1. შიდსი
საგანი: ჯანმრთელობის ხელშეწყობა
ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო
უნივერსიტეტის მედიცინის ფაკულტეტის სტუდენტი:
მარიამ ელისაშვილი
2. რა არის შიდსი ?
• შიდსი ანუ შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი
წარმოადგენს ვირუსულ ინფექციას და მისი
გამომწვევია ადამიანის იმონოდეფიციტის ვირუსი
(აივ).
3. რა იწვევს შიდს?
• შიდს იწვევს ვირუსი,რომელიც აზიანებს ადამიანის
იმუნური სისტემის უჯრედებს, ე.წ T–
ლიმფოციტებს.შედეგად ისინი ვეღარ იცავენ ორგანიზმს
დაავადებისაგან.ვირუსს უწოდეს ”ადამიანის
იმუნოდეფიციტის ვირუსი”
4. შიდსის პირველი შემთხვევები
• შიდსის პირველი შემთხვევა აღწერეს 70-იანი წლების ბოლოს აშშ-
ში.თავდაპირველად მას მიიჩნევდნენ ჰომოსექსუალთა პნევმონიად და
სიმსივნედ.
5. სიმპტომური აივ ინფექცია
წონაში კლება
ჭარბი ოფლიანობა განსაკუთრებით ღამის საათებში
ლიმფური კვანძების გადიდება
საერთო სისუსტე
მუქი წითელი კვანძები, ლაქები კანზე და ლორწოვან გარსებზე
ნადები ენაზე
გახანგრძლივებული ტემპერატურული რეაქციები
უმადობა და სხვ.
6. აივ–ის გადაცემის გზები:
სისხლიდან სისხლში,როდესაც ინფიცირებული სისხლი
ჯანმრთელი ადამიანის სისხლში გვხვდება
დაუცველი სქესობრივი ქონტაქტი(აივ-იანი მამაკაცისგან
ქალის ინფიცირების რისკი დაახლოებით 3-ჯერ უფრო
მაღალია, ვიდრე პირიქით)
ინფიცირებული დედიდან ახალშობილზე(მშობიარობის ან
ძუძუთი კვების დროს)
7. აივ ინფექცია არ გადაეცემა შემდეგი
გზებით:
ხველა ან ცემინება
ხელის ჩამორთმევა
მწერების კბენა
საერთო ტუალეტითა და აბაზანით სარგებლობა
საერთო თეთრეულით სარგებლობა
მოხვევა და კოცნა
მამისაგან ნაყოფზე, როდესაც დედა არ არის ინფიცირებული
სქესობრივი, კონტაქტი რომლის დროსაც გამოიყენება პრეზერვატივი.
9. აივ ინფექციის მკურნალობა
• დღესდღეობით არ არსებობს ისეთი მედიკამენტი,რომლითაც
შესაძლებელია შიდსისგან განკურნება.თუმცა არსებობს ისეთი
მედიკამენტები რომელთა მიღება მუდმივად, თრგუნავს ვირუსის
გამრავლებას.
• ზოგიერთ შემთხვევაში შეიძლება განვითარდეს პრეპარატებისადმი
რეზისტენტობა, ამ დროს ცდილობენ მედიკამენტების შეცვლით
დათურგუნონ ვირუსი. დღეისათვის არსებობს 20–ზე მეტი შიდსის
სამკურნალო პრეპარატი.
10. აივ ინფექციის პროფილაქტიკა
შემთხვევითი სქესობრივი კონტაქტებისაგან თავის არიდება
ინტრავენური ნარკოტიკების მოხმარებისგან თავის შეკავება
იმ პირებში რობლებიც ინტრავენურ ნარკოტიკებს იკეთებენ,ერთჯერადი
ან გასტერილებული შპრიცების გამოყენება,საერთო შპრიცების
გამოყენებაზე უარის თქმა
ერთჯერადი სამედიცინი ინსტრუმენტების მაქსიმალურად გამოყენება,
ხოლო მრავალჯერადის ხმარებისას სტერილიზაციისა და დეზინფექციის
წესების ზედმიწევნით დაცვა.
11. აივ–ის ინფიცირების გზების თანაფარდობა
მსოფლიოში და საქართველოში:
მსოფლიოში :
სქესობრივად 70–80%
ინტრავენური ნარკომანია 5–10%
ინფიცირებული სისხლის გადასხმა 3–5%
დედიდან ახალშობილზე 5–10%
13. საქართველოში 2015 წლის 1 მაისის მონაცემებით
ინფექციური პათოლოგიის, შიდსისა და
კლინიკური იმუნოლოგიის სამეცნიერო-
პრაქტიკულ ცენტრში რეგისტრირებულია:
აივ-ით ინფიცირების 4930 შემთხვევა
3630 - მამაკაცი
1300 - ქალი
პაციენტთა უმრავლესობა 29-დან 40 წლამდეა.
შიდსი განუვითარდა 2946 პაციენტს, 1012 გარდაიცვალა.
2015 წელს გამოვლინდა 235 ახალი შემთხვევა. არვ
მკურნალობაზეა 2659 (მათ შორის აფხაზეთში - 328)
პაციენტი.
14. დაიმახსოვრეთ და გადეცით სხვასაც!!
• შიდსი არ არის ჩვეულებრივი დაავადება, რომელიც სწორი
მკურნალობის შედეგად იკურნება.
• შიდსის საბოლოო განკურნება დღენვადელ პირობებში შეუძლებელია
• მართალია, შიდსი საბოლოდ არ ინკურნება, მაგრამ მკურნალობის
შედეგად ინფიცირებულმა შეიძლება დიდხანს იცოცხლოს (10–15–20
წელი)