Эрдэнэт үйлдвэрийн хүний нөөцийн мэргэжилтэн Ө.Золбаяр

1. Эрхэм хүндэт
оюутнууд та бүхэнд
энэ өдрийн
мэндийг хүргэе!

2. Залуу хүмүүс бидний амьдралд
цаашид олон үйл явдал тохиолдож,
ялалт, ялагдалтай нүүр тулж,
амжилт, алдааг авч ирнэ.

3. Докторант Ө.Золбаяр
• Хэрхэн амжилттай амьдрах ба
хувь хүний хөгжлийн асуудалд
• Хүнийг болон өөрийгөө таних нь

5. Амжилтийн хүчин зүйлс
• Оюун ухаан
• Хөдөлмөр
• Боловсрол
• Өөрийгөө ялах
• Илүү байх
• Мэдрэмж
• Цагийн менежмент
• Алдаа
• Итгэл

6. Амжилтийн хүчин зүйлс
• Чин хүсэл
• Туршлага
• Эрүүл мэнд
• Авъяас
• Хандлага
• Багаар ажиллах чадвар
• Мэдлэг
• Ярианы чадвар
• Өөрийгөө таних, бусдыг таних

8. • Өөртөө "за" гэж хэлэхээс илүү бусдад "за" гэж
хэлэх нь өөрийн үнэлэмж муу байгаагийн шинж
• Хэдий “үгүй” гэж хэлмээр санагдсан ч, та хэр
олон удаа бусдад “за” гэж хариулж байсан бэ?
Дургуй мөртлөө “за” гэж хэлдэг зуршил танд
байна уу? Энэхүү жижиг шалгуураар өөрийгөө
шалгаад үзнэ үү.
Өнөөдөр миний
амжилтын өдөр

9. Хүнийг болон өөрийгөө таних
мэдлэгээ дээшлүүлэхийн ач холбогдол:
• Хүнтэй харилцахдаа, хамтран ажиллахдаа
хувь хүний зан араншин, зан төлөвтэй өдөр
тутам гарцаагүй харьцах болно
• Багаар хамтран ажиллах гол хүчин зүйл.
• Амжилтанд хүрэх нэгэн алхам. Чингис хаан:
АХЧХүмүүсийн нэг онцлог бол өөрийнхөө хүчтэй болон давуу талыг мэдэж, түүндээ үнэнч байдагт оршдог.
• Шинэ нээлт хийх энэхүү аялалд тань амжилт

10. Өөрийгөө болон хүнийг таних?
• Хараад: өндөр нам, царай зүс...
• Хамгийн түрүүнд сэтгэл рүү нь “өнгийдөг”
• Дараа нь ухаанаар нь үддэг
Үйлдэл Шүүл-
түүр
Дүгнэлт
Бодох
Өмнөх ОБОД
• Тунгааж бодоогүй юуханд ч гэсэн .../ЭСС/
• 1 мэдээллээс 1000 утга цацарна

11. Сайн хүн, муу хүн
• Яг үнэнийг хэлэхэд муу хүн гэж байдаггүй.
• Учир нь эхийн хэвлийгээс муу хүн гэж төрдөггүй. Сайн, муу хүний ялгаа нь
гагцхүү сэтгэл зүйтэй нь холбоотой юм шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл хүний сэтгэл
зүйд сайн, муугийн ялгаа оршдог гэсэн үг юм.
Муу хүн гэдэг нь:
- Сэтгэл муутай,
- Хүнд муу юм санаж явдаг,
- Атаа жөтөө өвөрлөдөг,
- Шунаг сэтгэлтэй,
- Өөрийгөө бодохоос биш өрөөл бусдыг
боддоггүй,
- Хүний сэтгэлийг боддоггүй.
Сайн хүн гэдэг нь:
- Сэтгэл сайтай,
- Зөв бодолтой,
- Хүнд хар буруу санадаггүй,
- Бусдад атаа жөтөө өвөрлөдөггүй,
- Үнэнч шударга,
- Бусдыг хүндэлж хайрладаг.

12. Зан
араншин
Хэрэгцээ
Сонирхол
Давуу
тал
Сул тал
Авъяас
Чадамж
Зан төлөв

13. • Зан төлөв бол тухайн хүнийг нийгмийн
гишүүний хувьд бусад хүмүүсээс ялган
тодруулж байгаа бие хүний нийгмийн үндсэн
гол шинжүүдийн нийлбэр цогцуудыг
илэрхийлдэг ухагдахуун юм.
• Хүрээлэн буй орчинд хандах хандлага, биеээ
авч явах байдлаар илэрнэ.
• МЭӨ-үеийн 3-4-р зууны үед амьдарч байсан Грекийн эрдэмтэн
хийгээд гүн ухаантан ТеоФраст гэдэг хүн “Character”
/Характер/ хэмээх нэр томъёог анх хэрэглэжээ. “Character”
хэмээх нэр томъёо бол шинж тэмдэг, нүүр царай ,хээ дүрс,
онцлог шинж чанар гэсэн Грек гаралтай үг байжээ. Сэтгэл
судлалд характер гэдэг нэр томъёогоор тухайн хүний үйлдэл ба
төрөх үйл хөдлөлд илэрч байгаа сэтгэцийн онцгой шинж
чанаруудын нийлбэр цогцыг тэмдэглэдэг.

14. Хүн өөрийн зан төлөвийг хянах, таних
чадвартай байна.
Амьтны зан үйл нь төрөлхийн зөн билгийн
шинжтэй байдаг бол хүний зан үйл нь
төрөлхийн болон олдмол шинжтэй байна.
Хүн бол биологийн амьтан бөгөөд, нийгэм-
түүхийн бүтээгдэхүүн юм.
Нийгмийн нөлөөгөөр хувь хүний төлөвших,
хөгжих процесс явагдана.

15. Хүн бүр өөр
• Чадах үйл, чадахгүй үйл = чадвар
• Дуртай зүйл, дургүй зүйл = хандлага
Мэдлэг + чадвар + хандлага = Чадамж
Ж: Хүн: Байнга давтагддаг, няхуур ажил
Амьтан: Усанд сэлдэг, модонд авирах
Өөрийн гэсэн зан араншин, зан төлөв, авьяас,
сонирхол, чадамж, давуу тал, сул талтай.

16. 1.
экстраверт интроверт

17. 2. Темперамент
Гиппократ И.П.Павловын
үндэслэл

18. Темперамент
МЕЛАНХОЛИК
Анхаарал нь хэд хэдэн зүйлд
хувиарлагдан зохицохдоо хангалтгүй
Сэтгэл нь хөдөлсөн үед маш олон юмыг
бодох ба амархан хямарч сэтгэлээр
унадаг
Шинэ нөхцөл байдалд дасахдаа муу,
гомдомтгой, сэтгэл санааны хувьд
өөрийгөө ганцаардуулж бодох, сэжигч,
өөнтөгч зантай.
ХОЛЕРИК
Өөрийн бодлоор
Юманд шүүмжлэлтэй хандах нь их, биеэ
барих чадвар дутмаг, бухимдан тэвдэх
үедээ түрэмгий зан ихээр гаргах
өөрийн санаа бодлоо тулган хүлээлгэх,
өөрийгөө хэтрүүлэн үнэлэх.
Зориг зүрх шаардсан зүйлээс айхгүй
ФЛЕГМАТИК
Сахилга батыг маш сайн сахина, бусдын
үг ятгалгыг дуурайх боловч хүсэл
эрмэлзлэлээ ухаан бодлоороо удирдан
залж чаддаг, биеэ тоох нь тун ховор,
бие магтаж, гайхуулах бардамнах
байдал хэрхэвч гаргахгүй, ажил хэрэгт
хариуцлагатай хандана. нөхөрлөлөө
удаан үргэлжлүүлдэг ба аливаа алиа
марзан авирт дургүй
САНГВИНИК
Сэтгэл санаагаар унах нь ховор, санаа
сэтгэлийн харьцааг амархан тогтоодог .
Гавшгай уриалгахан, Бухимдах нь ховор,
өөрийгөө магтаж гахуулах нь түүнд
жирийн хэрэг мэт сэтгэгдэл төрүүлэх
боловч дутагдалаа ярьж шүүмжлэлийг
хүлээж авч чадна.
Алиа хөгжилтэй

19. Темперамент
• Хамгийн сайн нь гэж байхгүй.
• Давуу болон сул талуудтай

20. 3. DISC Та хэн бэ?
•D – dominance
•I – inducement
•S – submision
•С – compliance
Марстоны загвар
1920. эрүүл хүмүүст. зан төлөвийн суд. 2 хувьсагч.
дорой
найрсаг
тааламжгүй
хүчирхэг
D I
SС

21. Миний дуртай хүмүүс:
Болгоомжтой бөгөөд эелдэг.
Аливааг зүй зохистой
хийдэг.
Тайван бөгөөд тодорхой боддог.
Миний дургүй хүмүүс:
Намайг мэдрэмжээ ил гаргахыг
хүсдэг.
Миний хийсэн ажлыг хагас дутуу ч
хамаагүй хурдан хүлээж авахыг
хүсдэг.
Миний дуртай хүмүүс:
Шууд ажилдаа ордог.
Чигээрээ.
Шийдвэрээ түргэн гаргадаг.
Миний дургүй хүмүүс:
Хэт их ярьдаг.
Надтай ярилцахыг хүсдэг.
Надад заавар өгдөг.
Миний дуртай хүмүүс:
Ажил эхлэхээс өмнө хувь хүний минь
хувьд ярилцдаг.
Аливаа ойлгомжгүй уур амьсгал
үүсвэл цаг зав гаргадаг.
Аливаа юмыг би ямар өнцөгөөс
харж байгааг минь сонсдог.
Миний дургүй хүмүүс:
Намайг бэлэн биш байхад элдэв
өөрчлөлт тулгадаг.
Надаас байнга үр дүн нэхдэг мөртлөө
Миний дуртай хүмүүс:
Ярилцах цаг гаргадаг.
Нөхөрсөг. Сониуч.
Хэлхээ холбоо хайдаг.
Миний дургүй хүмүүс:
Надтай найрсаг бус харьцдаг.
Зайгаа барьдаг.
Хүйтэн бөгөөд учир битүүлэг.

22. Хянуур боловч зөөлөн
уриалгахан, эмзэг сэтгэлтэй.
Бага ч гэсэн бүтэлгүй явдалд
дургуйцэн сэтгэл зовох нь их.
Oрчиндоо хандах сэтгэлийн
гадаад илрэл бага.
Сайн мууг мэдрэн ойлгохдоо
маш сайн. Үнэлэн дүгнэлт
өгөхдөө ч гаргуун.
Шаралхуу. Ааштай, хурц омголон
зантай.
Тогтворгүй боловч дайчин.
Урам зориг нь хувирахдаа түргэн.
Орчиндоо маш идэвхтэй ханддаг.
Юманд шүүмжлэлтэй хандах нь
их, Биеэ барих чадвар дутмаг.
Бухимдан тэвдэх үедээ түрэмгий
зан их гаргана.
Тайван, дөлгөөн тогтуун
байдалтай, Дуу цөөн,
Аливаа асуудалд буурь суурьтай.
Анхаарал нь нэлээд бат бөх
тогтвортой.
Анхаарал нь эрч хүч
шаардахгүйгээр өөрөө бөөгнөрдөг
учраас ядрал багатай.
Гавшгай, сэргэлэн.
Юм юмыг сонирхдог.
Сэтгэлийн хөдөлгөөн нь гүнзгий
биш. Орчиндоо хандах нь
идэвхитэй.
Сэтгэл санаагаар унах нь ховор.
Уриалгахан.
Бусдаас түрүүлж хүмүүстэй ажил
хэргийн холбоо тогтоодог.

23. Зорилго: Үйлдлийн үр
дагаварыг бусадтай хэлэлцэх
Чин хүсэл: Зөв байх
Гол айдас: Шүүмжлэлд өртөх
Сэдэлжилт: Алдаа гаргахгүй
байх
Зорилго: Өөрийн хүрээлэл буй болгох,
эсэргүүцлийг даван туулж үр дүнд
хүрэх
Чин хүсэл: Хүчиндээ итгэлтэй байх
Гол айдас: Ялагдах
Сэдэлжилт: юу хийж чаддагаа
харуулах
Зорилго: Үр дүнд хүрэхийн тулд
бусадтай хамтран ажиллах
Чин хүсэл: Аюулгүй бадлыг хангах
Гол айдас: Ганцаардах
Сэдэлжилт: Өөрийнхөө чин сэтгэлийг
илэрхийлэх боломж
Зорилго: Өөрийн хүрээлэл буй болгох,
түншийн харьцаа тогтоож үр дүнд
хүрэх
Чин хүсэл: Хүлээн зөвшөөрөгдөх
Гол айдас: Гадуурхагдах
Сэдэлжилт: Харилцаа

25. D, I, S, C тус бүрт:
• Дэлгүүрт: D, I, S, C.
• Гал тогоонд: D, I, S, C.
• Ажлын байранд: D, I, S, C.
• Гольф тоглоход: D, I, S, C.
• Лифтээр явахад: D, I, S, C.
• Аливаа үйлдэл хийхдээ: D, I, S, C.
• Кино театрт кино үзэхдээ : D, I, S, C.
• Гэртээ сонин уншиж байхдаа : D, I, S, C.

28. • Логиктой, тоо баримттай,
харьцуулж ярь.
• Чанар, итгэл даах чадвар,
аюулгүй байдлын онцолж ярь.
• Т үүний шинжилгээ хийдэг,
мэдээлэл боловсруулдагт нь
баяр хүргэ.
• Товч, тодорхой, шулуухан
хариултууд өг.
• Яагаад бус, харин юу хийхийг
хэл.
• Та түүнтэй зөвхөн хувь хүн
гэдгээр нь бус, харин
баримталж буй байр суурьтай
нь санал нэг байгаагаа хэл.
• Энгийн, нээлттэй, үнэнч бай
• Аядуухан, тайван ярь
• Сайтар бодсон үйлдлүүд нь
алхам алхамаар зорилгод хүргэх
болно гэдгийг онцолж хэл
• Нээлттэй, нөхөрсөг, чин
сэтгэлээсээ бай
• Түүнийг анхааралтай сонс
• Шинэлэг, онцлог, ховор
зүйлсээ онцолж хэл
Ийм хүмүүстэй хэрхэн харьцах вэ?

29. БЭЛЭГ
Давуу, хүчтэй талаасаа урам авахАмжилтын хүчин зүйлс

30. Амжилт хүсье!

31. Анхаарал хандуулсанд
баярлалаа.