Contenu connexe
Similaire à บทความ สภาพปัญหาวิกฤตการณ์ การศึกษาไทย (20)
บทความ สภาพปัญหาวิกฤตการณ์ การศึกษาไทย
- 1. บทความทางการศึกษา เพื่อการเผยแผภายในสถานศึกษา
เรื่อง : สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย เปนอยางไร?
โดย
พระมหาณรงค พรอมบัวปา
ครู / เลขานุการเจาคณะอําเภอสุวรรณภูมิ
กลุมสาระการเรียนรูภาษาตางประเทศ ( อังกฤษ )
นธ.เอก, ปธ.3 , พธบ. ภาษาอังกฤษ เกียรตินิยมอันดับ 1
ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต สาขา การบริหารการศึกษา
………………………………
โรงเรียนการกุศลวัดบานยางเครือ เลขที่ 109 หมู 2 บานยางเครือ
ตําบลเมืองทุง อําเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดรอยเอ็ด
สังกัด สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา รอยเอ็ด เขต 2
- 2. สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย โดย พระมหาณรงค พรอมบัวปา รร.การกุศลวัดบานยางเครือ จ. รอยเอ็ด 2
คํานํา
จาก “ สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย ” ในปจจุบัน หวังวาบุคลากรทางการศึกษาที่
ไดอาน คงทําใหเกิดแรงบันดาลใจ ตระหนักในภาระหนาที่ของความเปนครู เพิ่มขึ้นเหมือนดังอาตมภาพ
ขออนุโมทนาขอบคุณ พระคุณของบิดา มารดา ครู อุปชฌาย บูรพาจารย ทุกทาน ที่ไดขัด
เกลา เพาะบมอุปนิสัย พรอมทั้งไดปลูกฝงตอกย้ํา ในภาระหนาที่ของความเปนครู ไดอยางเกิดสํานึกแกอาตม
ภาพไดดีเปนอยางยิ่ง
พระมหาณรงค พรอมบัวปา
กันยายน 2554
- 3. สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย โดย พระมหาณรงค พรอมบัวปา รร.การกุศลวัดบานยางเครือ จ. รอยเอ็ด 3
สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย เปนอยางไร ?
วิกฤตการศึกษาไทยที่ตองเรงแก คือหนึ่ง การจัดการศึกษา 15 ป ฟรีจริงหรือไม สอง คุณภาพ
การศึกษาไทยตกต่ํา สาม ขาดแคลนครูทั้งดานคุณภาพและปริมาณ
จากวิกฤตดังกลาวสงผลตอสังคมไทย โดยอาจจะกลาวไดวา
1. สังคมไทยไมเปนสังคมแหงการเรียนรู ขาดการใฝรูและความสามารถในการเรียนรูดวยตนเอง
2. สังคมไทยขาดศักยภาพทางการศึกษา ประชาชนยังมีโอกาสในการศึกษาไมเทาเทียมกัน ทําให
ดอยความเจริญทางดานเทคโนโลยีความคิดสรางสรรคและการประดิษฐคิดคน ตาง ๆ
3. สังคมไทยมีคุณธรรมและจริยธรรมเสื่อมลง เพราะไมมีการสอนใหรูจักประเมินคุณคาและ
ประยุกตวัฒนธรรมหรือคานิยมมา ใชใหเหมาะสม สังคมจึงมีลักษณะของวัตถุนิยม วัดคุณคาคนจากชื่อเสียง
ทรัพยสิน และอํานาจ
4. สังคมไทยไมเปนสังคมแหงการเรียนรู ขาดการใฝรูและความสามารถในการเรียนรูดวยตนเอง
5. สังคมไทยขาดศักยภาพทางการศึกษา ประชาชนยังมีโอกาสในการศึกษาไมเทาเทียมกัน ทําให
ดอยความเจริญทางดานเทคโนโลยีความคิดสรางสรรคและการประดิษฐคิดคน ตาง ๆ
6. สังคมไทยมีคุณธรรมและจริยธรรมเสื่อมลง เพราะไมมีการสอนใหรูจักประเมินคุณคาและ
ประยุกตวัฒนธรรมหรือคานิยมมา ใชใหเหมาะสม สังคมจึงมีลักษณะของวัตถุนิยม วัดคุณคาคนจากชื่อเสียง
ทรัพยสิน และอํานาจ
ซึ่งระบบการศึกษาไทยในปจจุบันสิ่งพบเห็นวนเวียนอยูในโรงเรียนตางๆ คือ
สภาพปญหา : การสอนเนนที่การสอนหนังสือมากกวาสอนคนกระบวนการเรียนการสอน
: ยึดวิชาเปนตัวตั้งมากกวายึดผูเรียนเปนตัวตั้ง
: ปอนขอมูลใหทองจํา พฤติกรรมการสอนจําเจ และเปนพฤติกรรมถายทอดเปน
สวนใหญ
: การฝกปฏิบัติ ฝกคิด การอบรมบมนิสัยดานคุณธรรมจริยธรรมมีนอยกวาการ
ทองบนเนื้อหา
ครู : มักเปนผูมีอํานาจในชั้นเรียน มุงสอนแตเนื้อหาวิชา สถานศึกษาจึง
กลายเปน “โรงสอน”มากกวา“โรงเรียน” ผูเรียน: ขาดคุณลักษณะชางสงสัย ใฝรู ขาดความคิดสรางสรรค
ใชชีวิตอารมณตามความรูสึกชอบละเมิดกฎระเบียบ ขาดความซื่อสัตยในการเรียนการทํางาน ไมเห็น
ความสําคัญของการเรียนรูตลอดชีวิต
จากสภาพปญหาดังกลาวทําให
มองเห็นถึง ระบบการศึกษาไทยขาดการปลูกฝง
ในแทบจะทุกๆ ดาน ในขณะเดียวกันครูผูสอน
บางทานกับมีคานิยมในการปลูกฝงกันและกัน
เกี่ยวกับ การมุงทําผลงานทางวิชาการทั้งๆ ที่
ผลงานทางวิชาการนั้น เมื่อนํามาใชในเชิงปฏิบัติ
- 4. สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย โดย พระมหาณรงค พรอมบัวปา รร.การกุศลวัดบานยางเครือ จ. รอยเอ็ด 4
ก็รูทั้งรูวาไมสามารถนํามาใชไดอยางตอเนื่อง
ยั่งยืน แตก็สละเวลาอันมีคาตอนักเรียนมาเพื่อ
มุงหวัง รายรับ ( Income) อันเปนผลตอบแทน
อยางเต็มเม็ดเต็มหนวยมากกวา พรอมทั้งหัวโขน
ที่สวมกันอยูในปจจุบัน เพื่อที่จะเชิดหนาชูคอ อยู
ในสังคมเปนความสงางามอันจอมปลอม โดย
ปลอยภาระนักเรียน ใหกันและกัน แลวก็มาโทษ
ที่ระบบการศึกษาวา ไมดีอยางนั้น อยางนี้ ทั้งๆ ที่
ตัวครูเปนผูผลิต และดูแลผลผลิตของตน
โดยประเทศที่พัฒนาแลว และ
ประเทศที่เศรษฐกิจกําลังขยายตัวชี้วา ศักยภาพ
และคุณภาพของคนอันเปนผลมาจากระบบ
การศึกษาที่มีประสิทธิภาพเปน ปจจัยที่สําคัญ
ที่สุด ที่ทําใหประเทศเหลานั้นประสบความสําเร็จ
มากกวาประเทศอื่นๆ ที่ผาน มาประเทศไทยก็
ลงทุนในเรื่องการศึกษาไปไมนอย แตเปนการ
ลงทุนเชิงปริมาณ สั่งการ และเหมาโหล มากกวา
คํานึงถึงรายละเอียด การมีสวนรวม ตลอดจน
บริบทและคุณภาพที่เปนเปาหมายสําคัญ ถือเปน
การจัดการศึกษาอยางคับแคบ คือ แบบแพคัดออก
ที่นาหนักใจกวานั้นคือ เด็กที่ไมเกง ไมรูจะเรียน
อะไร สวนใหญมักจะมาเลือกเรียนครู ทําให
เสนทางของคนเรียนครูในปจจุบันนี้ คือเสนทาง
ของคนที่ไมมีทางไปในเรื่องการศึกษา สงผลไป
ยังอนาคตวาเราใหคนแบบนี้ ซึ่งนอกจากไมเกง
แลว ยังสิ้นหวังและขาดจินตนาการมาสอนเด็ก
นักเรียน เด็กรุนตอไปจะมีคุณภาพไดอยางไร
เพราะคุณภาพการเรียนรูของเด็กจะไมมีวันสูงเกิน
กวาคุณภาพของครู
การ ปฏิรูปการศึกษาที่ผานมา จึง
เปนเพียงการเปลี่ยนรูปแบบการบริหารงาน แต
ไมไดทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงการเรียนการ
สอนใหดีขึ้นและแตกตางจากเดิม ปญหาของการ
ปฏิรูปการศึกษารอบแรกคือ เนนที่การ
เปลี่ยนแปลงโครงสรางของกระทรวงศึกษาธิการ
(ศธ.) และทบวงมหาวิทยาลัย และหากจะมีการ
ปฏิรูปรอบสองที่เนนการปฏิรูปโอกาสและ
คุณภาพการศึกษา คุณธรรม จริยธรรมของ
นักเรียนแลว แตการปฏิรูปที่ขาดการปรับ
กระบวนทัศนใหม อาจไมสัมฤทธิผลเหมือนที่
วางเปาหมายเอาไว โดยเฉพาะเรื่องคุณธรรม
จริยธรรม ซึ่งไมใชเรื่องงายเลย เพราะเราไม
สามารถสรางคุณธรรม จริยธรรมจากการทองจํา
วิชาศีลธรรมได
นอกจากนี้ สังคมไทยยังเปนสังคมที่ให
ความสําคัญกับวัฒนธรรมอํานาจ ซึ่งจะเปน
อุปสรรคตอการปฏิรูปการศึกษาอยางยิ่ง เพราะแต
ละฝายมุงสนใจวาปฏิรูปการศึกษาแลวจะทําให
ใครมีอํานาจ ใครเสียอํานาจ แทนที่จะคํานึงถึง
เปาหมายที่แทจริง ซึ่งก็คือคุณภาพของการศึกษา
ไทย
ขอมูลการศึกษาของ PISA
(Program for International Students Assessment)
พบวาเด็กไทย 74 เปอรเซ็นตอานภาษาไทยไมรู
เรื่อง วิเคราะหความหมายไมถูก และใชภาษาให
เปนประโยชนในการเรียนวิชาอื่นๆ ไมได
ในขณะที่ขอเรียกรองเรื่องการปฏิรูปการศึกษา
แบบสั่งการเชิงนโยบายใหครู พยายามสอนให
นักเรียนใฝรูใฝเรียน รักการอาน คิดวิเคราะหได
จึงเปนเพียงภาพในอุดมคติเทานั้น เพราะไม
คํานึงถึงขอเท็จจริงที่วาในสภาพที่ครูอาจารย
จํานวนมากไมไดใฝรู ไมรักการอาน คิดวิเคราะห
- 5. สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย โดย พระมหาณรงค พรอมบัวปา รร.การกุศลวัดบานยางเครือ จ. รอยเอ็ด 5
สังเคราะหไมเปนแลว ครูอาจารยเหลานั้นจะสอน
ใหเด็กใฝรู มีนิสัยรักการอานไดอยางไร เพราะ
ความจริงแลวเด็กมักจะเปนอยางที่ครูเปน
มากกวาจะเปนอยางที่ครูสอน ดังนั้นครูอาจารยจึง
ถือเปนปจจัยที่สําคัญที่ สุดของการจัดการศึกษา
ใหมีคุณภาพ โดยเฉพาะสําหรับประเทศไทย ซึ่ง
วัฒนธรรมการเรียนรูเนนการฟงบรรยายจาก
อาจารยเปนหลัก มากกวาจะอานศึกษาคนควาดวย
ตนเอง หรือเรียนรูจากแหลงเรียนรูใกลตัวเพื่อการ
เรียนรูที่มีความหมายและสราง แรงบันดาลใจ ทํา
ใหคุณภาพการสอนของครูอาจารยสงผลตอ
คุณภาพการเรียนรูของนักเรียน นักศึกษาเปนอยาง
มาก
การขยายตัวเชิงปริมาณของ
การศึกษาไทยใน รอบทศวรรษที่ผานมา
กอใหเกิดการจางครูอาจารยเปนจํานวนมากโดย
ละเลยและขาดการเอาจริงเอาจังใน กระบวนการ
คัดเลือกอยางเปนระบบและรอบคอบ ที่แยกวา
นั้นคือ ในบางครั้งแมแตการรับครูอาจารยก็ยังมี
การวิ่งเตนเลนพรรคเลนพวก ปญหานี้ไมเพียง
สะทอนวา ผูที่เขามาเปนครูอาจารยจํานวนไม
นอยที่ยังไมมีคุณภาพและจริยธรรมเทา นั้น แตยัง
สะทอนใหเห็นวา การคัดเลือกคนเขาสูระบบ
การศึกษาเพื่อทําหนาที่สําคัญที่สุดคือเปนครู
อาจารยของประเทศเรานั้นลมเหลวอยางสิ้นเชิง
นอกจากนี้ เราอาจตองเผชิญ
กับปญหาการขาดแคลน "ครูของครู" ซึ่งทาง
คณะกรรมการการอุดมศึกษา ระบุวาในป 2554
คณาจารยในคณะครุศาสตรและศึกษาศาสตรจะ
เกษียณอายุราชการ 2,263 คน ในจํานวนผู
เกษียณอายุพบวาอาจารยที่มีผลงานวิชาการระดับ
ศาสตราจารย ซึ่งทั้งประเทศมีจํานวน 15 คน จะ
เกษียณอายุทั้งหมด สวนระดับรองศาสตราจารย
จะเกษียณประมาณ 80 เปอรเซ็นต เพราะฉะนั้น
รัฐบาลนาจะมุงเนนพัฒนาและยกระดับสถาบัน
ผลิตครูใหเขมขนกวานี้ เหมือนกับที่ทุม
งบประมาณใหมหาวิทยาลัยวิจัยแหงชาติ เพราะ
เรื่องดังกลาวนี้ก็สําคัญไมแพกัน
ดวยเหตุดังกลาว ปญหาครูไม
มีคุณภาพ ไมไดเกิดจากระบบไมดีเพียงสวนเดียว
หากสวนใหญเกิดจากระบบการพัฒนาครูที่ทําให
ครูขาดแรงจูงใจในการสอน ขาดแรงบันดาลใจใน
การพัฒนาตนเอง รวมถึงขาดการจัดการความรูที่
ดี เพราะไมมีโอกาสแลกเปลี่ยนเรียนรูและ
แบงปนความรูระหวางกัน ความ เปนจริงอยาง
หนึ่ง ซึ่งสะทอนจากครูในโรงเรียนคือ ทุกเรื่องใน
โรงเรียนสําคัญหมดไมนอยไปกวาเรื่องการเรียน
การสอน แปลวาทุกกิจกรรมเรงดวนและสามารถ
สอดแทรกแทนการสอนหนังสือไดเสมอ โดย
เฉพาะงานธุรการตางๆ ที่ครูมักจะถูกเรียกไปทํา
หรือกระทั่งประชุมตางๆ ที่ทําใหการสอนตองงด
ไวกอน การพิจารณาความดีความชอบก็มักจะ
พิจารณาจากงานสอนเปนลําดับทายๆ ครูที่สอน
เกง ตั้งใจสอน มักจะไมไดรับการสงเสริม
เทาที่ควร เพราะเมื่อครูเนนเรื่องสอน งานอื่นๆ ก็
จะดอยลง เมื่อเปนอยางนี้บอยเขาครูที่อยาก
กาวหนาจึงเนนทํางานอยางอื่นมากกวา งานสอน
โดยเฉพาะการทําผลงานที่ทําใหครูกาวหนา แต
คุณภาพของเด็กกลับถอยหลัง
ที่วิกฤตที่สุดคือ สภาพเหลานี้
ไดกลายมาเปนความเคยชินและชีวิตประจําวัน
ของคนในระบบการศึกษา ไทย ซึ่งหากไมมีการ
- 6. สภาพปญหาวิกฤตการณ การศึกษาไทย โดย พระมหาณรงค พรอมบัวปา รร.การกุศลวัดบานยางเครือ จ. รอยเอ็ด 6
ปฏิรูปและแสวงหาแนวทางใหมอยางจริงจัง เรา
คงไมสามารถแกปญหานี้ได
แนวทางแกไขที่งายที่สุดคือ
ตองใหครูสอนนักเรียนอยางเต็มเวลาเต็ม
หลักสูตร เต็มความสามารถตามความถนัดและ
ศักยภาพของผูเรียน ตองคืนครูใหนักเรียน ใคร
สอนดี ตั้งใจสอน สอนแลวเด็กมีคุณภาพ ตอง
พิจารณาความดีความชอบใหกอน หรือมีแนวทาง
หนุนเสริมและใหการยอมรับ ถามีความสม่ําเสมอ
ตอเนื่องก็นําไปสูการผูกโยงกับการเลื่อน
วิทยฐานะ เพราะความกาวหนาของครูควรผูกอยู
กับการเรียนรูของเด็กนักเรียน การ ปฏิรูปครู
อาจารยควรเพิ่มแรงจูงใจใหครูดี ครูเกง อยูตอ
และทํางานไดอยางมีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น พัฒนา
ครูที่มีแววและครูรุนใหมอยางเอาจริงเอาจัง ที่
สําคัญตองกลาผาตัดการคัดครูที่มีคุณภาพต่ําที่
ฝกอบรมใหมไดยากออกจาก ระบบ โดยยายไป
ทํางานสนับสนุนแทน หรือใหเกษียณกอน
กําหนดก็ได แตตรงกันขามกับในปจจุบันที่ครูดี
ครูเกงมักขอเกษียณกอนกําหนด เพราะหมดหวัง
กับระบบการศึกษาไทย
เราตองยอมรับความจริง
อยางหนึ่งวา ประเทศไทยมีระบบโครงสราง
เงินเดือนครูที่โบราณ ไมเหมาะสมกับสถานการณ
ในปจจุบัน ดูไดจากความแตกตางระหวาง
เงินเดือนแรกเขาทํางานกับเงินเดือนที่พึงไดรับ
สูงสุดในชีวิตการทํางานที่แตกตางกันถึง 10 เทา
ในขณะที่ประเทศตางๆ ที่พัฒนาแลวจะพบความ
แตกตางในเรื่องนี้เพียง 3-4 เทา ดังนั้น แนว
ทางแกไขที่ดีคือ ควรปรับโครงสรางเงินเดือนเสีย
ใหม โดยเพิ่มเงินเดือนเมื่อแรกเขาใหสูงขึ้น เพื่อ
ชวยลดความกดดันในการดํารงชีพของครู และจูง
ใจใหคนเกง คนดี อยากเขามาเปนครูมากขึ้น
รวมถึงทําหนาที่ครูไดอยางสมศักดิ์ศรี โดยไมตอง
กังวลเรื่องคาครองชีพภายใตระบบเศรษฐกิจที่ผัน
ผวนมากนัก
ปญหา การศึกษาในวันนี้
เปนเรื่องที่ทุกภาคสวนในสังคมตองชวยกันแกไข
มากกวาจะปลอยใหใครคนใดคนหนึ่งเปนคน
แบกรับ เราตองคิดเรื่องการศึกษาในวงที่กวางกวา
ที่เคยทําและเคยเปนอยู คือตองคิดรวมถึงการ
พัฒนาเครือขายพอแม ผูปกครอง ชุมชน
สถาบันการศึกษา ประชาชนในทุกภาคสวน
องคกรปกครองทองถิ่น และภาคธุรกิจที่สนใจ
เรื่องการศึกษา ใหเขามามีสวนรวมในการเปน
เครือขายสนับสนุนการจัดการศึกษามากขึ้น
หัวใจของคุณภาพการศึกษา
อยูที่โรงเรียน การปฏิรูปการศึกษาจะไมเกิดผล
อะไรเลย ถาไมสามารถเปลี่ยนแปลงใหโรงเรียน
สรางการเรียนรูที่มีคุณภาพได เพราะเมื่อโรงเรียน
และครูไมมีคุณภาพ เราจะคาดหวังใหนักเรียนมี
คุณภาพไดอยางไร และถาคุณภาพการศึกษา เปน
หัวใจสําคัญของการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษที่
2 แลว คําถามคือ เราจะเริ่มตนแกไขคุณภาพ
การศึกษากันที่ตรงไหน และอยางไร?