PPP for heads of PHC, management, MNG

1. ӨЭМТ-ийн дарга нарт
2018 оны 1 дүгээр сарын 13
“АГ-ийн менежментийн
манлайллыг сайжруулах нь”

2. Хөтөлбөр
2
Хугацаа Сэдэв Зорилт
30’ Танилцуулга
• “Эрүүл зүрх-Эрүүл Улаанбаатар” хөтөлбөр, түүний явц, 2018 оны
төлөвлөгөө, өөрийн ӨЭМТ-д АГ-ийн менежментийг цаашид хэрхэн
сайжруулах талаар ойлголттой болох
40’ Амжилт/бэрхшээл • АГ-ийн менежментийн талаар бусад ӨЭМТ-тэй туршлага солилцох
30’ Манлайлал
• ӨЭМТ-ийн АГ-ийн менежментийг сайжруулахад манлайлах ур
чадвартай болох. Үүнд:
o Ажил үүргийн хуваарилалтыг зохистой зохион байгуулах
o Үйл ажиллагааны явцыг хянах, ололт амжилтыг үнэлэх, бусдад
үлгэрлэх
o Амжилтанд хамт олноо сэдэлжүүлэх, дэмжих
140’
Тохиолдол дээр
ажиллах
30’
АГ-ийн хяналтын
шалгуур үзүүлэлт
• АГ-ийн хяналтын талаарх тоон мэдээллийг цуглуулж, дүгнэлт хийж,
амжилтыг хамтдаа тэмдэглэх
30’ Миний төлөвлөгөө
• Өнөөдрийн сурсан зүйлээ өөрийн байгууллагад нэвтрүүлж, АГ-ийн
менежментийг сайжруулахад хэрэгжүүлэх

3. Зорилт
3
• “Эрүүл зүрх-Эрүүл Улаанбаатар” хөтөлбөр, түүний явц, 2018 оны
төлөвлөгөө, өөрийн ӨЭМТ-д АГ-ийн менежментийг цаашид сайжруулах
талаар ойлголттой болох
• АГ-ийн менежмент бусад ӨЭМТ-д хэрэгжиж буй талаар (амжилт, алдаа)
мэдээлэлтэй болох
• Өөрийн ӨЭМТ-ийн АГ-ийн менежментийг сайжруулахад дараах зүйлийг
сурсан байх (ахлагчийн үүрэг оролцоо, манлайлал)
o Ажил үүргийн хуваарилалтыг зохистой зохион байгуулах
o Үйл ажиллагааны явцыг хянах, ололт амжилтыг үнэлэх, бусдад
үлгэрлэх
o Амжилтанд хамт олноо сэдэлжүүлэх, дэмжих
• АГ-ийн хяналтын талаарх тоон мэдээллийг цуглуулж, дүгнэлт хийж,
амжилтыг хамтдаа тэмдэглэх

4. “Эрүүл зүрх - Эрүүл Улаанбаатар” хөтөлбөрийн
цаашдын үйл ажиллагааны төлөвлөгөө
4
Excell file

5. АГ-ийн менежментийн үндсэн 4 бүрэлдэхүүн хэсэг:
5
1. ОНОШИЛГОО
АГ оношлогдсон хүний тоо / хүн амын дунд
АГ-ийн тархалтын түвшин
3. ЭМИЙН ТОГТВОРТОЙ ХЭРЭГЛЭЭ
Эмийн эмчилгээтэй, эмээ тогтмол хэрэглэж
байгаа үйлчлүүлэгчийн тоо / хүн амын дунд
АГ-ийн тархалтын түвшин
2. ЭМЧИЛГЭЭ
Эмийн эмчилгээтэй, АГ-тэй үйлчлүүлэгчийн
тоо / хүн амын дунд АГ-ийн тархалтын
түвшин
4. ХЯНАЛТЫН ТҮВШИН
Эмийн эмчилгээтэй, цусны даралт нь
зорилтот түвшинд байгаа үйлчлүүлэгчийн
тоо / хүн амын дунд АГ-ийн тархалтын
түвшин

6. Бидний зорилго: АГ-ийн менежментээр дэлхийн түвшинд
очих
6
1. ОНОШИЛГОО
3. ЭМИЙН ТОГТВОРТОЙ ХЭРЭГЛЭЭ
2. ЭМЧИЛГЭЭ
4. ХЯНАЛТЫН ТҮВШИН
0%
20%
40%
60%
80%
100%
АНУ Узбекистан Англи
Монгол
өнөөдөр
Монгол
маргааш
85%
75%
65%
32%
80%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
АНУ Узбекистан Англи
Монгол
өнөөдөр
Монгол
маргааш
15%
60%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
АНУ Узбекистан Англи
Монгол
өнөөдөр
Монгол
маргааш
54%
47%
27%
7%
50%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Узбекистан Англи
Монгол
өнөөдөр
Монгол
маргааш
75%
67%
51%
21%
70%
Sources: CDC blood pressure datasets (2013-2014); Mongolia STEPS on NCD (2013); Control of hypertension with medication: a comparative analysis of national surveys in 20 countries. N.
Ikeda, D. Sapienza et alii (2014); Hypertension prevalence, awareness, treatment and control in national surveys from England, the USA and Canada, and correlation with stroke and
ischaemic heart disease mortality: a cross-sectional study. M. Joffres & alii (2013)
АНУ

7. Тооцоолол: Загвар 25 ӨЭМТ-ийн АГ-ийн менежментийн үр дүн 2018 оноос,
үлдсэн 117 ӨЭМТ-д 2019-оос гарна
7
Загвар 25 ӨЭМТ – анхны үр дүн 2018
• Оношилгоо, эмчилгээ: 2018 онд эрс сайжирна
• 3 гол хүчин зүйл нөлөөлнө
1. АГ-ийн менежментийн үндсэн сэдвүүдийг зааж дуусгах, хүлээгдэж буй хугацаа: 2018, III-р
улирал
2. АГ-ийн эмнэл зүйн шинэчлэгдсэн удирдамж батлах, хүлээгдэж буй хугацаа: 2018, I-р улирлын
сүүлээр
3. Эрт илрүүлэг & МСС-г эрчимжүүлэх, хүлээгдэж буй хугацаа: 2018, II-III-р улирал
• Эмийн тогтвортой хэрэглээ & хяналт: 2019 он гэхэд аажим нэмэгдсэн байна
• 3 гол хүчин зүйл нөлөөлнө
1. Эмийн хүртээмж сайжирсан , хүлээгдэж буй хугацаа: 2018, II-р улирал
2. Шинээр оношлогдсон үйлчлүүлэгчийн АД зорилтот түвшинд хүрэх хугацаа 3-6 сар
3. Цахим бүртгэл , хүлээгдэж буй хугацаа: 2018, II-р улирлын сүүлээр
Бусад 117 ӨЭМТ-д үр дүн 2019 оноос гарч эхэлнэ
• Сургалтууд 2018 оны II-III-р улиралд явагдах тул эхний үр дүн мөн оны IV-р улиралд гарна

8. Тооцоолол: Загвар 25 ӨЭМТ-д гарах үр дүн
АГ-тэй нийт хүн амын тархалтын түвшинд үндэслэв
8
1. ОНОШИЛГОО
3. ЭМИЙН ТОГТВОРТОЙ ХЭРЭГЛЭЭ
2. ЭМЧИЛГЭЭ
4. ХЯНАЛТЫН ТҮВШИН
0%
20%
40%
60%
80%
100%
15%
60%
Эх сурвалж: “ЭЗЭУ” үйл ажиллагааны төлөвлөгөө (2017); STEPS судалгаа (2013); CDC –н АГ-ийн талаарх мэдээлэл (2013-2014);
0%
20%
40%
60%
80%
100%
32%
80%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
21%
70%
0%
20%
40%
60%
80%
100%
7%
50%
У4 У1 У2 У3 У4 У1 У2
2017 2018 2019
60%
40%
У4 У1 У2 У3 У4 У1 У2
2017 2018 2019
У3 У4
40%
У4 У1 У2 У3 У4 У1 У2
2017 2018 2019
У4 У1 У2 У3 У4 У1 У2
2017 2018 2019
35%
50%
30%
У3 У4
15%
15%
20%
20%
У3 У4 У3 У4
7% 7%
15%
15%50%
40%

9. АГ-ийн менежмент бусад ӨЭМТ-д хэрэгжиж
буй талаар туршлагаасаа хуваалцья
Амжилт, ололт ???
Саад, бэрхшээл???
9

10. Манлайлал
Таны харилцагч нар Тэдний өмнө хүлээх таны
хариуцлага
_________________ _______________________
_________________ _______________________
_________________ _______________________
_________________ _______________________
_________________ _______________________

11. Манлайлал: Хэмжихээс эхэлнэ
АГ –ийн хамгийн чухал хэмжигдэхүүнүүд:
1. Ирэлт 1: _______ хүн
2. Тогтмол ирэлт: _____%
3. Хамрах хүрээ: ___%
5. Хяналтын түвшин: ___%
4. Хорооны тархалт: ___%

12. Хариуцлага: Алсын хараагаас эхтэй
2020 онд таны зорилго Төлөвлөгөө
Үр дүн (давуу тал)
1. Ирэлт 1: _______ хүн
2. Тогтмол ирэлт: _____%
3. Хамрах хүрээ: ___%
5. Хяналтын түвшин: __%
4. Хорооны тархалт: ___%

13. Манлайлал: Зөвлөх чадвар
Нөлөөлөл Сэтгэл ханамж
Цочроо авах Найдвартай мэдрэмж
Үйлдлээ өөрчлөх
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн
мэдрэмж
Насан туршийн мэдээлэл
авах
Эрүүл байх итгэл
Тогтвортой хадгалах Талархал

14. Бүлгийн ажил

15. Тохиолдол дээр ажиллах зорилго
15
• Өөрийн ӨЭМТ-ийн АГ-ийн менежментийг сайжруулахад дараах зүйлийг
сурсан байх
o Ажил үүргийн хуваарилалтыг зохистой зохион байгуулах
o Үйл ажиллагааны явцыг хянах, ололт амжилтыг дүгнэх, бусдад үлгэрлэх
o Амжилтанд хамт олноо сэдэлжүүлэх, дэмжих

16. Ажиллахаас өмнө АГ-ийн өнөөгийн байдал ба бидний зорилтыг
дахин сануулья:
16
• 15-64 насны хүн амын дунд тархалт: 27%
• Нас ахих тусам АГ-ийн тархалт нэмэгдэнэ (44- 54 насанд тархалт 44,5%
54-64 насанд тархалт 57,4% )
• АГ-ийн хяналтын түвшин: 7%
• Хорооныхоо 40-өөс дээш насны хүнийг 100% АГ-ийн эрт илрүүлэгт
хамруулна
• АГ-тэй үйлчлүүлэгчийн 50%-д цусны даралтыг зорилтот түвшинд нь
хянана (Англи/ АНУ-тай адил)
Зорилт
Нөхцөл байдал

17. STEP судалгаа, 2013
17

18. STEP судалгаа, 2013
18

19. Та ӨЭМТ-ийн даргатай уулзахад дараах мэдээллийг өгсөн:
Тохиолдол 1: Сэдэв: АГ-ийн хяналт
20
Та чанарын менежер. ӨЭМТ-ийн АГ-ийн хяналтын үйл
ажиллагаанд дэмжлэгт хяналт хийхээр ирээд байна.
Таны үүрэг
“ Манай төв 5 эмч, 3 сувилагчтай. Бүгд
НЭМГ, Оном сантай хамтарч зохион
байгуулсан сургалтанд хамрагдсан. Бид
энэ 2 сарын хугацаанд цусны даралтыг зөв
хэмжих, оношилгоо, эмчилгээний
алгоритмыг мөрдөх, эмийн тогтвортой
хэрэглээг үнэлэх зэрэг АГ-ийн
менежментийг сайжруулахад тодорхой
ажлуудыг хийгээд байна.
Нөхцөл байдал
“ Манай хороо 7000 хүн амтай ба 50-аад
хувь нь 18-аас дээш насны оршин
суугчид. Манай ӨЭМТ-д 500 АГ-тэй
үйлчлүүлэгч бүртгэгдсэн бөгөөд
идэвхитэй хяналтанд 200 нь байдаг.
Үүнээс 80 нь сүүлийн 2 сарын турш
цусны даралтаа зорилтот түвшинд
буюу 140/90 мм МУБ-аас доош барьж
байгаа”
5’

20. Тохиолдол 1: Сэдэв: АГ-ийн хяналт
21
1. Тус ӨЭМТ-ийн АГ-ийн хяналтын өнөөгийн байдалд өгөх таны
дүгнэлт?
- хяналтын хамрагдалтын %?
- зорилтот түвшинд хянаж чадсан %?
2. Тус ӨЭМТ-д үйл ажиллагаагаа сайжруулахад таны зөвлөгөө?
Даалгавар:

21. Тохиолдол 1 дээр ажиллья:
Хяналтын өнөөгийн байдал?
22
- АГ- ийн хяналтын хамрагдалтын %?
- Зорилтот түвшинд хянаж чадсан %?
15’

22. Тохиолдол 1 дээр ажиллья:
Зөвлөгөө?
23
2. Тус ӨЭМТ-д үйл ажиллагаагаа сайжруулахад нь өгөх таны
зөвлөгөө?
15’

23. “Хяналт” сэдвээр ойлгох гол зүйл....
24
5’

24. Тохиолдол 2 – Сэдэв: АГ-ийн оношилгоо
26
Та чанарын менежер. ӨЭМТ-ийн АГ-ийн хяналтын үйл
ажиллагаанд дэмжлэгт хяналт хийхээр ирээд байна.
Та ӨЭМТ-ийн ахлагчтай уулзахад дараах мэдээллийг өгсөн:
Таны үүрэг
Нөхцөл байдал
“сургалтанд хамрагдсаны дараа манай
сувилагчид даралт хэмжих аргачлалд
суралцаж, хэрэгжүүлж эхлээд 2 сар болж
байна. Бид тусгайлан булан гаргаж
даралт хэмжилтийг хийж байна”
“ Бид 100 хүнд даралт хэмжилтийг
хийсэн ба үүнээс 3 нь АГ-тэй
оношлогдсон.
5’

25. Тохиолдол 2 – Сэдэв: АГ-ийн оношилгоо
Даалгавар
27
1. Тус төвийн оношилгооны үйл ажиллагаанд дүгнэлт
өгнө үү?
2. ӨЭМТ-д үйл ажиллагаагаа сайжруулахад нь өгөх таны
зөвлөгөө?
25’

26. Тохиолдол 2 дээр ажиллья:
Оношилгооны өнөөгийн байдал?
28
1.Тус төвийн оношилгооны үйл ажиллагаанд
дүгнэлт өгнө үү?
15’

27. Тохиолдол 2 дээр ажиллья:
Оношилгооны чадавхи
29
2. ӨЭМТ-д үйл ажиллагаагаа сайжруулахад нь
өгөх таны зөвлөгөө?
15’

28. “Оношилгоо” сэдвээр ойлгох гол зүйл....
30
5’

29. АГ-ийн хяналтын шалгуур үзүүлэлт
32
АГ-ийн хяналтын талаарх тоон мэдээллийг цуглуулж, дүгнэлт хийж,
цаашдын ажлыг төлөвлөхөд ач холбогдолтой.

30. НЭМТХолбоо слайд
33

31. Миний төлөвлөгөө
ӨЭМТ-д
• АГ-ийн менежментийг хэрхэн сайжруулах ?
• Ямар бэрхшээл тулгарах?
• Яаж шийдэх боломжтой ?
• ..........

32. Сургалтын дүгнэлт :
1. АГ-йин менежментийг сайжруулахад харилцан
туршлага судлаж, суралцсан
2. Менежментийн ухааны чухал бүрэлдэхүүн хэсэг
болох манлайллын талаар мэдлэгээ нэмэгдүүлсэн
3. АГ-ийн хяналтын тонг мэдээллийг ойлгож, зөв
дүгнэлтэнд үндэслэн зохих шийдвэр, төлөвлөлтийг
хийх ач холбогдлыг ойлгосон
4. ..........
35