫دانش‬‫خودش‬‫را‬‫ارتقا‬‫دهد‬‫می‬(،‫نوناکو‬‫تویوما‬
‫و‬،‫کونو‬2000‫؛‬‫نوناکو‬‫و‬،‫تویوما‬2003).‫در‬‫فرآیند‬‫تولید‬‫دانش‬‫در‬،‫سازمان‬‫افراد‬‫با‬‫هم‬‫تعامل‬‫دارند‬‫تا‬‫مرزهایشان‬‫را‬‫کنار‬‫بزنند‬‫و‬‫در‬‫نت‬،‫یجه‬
‫در‬،‫خودشان‬،‫دیگران‬‫سازمان‬‫و‬‫محیط‬‫تغییر‬‫ایجاد‬‫کنند‬.‫تولید‬‫دانش‬‫در‬‫سازمان‬‫فقط‬‫به‬‫این‬‫معنا‬‫نیست‬‫که‬‫اعضای‬‫سازمان‬‫ب‬‫رای‬‫غلبه‬‫بر‬
‫منطق‬‫محدود‬‫فردی‬‫بهم‬‫کمک‬‫کنند‬‫می‬.
‫فنومنولوژی‬(‫پدیده‬‫شناسی‬):‫برای‬‫شناخت‬‫پدیده‬‫های‬‫اجتماعی‬‫نباید‬‫از‬‫روش‬‫های‬‫پوزیتیویسمی‬‫استفاده‬‫کرد‬‫باید‬‫برویم‬‫س‬‫راغ‬‫تجارب‬
‫زیستی‬‫افراد‬‫و‬‫از‬‫آن‬‫طریق‬‫آن‬‫پدیده‬‫ها‬‫را‬‫بشناسیم‬.(‫هستی‬‫از‬‫جهان‬):‫ادموند‬‫هوسرل‬

11. 6/19/2019 11
‫ها‬ ‫سازمان‬
•‫با‬‫توجه‬‫به‬‫دو‬‫قطبی‬‫بودن‬‫گرایی‬‫اثبات‬‫و‬،‫شناسی‬‫پدیده‬‫توانیم‬‫می‬‫نهادهای‬‫اجتماعی‬‫را‬‫یا‬‫به‬‫مثابه‬«‫های‬‫ماشین‬‫اثبات‬‫گرا‬‫ی‬‫ی‬»‫ج‬‫بری‬‫یا‬‫به‬‫مثابه‬
«‫های‬‫ارگانیسم‬‫متعالی‬»‫شناختی‬‫پدیده‬‫توصیف‬‫کنیم‬.‫طبق‬‫رویکرد‬‫عینی‬‫در‬‫علوم‬،‫اجتماعی‬‫های‬‫ماشین‬‫سازمانی‬‫اثبات‬‫گرا‬‫هوی‬‫های‬‫ت‬‫همگنی‬
‫هستند‬‫که‬‫به‬‫خاطر‬‫برخی‬‫اهداف‬‫از‬‫پیش‬‫تعیین‬‫شده‬‫وجود‬‫دارند‬.‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫کارکرد‬‫اصلی‬‫این‬‫ماشین‬‫ها‬‫در‬‫اقتصاد‬‫نئوکالسیک‬‫ا‬‫ین‬‫بوده‬‫است‬
‫که‬‫ورودی‬‫را‬‫به‬‫خروجی‬‫تبدیل‬،‫کنند‬‫خود‬‫فرآیند‬‫تبدیل‬‫و‬‫تصمیم‬‫گیری‬‫مدیریتی‬‫همانطورکه‬‫گرفته‬‫می‬‫شوند‬‫داده‬‫هم‬‫می‬‫شو‬‫ند‬‫و‬‫میان‬‫همه‬
‫بازیکنان‬‫مشترک‬‫هستند‬.
•‫ها‬‫سازمان‬‫از‬‫منظر‬‫پدیده‬‫شناسی‬«‫هایی‬‫ارگانیسم‬‫متعالی‬»‫هستند‬‫که‬‫از‬‫نظر‬،‫تاریخچه‬‫های‬‫مدل‬‫روانی‬‫و‬‫سایر‬‫های‬‫ویژگی‬‫شخصیتی‬‫با‬‫هم‬
‫تفاوت‬‫داشته‬‫و‬‫از‬‫هم‬‫متمایز‬‫می‬‫شوند‬.‫در‬‫چنین‬‫سازمان‬‫هایی‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫به‬‫عنوان‬‫هایی‬‫بخش‬‫از‬‫های‬‫سیستم‬‫مرتبط‬‫با‬‫یکدی‬‫گر‬‫که‬‫از‬
‫طریق‬‫عمل‬‫فردی‬‫و‬‫جمعی‬‫ساخته‬‫شده‬‫اند‬‫زندگی‬‫کنند‬‫می‬.‫افراد‬‫و‬‫مصنوعات‬‫فیزیکی‬‫و‬‫اجتماعی‬‫که‬‫آفرینند‬‫می‬‫به‬‫طور‬‫اساسی‬‫از‬‫واقعیت‬
‫فیزیکی‬‫که‬‫توسط‬‫علوم‬‫طبیعی‬‫مورد‬‫آزمایش‬‫قرار‬‫گیرد‬‫می‬‫تفاوت‬‫دارد‬.‫ها‬‫سازمان‬‫عالوه‬‫بر‬‫های‬‫دارایی‬،‫عینیشان‬‫بر‬‫اساس‬‫روابط‬‫ش‬‫بکه‬‫ای‬
‫میان‬،‫افراد‬،‫شهرت‬‫و‬‫هایشان‬‫ارزش‬‫برای‬‫افراد‬‫معانی‬‫ذهنی‬‫مختلفی‬‫دارند‬.‫معانی‬‫ضمنی‬‫از‬‫طریق‬‫تجربیات‬‫و‬‫های‬‫شبکه‬‫تعامالت‬‫مکر‬‫ر‬‫و‬
‫بازگشتی‬‫میان‬‫افراد‬‫و‬‫هایی‬‫گروه‬‫از‬‫افراد‬‫شکل‬‫گیرد‬‫می‬(،‫مینگرز‬2001).

12. 6/19/2019 12
‫محیط‬
•‫فیلسوفان‬‫اثبات‬‫گرا‬‫و‬‫شناس‬‫پدیده‬‫موافق‬‫هستند‬‫که‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫و‬‫ها‬‫سازمان‬‫در‬‫انزوای‬‫محیطی‬‫وجود‬‫ندارند‬‫اما‬‫عقیده‬‫ها‬‫آن‬‫در‬‫مورد‬‫مکانی‬‫ها‬‫سم‬‫و‬
‫ماهیت‬‫تعامل‬‫میان‬‫عاملین‬‫و‬‫محیط‬‫با‬‫یکدیگر‬‫تفاوت‬‫دارد‬.‫اثبات‬‫گرایان‬‫محیط‬‫را‬‫اشیایی‬‫اتمی‬‫که‬‫به‬‫طور‬‫مستقل‬‫بیرون‬‫از‬‫عاملین‬‫انس‬‫انی‬‫وجود‬‫دارند‬
‫می‬‫پندارند‬‫در‬‫حالیکه‬‫شناسان‬‫پدیده‬‫رابطه‬‫میان‬‫عاملین‬‫و‬‫محیط‬‫را‬‫به‬‫صورت‬‫کلی‬‫و‬‫مرتبط‬‫به‬‫یکدیگر‬‫توصیف‬‫کنند‬‫می‬.
•‫هدف‬‫گرایی‬‫اثبات‬‫این‬‫است‬‫که‬‫محیط‬‫را‬‫به‬‫چند‬‫بخش‬‫قابل‬‫مدیریت‬‫تقسیم‬‫کند‬‫تا‬‫روابط‬‫ّی‬‫ل‬‫ع‬‫میان‬‫ها‬‫بخش‬‫را‬‫توضیح‬‫دهد‬.‫پژوهشگران‬‫ب‬‫ا‬‫این‬‫کار‬
‫خواهند‬‫می‬‫به‬‫دانشی‬‫جهانی‬‫که‬‫دستکاری‬‫متغیرهای‬‫سازمانی‬‫و‬‫محیطی‬‫را‬‫ممکن‬‫سازد‬‫می‬‫دست‬‫یابند‬.
•‫برخالف‬،‫این‬‫قوانین‬‫استراتژیک‬‫در‬‫دنیای‬‫شناسی‬‫پدیده‬‫در‬‫حال‬‫ظهور‬‫هستند‬‫زیرا‬‫معنای‬‫محیط‬‫برای‬‫عاملین‬‫وابسته‬‫به‬‫بافت‬‫یا‬‫بدنه‬‫اس‬‫ت‬.‫در‬‫چنین‬
‫فرآیندی‬‫همه‬‫چیزها‬‫به‬‫عنوان‬‫بخشی‬‫از‬‫یک‬‫کل‬‫به‬‫شمار‬‫می‬‫آیند‬‫نه‬‫هایی‬‫هویت‬‫جدا‬‫از‬‫هم‬.‫این‬‫نگرش‬‫ضرورتا‬‫به‬‫این‬‫معناست‬‫که‬‫ها‬‫انسان‬‫و‬‫س‬‫ها‬‫ازمان‬
‫های‬‫بخش‬‫یک‬‫کلیت‬‫میان‬‫مرتبط‬‫هستند‬‫که‬‫بر‬‫وجود‬‫فعلی‬‫و‬‫احتماالت‬‫آینده‬‫ها‬‫آن‬‫تاثیر‬‫گذارد‬‫می‬.‫این‬‫وجود‬‫و‬‫احتماالت‬‫نیز‬‫موضوع‬‫تاریخچ‬‫ه‬،‫خود‬
‫یعنی‬‫تجربیات‬‫جمع‬‫شده‬،‫شان‬‫هستند‬.‫مدیران‬‫به‬‫جای‬‫اینکه‬‫به‬‫محیط‬‫با‬‫نگاهی‬‫عینی‬،‫بنگرند‬‫به‬‫تصمیم‬‫گیری‬‫استراتژیک‬‫به‬‫عنو‬‫ان‬‫راهی‬‫برای‬‫زندگی‬
‫پناه‬‫برده‬‫اند‬.
•‫نظریه‬‫تولید‬‫دانش‬‫روی‬‫تکامل‬‫دیالکتیک‬‫دنیای‬‫اجتماعی‬‫به‬‫واسطه‬‫تعامل‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫و‬‫محیط‬‫تمرکز‬‫کرده‬‫است‬.‫زمانی‬‫که‬‫عاملین‬‫انسانی‬‫به‬‫واسطه‬
‫تعامل‬‫با‬‫محیط‬‫به‬‫های‬‫فرصت‬‫جدیدی‬‫دست‬‫می‬،‫یابند‬‫دانش‬‫تولید‬‫کنند‬‫می‬‫و‬‫محیط‬‫نیز‬‫از‬‫طریق‬‫تولید‬‫دانش‬‫تغییر‬‫کند‬‫می‬.‫همزیستی‬‫به‬‫های‬‫دیالکیتک‬
‫عامل‬-‫محیط‬‫اشاره‬‫دارد‬(‫نوناکو‬‫و‬،‫تویاما‬2002،2003‫؛‬،‫نوناکو‬‫پلتوکورپی‬‫و‬‫تومای‬).

13. 6/19/2019 13
‫فرآیند‬SECI
‫همانطور‬‫که‬‫قبال‬‫نیز‬،‫گفتیم‬‫دانش‬‫از‬‫طریق‬‫تبدیل‬‫پیوسته‬‫دانش‬‫ذهنی‬(‫ضمنی‬)‫به‬‫دانش‬‫عینی‬(‫صریح‬)‫تولید‬‫شود‬‫می‬(‫شکل‬18.1).‫فرآیند‬
‫تبدیل‬‫دانش‬‫به‬‫جای‬‫اتخاذ‬‫یک‬‫رویکرد‬‫کامال‬‫عینی‬،‫از‬‫های‬‫بینش‬‫کسب‬‫شده‬‫از‬‫مکاتب‬‫فلسفی‬‫مختلف‬‫بهره‬‫گیرد‬‫می‬.‫شکل‬18.2‫پیش‬
‫های‬‫زمینه‬‫فلسفی‬‫های‬‫روش‬‫استفاده‬‫شده‬‫در‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫چهار‬‫روی‬‫فرآیند‬‫تبدیل‬‫دانش‬‫را‬‫نشان‬‫دهد‬‫می‬.
‫مسیر‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫دانش‬ ‫تبدیل‬ ‫شیوه‬ ‫چهار‬ ‫که‬ ‫بدانیم‬ ‫باید‬«‫مارپیچی‬‫حلزونی‬ ‫یا‬»‫می‬ ‫حرکت‬‫نه‬ ‫کنند‬‫دایره‬‫ای‬.‫خلق‬ ‫مارپیچ‬ ‫در‬
‫تبدیل‬ ‫روش‬ ‫چهار‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫صریح‬ ‫و‬ ‫ضمنی‬ ‫دانش‬ ‫میان‬ ‫تعامل‬ ،‫دانش‬‫دانش‬،‫یابد‬‫می‬ ‫وسعت‬.

14. 6/19/2019 14
‫فرآیند‬SECI
‫به‬‫اشتراک‬‫گذاشتن‬‫و‬‫تولید‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫از‬
‫طریق‬‫تجربه‬‫مستقیم‬
1.‫درک‬‫واقعیت‬‫همانطور‬‫که‬‫هست‬
2.‫همدلی‬‫کردن‬‫با‬‫دیگران‬‫و‬‫محیط‬
3.‫انتقال‬‫دادن‬‫دانش‬‫ضمنی‬
‫یادگیری‬‫و‬‫کسب‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫جدید‬‫در‬‫عم‬‫ل‬
9.‫استفاده‬‫از‬‫دانش‬‫صریح‬‫از‬‫طریق‬‫عمل‬‫و‬
‫تفکر‬
10.‫استفاده‬‫از‬‫شبیه‬‫سازی‬‫و‬‫آزمایش‬
‫بیان‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫از‬‫طریق‬‫گفت‬‫و‬‫گو‬‫و‬‫ت‬‫فکر‬
4.‫بیان‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫از‬‫طریق‬‫زبان‬‫نمادین‬
5.‫ترجمه‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫به‬‫مفهوم‬‫یا‬‫نمونه‬‫او‬‫لیه‬
‫سیستماتیزه‬‫کردن‬‫و‬‫استفاده‬‫از‬‫دانش‬‫و‬
‫اطالعات‬‫صریح‬
5.‫جمع‬‫آوری‬‫و‬‫یک‬‫پ‬‫ارچه‬‫کردن‬‫دانش‬‫صریح‬
۶.‫شکستن‬‫مفهوم‬‫و‬‫یافتن‬‫ارتباط‬‫میان‬‫م‬‫فاهیم‬
7.‫ویرایش‬‫کردن‬‫و‬‫نظام‬‫دار‬‫کردن‬‫دانش‬
‫صریح‬
‫گرایی‬ ‫برون‬
‫ترکیب‬‫گرایی‬ ‫درون‬
‫گرایی‬ ‫اجتماع‬
‫ضمنی‬
‫صریح‬‫صریح‬
‫صریح‬‫صریح‬
‫ضمنی‬‫ضمنی‬
‫ضمنی‬
‫فردی‬ ‫سطح‬ ‫گروهی‬ ‫سطح‬
‫سازمانی‬ ‫سطح‬

15. 6/19/2019 15
‫اجتماع‬‫گرایی‬(‫اجتماعی‬‫نمودن‬):
(‫ذهنی‬‫به‬‫ذهنی‬):‫انتقال‬‫دانش‬‫نامشهود‬‫یک‬‫شخص‬‫به‬‫شخص‬‫دیگر‬،‫برای‬‫انجام‬‫موثر‬‫این‬‫فرآیند‬‫باید‬‫میان‬‫افراد‬‫فرهنگ‬‫مشترک‬‫و‬‫توانای‬‫ی‬‫کار‬‫گروهی‬
‫ایجاد‬‫شود‬‫که‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫نظریه‬‫های‬‫اجتماعی‬‫و‬‫همکاری‬‫فراهم‬‫می‬‫شود‬.
‫برون‬‫گرانی‬(‫بیرونی‬‫سازی‬):
(‫ذهنی‬‫به‬‫عینی‬):‫در‬‫این‬‫حالت‬‫فرد‬‫می‬‫تواند‬‫دانش‬‫خود‬‫را‬‫در‬‫قالب‬‫مطالب‬‫منظم‬(‫گفتگو‬‫و‬‫کانون‬‫های‬‫تفکر‬:‫مثل‬‫سمینارها‬‫و‬‫همایش‬‫ها‬‫و‬‫ورک‬
‫شاپ‬‫ها‬‫و‬...)‫به‬‫دیگران‬‫ارائه‬‫دهد‬‫در‬‫این‬‫مرحله‬‫به‬‫دلیل‬‫گفتگوهای‬‫میان‬‫افراد‬‫گروه‬،‫پاسخ‬‫به‬‫سوال‬‫ها‬،‫برداشت‬‫از‬‫روخدادها‬‫و‬...‫تبدیل‬‫یا‬‫ا‬‫نتقال‬
‫دانش‬‫رخ‬‫می‬‫دهد‬.
‫ترکیب‬(‫پیوند‬‫و‬‫اتصال‬‫برقرار‬‫کردن‬):
(‫عینی‬‫به‬‫عینی‬):‫در‬‫این‬‫مرحله‬‫دانش‬‫از‬‫سطح‬‫دانش‬‫عینی‬‫فردی‬‫به‬‫دانش‬‫عینی‬‫گروهی‬‫تبدیل‬‫می‬‫شود‬‫لذا‬‫پس‬‫از‬‫این‬‫امکان‬‫حل‬‫مسائل‬‫به‬‫شیوه‬
‫گروهی‬‫مقدر‬‫می‬‫گردد‬‫که‬‫این‬‫امر‬‫سبب‬‫توسعه‬‫دانش‬‫در‬‫سطح‬‫سازمان‬‫می‬‫شود‬.
‫درون‬‫گرایی‬(‫درونی‬‫سازی‬):
(‫عینی‬‫به‬‫ذهنی‬):‫در‬‫این‬‫مرحله‬‫دانش‬‫عینی‬‫و‬‫آشکار‬‫حاصل‬‫شده‬‫در‬‫سطح‬‫سازمان‬‫برای‬‫فرد‬‫به‬‫منزله‬‫یک‬‫دانش‬‫جدید‬‫ذهنی‬‫ایجاد‬‫می‬‫شود‬
‫حرکت‬‫بصورت‬‫حلزونی‬‫است‬‫تا‬‫در‬‫هر‬‫مرحله‬‫دانش‬‫کامل‬‫گردد‬‫و‬‫افراد‬‫سازمان‬‫بایستی‬‫در‬‫تمام‬‫مراحل‬‫درگیر‬‫شوند‬‫تا‬‫آموزش‬‫صورت‬‫پذیرد‬‫و‬‫اش‬‫تراک‬
‫پذیری‬‫دانش‬‫سبب‬‫خلق‬‫دانش‬‫و‬‫نوآوری‬‫می‬‫شود‬.
‫فرآیند‬SECI

16. ‫سازی‬ ‫اجتماعی‬ ‫سازی‬ ‫بیرونی‬
‫سازی‬ ‫درونی‬ ‫ترکیب‬ ‫یا‬ ‫اتصال‬
SECI Model
‫گفتمان‬
‫ارتباط‬
‫عمل‬ ‫در‬ ‫یادگیری‬
‫تعامل‬ ‫و‬ ‫آموزش‬

17. ‫فرآیند‬SECI
‫گرایی‬ ‫برون‬،‫آلیسم‬ ‫ایده‬
‫عقالنیت‬‫ترکیب‬ ،‫گرایی‬‫عملگرایی‬(‫پرگماتیسم‬)،‫درونگرایی‬
‫گرایی‬ ‫اجتماع‬،‫پدیده‬‫شناسی‬
‫ضمنی‬ ‫دانش‬
‫صریح‬‫دانش‬
‫صریح‬ ‫دانش‬
‫ضمنی‬‫دانش‬
‫ایدئالیسم‬‫نقطه‬‫رئالیسم‬ ‫مقابل‬(‫و‬ ‫اصالت‬ ‫اصل‬ ‫یا‬ ‫گرایی‬ ‫واقع‬‫اقع‬)
‫چندان‬ ،‫بیرون‬ ‫جهان‬ ‫حقیقت‬ ‫شناخت‬ ‫برای‬ ‫معتقدست‬ ‫که‬ ‫است‬
‫بود‬ ‫ّکی‬‫ت‬‫م‬ ‫انسان‬ ‫ذهن‬ ‫به‬ ‫توان‬‫نمی‬
‫فنومنولوژی‬(‫شناسی‬ ‫پدیده‬: )‫های‬ ‫پدیده‬ ‫شناخت‬ ‫برای‬
‫کر‬ ‫استفاده‬ ‫پوزیتیویسمی‬ ‫های‬ ‫روش‬ ‫از‬ ‫نباید‬ ‫اجتماعی‬‫باید‬ ‫د‬
‫پدیده‬ ‫آن‬ ‫طریق‬ ‫آن‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫افراد‬ ‫زیستی‬ ‫تجارب‬ ‫سراغ‬ ‫برویم‬‫را‬ ‫ها‬
‫بشناسیم‬( .‫جهان‬ ‫از‬ ‫هستی‬:)‫هوسرل‬ ‫ادموند‬
‫تا‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫رفتاری‬ ‫صورت‬ ‫به‬ ‫عقالنیت‬‫نقطه‬
،‫خودبینی‬‫منطق‬،‫فرد‬ ‫اگر‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬ ‫است؛‬ ‫جویانه‬ ‫منفعت‬
‫بهینه‬ ‫و‬ ‫مطلوب‬ ‫گروه‬ ‫بردن‬ ‫سود‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫بپذیرد‬ ‫را‬ ‫مدلی‬‫باشد‬
، ‫کند‬ ‫عمل‬ ‫آن‬ ‫عکس‬ ‫ولی‬‫منطقی‬ ‫غیر‬ ،‫خودخواهانه‬ ً‫ا‬‫صرف‬ ‫رفتار‬
‫شود‬‫می‬ ‫تلقی‬.
‫و‬ ‫ها‬‫قضاوت‬ ،‫مفاهیم‬ ،‫تصورات‬ ‫کلیه‬ ،‫پراگماتیسم‬ ‫دیدگاه‬ ‫از‬
‫برای‬ ‫قواعدی‬ ‫ما‬ ‫نظرات‬«‫رفتار‬»(‫پراگمای‬)‫اما‬ ،‫هستند‬ ‫ما‬
«‫حقیقت‬»‫زندگی‬ ‫برای‬ ‫ها‬‫آن‬ ‫عملی‬ ‫سودمندی‬ ‫در‬ ‫تنها‬ ‫ها‬‫آن‬
‫است‬‫نهفته‬ ‫ما‬.‫عبارت‬ ،‫حقیقت‬ ‫معیار‬ ،‫پراگماتیسم‬ ‫دیدگاه‬ ‫از‬
‫عینی‬ ‫واقعیت‬ ‫با‬ ‫انطباق‬ ‫نه‬ ‫و‬ ‫نتیجه‬ ،‫فایده‬ ،‫سودمندی‬ ‫از‬ ‫است‬.
‫به‬ ‫چیز‬ ‫هر‬ ‫حقیقت‬ ‫واقع‬ ‫در‬‫وسیله‬‫اثبات‬ ‫آن‬ ‫نهائی‬ ‫نتیجه‬
‫شود‬‫می‬.

18. ‫فرآیند‬SECI
•‫تولید‬‫دانش‬‫با‬«‫اجتماع‬‫گرایی‬»،‫یعنی‬‫فرآیند‬‫تبدیل‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫جدید‬‫از‬‫طریق‬‫تجربیات‬‫به‬‫اشتراک‬‫گذاشته‬‫شده‬‫در‬‫تعامالت‬‫روزمره‬‫ا‬،‫جتماعی‬‫آغاز‬
‫شود‬‫می‬.‫در‬‫فرآیند‬‫اجتماع‬‫گرایی‬،‫استفاده‬‫از‬‫روش‬‫پدیده‬‫شناسی‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫چیزها‬‫همانطور‬‫که‬‫هستند‬‫دیده‬‫شوند‬‫می‬‫سودمند‬‫است‬.‫تولید‬‫دان‬‫ش‬
‫های‬‫مولفه‬‫پدیده‬،‫شناسی‬‫ایده‬،‫آلیسم‬‫عقالنیت‬‫گرایی‬‫و‬‫عمل‬‫گرایی‬‫یا‬‫پرگماتیسمی‬‫را‬‫شامل‬‫شود‬‫می‬.‫فرآیند‬‫دیالکتیک‬‫با‬‫پیوستن‬‫به‬‫محیطی‬‫که‬‫در‬‫آن‬
‫عاملین‬‫توانند‬‫می‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫کسب‬‫کنند‬‫آغاز‬‫گردد‬‫می‬.
•‫دانش‬‫ضمنی‬‫از‬‫طریق‬«‫برون‬‫گرایی‬»‫که‬‫یک‬‫فرآیند‬‫دیالکتیک‬‫در‬‫تفکر‬،‫است‬‫به‬‫دانش‬‫صریح‬‫عینی‬‫تبدیل‬‫شود‬‫می‬.‫برای‬‫اینکه‬‫بتو‬‫ان‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫را‬‫با‬
‫دیگران‬‫به‬‫اشتراک‬‫گذاشت‬‫و‬‫به‬‫مبنای‬‫دانش‬‫جدید‬‫مانند‬،‫مفاهیم‬،‫اشکال‬‫و‬‫مستندات‬‫کتبی‬‫تبدیل‬‫شود‬‫آن‬‫را‬‫باید‬‫به‬‫صورت‬‫صریح‬‫در‬‫آ‬‫ورد‬‫مبنای‬‫فلسفی‬
‫فرآیند‬‫برون‬‫گرایی‬،‫ایده‬‫آلیسم‬‫است‬‫زیرا‬‫دانش‬‫ضمنی‬‫به‬‫واسطه‬‫پیروی‬‫از‬‫ماهیت‬‫تجربه‬‫ذهنی‬‫فرد‬‫برای‬‫سازی‬‫واقعی‬‫ایده‬‫هایش‬‫آل‬‫بیان‬‫می‬‫گردد‬.
•‫دانش‬‫های‬‫صریح‬‫از‬‫داخل‬‫یا‬‫بیرون‬‫از‬‫سازمان‬‫جمع‬‫شده‬‫و‬‫سپس‬‫با‬‫هم‬،‫ترکیب‬،‫ویرایش‬‫و‬‫پردازش‬‫شوند‬‫می‬‫تا‬‫از‬‫طریق‬«‫فرآیند‬‫ترکیب‬»‫به‬‫ش‬‫کل‬‫پیچیده‬
‫تری‬‫تبدیل‬‫شده‬‫و‬‫مجموعه‬‫نظامداری‬‫از‬‫دانش‬‫صریح‬‫را‬‫به‬‫وجود‬‫آورند‬.‫سپس‬‫این‬‫دانش‬‫صریح‬‫جدید‬‫میان‬‫اعضای‬‫سازمان‬‫منتشر‬‫شود‬‫می‬.
•‫عقالنیت‬‫گرایی‬‫یک‬‫روش‬‫مفید‬‫برای‬،‫ترکیب‬،‫ویرایش‬‫و‬‫شکستن‬‫دانش‬‫صریح‬‫است‬.‫دانش‬‫صریح‬‫برون‬‫گرایی‬‫شده‬‫در‬‫طی‬‫مرحله‬‫ترکی‬‫ب‬‫به‬‫های‬‫شکل‬
‫صریحی‬‫برای‬‫آگاهی‬‫جمعی‬‫و‬‫استفاده‬‫عمل‬‫به‬‫حالت‬‫نظام‬،‫دار‬‫معتبر‬‫و‬‫متبلور‬‫در‬‫آید‬‫می‬.‫البته‬‫در‬‫این‬‫فرآیند‬،‫نظارت‬‫تست‬‫کردن‬‫و‬‫تصفی‬‫ه‬‫نیز‬‫صورت‬
‫گیرد‬‫می‬‫تا‬‫دانش‬‫خلق‬‫شده‬‫با‬‫واقعیت‬‫موجود‬‫تناسب‬‫یابد‬.
•‫سپس‬‫دانش‬‫صریحی‬‫که‬‫در‬‫سازمان‬‫خلق‬‫ومنتشر‬‫شده‬‫است‬‫از‬‫طریق‬«‫درون‬‫گرایی‬‫یا‬‫درونی‬‫سازی‬»،‫یعنی‬‫فرآیند‬‫دیالکتیک‬‫در‬،‫عمل‬‫به‬‫دا‬‫نش‬‫صریح‬
‫تبدیل‬‫شود‬‫می‬.‫این‬‫مرحله‬‫را‬‫توان‬‫می‬‫رویه‬‫ای‬‫دانست‬‫که‬‫در‬‫آن‬‫دانش‬‫اجرا‬‫شده‬‫و‬‫در‬‫های‬‫موقعیت‬‫عملی‬‫استفاده‬‫شود‬‫می‬‫و‬‫در‬،‫نهایت‬‫به‬‫مبنای‬‫رو‬‫های‬‫تین‬
‫جدید‬‫تبدیل‬‫گردد‬‫می‬(‫نوناکا‬‫و‬،‫تویاما‬2003).

19. ‫رهبری‬ ‫طریق‬ ‫از‬ ‫تلفیق‬
•‫چه‬‫چیزی‬‫این‬‫فرآیند‬‫پیوسته‬‫تولید‬‫دانش‬‫را‬‫پیش‬‫برد؟‬‫می‬‫شامپتر‬‫عقیده‬‫دارد‬‫ابتکارات‬‫توسط‬‫رهبر‬‫به‬‫مرحله‬‫کارآفرینی‬‫وارد‬‫شود‬‫می‬‫ام‬‫ا‬‫او‬‫رهبری‬‫را‬
‫مختص‬‫نخبگان‬‫در‬‫نظر‬‫گیرد‬‫می‬‫و‬‫به‬‫همین‬،‫دلیل‬‫کارآفرینی‬‫وضعیت‬‫نهایی‬‫افراد‬‫دانسته‬‫شود‬‫می‬(،‫پوکرت‬2003).
•‫اما‬‫رهبری‬‫در‬‫شرکتی‬‫که‬‫دانش‬‫تولید‬‫کند‬‫می‬‫بر‬‫مبنای‬‫نوعی‬‫رهبری‬‫توزیعی‬‫و‬‫منعطف‬‫پیش‬‫می‬‫رود‬‫نه‬‫رهبری‬‫به‬‫عنوان‬‫یک‬‫مکانیسم‬(‫ف‬‫راگرد‬)
‫کنترلی‬‫ثابت‬.‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫دانش‬‫از‬‫طریق‬‫تعامالت‬‫پویا‬‫در‬‫میان‬‫افراد‬‫و‬‫میان‬‫افرد‬‫با‬‫محیط‬‫خلق‬،‫شود‬‫می‬‫رهبری‬‫در‬‫یک‬‫شرکت‬‫تولیدکنند‬‫ه‬‫دانش‬‫باید‬
‫ابتکاری‬‫باشد‬.‫عالوه‬‫بر‬،‫این‬‫همه‬‫اعضای‬‫سازمان‬‫و‬‫نه‬‫فقط‬‫برخی‬‫افراد‬‫نخبه‬‫باید‬‫به‬‫آن‬‫متعهد‬‫باشند‬.‫در‬‫یک‬‫شرکت‬‫تولیدکننده‬‫د‬،‫انش‬‫برنامه‬‫ریزی‬
‫و‬‫اجرای‬‫استراتژی‬‫از‬‫طریق‬‫تعامل‬‫میان‬‫ها‬‫ذهنیت‬‫و‬‫ها‬‫عینت‬‫ادغام‬‫شود‬‫می‬‫نه‬‫اینکه‬‫طبق‬‫های‬‫نظریه‬‫کنونی‬‫در‬‫مورد‬‫استراتژی‬‫و‬،‫سازمان‬‫از‬‫هم‬‫جدا‬‫ب‬‫اشند‬.
•‫مساله‬‫رهبری‬‫با‬‫مساله‬‫قدرت‬‫ارتباط‬‫نزدیکی‬‫دارد‬.‫اما‬‫قدرت‬‫در‬‫اینجا‬‫ضرورتا‬‫به‬‫معنای‬‫قدرت‬‫مشروع‬‫که‬‫از‬‫موقعیت‬‫سلسله‬‫مراتبی‬‫ریشه‬‫می‬‫گیرد‬‫نیست‬.
‫خود‬‫دانش‬‫تواند‬‫می‬‫یک‬‫منبع‬‫قدرت‬‫باشد‬‫و‬‫به‬‫همین‬‫دلیل‬‫تواند‬‫می‬‫در‬‫بیرون‬‫از‬‫سلسله‬‫مراتب‬‫سازمان‬‫وجود‬‫داشته‬‫باشد‬.‫دانش‬‫به‬‫عنوان‬‫منبع‬‫قدرت‬
‫به‬‫این‬‫معنا‬‫نیز‬‫هست‬‫که‬‫دانش‬‫شکننده‬‫است‬‫و‬‫باید‬‫با‬‫دقت‬‫با‬‫آن‬‫برخورد‬‫شود‬.‫جذابیت‬‫انسانی‬‫یک‬‫رهبر‬‫که‬‫به‬‫ارزش‬‫و‬‫نگرش‬‫او‬‫نسبت‬‫ب‬‫ه‬‫دنیا‬‫بستگی‬
،‫دارد‬‫غالبا‬‫بیش‬‫از‬‫نوع‬‫قدرت‬‫مشروعی‬‫که‬‫اعمال‬‫کند‬‫می‬‫بر‬‫کارایی‬‫و‬‫اثربخشی‬‫فرآیند‬‫تولید‬‫دانش‬‫تاثیر‬‫می‬‫گذارد‬.‫ها‬‫پژوهش‬‫نشان‬‫دهند‬‫می‬‫رهبران‬‫موثر‬
‫نظرات‬‫متعارض‬‫را‬‫شیوه‬‫ای‬‫از‬‫زیستن‬‫در‬‫نظر‬‫گیرند‬‫می‬‫و‬‫به‬‫این‬،‫ترتیب‬‫ها‬‫آن‬‫را‬‫با‬‫هم‬‫تلفیق‬‫کنند‬‫می‬.‫ها‬‫آن‬‫به‬‫منابع‬‫هیجانی‬‫و‬‫معنوی‬‫سازم‬‫ان‬‫نیز‬‫انرژی‬
‫تزریق‬‫کنند‬‫می‬.

20. ‫دانش‬ ‫انداز‬ ‫چشم‬
•‫رهبران‬‫با‬‫استفاده‬‫از‬‫انداز‬‫چشم‬،‫دانش‬‫هستی‬‫شناسی‬‫و‬‫معرفت‬‫شناسی‬‫تولید‬‫دانش‬‫را‬‫تلفیق‬‫کنند‬‫می‬.‫انداز‬‫چشم‬،‫دانش‬‫که‬‫ماموریت‬‫ایده‬‫آ‬‫ل‬‫جمعی‬‫و‬
‫حوزه‬‫را‬‫تعیین‬،‫کند‬‫می‬‫در‬‫این‬‫سئوال‬‫اساسی‬‫که‬«‫ما‬‫برای‬‫چه‬‫وجود‬‫داریم؟‬»‫ریشه‬‫دارد‬.‫انداز‬‫چشم‬،‫دانش‬‫بیان‬‫ارزش‬‫محور‬‫یک‬‫رویه‬‫ایده‬‫آلیست‬‫برای‬
‫سازمان‬‫است‬.‫انداز‬‫چشم‬‫دانش‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫باورهای‬‫به‬‫اشتراک‬‫گذاشته‬‫شده‬‫در‬‫مورد‬‫نحوه‬‫کنش‬‫و‬‫واکنش‬‫برای‬‫کسب‬‫حالت‬‫از‬‫پیش‬‫ایده‬‫آ‬‫ل‬
‫شده‬‫آینده‬‫در‬‫اختیار‬‫ما‬‫قرار‬‫دهد‬‫می‬.‫این‬‫کار‬‫شرکت‬‫را‬‫قادر‬‫سازد‬‫می‬‫دانشی‬‫تولید‬‫کند‬‫تا‬‫از‬‫مرزهای‬‫کنونی‬‫محص‬‫و‬‫الت‬،‫ساختار‬‫سا‬‫زمانی‬‫و‬
‫بازارها‬‫فراتر‬‫رود‬.
•‫انداز‬‫چشم‬‫دانش‬‫در‬‫اعضای‬‫سازمان‬‫یک‬‫ایجاد‬‫کند‬‫می‬‫و‬‫به‬‫این‬،‫ترتیب‬‫ها‬‫آن‬‫تشویق‬‫شوند‬‫می‬«‫جلوتر‬‫بروند‬»‫تا‬‫دانشی‬‫تولید‬‫کنند‬‫که‬‫از‬‫م‬‫رز‬‫کنونی‬
،‫محصول‬،‫سازمان‬‫بازار‬‫یا‬‫محدودیت‬‫اشتیاق‬‫فکری‬‫فنی‬‫بگذرد‬.‫همانطور‬‫که‬‫رشر‬‫نویسد‬‫می‬:«‫نتایج‬‫بهینه‬‫فقط‬‫با‬‫زیادی‬‫تالش‬‫کردن‬-‫ف‬‫راتر‬‫رفتن‬‫از‬
‫های‬‫محدودیت‬‫ممکن‬-‫حاصل‬‫شود‬‫می‬.‫انسان‬،‫شهروند‬‫دوگانه‬‫قلمرو‬‫واقعیت‬‫و‬‫احتمال‬‫است‬»(،‫رشر‬1987:143).

21. ‫گیری‬ ‫نتیجه‬
•‫در‬‫این‬‫فصل‬‫گفتیم‬‫که‬‫ارائه‬‫نظریه‬‫تولید‬‫دانش‬‫به‬‫یک‬‫بحث‬‫هستی‬‫شناسی‬‫و‬‫معرفت‬‫شناسی‬‫نیاز‬‫دارد‬‫و‬‫نباید‬‫فقط‬‫به‬‫یک‬‫رویکرد‬‫ا‬‫ثبات‬،‫گرایانه‬‫که‬‫انگاره‬
‫ضمنی‬‫علوم‬‫اجتماعی‬،‫است‬‫تکیه‬‫کند‬.‫منطق‬‫اثبات‬‫گرایی‬‫با‬‫تفکر‬‫تحلیلی‬‫که‬‫بر‬‫تولید‬‫و‬‫آزمودن‬‫ها‬‫فرضیه‬‫از‬‫طریق‬‫منطق‬‫رسمی‬‫تمر‬‫کز‬‫کرده‬‫است‬
‫شناخته‬‫شود‬‫می‬.‫اگرچه‬‫این‬‫رویکرد‬‫راهنمای‬‫روشنی‬‫برای‬‫نظریه‬‫پردازی‬‫و‬‫های‬‫بررسی‬‫تجربی‬‫فراهم‬‫آورد‬‫می‬‫اما‬‫برای‬‫بررسی‬‫های‬‫پدیده‬‫اجتماعی‬‫پیچیده‬
‫و‬‫پویا‬‫مانند‬‫تولید‬‫دانش‬‫مشکالتی‬‫ایجاد‬‫کند‬‫می‬.‫در‬‫های‬‫پژوهش‬‫مبتنی‬‫بر‬‫دانش‬‫هنوز‬‫هم‬‫یک‬‫متغیر‬‫برون‬‫زاد‬‫یا‬‫انحرافی‬‫از‬‫منطق‬‫اقتصادی‬‫خطی‬‫به‬
‫شمار‬‫آید‬‫می‬.‫فقدان‬‫نسبی‬‫مفهوم‬‫سازی‬‫جایگزین‬‫به‬‫این‬‫معناست‬‫که‬‫علم‬‫مدیریت‬‫به‬‫آرامی‬‫از‬‫واقعیت‬‫اجتماعی‬‫اطراف‬‫خود‬‫جدا‬‫شده‬‫است‬.‫درک‬
‫ها‬‫سیستم‬‫فقط‬‫از‬‫طریق‬‫بررسی‬‫حقایق‬‫علوم‬‫طبیعی‬‫ممکن‬‫نیست‬.

22. ‫سپاسگزارم‬