O concello de Oia está situado na costa atlántica do suroeste de Galiza. O litoral inclúese no chamado Arco Miniano-duriense, que abrangue desde o Cabo Silleiro ata a desembocadura do Miño. É unha costa rectilínea, con dirección norte-sur, rochosa, baixa e exposta, sen apenas abrigos, na que se aprecia unha ampla rasa de abrasión antigamente mergullada no mar.
Toda a zona é unha importante área de pesca e marisqueo.
2. O concello de Oia está situado na costa
atlántica do suroeste de Galiza. O
litoral inclúese no chamado Arco
Miniano-duriense, que abrangue desde
o Cabo Silleiro ata a desembocadura do
Miño. É unha costa rectilínea, con
dirección norte-sur, rochosa, baixa e
exposta, sen apenas abrigos, na que se
aprecia unha ampla rasa de abrasión
antigamente mergullada no mar.
Toda a zona é unha importante área de
pesca e marisqueo (percebes, lagosta,
nécora, polbo...).
1-Punta da Negras
2-Seo do Tato
3-Punta do Castro
4-Punta Centinela
5-Punta da Pedra Rubia
6-O Cagado
7-Punta, porto e rego
de Mougás
8-Porto Sanín. Rego de
Viladesuso. O Serrallo.
9-Praia da Chocolateira
10-Punta e illotes Orelludas
11-Porto Canela
12-Porto de Ribasalta.
Rego do Vilar.
13-Praia e porto de OIA
14-O Redondeliño
15-O Redondelo
16-Porto da Fonte das Mañas
17-Punta Langosteiro
18-Pena Agoeira
19-Rego dos Corvos
20-Rego do Soutiño
3. Castro da Cabeciña, cun recinto fortificado, unha recreación dunha vivenda e un interesante
conxunto de petróglifos prehistóricos.
Oia acolle un importante patrimonio cultural: castros, petróglifos, núcleos
tradicionais, igrexas, embarcacións tradicionais...
6. A serra da Groba é unha cadea de montañas de granito de dúas micas que se estende
desde a Ría de Baiona ata A Guarda, paralela á costa, cara á que cae bruscamente. Os
puntos máis altos son o Corrubedo, con 597 m e o San Xián, con 552 m.
7. Nun percorrido pola costa de Oia o que máis chama a atención
é o constante bater do mar nas rochas.
8. PROTECCIÓNS
Desde 2011 hai unha proposta de creación do LIC/ZEC
“Costa de Oia”, con 2.056,6 ha (475,4 terrestres e 1.581,2
acuáticas), actualmente pendente de aprobación.
CONCELLOS: Baiona, Oia, O Rosal e A Guarda
33. Porto Sanín.
Porto de Viladesuso. A falta de protección contra a forza do mar impide a existencia de
grandes embarcacións, polo que ao longo da costa só imos a atopar gamelas e outras
embarcacións de pequeno tamaño que se sacan á terra despois das faenas.
35. Rego de Viladesuso.
O Río de Viladesuso ou Broi nace na Serra da Groba e baixa por unha forte pendente entre
bolos graníticos formando rápidos, fervenzas e pozas. É un río de réxime case torrencial
que leva moita auga en época de chuvias e no verán vai case seco.
59. O Arrabaldo e o Mosteiro de Oia. Este mosteiro, fundado no século XII, foi o único do
estado que tivo monxes guerreiros, encargados de manexar as baterías de canóns que
se empregaban na defensa da costa.
“Os monxes, ademais de rezar e de traballar a horta, estudaban pólvora e canóns pola
“Pirotécnica” de Birmigucho, que a tiñan na súa biblioteca. No século XVI, disparando por tabla,
puxeron en fuga unha flota pirata arxelina.” Álvaro Cunqueiro.
77. VALOR XEOLÓXICO
A costa de Oia está formada por granitos alcalinos
con algunhas áreas sedimentarias, especialmente
boleiras e algún pequeno areal.
MAPA LITOLÓXICO
83. No litoral de Oia aprézase unha ampla rasa de abrasión antigamente mergullada e que se
elevou nas últimas glaciacións.
84. Ao longo de toda a súa extensión
a costa de Oia presenta un aspecto
áspero e descarnado, no que os
areais son escasos e pequenos.
Pola contra abondan os coídos
formados por bolos graníticos de
diferentes tamaños.
85. VALOR BIOLÓXICO
No litoral de Oia a maior parte dos hábitats son de rochedos expostos onde os seres vivos
precisan adaptacións para suxeitarse ao substrato, refuxiarse en ocos e pozas e soportar as
oscilacións do nivel do mar.
Poza de marea:
algas, mexillóns,
chuponas, lapas,
caracolas…
As pozas que quedan
nos ocos das rochas,
ao baixar a marea,
son lugares
rebordantes de vida
nas que se
desenvolven animais
e vexetais mariños
de pequeno tamaño
que atopan nelas
protección e
alimento.
87. As algas suxeitanse fortemente as pedras e déixanse mover ondeando os seus talos e frondes
flexibles, ou desenvólvense apegadas ás pedras e nas pozas.
Golfos (Laminaria ochroleuca)
88. En terra desenvólvense especies resistentes á salinidade e á influencia dos ventos mariños
como os liques ou tonas da pedra, o pirixel do mar ou a herba de namorar.
89. Herba de namorar e pirixel do mar aproveitando as fendas das rochas
90. Os animais agóchanse nas fendas e pozas das rochas (polbo, cangrexos, cóngaro, ourizo),
entre as algas (maragotas, sargos, badexos) ou fíxanse ás rochas con distintos mecanismos
(lapas, chuponas, caracolas, percebes, arneiróns...). En terra ocupan espazos abrigados entre
as rochas, viven enterrados nos escasos lugares areosos ou son visitantes ocasionais, como as
aves mariñas que as usan de pousadoiro.
91. As pozas son nichos de biodiversidade: ourizos, caracolas, peixes, lapas...
101. O litoral de Oia é unha liña case recta de costa rochosa exposta, enfrontada ao Atlántico, duns
17 km de lonxitude, aparentemente uniforme e monótono. Unha uniformidade e monotonía
que desaparece ao percorrela camiñando xa que imos descubrindo pequenos seos, longos
coídos, areais minúsculos e pedras comestas polo sal ou puídas pola auga que sorprenden polas
súas formas, o seu tamaño ou o protagonismo que acadan na súa pelexa coas ondas (algúns
días máis animadas polo vento ou o mar de fondo).
102. A Ruta Máxica de Oia percorre as ladeiras da serra da Grova, levando sempre á vista o litoral, ademáis
podemos coñecer castros, petróglifos, as pozas de Mougás e sobreiral do Faro.
103. PROBLEMAS/AGRESIÓNS
-Construcións na liña de costa, recheos
-Presión humana nos espazos naturais e sobre as especies
-Especies invasoras
-Contaminación
Herba do coitelo (Carpobrotus edulis) planta invasora de orixe surafricana
104. PERCORRENDO O LITORAL DE OIA
Aproveitando o espazo acondicionado da beira
da estrada, os tramos do Camiño Portugués máis
achegados á costa, e collendo desvíos e carreiros
para ver de preto algúns puntos de interese,
facemos do traxecto, que non ten grandes
complicacións. Unha longa camiñada na que os
elementos que imos descubrindo e o
espectáculo das ondas, aínda que repetido
sempre cambiante, fai entretido e agradable.
O percorrido en coche ten o inconveniente de
non poder parar todas as veces que nos
gustaría porque o trazado da vía para peóns e
ciclistas réstalle espazo á beira da estrada,
pero por outra banda as zonas de
aparcamento están case sempre preto de
puntos de interese
Percorrido a pé:
18 km (lineal)
Percorrido
en coche: 18
km (lineal) +
camiñadas