SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  80
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ
БАРИМЖАА ОЛГОХ
СУРГАЛТ
Ч. ОТГОНЦЭЦЭГ
Одоо Гоё Загал ХХК УЗ
дарга, Легал Интайти
ХХК Захирал, Баялаг
бүтээгч Монгол хүн ТББ
Захирал
Багш, боловсролын удирдлагын
арга зүй зохион байгуулалт
мэргэжил, менежер, Төрийн
удирдлагын магистр
Бизнесийн байгууллагад
10 гаруй жил удирдах
ажил хийсэн
 1996-1997 дунд сургуульд
багш
 1998-2000 он дээд сургуульд
цагийн багш
 2015 оноос сургалтын
чиглэлээр ажилласан
 Азийн сан, НССТ ийн Сургагч
багшаар 2017 оноос эхлэн
ажиллаж байна
Сургалтын туршлага
АГУУЛГА
Сонирхол, ур чадвар, авьяас, үнэт зүйл, зан араншин
ӨӨРИЙГӨӨ СУДАЛЖ ТАНИН МЭДЭХ НЬ
01
Мэргэжил, мэргэжлийн ангилал, ирээдүйн чиг
хандлага
МЭРГЭЖЛИЙГ СУДЛАХ, МЭРГЭЖЛИЙН
ИРЭЭДҮЙН ЧИГ ХАНДЛАГЫГ
ХАРГАЛЗАН ҮЗЭХ
02
ХУВЬ ХҮНИЙ ОНЦЛОГОО
МЭРГЭЖИЛТЭЙ ТОХИРУУЛАХ
03
Мэргэжлийн тохирц чанар.
Бие хүн нэг талаас:
• Мэргэжилд чиглэсэн хүсэл
сонирхол, чадавхаа танин
мэдэж,
Нөгөө талаас:
• Мэргэжлүүдийг ул суурьтай
судалсны үндсэн дээр
хөдөлмөрийн зах зээлийн
эрэлтийг харгалзан, ирээдүйн
ажил мэргэжлээ үндэслэлтэй
сонгох
• Мэргэжлийн талаар ойрын
болон хэтийн төсөөлөл,
төлөвлөгөөгөө боловсруулах
үйл явц.
Эх сурвалж: Ажил мэргэжил судлалын нэр
томьёоны тайлбар толь., 2019
МЭРГЭЖИЛ СОНГОЛТ
ГЭЖ ЮУ ВЭ?
ТАНД ЭДГЭЭР
АСУУДАЛ
ТУЛГАРЧ
БАЙНА УУ?
Дунд сургуулиа төгсөөд ямар
мэргэжлээр суралцахаа
судалж, шийдсэн үү?
ⓘ Start presenting to display the poll results on this slide.
Та ажил мэргэжлээ хэрхэн сонгох гэж
байгаа вэ? Аав, ээжийнхээ мэргэжлийг
өвлөх, мөнгө их олдог болохоор уу? эсвэл
тухайн мэргэжил танд тохирох учир сонгох
уу? хариултаа бичнэ үү?
ⓘ Start presenting to display the poll results on this slide.
МЭРГЭЖИЛ СОНГОЛТОД ГАРГАДАГ
НИЙТЛЭГ АЛДАА:
МЭРГЭЖЛЭЭ
ГҮНЗГИЙ
СУДЛААГҮЙ
МЭРГЭЖЛЭЭ
БИШ ЦАЛИН
ХӨЛСИЙГ
СОНГОХ
ӨӨРИЙГӨӨ
ТАНЬЖ
МЭДЭЭГҮЙ
БУСДЫН
НӨЛӨӨНД
АВТАХ
МЭРГЭЖЛИЙН
НЭР ХҮНДИЙГ
СОНГОХ
АМАР
ХЯЛБАРЫГ
СОНГОХ
Жендер мэргэжилд нөлөөлөхгүй
Ховд аймгийн
Жаргалант
сумын
цэцэрлэгийн
багш Г. Ганбаяр
Ховд, Жаргалант 3-р цэцэрлэгийн дэргэдэх
Энгийн хөгжмийн зэмсгийн дугуйлангийн 2-р ээлжийн бяцханууд
Гагнуурчин охин
Гагнуурчин охин
18 настай, гагнуурчин охин Э.Уужимсэтгэлт Ерөнхийлөгчийн нэрэмжит
“2018 оны шилдэг залуу ажилчин” шагналын эзэн болж 10 сая төгрөгөөр
шагнууллаа. Тэрээр "Монгол ур чадвар 2018" гагнуурчдын тэмцээнд 2
дугаар байрт шалгарч, шилдэг гагнуурчин болсон юм.
Монгол улсад нэн шаардлагатай мэргэжил / 2020 оны судалгаа
 Утасгүй холбоо
 Хиймэл оюун ухаан
 Системийн аюулгүй байдал
 Нэхмэлийн үйлдвэрлэлийн технологи
 Хүнсний инженерчлэл
 Шим тэжээл судлал
 Хаягдал боловсруулах технологи
 Био технологи
 Био инженерчлэл
 Ойн инженер
 Зоотехникч, мал зүйч
 Мал эмнэл зүй
 Сувилахуй
 Био анагаах ухаан
 Багш / СӨБ, Бага анги, Тусгай хэрэгцээт,
 Түүх соёлын дурсгалт зүйлийн сэргээн засварлалт
 Дуу чимээний технологи
 Биологи / Хүрээлэн буй орчин судлал
МЭРГЭЖЛЭЭ БУРУУ СОНГОХЫН
ХОР УРШИГ, ҮР ДАГАВАР:
• ЦАГ ХУГАЦААНЫ АЛДАГДАЛ - 4
жил/1460 өдөр/35040 цаг
• МӨНГӨ, САНХҮҮГИЙН АЛДАГДАЛ-
20 сая+
• СЭТГЭЛ САНАА ӨӨДРӨГ БУС БАЙХ
• АЖЛЫН СЭТГЭЛ ХАНАМЖГҮЙ
БАЙДАЛ
• АМЖИЛТ, БҮТЭЭМЖГҮЙ БАЙДАЛ
• ӨӨРТӨӨ ИТГЭЛГҮЙ БАЙДАЛ
МЭРГЭЖЛЭЭ ЗӨВ СОНГОХЫН АЧ
ХОЛБОГДОЛ
PowerPoint
Presentation
0
2
• ЦАГ ХУГАЦААТАЙ ХӨЛ
НИЙЛҮҮЛЭН АЛХАНА.
• МӨНГӨ, САНХҮҮ ОРЛОГОТОЙ
БОЛНО.
• СЭТГЭЛ САНАА ӨӨДРӨГ БАЙНА.
• АЖЛЫН СЭТГЭЛ ХАНАМЖТАЙ
БАЙНА.
• АМЖИЛТТАЙ БАЙНА.
• ӨӨРТӨӨ ИТГЭЛТЭЙ БАЙНА.
• АЗ ЖАРГАЛТАЙ БАЙНА.
МЭРГЭЖЛЭЭ ХЭРХЭН ЗӨВ
СОНГОХ ВЭ?
1.Өөрийгөө судлах нь
ЯАГААД чухал вэ?
2. Сонирхож буй мэргэжлээ
ХЭРХЭН судлах вэ?
3. Өөрийн онцлогоо
мэргэжлийн шаардлагатай
ЯАЖ тохируулах вэ?
4. Мэргэжил сонгохдоо
ЮУГ анхаарах вэ?
1.ӨӨРИЙГӨӨ
СУДЛАХ
Хүн бүхэн өөрийн гэсэн
гоц авьяастай. Харин
загасыг модонд авирах
чадвараар нь үнэлбэл
тэр бүхий л
амьдралынхаа турш
өөрийгөө чадваргүй
амьтан гэж бодох
болно.
Алберт Эйнштэйн
ӨӨРИЙГӨӨ ТАНИХ, СУДЛАХ ЯАГААД ЧУХАЛ
ВЭ?
УХААЛАГ ШИЙДВЭР
ЗӨВ СОНГОЛТ
Сонирхол, авьяас, ур чадвар, хэрэгцээ, итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, зан чанар,
давуу болон сул тал, дуртай дургүй зүйл, бодол, сэтгэл хөдлөл, үйлдэл
Орчин
Ген
Нийгэм
10 БИ ЗАРЧИМ
1. БИ ЮУ СОНИРХДОГ ВЭ?
2. БИ ЯМАР АВЬЯАСТАЙ ВЭ?
3. БИ ЮУГ ХАМГИЙН САЙН
ХИЙЖ ЧАДДАГ ВЭ?
4. БИ ЮУНД ИТГЭДЭГ ВЭ?
5. БИ ЯМАР ЗАН ЧАНАРТАЙ
ВЭ?
6. БИ БУСАДТАЙ ХЭРХЭН
ХАРИЛЦДАГ ВЭ?
7. БИ ЯМАР НАЙЗ
НӨХӨДТЭЙ ВЭ?
8. БИ ЮУГААР БАХАРХДАГ
ВЭ?
9. БИ ЮУНЫ ТӨЛӨӨ
АМЬДАРЧ БАЙНА ВЭ?
10. БИ ИРЭЭДҮЙД ХЭН БАЙХ
ВЭ?
СОНИРХЛОО ТОДОРХОЙЛОХ 3 ХҮЧИН ЗҮЙЛ
Сонирхол гэдэг нь чиний хийх дуртай, хийхийг илүүд үздэг тэр зүйл юм.
ХҮҮХЭД БАЙХДАА ЯМАР
АЖИЛТАЙ, ХЭН БАЙХ
ТУХАЙГАА БОДДОГ БАЙСАН
УУ?
ЗҮРХ СЭТГЭЛИЙГ ТАНЬ
ЯМАР АЖИЛ ТАТДАГ ВЭ?
ЮУНД ТАТАГДААД БАЙНА ВЭ?
Сонирхлоо тодорхойлохдоо
Чөлөөт цагаараа ганцаараа байхдаа би юу
хийх дуртай вэ?
Найз, нөхөдтэйгөө хамт юу хийдэг вэ?
Намайг юу баяр хөөртэй болгодог вэ?
Би юуг заавал хийж сурахыг хүсч байна вэ?
Би бусадтай хэрхэн харилцдаг вэ?
Миний хамгийн дуртай сэдэв юу вэ?
Ямар төрлийн мэдээлэл миний сонирхлыг
хамгийн их татдаг вэ?
Хэрэв би ямар нэгэн ажилтай болбол тэр нь
ямар ажил байж болох вэ?
ХИЙХ ДУРГҮЙ ЗҮЙЛ ЧИНЬ ЮУ ВЭ?
АВЬЯАС
Авьяас гэдэг нь төрөлхийн билэг
авьяас юм. Энэ нь чиний амархан
сурч, бас сайн хийдэг зүйлс билээ
.
Авьяасаа
тодорхойлохдоо:
 Миний авьяас билэг
юу вэ?
 Надад юуг хийх, бас
юуг сурахад хамгийн
амархан байдаг вэ?
Таны аль тархи түлхүү хөгжсөн
бэ?
ЗҮҮН ТАРХИ
БАРУУН ТАРХИ
ЕРӨНХИЙ- Учир холбогдол, бодол санаа, ухагдахуун,
шалтгааныг олохдоо сайн. Сургуульдаа гаргасан
амжилтаас шууд харагдана.
ҮГИЙН- Үг, үгийн утга, далд санаа, тэдгээрийн утга учрыг
ойлгохдоо сайн. Үг далд санааг тод, хялбар хэрэглэж
чадвартай.
ТООНЫ- Арифметик үйлдлийг хялбар нарийн тооцоолдог.
Математикт сайн байх нь бусад зүйлдээ ч сайн мэт
сэтгэгдэл төрүүлэх нь элбэг.
ОРОН ЗАЙН- Дүрс, өндөр, өргөн, гүний хэмжээг дүрслэхдээ сайн,
гурван хэмжээст дүрсэлж чаддаг
ОЙЛГОХ- Зураг, биетийг нарийвчлан ажиглахдаа сайн, дүрс
хоорондын ялгааг хараад ойлгодог, мэдэрдэг.
БИЧГИЙН- Үг үсэг, цэг тэмдгийн алгааг нарийвчлан олж
хардаг. Бодож санаснаа эвлүүлж бичгээр илэрхийлж хийдэг.
АВЬЯАС
ЗОХИЦУУЛАЛТ- Ажил хийхдээ хурдан удаанаар гар хуруу,
нүдээ хөдөлгөхдөө сайн. Юмыг холбож ойлгох энэ тэрийг
зохицуулах чадвартай
АВХААЛЖ САМБАА- Жижиг биеттэй ажиллахдаа хуруугаа
хурдан хөдөлгөдөг, нарийн ширийн зүйлд хөдлөхдөө сайн
УДИРДАМЖИЙН ДАГУУ АЖИЛЛАХ- Өөрөө аливаа
зүйлийг бодож сэтгэхээсээ илүү тодорхой тогтоосон дүрэм
журам зааврыг дагаж ажиллахдаа сайн
Нүд, гар хөлөө холбох- Хэрэгтэй үед хөл гараа зэрэг
хөдөлгөхдөө сайн. Хөдөлгөөний эвсэлтэй гэж хэлэгдэх нь
бий
ӨНГӨ ЯЛГАХ- Өнгө, дүрсний хоорондын ялгаатай байдал болон
ижил талыг олж харахдаа сайн
АВЬЯАС
ЗАЯАГДМАЛ ӨГӨГДӨЛ
Би хүүхэд байхдаа ихэнх цагаа юу
хийж өнгөрүүлдэг байсан бэ?
Миний огт хүчин чармайлт
гаргахгүй хамгийн сайн хийж
чаддаг зүйл юу вэ?
Бусад хүмүүс надаас ямар тусламж
авдаг вэ? Ямар зорилгоор над дээр
ирдэг вэ?
УР ЧАДВАР
Чиний хийж сурсан бүх зүйл
БИЧИХ
ЯРИХ
СОНСОХ
УНШИХ
• Компьютер дээр
ажиллах
• Судлагаа хийх
• Турших
• Албан бичиг
боловсруулах
• Тоног төхөөрөмж,
машин дээр
ажиллах
• Жолоодох
• Засварлах
• Шинжлэх
• Манлайлах
• Заах
• Үйлчлэх
• Зөвлөгөө өгөх
• Тайлбарлах
• Төлөвлөх
• Санал болгох
• Асуудлыг
шийдвэрлэх
• Шинийг санаачилах
Бодол
санааны ур
чадвар
Бусадтай
харилцах
харилцааны
ур чадвар
Өгөгдөлтэй
харьцах
чадвар
Эд
материалтай
харьцах
чадвар
УР ЧАДВАРАА
ТОДОРХОЙЛОХДОО
 Би цэцэрлэгт, сургуульд юу
сурсан бэ?
 Би гэртээ юу хийдэг бэ?
 Би бусдын ажилд тусалсанаар
юу сурсан бэ?
 Ямар тоног төхөөрөмж,
цахилгаан хэрэгслийг би
ажиллуулж ашигладаг вэ?
 Би ямар секц, дугуйланд явдаг
/явсан/ вэ?
 Олон нийтийн болон сайн
дурын ажил хийдэг бол
тэндээс юу сурсан бэ?
ЧИНИЙ ХИЙЖ
ЧАДДАГГҮЙ ЗҮЙЛ
ҮНЭТ ЗҮЙЛ
Чиний итгэл
үнэмшил
Ажил, мэргэжил
Гэр бүл
Нэр алдар
Эрх мэдэл
Мөнгө
Шашин
Шудрага ёс
Хүмүүнлэгийн үйлс
Бүтээлч байдал
ЭРХЭМЛЭХ
ҮНЭТ ЗҮЙЛ гэдэг
нь
Ажил амьдралын
янз бүрийн нөхцөлд
юу хийвэл зөв, юу
хийвэл буруу
гэдгийг шийдэхдээ
тухайн хүний
баримталдаг зарчим
ЗАН АРАНШИН
Хувь хүний цочроогчид үзүүлж буй хариу
үйлдэл, төрх байдал, онцлог шинж
Зан
араншин
Хувь хүний цочроогчид үзүүлж
буй хариу үйлдэл, төрх
байдал, онцлог шинж
САНГВИНИК ХОЛЕРИК
МЕЛАНХОЛИК
ФЛЕГМАТИК
СЭРГЭЛЭН ХҮН
ТАЙВАН ХҮН
ШАРАЛХУУ ХҮН
ЭМЗЭГ, ХЭТ МЭДРЭГ ХҮН
• Амьдралын баяр
баясгалантай
• Өөдрөг
• Эрч хүчтэй
• Сэргэлэн
• Нийтэч
• Манлайлагч
• Эрч хүчтэй
• Дайчин шаргуу
• Огцом түргэн
• Шаралхуу
зөрүүд
• Аймхай, ичимхий
бүрэг
• Хариуцлагатай
• Хянамгай
• Гомдомхой, эмзэг
• Мэдрэмжтэй, бие
даасан
• Тайван
удаавтар
• Тэсвэр
тэвчээртэй
• Буурь суурьтай
• Ёс зүйг
баримталдаг
Гадагшаа чиглэсэн
Багаар ажиллах, эрсдэл хийх, сонсохоосоо илүү
ярих
Дотогшоо чиглэсэн
#1 ӨӨРИЙГӨӨ ОЛОХОД НЬ ТУСЛАХЫН ТУЛД
ЮУ XИЙХ ВЭ?
 ДУГУЙЛАН, СЕКЦЭД ЯВАХ
 САЙН ДУРЫН АЖИЛ ХИЙХ
 НИЙГМИЙН ТУСТАЙ АЖИЛ ХИЙХ
 ГЭРИЙН АЖИЛД ТУСЛАХ
 СПОРТ, УРЛАГААР ХИЧЭЭЛЛЭХ
 НОМ УНШИХ ДАДАЛТАЙ БОЛОХ
 ПОДКАСТ СОНСОХ
 МЭРГЭЖЛИЙН ХҮНД ХАНДАЖ ТЕСТ
АЖИЛЛАХ
 АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨХ БОЛОН
СЭТГЭЛ ЗҮЙЧЭЭС ЗӨВЛӨГӨӨ АВАХ
 ӨӨРИЙГӨӨ АЖИГЛАХ, АНЗААРАХ
 ХИЙЖ ТУРШИХ
 БУСДЫГ САЙН СОНСОХ, БУСАДТАЙ
ЯРИЛЦАХ
2.МЭРГЭЖЛЭЭ
СУДЛАХ
• Мэргэжил гэдэг нь
тодорхой ажил
хөдөлмөр эрхлэхэд
шаардлагатай мэдлэг,
ур чадвар, дадлын
цогц юм.
• Мэргэшил гэдэг нь
тодорхой 1
мэргэжлээр дагнан
мэргэшихийг хэлнэ.
Монгол улсын үндэсний ажил
мэргэжлийн ангилал ба
тодорхойлолт YAMAT-08
МЭРГЭЖЛИЙГ СУДЛАХДАА:
“БИЕ ХҮНИЙ ХЭВ ШИНЖИЙН ТУХАЙ” ОНОЛ
1. Realistic - Бодит үйл ажиллагааг
эрхэмлэгч хэв шинж
2. Investigative - Судлаач, шинжээч хэв
шинж
3. Artistic - Уран сайхны хэв шинж
Дж.ХОЛЛАНД-СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ
4. Social - Нийгмийн хэв шинж
5. Enterprising - Ажил хэрэгч хэв шинж
6. Conventional - Стандартыг баримтлагч хэв
шинж
1. БОДИТ ҮЙЛИЙГ ЭРХЭМЛЭГЧ ХЭВ ШИНЖ
Ямагт тодорхой, бодитой зүйлийг хийж
бүтээх тэмүүлэлтэй, өөрийн оюун ухаан, ур
чадвар, гарын ур дүй, биеийн хүчийг
ашиглах ажилд сонирхолтой. Шууд үр дүн
өгөх бодит ажил, зохион байгуулалт, үр дүнг
эрхэмлэдэг.
• Орон зай, дүрслэл төсөөллийн сэтгэлгээ
хөгжсөн
• Өөртөө итгэлтэй, өөрийн чадавхид
тулгуурлагч зан чанартай
• Шинээр зохиомжлох, засаж сайжруулах,
төгөлдөржүүлэх бодит үйлд чадамгай
• Ажлын зохион байгуулалт, үр дүнг
эрхэмлэдэг, шаргуу
• Сэтгэл санааны хувьд тогтвортой,
тэнцвэртэй
1. БОДИТ ҮЙЛИЙГ ЭРХЭМЛЭГЧ ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Аливаа зүйлийг эргэцүүлэн
тунгааж бодохын оронд өөрийн
биеэрээ таньж мэдэх дуртай
 Эгэл жирийн
байдал
 Гарын эв дүйтэй болохоор хийж
бүтээх дуртай
 Мэргэжлийн
байдал
 Тоног, төхөөрөмж, багаж
хэрэгсэлийг ашиглахдаа сайн
 Практикч
 Илэн далангүй, шудрага тууштай  Бүтээмж
-Жишээ нь: гэр ахуйн эдлэл, хувцас хэрэгсэл урлаж бүтээх, машин техник, цаг, зургийн аппарат,
цахилгаан хэрэгсэл, компьютер шинээр зохиох, шинэчлэн сайжруулах, засварлах, угсрах,
эвлүүлэх, барилга барих, тээврийн хэрэгсэл жолоодох, мал, амьтан өсгөж үржүүлэх, тариа, ногоо
тарьж ургуулах
2. СУДЛААЧ, ШИНЖЭЭЧ ХЭВ ШИНЖ
Үзэгдэл юмсыг шинжлэх, учир шалтгаан,
холбоо хамаарлыг ойлгож мэдэх хүсэл
тэмүүлэлтэй, судалж шинжлэх, таньж мэдэх,
шүүн тунгаах, ургуулан, хийсвэрлэн бодохыг
шаардсан ажил үйлд илүү сонирхолтой,
аливааг оновчтой болгох, сайжруулж
төгөлдөржүүлэх, үр дүнд хүрэхийг
эрхэмлэдэг.
• Судалж шинжлэх, учир шалтгааныг таньж
мэдэх тэмүүлэлтэй
• Ажиглалт, судалгааны дүн, нотолгоо
үндэслэлд тулгуурлагч зан чанартай
• Аливааг сайжруулж илүү оновчтой
байдалд хүргэх тэмүүлэлтэй
• Зорилгодоо урт хугацаагаар төвлөрч бие
даан ажиллах чадавхитай
2. СУДЛААЧ, ШИНЖЭЭЧ ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Шинжлэх ухаанчаар хандах, таньж
мэдэх
 Мэдлэг
 Эд зүйлсийг сайн ажиглаж хэрэгтэй
бичиг баримт цуглуулж шинэ зүйлийг
нээн илрүүлэх дуртай
 Эрдэм ном
 Аливаа зүйлс, байгаль, нийгмийн
үзэгдлийг сайтар ажиглан, баримт
материалыг цуглуулан шинэ зүйлийг
нээн илрүүлэх дуртай
 Бие даасан байдал
 Эргэцүүлэн бодох, задлан шинжлэх,
бодитоор сэтгэх  Зүй тогтол
3. УРАН САЙХНЫ ХЭВ ШИНЖ
Уран сайхнаар төсөөлөх, бүтээлч чадавх,
уран сэтгэмж шаардах ажил үйлд
сонирхолтой, бие даасан байдлыг
эрхэмлэдэг, өвөрмөц уян хатан сэтгэлгээтэй,
хөдөлгөөний эвсэл, ур дүй хөгжсөн, гоо
сайхны мэдрэмжтэй, өөрийгөө илэрхийлэх
эрмэлзэлтэй байдаг.
• Уран сайхны болон нийцэл зохицлын
мэдрэмж, таашаал
• Дүрслэл төсөөллийн хөгжингүй сэтгэлгээ,
бүтээлч чадавхи
• Дуулах, бүжиглэх, жүжиглэх, зурах, урлах
үйлийн сонирхол
• Авьяас, төгөлдөр, нээлттэй, нарийн
мэдрэмжтэй, сэтгэл хөдлөмтгий
• Өөрийгөө илэрхийлэх, авьяас чадвараа
3. УРАН САЙХНЫ ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Төсөөлөн бодох чадвартай,
мэдрэмжтэй
 Гоо зүй
 Өөрийн гэсэн онцлог шинж
чанартай, нээлттэй, чөлөөтэй
 Авьяас
 Өөрийн бодол, сэтгэл хөдлөлөө
илэн далангүй илэрхийлдэг
 Шинэлэг
сэтгэлгээ
 Өвөрмөцөөр сэтгэн, шинэ зүйл
хийх дуртай
 Өөрчлөлт, эрх
чөлөө
Жишээ нь: Өөрийн үзэл бодол мэдрэмжээ илэрхийлэх, зурах дүрслэх,
хөгжимдөх, жүжиглэх гэх мэт
4. НИЙГМИЙН ХЭВ ШИНЖ
Бусадтай харилцах, ойлголцох, зөвлөлдөх, зааж
сургах, тайлбарлах, хүндрэл бэрхшээлийг нь
хуваалцах, тусалж дэмжих ажил үйлд
сонирхолтой, хүмүүнлэг, энэрэнгүй, эрч хүч,
идэвхи санаачлагатай, бусдын өмнө үүрэг хүлээх
сэтгэлгээтэй, хүмүүст таниулж мэдүүлэх, итгэл
үнэмшил төрүүлэх, тэдний зан үйлд эерэгээр
нөлөөлөхийг эрхэмлэдэг.
• Хүмүүсийг ойлгож мэдрэх, тэдэнд туслах
сонирхол, тэмүүлэлтэй
• Бусдын хүсэл эрмэлзэл, урам зоригийг
дэмжигч зан чанартай
• Хүмүүст зааж сургах, сайнаар үлгэрлэх
чадавхитай
• хариуцлагын мэдрэмж, чин шудрага,
хичээнгүй зан чанартай
• Хүмүүнлэг үзэл, цэвэр ариун ёс суртахууныг
4. НИЙГМИЙН ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Сэргэлэн, нийтэч  Хайр халамж
 Бусдыг сайн сонсож ойлгодог  Эрх тэгш байдал
 Эелдэг, найрсаг, тусархуу  Өгөөмөр байдал
 Бусдад туслахдаа баяртай байж,
сэтгэл ханамжийг мэдэрдэг
 Багийн
ажиллагаа,
харилцаа холбоо
Жишээ нь: Тайлбарлах, заах сургах, эмчлэх, зөвлөх, нийгмийн сайн
сайхны төлөө ажиллах, бусдад туслах
5. АЖИЛ ХЭРЭГЧ ХЭВ ШИНЖ
Байгууллага хүмүүсийг удирдаж зорилго,
зорилтыг биелүүлэх, шийдвэр гаргах, үйлчилгээг
хариуцан зохион байгуулж явуулах үүрэг бүхий
ажил үйлд (банк, санхүү, даатгал, үл хөдлөх
хөрөнгийн байгууллагын эзэн, менежер,
супервайзер, удирдах ажилтан, борлуулалтын
төлөөлөгч) илүү сонирхолтой, аливаа ажлыг
зохион байгуулж үр дүнд хүрэх, мэдлэг чадвараа
сорих, тэргүүлэгч байхыг эрхэмлэдэг.
• Эрч хүчтэй, амжилтанд хүрэх, хүлээн
зөвшөөрөгдөх тэмүүлэлтэй
• Хүмүүсийг удирдах, тэднийг ажил үйлд
манлайлах
• Зорилго, ажил үйлдээ төвлөрсөн, үр дүнд
хүрэхийг эрхэмлэгч
• Шийдвэр гаргах, ажил үүрэг оноох,
биелэлтийг хангах чадавхитай
5. АЖИЛ ХЭРЭГЧ ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Өрсөлдөх чадвартай, эрч хүчтэй  Эрх мэдэл,
нөлөөлөл
 Манлайлагчийн үүрэг гүйцэтгэх
дуртай
 Нэр хүнд, байр
суурь
 Өөртөө итгэлтэй, бусдыг ятгаж
чаддаг, мэтгэлцэх дуртай
 Аз сорих байдал
 Бусдын анхаарлын төвд байх
дуртай
 Амжилт
Жишээ нь: Банк, санхүү, даатгал, үл хөдлөх хөрөнгийн байгууллагын
эзэн, менежер, супервайзер, удирдах ажилтан, борлуулалтын
төлөөлөгч
6. СТАНДАРТЫГ БАРИМТЛАГЧ ХЭВ ШИНЖ
Гүйцэтгэх арга, дэс дараалал нь урьдчилан
тодорхойлогдсон заавар журам, хэм
хэмжээг баримталж, тогтвортой, нягт
нямбай ажиллахыг шаарддаг ажил үйлд
(байгууллагын нягтлан бодох бүртгэл,
чанарын хяналтын алба, архив, бичиг
хэрэг, номын сан, хяналт шалгалтын үүрэг
бүхий ажил) илүү зохицсон, сонирхолтой.
• Баримт хөтлөх, тооцоолох, нягтлах
ажилд чадамгай
• Зохион байгуулалттай, нягт нямбай,
хичээнгүй
• Заавар, журам, стандартын шаардлагыг
ёсчлон биелүүлдэг
• Ажлын гүйцэтгэлийг нэг бүрчлэн хангах
шаргуу зан чанартай
6. СТАНДАРТЫГ БАРИМТЛАГЧ ХЭВ ШИНЖ
Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл
 Аливаа ажлыг нягт нямбай, эмх
цэгцтэй хийх дуртай
 Оновчтой байдал
 Хариуцлага сайтай, амлалтаа
биелүүлдэг
 Тогтвортой
байдал
 Урьдчилж бэлтгэж, бэлдэж
ажиллах хэв маягтай
 Найдвартай
байдал
 Өөрчлөлтөд дургүй, дүрэм
журмыг баримталдаг, тогтвортой
байдлыг эрхэмлэдэг
 Үр дүн/бүтээмж
Жишээ нь: Байгууллагын нягтлан бодох бүртгэл, чанарын хяналтын алба,
архив, бичиг хэрэг, номын сан, хяналт шалгалтын үүрэг бүхий ажил
Салбар
Салбар
МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ?
Мэргэжил сонголтонд нөлөөлөх
хүчин зүйлс
МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ?
Мэргэжил сонголтонд нөлөөлөх
хүчин зүйлс
МЭРГЭЖИЛ БҮХЭН САЙХАН Ч
ЯГ ӨӨРТӨӨ ТОХИРСОН МЭРГЭЖИЛ
СОНГОВОЛ ИЛҮҮ САЙХАН
Өөрийн хүсэл сонирхол, төрөлхийн зан
чанарт нийцсэн мэргэжил сонгохыг
хамгийн зөв сонголт гэдэг. Тухайлбал,
темперамент буюу хүний үйл ажиллагаа,
төрх байдал , зан аашинд илрэн гарч буй
төрөлхийн шинж чанараас хамаарч
хүмүүс мэргэжлээ сонгосон байдаг.
• Ажил мэргэжил гэж юу вэ?
- Хувь хүн ажил амьдралаа тэтгэж орлого олох хэрэгсэл;
- Бие дааж, эрх чөлөөтэй амьдрах арга хэрэгсэл;
- Нийгэмдээ тустай үйлийг бүтээх арга хэрэгсэл гэж
судлаачид ихэвчлэн тодорхойлжээ.
Тэгвэл хүнд:
- Өөрийгөө хөгжүүлэх хэрэгцээ;
- Өөрийгөө илэрхийлэх хэрэгцээ;
- Нийгмийн хэрэгцээ;
- Аюулгүй байх хэрэгцээ;
- Үндсэн буюу физиологийн хэрэгцээ гэж байдаг.
Хүн төрөлхтөн одоогийн байдлаар 40000 гаруй мэргэжлээр бие биедээ
үйлчилгээ үзүүлж байна гэсэн дүгнэлт байдаг. Эдгээр мэргэжлийг
харилцах чиглэлээр нь дараах 5 үндсэн хэсэгт хуваадаг.
Үүнд:
1. Хүнтэй харилцдаг мэргэжлүүд / цагдаа, нийгмийн ажилтан, сэтгэл
зүйч, мэдээлэл, соёл сурталчилгааны ажилтан, хилийн алба, мөрдөн
байцаагч/
2. Техниктэй харилцдаг мэргэжлүүд /шүүх шинжилгээ, гамшгаас
хамгаалах алба, гал түймэртэй тэмцэх алба, замын хөдөлгөөний
аюулгүй байдлын алба гэх мэт инженер, техникийн чиглэлийн
мэргэжлүүд/
3. Амьд байгальтай харилцдаг мэргэжлүүд /малын эмч , биологич, ой
судлаач /
4. Тэмдэгт системтэй харилцдаг мэргэжлүүд /нягтлан бодогч, программ
хангамж гэх мэт/
5. Уран сайхны дүртэй харилцдаг мэргэжлүүд /зохиолч, жүжигчин,
дуучин гэх мэт/
МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ?
• Харилцааны ур чадвар сайтай
• Эелдэг уриалагхан
• Өөрийгөө ойлгуулах, бусдыг
ойлгох чадвартай
• Сэтгэл хөдлөлөө хянах
чадвартай
• Хүнтэй ажиллах дур
сонирхолтой
• Нийгмийн ухааны чиглэлийн
гүнзгий мэдлэгтэй
МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААЛАЛ ТЕСТ
ХҮН-ХҮН
ХҮН- ТЭМДЭГТ
ХҮН-ТЕХНИК
ХҮН-УРЛАГ
ХҮН-БАЙГАЛЬ
• Бүтээлч сэтгэлгээтэй, зохион
бүтээх чадвартай
• Тэвчээртэй
• Загварчлах, уран сэтгэмж
сайтай
• Хараа, гар хурууны эвсэл
сайтай
• Бичиг баримт хөтлөх, хадгалах
тооцоолох чадвартай
• Нягт нямбай
• Тоо, математикийн шинжлэх
ухааны мэдлэгтэй
• Гоо сайхны торгон мэдрэмжтэй
• Уран сэтгэмж, зохион бодохуй сайтай
• Бүтээлч
• Өвөрмөц содон, задгай сэтгэдэг
• Хөдөлмөрч, Тэвчээртэй
• Биеэ дайчилж хөгжүүлдэг
• Нүүрний хувирал, сэтгэлийн
хөдөлгөөний илрэл сайтай
• Төрөлхийн авьяастай
• Монгол хэл, уран зохиол болон бусад
чиглэлээр өргөн хүрээний мэдлэгтэй
байх
• Техник сэтгэлгээтэй
• Зураг төсөл схемын учрыг
олдог байх
• Ажигч гярхай
• Машин, механизмын
угсралтыг төсөөлөн
хийсвэрлэх чадвартай байх
• Орон зайн баримжаа,
анхаарлын төвлөрөл сайтай
• Физик, хими, математикийн
шинжлэх ухааны мэдлэгтэй
• Ургамал, амьтан, микро
биологийн талаар
мэдлэгтэй
• Мал, амьтан, ургамлыг
хайрладаг
• Амьд организмын нууцад
нэвтрэн судлах дур
сонирхолтой
• Тэвчээр хатуужилтай
• Ажигч гярхай, сониуч,
уйгагүй
• Хими, биологийн шинжлэх
ухааны мэдлэгтэй
Е.А.КЛИМОВ-СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ
МЭРГЭЖЛИЙН АНГИЛАЛ
ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил
1
ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
2
ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил
3
ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
4
ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил
мэргэжил
5
Багаар ажиллах дасгал
Та энэхүү QR code уншуулан
дасгал руу орно уу. Хэрэв I
Phone утастай бол камераар
бусад утас бол Facebook
хайлт хэсэгт QR CODE гэж
бичээд хамгийн дээр гарч
ирэх цэнхэр өнгийн
уншигчийг ашиглана уу.
ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил
1
Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс бүтээн босгох, хүний хөгжих,
оршин байх нөхцлийг бүрдүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Энд
ургамал амьтан, бичил биетний тухай яригдаж байгаа юм. Амьд
байгальтай холбоотой мэргэжлийн хүмүүс амьд организмын
хөгжил, үржих нөхцөлийг бий болгож, түүнийгээ хянаж байдаг,
ургамлын ертөнцийг судлан организм болон микро организмын
оршин амьдрах нөхцөл байдлыг бий болгодог. Тухайлбал:
агрономич, малын эмч, зоо техникч, биологич, амьтан, ургамал
судлаач зэрэг мэргэжил энэ ангилалд орно.
Энэ мэргэжил эзэмших хүмүүс, аль эсвэл энэ чиглэлийн
мэргэжилтэн сонгон шалгаруулж авахад дараах шаардлагыг
хангасан байх ба харгалзан үзэх шаардлагатай.
Үүнд:
Онолын мэдлэг: Ургамал, амьтан, микробиологи талаар мэдлэгтэй
Практик мэдлэг: Мал, амьтан ургамлыг сонирхдог байх
Хөдөлгөөний үйл ажиллагаанд тавигдах шаардлага:
Зурах, жолоодох, тарьдаг, хураадаг байх
Бие хүний хувьд: Байгаль амьтныг хайрлах, амьд организмын
нууцад нэвтрэн судлах шинжлэх дур сонирхолтой, шинэ бүтээлч
сэтгэлгээ, амьд организмтай ажиллах тэвчээр хатуужилтай, уйгагүй
нягт нямбай чанаруудыг хөгжүүлсэн байх шаардлагатай.
ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харьцдаг ажил мэргэжил
ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил
1
Үүнд машин техник, багаж төхөөрөмж төрөл бүрийн энергитэй
холбоотой мэргэжлүүд орно. Ийм мэргэжлийн олонхи нь машин
механизм, багаж зэвсэг хэрэглэгдэхүүнийг бүтээн янз бүрийн
материалыг боловсруулдаг. Тухайлбал: Слесарь, токарьчин,
техник, механик инженер зэрэг нь энэ ангилалд багтана.
ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
2
Энэ ангилалын мэргэжил эзэмших болон энэ чиглэлийн
мэргэжилтэн сонгон авахад дараахь суурь сэтгэлзүйн шаардлагууд
тавигдана.Үүнд:
ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
2
• Материалын шинж чанарыг харж ялгах харааны хурц мэдрэмж
шаардлагатай (нэхмэл, гагнуурчин)
• Багаж хэрэглэгдэхүүний ажиллагаа өөрчлөлтийг чагнаад мэддэг
байх
• Үнэр амтыг ялгах ойн чадвар ( хүнсний технологич)
• Гарын эв дүйтэй, оновчтой уран хөдөлгөөний тэнцвэртэй, зураг
төсөл схемын учрыг олдог, ажигч гярхай байх
• Машин, механизмын угсралтыг төсөөлөн хийсвэрлэх чадвартай
байх, орон зайн баримжаа анхаарал төвлөрөлт нь оновчтой байх
• Физик, хими, математикийн шинжлэх ухааны хүрээнд сайн мэдлэг,
техник сэтгэлгээтэй байж, түүнийг энэ салбарт хэрэглэж чаддаг
байх
БИЕ ХҮНИЙ ХУВЬД:
ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
2
Хариуцлага, өндөр мэдрэмж,
тэвчээртэй шаргуу ажил хэрэгч,
нягт нямбай, бие даасан зэрэг
чанартай байх нь чухал. Техник
бол хүний гараар бүтдэг. Иймээс
идэвх санаачилга, шинэлэг
санаа, зохион бүтээх авъяас
шаарддаг,
Зарим нэг хөдөлгөөний эвсэл
султай, тэвчээргүй, хэт яриасаг
хүмүүс, тулгуур хөдөлгөөний
эрхтний хөл, нуруу булчин
гэмтэлтэй хүмүүс энэ мэргэжилд
тохиромж муутай байдаг
ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил
3
Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс олон нөхөрсөг
холбоог удирдах, сургах, хүмүүжүүлэх, эмчлэх,
халамжлах зэрэг төрөл бүрийн үйлчилгээг үзүүлнэ.
Энэ бүлэг мэргэжлийн обьект нь хүн бүлэг хүмүүс
юм. Тухайлбал:
Багш, эмч, нийгмийн ажилтан, үсчин, худалдагч,
менежер, зөөгч, хуульч, сэтгүүлч зэрэг нь энэ
ангилалд хамрагдана.
ХҮН-ХҮНТЭЙ ХАРИЛЦДАГ МЭРГЭЖИЛ
Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс хамт олон нөхөрсөг
холбоог удирдах, сургах, хүмүүжүүлэх, эмчлэх,
халамжлах зэрэг төрөл бүрийн үйлчилгээ үзүүлнэ. Энэ
бүлэг мэргэжлийн обьект нь хүн, бүлэг хүмүүс юм.
Тухайлбал: Багш, эмч, нийгмийн ажилтан, үсчин,
худалдагч, менежер, зөөгч, хуульч, сэтгүүлч зэрэг нь энэ
ангилалд хамрагдана.
Хүн-хүнтэй харилцдаг мэргэжлийн чиглэлийн
хүмүүс нь бусдыг:
 Сонсож, ойлгож сурах
 Дотоод ертөнцөд нэвтрэх нууц авъяас чадвартай
 Эелдэг, уриалгахан
 Нийгмийн ухааны чиглэлийн гүн гүнзгий мэдлэг
боловсрол, туршлагатай байх зэрэг чанаруудтай
байх ёстой
ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил
3
Хүн-Хүнтэй харилцдаг мэргэжлийг эзэмших гэж буй
хүмүүс дараах чиглэлийн авъяасын нөөцтэй байж
хөгжүүлэх шаардлагатай.Үүнд:
• Ярианы чадвар
• Өөрийгөө ойлгуулах, бусдыг ойлгох чадвар
• Ажигч гярхай чанарs
• Ой сайтай байх
• Бүтээлч сэтгэлгээтэй байх
ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил
3
БИЕ ХҮНИЙ ХУВЬД:
Хүний дотоод
ертөнцийг мэдэрч
ойлгодог, хүнд сэтгэл
санааны дэмжлэг өгч,
сэтгэлийг нь
хуваалцдаг, өөдрөг
нигүүлсэнгүй сэтгэлтэй
байх, мөн өөрийгөө
эзэмдэн хянах
чадвартай байна
ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил
3
ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
4
Энэ хэв шинжийн мэргэжлийн обьект нь дохио,
тэмдэгтийн системийн хэл, томъёо, цифр, код, яриа,
тоо юм. Тухайлбал: Эдийн засагч, программ зохиогч,
нягтлан бодох зэрэг мэргэжил энэ ангилалд
хамаарагдана.
Энэ чиглэлийн мэргэжлийг эзэмших гэж буй хүмүүс
болон энэ чиглэлийн ажилтан сонгож авахад дараах
чиглэлийн авъяасын нөөцтэй байж хөгжүүлэх
шаардлагатай. Үүнд:
ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил
4
• Бичгийн боловсрол сайн эзэмшсэн байх
• Хэвлэх, бичих, боловсруулалт хийж чаддаг байх
• Горим, дүрмийг ойлгож ашиглаж чаддаг байх
• Бичиг баримт, хөтлөх хадгалах, тооцоолох чадвартай байх
• Гар хурууны хөдөлгөөн эв дүй сайтай байх
• Анхаарлын төвлөрөл болон дүрсийн ой сайн хөгжсөн байх
• Бүтээлч сэтгэлгээтэй, зохион бүтээх чадвартай байх
• Идэвх санаачлагатай, логик болон харагдах дүрсиыйн сэтгэх
хөгжил сайтай байх
• Тэвчээртэй, хичээнгүй, өөрийгөө хянаж жолоодох чадвартай
байх
Энэ мэргэжлийн төлөөлөгчид өөрийн үзэл санаа тухайн сэтгэл
санааны байдлаа тодорхой нэг дүрээр дамжуулдаг илэрхийлж
байдгаараа онцлог юм. Энэ хэв шинжийн мэргэжил нь урлаг
уран сайхантай холбоотой. Тухайлбал: бүжигчин, жүжигчин,
зураач, зохиолч гэх мэт мэргэжил энэ ангилалд багтана.
ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил
мэргэжил
5
Энэ мэргэжилд тавигдах шаардлага:
• Амьдрал, юмсын дотоод мөн чанарт нэвтрэх ажигч
гярхай чанар
• Өнгө хэлбэр дүрсийг зохицуулах, гоо сайхны торгон
мэдрэмжтэй байх
• Уран сэтгэмж, зохион бодох, бүтээлч оюун ухаантай,
өвөрмөц содон уян хатан, задгай сэтгэлгээтэй
• Өөрийгөө илэрхийлэх хэл ярианы хөгжил сайтай байх
• Ард түмний ёс заншил, соёл өв уламжлалын
талаархи өргөн хүрээтэй мэдлэг боловсролтой
• Биеэ дайчилж хөгжүүлдэг, бэрхшээлийг даван туулах
хатуужилтай байх
ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил
мэргэжил
5
Намсрайн Сувд:
Дуртай, сэтгэлтэй, авьяастай, чадвартай хүн л урлагт
зүтгэдэг. Намайг жүжигчин болоход ээж зөвшөөрөхгүй,
физик-математикийн багш болгох гээд багшаар хүртэл
ятгуулж л байсан.
Сэтгэл ханамжийн
судалгаа бөглөж
өгнө үү?

Contenu connexe

Tendances

Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүй
Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүйУдирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүй
Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүйBatmunkh Oyuka
 
Харицаа-Эерэг хандлага
Харицаа-Эерэг хандлагаХарицаа-Эерэг хандлага
Харицаа-Эерэг хандлагаKalamkas Sultanbyek
 
хөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтхөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтAska Ashka
 
харилцааны соёл
харилцааны соёлхарилцааны соёл
харилцааны соёлOnon Battsengel
 
бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2Tserendulam Gan-Erdene
 
Эртний монголчуудын дунд шашин шүтлэгийн анхны хэлбэрүүд үүссэн нь
Эртний монголчуудын дунд  шашин шүтлэгийн  анхны хэлбэрүүд үүссэн ньЭртний монголчуудын дунд  шашин шүтлэгийн  анхны хэлбэрүүд үүссэн нь
Эртний монголчуудын дунд шашин шүтлэгийн анхны хэлбэрүүд үүссэн ньgbd01
 
Байгууллагын стратеги төлөвлөлт
Байгууллагын стратеги төлөвлөлтБайгууллагын стратеги төлөвлөлт
Байгууллагын стратеги төлөвлөлтErdenebolor Baast
 
багшийн ёс зүйн дүрэм
багшийн ёс зүйн дүрэмбагшийн ёс зүйн дүрэм
багшийн ёс зүйн дүрэмuunaa1991
 
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТ
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТАЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТ
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТOyuntsetseg Temuujin
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаtulga_11e
 
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5azora14
 
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...Adilbishiin Gelegjamts
 
7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)Tsuntsaga Ch
 
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоо
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоохүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоо
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцооschool14
 

Tendances (20)

Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүй
Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүйУдирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүй
Удирдахуйн ухаан ба мэргэжлийн ёс зүй
 
Lecture №9
Lecture №9Lecture №9
Lecture №9
 
Үнэт зүйл
Үнэт зүйлҮнэт зүйл
Үнэт зүйл
 
Харицаа-Эерэг хандлага
Харицаа-Эерэг хандлагаХарицаа-Эерэг хандлага
Харицаа-Эерэг хандлага
 
хөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтхөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлт
 
харилцааны соёл
харилцааны соёлхарилцааны соёл
харилцааны соёл
 
бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2бие хүний зан төлөв лекц 2
бие хүний зан төлөв лекц 2
 
Нийгэмшилт
НийгэмшилтНийгэмшилт
Нийгэмшилт
 
Эртний монголчуудын дунд шашин шүтлэгийн анхны хэлбэрүүд үүссэн нь
Эртний монголчуудын дунд  шашин шүтлэгийн  анхны хэлбэрүүд үүссэн ньЭртний монголчуудын дунд  шашин шүтлэгийн  анхны хэлбэрүүд үүссэн нь
Эртний монголчуудын дунд шашин шүтлэгийн анхны хэлбэрүүд үүссэн нь
 
Байгууллагын стратеги төлөвлөлт
Байгууллагын стратеги төлөвлөлтБайгууллагын стратеги төлөвлөлт
Байгууллагын стратеги төлөвлөлт
 
багшийн ёс зүйн дүрэм
багшийн ёс зүйн дүрэмбагшийн ёс зүйн дүрэм
багшийн ёс зүйн дүрэм
 
Leg11
Leg11Leg11
Leg11
 
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТ
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТАЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТ
АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААНЫ ЗӨВЛӨХ БЭЛТГЭХ СУРГАЛТ
 
илтгэл 2016
илтгэл 2016илтгэл 2016
илтгэл 2016
 
Харилцаа гэж юу вэ?
Харилцаа гэж юу вэ?Харилцаа гэж юу вэ?
Харилцаа гэж юу вэ?
 
илтгэл бичих арга
илтгэл бичих аргаилтгэл бичих арга
илтгэл бичих арга
 
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5
хувийн зохион байгуулалт ба цагийн менежмент 1 5
 
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...
Менежментийн онол, онолын үүсэл, хөгжил, Монгол онол ...
 
7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)7 зан төлөвийн судалгаа)
7 зан төлөвийн судалгаа)
 
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоо
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоохүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоо
хүүхдийн хүмүүжилд эцэг эхийн оролцоо
 

Similaire à Ажил мэргэжлийн сонголт.pptx

улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажил
улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажилулаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажил
улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажилBattulga Damiran
 
сургалт 1
сургалт 1сургалт 1
сургалт 1bolormaa87
 
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёэзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёbolormaa87
 
mergejliin talaar
mergejliin talaarmergejliin talaar
mergejliin talaarbolormaa87
 
mergejliin tuhai
mergejliin tuhaimergejliin tuhai
mergejliin tuhaibolormaa87
 
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлогbdeegii_9100
 
Niigmiin hugjil bdaalt
Niigmiin hugjil bdaaltNiigmiin hugjil bdaalt
Niigmiin hugjil bdaaltBayarmaa Anu
 
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨБалжинням Алтанхуяг
 
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлага
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлагаЭцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлага
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлагаMinistryof2
 
татвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдтатвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдBurmaa Ganbaatar
 
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogooEtseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoomomish_77
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөөBuujaa
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөөBuujaa
 
татвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдтатвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдpagmapagma
 

Similaire à Ажил мэргэжлийн сонголт.pptx (20)

шинэ сургууль
шинэ сургуульшинэ сургууль
шинэ сургууль
 
улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажил
улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажилулаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажил
улаангом сумын 4 р цэцэрлэгийн онцлох ажил
 
сургалт 1
сургалт 1сургалт 1
сургалт 1
 
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъёэзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
эзэмшсэн мэргэжилдээ эзэн нь болъё
 
mergejliin talaar
mergejliin talaarmergejliin talaar
mergejliin talaar
 
mergejliin tuhai
mergejliin tuhaimergejliin tuhai
mergejliin tuhai
 
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
6 настай хүүхдийн нас сэтгэхүйн онцлог
 
10 sur
10 sur10 sur
10 sur
 
Niigmiin hugjil bdaalt
Niigmiin hugjil bdaaltNiigmiin hugjil bdaalt
Niigmiin hugjil bdaalt
 
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
 
ний
нийний
ний
 
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлага
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлагаЭцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлага
Эцэг эхчүүдэд зориулсан гарын авлага
 
татвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдтатвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралд
 
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogooEtseg ehchuuded ogoh zovlogoo
Etseg ehchuuded ogoh zovlogoo
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөө
 
зөвөлгөө
зөвөлгөөзөвөлгөө
зөвөлгөө
 
татвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралдтатвар бидний амьдралд
татвар бидний амьдралд
 
Orchin
OrchinOrchin
Orchin
 
сургалт
сургалтсургалт
сургалт
 
My Formula
My FormulaMy Formula
My Formula
 

Ажил мэргэжлийн сонголт.pptx

  • 2. Ч. ОТГОНЦЭЦЭГ Одоо Гоё Загал ХХК УЗ дарга, Легал Интайти ХХК Захирал, Баялаг бүтээгч Монгол хүн ТББ Захирал Багш, боловсролын удирдлагын арга зүй зохион байгуулалт мэргэжил, менежер, Төрийн удирдлагын магистр Бизнесийн байгууллагад 10 гаруй жил удирдах ажил хийсэн  1996-1997 дунд сургуульд багш  1998-2000 он дээд сургуульд цагийн багш  2015 оноос сургалтын чиглэлээр ажилласан  Азийн сан, НССТ ийн Сургагч багшаар 2017 оноос эхлэн ажиллаж байна Сургалтын туршлага
  • 3. АГУУЛГА Сонирхол, ур чадвар, авьяас, үнэт зүйл, зан араншин ӨӨРИЙГӨӨ СУДАЛЖ ТАНИН МЭДЭХ НЬ 01 Мэргэжил, мэргэжлийн ангилал, ирээдүйн чиг хандлага МЭРГЭЖЛИЙГ СУДЛАХ, МЭРГЭЖЛИЙН ИРЭЭДҮЙН ЧИГ ХАНДЛАГЫГ ХАРГАЛЗАН ҮЗЭХ 02 ХУВЬ ХҮНИЙ ОНЦЛОГОО МЭРГЭЖИЛТЭЙ ТОХИРУУЛАХ 03 Мэргэжлийн тохирц чанар.
  • 4. Бие хүн нэг талаас: • Мэргэжилд чиглэсэн хүсэл сонирхол, чадавхаа танин мэдэж, Нөгөө талаас: • Мэргэжлүүдийг ул суурьтай судалсны үндсэн дээр хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлтийг харгалзан, ирээдүйн ажил мэргэжлээ үндэслэлтэй сонгох • Мэргэжлийн талаар ойрын болон хэтийн төсөөлөл, төлөвлөгөөгөө боловсруулах үйл явц. Эх сурвалж: Ажил мэргэжил судлалын нэр томьёоны тайлбар толь., 2019 МЭРГЭЖИЛ СОНГОЛТ ГЭЖ ЮУ ВЭ?
  • 6. Дунд сургуулиа төгсөөд ямар мэргэжлээр суралцахаа судалж, шийдсэн үү? ⓘ Start presenting to display the poll results on this slide.
  • 7. Та ажил мэргэжлээ хэрхэн сонгох гэж байгаа вэ? Аав, ээжийнхээ мэргэжлийг өвлөх, мөнгө их олдог болохоор уу? эсвэл тухайн мэргэжил танд тохирох учир сонгох уу? хариултаа бичнэ үү? ⓘ Start presenting to display the poll results on this slide.
  • 8. МЭРГЭЖИЛ СОНГОЛТОД ГАРГАДАГ НИЙТЛЭГ АЛДАА: МЭРГЭЖЛЭЭ ГҮНЗГИЙ СУДЛААГҮЙ МЭРГЭЖЛЭЭ БИШ ЦАЛИН ХӨЛСИЙГ СОНГОХ ӨӨРИЙГӨӨ ТАНЬЖ МЭДЭЭГҮЙ БУСДЫН НӨЛӨӨНД АВТАХ МЭРГЭЖЛИЙН НЭР ХҮНДИЙГ СОНГОХ АМАР ХЯЛБАРЫГ СОНГОХ
  • 9. Жендер мэргэжилд нөлөөлөхгүй Ховд аймгийн Жаргалант сумын цэцэрлэгийн багш Г. Ганбаяр Ховд, Жаргалант 3-р цэцэрлэгийн дэргэдэх Энгийн хөгжмийн зэмсгийн дугуйлангийн 2-р ээлжийн бяцханууд
  • 11. Гагнуурчин охин 18 настай, гагнуурчин охин Э.Уужимсэтгэлт Ерөнхийлөгчийн нэрэмжит “2018 оны шилдэг залуу ажилчин” шагналын эзэн болж 10 сая төгрөгөөр шагнууллаа. Тэрээр "Монгол ур чадвар 2018" гагнуурчдын тэмцээнд 2 дугаар байрт шалгарч, шилдэг гагнуурчин болсон юм.
  • 12. Монгол улсад нэн шаардлагатай мэргэжил / 2020 оны судалгаа  Утасгүй холбоо  Хиймэл оюун ухаан  Системийн аюулгүй байдал  Нэхмэлийн үйлдвэрлэлийн технологи  Хүнсний инженерчлэл  Шим тэжээл судлал  Хаягдал боловсруулах технологи  Био технологи  Био инженерчлэл  Ойн инженер  Зоотехникч, мал зүйч  Мал эмнэл зүй  Сувилахуй  Био анагаах ухаан  Багш / СӨБ, Бага анги, Тусгай хэрэгцээт,  Түүх соёлын дурсгалт зүйлийн сэргээн засварлалт  Дуу чимээний технологи  Биологи / Хүрээлэн буй орчин судлал
  • 13. МЭРГЭЖЛЭЭ БУРУУ СОНГОХЫН ХОР УРШИГ, ҮР ДАГАВАР: • ЦАГ ХУГАЦААНЫ АЛДАГДАЛ - 4 жил/1460 өдөр/35040 цаг • МӨНГӨ, САНХҮҮГИЙН АЛДАГДАЛ- 20 сая+ • СЭТГЭЛ САНАА ӨӨДРӨГ БУС БАЙХ • АЖЛЫН СЭТГЭЛ ХАНАМЖГҮЙ БАЙДАЛ • АМЖИЛТ, БҮТЭЭМЖГҮЙ БАЙДАЛ • ӨӨРТӨӨ ИТГЭЛГҮЙ БАЙДАЛ
  • 14. МЭРГЭЖЛЭЭ ЗӨВ СОНГОХЫН АЧ ХОЛБОГДОЛ PowerPoint Presentation 0 2 • ЦАГ ХУГАЦААТАЙ ХӨЛ НИЙЛҮҮЛЭН АЛХАНА. • МӨНГӨ, САНХҮҮ ОРЛОГОТОЙ БОЛНО. • СЭТГЭЛ САНАА ӨӨДРӨГ БАЙНА. • АЖЛЫН СЭТГЭЛ ХАНАМЖТАЙ БАЙНА. • АМЖИЛТТАЙ БАЙНА. • ӨӨРТӨӨ ИТГЭЛТЭЙ БАЙНА. • АЗ ЖАРГАЛТАЙ БАЙНА.
  • 15. МЭРГЭЖЛЭЭ ХЭРХЭН ЗӨВ СОНГОХ ВЭ? 1.Өөрийгөө судлах нь ЯАГААД чухал вэ? 2. Сонирхож буй мэргэжлээ ХЭРХЭН судлах вэ? 3. Өөрийн онцлогоо мэргэжлийн шаардлагатай ЯАЖ тохируулах вэ? 4. Мэргэжил сонгохдоо ЮУГ анхаарах вэ?
  • 16. 1.ӨӨРИЙГӨӨ СУДЛАХ Хүн бүхэн өөрийн гэсэн гоц авьяастай. Харин загасыг модонд авирах чадвараар нь үнэлбэл тэр бүхий л амьдралынхаа турш өөрийгөө чадваргүй амьтан гэж бодох болно. Алберт Эйнштэйн
  • 17. ӨӨРИЙГӨӨ ТАНИХ, СУДЛАХ ЯАГААД ЧУХАЛ ВЭ? УХААЛАГ ШИЙДВЭР ЗӨВ СОНГОЛТ Сонирхол, авьяас, ур чадвар, хэрэгцээ, итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, зан чанар, давуу болон сул тал, дуртай дургүй зүйл, бодол, сэтгэл хөдлөл, үйлдэл Орчин Ген Нийгэм
  • 18. 10 БИ ЗАРЧИМ 1. БИ ЮУ СОНИРХДОГ ВЭ? 2. БИ ЯМАР АВЬЯАСТАЙ ВЭ? 3. БИ ЮУГ ХАМГИЙН САЙН ХИЙЖ ЧАДДАГ ВЭ? 4. БИ ЮУНД ИТГЭДЭГ ВЭ? 5. БИ ЯМАР ЗАН ЧАНАРТАЙ ВЭ? 6. БИ БУСАДТАЙ ХЭРХЭН ХАРИЛЦДАГ ВЭ? 7. БИ ЯМАР НАЙЗ НӨХӨДТЭЙ ВЭ? 8. БИ ЮУГААР БАХАРХДАГ ВЭ? 9. БИ ЮУНЫ ТӨЛӨӨ АМЬДАРЧ БАЙНА ВЭ? 10. БИ ИРЭЭДҮЙД ХЭН БАЙХ ВЭ?
  • 19. СОНИРХЛОО ТОДОРХОЙЛОХ 3 ХҮЧИН ЗҮЙЛ Сонирхол гэдэг нь чиний хийх дуртай, хийхийг илүүд үздэг тэр зүйл юм. ХҮҮХЭД БАЙХДАА ЯМАР АЖИЛТАЙ, ХЭН БАЙХ ТУХАЙГАА БОДДОГ БАЙСАН УУ? ЗҮРХ СЭТГЭЛИЙГ ТАНЬ ЯМАР АЖИЛ ТАТДАГ ВЭ? ЮУНД ТАТАГДААД БАЙНА ВЭ?
  • 20. Сонирхлоо тодорхойлохдоо Чөлөөт цагаараа ганцаараа байхдаа би юу хийх дуртай вэ? Найз, нөхөдтэйгөө хамт юу хийдэг вэ? Намайг юу баяр хөөртэй болгодог вэ? Би юуг заавал хийж сурахыг хүсч байна вэ? Би бусадтай хэрхэн харилцдаг вэ? Миний хамгийн дуртай сэдэв юу вэ? Ямар төрлийн мэдээлэл миний сонирхлыг хамгийн их татдаг вэ? Хэрэв би ямар нэгэн ажилтай болбол тэр нь ямар ажил байж болох вэ? ХИЙХ ДУРГҮЙ ЗҮЙЛ ЧИНЬ ЮУ ВЭ?
  • 21. АВЬЯАС Авьяас гэдэг нь төрөлхийн билэг авьяас юм. Энэ нь чиний амархан сурч, бас сайн хийдэг зүйлс билээ . Авьяасаа тодорхойлохдоо:  Миний авьяас билэг юу вэ?  Надад юуг хийх, бас юуг сурахад хамгийн амархан байдаг вэ?
  • 22. Таны аль тархи түлхүү хөгжсөн бэ? ЗҮҮН ТАРХИ БАРУУН ТАРХИ
  • 23.
  • 24.
  • 25. ЕРӨНХИЙ- Учир холбогдол, бодол санаа, ухагдахуун, шалтгааныг олохдоо сайн. Сургуульдаа гаргасан амжилтаас шууд харагдана. ҮГИЙН- Үг, үгийн утга, далд санаа, тэдгээрийн утга учрыг ойлгохдоо сайн. Үг далд санааг тод, хялбар хэрэглэж чадвартай. ТООНЫ- Арифметик үйлдлийг хялбар нарийн тооцоолдог. Математикт сайн байх нь бусад зүйлдээ ч сайн мэт сэтгэгдэл төрүүлэх нь элбэг. ОРОН ЗАЙН- Дүрс, өндөр, өргөн, гүний хэмжээг дүрслэхдээ сайн, гурван хэмжээст дүрсэлж чаддаг ОЙЛГОХ- Зураг, биетийг нарийвчлан ажиглахдаа сайн, дүрс хоорондын ялгааг хараад ойлгодог, мэдэрдэг. БИЧГИЙН- Үг үсэг, цэг тэмдгийн алгааг нарийвчлан олж хардаг. Бодож санаснаа эвлүүлж бичгээр илэрхийлж хийдэг. АВЬЯАС
  • 26. ЗОХИЦУУЛАЛТ- Ажил хийхдээ хурдан удаанаар гар хуруу, нүдээ хөдөлгөхдөө сайн. Юмыг холбож ойлгох энэ тэрийг зохицуулах чадвартай АВХААЛЖ САМБАА- Жижиг биеттэй ажиллахдаа хуруугаа хурдан хөдөлгөдөг, нарийн ширийн зүйлд хөдлөхдөө сайн УДИРДАМЖИЙН ДАГУУ АЖИЛЛАХ- Өөрөө аливаа зүйлийг бодож сэтгэхээсээ илүү тодорхой тогтоосон дүрэм журам зааврыг дагаж ажиллахдаа сайн Нүд, гар хөлөө холбох- Хэрэгтэй үед хөл гараа зэрэг хөдөлгөхдөө сайн. Хөдөлгөөний эвсэлтэй гэж хэлэгдэх нь бий ӨНГӨ ЯЛГАХ- Өнгө, дүрсний хоорондын ялгаатай байдал болон ижил талыг олж харахдаа сайн АВЬЯАС
  • 27. ЗАЯАГДМАЛ ӨГӨГДӨЛ Би хүүхэд байхдаа ихэнх цагаа юу хийж өнгөрүүлдэг байсан бэ? Миний огт хүчин чармайлт гаргахгүй хамгийн сайн хийж чаддаг зүйл юу вэ? Бусад хүмүүс надаас ямар тусламж авдаг вэ? Ямар зорилгоор над дээр ирдэг вэ?
  • 28. УР ЧАДВАР Чиний хийж сурсан бүх зүйл БИЧИХ ЯРИХ СОНСОХ УНШИХ
  • 29. • Компьютер дээр ажиллах • Судлагаа хийх • Турших • Албан бичиг боловсруулах • Тоног төхөөрөмж, машин дээр ажиллах • Жолоодох • Засварлах • Шинжлэх • Манлайлах • Заах • Үйлчлэх • Зөвлөгөө өгөх • Тайлбарлах • Төлөвлөх • Санал болгох • Асуудлыг шийдвэрлэх • Шинийг санаачилах Бодол санааны ур чадвар Бусадтай харилцах харилцааны ур чадвар Өгөгдөлтэй харьцах чадвар Эд материалтай харьцах чадвар
  • 30. УР ЧАДВАРАА ТОДОРХОЙЛОХДОО  Би цэцэрлэгт, сургуульд юу сурсан бэ?  Би гэртээ юу хийдэг бэ?  Би бусдын ажилд тусалсанаар юу сурсан бэ?  Ямар тоног төхөөрөмж, цахилгаан хэрэгслийг би ажиллуулж ашигладаг вэ?  Би ямар секц, дугуйланд явдаг /явсан/ вэ?  Олон нийтийн болон сайн дурын ажил хийдэг бол тэндээс юу сурсан бэ? ЧИНИЙ ХИЙЖ ЧАДДАГГҮЙ ЗҮЙЛ
  • 31. ҮНЭТ ЗҮЙЛ Чиний итгэл үнэмшил Ажил, мэргэжил Гэр бүл Нэр алдар Эрх мэдэл Мөнгө Шашин Шудрага ёс Хүмүүнлэгийн үйлс Бүтээлч байдал
  • 32. ЭРХЭМЛЭХ ҮНЭТ ЗҮЙЛ гэдэг нь Ажил амьдралын янз бүрийн нөхцөлд юу хийвэл зөв, юу хийвэл буруу гэдгийг шийдэхдээ тухайн хүний баримталдаг зарчим
  • 33.
  • 34. ЗАН АРАНШИН Хувь хүний цочроогчид үзүүлж буй хариу үйлдэл, төрх байдал, онцлог шинж
  • 35. Зан араншин Хувь хүний цочроогчид үзүүлж буй хариу үйлдэл, төрх байдал, онцлог шинж
  • 36. САНГВИНИК ХОЛЕРИК МЕЛАНХОЛИК ФЛЕГМАТИК СЭРГЭЛЭН ХҮН ТАЙВАН ХҮН ШАРАЛХУУ ХҮН ЭМЗЭГ, ХЭТ МЭДРЭГ ХҮН • Амьдралын баяр баясгалантай • Өөдрөг • Эрч хүчтэй • Сэргэлэн • Нийтэч • Манлайлагч • Эрч хүчтэй • Дайчин шаргуу • Огцом түргэн • Шаралхуу зөрүүд • Аймхай, ичимхий бүрэг • Хариуцлагатай • Хянамгай • Гомдомхой, эмзэг • Мэдрэмжтэй, бие даасан • Тайван удаавтар • Тэсвэр тэвчээртэй • Буурь суурьтай • Ёс зүйг баримталдаг Гадагшаа чиглэсэн Багаар ажиллах, эрсдэл хийх, сонсохоосоо илүү ярих Дотогшоо чиглэсэн
  • 37. #1 ӨӨРИЙГӨӨ ОЛОХОД НЬ ТУСЛАХЫН ТУЛД ЮУ XИЙХ ВЭ?  ДУГУЙЛАН, СЕКЦЭД ЯВАХ  САЙН ДУРЫН АЖИЛ ХИЙХ  НИЙГМИЙН ТУСТАЙ АЖИЛ ХИЙХ  ГЭРИЙН АЖИЛД ТУСЛАХ  СПОРТ, УРЛАГААР ХИЧЭЭЛЛЭХ  НОМ УНШИХ ДАДАЛТАЙ БОЛОХ  ПОДКАСТ СОНСОХ  МЭРГЭЖЛИЙН ХҮНД ХАНДАЖ ТЕСТ АЖИЛЛАХ  АЖИЛ МЭРГЭЖЛИЙН ЗӨВЛӨХ БОЛОН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧЭЭС ЗӨВЛӨГӨӨ АВАХ  ӨӨРИЙГӨӨ АЖИГЛАХ, АНЗААРАХ  ХИЙЖ ТУРШИХ  БУСДЫГ САЙН СОНСОХ, БУСАДТАЙ ЯРИЛЦАХ
  • 38. 2.МЭРГЭЖЛЭЭ СУДЛАХ • Мэргэжил гэдэг нь тодорхой ажил хөдөлмөр эрхлэхэд шаардлагатай мэдлэг, ур чадвар, дадлын цогц юм. • Мэргэшил гэдэг нь тодорхой 1 мэргэжлээр дагнан мэргэшихийг хэлнэ.
  • 39. Монгол улсын үндэсний ажил мэргэжлийн ангилал ба тодорхойлолт YAMAT-08
  • 41. “БИЕ ХҮНИЙ ХЭВ ШИНЖИЙН ТУХАЙ” ОНОЛ 1. Realistic - Бодит үйл ажиллагааг эрхэмлэгч хэв шинж 2. Investigative - Судлаач, шинжээч хэв шинж 3. Artistic - Уран сайхны хэв шинж Дж.ХОЛЛАНД-СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ 4. Social - Нийгмийн хэв шинж 5. Enterprising - Ажил хэрэгч хэв шинж 6. Conventional - Стандартыг баримтлагч хэв шинж
  • 42. 1. БОДИТ ҮЙЛИЙГ ЭРХЭМЛЭГЧ ХЭВ ШИНЖ Ямагт тодорхой, бодитой зүйлийг хийж бүтээх тэмүүлэлтэй, өөрийн оюун ухаан, ур чадвар, гарын ур дүй, биеийн хүчийг ашиглах ажилд сонирхолтой. Шууд үр дүн өгөх бодит ажил, зохион байгуулалт, үр дүнг эрхэмлэдэг. • Орон зай, дүрслэл төсөөллийн сэтгэлгээ хөгжсөн • Өөртөө итгэлтэй, өөрийн чадавхид тулгуурлагч зан чанартай • Шинээр зохиомжлох, засаж сайжруулах, төгөлдөржүүлэх бодит үйлд чадамгай • Ажлын зохион байгуулалт, үр дүнг эрхэмлэдэг, шаргуу • Сэтгэл санааны хувьд тогтвортой, тэнцвэртэй
  • 43. 1. БОДИТ ҮЙЛИЙГ ЭРХЭМЛЭГЧ ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Аливаа зүйлийг эргэцүүлэн тунгааж бодохын оронд өөрийн биеэрээ таньж мэдэх дуртай  Эгэл жирийн байдал  Гарын эв дүйтэй болохоор хийж бүтээх дуртай  Мэргэжлийн байдал  Тоног, төхөөрөмж, багаж хэрэгсэлийг ашиглахдаа сайн  Практикч  Илэн далангүй, шудрага тууштай  Бүтээмж -Жишээ нь: гэр ахуйн эдлэл, хувцас хэрэгсэл урлаж бүтээх, машин техник, цаг, зургийн аппарат, цахилгаан хэрэгсэл, компьютер шинээр зохиох, шинэчлэн сайжруулах, засварлах, угсрах, эвлүүлэх, барилга барих, тээврийн хэрэгсэл жолоодох, мал, амьтан өсгөж үржүүлэх, тариа, ногоо тарьж ургуулах
  • 44. 2. СУДЛААЧ, ШИНЖЭЭЧ ХЭВ ШИНЖ Үзэгдэл юмсыг шинжлэх, учир шалтгаан, холбоо хамаарлыг ойлгож мэдэх хүсэл тэмүүлэлтэй, судалж шинжлэх, таньж мэдэх, шүүн тунгаах, ургуулан, хийсвэрлэн бодохыг шаардсан ажил үйлд илүү сонирхолтой, аливааг оновчтой болгох, сайжруулж төгөлдөржүүлэх, үр дүнд хүрэхийг эрхэмлэдэг. • Судалж шинжлэх, учир шалтгааныг таньж мэдэх тэмүүлэлтэй • Ажиглалт, судалгааны дүн, нотолгоо үндэслэлд тулгуурлагч зан чанартай • Аливааг сайжруулж илүү оновчтой байдалд хүргэх тэмүүлэлтэй • Зорилгодоо урт хугацаагаар төвлөрч бие даан ажиллах чадавхитай
  • 45. 2. СУДЛААЧ, ШИНЖЭЭЧ ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Шинжлэх ухаанчаар хандах, таньж мэдэх  Мэдлэг  Эд зүйлсийг сайн ажиглаж хэрэгтэй бичиг баримт цуглуулж шинэ зүйлийг нээн илрүүлэх дуртай  Эрдэм ном  Аливаа зүйлс, байгаль, нийгмийн үзэгдлийг сайтар ажиглан, баримт материалыг цуглуулан шинэ зүйлийг нээн илрүүлэх дуртай  Бие даасан байдал  Эргэцүүлэн бодох, задлан шинжлэх, бодитоор сэтгэх  Зүй тогтол
  • 46. 3. УРАН САЙХНЫ ХЭВ ШИНЖ Уран сайхнаар төсөөлөх, бүтээлч чадавх, уран сэтгэмж шаардах ажил үйлд сонирхолтой, бие даасан байдлыг эрхэмлэдэг, өвөрмөц уян хатан сэтгэлгээтэй, хөдөлгөөний эвсэл, ур дүй хөгжсөн, гоо сайхны мэдрэмжтэй, өөрийгөө илэрхийлэх эрмэлзэлтэй байдаг. • Уран сайхны болон нийцэл зохицлын мэдрэмж, таашаал • Дүрслэл төсөөллийн хөгжингүй сэтгэлгээ, бүтээлч чадавхи • Дуулах, бүжиглэх, жүжиглэх, зурах, урлах үйлийн сонирхол • Авьяас, төгөлдөр, нээлттэй, нарийн мэдрэмжтэй, сэтгэл хөдлөмтгий • Өөрийгөө илэрхийлэх, авьяас чадвараа
  • 47. 3. УРАН САЙХНЫ ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Төсөөлөн бодох чадвартай, мэдрэмжтэй  Гоо зүй  Өөрийн гэсэн онцлог шинж чанартай, нээлттэй, чөлөөтэй  Авьяас  Өөрийн бодол, сэтгэл хөдлөлөө илэн далангүй илэрхийлдэг  Шинэлэг сэтгэлгээ  Өвөрмөцөөр сэтгэн, шинэ зүйл хийх дуртай  Өөрчлөлт, эрх чөлөө Жишээ нь: Өөрийн үзэл бодол мэдрэмжээ илэрхийлэх, зурах дүрслэх, хөгжимдөх, жүжиглэх гэх мэт
  • 48. 4. НИЙГМИЙН ХЭВ ШИНЖ Бусадтай харилцах, ойлголцох, зөвлөлдөх, зааж сургах, тайлбарлах, хүндрэл бэрхшээлийг нь хуваалцах, тусалж дэмжих ажил үйлд сонирхолтой, хүмүүнлэг, энэрэнгүй, эрч хүч, идэвхи санаачлагатай, бусдын өмнө үүрэг хүлээх сэтгэлгээтэй, хүмүүст таниулж мэдүүлэх, итгэл үнэмшил төрүүлэх, тэдний зан үйлд эерэгээр нөлөөлөхийг эрхэмлэдэг. • Хүмүүсийг ойлгож мэдрэх, тэдэнд туслах сонирхол, тэмүүлэлтэй • Бусдын хүсэл эрмэлзэл, урам зоригийг дэмжигч зан чанартай • Хүмүүст зааж сургах, сайнаар үлгэрлэх чадавхитай • хариуцлагын мэдрэмж, чин шудрага, хичээнгүй зан чанартай • Хүмүүнлэг үзэл, цэвэр ариун ёс суртахууныг
  • 49. 4. НИЙГМИЙН ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Сэргэлэн, нийтэч  Хайр халамж  Бусдыг сайн сонсож ойлгодог  Эрх тэгш байдал  Эелдэг, найрсаг, тусархуу  Өгөөмөр байдал  Бусдад туслахдаа баяртай байж, сэтгэл ханамжийг мэдэрдэг  Багийн ажиллагаа, харилцаа холбоо Жишээ нь: Тайлбарлах, заах сургах, эмчлэх, зөвлөх, нийгмийн сайн сайхны төлөө ажиллах, бусдад туслах
  • 50. 5. АЖИЛ ХЭРЭГЧ ХЭВ ШИНЖ Байгууллага хүмүүсийг удирдаж зорилго, зорилтыг биелүүлэх, шийдвэр гаргах, үйлчилгээг хариуцан зохион байгуулж явуулах үүрэг бүхий ажил үйлд (банк, санхүү, даатгал, үл хөдлөх хөрөнгийн байгууллагын эзэн, менежер, супервайзер, удирдах ажилтан, борлуулалтын төлөөлөгч) илүү сонирхолтой, аливаа ажлыг зохион байгуулж үр дүнд хүрэх, мэдлэг чадвараа сорих, тэргүүлэгч байхыг эрхэмлэдэг. • Эрч хүчтэй, амжилтанд хүрэх, хүлээн зөвшөөрөгдөх тэмүүлэлтэй • Хүмүүсийг удирдах, тэднийг ажил үйлд манлайлах • Зорилго, ажил үйлдээ төвлөрсөн, үр дүнд хүрэхийг эрхэмлэгч • Шийдвэр гаргах, ажил үүрэг оноох, биелэлтийг хангах чадавхитай
  • 51. 5. АЖИЛ ХЭРЭГЧ ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Өрсөлдөх чадвартай, эрч хүчтэй  Эрх мэдэл, нөлөөлөл  Манлайлагчийн үүрэг гүйцэтгэх дуртай  Нэр хүнд, байр суурь  Өөртөө итгэлтэй, бусдыг ятгаж чаддаг, мэтгэлцэх дуртай  Аз сорих байдал  Бусдын анхаарлын төвд байх дуртай  Амжилт Жишээ нь: Банк, санхүү, даатгал, үл хөдлөх хөрөнгийн байгууллагын эзэн, менежер, супервайзер, удирдах ажилтан, борлуулалтын төлөөлөгч
  • 52. 6. СТАНДАРТЫГ БАРИМТЛАГЧ ХЭВ ШИНЖ Гүйцэтгэх арга, дэс дараалал нь урьдчилан тодорхойлогдсон заавар журам, хэм хэмжээг баримталж, тогтвортой, нягт нямбай ажиллахыг шаарддаг ажил үйлд (байгууллагын нягтлан бодох бүртгэл, чанарын хяналтын алба, архив, бичиг хэрэг, номын сан, хяналт шалгалтын үүрэг бүхий ажил) илүү зохицсон, сонирхолтой. • Баримт хөтлөх, тооцоолох, нягтлах ажилд чадамгай • Зохион байгуулалттай, нягт нямбай, хичээнгүй • Заавар, журам, стандартын шаардлагыг ёсчлон биелүүлдэг • Ажлын гүйцэтгэлийг нэг бүрчлэн хангах шаргуу зан чанартай
  • 53. 6. СТАНДАРТЫГ БАРИМТЛАГЧ ХЭВ ШИНЖ Онцлог Эрхэмлэдэг зүйл  Аливаа ажлыг нягт нямбай, эмх цэгцтэй хийх дуртай  Оновчтой байдал  Хариуцлага сайтай, амлалтаа биелүүлдэг  Тогтвортой байдал  Урьдчилж бэлтгэж, бэлдэж ажиллах хэв маягтай  Найдвартай байдал  Өөрчлөлтөд дургүй, дүрэм журмыг баримталдаг, тогтвортой байдлыг эрхэмлэдэг  Үр дүн/бүтээмж Жишээ нь: Байгууллагын нягтлан бодох бүртгэл, чанарын хяналтын алба, архив, бичиг хэрэг, номын сан, хяналт шалгалтын үүрэг бүхий ажил
  • 56. МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Мэргэжил сонголтонд нөлөөлөх хүчин зүйлс
  • 57. МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ? Мэргэжил сонголтонд нөлөөлөх хүчин зүйлс
  • 58. МЭРГЭЖИЛ БҮХЭН САЙХАН Ч ЯГ ӨӨРТӨӨ ТОХИРСОН МЭРГЭЖИЛ СОНГОВОЛ ИЛҮҮ САЙХАН Өөрийн хүсэл сонирхол, төрөлхийн зан чанарт нийцсэн мэргэжил сонгохыг хамгийн зөв сонголт гэдэг. Тухайлбал, темперамент буюу хүний үйл ажиллагаа, төрх байдал , зан аашинд илрэн гарч буй төрөлхийн шинж чанараас хамаарч хүмүүс мэргэжлээ сонгосон байдаг.
  • 59. • Ажил мэргэжил гэж юу вэ? - Хувь хүн ажил амьдралаа тэтгэж орлого олох хэрэгсэл; - Бие дааж, эрх чөлөөтэй амьдрах арга хэрэгсэл; - Нийгэмдээ тустай үйлийг бүтээх арга хэрэгсэл гэж судлаачид ихэвчлэн тодорхойлжээ. Тэгвэл хүнд: - Өөрийгөө хөгжүүлэх хэрэгцээ; - Өөрийгөө илэрхийлэх хэрэгцээ; - Нийгмийн хэрэгцээ; - Аюулгүй байх хэрэгцээ; - Үндсэн буюу физиологийн хэрэгцээ гэж байдаг.
  • 60.
  • 61. Хүн төрөлхтөн одоогийн байдлаар 40000 гаруй мэргэжлээр бие биедээ үйлчилгээ үзүүлж байна гэсэн дүгнэлт байдаг. Эдгээр мэргэжлийг харилцах чиглэлээр нь дараах 5 үндсэн хэсэгт хуваадаг. Үүнд: 1. Хүнтэй харилцдаг мэргэжлүүд / цагдаа, нийгмийн ажилтан, сэтгэл зүйч, мэдээлэл, соёл сурталчилгааны ажилтан, хилийн алба, мөрдөн байцаагч/ 2. Техниктэй харилцдаг мэргэжлүүд /шүүх шинжилгээ, гамшгаас хамгаалах алба, гал түймэртэй тэмцэх алба, замын хөдөлгөөний аюулгүй байдлын алба гэх мэт инженер, техникийн чиглэлийн мэргэжлүүд/ 3. Амьд байгальтай харилцдаг мэргэжлүүд /малын эмч , биологич, ой судлаач / 4. Тэмдэгт системтэй харилцдаг мэргэжлүүд /нягтлан бодогч, программ хангамж гэх мэт/ 5. Уран сайхны дүртэй харилцдаг мэргэжлүүд /зохиолч, жүжигчин, дуучин гэх мэт/ МЭРГЭЖИЛ ГЭЖ ЮУ ВЭ?
  • 62. • Харилцааны ур чадвар сайтай • Эелдэг уриалагхан • Өөрийгөө ойлгуулах, бусдыг ойлгох чадвартай • Сэтгэл хөдлөлөө хянах чадвартай • Хүнтэй ажиллах дур сонирхолтой • Нийгмийн ухааны чиглэлийн гүнзгий мэдлэгтэй МЭРГЭЖЛИЙН ЧИГ БАРИМЖААЛАЛ ТЕСТ ХҮН-ХҮН ХҮН- ТЭМДЭГТ ХҮН-ТЕХНИК ХҮН-УРЛАГ ХҮН-БАЙГАЛЬ • Бүтээлч сэтгэлгээтэй, зохион бүтээх чадвартай • Тэвчээртэй • Загварчлах, уран сэтгэмж сайтай • Хараа, гар хурууны эвсэл сайтай • Бичиг баримт хөтлөх, хадгалах тооцоолох чадвартай • Нягт нямбай • Тоо, математикийн шинжлэх ухааны мэдлэгтэй • Гоо сайхны торгон мэдрэмжтэй • Уран сэтгэмж, зохион бодохуй сайтай • Бүтээлч • Өвөрмөц содон, задгай сэтгэдэг • Хөдөлмөрч, Тэвчээртэй • Биеэ дайчилж хөгжүүлдэг • Нүүрний хувирал, сэтгэлийн хөдөлгөөний илрэл сайтай • Төрөлхийн авьяастай • Монгол хэл, уран зохиол болон бусад чиглэлээр өргөн хүрээний мэдлэгтэй байх • Техник сэтгэлгээтэй • Зураг төсөл схемын учрыг олдог байх • Ажигч гярхай • Машин, механизмын угсралтыг төсөөлөн хийсвэрлэх чадвартай байх • Орон зайн баримжаа, анхаарлын төвлөрөл сайтай • Физик, хими, математикийн шинжлэх ухааны мэдлэгтэй • Ургамал, амьтан, микро биологийн талаар мэдлэгтэй • Мал, амьтан, ургамлыг хайрладаг • Амьд организмын нууцад нэвтрэн судлах дур сонирхолтой • Тэвчээр хатуужилтай • Ажигч гярхай, сониуч, уйгагүй • Хими, биологийн шинжлэх ухааны мэдлэгтэй Е.А.КЛИМОВ-СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ
  • 63. МЭРГЭЖЛИЙН АНГИЛАЛ ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил 1 ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 2 ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил 3 ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 4 ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 5
  • 64. Багаар ажиллах дасгал Та энэхүү QR code уншуулан дасгал руу орно уу. Хэрэв I Phone утастай бол камераар бусад утас бол Facebook хайлт хэсэгт QR CODE гэж бичээд хамгийн дээр гарч ирэх цэнхэр өнгийн уншигчийг ашиглана уу.
  • 65. ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил 1 Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс бүтээн босгох, хүний хөгжих, оршин байх нөхцлийг бүрдүүлэхэд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Энд ургамал амьтан, бичил биетний тухай яригдаж байгаа юм. Амьд байгальтай холбоотой мэргэжлийн хүмүүс амьд организмын хөгжил, үржих нөхцөлийг бий болгож, түүнийгээ хянаж байдаг, ургамлын ертөнцийг судлан организм болон микро организмын оршин амьдрах нөхцөл байдлыг бий болгодог. Тухайлбал: агрономич, малын эмч, зоо техникч, биологич, амьтан, ургамал судлаач зэрэг мэргэжил энэ ангилалд орно.
  • 66. Энэ мэргэжил эзэмших хүмүүс, аль эсвэл энэ чиглэлийн мэргэжилтэн сонгон шалгаруулж авахад дараах шаардлагыг хангасан байх ба харгалзан үзэх шаардлагатай. Үүнд: Онолын мэдлэг: Ургамал, амьтан, микробиологи талаар мэдлэгтэй Практик мэдлэг: Мал, амьтан ургамлыг сонирхдог байх Хөдөлгөөний үйл ажиллагаанд тавигдах шаардлага: Зурах, жолоодох, тарьдаг, хураадаг байх Бие хүний хувьд: Байгаль амьтныг хайрлах, амьд организмын нууцад нэвтрэн судлах шинжлэх дур сонирхолтой, шинэ бүтээлч сэтгэлгээ, амьд организмтай ажиллах тэвчээр хатуужилтай, уйгагүй нягт нямбай чанаруудыг хөгжүүлсэн байх шаардлагатай. ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харьцдаг ажил мэргэжил ХҮН-БАЙГАЛЬТАЙ харилцдаг ажил мэргэжил 1
  • 67. Үүнд машин техник, багаж төхөөрөмж төрөл бүрийн энергитэй холбоотой мэргэжлүүд орно. Ийм мэргэжлийн олонхи нь машин механизм, багаж зэвсэг хэрэглэгдэхүүнийг бүтээн янз бүрийн материалыг боловсруулдаг. Тухайлбал: Слесарь, токарьчин, техник, механик инженер зэрэг нь энэ ангилалд багтана. ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 2
  • 68. Энэ ангилалын мэргэжил эзэмших болон энэ чиглэлийн мэргэжилтэн сонгон авахад дараахь суурь сэтгэлзүйн шаардлагууд тавигдана.Үүнд: ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 2 • Материалын шинж чанарыг харж ялгах харааны хурц мэдрэмж шаардлагатай (нэхмэл, гагнуурчин) • Багаж хэрэглэгдэхүүний ажиллагаа өөрчлөлтийг чагнаад мэддэг байх • Үнэр амтыг ялгах ойн чадвар ( хүнсний технологич) • Гарын эв дүйтэй, оновчтой уран хөдөлгөөний тэнцвэртэй, зураг төсөл схемын учрыг олдог, ажигч гярхай байх • Машин, механизмын угсралтыг төсөөлөн хийсвэрлэх чадвартай байх, орон зайн баримжаа анхаарал төвлөрөлт нь оновчтой байх • Физик, хими, математикийн шинжлэх ухааны хүрээнд сайн мэдлэг, техник сэтгэлгээтэй байж, түүнийг энэ салбарт хэрэглэж чаддаг байх
  • 69. БИЕ ХҮНИЙ ХУВЬД: ХҮН-ТЕХНИКТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 2 Хариуцлага, өндөр мэдрэмж, тэвчээртэй шаргуу ажил хэрэгч, нягт нямбай, бие даасан зэрэг чанартай байх нь чухал. Техник бол хүний гараар бүтдэг. Иймээс идэвх санаачилга, шинэлэг санаа, зохион бүтээх авъяас шаарддаг, Зарим нэг хөдөлгөөний эвсэл султай, тэвчээргүй, хэт яриасаг хүмүүс, тулгуур хөдөлгөөний эрхтний хөл, нуруу булчин гэмтэлтэй хүмүүс энэ мэргэжилд тохиромж муутай байдаг
  • 70. ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил 3 Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс олон нөхөрсөг холбоог удирдах, сургах, хүмүүжүүлэх, эмчлэх, халамжлах зэрэг төрөл бүрийн үйлчилгээг үзүүлнэ. Энэ бүлэг мэргэжлийн обьект нь хүн бүлэг хүмүүс юм. Тухайлбал: Багш, эмч, нийгмийн ажилтан, үсчин, худалдагч, менежер, зөөгч, хуульч, сэтгүүлч зэрэг нь энэ ангилалд хамрагдана.
  • 71. ХҮН-ХҮНТЭЙ ХАРИЛЦДАГ МЭРГЭЖИЛ Энэ чиглэлийн мэргэжлийн хүмүүс хамт олон нөхөрсөг холбоог удирдах, сургах, хүмүүжүүлэх, эмчлэх, халамжлах зэрэг төрөл бүрийн үйлчилгээ үзүүлнэ. Энэ бүлэг мэргэжлийн обьект нь хүн, бүлэг хүмүүс юм. Тухайлбал: Багш, эмч, нийгмийн ажилтан, үсчин, худалдагч, менежер, зөөгч, хуульч, сэтгүүлч зэрэг нь энэ ангилалд хамрагдана.
  • 72. Хүн-хүнтэй харилцдаг мэргэжлийн чиглэлийн хүмүүс нь бусдыг:  Сонсож, ойлгож сурах  Дотоод ертөнцөд нэвтрэх нууц авъяас чадвартай  Эелдэг, уриалгахан  Нийгмийн ухааны чиглэлийн гүн гүнзгий мэдлэг боловсрол, туршлагатай байх зэрэг чанаруудтай байх ёстой ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил 3
  • 73. Хүн-Хүнтэй харилцдаг мэргэжлийг эзэмших гэж буй хүмүүс дараах чиглэлийн авъяасын нөөцтэй байж хөгжүүлэх шаардлагатай.Үүнд: • Ярианы чадвар • Өөрийгөө ойлгуулах, бусдыг ойлгох чадвар • Ажигч гярхай чанарs • Ой сайтай байх • Бүтээлч сэтгэлгээтэй байх ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил 3
  • 74. БИЕ ХҮНИЙ ХУВЬД: Хүний дотоод ертөнцийг мэдэрч ойлгодог, хүнд сэтгэл санааны дэмжлэг өгч, сэтгэлийг нь хуваалцдаг, өөдрөг нигүүлсэнгүй сэтгэлтэй байх, мөн өөрийгөө эзэмдэн хянах чадвартай байна ХҮН- ХҮНТЭЙГЭЭ харилцдаг ажил мэргэжил 3
  • 75. ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 4 Энэ хэв шинжийн мэргэжлийн обьект нь дохио, тэмдэгтийн системийн хэл, томъёо, цифр, код, яриа, тоо юм. Тухайлбал: Эдийн засагч, программ зохиогч, нягтлан бодох зэрэг мэргэжил энэ ангилалд хамаарагдана.
  • 76. Энэ чиглэлийн мэргэжлийг эзэмших гэж буй хүмүүс болон энэ чиглэлийн ажилтан сонгож авахад дараах чиглэлийн авъяасын нөөцтэй байж хөгжүүлэх шаардлагатай. Үүнд: ХҮН-ТЭМДГИЙН СИСТЕМТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 4 • Бичгийн боловсрол сайн эзэмшсэн байх • Хэвлэх, бичих, боловсруулалт хийж чаддаг байх • Горим, дүрмийг ойлгож ашиглаж чаддаг байх • Бичиг баримт, хөтлөх хадгалах, тооцоолох чадвартай байх • Гар хурууны хөдөлгөөн эв дүй сайтай байх • Анхаарлын төвлөрөл болон дүрсийн ой сайн хөгжсөн байх • Бүтээлч сэтгэлгээтэй, зохион бүтээх чадвартай байх • Идэвх санаачлагатай, логик болон харагдах дүрсиыйн сэтгэх хөгжил сайтай байх • Тэвчээртэй, хичээнгүй, өөрийгөө хянаж жолоодох чадвартай байх
  • 77. Энэ мэргэжлийн төлөөлөгчид өөрийн үзэл санаа тухайн сэтгэл санааны байдлаа тодорхой нэг дүрээр дамжуулдаг илэрхийлж байдгаараа онцлог юм. Энэ хэв шинжийн мэргэжил нь урлаг уран сайхантай холбоотой. Тухайлбал: бүжигчин, жүжигчин, зураач, зохиолч гэх мэт мэргэжил энэ ангилалд багтана. ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 5
  • 78. Энэ мэргэжилд тавигдах шаардлага: • Амьдрал, юмсын дотоод мөн чанарт нэвтрэх ажигч гярхай чанар • Өнгө хэлбэр дүрсийг зохицуулах, гоо сайхны торгон мэдрэмжтэй байх • Уран сэтгэмж, зохион бодох, бүтээлч оюун ухаантай, өвөрмөц содон уян хатан, задгай сэтгэлгээтэй • Өөрийгөө илэрхийлэх хэл ярианы хөгжил сайтай байх • Ард түмний ёс заншил, соёл өв уламжлалын талаархи өргөн хүрээтэй мэдлэг боловсролтой • Биеэ дайчилж хөгжүүлдэг, бэрхшээлийг даван туулах хатуужилтай байх ХҮН- УРЛАГ УРАН САЙХНЫ ДҮРТЭЙ харилцдаг ажил мэргэжил 5
  • 79. Намсрайн Сувд: Дуртай, сэтгэлтэй, авьяастай, чадвартай хүн л урлагт зүтгэдэг. Намайг жүжигчин болоход ээж зөвшөөрөхгүй, физик-математикийн багш болгох гээд багшаар хүртэл ятгуулж л байсан.