Soumettre la recherche
Mettre en ligne
04_Sundara Kandam_v3.pptx
•
Télécharger en tant que PPTX, PDF
•
0 j'aime
•
38 vues
N
Nanda Mohan Shenoy
Suivre
(Ch-21 to Ch-26{220 Slokas})
Lire moins
Lire la suite
Spirituel
Signaler
Partager
Signaler
Partager
1 sur 54
Télécharger maintenant
Recommandé
02_Sundara Kandam_v3.pdf
02_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
08_Sundara Kandam_v3.pdf
08_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
07_Sundara Kandam_v3.pdf
07_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
06_Sundara Kandam_v3.pdf
06_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
Devi Mahatmyam
Devi Mahatmyam
Nanda Mohan Shenoy
D02_SVCMahatmyam_v1.pdf
D02_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
నారదమహర్షి :
నారదమహర్షి :
Suvarna Radhaakrishna
Role of Panchakarma in Trigeminal Neuralgia.pptx
Role of Panchakarma in Trigeminal Neuralgia.pptx
e-MAP
Recommandé
02_Sundara Kandam_v3.pdf
02_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
08_Sundara Kandam_v3.pdf
08_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
07_Sundara Kandam_v3.pdf
07_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
06_Sundara Kandam_v3.pdf
06_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
Devi Mahatmyam
Devi Mahatmyam
Nanda Mohan Shenoy
D02_SVCMahatmyam_v1.pdf
D02_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
నారదమహర్షి :
నారదమహర్షి :
Suvarna Radhaakrishna
Role of Panchakarma in Trigeminal Neuralgia.pptx
Role of Panchakarma in Trigeminal Neuralgia.pptx
e-MAP
Aditya english
Aditya english
Surya Sampath Emani
Maheshwara sutras
Maheshwara sutras
manjunath bhat
कर्मधारय, द्विगु समास
कर्मधारय, द्विगु समास
Dev Chauhan
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
Vibhom Swar
Mano vishaya
Mano vishaya
Dr. Prabhakar Manu
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Shri Shivayogeeshwar Rural Ayurvedic Medical college, INCHAL,
Shri hanuman chalisa
Shri hanuman chalisa
Debraj Munda
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Dr komal Jadhav
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Kishor Patwardhan
Jwara vivechana
Jwara vivechana
Aaptashri Ayurved & Panchakarma Clinic,Pune
Physiological significance of Oja
Physiological significance of Oja
Ayurveda Network, BHU
Pratimarsha nasya
Pratimarsha nasya
vivek singh
Арга зүйн туршлага
Арга зүйн туршлага
Сэтгэмж Цогцолбор Сургууль
Ghunakshara nyaya
Ghunakshara nyaya
AyurvedaSamhithaandS
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
Raghunnath T Ravipati
хөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлого
od_ulzii22
Mон хэл тэмдэглэл
Mон хэл тэмдэглэл
Bama740517
Makshika.pptx
Makshika.pptx
Saranya Sasi
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Shraddha Joshi
Ccs intro ppt
Ccs intro ppt
Tania Anvar Sadath
05_Sundara Kandam_v3.pdf
05_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
RashmiTiwari72
Contenu connexe
Tendances
Aditya english
Aditya english
Surya Sampath Emani
Maheshwara sutras
Maheshwara sutras
manjunath bhat
कर्मधारय, द्विगु समास
कर्मधारय, द्विगु समास
Dev Chauhan
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
Vibhom Swar
Mano vishaya
Mano vishaya
Dr. Prabhakar Manu
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Shri Shivayogeeshwar Rural Ayurvedic Medical college, INCHAL,
Shri hanuman chalisa
Shri hanuman chalisa
Debraj Munda
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Dr komal Jadhav
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Kishor Patwardhan
Jwara vivechana
Jwara vivechana
Aaptashri Ayurved & Panchakarma Clinic,Pune
Physiological significance of Oja
Physiological significance of Oja
Ayurveda Network, BHU
Pratimarsha nasya
Pratimarsha nasya
vivek singh
Арга зүйн туршлага
Арга зүйн туршлага
Сэтгэмж Цогцолбор Сургууль
Ghunakshara nyaya
Ghunakshara nyaya
AyurvedaSamhithaandS
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
Raghunnath T Ravipati
хөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлого
od_ulzii22
Mон хэл тэмдэглэл
Mон хэл тэмдэглэл
Bama740517
Makshika.pptx
Makshika.pptx
Saranya Sasi
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Shraddha Joshi
Ccs intro ppt
Ccs intro ppt
Tania Anvar Sadath
Tendances
(20)
Aditya english
Aditya english
Maheshwara sutras
Maheshwara sutras
कर्मधारय, द्विगु समास
कर्मधारय, द्विगु समास
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
VIBHOM SWAR JULY SEPTEMBER 2022 WEB.pdf
Mano vishaya
Mano vishaya
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Doshadi Vignaniya #Astanga Hridaya 11th chapter #Dr.Mahantesh Rudrapuri
Shri hanuman chalisa
Shri hanuman chalisa
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Samprapti and utility of Aama is different from Visha.pdf
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Physiological understanding of Panchakarma procedures
Jwara vivechana
Jwara vivechana
Physiological significance of Oja
Physiological significance of Oja
Pratimarsha nasya
Pratimarsha nasya
Арга зүйн туршлага
Арга зүйн туршлага
Ghunakshara nyaya
Ghunakshara nyaya
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
Sree vaibhava lakshmi pooja vidhanam in telugu
хөдөлгөөний бодлого
хөдөлгөөний бодлого
Mон хэл тэмдэглэл
Mон хэл тэмдэглэл
Makshika.pptx
Makshika.pptx
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Dravyaguna Lecture Series- Mishrak gana.pptx
Ccs intro ppt
Ccs intro ppt
Similaire à 04_Sundara Kandam_v3.pptx
05_Sundara Kandam_v3.pdf
05_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
RashmiTiwari72
Sri guru ramayan
Sri guru ramayan
Alliswell Fine
Ram Raksha Stotra & Ganapati Atharvashirsa
Ram Raksha Stotra & Ganapati Atharvashirsa
Gunjan Verma
Bhagavad Gita Chapter 1 In Hindi.pdf
Bhagavad Gita Chapter 1 In Hindi.pdf
VipulOza1
ShriGuruRamanyan
ShriGuruRamanyan
Sant Shri Asaram Ji Bapu Ashram
Shri gururamanyan
Shri gururamanyan
gurusewa
Adharaniya vega
Adharaniya vega
Aaptashri Ayurved & Panchakarma Clinic,Pune
Swarna parpati, Vijaya parpati and Gagana parpati
Swarna parpati, Vijaya parpati and Gagana parpati
Vaidya Chaitanya Badami
Jaatharini (Kashyap samhita, Revati kalp )
Jaatharini (Kashyap samhita, Revati kalp )
Dr. Vijay Kumar Pathak
radha-sudha-nidhi-full-book.pdf
radha-sudha-nidhi-full-book.pdf
NeerajOjha17
GagarMeinSagar
GagarMeinSagar
Sant Shri Asaram Ji Bapu Ashram
Gagar meinsagar
Gagar meinsagar
gurusewa
Hindi Hanuman Chalisa App
Hindi Hanuman Chalisa App
Bhajans-App
Adityhrudayam stotra
Adityhrudayam stotra
Anup Kadam
Leshaya Margna
Leshaya Margna
Jainkosh
तत्पुरुष (विभक्ति, उपपद ऽ नञ्)
तत्पुरुष (विभक्ति, उपपद ऽ नञ्)
Dev Chauhan
ऋतुचक्र (Menstrual Cycle) as given in ayurveda.pptx
ऋतुचक्र (Menstrual Cycle) as given in ayurveda.pptx
bayiye1875
Parada bandha
Parada bandha
Ebinuday
Madya barga, Astanga hridaya, BAMS 1ST YEAR
Madya barga, Astanga hridaya, BAMS 1ST YEAR
SmrutirekhaMishra4
Similaire à 04_Sundara Kandam_v3.pptx
(20)
05_Sundara Kandam_v3.pdf
05_Sundara Kandam_v3.pdf
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
मैत्रायणी-उपनिषद.pdf
Sri guru ramayan
Sri guru ramayan
Ram Raksha Stotra & Ganapati Atharvashirsa
Ram Raksha Stotra & Ganapati Atharvashirsa
Bhagavad Gita Chapter 1 In Hindi.pdf
Bhagavad Gita Chapter 1 In Hindi.pdf
ShriGuruRamanyan
ShriGuruRamanyan
Shri gururamanyan
Shri gururamanyan
Adharaniya vega
Adharaniya vega
Swarna parpati, Vijaya parpati and Gagana parpati
Swarna parpati, Vijaya parpati and Gagana parpati
Jaatharini (Kashyap samhita, Revati kalp )
Jaatharini (Kashyap samhita, Revati kalp )
radha-sudha-nidhi-full-book.pdf
radha-sudha-nidhi-full-book.pdf
GagarMeinSagar
GagarMeinSagar
Gagar meinsagar
Gagar meinsagar
Hindi Hanuman Chalisa App
Hindi Hanuman Chalisa App
Adityhrudayam stotra
Adityhrudayam stotra
Leshaya Margna
Leshaya Margna
तत्पुरुष (विभक्ति, उपपद ऽ नञ्)
तत्पुरुष (विभक्ति, उपपद ऽ नञ्)
ऋतुचक्र (Menstrual Cycle) as given in ayurveda.pptx
ऋतुचक्र (Menstrual Cycle) as given in ayurveda.pptx
Parada bandha
Parada bandha
Madya barga, Astanga hridaya, BAMS 1ST YEAR
Madya barga, Astanga hridaya, BAMS 1ST YEAR
Plus de Nanda Mohan Shenoy
Srimadbhagavata_parayanam_v3.pdf
Srimadbhagavata_parayanam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D07_SVCMahatmyam_v1.pdf
D07_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D06_SVCMahatmyam_v1.pdf
D06_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D05_SVCMahatmyam_v1.pdf
D05_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D04_SVCMahatmyam_v1.pdf
D04_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D03_SVCMahatmyam_v1.pdf
D03_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
D01_SVCMahatmyam_v1.pdf
D01_SVCMahatmyam_v1.pdf
Nanda Mohan Shenoy
09_Sundara Kandam_v3.pdf
09_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
03_Sundara Kandam-v3.pdf
03_Sundara Kandam-v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
01_Sundara Kandam_v3.pdf
01_Sundara Kandam_v3.pdf
Nanda Mohan Shenoy
CEPAR Conference _20230204.pdf
CEPAR Conference _20230204.pdf
Nanda Mohan Shenoy
Digitial Personal Data Bill 2022 feedback
Digitial Personal Data Bill 2022 feedback
Nanda Mohan Shenoy
IS17428_ISACA_Chennai_20220910.pptx
IS17428_ISACA_Chennai_20220910.pptx
Nanda Mohan Shenoy
F 32-Mukundamala- Part-6
F 32-Mukundamala- Part-6
Nanda Mohan Shenoy
F31 Mukundamala Part-5
F31 Mukundamala Part-5
Nanda Mohan Shenoy
F30 Mukundamala Part 4
F30 Mukundamala Part 4
Nanda Mohan Shenoy
F29- Mukundamala- Part-3
F29- Mukundamala- Part-3
Nanda Mohan Shenoy
F28-Mukundamala Part-2
F28-Mukundamala Part-2
Nanda Mohan Shenoy
F27 Mukundamala- Part-1
F27 Mukundamala- Part-1
Nanda Mohan Shenoy
F26- Narada Bhakti Sutra -Part-7
F26- Narada Bhakti Sutra -Part-7
Nanda Mohan Shenoy
Plus de Nanda Mohan Shenoy
(20)
Srimadbhagavata_parayanam_v3.pdf
Srimadbhagavata_parayanam_v3.pdf
D07_SVCMahatmyam_v1.pdf
D07_SVCMahatmyam_v1.pdf
D06_SVCMahatmyam_v1.pdf
D06_SVCMahatmyam_v1.pdf
D05_SVCMahatmyam_v1.pdf
D05_SVCMahatmyam_v1.pdf
D04_SVCMahatmyam_v1.pdf
D04_SVCMahatmyam_v1.pdf
D03_SVCMahatmyam_v1.pdf
D03_SVCMahatmyam_v1.pdf
D01_SVCMahatmyam_v1.pdf
D01_SVCMahatmyam_v1.pdf
09_Sundara Kandam_v3.pdf
09_Sundara Kandam_v3.pdf
03_Sundara Kandam-v3.pdf
03_Sundara Kandam-v3.pdf
01_Sundara Kandam_v3.pdf
01_Sundara Kandam_v3.pdf
CEPAR Conference _20230204.pdf
CEPAR Conference _20230204.pdf
Digitial Personal Data Bill 2022 feedback
Digitial Personal Data Bill 2022 feedback
IS17428_ISACA_Chennai_20220910.pptx
IS17428_ISACA_Chennai_20220910.pptx
F 32-Mukundamala- Part-6
F 32-Mukundamala- Part-6
F31 Mukundamala Part-5
F31 Mukundamala Part-5
F30 Mukundamala Part 4
F30 Mukundamala Part 4
F29- Mukundamala- Part-3
F29- Mukundamala- Part-3
F28-Mukundamala Part-2
F28-Mukundamala Part-2
F27 Mukundamala- Part-1
F27 Mukundamala- Part-1
F26- Narada Bhakti Sutra -Part-7
F26- Narada Bhakti Sutra -Part-7
04_Sundara Kandam_v3.pptx
1.
1 Valmiki Ramayanam Sundara Kanda Parayanam Day-4 (Ch-21 to
Ch-26{220 Slokas})
2.
2 एकव िंशस्सर्गः Sita spurns
Ravana's submission 2
3.
3 तस्य तद्वचनिं श्रुत्वा,
सीता रौद्रस्य रक्षसः। आताग दीनस्वरा दीनिं, प्रत्युवाच शनै गचः।।5.21.1।। दुःखाताग रुदती सीता , ेपमाना तपस्वस्वनी। वचन्तयन्ती रारोहा ,पवतमे पवतव्रता।।5.21.2।। तृणमन्तरतः क ृ त्वा ,प्रत्युवाच शुवचस्विता। निवर्तय मनो मत्तः ,स्वजने वियतािं मनः।।5.21.3।। न मािं प्रार्गवयतुिं युक्तिं ,सुवसस्विवम पापक ृ त्। अकायं न मया कायग-मेकपत्न्या व र्वहगतम्।।5.21.4।। क ु लिं सम्प्राप्तया पुण्यिं ,क ु ले महवत जातया। ए मुक्त्वा तु ैदेही ,रा णिं तिं यशस्वस्वनी।।5.21.5।।
4.
4 राक्षसिं पृष्ठतः क ृ
त्वा, भूयो चनमब्रवीर््। नाहमौपवयकी भायाग, परभायाग सती त ।।5.21.6।। साधु धमगमवेक्षस्व, साधु साधुव्रतिं चर। यर्ा त तर्ान्येषािं, दारा रक्ष्या वनशाचर।।5.21.7।। आत्मानमुपमािं क ृ त्वा, स्वेषु दारेषु रम्यताम्। अतुष्टिं स्वेषु दारेषु, चपलिं चवलतेस्वियम्।।5.21.8।। ियन्ति वनक ृ वतप्रज्ञिं, परदाराः पराभ म्। इह सन्तो न ा सन्ति, सतो ा िािुवर्तसे।।5.21.9।। तर्ावह व परीता ते, बुस्विराचार वजगता। चो वमथ्याप्रणीतात्मा, पथ्यमुक्तिं व चक्षणैः।।5.21.10।।
5.
5 राक्षसानामभा ाय, त्विं
ा न प्रनर्पद्यसे। अक ृ तात्मानमासाद्य, राजानमनये रतम्।।5.21.11।। समृिावन नविश्यन्ति, राष्टर ावण नर्रावण च। तर्ेयिं त्वािं समासाद्य, लङ्का रत्नौघसङ् क ु ला।।5.21.12।। अपराधात्त ैकस्य, नवचरानििनिष्यनर्। स्वक ृ तैहगन्यमानस्य, रा णादीघगदवशगनः।।5.21.13।। अनििन्दन्ति भूतावन, व नाशे पापकमगणः। ए िं त्वािं पापकमागणिं, वक्ष्यन्ति वनक ृ ता जनाः।।5.21.14।। वदष्ट्यैतद्व्यसनिं प्राप्तो, रौद्र इत्ये हवषगताः। शक्या लोभवयतुिं नाह-मैश्वयेण धनेन ा।।5.21.15।।
6.
6 अनन्या राघ ेणाहिं,
भास्करेण प्रभा यर्ा। उपधाय भुजिं तस्य, लोकनार्स्य सत्क ृ तम्।।5.21.16।। कर्िं नामोपधास्यानम, भुजमन्यस्य कस्य वचत्। अहमौपवयकी भायाग, तस्यै सुधापतेः।।5.21.17।। व्रतस्नातस्य व प्रस्य, व द्ये व वदतात्मनः। साधु रा ण रामेण, मािं समानय दुःस्वखताम्।।5.21.18।। ने ावशतया साधं, करेण्वे र्जावधपम्। वमत्रमौपवयक िं कतुं, रामः स्र्ानिं परीप्सता।।5.21.19।। धिं चावनच्छता घोरिं, त्वयासौ पुरुषषगभः। व वदतः स वह धमगज्ञः, शरणार्त त्सलः।।5.21.20।।
7.
7 तेन मैत्री िवर्ु
ते, यवद जीव तुनमच्छनस। प्रसादयस्व त्विं चैनिं, शरणार्त त्सलम्।।5.21.21।। मािं चािै वनयतो भूत्वा, वनयागतवयतुमर्तनस। ए िं वह ते िवेत्स्वस्वि, सम्प्रदाय रघूत्तमे।।5.21.22।। अन्यर्ा त्विं वह क ु ागणो, धिं प्राप्स्स्यनस रा ण। वर्तयेिज्रमुत्सृष्टिं, वर्तयेदन्तकविरम्।।5.21.23।। त्ववद्वधिं तु न सङ् क ृ िो, लोकनार्ः स राघ ः। रामस्य धनुषः शब्दिं, श्रोष्यनस त्विं महास्वनम्।।5.21.24।। शतितुव सृष्टस्य, वनघोषमशनेरर । इह शीघ्रिं सुप ागणो, ज्ववलतास्या इ ोरर्ा: ।।5.21.25।।
8.
8 इष ो निपनर्ष्यन्ति,
रामलक्ष्मणलक्षणाः। रक्षािंवस पररवनघ्नन्तः, पुयागमस्यािं समन्ततः।।5.21.26।। असिंपातिं कररष्यन्ति, पतन्तः कङ्क ाससः। राक्षसेिमहासपागन्, स रामर्रुडो महान्।।5.21.27।। उद्धररष्यनर् ेर्ेन, ैनतेय इ ोरर्ान्। अपिेष्यनर् मािं भताग, त्वत्तः शीघ्रमररन्दमः।।5.21.28।। असुरेभ्यः वश्रयिं दीप्तािं, व ष्णुस्विवभरर िमैः। जनस्र्ाने हतस्र्ाने, वनहते रक्षसािं बले।।5.21.29।। अशक्तेन त्वया रक्षः, क ृ तमेतदसाधु ै। आश्रमिं तु तयोः शून्यिं, प्रव श्य नरवसिंहयोः।।5.21.30।। र्ोचरिं र्तयोर्भ्ागत्रो- रपनीता त्वयाधम।
9.
9 न वह र्न्धमुपाघ्राय,
रामलक्ष्मणयोस्त्वया।।5.21.31।। शक्यिं सिंदशगने स्र्ातुिं, शुना शादूगलयोरर । तस्य ते व ग्रहे ताभ्यािं, युर्ग्रहणमस्वस्र्रम्।।5.21.32।। ृत्रस्ये ेिबाहुभ्यािं, बाहोरेकस्य व ग्रहे। वक्षप्रिं त स नार्ो मे, रामः सौवमवत्रणा सह।।5.21.33।। तोयमल्पवम ावदत्यः, प्राणािादास्यर्े शरैः। वर्ररिं क ु बेरस्य र्तोऽर् ालयिं, सभािं र्तो ा रुणस्य राज्ञः। असिंशयिं दाशरर्ेनग मोक्ष्यसे, महाद्रुमः कालहतोऽशनेरर ।।5.21.34।। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े एकव िंशस्सर्गः।
10.
10 द्वाव िंशस्सर्गः Ravana appeals
to Sita -- asks the demon guards to change her mind -- gives ultimatum to Sita
11.
11 सीताया चनिं श्रुत्वा,
परुषिं राक्षसावधपः। प्रत्युवाच ततः सीतािं, व वप्रयिं वप्रयदशगनाम्।।5.22.1।। यर्ा यर्ा सान्त्त्ववयता, श्यः िीणािं तर्ा तर्ा। यर्ा यर्ा वप्रयिं क्ता, पररभूतिर्ा तर्ा।।5.22.2।। सनियच्छनर् मे िोधिं, त्ववय कामः समुस्वितः। द्र तोऽमार्गमासाद्य ,हयावन सुसारवर्ः।।5.22.3।। ामः कामो मनुष्याणािं, यस्विन् वकल निबध्यर्े। जने तस्वििंस्त्वनुिोशः, स्नेहि वकल र्ायर्े।।5.22.4।। एतिात्कारणान्न ,त्वािं घार्यानम रानने। धाहागम मानाहां ,वमथ्याप्रव्रनर्र्े रताम्।।5.22.5।।
12.
12 परुषाणीह ाक्यावन, यावन
यावन ब्रवीनि माम्। तेषु तेषु धो युक्त-ि मैवर्वल दारुणः।।5.22.6।। ए मुक्त्वा तु ैदेहीिं, रा णो राक्षसावधपः। िोधसिंरम्भसिंयुक्तः, सीतामुत्तरमब्रवीर््।।5.22.7।। द्वौ मासौ रवक्षतव्यौ मे, योऽ वधिे मया क ृ तः। ततः शयनमारोर्, मम त्विं र वणगवन।।5.22.8।। ऊर्ध्वं द्वाभ्यािं तु मासाभ्यािं, भतागरिं मामवनच्छतीम्। मम त्वािं प्रातराशार्ग- मालििे महानसे।।5.22.9।। तािं तर्ज्गमानािं सम्प्रेक्ष्य, राक्षसेिेण जानकीम्। दे र्न्ध गकन्यािा, व षेदुव गक ृ तेक्षणाः।।5.22.10।।
13.
13 ओष्ठप्रकारैरपरा, क्त्रनेत्रैिर्ापराः। सीतामाश्वासयामासु- स्तवजगतािं
तेन रक्षसा।।5.22.11।। तावभराश्वावसता सीता, रा णिं राक्षसावधपम्। उवाचात्मवहतिं ाक्यिं, ृत्तशौ्ीयगर्व गतम्।।5.22.12।। नूनिं न ते जनः कवि-दस्वि वनःश्रेयसे स्वस्र्त:। निवारयनर् यो न त्वािं,कमगणोऽिावद्वर्वहगतात्।।5.22.13।। मािं वह धमागत्मनः पत्नीिं, शचीवम शचीपतेः। त्वदन्यस्विषु लोक े षु, प्रार्गयेन्मनसावप कः।।5.22.14।। राक्षसाधम रामस्य, भायागमवमततेजसः। उक्त ािनस यत्पापिं, क्व र्तिस्य मोक्ष्यसे।।5.22.15।।
14.
14 यर्ा दृप्ति मातङ्गः,
शशि सद् दृशो युवध। तर्ा मातङ्ग द्राम- स्त्विं नीच: शश त् िृतः।।5.22.16।। स त्ववमक्ष्वाक ु नार्िं ै, वक्षपवन्नह न लज्जसे। चक्षुषोव गषयिं तस्य, न ता दुपगच्छनस।।5.22.17।। इमे ते नयने ि ू रे, व रूपे क ृ ष्णवपङ्गले। वक्षतौ न पवतते किा- न्मामनायग वनरीवक्षतः।।5.22.18।। तस्य धमागत्मनः पत्नीिं, स्नुषािं दशरर्स्य च। कर्िं व्याहरतो मािं ते, न वजह्वा व्यविीयतर्े।।5.22.19।। असन्देशात्तु रामस्य, तपसिानुपालनात्। न त्वािं क ु वमग दशग्री , भि भमागहग तेजसा।।5.22.20।।
15.
15 नापहतुगमहिं शक्या, त्वया
रामस्य धीमतः। व वधि धार्ागय, व वहतो नात्र सिंशयः।।5.22.21।। शूरेण धनदर्भ्ात्रा, बलैः समुवदतेन च। अपोह्य रामिं किास्वि, दारचौयं त्वया क ृ तम्।।5.22.22।। सीताया चनिं श्रुत्वा, रा णो राक्षसावधपः। व ृत्य नयने ि ू रे, जानकीमन्ववैक्षर्।।5.22.23।। नीलजीमूतसङ्काशो, महाभुजवशरोधरः। वसिंहसत्त्वर्वतः श्रीमा-न्दीप्त वजह्वाग्रलोचनः।।5.22.24।। चलाग्रमक ु टप्रािंशु-वित्रमाल्यानुलेपनः। रक्तमाल्याम्बरधर, तत्सङ्गदव भूषणः।।5.22.25।।
16.
16 श्रोवणसूत्रेण महता, मेचक े
न सुसिं ृतः। अमृतोत्पादनिेन, भुजर्ेने मन्दरः।।5.22.26।। ताभ्यािं स पररपूणागभ्यािं, भुजाभ्यािं राक्षसेश्वरः। िुिुिेऽचलसङ्काशः, शृङ्गाभ्यावम मन्दरः।।5.22.27।। तरुणावदत्य णागभ्यािं, क ु ्लाभ्यािं व भूवषतः। रक्तपल्ल पुष्पाभ्या-मशोकाभ्यावम ाचलः।।5.22.28।। स कल्प ृक्षप्रवतमो, सन्त इ मूवतगमान्। श्मशानचैत्यप्रवतमो, भूवषतोऽवप भयङ्करः।।5.22.29।। अ ेक्षमाणो ैदेहीिं, कोपसिंरक्तलोचनः। उवाच रा णः सीतािं ,भुजङ्ग इ वनःश्वसन्।।5.22.30।।
17.
17 अनयेनावभसम्पन्न-मर्गहीनमनुव्रते। िाियाम्यहमद्य त्वािं, सूयगः
सन्ध्यावम ौजसा।।5.22.31।। इत्युक्त्वा मैवर्लीिं राजा, रा णः शत्रुरा णः। सन्तन्ददेि ततः स ाग, राक्षसीघोरदशगनाः।।5.22.32।। एकाक्षीमेककणां च, कणगप्रा रणािं तर्ा। र्ोकणीं हस्विकणीं च, लम्बकणीमकवणगकाम्।।5.22.33।। हस्विपाद्यश्वपाद्यौ च, र्ोपादीिं पादचूवलकाम्। एकाक्षीमेकपादीिं च, पृर्ुपादीमपावदकाम्।।5.22.34।। अवतमात्रवशरोग्री ा- मवतमात्रक ु चोदरीम्। अवतमात्रास्यनेत्रािं च, दीघगवजह्वामवजवह्वकाम्।।5.22.35।।
18.
18 अनावसकािं वसिंहमुखीिं, र्ोमुखीिं
सूकरीमुखीम्। यर्ा मद्वशर्ा सीता, वक्षप्रिं िवनर् जानकी।।5.22.36।। तर्ा क ु रुत राक्षस्यः, स ागः वक्षप्रिं समेत्य च। प्रवतलोमानुलोमैि, सामदानावदभेदनैः।।5.22.37।। आवर्तयर् ैदेहीिं, द्स्योद्यमनेन च। इवत प्रवतसमावदश्य, राक्षसेिः पुनः पुनः।।5.22.38।। काममन्युपरीतात्मा, जानकीिं पयतर्र्तयर््। उपर्म्य ततः शीघ्रिं, राक्षसी धान्यमावलनी।।5.22.39।। पररष्वर्ज् दशग्री - वमदिं चनमब्रवीर््। मया िीड महाराज, सीतया वक िं त ानया।।5.22.40।।
19.
19 व णगया क ृ
पणया, मानुष्या राक्षसेश्वर। नूनमस्या महाराज, न वदव्यान् भोर्सत्तमान्।।5.22.41।। व दधात्यमरश्रेष्ठ- ि बाहुबलावजगतान्। अकामािं कामयानस्य, शरीरमुपर्प्यर्े।।5.22.42।। इच्छन्तीिं कामयानस्य, प्रीवतितवनर् शोभना। ए मुक्तिु राक्षस्या, समुस्विप्तितो बली।।5.22.43।। प्रहसन्मेघसङ्काशो, राक्षसः स न्यवर्तर्। प्रस्वस्र्तः स दशग्री ः, कम्पयवन्न मेवदनीम्।।5.22.44।। ज्वलद्भास्कर णागभिं, प्रनववेि वन ेशनम्। दे र्न्ध गकन्याि, नार्कन्याि स गतः।।5.22.45।।
20.
20 परर ायग दशग्री
िं, नवनविुस्तं र्ृहोत्तमम्। स मैवर्लीिं धमगपराम स्वस्र्तािं, प्रपेपमानािं पररभर्त्स्ग रा णः। व हाय सीतािं मदनेन मोवहतः, स्वमे ेश्म प्रनववेि भास्वरम्।।5.22.46।। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े द्वाव िंशस्सर्गः।
21.
21 त्रयोनवंिस्सगतः The demonesses attempt
to convince Sita
22.
22 इत्युक्त्वा मैवर्लीिं राजा,
रा णः शत्रुरा णः। सस्वन्दश्य च ततः स ाग, राक्षसीनितर्तगाम ह।।5.23.1।। वनष्क्रान्ते राक्षसेिे तु, पुनरन्तःपुरिं र्ते। राक्षस्यो भीमरूपािाः, सीतािं समनिदुद्रुवुः।।5.23.2।। ततः सीतामुपार्म्य, राक्षस्यः िोधमूवछग ताः। परिं परुषया ाचा, ैदेहीवमदमब्रुवि्।।5.23.3।। पौलस्त्यस्य ररष्ठस्य, रा णस्य महात्मनः। दशग्री स्य भायाग त्विं, सीते न बहुमन्यसे।।5.23.4।। ततस्त्वेकजटा नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। आमन्त््र िोधाताम्राक्षी, सीतािं करतलोदरीम्।।5.23.5।।
23.
23 प्रजापतीनािं षण्ािं तु,
चतुर्ोSयः प्रजापवतः। मानसो ब्रह्मणः पुत्रः, पुलस्त्य इवत व श्रुतः।।5.23.6।। पुलस्त्यस्य तु तेजस्वी, महवषगमागनसः सुतः। नाम्ना स व श्र ा नाम, प्रजापवतसमप्रभः।।5.23.7।। तस्य पुत्रो व शालावक्ष, रा णः शत्रुरा णः। तस्य त्विं राक्षसेिस्य, भायाग भव तुमर्तनस।।5.23.8।। मयोक्तिं चारुस ागवङ्गः, ाक्यिं वक िं नािुमन्यसे। ततो हररजटा नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््।।5.23.9।। व ृत्य नयने कोपा- न्माजागरसदृशेक्षणा। येन दे ाियस्वििंश-द्दे राजि वनवजगताः।।5.23.10।।
24.
24 तस्य त्विं राक्षसेिस्य,
भायाग भव तुमर्तनस। ीयोस्वत्सक्तस्य शूरस्य, सङ् ग्रामेषु वन वतगनः।। बवलनो ीयगयुक्तस्य,भायागत्विं वक िं न लप्स्स्यसे।। 5.23.11।। वप्रयािं बहुमतािं भायां, त्यक्त्वा राजा महाबलः।। स ागसािं च महाभार्ािं, त्वामुपैष्यनर् रा णः।5.23.12।। समृििं िीसहस्रेण, नानारत्नोपशोवभतम्।। अन्तःपुरिं समुत्सृर्ज्, त्वामुपैष्यनर् रा णः।| 5.23.13।। अन्या तु व कटा नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। असक ृ द् वभम ीयेण, नार्र्न्ध गदान ाः। वनवजगताः समरे येन, स ते पाश्वगमुपार्तः।। ।5.23.14।।
25.
25 तस्य स गसमृिस्य,
रा णस्य महात्मनः। वकमद्य राक्षसेिस्य, भायागत्विं िेच्छसेऽधमे।।5.23.15।। ततिु दुमुगखी नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। यस्य सूयो न र्पनर्, भीतो यस्य च मारुतः।। न ावत िायतापाङ्ग े ,वक िं त्विं तस्य न नर्ष्ठनस।5.23.16।। पुष्प ृवष्टिं च तर ो, मुमुचुयतस्य ै भयात्।। शैलाि सुर्भ्ु पानीयिं, जलदाि यदेच्छनर्।5.23.17।। तस्य नैरृतराजस्य, राजराजस्य भावमवन । वक िं त्विं न क ु रुषे बुस्वििं, भायागर्े रा णस्य वह।5.23.18।।
26.
26 साधु ते तत्त्वतो
देव , कवर्तिं साधु भावमवन । र्ृहाण सुस्विते ाक्य-मन्यर्ा न िनवष्यनस ।।5.23.19।। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े त्रयोव िंशस्सर्गः।
27.
27 चर्ुनविंिस्सगतः The ogresses chide
Sita who resolutely condemned Ravana.
28.
28 ततः सीतामुपार्म्य, राक्षस्यो
व क ृ ताननाः। परुषिं परुषा नायग, ऊचुस्तां ाक्यमवप्रयम्।।5.24.1।। वक िं त्वमन्तःपुरे सीते, स गभूतमनोहरे। महाहगशयनोपेते, न ासमिुमन्यसे।।5.24.2।। मानुषी मानुषस्यै , भायागत्विं बहुमन्यसे। प्रत्याहर मनो रामा-न्न त्विं जातु िनवष्यनस।।5.24.3।। त्रैलोक्य सुभोक्तारिं, रा णिं राक्षसेश्वरम्। भतागरमुपसङ्गम्य, नवर्रस्व यर्ासुखम्।।5.24.4।। मानुषी मानुषिं तिं तु, रामनमच्छनस शोभने। रार्ज्ाद् र्भ््रष्टमवसिार्ं,व क्लबिं त्वमनिन्तन्दर्े।।5.24.5।।
29.
29 राक्षसीनािं चः श्रुत्वा,
सीता पद्मवनभेक्षणा। नेत्राभ्यामश्रुपूणागभ्या-वमदिं चनमब्रवीर््।।5.24.6।। यवददिं लोकव वद्वष्ट-मुदाहरर् सङ्गताः। नैतन्मनवस ाक्यिं मे, वकस्विषिं प्रनर्िानर् ः।।5.24.7।। न मानुषी राक्षसस्य, भायाग भव तुमर्तनर्। कामिं खादत मािं स ाग, न कररष्यानम ो चः।।5.24.8।। दीनो ा रार्ज्हीनो ा, यो मे भताग स मे र्ुरुः। तिं वनत्यमनुरक्तान्ति, यर्ा सूयं सु चगला।।5.24.9।। यर्ा शची महाभार्ा, शि िं समुपनर्ष्ठनर्। अरुन्धती वसष्ठिं च, रोवहणी शवशनिं यर्ा।।5.24.10।।
30.
30 लोपामुद्रा यर्ार्स्त्यिं, सुकन्या
च्य निं यर्ा। साव त्री सत्य न्तिं च, कवपलिं श्रीमती यर्ा।।5.24.11।। सौदासिं मदयन्ती , क े वशनी सर्रिं यर्ा। नैषधिं दमयन्ती , भैमी पवतमनुव्रता।।5.24.12।। तर्ाऽहवमक्ष्वाक ु रिं, रामिं पवतमनुव्रता। सीताया चनिं श्रुत्वा, राक्षस्यः िोधमूवछग ताः।।5.24.13।। िर्त्तयन्ति ि परुषै- ागक्यै रा णचोवदताः। अ लीनः स वन ागक्यो, हनूमान् वशिंशुपाद्रुमे।।5.24.14।। यसीतािं सन्तजगयन्तीिा, राक्षसीरशृणोर्् कवपः। तामवभिम्य सङ् क ृ िा, ेपमानािं समन्ततः।।5.24.15।।
31.
31 भृशिं सिंवलवलहुदीप्तान्, प्रलम्बान्
दशनच्छदान्। ऊचुि परमि ु िाः, प्रर्ृह्याशु परश्वधान्।।5.24.16।। नेयमर्तनर् भतागरिं, रा णिं राक्षसावधपम्। सा भर्त्स्गमाना भीमाभी, राक्षसीवभ गरानना।।5.24.17।। सबाष्पमप सपगन्ती, वशिंशुपािं तामुपार्मत्। ततिािं वशिंशुपािं सीता, राक्षसीवभः समा ृता।।5.24.18।। अवभर्म्य व शालाक्षी, तस्र्ौ शोकपररप्लुता। तािं क ृ शािं दीन दनािं, मवलनाम्बरधाररणीम्।।5.24.19।। भत्सगयाञ्चविरे सीतािं ,राक्षस्यिािं समन्ततः। ततिािं व नता नाम, राक्षसी भीमदशगना।।5.24.20।।
32.
32 अब्र ीत्क ु वपताकारा,
कराला वनणगतोदरी। सीते पयागप्तमेता द् , भतुगः स्नेहो वनदवशगतः।।5.24.21।। स ागत्रावतक ृ तिं भद्रे, व्यसनायोपकल्पते पररतुष्टान्ति भद्रिं ते, मानुषिे क ृ तो व वधः।।5.24.22।। ममावप तु चः पथ्यिं, ब्रु न्त्ाः क ु रु मैवर्वल। रा णिं भज भतागरिं, भतागरिं स गरक्षसाम्।।5.24.23।। व िान्तिं रूप न्तिं च, सुरेशवम ास म्। दवक्षणिं त्यार्शीलिं च, स गस्य वप्रयदशगनम्।।5.24.24।। मानुषिं क ृ पणिं रामिं, त्यक्त्वा रा णमाश्रय। वदव्याङ्गरार्ा ैदेवह, वदव्याभरणभूवषता।।5.24.25।।
33.
33 अद्यप्रभृवत स ेषािं,
लोकानामीश्वरी भ । अग्ेः स्वाहा यर्ा दे ी, शची ेिस्य शोभने।।5.24.26।। वक िं ते रामेण ैदेवह, क ृ पणेन र्तायुषा। एतदुक्तिं च मे ाक्यिं, यवद त्विं न कररष्यनस।।5.24.27।। अस्विन्मुहूते स ागस्त्वािं, िक्षनयष्यामर्े यम्। अन्या तु व कटा नाम, लम्बमानपयोधरा।।5.24.28।। अब्रवीत्क ु वपता सीतािं, मुवष्टमुद्यम्य र्जगती। बहून्यवप्रयरूपावण, चनावन सुदुमगते।।5.24.29।। अनुिोशान्मृदुत्वाच्च, सोढावन त मैवर्वल। न च नः क ु रुषे ाक्यिं, वहतिं कालपुरस्क ृ तम्।।5.24.30।।
34.
34 आनीतावस समुद्रस्य, पारमन्यैदुगरासदम्। रा
णान्तःपुरिं घोरिं, प्रव ष्टा चानस मैवर्वल।।5.24.31।। रा णस्य र्ृहे रुिा-मिावभिु सुरवक्षताम्। न त्वािं शक्तः पररत्रातु-मवप साक्षात्पुरन्दरः।।5.24.32।। क ु रुष्व वहत ावदन्या, चनिं मम मैवर्वल। अलमश्रुप्रपातेन, त्यज शोकमनर्गकम्।।5.24.33।। भज प्रीवतिं च हषं च, त्यजैतािं वनत्यदैन्यताम्। सीते राक्षसराजेन, सह िीड यर्ासुखम्।।5.24.34।। र्ािानस वह यर्ा भीरु, िीणािं यौ नमध्रु म्। या न्न ते व्यवतिामे-त्ता त्सुखम ाप्नुवह।।5.24.35।।
35.
35 उद्यानावन च रम्यावण,
प गतोप नावन च। सह राक्षसराजेन, चर त्विं मवदरेक्षणे।।5.24.36।। िी सहस्रावण ते सप्त, शे स्थास्यन्ति सुन्दरर। रा णिं िर् भतागरिं, भतागरिं स गरक्षसाम्।।5.24.37।। उत्पाय ा ते हृदयिं, िक्षनयष्यानम मैवर्वल। यवद मे व्याहृतिं ाक्यिं, न यर्ा त्कररष्यनस।।5.24.38।। तति्ोदरी नाम, राक्षसी िोधमूवछग ता। र्भ्ामयन्ती महच्छ ू ल-वमदिं चनमब्रवीर््।।5.24.39।। इमािं हररणलोलाक्षीिं, त्रासोत्कस्वम्पपयोधराम्। रा णेन हृतािं दृष्ट ा, दौहृदो मे महानभूत्।।5.24.40।।
36.
36 यक ृ त्प्लीहमर्ोत्पीडिं, हृदयिं
च सबन्धनम्। आन्त्राण्यवप तर्ा शीषं, खादेयवमवत मे मवतः।।5.24.41।। ततिु प्रघसा नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। कण्ठमस्या नृशिंसायाः, पीडयाम वकमास्यते।।5.24.42।। वन ेद्यतािं ततो राज्ञे, मानुषी सा मृतेवत ह। नात्र किन सिंदेहः, खादर्ेनर् स वक्ष्यनर्।।5.24.43।। ततस्त्वजामुखी नाम, राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। व शस्येमािं ततः स ागः,समान् क ु रुत वप्कान्।।5.24.44।। व भजाम ततः स ाग, व ादो मे न रोचर्े। पेयमानीयतािं वक्षप्रिं, लेह्यमुच्चा चिं बहु।।5.24.45।।
37.
37 ततः शूपगणखा नाम,
राक्षसी ाक्यमब्रवीर््। अजामुख्या यदुक्तिं वह, तदे मम रोचर्े।।5.24.46।। सुरा चानीयतािं वक्षप्रिं, स गशोकव नावशनी। मानुषिं मािंसमास्वाद्य, नृत्यामोऽर् वनक ु स्वम्भलाम्।।5.24.47।। ए िं सिंभर्त्स्गमाना सा, सीता सुरसुतोपमा। राक्षसीवभः सुघोरावभ- दैयगमुत्सृर्ज् रोनदनर्।।5.24.48।। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े चतुव ंशस्सर्गः।
38.
38 पञ्चनवंिस्सगतः Sita wails over
her misery.
39.
39 अर् तासािं दन्तीनािं,
परुषिं दारुणिं बहु। राक्षसीनामासौम्यानािं, रुरोद जनकात्मजा।।5.25.1।। ए मुक्ता तु ैदेही, राक्षसीवभमगनस्वस्वनी। उवाच परमत्रिा, भाष्पग्द्गदया वर्रा।।5.25.2।। न मानुषी राक्षसस्य, भायाग भव तुमर्तनर्। कामिं खादत मािं स ाग, न कररष्यानम ो चः।।5.25.3।। सा राक्षसीमध्यर्ता, सीता सुरसुतोपमा। न शमग लेिे शोकाताग, रा णेन च भस्वत्सगता।।5.25.4।। वेपर्े िावधक िं सीता, व शन्ती ाङ्गमात्मनः। ने यूर्पररर्भ्ष्टा, मृर्ी कोक ै रर ावदगता।।5.25.5।।
40.
40 सा त्वशोकस्य व
पुलािं, शाखामालम्ब्य पुस्वष्पताम्। नचियामास शोक े न, भतागरिं भग्मानसा।।5.25.6।। सा स्नापयन्ती व पुलौ, िनौ नेत्रजलस्र ैः। वचन्तयन्ती न शोकस्य, तदान्तमनधगच्छनर्।।5.25.7।। सा ेपमाना पवतता, प्रवार्े कदली यर्ा। राक्षसीनािं भयत्रिा, व णग दिािवर््।।5.25.8।। तस्याः सा दीघगव पुला, ेपन्त्ा सीतया तदा। ददृिे कस्वम्पनी ेणी, व्याली पररसपगती।।5.25.9।। सा वनःश्वसन्ती शोकाताग, कोपोपहतचेतना। आताग व्यसृजदश्रूवण, मैवर्ली नवललाप च।।5.25.10।।
41.
41 हा रामेवत च
दुःखाताग, हा पुनलगक्ष्मणेवत च। हा श्वश्रु मम कौसल्ये, हा सुवमत्रेवत भावमनी।।5.25.11।। लोकप्र ादः सत्योऽयिं, पस्व्तैः समुदाहृतः। अकाले दुलगभो मृत्युः, स्विया ा पुरुषस्य ा।।5.25.12।। यदहमे िं ि ू राभी, राक्षसीवभररहावदगता। र्ीवानम हीना रामेण, मुहूतगमवप दुःस्वखता।।5.25.13।। एषाल्पपुण्या क ृ पणा, नविनिष्याम्यनार् त्। समुद्रमध्ये नौः पूणाग, ायु ेर्ैरर ाहता।।5.25.14।। भतागरिं तमपश्यन्ती, राक्षसी शमार्ता। सीदानम खलु शोक े न, क ू लिं तोयहतिं यर्ा।।5.25.15।। तिं पद्मदलपत्राक्षिं, वसिंहव िान्तर्ावमनम्।
42.
42 धन्याः पश्यन्ति मे
नार्िं, क ृ तज्ञिं वप्रय ावदनम्।।5.25.16।। स गर्ा तेन हीनाया, रामेण व वदतात्मना। तीक्ष्णिं व षवम ास्वाद्य, दुलगभिं मम जीव तम्।।5.25.17।। कीदृशिं तु महापापिं, मया जन्मान्तरे क ृ तम्। यनेदिं प्राप्यर्े दुःखिं, मया घोरिं सुदारुणम्।।5.25.18।। जीव तिं त्यक्तुनमच्छानम, शोक े न महता ृता। राक्षसीवभि रक्षन्त्ा, रामो नासाद्यते मया।।5.25.19।। वधर्िु खलु मानुष्यिं, वधर्िु पर श्यताम्। न शक्यिं यत्पररत्यक्तु-मात्मच्छन्देन जीव तम्।।5.25.20। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े पञ्चव िंशस्सर्गः।
43.
43 िड्नवंिस्सगतः Sita decides to
end her sad life.
44.
44 प्रसक्ताश्रुमुखीत्य िं, ब्रु
न्ती जनकात्मजा। आधोर्तमुखी बाला, व लप्तुमुपचक्रमे।।5.26.1।। उन्मत्ते प्रमत्ते , र्भ्ान्तवचत्ते शोचती। उपा ृत्ता वकशोरी , व ेष्टन्ती महीतले।।5.26.2।। राघ स्य प्रमत्तस्य, रक्षसा कामरूवपणा। रा णेन प्रमथ्याह-मानीता िोशती बलात्।।5.26.3।। राक्षसी शमापन्ना, भर्त्स्गमाना सुदारुणम्। वचन्तयन्ती सुदुःखाताग, नाहिं जीव तुमुर्त्ुर्े।।5.26.4।। न वह मे जीव तेनार्ो, नै ार्ेनग च भूषणैः। सन्त्ा राक्षसीमध्ये, व ना रामिं महारर्म्।।5.26.5।।
45.
45 अश्मसारवमदिं नून-मर् ाप्यजरामरम्। हृदयिं
मम येनेदिं, न दुःखेिाविीयतर्े।।5.26.6।। वधङ्मामनायागमसतीिं, याहिं तेना व ना क ृ ता। मुहूतगमवप रक्षानम, जीव तिं पापजीव ता।।5.26.7।। का च मे जीव ते श्रिा, सुखे ा तिं वप्रयिं व ना। भतागरिं सार्रान्ताया, सुधायाः वप्रयिं दम्।।5.26.8।। वभद्यतािं भक्ष्यतािं ावप, शरीरिं नवसृर्ाम्यहम्। न चाप्यहिं वचरिं दुःखिं, सहेयिं वप्रय वजगता।।5.26.9।। चरणेनावप सव्येन, न स्पृशेयिं वनशाचरम्। रा णिं वक िं पुनरहिं, काममेयिं व र्वहगतम्।।5.26.10।।
46.
46 प्रत्याख्यातिं न र्ािानर्,
नात्मानिं नात्मनः क ु लम्। यो नृशिंसस्वभा ेन, मािं प्रार्गवयतुनमच्छनर्।।5.26.11।। वछन्ना वभन्ना व भक्ता ा, दीप्ते ाग्ौ प्रदीवपता। रा णिं नोपवतष्ठेयिं, वक िं प्रलापेन विरम्।।5.26.12।। ख्यातः प्राज्ञः क ृ तज्ञि, सानुिोशि राघ ः। सद् ृत्तो वनरनुिोश-श्शङ्क े मद्भाग्यसङ्क्षयात्।।5.26.13। राक्षसानािं सहस्रावण, जनस्र्ाने चतुदगश। येनैक े न वनरिावन, स मािं वक िं िानिपद्यर्े।।5.26.14।। वनरुिा रा णेनाह-मल्प ीयेण रक्षसा। समर्गः खलु मे भताग, रा णिं हन्तुमाह े।।5.26.15।।
47.
47 व राधो द्कारण्ये,
येन राक्षसपुङ्ग ः। रणे रामेण वनहत-स्स मािं वक िं िानिपद्यर्े।।5.26.16।। कामिं मध्ये समुद्रस्य, लङ्क े यिं दुष्प्रधषगणा। न तु राघ बाणानािं, र्वतरोधो िनवष्यनर् ।।5.26.17।। वकन्नु तत्कारणिं येन, रामो दृढपरािमः। रक्षसापहृतािं भायाग-वमष्टािं िाभ्यवपद्यर्े।।5.26.18।। इहस्र्ािं मािं न जानीते, शङ्क े लक्ष्मणपू गजः। जानन्नवप वह तेजस्वी, धषगणिं मितनयष्यनर्।।5.26.19।। हृतेवत योऽवधर्त्वा मािं, राघ ाय वन ेदयेत्। र्ृध्रराजोऽवप स रणे, रा णेन वनपावततः।।5.26.20।।
48.
48 क ृ तिं कमग
महत्तेन, मािं तर्ाऽभ्यवपद्यर्ा। वतष्ठता रा णद्वन्त्द्वे, ृिेनावप जटायुषा।।5.26.21।। यवद मावमह जानीया-द्वतगमानािं स राघ ः। अद्य बाणैरवभि ु िः, क ु यातल्लोकमराक्षसम्।।5.26.22।। व धमेच्च पुरीिं लङ्कािं, िोियेच्च महोदवधम्। रा णस्य च नीचस्य, कीवतं नाम च िाियेर््।।5.26.23।। ततो वनहतनार्ानािं, राक्षसीनािं र्ृहे र्ृहे। यर्ाहमे िं रुदती, तर्ा भूयो न सिंशयः।।5.26.24।। अस्विष्य रक्षसािं लङ्कािं, क ु यातद्रामस्सलक्ष्मणः। न वह ताभ्यािं ररपुदृगष्टो, मुहूतगमवप र्ीवनर्।।5.26.25।।
49.
49 वचताधूमाक ु लपर्ा, र्ृध्रम्लसङ ्
क ु ला। अवचरेण तु लङ्क े यिं, श्मशानसदृशी िवेर््।।5.26.26।। अवचरेणै कालेन, प्राप्स्स्याम्ये मनोरर्म्। दुष्प्रस्र्ानोऽयामाख्यावत, स ेषािं ो व पयगयम्।।5.26.27।। यादृशानीह दृश्यिे, लङ्कायामशुभावन ै। अवचरेणै कालेन, िनवष्यनर् हतप्रभा।।5.26.28।। नूनिं लङ्का हते पापे, रा णे राक्षसाधमे। शोषिं यास्यनर् दुधगषाग, प्रमदा व ध ा यर्ा।।5.26.29।। पुण्योत्स समुिा च, नष्टभत्री सराक्षसी। िनवष्यनर् पुरी लङ्का, नष्टभत्री यर्ाङ्गना।।5.26.30।।
50.
50 नूनिं राक्षसकन्यानािं, रुदन्तीनािं
र्ृहे र्ृहे। श्रोष्यानम नवचरादे , दुःखातागनावमह र्ध्ववनम्।।5.26.31।। सान्थकारा हतद्योता, हतराक्षसपुङ्ग ा। िनवष्यनर् पुरी लङ्का, वनदगग्धा रामसायक ै ः।।5.26.32।। यवद नाम स शूरो मािं, रामो रक्तान्तलोचनः। जानीयाद्वतगमानािं वह, रा णस्य वन ेशने।।5.26.33।। अनेन तु नृशिंसेन, रा णेनाधमेन मे। समयो यिु वनवदगष्ट-िस्य कालोऽयमार्तः।।5.26.34।। स च मे व वहतो मृत्यु-रस्विन् दुष्टे न वर्तर्े। अकायं ये न र्ािन्ति, नैरृताः पापकाररणः।।5.26.35।।
51.
51 अधमागत्तु महोत्पातो, िनवष्यनर्
वह सािंप्रतम्। नैते धमं नवर्ािन्ति, राक्षसाः वपवशताशनाः।।5.26.36।। ध्रु िं मािं प्रातराशार्े, राक्षसः कल्पनयष्यनर्। साहिं कर्िं कररष्यानम, तिं व ना वप्रयदशगनम्।।5.26.37।। रामिं रक्तान्तनयन-मपश्यन्ती सुदुःस्वखता। यवद कवित् प्रदाता मे, व षस्याद्य िवेनदह।।5.27.38।। वक्षप्रिं ै स्वतिं दे िं, पश्येयिं पवतना व ना। नाजानाज्जी तीिं राम-स्स मािं लक्ष्मणपू गजः।।5.26.39।। जानन्तौ तौ न क ु यागतािं, नोर्य ां वह मम मार्गणम्। नूनिं ममै शोक े न, स ीरो लक्ष्मणाग्रजः।।5.26.40।।
52.
52 दे लोकवमतो यात-स्त्यक्त्वा
देहिं महीतले। धन्या दे ास्सर्न्ध ागः, वसिाि परमषगयः।।5.26.41।। मम पश्यन्ति ये नार्िं, रामिं राजी लोचनम्। अर् ा न वह तस्यार्ो, धमगकामस्य धीमतः।।5.26.42।। मया रामस्य राजषे-भागयगया परमात्मनः। दृश्यमाने िवेत्प्रीवत-स्सौहृदिं* नास्त्यपश्यतः।।5.26.43।। िाियन्ति क ृ तघ्नािु, न रामो िािनयष्यनर्। वक िं नु मे न र्ुणाः क े वच-स्वत्क िं ा भाग्यक्षयो मम।।44।। याहिं सीदानम रामेण, हीना मुख्येन भावमनी। श्रेयो मे जीव तान्मतुं, व हीनाया महात्मनः।।5.26.45।।
53.
53 रामादस्वक्लष्टचाररत्रा-च्छ ू राच्छत्रुवनबहगणात्। अर् ा
न्यिशत्रौ तौ, ने मूलफलावशनौ।।5.26.46।। र्भ्ातरौ वह नरश्रेष्ठौ, सिं ृत्तौ नर्ोचरौ। अर् ा राक्षसेिेण, रा णेन दुरात्मना।।5.26.47।। छद्मना घावततौ शूरौ, र्भ्ातरौ रामलक्ष्मणौ। साऽहमे ङ्गते काले, मतुगनमच्छानम स गर्ा।।5.26.48।। न च मे व वहतो मृत्यु-रस्विन् दुःखेऽवप वर्तर्े। धन्याः खलु महात्मानो, मुनयस्त्यक्तवकस्विषाः।।49।।
54.
54 वजतात्मनो महाभार्ा, येषािं
न िः वप्रयावप्रये। वप्रयान्न सिंभ ेद् दुःख- मवप्रयादवधक िं भयम्।।5.26.50।। ताभ्यािं वह ये नवयुज्यिे, नमिेषािं महात्मनाम्। साहिं त्यक्ता वप्रयाहेण, रामेण व वदतात्मना। प्राणािंस्त्यक्ष्यानम पापस्य, रा णस्य र्ता शम्।।5.26.51।। इत्याषे श्रीमद्रामायणे ाल्मीकीये आवदकाव्ये सुन्दरका्े षवड िंश स्सर्गः। सप्तनवंिस्सगतः इत्युक्तास्सीतया घोरिं, राक्षस्यः िोधमूवछग ताः। काविज्जग्मुिदाख्यातुिं, रा णस्य तरस्वस्वनः।।5.27.1।। मङ्गलाचरणम्
Notes de l'éditeur
Chnaged one sloak from iitk site
ततस्तु प्रघसा नाम राक्षसी क्रोधमूर्छिता।।5.23.11।। भर्त्सयन्ती तदा घोरमिदं वचनमब्रवीत्। Iitk patam असकृद्देवता युद्धे
Télécharger maintenant