1. TOP VASTGOEDJURISTEN
PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 37
PropertyNL Top
Vastgoedjuristen 2013
Loyens & Loeff is een van de grootste advo-
catenkantoren van Nederland. Het kantoor
is vaak betrokken bij het tot stand brengen
van transacties, het begeleiden van (her)
financieringen en de verwerving of ver-
vreemding van non-performing loan port-
folio’s (leningen die ‘onder water’ staan).
Wat betreft transacties heeft het fiscale
praktijkdeel van het kantoor een sterke fo-
cus op vastgoed. Dit geldt vooral voor de
groepen die zich bezighouden met BTW
en overdrachtsbelasting. De erfpachtlease
is een voorbeeld van een constructie die
tot stand gekomen is doordat verschillende
disciplines binnen het kantoor zich over
één kwestie bogen.
Mede vanuit de vestiging in Luxemburg
is het kantoor ook vaak betrokken bij het
structureren van vastgoedfondsen. En-
kele van haar Nederlandse cliënten op
dit gebied zijn Bouwfonds REIM, Altera,
CBRE, ABN Amro MeesPierson en An-
nexum. Daarnaast is Loyens & Loeff thuis
in fiscale beleggingsinstellingen (FBI) en
adviseert op dit vlak in Nederland onder
andere NSI, Corio en VastNed.
Andere praktijkdelen waarbij het kantoor
vaak wordt ingezet zijn bouwrecht (in-
clusief gebied- en projectontwikkeling),
ruimtelijk ordeningsrecht, milieurecht en
huurrecht.
Kenmerkend voor de vastgoedpraktijk van
Loyens & Loeff zijn zaken waar interna-
tionale en fiscale aspecten samenkomen.
Voorbeelden hiervan zijn de genoemde
aankopen van BGV V Rotterdam 1 GmbH
in Rotterdam en Amsterdam, net als de
aankoop van het nieuwe hoofdkantoor
van RET in Rotterdam (gekocht door een
fonds van Hannover Leasing).
Andere belangrijke zaken waarmee de ad-
vocaten en notarissen van Loyens & Loeff
zich bezighouden, hebben betrekking op
de procespraktijk. Het kantoor heeft eer-
der Rabo Vastgoed bijgestaan gedurende
de zaak rond de vastgoedfraude, Loyens &
Loeff is ingeschakeld bij procedures rond-
om Eurocommerce en het kantoor advi-
seert de eigenaren van het winkelcentrum
’t Loon in Heerlen.
Het kantoor ziet in toenemende mate
belangstelling in zorgvastgoed als beleg-
gingscategorie en in de juridische aspec-
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 65
Type kantoor:
Internationaal, breed gespecialiseerd
ZAKEN:
• Aankoop en levering kantoorgebouw
Blaak 28–34, Rotterdam, BGV V
Rotterdam 1 GmbH & CO KG – € 36 mln
• Aankoop en levering Saturn, Ooster-
dokskade, Amsterdam – BGV V
Rotterdam 1 GmbH & CO KG – € 36
• Aankoop en levering hoofdkantoor RET,
Rotterdam – Hannover Leasing
Wachtumswerte Europa VII GmbH –
€ 33 mln
• Hypotheekakte 35 StakOkay Hotels
– Stichting NJHC Beheer – € 40 mln
Loyens & Loeff
ten van duurzaamheid in het algemeen
(green offices, green leases) en de ver-
duurzaming van de bestaande voorraad in
Nederland in het bijzonder.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 37 12-09-13 17:10
2. 38 | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | PROPERTYNL MAGAZINE
Vastgoed is de core business van Lexence. De
afdeling wordt geleid door Bob Bekker (advo-
caat) en Taco de Lange (notaris). Binnen het
vastgoed is Lexence breed gespecialiseerd; ze
houdt zich onder andere bezig met omge-
vingsrecht, gebiedsontwikkeling, bouw, koop
en verkoop en herstructureringen.
Lexence doet veel op het gebied van gebieds-
ontwikkeling. Hier ziet het kantoor dat par-
tijen steeds vaker kiezen voor één kantoor dat
voor alle partijen samen optreedt. Lexence is
in dit segment gespecialiseerd in ‘transparant
legal services’. Dit houdt in dat één legal ad-
visor voor alle betrokken partijen samen op-
treedt en transparant en neutraal de juridische
analyses en contracten opmaakt. Het voordeel
hiervan is de hogere doorloopsnelheid, de la-
gere kosten en optimale verstandhoudingen.
Het kantoor is in 2012 bij veel zaken betrok-
ken geweest. Afgelopen jaar heeft het kantoor
meer overheden, gemeenten en overheids-
bedrijven tot haar cliënten mogen rekenen.
Houthoff Buruma heeft 70 vastgoedjuris-
ten in dienst. Het kantoor is binnen het
vastgoedrecht breed gespecialiseerd, met
werkzaamheden die uiteenlopen van advies
bij aan- en verkooptransacties van enkele
gebouwen of portefeuilles tot het advies bij
het opzetten van vastgoedfondsen en bij pu-
bliekprivate projecten.
Een team onder leiding van Jan Frans de
Groot heeft onder andere als speerpunt het
kritisch volgen van het proces dat moet lei-
den tot de nieuwe Omgevingswet. Marloes
Brans heeft een preadvies geschreven over
het Gebiedsontwikkelingsplan (dat een in-
strument vormt voor de nieuwe Omgevings-
wet) voor de Verenging voor Bouwrecht en
de Handleiding Gebiedsontwikkelingsplan
voor het ministerie van Infrastructuur en
Milieu. Daarnaast is het kantoor bij de uit-
voering ervan betrokken door advies aan de
eigenaar van Hedwigepolder. De Nederland-
se overheid moet op grond van verdragsbe-
palingen de Hedwigepolder verwerven en
Een belangrijke opdracht is de opdracht van
het staatsbedrijf DCGV/TPN. Dit project heet
Greenport Venlo en is het grootste vastgoed-
project ooit in Nederland. Het project is 5400
ha groot. Lexence verzorgt alle aspecten van
het staatsbedrijf met de naam TPN/DCGV.
Het bedrijf is opgericht door de provincie Lim-
burg en de gemeenten Venlo, Peel en Maas en
Horst aan de Maas. Deze overheden houden
zich samen bezig met de ontwikkeling en de
realisatie van het Klavertje 4-gebied.
Een andere ontwikkeling waarbij Lexence be-
trokken is, betreft de ontwikkeling van De Rot-
terdam, een project van MAB en OVG rond
de Wilhelminakade in Rotterdam. Lexence,
onder leiding van het team van Menno van
Groningen, adviseert OVG. Ook partners Jan
Hockx en Rene Rietbroek zijn bij deze zaak
betrokken. De Rotterdam is op dit moment
het grootste bouwproject van Nederland. Het
bestaat uit een combinatie van appartemen-
ten, een hotel, uitgaans- en vrijetijdsgelegen-
heden en kantoren. De Rotterdam is een ont-
werp van Koolhaas’ OMA Architecten.
Lexence richt zich onder meer op logistiek
ontpolderen. Het gaat hierbij om circa 300
ha landbouwgrond; voor de eigenaar een
project met een zeer aanzienlijk financieel
belang en voor de Staat een project met een
groot politiek en bestuurlijk belang.
Houthoff Buruma heeft ook Stichting Ves-
tia geadviseerd over de afwikkeling van haar
derivatenportefeuille, onder meer over het
vestigen van hypotheekrecht door Stichting
Waarborgfonds Sociale Woningbouw op het
bezit van Stichting Vestia, nadat het WSW
aanspraak had gemaakt op de hypotheek.
Vanwege de vele belanghebbenden had de
advisering aan Vestia zowel een juridisch
als strategisch karakter. Marry de Gaay Fort-
man gaf hierbij leiding aan een team van
vastgoed-, insolventie- en banking juristen.
Houthoff Buruma adviseert veel over erf-
pachtlease en is specialist in lopende huur-
contracten, bestaande opstalrechten en ze-
kerheden die de financier van de koper wenst
(hypotheek- en pandrecht). Een voorbeeld
hiervan is de sale-and-lease-back via een erf-
pachtconstructie van het AkzoNobel-terrein
in Arnhem. Houthoff Buruma adviseerde
hierbij twee fondsen van Ping Properties.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 49
Type kantoor:
Internationaal, gespecialiseerd kantoor
ZAKEN:
• Ontwikkeling Greenport Venlo – DCGV
– € 4,5 mrd
• Ontwikkeling van de Zuidas – Staat der
Nederlanden/ProRail/NS – € 3,7 mrd
• Ontwikkeling Beethovenpark (nieuwe
kantoren Stibbe en AkzoNobel) – Dura
Vermeer – € 160 mln
• Herstructurering Bouwinvest Dutch
Institutional Residential Fund – Bouwin-
vest – € 3,5 mrd
• VG-transactiebegeleiding en voorberei-
ding JV Prologis – Prologis – € 2,4 mrd
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 70
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd kantoor
ZAKEN:
• Herstructurering Uni-Invest – TPG en
Patron Capital Partners – € 450 mln
• Vestiging hypotheekrecht t.b.v. objecten-
portefeuille Vestia – Vestia, WSW – € 8 mrd
• Vestiging hypotheekrecht The Rock,
Amsterdam – Helaba – € 90,3 mln
• Herontwikkeling van De 5 Keizers,
Amsterdam – Credit Suisse – € 40 mln
• Sale-and-lease-back via erfpachtcon-
structie AkzoNobel terrein, Arnhem –
Ping Properties (t.b.v. twee van haar
fondsen) – € 58 mln
Lexence
Houthoff Buruma
vastgoed. Zo adviseert het kantoor Prologis bij
vastgoedkwesties over een nieuwe joint ven-
ture met een belang van meer dan € 2,4 mrd.
Voor een grote retailer is Herman Lohman
betrokken geweest bij de erfpachtlease voor
circa 30 objecten. Ook Jan Cees Kuiken is
veelal betrokken bij erfpachtleases.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 38 12-09-13 17:10
3. TOP VASTGOEDJURISTEN
PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 39
Het real estate team van Boekel De Nerée
adviseert over de gehele breedte van de vast-
goedpraktijk. Een vastgoedteam vanuit het
kantoor in London komt tegemoet aan de
groeiende belangstelling vanuit het VK om in
Nederlands vastgoed te investeren.
De situatie op de vastgoedmarkt is ook terug
te zien in de werkzaamheden van het kantoor.
Op het gebied van vastgoedfinancieringen
worden door terughoudendheid van banken
weinig nieuwe kredieten afgesloten. In plaats
daarvan worden bestaande financieringen
verlengd en geherstructureerd, met als doel
de hypothecaire schuld zo snel mogelijk af
te bouwen. Ook adviseert het kantoor kopers
en verkopers van vastgoedkredietportfolio’s,
zoals verschillende banken en investeerders.
Deutsche Pfandbriefbank wordt geadviseerd
over het herfinancieren en afbouwen van
hun Nederlandse vastgoedfinancieringspor-
tefeuille. Dit is ook het geval bij de Hypothe-
kenbank Frankfurt (voorheen Eurohypo). Het
advies aan deze bank betreft onder meer de
herstructurering van Eurocommerce en Im-
morendita. De in volume grootste financiële
zaak waar Boekel De Nerée bij betrokken was,
was de herstructurering van de derivatenpor-
tefeuille van Vestia. Boekel adviseerde hierbij
de Stichting Waarborgfonds Woningbouw.
Straatman Koster Advocaten is een kantoor
dat gericht is op het realiseren van projecten
en daarbij in het bijzonder vastgoedprojec-
ten. Naast het opstellen van vastgoedcon-
tracten, financierings- en samenwerkings-
structuren geeft het kantoor onder andere
advies op het gebied van grondverwerving,
aanbestedingsrecht, staatssteunrecht en aan-
neming van werk.
Vooral op het gebied van aanbesteding verricht
Straatman Koster veel advieswerk. Het kantoor
begeleidt aanbestedingstrajecten volledig, in-
clusief het opstellen van alle relevante stukken.
Andere zaken die kenmerkend zijn voor het
kantoor zijn de ontwikkeling van circa 170 ha
bedrijfsterrein langs de A4 bij Schiphol, de
Hoewel banken weinig financieringen ver-
strekken, willen ze vaak wel hypothecaire
leningen verkopen. Er is een toenemende
interesse van Anglo-Amerikaanse investeer-
ders om Nederlands vastgoedkrediet tegen
korting over te nemen. Hierbij gaat het soms
ook om interesse in het vastgoed zelf, dat na
uitwinning van het hypotheekrecht in eigen-
dom kan worden genomen: loan to own.
Boekel De Nerée adviseerde in 2012 bij ver-
schillende transacties, waaronder de aankoop
van het MGallery The Convent Hotel in Am-
sterdam door Internos en de verkoop van
het Eurocentrum in Leiden door Matrix Pro-
perty. Ook adviseerde het kantoor bij de Uni-
Invest/Merin-transactie; een deal waarbij de
belegger van een object tevens participeert in
de herontwikkeling.
Op het gebied van project- en gebiedsontwik-
keling is duidelijk dat veel projecten worden
gestopt of aangepast, omdat investeerders
niet meer in staat of bereid zijn erin te inves-
teren. Om toch projecten van de grond te krij-
gen wordt vaak gezocht naar nieuwe vormen
van samenwerking, waarbij ook de wensen
van de eindgebruiker en belegger een grotere
rol spelen dan voorheen. Van de betrokken
juristen wordt dan ook verwacht dat ze crea-
tief meedenken. Boekel De Nerée adviseerde
onder andere bij de ontwikkeling van het An-
daz Hotel Prinsengracht (herontwikkeling
van de voormalige Openbare Bibliotheek)
gebiedsontwikkeling in Nieuw Rhijngeest/
Oegstgeest aan de Rijn en de ontwikkelingen
op de Zuidas in Amsterdam (de projecten
Royaal Zuid en Zuidschans). In dergelijke
projecten heeft Straatman Koster onder an-
dere de samenwerkingsovereenkomsten op-
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 61
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd kantoor
ZAKEN:
• Projectfinanciering MCE Ontwikkeling
– Landesbank Berlin/Berlin-Hannover-
sche Hypotheken Bank – € 53 mln
• Herfinanciering Nederlandse vastgoedfi-
nancieringsportfolio – Deutsche
Pfandbriefbank – waarde vertrouwelijk
• Herstructurering portefeuille Eurocom-
merce & Immorendita – Hypotheken-
bank Frankfurt – waarde vertrouwelijk
• Huurrecht adviezen – Wereldhave &
Unibail Rodamco – waarde vertrouwelijk
• Binnenstedelijke herontwikkeling Breda
– MAB Development – waarde
vertrouwelijk
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 15
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• Overeenkomsten opstellen Hart van Zuid,
Rotterdam – gemeente Rotterdam – € 750 mln
• Aanbesteding en contractering Ontwikke-
ling Braassemerland – gemeente Kaag en
Braasem – waarde vertrouwelijk
• Aanbesteding en contractering Food Center
Amsterdam – gemeente Amsterdam –
waarde vertrouwelijk
• Overeenkomsten opstellen ontwikkeling
hoogbouw Wilhelminapier, Rotterdam – ge-
meente Rotterdam, Vesteda, VOF Pier III
– € 100 mln
• Verkoop bedrijventerrein, Schiphol
– Expeditors International – € 30 mln
Boekel De Nerée
Straatman Koster
en de binnenstedelijke herontwikkeling van
Breda door MAB, het grootste interstedelijke
project sinds de start van de financiële crisis.
Boekel De Nerée is de vaste adviseur van ver-
schillende grote beleggers, waaronder Uni-
bail-Rodamco, Wereldhave en CBRE GI, op
het gebied van (retail-)huurrecht.
gesteld en geadviseerd omtrent de mogelijk-
heden tot heronderhandeling van bestaande
afspraken als gevolg van gewijzigde (markt)
omstandigheden, alsmede de uit- en toetre-
ding van partijen tot de samenwerking en de
(her)financieringen.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 39 12-09-13 17:10
4. PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 41
TOP VASTGOEDJURISTEN
De vastgoed- en infrastructuurpraktijk van
Pels Rijcken bestaat uit 52 advocaten en (kan-
didaat-)notarissen, verdeeld over drie secties:
Ruimtelijke ordening en Milieu, Vastgoed en
Bouw en Aanbestedingsrecht. Hiermee heeft
het kantoor een van de grootste praktijken op
het gebied van vastgoed in Nederland.
Pels Rijcken is vaak betrokken bij advisering
van overheden bij transacties en geschillen
over vastgoed en infrastructuur. Tot haar cli-
enten behoren onder andere de Staat der Ne-
derlanden, de provincies Noord-Holland en
Utrecht en grotere gemeenten zoals Amster-
dam, Rotterdam en Den Haag. Pels Rijcken is
huisadvocaat voor deze laatste twee gemeenten
en begeleidde bijvoorbeeld Rotterdam bij de
afwikkeling van het via een erfpachtconstruc-
tie gefinancierde Calypso-project.
Andere cliënten (niet overheden) zijn onder
andere pensioenfondsen en vastgoedfondsen,
groteondernemingenmetvastgoedzoalsKPN,
projectontwikkelaars, bedrijfsmatige huurders
en verhuurders en woningcorporaties.
Voor KPN heeft Pels Rijcken onder andere de
verkoop van telefooncentrales inclusief kan-
toorgebouwen begeleid. Deze worden afge-
stoten in verband met de overgang naar een
all-ip-netwerk.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 52
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Vestigen hypotheek Vestia-portefeuille
– Vestia, WSW – € 8 mrd
• Verkoop woningportefeuille (80
woningen), Bergen op Zoom – Altera/
Daelmans – € 10,2 mln
• Splitsing appartementsrechten en
verkoop Stadskantoor, Den Haag
– Gemeente Den Haag – € 10,3 mln
Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn
De praktijkgroep Projects & Real Estate telt 25
vastgoedadvocaten- en notarissen die werk-
zaam zijn op het gebied van onroerend goed,
bouw, omgevingsrecht en financieringen.
De vastgoedadvocaten- en notarissen van Al-
len & Overy werken nauw samen met de
Banking en M&A praktijkgroepen op onder
meer vastgoedfinancieringen, securitisaties
en M&A deals. Dit is terug te zien in de top
voor financieringen en tevens worden de be-
trokken advocaten van Allen & Overy door
collega-kantoren genoemd in verband met
hun medewerking bij complexe financierin-
gen. Door het internationale karakter van het
kantoor is Allen & Overy in staat om effectief
te adviseren over grensoverschrijdende trans-
acties. Een voorbeeld hiervan is het advies aan
JP Morgan Chase wat betreft de financiering
van $ 432 mln ten behoeve van de aankoop van
de High Tech Campus in Eindhoven. Allen &
Overy adviseerde de koper van het door Philips
teruggehuurde deel van de campus. Er was
hier sprake van een bijzondere financiële con-
structie, waarbij voor het eerst bij een Neder-
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 25
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• High Tech Campus, Eindhoven – o.a. J.P.
Morgan Chase – € 425 mln
• Afkoop diverivatenportefeuille Vestia – 10
derivatenbanken
• Structuurwijziging 2 cv’s
• Primark Eindhoven
• 54 C1000-supermarkten en een C1000-
distributiecentrum – Jumbo en COOP
Allen & Overy
Met haar team van 65 vastgoedjuristen
is AKD gespecialiseerd op verschillende
gebieden binnen het vastgoed. In 2012
was het kantoor wederom bij een aantal
grote ontwikkelingen betrokken. Een van
de opvallendste daarvan is het Atrium
Ziekenhuis in Heerlen, dat door juristen
van AKD wordt begeleid bij de eerste zorg-
AKD Advocaten
& Notarissen FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 65
Type kantoor: Nationaal, breed gespeciali-
seerd kantoor
ZAKEN:
• Aankoop Lake Side-portefeuille – Warehou-
ses De Pauw Nederland – € 102 mln
• Financiering Laurentius Ziekenhuis – St.
Laurentius Ziekenhuis Roermond – € 109 mln
• Advisering herontwikkeling Strijp S,
Eindhoven – VolkerWessels, Park Strijp cv
en gemeente Eindhoven – waarde
vertrouwelijk
• Overdracht portefeuille C1000-supermark-
ten – CVC Capital Partners – € 314 mln
• Sale-and-lease-back distributiecentrum Pon
– Warehouses De Pauw Nederland – € 26 mln
landse vastgoedtransactie en een Nederlandse
initiatiefnemer US CTL notes zijn uitgegeven
aan Amerikaanse investeerders.
De praktijkgroep van het kantoor is tevens be-
trokken bij grote pps-samenwerkingen in Ne-
derland. Voorbeeld hiervan zijn de Soesterberg
Defensie Museum PPS en de Internationale
School Eindhoven PPS.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 41 12-09-13 17:10
5. 42 | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | PROPERTYNL MAGAZINE
Vanuit Amsterdam en Utrecht zijn er in
Nederland circa 50 vastgoedspecialisten
werkzaam bij CMS. Het kantoor behoort
met 250 advocaten, notarissen en belas-
tingadviseurs die werkzaam zijn op de
praktijkgroep Real Estate & Construction
tot de grootste van Europa en is tevens
actief in Rusland, China, Noord-Afrika en
Zuid-Amerika.
CMS bemerkt dat er nadruk ligt op trans-
formatie van vastgoed naar woningen, ho-
tels en studentenwoningen, met aandacht
voor bestuursrechtelijke aanpassingen,
Bij Stibbe zijn 25 vastgoedjuristen werk-
zaam, waaronder 8 partners. Verder kent
het kantoor 1 vastgoednotaris (ook partner)
en 3 kandidaat-vastgoednotarissen. Stibbe
verwacht in de nabije toekomst haar vast-
goeddivisie te kunnen vergroten. Het kan-
toor houdt zich onder andere bezig met
vastgoedfondsen en vastgoedtransacties,
vastgoedontwikkelingen, bestuursrecht
en DBFM(O)-projecten. De sectie van
Stibbe is in staat cliënten te voorzien van
civiel, notarieel en fiscaal vastgoedadvies,
tegelijk met advies op het gebied van fi-
nancieringen, bestuursrechtelijke en toe-
zichtsrechtelijke (AIFMD) kwesties.
Stibbe heeft een track-record in zoge-
naamde ‘secondary PPP-market’-transac-
ties. Dit zijn transacties waarbij belangen
in één of meerdere DBFM(O)-projecten
worden verkocht.
Een voorbeeld van een dergelijke transac-
tie was het in 2011 opzetten van de joint
afwaarderen van vastgoed en fiscale is-
sues. Er is ook sprake van vernieuwende
financieringsstructuren voor woningen en
van toenemende advisering aan bancaire
instellingen betreffende pre-executietrajec-
ten. CMS is tevens betrokken bij de verdere
ontwikkeling en uitbouw van online execu-
tieveilingen, waaronder via BOG-auctions.
com. De vastgoedpraktijk van CMS maakt
een groei door op het gebied van de fonds-
en transactiepraktijk. Tevens krijgt het
kantoor vaker opdrachten omtrent (her)
financiering.
venture Benelux Secondary PPP tussen
Ballast Nedam en DG Infra Yield, waar-
bij Ballast Nedam de belangen in drie
DBFM(O)-projecten heeft ondergebracht
in de joint venture. Stibbe was destijds
adviseur van zowel Ballast Nedam als DG
Infra Yield. Daarnaast adviseerde Stibbe
in 2012 Ballast Nedam inzake de verkoop
van een meerderheidsbelang in een in-
frastructuurproject in Nederland aan DG
Infra Yield.
Een ander voorbeeld is de advisering aan
Heijmans en Barclays bij het structureren
van een langjarige samenwerking voor
toekomstige DBFM(O)-projecten. Als on-
derdeel van deze transactie heeft het joint
venture vehikel van Heijmans en Barclays
een belang verworven in het DBFM(O)-
project voor het Nationaal Defensie Mu-
seum.
Transacties van dit type vinden al enige
tijd plaats in de UK, maar in Nederland
zijn ze een van de eerste transacties van
dit type.
Ook Stibbe signaleert dat ze vaker wordt
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 50
Type kantoor: Internationaal, gespeciali-
seerd kantoor
ZAKEN:
• Herontwikkeling hoofdkantoor ASR
– ASR – € 100 mln
• Transformatie glastuinbouwgebied
– gemeente Kaag en Braassem,
VolkerWessels en Verwelius
• Aankoop twee wooncomplexen in
Leiden en Rotterdam (375 woningen)
– BERF 4 GmbH & Ko – € 52 mln
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 29
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• JV Barclays en Heijmans (‘Heijmans
Capital’) t.b.v. inschrijving op aanbeste-
ding – waarde undisclosed
• Verhoging kredietfaciliteit Q-Park
– waarde meer dan € 50 mln
• Verkoop winkelcentrum Terwijde
– waarde meer dan € 100 mln
• Heijmans Wijnhavenkwartier – waarde
meer dan € 50 mln
• Project ‘De Rotterdam’ – waarde
vertrouwelijk
CMS Star Derks Busmann
Stibbe
PPS in Nederland. Dit DBMO-contract is
vernieuwend in de zorgsector. Een ander
voorbeeld van de werkzaamheden van
AKD binnen de zorgsector is het advise-
ren van het Laurentius Ziekenhuis over
de financierings- en zekerhedendocumen-
tatie voor de nieuwbouw van het zieken-
huis (€ 109 mln). Andere werkzaamheden
betroffen het ontwikkelen van vernieu-
wende leegstandsconstructies. Ook werd
bij verschillende vastgoedtransacties
geadviseerd. Hierbij moet bijvoorbeeld
gedacht worden aan de aankoop van de
Lake Side-portefeuille door WDP, de
grootste logistieke vastgoedtransactie in
2012 (€ 102 mln). AKD heeft diverse partij-
en zoals Sectie5 Investments en Duinwei-
de Investeringen begeleid bij het structu-
reren van vastgoedfondsen waarbij wordt
belegd in winkelcentra in Nederland.
ingeschakeld bij geschillen als gevolg van
de crisis in de vastgoedsector. Dit vraagt
om nieuwe en creatieve oplossingen, zoals
tijdelijke joint ventures.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 42 12-09-13 17:10
6. PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 43
TOP VASTGOEDJURISTEN
Six Advocaten is vorig jaar uitgebreid met
3 senior vastgoedadvocaten en telt nu 9
advocaten en één paralegal. Het kantoor is
gericht op vastgoedgerelateerde adviezen en
behandelt zaken in brede zin; projectontwik-
keling, bouw, koop en verkoop, omgevings-
recht, commerciële verhuur, milieu en aan-
bestedingen.
Het kantoor is bij diverse complexe ge-
bieds- en projectontwikkelingen betrokken.
Meestal neemt de advisering hierbij meer-
dere jaren in beslag. Ook procedures op het
gebied van bouw- en vastgoedrecht waarbij
Six Advocaten vaak betrokken is, lopen veelal
meerdere jaren. Een voorbeeld van een der-
gelijke procedure had betrekking op het be-
palen van de canontarieven bij heruitgifte in
erfpacht.
Het kantoor bemerkt een toenemende vraag
naar advisering bij vertraging in de bouw
en meerwerkclaims. Six Advocaten stond in
2012 diverse aannemers en opdrachtgevers
bij. Voor de gemeente Amsterdam werd met
succes verweer gevoerd bij de civiele rechter
tegen een miljoenenclaim over de vertraagde
herontwikkeling van het voormalige hoofd-
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 10
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• De Rotterdam, Wilhelminapier Rotterdam
– De Rotterdam cv – € 344 mln
• Defensiemuseum, Soesterberg – meerdere
partijen binnen het bouwconsortium –
€ 160 mln
• EYE, Amsterdam – EYE Film Instituut –
€ 35 mln
• Paleis van Justitie, Amsterdam – Claus en
Kaan Architecten – € 165 mln
• Hoofdkantoor DE Masterblenders,
Oosterdokseiland Amsterdam – OOA cv –
waarde vertrouwelijk
Six Advocaten
De Brauw Blackstone Westbroek is een
breed gespecialiseerd kantoor, met tevens
een breed specialisme binnen de discipli-
ne vastgoed. Het kantoor richt zich onder
andere op vastgoedtransacties van grote
omvang of complexiteit, internationale
transacties, project- en gebiedsontwikke-
ling/binnenstedelijke herontwikkeling,
netwerken en projectfinancieringen en
PPS. Onder haar cliënten bevinden zich
Bouwinvest, Amvest, Vesteda en CBRE
GI. Ook Philips, AkzoNobel, BAM, Stork,
Shell, Unilever, Tennet en Gasunie be-
horen tot de vaste clientèle van het kan-
toor. Het kantoor is vaak betrokken bij
omvangrijke gestructureerde verkooppro-
cessen van woning/vastgoedportefeuilles
van institutionele beleggers. De Brauw
Blackstone Westbroek adviseert en be-
geleidt veel grote investeerders, vermo-
gensbeheerders en investment managers
bij het toetreden tot, het opzetten van en
het herstructureren of omzetten van vast-
goedfondsen.
Het team van De Brauw Blackstone
Westbroek is voor Tennet betrokken bij
de advisering rond haar landelijke hoog-
spanningsnetwerken. Er zijn veel vast-
goedgerelateerde vraagstukken rond het
energienetwerk (grondtransacties, ruim-
telijke bestuursrechtkwesties en financie-
ringen). Het gaat om een totale investe-
ring van circa € 3 mrd. Voor Gasunie en
Seaport Groningen verricht het kantoor
gelijksoortige werkzaamheden.
Het kantoor adviseert ook Havenbedrijf
Rotterdam de bouw van de eerste contai-
nerterminals op de Tweede Maasvlakte.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 25–30
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Verkoop High Tech Campus, Eindhoven
– Philips – € 425 mln
• Aankoop 78 C1000- en 4 Jumbo-super-
markten – Ahold (ten behoeve van
uitbreiding AH-supermarkten) – € 290 mln
• AkzoNobel Center (nieuw hoofdkantoor
Zuidas) – AkzoNobel – waarde
vertrouwelijk
• Verkoop woningportefeuille ASR – ASR
– waarde vertrouwelijk
• Verkoop twee wooncomplexen in
Leiden en Rotterdam (375 woningen)
– Vesteda – € 52 mln
De Brauw Blackstone Westbroek
kantoor van ABN Amro tot het Amsterdamse
Stadsarchief.
Six Advocaten is bij een aantal belangrijke
ontwikkelprojecten en vastgoedtransacties
betrokken geweest. Een aantal voorbeelden
hiervan zijn De Rotterdam op de Wilhelmi-
napier in Rotterdam en het nieuwe Paleis van
Justitie aan het IJ in Amsterdam.
Boot is een in vastgoed- en Europees recht ge-
specialiseerd nichekantoor. In totaal zijn er 7
advocaten werkzaam. Boot Advocaten streeft
Boot Advocaten ernaar in een vroeg stadium te anticiperen op
nieuwe ontwikkelingen, zoals de ‘rendabele
verduurzaming’ van vastgoed. Bij deze pro-
jecten wordt voor het eerst de materie ener-
gierecht gekoppeld aan vastgoedrecht.
Wanneer projecten niet van de grond dreigen
te komen doordat wet- en regelgeving of voor-
waarden voor financiering een belemmering
vormen, overleggen de advocaten van Boot
met ministeries, provincies en gemeenten
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 43 12-09-13 17:10
7. PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 45
TOP VASTGOEDJURISTEN
Bij Van Doorne zijn 150 advocaten, nota-
rissen en fiscalisten werkzaam; het vast-
goedteam bestaat uit 26 specialisten. Het
kantoor is adviseur van Nederlandse en
internationale ondernemingen, financiële
instellingen, semipublieke instellingen en
overheidsinstellingen. Sinds 1936 treedt
Van Doorne op als Rijksadvocaat.
Het vastgoedteam van Van Doorne is ac-
tief in projectontwikkeling, begeleidt vele
aanbestedingsprojecten en adviseert en
procedeert onder meer over ruimtelijke
ordening- en milieukwesties. Daarnaast
heeft het kantoor ruime ervaring in be-
geleiding bij expansie van (internatio-
nale) retailers in Nederland. Van Doorne
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 26
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Aankoopbegeleiding van Lake Side Portfolio
– WDP
• Overname Quintet Hotel Portfolio – Aareal
Bank
• Gebiedsontwikkelingsproject Holy
Zuid-Oost – Waterweg Wonen
• Herfinanciering voor diverse zieken-,
verpleeg- en verzorghuizen Zorgpartners
Friesland
• De Ontmoeting Amstelveen – ontwikkeling
van een woon/zorg-complex – De Nijs
Projectontwikkeling
Van Doorne
DLA Piper heeft kantoren in meer dan 30 lan-
den. In Amsterdam werken 119 advocaten en
notarissen, van wie 14 zich bezighouden met
vastgoedzaken. DLA Piper heeft zich onder
meer toegelegd op het gebied van distressed
real estate. Er is veel kennis en ervaring opge-
daan op het gebied van herstructureren met
het oog op verkoop doordat het kantoor vaak
betrokken is geweest bij faillissementen (als
curator of stille bewindvoerder). De omvang
van de portefeuilles is dusdanig groot dat dit
vaak meerjarige trajecten betreft.
Mede hierdoor heeft DLA Piper een sterke po-
sitie op het gebied van executieveilingen van
bedrijfsonroerend goed. Per jaar krijgt het
notariaat van het kantoor circa 200 veilingop-
drachten toegewezen van onder andere ING,
Deutsche Bank en GE Artesia.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 14
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Distressed portefeuille van 12 kantoorpan-
den in opdracht van de bank – € 40 mln
• Project de Hallen, renovatie van de Hallen
met bancaire financiering en private
financiering middels cv-participaties – € 37 mln
• Juridische begeleiding van ontwikkelaar
COD bij verhuur, ontwikkeling en verkoop
van nieuwe Motel One hotelvestiging bij
Amsterdam RAI; verkoop aan Union
Investment – € 40 mln;
• Verkoop/levering 49 appartementen in
Miles Building Amsterdam – € 17,5 mln;
• Verkoop en levering/vestiging opstalrech-
ten voor 275 telecom-masten van KPN aan
Shere Masten – € 115 mln;
• Juridische begeleiding van retailer JD
Sports bij de acquisitie van circa 15
lopende huurovereenkomsten van
Setpoint, bij de lancering van JD Sports in
Nederland – waarde vertrouwelijk
DLA Piper
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 7
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• Staatssteun bij gebiedsontwikkeling gemeente
Winsum – Montagne – € 10 mln
• Nieuwbouw metrowerkplaats GVB Diemen
– GVB – € 15 mln
• PPS Nationaal Militair Museum Soester-
berg – Oostingh Staalbouw –
€ 180 mln
• ESCO scans verduurzaming retailvastgoed
– Corio – € 50 mln
• Realisatie woon/zorgproject Sassembourg
– Woningstichting de Vooruitgang –
€ 40 mln
om een oplossing te vinden voor deze projec-
ten. Boot advocaten heeft bijvoorbeeld in het
kader van het zoeken van oplossingen voor de
leegstand van kantoren de gemeente Amster-
dam zo ver gekregen te onderhandelen over
haar erfpachtbeleid, zoals het afboeken van
erfpachtschulden en verlaging van de canon-
prijs. Dit is nog niet eerder voorgekomen.
Boot Advocaten bedient vooraanstaande Ne-
derlandse bedrijven en overheden op het ge-
bied van bouw- en vastgoed, aanbestedings-
recht, Europees recht, energierecht en zorg.
Twee voorbeelden van distressed real estate
portfolio’s zijn de Porto Kali-portefeuille en de
Goleon-portefeuille.
Samen met vijf andere kantoren heeft DLA Pi-
per het initiatief genomen voor het oprichten
van een onafhankelijk platform voor het veilen
van bedrijfsonroerend goed via internet (www.
bog-auctions.com).
begeleidt hierbij zowel de aankoop als de
herbestemming van nieuwe bedrijfslo-
caties. Hornbach en Decathlon zijn twee
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 45 12-09-13 17:10
8. 46 | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | PROPERTYNL MAGAZINE
RechtStaete is een advocaten- en belastingad-
vieskantoor dat als eerste zich helemaal richtte
op actoren op de commerciële vastgoedmarkt.
De oprichter, mr. Ton Oostenrijk, is al sinds
jaar en dag hoofdredacteur van de PropertyNL
Tax, waarbij hij samen met prof. Tom Berk-
hout alle fiscale expertise op het gebied van
vastgoed weet te mobiliseren. De advocaten
en belastingadviseurs van RechtStaete hebben
Bij Weebers Vastgoedadvocaten zijn 9 vast-
goedadvocaten werkzaam. In 2004 is het
kantoor gestart als nichekantoor dat gespeciali-
seerd is in het vastgoedrecht.
Het kantoor is gespecialiseerd in zaken op
het gebied rond contractsvorming/civiel recht
in het algemeen, bestuurrecht/ruimtelijke
ontwikkeling, aanbestedingsrecht en bouw-
De vastgoedgroep van Clifford Chance telt 25
advocaten en notarissen die vooral adviseren
bij grote en complexe vastgoedtransacties. De
vastgoedpraktijk richt zich op transactioneel-,
constructie-, huur- en financieringgerelateerd
werk. Het kantoor signaleert een overcapaci-
teit aan commercieel vastgoed (kantoren) en
een verminderde beschikbaarheid van bank-
financiering, maar tevens een opkomst van
onder andere herfinancieringen.
Clifford Chance wordt door collega-kantoren
gezien als een specialistisch kantoor op het
gebied van (her)financieringen. Hierbij maakt
het kantoor regelmatig gebruik van haar in-
ternationale netwerk. Enkele zaken waarbij
zich toegelegd op juridische en fiscale advise-
ring van vastgoedbeleggers en -ondernemers.
Ondanks het teruggelopen aantal vastgoed-
transacties wist het kantoor zich vorig jaar
goed door de crisis te slaan, met nieuwe op-
drachten van beleggingsinstellingen, project-
ontwikkelaars, overheden, vastgoedbeheer-
ders en aannemers.
Sinds de oprichting in 2001 bedient Recht-
Staete ook een aantal van de top-100 Neder-
landse particulieren met de grootste vastgoed-
portefeuilles in binnen- en buitenland.
recht. Afgelopen jaar betrof de helft van de
werkzaamheden van het kantoor advisering
omtrent de totstandkoming en verdere bege-
leiding van gebiedsontwikkelingen. Het uit-
werken van transacties en het begeleiden van
bestuursrechtelijke procedures omvat tevens
een steeds groter wordend deel van de werk-
zaamheden van Weebers Vastgoedadvocaten.
Clifford Chance betrokken is geweest in rela-
tie tot (her)financiering waren de High Tech
Campus in Eindhoven en de ontwikkeling van
studentenwoningen in Amsterdam.
ABN Amro en NIBC werden door het kantoor
geadviseerd betreffende de financiering (door
investeringsvehicles van Marcel Boekhoorn)
en ABN werd tevens geadviseerd bij de ver-
hoging van de facility agreement (naar € 30
mln) voor de High Tech Campus met betrek-
king tot de aankoop en ontwikkeling van de
Solliance-gebouwen.
Daarnaast heeft Clifford Chance The Carlyle
Group/Benelux Property Group geadviseerd
bij de financiering voor de ontwikkeling van
studentenwoningen in Amsterdam. Het gaat
om een lening ter grootte van € 35 mln, waar-
bij de Rabobank de hypotheekverstrekker is.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 9
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Vertrouwelijk
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 9
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• Vertrouwelijk
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 25
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Financiering High Tech Campus,
Eindhoven – ABN Amro en NIBC Bank
– € 425 mln
• Financiering ontwikkeling studentenwo-
ningen Amsterdam – The Carlyle Group/
Benelux Property Group – € 35 mln
Rechtstaete
Weebers Vastgoed Advocaten
Clifford Chance
voorbeelden van retailers die Van Doorne
begeleidt bij de expansie van haar winkels.
De afgelopen jaren is het kantoor betrok-
ken geweest bij vele belangrijke pps-pro-
jecten in Nederland en Van Doorne is
tevens al jaren betrokken bij de realisatie
van nieuwe ziekenhuizen en zorgvast-
goed. Zo heeft het kantoor Zorgpartners
Friesland bijgestaan bij het verkrijgen van
een nieuwe langdurige financiering en het
vestigen van zekerheden.
Ook is Van Doorne betrokken bij het ini-
tiatief voor BOG Auctions, een platform
voor het veilen van bedrijfsmatig vastgoed
via internet.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 46 12-09-13 17:10
9. PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 47
TOP VASTGOEDJURISTEN
BarentsKrans is begin 2013 verhuisd naar
een pand dat meer aansluit bij de ambities
en reputatie van het kantoor. BarentsKrans
is actief op de gebieden transacties (koop
en huur), bouw- en aanbestedingsrecht en
projectontwikkeling. Meer specifiek kan
worden gesteld dat de specialisatie van het
kantoor ligt in de markten duurzame ener-
gie, zorgvastgoed, leisure, tankstations en
erfpachtlease. Op deze gebieden wordt ook
vaak samengewerkt met niet-juridische
adviseurs om een geïntegreerde service te
kunnen bieden.
Een van de projecten met betrekking tot
duurzame energie is Hoogeland in Naald-
wijk, waarbij een nieuw te ontwikkelen
woonwijk wordt aangesloten op WKO-
installaties en kassenrestwarmte. Op het
gebied van duurzame energie signaleert
het kantoor tevens dat het aantal ESCo-
PotJonker is een nieuwe speler in het onder-
zoek. Het kantoor telt 12 vastgoedadvocaten
die zich bezighouden met civiel bouwrecht,
project- en gebiedsontwikkeling, aanbeste-
dingsrecht, onteigeningsrecht, omgevings-
recht, bestuursrecht, erfpacht, huurrecht,
koop en verkoop.
Grote zaken waarbij het kantoor betrokken
is, zijn onder andere de aanleg van de Pol-
De praktijkgroep vastgoed van Schaap & Part-
ners bestaat uit een vaste kern van acht advoca-
ten en notarissen.
De werkzaamheden van de juristen hebben
onder meer betrekking op bestuursrecht,
binnenstedelijke herontwikkeling, bouw-
recht, financiering en zekerheden, huurrecht,
openbare verkopen, parkmanagement, PPS
en projectontwikkeling en splitsingen van ap-
overeenkomsten verder is toegenomen.
Daarmee wordt bereikt dat de energievoor-
ziening van bijvoorbeeld winkelcentra of
-complexen integraal wordt uitbesteed aan
gespecialiseerde ondernemingen om op
die manier tegen minder of gelijke kosten
een hoger rendement en meer comfort te
halen. Daarnaast merkt BarentsKrans dat
partijen de vele mogelijkheden en flexibi-
liteit van erfpacht benutten, waarover het
kantoor dan ook veelvuldig procedeert en
adviseert.
Een grote cliënt van de sectie vastgoed
blijft woningcorporatie Vestia. In 2012 ad-
viseerde BarentsKrans bij de beoordeling
van af te stoten dan wel te continueren
nieuwbouwprojecten. Net als bij andere
corporaties is dit mede een gevolg van het
terugkeren naar de kerntaak: sociale wo-
ningbouw. Een omvangrijk bouwproject
waar BarentsKrans in 2012 bij betrokken
was, betrof de ontwikkeling van nieuw-
bouw voor een intergouvernementele or-
derbaan op Schiphol, de omlegging van de
N201 rond Aalsmeer en de omlegging van
de A9 bij Badhoevedorp.
Een andere zaak waarbij het PotJonker be-
trokken was, was de realisatie van een par-
keervoorziening in Rotterdam. Het kantoor
adviseerde de aannemer bij de ontwikke-
ling van de P+R Kralingse Zoom.
partementen, waarbij de praktijkgroep vooral
banken en andere financieringsinstellingen,
beleggers, bouwers, corporaties en zorginstel-
lingen begeleidt en adviseert.
De marktomstandigheden hebben ertoe ge-
leid dat meer nadruk is komen te liggen bij
het aangaan, prolongeren of beëindigen van
financieringen en dat de daarbij horende ze-
kerheden zwaarder wegen. Daarnaast zorgen
voortdurende ontwikkelingen en toenemende
aandacht voor zorgvastgoed voor een groter
wordende vraag naar advisering op dit gebied.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 15
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Overeenkomst nieuwbouw kantoor,
Rijswijk – Intergouvernementele
organisatie – > € 200 mln
• Herfinanciering vastgoed Zwanenberg
Food Group, Borne – Zanenberg Food
Group – € 100 mln
• Nieuwbouw Gerrit Rietveld Academie,
Amsterdam – Eigenaar/ontwikkelaar
(All-In Real Estate) – waarde vertrouwelijk
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 12
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• P+R Kralingse Zoom, Rotterdam
– Realisator (aannemer) – € 30 mln
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 8
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Vertrouwelijk
BarentsKrans
PotJonker Advocaten
Schaap & Partners
ganisatie. Hierbij werd geadviseerd over
onder meer contracten en publiekrechte-
lijke aspecten. Ook de Gerrit Rietveld Aca-
demie werd geadviseerd bij nieuwbouw.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 47 12-09-13 17:10
10. PROPERTYNL MAGAZINE | NR. 12 - 20 SEPTEMBER 2013 | 49
TOP VASTGOEDJURISTEN
De vastgoedgroep van Baker & McKenzie
houdt zich vooral bezig met vastgoedtrans-
acties. De nadruk ligt hierbij op grote mul-
tinationals en Duitse investeerders. In 2012
werd bijvoorbeeld Deka Immobilien geadvi-
seerd bij drie deals in Nederland, te weten
de aankoop van de gebouwen Viñoly en The
Rock op de Zuidas in Amsterdam en het
American Hotel, ook in Amsterdam.
Het kantoor doet ook veel ondersteunend
werk voor de andere praktijkgroepen. An-
dere kantoorcliënten werden geadviseerd bij
Buren, dat tot 1 januari van dit jaar nog
Buren Guelen van Velzen heette, heeft 10
vastgoedjuristen in huis, van wie 6 (kan-
didaat-)notarissen, 2 advocaten en 2 fiscaal
advocaten. Het kantoor houdt zich onder
andere bezig met executie van registergoe-
deren, commerciële vastgoedtransacties
en financieringen, de hotel- en leisure-
sectoren en de ontwikkeling van (woning-)
nieuwbouwprojecten.
Het kantoor begeleidt veel vastgoedvei-
lingen van registergoederen, vooral voor
bankinstellingen. Ze is daarbij actief be-
trokken bij de ontwikkeling van nieuwe
juridische constructies om een executievei-
ling te voorkomen dan wel de schade voor
M2 Advocaten is op 1 september 2012 op-
gericht door Jurjan Adriaansens, Ginio
Beij, Michel Visser en Marius Rijntjes.
Het kantoor houdt zich bezig met koop/
verkoop, huurrecht, appartementsrecht,
bestuursrecht en burenrecht.
Het kantoor heeft zich in laatste maanden
van 2012 onder leiding van Jurjan Adriaan-
sens beziggehouden met een omvangrijke
transactie, te weten de overdracht van de
huurtransacties en huurdisputen, onder an-
dere Lukoil, Hill-Rom en Bright Horizons.
Ook werden diverse grote banken (bijvoor-
beeld BNP Paribas) begeleid bij het vestigen
de debiteur zo veel mogelijk te beperken.
Dit doet Buren niet alleen op financieel ge-
bied, maar ook op sociaal maatschappelijk
gebied.
Buren is onder andere betrokken bij de ont-
wikkeling van het Leiden Bio Science Park.
vastgoedportefeuille van Eurocommerce.
Na het faillissement van Eurocommerce
is besloten dat het verhypothekeerde vast-
goed van de organisatie in verschillende
silo’s zal worden ondergebracht.
M2 Advocaten heeft ook geadviseerd bij
de hieruit voortvloeiende transacties,
waaronder het sluiten van diverse huur-
overeenkomsten. Het gaat om 22 grote
objecten, waaronder het WTC Carlton To-
wer in Almere en het Gelredome Stadion
in Arnhem.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 8
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Aankoop The Rock – Deka Immobilien –
€ 132 mln
• Aankoop American Hotel – Deka Immobi-
lien – € 59 mln
• Aankoop Viñoly – Deka Immobilien –
€ 139 mln
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 10
Type kantoor: Nationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Aankoop, splitsing in appartementsrechten
De Havenmeester, Den Haag – Schouten
& De Jong – € 41 mln
• Aankoop en financiering EasyHotel Den
Haag – DanZep – € 14 mln
• Begeleiding nieuwbouw hoofdkantoor
Avery Dennison, Leiden – OVG, Universi-
teit Leiden – € 38 mln
• Koop en herontwikkeling golfbaan De
Eindhovensche – Landgoed Hei en Gagel/
fam. Philips – € 10 mln
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 5
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• Spes Bona (voormalige vastgoedporte-
feuille Eurocommerce) – Spes Bona –
€ 231 mln
Baker & McKenzie
Buren
M2 Advocaten
van zekerheden behorend bij vastgoedfinan-
ciering. Daarnaast adviseert de vastgoed-
groep een groeiend aantal modemerken,
zoals Mexx, Michael Kors en Esprit.
Het kantoor voorziet de grondeigenaar, de
Universiteit Leiden, bij deze ontwikkeling
van juridische begeleiding. In 2012 heeft
het kantoor bijvoorbeeld geadviseerd bij de
gronduitgifte ten behoeve van het nieuwe
hoofdkantoor van Avery Dennison.
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 49 12-09-13 17:10
11. 50 | NR. 14 - 14 SEPTEMBER 2012 | PROPERTYNL MAGAZINE
Kneppelhout en Korthals Advocaten is een
middelgroot advocatenkantoor in Rotterdam.
Binnen de sectie vastgoed en bestuursrecht
zijn er 8 advocaten werkzaam die zich bezig-
houden met facetten van het vastgoed. Het
team is onlangs uitgebreid met een net-afge-
studeerde advocaat-stagiaire.
Het kantoor rekent corporaties, overheden, be-
leggers, ontwikkelaars en aannemers tot haar
clientèle. Haar dienstverlening is gericht op
gebiedsontwikkeling en binnenstedelijke her-
ontwikkeling. Het kantoor gespecialiseerd in
publiek-private samenwerking, bouw- en aan-
bestedingsrecht, onteigening, verwerving en
planschade, inclusief het omgevingsrecht en
Holland van Gijzen Advocaten en Notarissen
telt 113 advocaten en (kandidaat-)notarissen.
Het kantoor heeft vestigingen in Amsterdam,
Den Haag, Rotterdam, Eindhoven, Utrecht en
Brussel, en een legal desk in Londen en New
York. De praktijkgroep Vastgoed en Overheid
bestaat uit 9 advocaten en (kandidaat-)notaris-
sen. Cliënten zijn overheden, bouwonderne-
mingen, woningcorporaties, projectontwikke-
laars, investeerders en Europese instellingen.
Het kantoor signaleert de trend dat er steeds
vaker sprake is van nieuwe inzichten met be-
trekking tot ontwikkelingen en transacties die
in het verleden hebben plaatsgevonden. Hol-
rechtsgebieden als huur- en pachtrecht.
Kneppelhout en Korthals adviseert corporaties
rond sloop en nieuwbouw van hun woningbe-
zit en (mogelijke) uitbreiding daarvan en bij
de verkoop van complexen aan institutionele
en particuliere beleggers. Door aanscherping
van de regelgeving voor corporaties is dit com-
plexer geworden.
Het kantoor adviseert overheden over zaken
als de Natuurbeschermingswet, Wet gemeen-
schappelijke regelingen en de Onteigenings-
wet. Een regionale overheid die Kneppelhout
en Korthals adviseert, is de provincie Zuid-
Holland. Het kantoor geeft de provincie advies
over de ontwikkeling van het Bentwoud (drie-
land van Gijzen wordt dan ingeschakeld om
deze tegen het licht te houden en bijvoorbeeld
te beoordelen of er mogelijkheden zijn deze te
vernietigen of te ontbinden. Ook op het gebied
van AIFMD, faillissementen (TCN/Royal In-
vest) en het verkopen van distressed vastgoed
zijn er veel ontwikkelingen.
Een aantal kenmerkende zaken heeft te maken
met het herstructureren van vastgoedleningen,
betrokkenheid bij faillissementen, verkoop
van distressed vastgoed en de financiering en
ontwikkeling van leisure-parken. Het kantoor
heeft samen met een Duits collega-kantoor
ook geadviseerd bij de nieuwbouw van het
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 8
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
ZAKEN:
• Vertrouwelijk
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 9
Type kantoor: Internationaal, breed
gespecialiseerd
ZAKEN:
• Splitsing vastgoedportefeuille pensioen-
fonds in separate vastgoedfondsen –
€ 90 mln
Kneppelhout en Korthals Advocaten
Holland van Gijzen Advocaten
en Notarissen LLP
hoofdkantoor van de Europese Investerings-
bank in Luxemburg. Het project loopt tot 2019
en omvat € 180 mln. De begeleiding bestaat
uit het opstellen van alle contracten voor advi-
seurs, aannemers en architecten en de begelei-
ding van de aanbestedingsprocedures.
hoek Waddinxveen, Zoetermeer en Rijnwou-
de) en de daarvoor benodigde onteigeningen
(ten behoeve van 350 ha natuurontwikkeling).
Voorbeelden van lokale overheden waarvoor
Kneppelhout en Korthals werkzaamheden
heeft verricht, zijn de gemeenten Rotterdam,
Lansingerland en Tiel.
Labré Advocaten is sinds 1 januari 2013 de
nieuwe naam van LRT-advocaten. Het kan-
toor wordt geleid door John van Loo (onderne-
mingsrecht), Ron Andriessen (arbeidsrecht),
Tim Boer (vastgoed) en Ramon Ridder (be-
stuurs- en bouwrecht).
Het kantoor heeft een speciale focus op de
‘stadspraktijk’, met de nadruk op de verhuur
van woonruimte. Dit betekent concreet dat de
advocaten van Labré vooral optreden voor be-
leggers en private eigenaren van veelal grote
woningportefeuilles.
Op dit moment adviseert het kantoor een grote
groep particuliere beleggers (verhuurders) op
het gebied van woningdelen, nu de regelge-
ving over woningdelen wordt aangepast.
Labré Advocaten was betrokken bij de verbou-
wing van het hoofdkantoor van Unilever in
Rotterdam. Namens Unilever heeft het kan-
toor geadviseerd bij de vernieuwing van het
huurcontract.
FACTSHEET:
Aantal vastgoedjuristen: 7
Type kantoor: Nationaal, gespecialiseerd
kantoor
ZAKEN:
• Geen opgave
Labré Advocaten
PNL13-MA12-037-TOP-JURISTEN.indd 50 12-09-13 17:10