Ερευνητικές εργασίες, project

1. Υυσιογνωμία και
Πλαίσιο Ερευνητικών
Εργασιών/ Project
Πρακτική άσκηση στα Κ΢Ε
στο πλαίσιο του Προγράμματος Επιμόρφωσης
Επιμορφωτών Β’ επιπέδου
ΠΑΚΕ Πάτρας 2011
Δρ. Μεταξούλα Μανικάρου,
΢χολικός ΢ύμβουλος Υιλολόγων Αιτ/νίας
΢ημείωση: Για τη δημιουργία αυτής της παρουσίασης αξιοποιήθηκαν
υλικό και παλιότερες παρουσιάσεις για παρόμοια θέματα από τους:
o Βιβλίο Ηλ. Ματσαγγούρα «Ερευνητικές Εργασίες»
o Διαφάνειες Επιμόρφωσης για Ερευνητικές Εργασίες

2. Δομή της Εισήγησης
Α. Θεωρητικό πλαίσιο
Α.1 Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών
Α.2 Οι Σέσσερις Παιδαγωγικές Αρχές
Β. Εφαρμογή Ομαδοσυνεργατικών Ερευνητικών
Εργασιών στην Πράξη
Β.1 Διαμόρφωση, Έγκριση και Επιλογή Θεμάτων Ερ. Εργ.
Β.2 Κατανομή Θεμάτων σε Ομάδες και Λειτουργία Ομάδων και
Ολομέλειας
Β.3 Υάσεις Διερεύνησης & Φρονοδιάγραμμα εργασίας Ομάδων
Β.4 Αξιολόγηση Ατομικού & ΢υλλογικού Έργου Ομάδας
Γ. Ένα παράδειγμα
 Επικοινωνούμε έτσι… κι αλλιώς: με τον προφορικό, γραπτό και
ψηφιακό λόγο (Α Λυκείου, Μουσικό ΢χολείο Αγρινίου)
Δ. http://projectlyk.blogspot.com/

3. Α. Θεωρητικό πλαίσιο
Α.2 Οι 4 Παιδαγωγικές Αρχές
Α.1 Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών

4. Α.1 Εκπαιδευτική Καινοτομία
Διακριτή θεσμοθετημένη ενότητα του υποχρεωτικού
προγράμματος του Νέου Λυκείου (΢επτ. 2011) –
ΔΕΠΠ΢ ΥΕΚ 303/2003- Ευέλικτη ζώνη
 καινοτομία για το ελληνικό Λύκειο διότι:
α. στηρίζονται σε πρωτοπόρες και πρωτότυπες
παιδαγωγικές αρχές και ιδέες
β. επιφέρουν σημαντικές αλλαγές:
• στη νοοτροπία,
• στις πρακτικές,
• στους ρόλους
• στη γενικότερη κουλτούρα του σχολείου
 Πρακτικές καθιερωμένες σε εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών

5. Α.2 Σέσσερις Βασικές Παιδαγωγικές
Αρχές των Ερευνητικών Εργασιών
Α.2.1 Διερευνητική Προσέγγιση της
μάθησης
Α.2.2 Διεπιστημονική ΢υνεργασία
Καθηγητών
Α.2.3 Διαφοροποίηση στην
Προσέγγιση της Μάθησης
Α.2.4 Ομαδοσυνεργατική Οργάνωση
των Μαθητών

6. Α.2.1 Αρχή της Διερευνητικής Μάθησης
 ξεκινά με προβλήματα και ερωτήματα για
τον φυσικό & κοινωνικό κόσμο
 συλλέγει, επεξεργάζεται & μελετά δεδομένα
 διαμορφώνει τεκμηριωμένες απαντήσεις
(ανάπτυξη επεξηγήσεων - εξέταση αντιθέτων απόψεων)
 στοχάζεται, αναλύει διαδικασίες & οδηγείται
σε συμπεράσματα
 επιλύει προβλήματα & λαμβάνει αποφάσεις

7. Είδη Διερευνητικής Μάθησης
Διαφοροποίηση Βαθμού Καθοδήγησης
 ελεγχόμενη μορφή διερεύνησης
ο εκπαιδευτικός ορίζει τα ερωτήματα και τα βήματα διερεύνησης
οι μαθητές επαληθεύουν συγκεκριμένη αρχή/γενίκευση
 μορφή φθίνουσας καθοδήγησης:
ο εκπαιδευτικός θέτει τα ερωτήματα
οι μαθητές επιλέγουν βήματα και δράσεις της έρευνας σε πλαίσιο
καθοδήγησης
 ακαθοδήγητη μορφή διερεύνησης:
οι μαθητές καθορίζουν τα ερωτήματα και τις διερευνητικές δράσεις
ο εκπαιδευτικός δεν παρεμβαίνει
Μορφή φθίνουσας καθοδήγησης
 Διδακτική: επεξήγηση και παροχή βασικών πληροφοριών
 Παρωθητική: παρακίνηση με κατάλληλα διατυπωμένα ερωτήματα
 Εμψυχωτική: επιβράβευση, ψυχολογική ενθάρρυνση

8. Α.2.2 Διεπιστημονική ΢υνεργασία Καθηγητών
Καθηγητές:
• δυνατότητα υπερκερασμού της «μοναξιάς» επιστημών
• αξιοποίηση δυνατοτήτων διεπιστημονικής σύμπραξης
• παραγωγή νέας γνώσης (επεξεργασμένες προτάσεις, λήψη
αποφάσεων & επίλυση προβλημάτων)
• η συνεργασία ως μία μορφή ενδοσχολικής επιμόρφωσης
Μαθητές: αποκτούν επίγνωση
• πώς είναι οργανωμένοι ο φυσικός & κοινωνικός κόσμος
• πώς αλλάζουν,
• πώς αλληλοσυσχετίζονται,
• πώς επικοινωνούμε μεταξύ των δύο κόσμων
• πώς αναπαριστούμε & εκφράζουμε τη γνώση μας για αυτούς
Βελτίωση εκπαιδευτικών - μαθητικών επιδόσεων &
λειτουργικότητας σχολείου

9. Α.2.3 Ομαδοσυνεργατική Προσέγγιση
της Μάθησης
Φαρακτηριστικά:
οργάνωση των μαθητών σε μικρο-ομάδες (συνήθως 4 άτομα)
αξιοποίηση της δυναμικής ομάδας (μικρο-ομάδας & ολομέλειας)
δεν αποκλείονται και φάσεις ατομικής εργασίας
Οφέλη:
Μαθησιακά: η ενεργός μάθηση = ατομικό
επίτευγμα, συντελείται σε συνθήκες συνεργασίας &
αλληλεπικοινωνίας (γνωστικές - εποικοδομιστικές
θεωρίες, κοινωνικο-πολιτισμός, ΖΕΑ του Vygotsky)
Αναπτυξιακά: ολόπλευρη ανάπτυξη ατόμου σε πρόσωπο
είναι ατομικό επίτευγμα, αλλά συντελείται κοινωνικά.
Πολιτικά: η ανάπτυξη του αυτόνομου, ενεργού &
υπεύθυνου δημοκρατικού πολίτη - συντελείται μέσα σε
συνθήκες ισότιμων σχέσεων επικοινωνίας & συνεργασίας

10. Α.2.4 Διαφοροποιημένη Προσέγγιση της
Μάθησης
Η διαφοροποιημένη μάθηση λαμβάνει υπόψη:
o τις μαθησιακές ανάγκες και δυνατότητες των μαθητών
o τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες
o τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα,
o τα ξεχωριστά βιώματα
o τους προσωπικούς ρυθμούς μάθησης (προσωπικό στυλ μάθησης)
o το πολιτισμικό υπόβαθρο
o την αυτο-αντίληψη
Η διαφοροποιημένη μάθηση σχετίζεται με:
o το περιεχόμενο της μάθησης
o το βαθμό πολυπλοκότητας της μάθησης
o το ρυθμό της μάθησης
o τις διαδικασίες προσέγγισης του μαθησιακού αντικειμένου
o το βαθμό καθοδήγησης στη μάθηση
o τον τρόπο αναπαράστασης της νέας γνώσης

11. Β. Εφαρμογή Ομαδοσυνεργατικών
Ερευνητικών Εργασιών στην Πράξη
Β.1 Διαμόρφωση,
Έγκριση & Επιλογή
Θεμάτων Β.3 Υάσεις Διερεύνησης
& Φρονοδιάγραμμα
Εργασίας των
Ομάδων
Β.2 Σέσσερα Εναλλακτικά
΢χήματα Κατανομής
Θεμάτων & Οργάνωσης Β.4 Αξιολόγηση
Ομάδων Ατομικού & ΢υλλογικού
Έργου Ομάδας

12. B.1 Διαμόρφωση, Έγκριση & Επιλογή
Ερευνητικών Θεμάτων
 Διαμόρφωση
 ανταλλαγή απόψεων μεταξύ εκπαιδευτικών & μαθητών για
πιθανά θέματα
 συμμετοχή των καθηγητών Λυκείου όλων των ειδικοτήτων –
η ερ. ερ. «πρώτη ανάθεση»
 τα θέματα σχετικά με τομείς μαθημάτων & με ενδιαφέροντα
μαθητών & εκπαιδευτικών
 τρεις κύκλοι θεμάτων: α) Ανθρωπιστικές & Κοινωνικές
επιστήμες, β) Σέχνη & Πολιτισμός, γ) Μαθηματικά, Υυσικές
Επιστήμες & Σεχνολογία, δ) Περιβάλλον & Αειφόρος ανάπτυξη
 οι προτάσεις των θεμάτων γίνονται από 1 ή 2 το πολύ
εκπαιδευτικούς διαφορετικών μαθημάτων (σε περίπτωση
διεπιστημονικής διερεύνησης): σε συνεδρίαση του συλλόγου το
1/δεκαπενθήμερο ΢επτεμβ. (Α τετρ.) & έως 20 Δεκεμβ. (Β τετρ.)
 οι διδακτικές ώρες κατανέμονται: 1 ώρα στον ένα και 2 ώρες
στον άλλο σε περίπτωση συνεπίβλεψης (συνεχόμενο τρίωρο)
 τουλάχιστον μία από τις προτεινόμενες εργασίες θα
ανατίθεται (συμπεριλαμβάνεται & η συνεπίβλεψη) σε
εκπαιδευτικούς από τους κλάδους ΠΕ02, ή ΠΕ03, ή ΠΕ04
 υποδομές - διαθέσιμοι πόροι σχολείου, φορείς & κοινότητα

13. B. Διαμόρφωση, Έγκριση & Επιλογή
Ερευνητικών Θεμάτων
 Έγκριση
 οι εκπαιδευτικοί υποβάλλουν τα θέματα προς έγκριση στο
σύλλογο (σχέδιο υποβολής ερευνητικής εργασίας)
 ο σύλλογος εγκρίνει τόσα θέματα όσα τα τμήματα που θα
δημιουργηθούν
 ο σύλλογος ορίζει υποδιευθυντή ή άλλον εκπαιδευτικό
συντονιστή (οργανωτικές αρμοδιότητες: κατανομή
χώρων, πόρων, εργαστήρια)
 Επιλογή
 οι μαθητές επιλέγουν από τα προτεινόμενα θέματα και
δημιουργούνται από μαθητές διαφορετικών τμημάτων τα
«Σμήματα Ενδιαφέροντος» (16 έως 20 μαθητές)
 προσπάθεια δημιουργίας ισοδύναμων τμημάτων μέσω
επιλογών και κληρώσεων
 όσοι μαθητές δεν ενταχθούν στην πρώτη τους επιλογή
προηγούνται στις επιλογές το επόμενο τετράμηνο

14. ΢ΧΕΔΙΟ ΤΠΟΒΟΛΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢
΢χ. Έτος: ΢ΦΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ
Ο ΣΙΣΛΟ΢ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢:
΢ΣΟΙΦΕΙΑ ΤΠΕΤΘΤΝΨΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΨΝ
ΟΝΟΜΑΣΕΠΨΝΤΜΟ:
ΕΙΔΙΚΟΣΗΣΑ (ΠΕ):
ΔΙΑΣΙΘΕΜΕΝΕ΢ ΨΡΕ΢ ΓΙΑ ΣΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ:
ΤΛΟΠΟΙΗ΢Η ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΨΝ ΕΡΓΑ΢ΙΨΝ ΢Ε ΠΡΟΗΓΟΤΜΕΝΑ ΕΣΗ
(ΝΑΙ/ΟΦΙ):
΢ΦΕΣΙΚΗ ΕΠΙΜΟΡΥΨ΢Η (ΥΟΡΕΑ΢ ΕΠΙΜΟΡΥΨ΢Η΢):
ΠΑΙΔΑΓΨΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ
Α. ΢ΚΟΠΟ΢ ΕΡΕΤΝΑ΢ ΚΑΙ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΑ ΕΡΨΣΗΜΑΣΑ
Β. ΢ΤΝΟΠΣΙΚΗ ΑΙΣΙΟΛΟΓΗ΢Η ΣΟΤ ΘΕΜΑΣΟ΢ (κριτήρια επιλογής
θέματος, συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα, αναμενόμενα μαθησιακά
οφέλη κ.λπ., ενδεικτικά μέχρι 300 λέξεις)
Γ. ΕΝΔΕΙΚΣΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΥΗ ΜΕΘΟΔΟΤ ΠΟΤ ΘΑ ΑΚΟΛΟΤΘΗΘΕΙ (μέχρι
200 λέξεις)
Δ. ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΑΠΟΣΕΛΕ΢ΜΑΣΑ (μέχρι 200 λέξεις)
Ε. ΠΟΡΟΙ – ΤΛΙΚΑ – ΕΞΟΠΛΙ΢ΜΟ΢
΢τ. ΕΝΔΕΙΚΣΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ

15. Β.2 Σέσσερα Εναλλακτικά ΢χήματα
Κατανομής Θεμάτων & Οργάνωσης
Ομάδων
 ένα τμήμα ενδιαφέροντος (16-20 μαθητές)
οργανώνεται σε επιμέρους ομάδες (ελάχιστος αριθμός
τα τρία μέλη, μέγιστος τα έξι, συνήθης αριθμός τα τέσσερα)
με τέσσερις τρόπους/σχήματα
 Κριτήρια επιλογής για ένταξη στην ομάδα:
- ανομοιογένεια ως προς το μαθησιακό επίπεδο, τις
ικανότητες, το φύλο
- συνδυασμός μαθητικών προτιμήσεων &
παρεμβάσεων εκπαιδευτικού / η τυχαία επιλογή
μελών δεν ενδείκνυται

16. Προϋποθέσεις λειτουργικότητας ομάδας
 Ικανότητες Επικοινωνίας: ακρόαση, ερωτήσεις, συζήτηση
 Ικανότητες ΢υνεργασίας: κοινός
στόχος, αλληλοβοήθεια, εποικοδομητική κριτική
 Ικανότητες Μεθοδολογικές: έρευνες
πηγών, ερωτηματολόγια, πειράματα
 Ενίσχυση της Αλληλεξάρτησης: επιμερισμός ρόλων, εκ
περιτροπής παρουσίαση
 Διασφάλιση του Μαθητικού Ενδιαφέροντος
 Διαμόρφωση Πλαισίου Όρων & Τποχρεώσεων των Μελών:
συμβόλαιο συνεργασίας
 Ενίσχυση Πρακτικών Ομαδικότητας & Αισθήματος
Προσωπικής Ευθύνης: ο εκπαιδευτικός θέτει ερωτήματα
σχετικά με την προσωπική συμβολή στο κοινό έργο
 Πρόληψη και Αντιμετώπιση Προβλημάτων Ελλιπούς
΢υμμετοχής Μελών – ρόλος εκπαιδευτικού
 ΢υναντήσεις Ατομικού και ΢υλλογικού Απολογισμού

17. ΢υμβόλαιο συνεργασίας
 για να προληφθούν προβλήματα ασυνέπειας στη λειτουργία της ομάδας
 για να αναπτυχθεί το αίσθημα ατομικής ευθύνης έναντι του συλλογικού έργου
 για να συνειδητοποιήσετε ότι ως μέλη της ομάδας αναλαμβάνετε δεσμεύσεις, τις
οποίες, αν δεν τηρήσετε, όλη η ομάδα θα υποστεί τις επιπτώσεις σχετικά με την
επίτευξη του στόχου της …
΢υνδιαμορφώνετε (με τον συμμαθητή/τριά σας στην τάξη) ένα είδος «συμβολαίου
συνεργασίας», με ρητά διατυπωμένες τις ατομικές σας υποχρεώσεις & τα
δικαιώματα έναντι της ομάδας
1. ΢υμμετέχω ενεργά με πληροφορίες, ιδέες & επιχειρήματα στην ομάδα μου
2. Αναγνωρίζω, επαινώ & ενθαρρύνω τις προσπάθειες των άλλων μελών
3. Προσφέρω βοήθεια, αλλά και ζητώ από τα μέλη της ομάδας μου
4. Προετοιμάζομαι πριν κάθε συνάντηση της ομάδας, είμαι συνεπής στα
χρονοδιαγράμματα & παραδίδω τις εργασίες μου έγκαιρα
6. Είμαι υπεύθυνος και εκπληρώνω τις υποχρεώσεις μου με επάρκεια
7. ΢υμβάλλω θετικά στην άμβλυνση εντάσεων, συγκρούσεων και στην αναζήτηση
συνθετικών λύσεων
8. Αποδέχομαι & συζητώ την κριτική & τις διαφορετικές απόψεις. Αναζητώ
τρόπους σύνθεσης, αποφεύγοντας τις στείρες αντιπαραθέσεις
9…., 10….., 11…., 12….
Τπογράψτε ο καθένας χωριστά τον πίνακα ανάληψης δεσμεύσεων και
προσδοκιών προς την ομάδα κατά την διάρκεια υλοποίησης της ερ. εργ.

18. Πρόληψη & Αντιμετώπιση Προβλημάτων Ελλιπούς
΢υμμετοχής Μελών – ρόλος εκπαιδευτικού
 Σο κλίμα ομαδικότητας οικοδομείται σταδιακά με τη συμβολή όλων
 Ο εκπαιδευτικός, μετά τις δύο πρώτες εβδομάδες λειτουργίας της
ομάδας, ή πριν την ολοκλήρωση του έργου, μπορεί να ζητήσει από
κάθε μέλος να απαντήσει σε ερωτήματα του τύπου:
α. Με ποιο τρόπο βοήθησες ιδιαίτερα κάποιον ή όλη την ομάδα σου;
β. Ποιος άλλος/ ποιοι άλλοι βοηθούν ιδιαίτερα την ομάδα σας και με ποιο
τρόπο;
γ. Σε τι βαθμό πιστεύεις ότι μέχρι τώρα έχεις ανταποκριθεί στις
υποχρεώσεις σου και έχεις προσφέρει στην ομάδα σου αυτό που
περιμένει από κάθε μέλος της;
δ. Υπάρχει κάποιος στην ομάδα σας που θεωρείς ότι μέχρι τώρα
ξεχωρίζει για τη θετική συμβολή του;
ε. Τι σκοπεύεις από εδώ και πέρα να κάνεις για να βοηθήσεις την ομάδα
σας;
στ. Τι περιμένεις από τους άλλους να κάνουν από εδώ και πέρα για να
βοηθήσουν την ομάδα σας;

19. Μετωπική – παραδοσιακή
Δασκαλοκεντρική
διδασκαλία
ΜΑΘΗΣΗ΢ 1 ΜΑΘΗΣΗ΢ 2 ΜΑΘΗΣΗ΢ 9 ΜΑΘΗΣΗ΢ 10
ΜΑΘΗΣΗ΢ 3 ΜΑΘΗΣΗ΢ 4 ΜΑΘΗΣΗ΢ 11 ΜΑΘΗΣΗ΢ 12
ΜΑΘΗΣΗ΢ 5 ΜΑΘΗΣΗ΢ 6 ΜΑΘΗΣΗ΢ 13 ΜΑΘΗΣΗ΢ 14
ΜΑΘΗΣΗ΢ 7 ΜΑΘΗΣΗ΢ 8 ΜΑΘΗΣΗ΢ 15 ΜΑΘΗΣΗ΢ 16

20. Ομαδοσυνεργατική
ΟΜΑΓΑ Α ΟΜΑΓΑ Γ
ΟΜΑΓΑ Β
ΟΜΑΓΑ Γ

21. Παραδοσιακή διδασκαλία –
Μέθοδος project

22. ΢χήμα 1ο Ομάδες Κοινού Θέματος
Φαλαρής ΢υνεργασίας
Σο θέμα προσεγγίζεται σε όλες του τις διαστάσεις αυτοτελώς από
όλες τις ομάδες του «Σμήματος Ενδιαφέροντος», οι οποίες κάνουν
εσωτερικό καταμερισμό των υπο-θεμάτων του και έχουν τακτές
συναντήσεις Ολομέλειας με τη συμμετοχή όλων των ομάδων
Θζμα κοινό Θζμα κοινό 2η Ομάδα &Τποομάδεσ
1η Ομάδα & Τποομάδεσ Τποδομή
1 3 1 3
2 4 2 4
χαλαρζσ
ςχζςεισ
Θζμα κοινό Θζμα κοινό
3η Ομάδα & Τποομάδεσ 4η Ομάδα & Τποομάδεσ
1 3 1 3
2 4 2 4

23. ΢χήμα 2ο Επιμερισμός Διαστάσεων
Θέματος σε Ομάδες
Σο θέμα καταμερίζεται σε υπο-θέματα και κάθε υπο-θέμα
εξετάζεται αυτοτελώς από μία ή δύο ομάδες, οι οποίες έχουν τακτές
συναντήσεις Ολομέλειας με τη συμμετοχή όλων των ομάδων
1ο Τπο-θζμα 2ο Τπο-θζμα
1η Ομάδα & Τποομάδεσ 2η Ομάδα & Τποομάδεσ
1 3 1 3
2 4 2 4
χαλαρζσ
ςχζςεισ
3ο Τπο-θζμα 4ο Τπο-θζμα
3η Ομάδα & Τποομάδεσ 4η Ομάδα & Τποομάδεσ
1 3 1 3
2 4 2 4

24. Επιμερισμός σε δύο υπο-θέματα
΢χήμα 3ο
& ανάθεσή τους σε ζεύγη ομάδων
Σο θέμα καταμερίζεται σε δύο υπο-θέματα, οι ομάδες
αναλαμβάνουν ένα υπο-θέμα και συνεργάζονται ανά δύο ομάδες με
διαφορετικά θέματα, για να εντοπίσουν τους «κοινούς» τόπους»
των δύο υποθεμάτων (δι-ομαδική συνεργασία)
1ο Τπο-θζμα 1η Ομάδα & Τποομάδεσ 2ο Τπο-θζμα 2η Ομάδα & Τποομάδεσ
1 3 1 3
2 4 2 4
1ο Τπο-θζμα 3η Ομάδα & Τποομάδεσ 2ο Τπο-θζμα 4η Ομάδα & Τποομάδεσ
1 3 1 3
2 4 2 4

25. ΢χήμα 4ο Κοινό Θέμα σε Σρεις Ομάδες &
Ολομέλεια
Δεν διακρίνεται το θέμα σε υπο-θέματα.
Αντίθετα, προσεγγίζεται στη συνολική του θεώρηση, δομή και
θεμελίωση, μέσω τεσσάρων φάσεων, από τρεις ομάδες και την
ολομέλειά τους

26. Β.3 Υάσεις Διερεύνησης &
Φρονοδιάγραμμα Εργασίας Ομάδων
΢την επιμόρφωση του Ιουνίου 2011 έγινε
λόγος για 9 Υάσεις υλοποίησης ενός project
(βλ. Ματσαγγούρας, 2011: 55-72),
ενώ στην επιμόρφωση του ΢επτεμβρίου
προτάθηκε η υλοποίηση να γίνει σε 12
συναντήσεις - τρίωρα

27. Υάσεις
1η Υάση: Γενικός Προγραμματισμός στην Ολομέλεια του
Σμήματος: διατύπωση τίτλου θέματος, υποθέματα= η οπτική
του θέματος, ερευνητικά ερωτήματα
2η Υάση: Προγραμματισμός & Προετοιμασία της Ερευνητικής
Ομάδας
3η Υάση: Τλοποίηση Δράσεων από Τποομάδες για ΢υλλογή
Δεδομένων
4η Υάση: Επεξεργασία Δεδομένων από Ομάδα εντός Σάξης
5η Υάση: Επιλογή από Ομάδα Σρόπων Αναπαράστασης των
Νέων Γνώσεων
6η Υάση: Προκαταρτική Παρουσίαση Εργασιών στην Ολομέλεια
Σμήματος
7η Υάση: Διαμόρφωση Κοινού Υακέλου της Ερευνητικής
Εργασίας
8η Υάση: ΢υνοπτική Παρουσίαση Εργασίας σε Ειδική Ημερίδα
στα Ελληνική ή/και στα Αγγλικά
9η Υάση: Αξιολόγηση Ομαδικής Εργασίας & Ατομικής ΢υμβολής
Μελών

28. Σρίωρα
1ο τρίωρο
Ενημέρωση, Δημιουργία ομάδων, «΢υμβόλαιο συνεργασίας»
2ο τρίωρο
Οριοθέτηση του θέματος, Ερευνητικά ερωτήματα
3ο τρίωρο
΢χηματική αποτύπωση, Προβληματική, Καθορισμός Τπο-
θεμάτων, Πηγών έρευνας, Μεθόδων, Εργαλείων
4ο - 10ο τρίωρο
΢υλλογή & επεξεργασία δεδομένων, Αλληλοενημερώσεις,
Ενδιάμεσες συνθέσεις, Ανασυνθέσεις, Επεξεργασία
κειμένων, Ενσωμάτωση Βιβλιογραφίας. ΢υμπεράσματα,
Ερμηνείες, Κριτική, Σελική αλληλοενημέρωση, Σελικά
΢υμπεράσματα
11ο - 12ο τρίωρο
Προετοιμασία παρουσίασης, Σελευταίες διορθώσεις,
Ολοκλήρωση Εκθέσεων – Υακέλων, Προγραμματισμός
Παρουσίασης, Παρουσίαση

29. Ενδεικτικός χρονικός σχεδιασμός -
τρίωρα
1. Ενημέρωση για την ε.ε. 1ώρα
Γνωριμία, δημιουργία ομάδων 1ώρα
Ορισμός ερευνητικού πεδίου 1ώρα
2. Ανάδειξη ερευνητικών ερωτημάτων 3ώρες
3. Δημιουργία ερευνητικών εργαλείων 3ώρες
4. Έρευνα- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες
5. Έρευνα- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες
6. Έρευνα πεδίου- αναζήτηση στοιχείων 3ώρες
7. Επεξεργασία στοιχείων –ανατροφοδότηση 3ώρες
8. Επεξεργασία στοιχείων –ανατροφοδότηση 3ώρες
9. Αναγωγή των συμπερασμάτων 2ώρες
Κριτική στάσεων, απόψεων 1ώρα
10. Προετοιμασία συγγραφής παρουσίασης 3ώρες
11. Παρουσίαση ομάδας 3ώρες
12. ΢ύνθεση, συγγραφή τελικής εργασίας 3ώρες
13. Παρουσίαση στο σχολείο 3ώρες
14. Ανάρτηση των εργασιών στην πλατφόρμα ε.ε. 3ώρες
15. Αξιολόγηση 3ώρες

30. Β.4 Αξιολόγηση Ομαδικής Εργασίας
Αξιολογούνται με άριστα το 20:
 Η Ερευνητική Διαδικασία - βαθμός βαρύτητας 30%
 Σο Περιεχόμενο της Ερευνητικής Έκθεσης - βαθμός
βαρύτητας 30%
 Η Γλώσσα και Δομή της Ερευνητικής Έκθεσης -
βαθμός βαρύτητας 20%
 Η Δημόσια Παρουσίαση της Ομαδικής Εργασίας -
βαθμός βαρύτητας 20%
Οι έξι βαθμίδες της κλίμακας από τα κάτω προς τα
πάνω έχουν ως εξής:
 6η βαθμίδα: Λίαν Ανεπαρκής (βαθμός 1-5)
 5η βαθμίδα: Κάτω του Μετρίου (βαθμός 6-9)
 4η βαθμίδα: Μέτρια (βαθμός 10-13)
 3η βαθμίδα: Καλά (βαθμός 14-16)
 2η βαθμίδα: Πολύ Καλά (βαθμός 17-18)
 1η βαθμίδα: Άριστα (βαθμός 19-20)

31. ΠΙΝΑΚΑ΢ 1
ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢: ……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΣΗ΢ ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ΢ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΑ΢ (30%)
ΛΙΑΝ ΚΑΣΨ ΜΕΣΡΙΑ ΚΑΛΑ ΠΟΛΤ ΆΡΙ΢ΣΑ
ΑΝΕΠΑΡ ΣΟΤ ΚΑΛΑ
ΚΗ΢ ΜΕΣΡΙΟΤ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙ΢ΜΟ΢
ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΑ ΕΡΨΣΗΜΑΣΑ
ΠΗΓΕ΢
ΜΕΘΟΔΟΙ
΢Τ΢ΦΕΣΙ΢ΕΙ΢
ΜΕΣΑΒΛΗΣΨΝ
΢ΤΜΠΕΡΑ΢ΜΑΣΑ
ΣΗΡΗ΢Η
ΦΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑΣΨΝ, Κ
ΑΝΟΝΨΝ
ΦΡΗ΢Η ΣΠΕ
ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, «Η Καινοτομία των Ερευνητικών Εργασιών στο Νέο
Λύκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Σέταρτο Κεφάλαιο, ΟΕΔΒ, 2011, σελ. 75

32. ΠΙΝΑΚΑ΢ 2
ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢: ……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΣΟΤ ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΟΤ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΚΘΕ΢Η΢ (30%)
ΛΙΑΝ ΚΑΣΨ ΜΕΣΡΙΑ ΚΑΛΑ ΠΟΛΤ ΑΡΙ΢ΣΑ
ΑΝΕΠΑΡΚ ΣΟΤ ΚΑΛΑ
Η΢ ΜΕΣΡΙΟΤ
ΓΝΨ΢ΕΙ΢ ΚΑΣΑ΢ΣΑ΢ΕΨΝ,
ΓΕΓΟΝΟΣΨΝ,
ΥΑΙΝΟΜΕΝΨΝ
ΓΝΨ΢ΕΙ΢ ΔΙΑΔΙΚΑ΢ΙΑ΢
ΓΝΨ΢ΕΙ΢ ΕΝΝΟΙΨΝ
ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ
ΓΕΝΙΚΕΤ΢ΕΨΝ, ΢ΤΓΚΡΟΣΗ΢
Η΢ ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΨΝ
΢ΦΗΜΑΣΨΝ
ΙΚΑΝΟΣΗΣΑ ΜΕΣΑΒΑ΢Η΢
΢Ε ΝΕΑ ΓΝΨ΢ΣΙΚΑ ΠΕΔΙΑ
ΚΑΙ ΝΕΕ΢ ΚΑΣΑ΢ΣΑ΢ΕΙ΢
ΣΗ΢ ΠΡΑΓΜΑΣΙΚΟΣΗΣΑ
ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 75

33. ΠΙΝΑΚΑ΢ 3
ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢: ……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΓΛΨ΢΢Α΢, ΠΟΛΤΣΡΟΠΙΚΨΝ ΜΕ΢ΨΝ ΚΑΙ ΔΟΜΗ΢ ΣΗ΢
ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΚΘΕ΢Η΢ (20%)
ΛΙΑΝ ΚΑΣΨ ΣΟΤ ΜΕΣΡΙΑ ΚΑΛΑ ΠΟΛΤ ΆΡΙ΢ΣΑ
ΑΝΕΠΑ ΜΕΣΡΙΟΤ ΚΑΛΑ
ΡΚΗ΢
ΓΛΨ΢΢Α
ΔΟΜΗ
1. Εισαγωγή στο θέμα, το σκοπό και
στη σπουδαιότητα του θέματος, με
σχετική βιβλιογραφική επισκόπηση
2. Παρουσίαση των υπο-θεμάτων και
των κεντρικών ερωτημάτων εντός
φυσικο-κοινωνικών πλαισίων
3. Περιγραφή και αιτιολόγηση των
πηγών, των μέσων και των
διαδικασιών συλλογής των δεδομένων
4. Εξήγηση και αιτιολόγηση των
διαδικασιών επεξεργασίας των
δεδομένων
5. ΢αφής διατύπωση και κριτική των
συμπερασμάτων
6. Αναστοχαστική κριτική του όλου
εγχειρήματος, των εμπειριών και των
ζητημάτων που ανέκυψαν
ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 75-76

34. ΠΙΝΑΚΑ΢ 4
ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢: ……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΣΗ΢ ΠΑΡΟΤ΢ΙΑ΢Η΢ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢ (20%)
ΛΙΑΝ ΚΑΣΨ ΣΟΤ ΜΕΣΡΙ ΚΑΛΑ ΠΟΛΤ ΑΡΙ΢ΣΑ
ΑΝΕΠΑΡ ΜΕΣΡΙΟΤ Α ΚΑΛΑ
ΚΗ΢
1. ΢αφής ενημέρωση του κοινού για
τους στόχους και τις ερευνητικές
διαδικασίες, τα δεδομένα και τα
συμπεράσματα της έρευνας, τις θέσεις
της ομάδας στα ερευνητικά
ερωτήματα και την κριτική στάση
της στα διαλαμβανόμενα ζητήματα
2. Η χρήση της γλώσσας και των
συμπληρωματικών/ πολυτροπικών
μέσων και ΣΠΕ για τη στήριξη του
λόγου και στις κατάλληλες στιγμές
3. Η χρήση χιούμορ,
δημιουργικότητας και
παραστατικότητας στη σωστή
αναλογία και την κατάλληλη στιγμή
4. Η ετοιμότητα και πληρότητα των
απαντήσεων στις ερωτήσεις και τα
σχόλια του κοινού.
ΠΗΓΗ: Ματσαγγούρας Γ. Ηλίας, ό.π., σελ. 76

35. Υάκελος ατομικής εργασίας
Ο κάθε μαθητής
(1) Προσωπικό ημερολόγιο: σημειώνει σχόλια, σκέψεις,
παρατηρήσεις, συναισθήματα, προτάσεις, κρίσεις &
βιώματα.
(2) ΢ύντομη ατομική έκθεση: ο εκπαιδευτικός καλεί,
κατά διαστήματα, τα μέλη της ομάδας να συντάξουν
μια έκθεση για το τι έχουν ήδη κάνει & τι πρόκειται να
κάνουν, ατομικά & ομαδικά.
(3) Ερωτηματολόγιο λειτουργικότητας της ομάδας &
των μελών: ετεροαξιολόγηση & αυτοαξιολόγηση
Ο ατομικός φάκελος θα αξιοποιηθεί ως χρήσιμο υλικό για
την ατομική βαθμολόγηση των μαθητών.

36. Υάκελος ομαδικής εργασίας
Οι ομάδες ολοκληρώνουν τον Υάκελο της Ερ. Εργ. τους, ο
οποίος εμπεριέχει:
(1) γραπτή «Έκθεση της Ερευνητικής Εργασίας», που
προσεγγίζει περιγραφικά, ερμηνευτικά και κριτικά όλες
τις διαστάσεις του θέματός τους, εντάσσοντας, όμως, και
εκείνα τα στοιχεία από τις εργασίες των υπόλοιπων
ομάδων που κρίνουν ότι σχετίζονται και με το δικό τους
θέμα,
(2) τα ερευνητικά εργαλεία & παραστατικά:
συμπληρωμένα ερωτηματολόγια, φυλλάδια, πίνακες που
αξιοποιήθηκαν στις επιμέρους έρευνες πεδίου ή/και
γραφείου,
(3) το τέχνημα: εφαρμογή, ιστότοπος, συσκευή,
(4) συμπληρωματικά στοιχεία: βίντεο, φωτογραφίες,
αφίσες, φυλλάδια, φωτογραφίες κατασκευών ή
καλλιτεχνικών έργων

37. Προςωπικό
Ημερολόγιο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΕΡΓΑ΢ΙΕ΢ ΠΟΤ ΕΓΙΝΑΝ
Ονοματεπϊνυμο …………………………….
Ημερομθνία …../…./…..
Εργαςία για…. …………………………………..
…………………………
Περιγραφι τθσ Διαδικαςίασ
……………………………………
………………………………
Χϊροσ Σάξθ,
Αίκουςα Η/Τ
Απολογιςμόσ ……………………………………
Σι με δυςκόλεψε ……………………………………………….
Σι μου άρεςε …………………………………………………..
Σι με ενκουςίαςε
Παρατθριςεισ ι …………………………..……
παραινζςεισ των
εκπαιδευτικϊν
(Προαιρετικζσ)

38. Προςωπικό
Ημερολόγιο
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΑΤΣΟΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΣΗ΢ ΢ΤΝΕΡΓΑ΢ΙΑ΢ ΢ΣΙ΢ ΟΜΑΔΕ΢
Ονοματεπϊνυμο ……………………………………
Ημερομθνία: ../../..
Με ποιο τρόπο βοικθςεσ …………………………………..
τθν ομάδα ςου και τουσ
ςυμμακθτζσ ςου
Ποιοσ βοικθςε εςζνα ι ……………………………..
άλλα παιδιά τθσ ομάδασ
και με ποιο τρόπο
Σι ςκοπεφεισ να κάνεισ, ……………………………………
για να βοθκιςεισ τθν ……………………………………………….
ομάδα, από εδϊ και πζρα …………………………………………………..
Σι περιμζνεισ από τουσ …………………………..……
άλλουσ να κάνουν, για να
βοθκιςουν τθν ομάδα
από εδϊ και πζρα

39. ΟΝΟΜΑΣΕΠΩΝΤΜΟ ΜΑΘΗΣΗ: ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢:
…………………………………… ……………………..
ΑΤΣΟ-ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η 1 2 3 4 5
ΚΑΘΟΛΟΤ ΑΠΟΛΤΣΑ
Α. ΢υμμετζχω ενεργά με πλθροφορίεσ, ιδζεσ, ερωτιματα και
επιχειριματα ςτισ ςυηθτιςεισ και τισ λοιπζσ εργαςίεσ τθσ
ομάδασ;
Β. Αναγνωρίηω, επαινϊ και ενκαρρφνω τισ προςπάκειεσ των
άλλων μελϊν;
Γ. Προςφζρω βοικεια ςε μζλθ τθσ ομάδασ μου, όταν τθν ζχουν
ανάγκθ;
Δ. Ζθτϊ βοικεια και ιδζεσ από τα υπόλοιπα μζλθ τθσ ομάδασ,
όταν είμαι ςε δφςκολθ κζςθ;
Ε. Είμαι ςυνεπισ ςτα χρονοδιαγράμματα και παραδίδω τισ
εργαςίεσ μου ζγκαιρα;
΢τ. Είμαι υπεφκυνοσ και εκπλθρϊνω τισ υποχρεϊςεισ μου με
επάρκεια;
Ζ. ΢υμβάλλω κετικά ςτθν άμβλυνςθ εντάςεων, ςυγκροφςεων και
ςτθν αναηιτθςθ ςυνκετικϊν λφςεων;
Η. Αποδζχομαι και ςυηθτϊ τθν κριτικι και τισ διαφορετικζσ
απόψεισ και αναηθτϊ τρόπουσ ςφνκεςθσ, αποφεφγοντασ τισ
ςτείρεσ αντιπαρακζςεισ;
ΠΗΓΗ: Ματςαγγοφρασ Γ. Ηλίασ, «Η Καινοτομία των Ερευνθτικϊν
Εργαςιϊν ςτο Νζο Λφκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικοφ. Πρϊτο Μζροσ.
Σζταρτο Κεφάλαιο, (ςελ. 73-94), (ΟΕΔΒ, 2011)

40. ΟΜΑΔΑ: ΘΕΜΑ ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢:
…………………………………… ……………………..
ΑΞΙΟΛΟΓΗ΢Η ΛΕΙΣΟΤΡΓΙΚΟΣΗΣΑ΢ ΟΜΑΔΑ΢ 1 2 3 4 5
ΚΑΘΟΛΟΤ ΑΠΟΛΤΣΑ
Α. Πόςο αποτελεςματικόσ είναι/ιταν ο προγραμματιςμόσ των
επιμζρουσ φάςεων που κάνατε;
Β. Πόςο ςυνεπείσ είςτε/ιςαςταν ςτθν τιρθςθ των
χρονοδιαγραμμάτων;
Γ. ΢ε τι βακμό επικρατεί/επικρατοφςε ςτθν ομάδα ςασ πνεφμα
ανάλθψθσ ρόλων και πρωτο­βουλιϊν;
Δ. Πόςο αποτελεςματικοί είςτε/ιςαςταν ςτθ διαχείριςθ
αντίκετων απόψεων, διαφωνιϊν και ςυγκροφςεων;
Ε. Πόςο εφκολα καταλιγετε/καταλιγατε ςτθ λιψθ των
αποφάςεων;
΢τ. Πόςο κετικό είναι/ιταν το κλίμα και το πνεφμα αποδοχισ,
ςυνεργαςίασ και ςτιριξθσ των μελϊν;
Ζ. Πόςο εφκολοσ είναι/ιταν ςτθν ομάδα ςασ ο ςυντονιςμόσ και
ο ςυλλογικόσ τρόποσ εργαςίασ;
Η. Πόςο αποτελεςματικι είναι/ιταν θ ομάδα ςασ ςτθν
αξιοποίθςθ του χρόνου;
ΠΗΓΗ: Ματςαγγοφρασ Γ. Ηλίασ, «Η Καινοτομία των Ερευνθτικϊν
Εργαςιϊν ςτο Νζο Λφκειο». Βιβλίο Εκπαιδευτικοφ. Πρϊτο Μζροσ.
Σζταρτο Κεφάλαιο, (ςελ. 73-94), (ΟΕΔΒ, 2011)

41. Σελικά προϊόντα Ερ. Εργ.
(1) Ερευνητική Έκθεση: το θέμα της έρευνας & η
προβληματική του, οι στόχους, οι ερευνητικές διαδικασίες
συλλογής & επεξεργασίας των δεδομένων, τα
συμπεράσματα και η κριτική τοποθέτηση της ομάδας. Οι
ομάδες πρέπει να επιμεληθούν με προσοχή τα τυπο-
εκδοτικά χαρακτηριστικά του στησίματος των σελίδων, των
ενοτήτων και της συνολικής έκθεσης (οι τίτλοι , υπότιτλοι,
περιεχόμενα, πρόλογος, δομή του κύριου μέρους, σχέση
κειμένου & εικόνων, συμπεράσματα, προτάσεις, επίλογος,
βιβλιογραφικές αναφορές, βιβλιογραφία.
(2) Σέχνημα: κατασκευή, καλλιτεχνική σύνθεσης,
δισδιάστατη ή τρισδιάστατη αναπαράστασης, κολλάζ,
αφίσα, βίντεο, φιλμ, δρώμενο. ΢ε κάποιες περιπτώσεις
μπορεί να είναι το κύριο μέρος της εργασίας, που θα
συμπληρώνεται από έναν «Οδηγό Φρήσης».
(3) Δράσεις: Οργάνωση σχολικής εκδρομής, εκδήλωσης.

42. Ερευνητική Έκθεση
(1)
ΕΞΩΦΤΛΛA
COVER PAGES (2)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
CONTENTS (3)
΢ΧΟΛΙΑ ΠΡΟΛΟΓΟ΢
΢ΧΟΛΙΑ PREAMBLE
(4)
ΕΙ΢ΑΓΩΓΗ
΢ΧΟΛΙΑ INTRODUCTION
(5)
΢ΧΟΛΙΑ ΠΛΑΙ΢ΙΟ, ΢ΣΟΧΟΙ
BACKGROUND, AIMS
(6)
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
΢ΧΟΛΙΑ METHODOLOGY
ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩ΢Η
΢ΧΟΛΙΑ (7)
ΣΗ΢ ΕΡΕΤΝΗΣΙΚΗ΢ ΢ΤΛΛΟΓΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢ DATA COLLECTION
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
(8)
ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ, ΢ΧΟΛΙΑ
΢ΤΜΠΕΡΑ΢ΜΑΣΑ,
΢ΤΖΗΣΗ΢Η
DATA INTERPRETATION,
(9)
ΚΡΙΣΙΚΗ, ΑΤΣΟΚΡΙΣΙΚΗ CONCLUSIONS,
(11) (10) ΠΡΟ΢ΕΓΓΙ΢Η, DISCUSSION
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΕΠΙΛΟΓΟ΢ CRITICAL , AUTOCRITICAL ΢ΧΟΛΙΑ
(12) EPILOGUE REFLECTION, ASSESMENT
ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ APPENDIX BIBLIOGRAPHY
΢ΧΟΛΙΑ ΢ΧΟΛΙΑ
΢ΧΟΛΙΑ ΢ΧΟΛΙΑ

43. Γ. Ένα παράδειγμα
«Επικοινωνούμε έτσι… κι αλλιώς: με τον προφορικό, γραπτό
και ψηφιακό λόγο»
(Α Λυκείου, Μουσικό ΢χολείο Αγρινίου)
ΔΡΔΤΝΗΣΙΚΗ ΔΡΓΑ΢ΙΑ (΢ΥΗΜΑ 2ο):
ΚΑΣΑΜΔΡΙ΢ΜΟ΢ ΘΔΜΑΣΟ΢ ΢Δ ΤΠΟ-ΘΔΜΑΣΑ ΚΑΙ
ΑΝΑΘΔ΢Η ΣΟΤ΢ ΢ΣΙ΢ ΣΔ΢΢ΔΡΙ΢ ΟΜΑΓΔ΢
ΟΜΑΓΑ Α ΟΜΑΓΑ Β
ΤΠΟΘΔΜΑ1ο ΤΠΟΘΔΜΑ2ο
ΟΜΑΓΑ Γ ΟΜΑΓΑ Γ
ΤΠΟΘΔΜΑ3ο ΤΠΟΘΔΜΑ4ο

44. Μέθοδος καταιγισμού των ιδεών:
υποθέματα & υποερωτήματα
ΟΜΑΓΑ Β
ΤΠΟΘΔΜΑ2ο
ΟΜΑΓΑ Α
ΤΠΟΘΔΜΑ1ο
Προφορικός λόγος
Επικοινωνούμε  Εννοιολογική προσέγγιση
 Εξωγλωσσικά & παραγλωσσικά
 Είδη/μορφές
στοιχεία
 Ιστορική αναδρομή
 Σρόπου καταγραφής
 Πλεονεκτήματα- Μειονεκτήματα
ΟΜΑΓΑ Γ
ΤΠΟΘΔΜΑ3ο
ΟΜΑΓΑ Γ
ΤΠΟΘΔΜΑ4ο
Γραπτός λόγος Χηφιακός λόγος
 Πλεονεκτήματα –  Εξέλιξη ψηφιακής επικοινωνίας
Μειονεκτήματα  Κινητά τηλέφωνα
 Ιστορία της γραφής  Χηφιακός λόγο ς
 Συπογραφία  Greeklish

45. Δ. http://projectlyk.blogspot.com/

46. Ευχαριστώ
για την προσοχή σας!