1. KIROLAREN ONURAK OSASUNEAN
Inolako zalantzarik gabe, guztion iritziz, dugun baliorik preziatuenen artean osasuna
kokatzen dugu. Gero eta onartuago dago ariketa fisikoa eta bizi-estilo aktiboa direla
osasuna eskuratzeko giltzak. Onura hauen berri izateak kirolean parte hartzera
bultzatzen gaitu, eta inguruan ditugunak urrats hori eman dezaten animatzera.
Ezagun denez, kirol jarduera eta ariketa fisikoa erregularki (maiztasunez) egiteak onura
ugari eragiten ditu gorputzeko atal eta eremu guztietan:
• BIZI-KALITATEA. Pertsonak sasoi eta osasun-maila hobea izango du, gutxiago
nekatuko da eguneroko lanak egiten, gauza gehiago egin ahal izango ditu; beraz,
gehiago gozatuko du bizitzaz.
• BIZI-ITXAROPENA. Onartua dago bizitza luzatu egiten duela, eta sasoi onean
gainera.Urte gehiago eta kalitate hobekoak alajaina.
• MUSKULUAK garatzen lagunduko digu. Era honetan, gutxiago nekatu gara
eguneroko
lanetan, istripuen aurrean babes handiagoa, giltzadura sendoagoak eta gure buruaz irudi
baikorragoa izango dugu.
• BIZKARREKO MINAK gutxitzen ditu. Muskulu desberdinetako indarra eta
malgutasun gaitasuna landuz; eta bizitza arruntako hainbat ariketa eta jarrera (postura)
era zuzenean gauzatzen ikasiz gero. Kontuan izan pertsona helduon artean 4tik 3ek
arazo hau dugula.
• HEZUR luzeagoak eta sendoagoak izaten laguntzen du. Aktibo izateak hazkundea
eta
garapena suspertzen du (muga genetikoak ahaztu gabe). Haurtzaroko jarduera eta kirola
hezurren pentsio-plana dela esan daiteke. Zahartzaroan desmineralizazio arazorik ez
izateko aurretik landu behar da; 30 urtetik aurrera hezur masa dentsitatea handitzea
ezinezkoa baita.
• OSTEOPOROSIA duenez, eta behin 70 urtetik aurrera berriz, ia erdiek. Hezurrak
ahuldu egiten zaizkie hauskorragoak bihurtuz.
• ARTROSIAri aurre egiten laguntzen du. Giltzadurak sendotu egiten dira, ez dira
atrofiatzen eta hondatzen, ez dute minik ematen. Besteak beste, muskuluak garatu
direlako eta odol-irrigazioa ona delako. Arazo hauen ondorioak zahartzaroan
azalarazten badira ere, haurtzarotik hasi behar da babes neurriak lantzen.
• LESIOnatzeko arrisku gutxiago dute (bereziki hezurrak hausteko), eguneroko
eginkizunetan gutxiagotan erortzen direlako eta giltzadura sendoagoak dituztelako. Era
berean, errehabilitazio ariketetarako atxikimendu maila hobea azaltzen dute. Hazkunde
azkarreko garaietan (nerabezaroa, haurtzaroa) garrantzitsua da giltzaduretako
muskuluak lantzea.
• HODIEN bolumena handitu egiten da, arteria zein benetako hormek indarra eta

2. malgutasuna irabazten dute. Ondorioz, gorputzak odol gehiago mugi lezake, eta
gutxiago nekatuko da.
• BIHOTZA dugu gorputzeko muskulurik garrantzitsuenetakoa. Kirolari esker: bere
neurria handitu egiten da (odol gehiago bidaltzeko gaitasuna lortuz) lan berdinarentzat
maiztasun apalagoa nahikoa du, bere kapilareak ugaldu egiten dira, oxigeno gutxiago
behar du, gutxiago nekatzen da, beraz. Era berean, odol gutxiko uneetarako ere prestatu
egiten da.
• ARTERIETAKO TENTSIOA hobetzen da. Odolak errazago zirkulatzen du, pisua
eta
gantza galdu dugu, oxigeno eta elikagaien trukaketak errazago egiten dira, psikikoki
erlaxatu egiten gara. Arterietako presioa orekatzea oso garrantzitsua da gaixotasun
kardiobaskularrik ez izateko.
• GAIXOTASUN KARDIOBASKULARRAK. Haurren artean 4tik 1ek gaixotasun
koronario(ra)ko arrisku-faktoreren bat du: kolesterol altua, hipertentsioa, sedentarismoa,
gizentasuna, diabetesa, tabakismoa, estresa. Faktore hauek guztiak kirolari esker gutxitu
daitezke. Ez dugu ahaztu behar gizarte aurreratuetan arazo hauek gero eta ugariagoak
ditugula.
• ARTERIOSKLEROSIAren sintoma klinikoak 50 urte inguruko jende artean
sumatu ohi
dira, gantzen pilaketagatik arterien %75 itxita dagoenean, bihotzekoren bat edo gertatu
delako. Baina garbi izan behar dugu prozesu hau haurtzaroan hasi zela. Kirolari esker
egoera hau saihes zitekeen.
• BIHOTZEKOA edo infartoa izateko aukerak gutxitu egiten dira, eta izatekotan
beranduago eta ahulagoak izaten dituzte. Izan ondoren, sedentarioek baino sasoi hobea
dute, lanera lehenago itzultzen dira, antsietatea hobeto kontrolatzen dute, berriz izateko
aukera gutxiago dituzte.
• KOLESTEROL txarra (LDL) gehiegi izatea oso arriskutsua da, arterietan itsatsita
odolaren zirkulazioa galarazi bailezake. Kirolari esker kolesterol ona areagotzea eta
txarra gutxitzea lor daiteke, eritasun kardiobaskularren arriskua nabarmen gutxituz.
• DIABETESA ez izateko lagungarri da kirola egitea, baita bere eraginak leuntzeko
ere.
• ARNAS SISTEMA hobetu egiten da, erregulartasunez egindako ariketa fisikoari
esker:
biriken bolumena handitu egiten da, albeoloen kopurua ugaldu egiten da, toraxeko
muskuluen elastikotasuna hobetzen da, biriketako odol hodi-sistema garatzen da. Beraz,
aire gehiago barneratzen da biriketara, eta batez ere, oxigeno gehiago odolera.
• ASMA, BRONKITIS eta antzeko arazoak dituen jendearentzat guztiz onuragarria
da
kirola egitea (neurri egokian). Lortzen dituzten abantailak: arnasketan parte hartzen
duten muskuluen eginkizuna hobetu, hobeto kontrolatu arnasketa, zirkulazio-aparatua
esfortzura hobeto egokitu, nekea jasateko ahalmena garatu, antsietatea eta estres
pertzepzioa gutxitu.
• GIZENTASUNAri aurre egiteko aukera paregabea dugu ariketa fisikoa. Iraupen
luzeko
jardueren bidez kaloria ugari erretzea lortuko dugu, gorputzean pilatuta ditugun gantzak
jaitsiz. Eragin hau guztiz garrantzitsua izango da gure osasunarentzat, gizentasuna

3. gaixotasun ugariren arrisku-faktore delako, eta honela bizi-iraupena luzatzea bermatzen
dugulako. Arazo hau haurren artean izugarri ari da ugaltzen (mende honetako
izurritetzat izendatzera ausartzen dira batzuk). Haurtzaroan neurriak hartzea oso
garrantzitsua da, adin hauetan gantza gehiago metatzeko zelula adiposo berriak sortzen
baitira, ondoren zailago bihurtuz arazo honi aurre egitea (helduaroan gantza gehiago
jasotzen du zelula bakoitzak, baina ez dira ugaltzen).
• GORPUTZ OREKATUA lor dezakegu entrenamendu fisikoari esker. Gantzak
gutxitzeaz gain muskulua neurrian garatu dezakegu. Osasunaz gain, gure itxura fisikoa,
gorputz irudia, onarpena eta konfiantza ere hobetzen ditugu, aldi berean.
• TABAKOA eta hainbat ohitura kaltegarri uzten lagunduko digu kirolak. Gure
gorputza
gehiago estimatuko dugu, bizio horrek eragiten digun mugez jabetuko gara, aisialdia
beteta izango dugu, ilusio eta poz iturriak izango ditugu, lasaitu egingo gaitu.
Autoestimua hobetzea da droga-menpekotasunaren aurkako txertorik egokiena.
• Kirola egiteak LASAITU egiten du pertsona. Hiperaktiboa eta urduria diren hainbat
lagunek arazoak izaten dituzte arreta eskatzen duten lanetan edo lo egiteko garaian.