1. Metaplazia
• Epiteli i nazofaringut, ne zonen ku ka stres me te madh
eshte shumeshtresor i sheshte
• Ne zonen respiratore epiteli eshte pseudoshtresor, por ne
rast traumash ose ngacmimi te shpeshte, epiteli adaptohet
duke u shnderruar ne shumeshtresor te sheshte
• Ndodh ne menyre tipike te duhan piresit dhe njihet si
metaplalzi
• Ne te njejtet persona ka dhe nje shtim te qelizave
kaliciforme(reagim ndaj ngacmimit) dhe humbje te qelizave
me cilie. Kjo situate con ne grumbullime mukusi qe
shoqerohet me kollen tipike per duhanpiresit
2. • Ne te gjithe traktin respirator elementet qe gjejme
ne trake ndodhen edhe me poshte vetem se ne
raporte te tjera
• Keshtu duke shkuar nga trakeja ne drejtim te
bronkioleve terminale :
– Qelizat cilindrike me cilie vijne duke u ulur ne
lartesi (ne bronkiole behet epitel kubik
njeshtresor)
– Ulet numri i qelizave kaliciforme
– Ulet sasia e gjendrave sero-mukoze te
submukozes
– Zvogelohet sasia e kercit hialin
– Behet prezente muskulatura e lemuar qe ne
trake gjendet vetem ne muskulin trakealis
3.
4. Bronket e
medha
• Shtohet si element
muskulatura e
lemuar e cila
vendoset ne fofrme
cirkulare ne lamina
propria
• Kerci hialin eshte
ne foreme pllakash
te shkeputura nga
njera- tjetra
5.
6.
7.
8. Bronket e vogla
• Sasia e muskularures
vjen dukeu shtuar dhe
vendoset ne tere
perimetrin e bronkut
• Sasia e kercit hialin
eshte e vogel ne formne
pllakash solitare
• Qelizat epiteliale vijne
duke u ulur ne lartesi
dhe qelizat kaliciforme
jane shume te paketa ne
numer
• Muri i bronkut peson
palosje karakteristike ne
MO per shkakte sasise
se larte te fijeve elastike
ne lamina propria
9. • Ne te gjithe pemen
bronkiale, ne lamina
propria, sidomos ne
bronket e vogla,
gjenden grumbullime
limfocitesh qe
formojne folikuj
prane lumenit te
bronkut
• Ky grumbullim
limfocitesh i perket
indit limfoid difuz
dhe njihet si BALT
(Bronchus associated
limphatic tissue)
12. • Epiteli eshte Bronkioli terminal
njeshtresor kubik
• Ne epitel shfaqen
qelizat Clara te cilat
sekretojne nje lende
lubrifikuese te
ngjashme me
surfaktantin
• Muskulatura shtohet
• Nuk ka me kerc
hualin, qeliza
kaliciforme, gjendra
sero-mukoze
13.
14.
15.
16.
17.
18. • Jane qeliza kubike
dhe pjesen apikale e Qelizat Klara
kane te
rrumbullakosur
• Kane aparat sintetik
dhe sekretojne nje
lende te ngjashme
me surfaktantin
• Marrin pjese edhe ne
transportin e joneve
te Cl-
• Mendohet se kjo
lende ul tensionin
siperfaqesor ne
bronkiola dhe i
lubrifikon ato
22. Bronkioli
respirator
• Eshte vazhdim i
bronkiolit terminal
• Eshte fillimi i pjeses
respiratore
• Ka nderprerje te murit
bronkial ku ajri ka
kontakt me alveolat
fqinje
• Muskulatura vazhdon te
jete elementi
predominues pervec
epitelit
23.
24.
25.
26. Duktusi alveolar
• Bronkioli respirator
vazhdon me duktusin
alveolar ne te cilin
hapen alveolat
• Ne duktusin alveolar
ka pika te caktuara ku
vendoset muskulatura
e lemuar ne forme
nodujsh
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33. • Epiteli qe vesh alveolat
eshte vazhdim i epitelit te
bronkioleve por qelizat
behen te sheshta dhe Sakusi alveolar
quhen PNEUMOCITE
• Shumica e qelizave jane
te sheshta dhe
pergjegjese per barieren
gazore
• Keto quhen pneumocite
te tipit te pare
• Ka dhe qeliza qe
sekretojne nje lende me
natyre lipoproteinike
“surfaktantin”
34.
35.
36.
37.
38.
39. Pneumocitet e tipit I
• Jane qeliza
epiteliale te
sheshta
• Jane te
specializuara per te
krijuar barieren
hemato-gazore
• Nuk rigjenerohen
40. • Jane qeliza qe prominojne ne
lumenin e alveoles Pneumocitet e
• Sintetizojne dhe sekretojne ne tipit II
siperfaqe surfaktantin i cili
ndalon kolapsin e alveoles gjate
daljes se ajrit (ekspirimit)
• Ne qelize duken granula me
surfaktant qe njihen si “trupa
lamelare”
• Keto sekretohen ne pjesen
apikale te qelizes dhe perhapen
ne lumenin e alveoles
• PnII kane dhe funksion
rigjenerues per epiteli alveolar.
Proliferojne dhe mund te
diferencohen edhe ne
pneumocite te tipit te pare
41. Pneumociti tip II
• Lidhet me
zonula
okludens
me
pneumoci
tet e tipit I
42. Trpezat lamelare
• Surfaktanti perman
lende te ndryshme
lipidike dhe proteinike
• DPPC – pengon
kolapsin e alveoles
• Proteinat – funksion
antibakterial dhe ne
arranxhimin e pllakave
lipidike ne alveole
43.
44. • Alveolat
rrethohen nga nje
rrjete kapilare e
bollshme ku behet
shkembimi i
gazeve
• Rrjeta kapilare
vendoset ne indin
lidhor mes
alveolave i cili
formon septat
alveolare
46. • Septat alveolare permbajne
qeliza te indit lidhor si
fibroblaste, limfocite,
plazmocite, mastocite,
eozinofile dhe vecanerisht
makrofage si
• Makrofaget mund te
gjenden edhe ne brendesi te
lumenit te alveoles
• Makrofaget i perkasin
sistemit SMF dhe quhen
edhe qelizat e pluhurit
• Ne septet alveolare
ndodhen kapilaret aveolare
ku behet shkembimi i
gazeve
47.
48.
49. Fijet elastike
• Indi lidhor i
septave
permban me
shumice fije
elastike dhe
retikulare
50. Bariera
hemato-gazore
1. Cipa e eritrocitit
2. Cipa qelizes
endoteliale te
kapilarit
3. Membrana bazale
e formuar nga
lamina bazale e
pneumocitit dhe
e qelizes
endoteliale
4. Cipa e
pneumocitit
52. • Alveolat komunikojne ndermjet tyre me ane te
poreve te Kohn
• Sptumi alveolar mund te behet vater e
inflamacionit ne rastet e pneumonise
• Prishja e permeabilitetit te barieres hemato-
gazore gjate inflamacionit, shkakton kalimin e
filtratit plazmatik nga kapilari ne alveole duke
mbushur alveolen me likid
53. Fibroza kistike
• Ka te beje me mukusin defektoz ne rruget respiratore
• Mbi terrenin e ketij mukusi mbivendosen infeksione
bakteriale te cilat shkaktojne pneumoni kronike
• Mukusi prodhohet nga qelizat kaliciforme dhe gjendrat
ne submukoze, por ne siperfaqe hollohet nga uji i
sekretuar nga epiteli
• Shkak jane mutacionet gjenetike qe ndodhin ne nje
nga proteinat membranore qe ben transportin e joneve
te Cl (CTFR)
• Ulja e sekretimit te Cl con ne mbajtje te ujit ne qelize
qe sjell nje mukus te trashe dhe defektoz