nat.2536@hotmail.com

1. โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อน (Thermal Power Plant)
ณัฐวุฒิ ค่าไทยสง
สาขาวิศวกรรมไฟฟ้า คณะวิศวกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา พิษณุโลก

2. โรงไฟฟ้าที่ใช้พลังความร้อนจากเชือ้เพลิงชนิดต่าง ๆ เช่น ถ่านหิน นา้มันเตา ก๊าซธรรมชาติและนิวเคลียร์
มาต้มนา้ให้เป็นไอความดันสูงไปขับดันกังหันให้หมุนเป็นพลังงานกล และต่อเพลาเข้ากับเครื่องกาเนิดไฟฟ้า ทาให้เกิด
กระแสไฟฟ้าซึ่งมีแรงดันและความถี่ตามที่กาหนดไว้ หรือใช้ความร้อนจากการสันดาปภายในของนา้มันดีเซลของ
เครื่องยนต์ดีเซลไปฉุดเครื่องกาเนิดไฟฟ้าให้กาเนิดไฟฟ้าได้เช่นกัน โรงไฟฟ้าพลังความร้อนอาจแยกออกได้เป็นแบบต่าง ๆ
ได้ดังนี้
1. โรงไฟฟ้าพลังความร้อนกังหันไอน้า
2. โรงไฟฟ้ากังหันก๊าซ
3. โรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม
4. โรงไฟฟ้าดีเซล
5. โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์

3. โรงไฟฟ้าพลังความร้อน
เป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้น้า มันเตา หรือถ่านหิน เป็นเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้า อาศัยความร้อนจากการ
เผาไหม้เชื้อเพลิงไปต้มน้า ให้เป็นไอน้า ที่มีแรงดันและมี อุณหภูมิสูง เพื่อไปขับดันกังหันไอน้า ซึ่ง
จะมีเพลาต่อเชื่อมกับเครื่องกา เนิดไฟฟ้า จากนั้นไอน้า จะผ่านไปกลั่นตัวเป็นน้า ที่เครื่องควบแน่น
และถูกส่งกลับมารับความร้อนในหม้อน้า (Boiler) อีกครั้ง

4. โรงไฟฟ้าพลังความร้อนหรือพลังไอน้า Thermal/Steam Power
• อุปกรณ์หลักในโรงไฟฟ้าพลังความร้อนกังหันไอน้า ได้แก่
 หม้อไอน้า (Boiler )  เครื่องกา เนิดไฟฟ้า (Generator)
 กังหันไอน้า (Steam Turbine)

5. หม้อไอน้า Boiler
• ผลิตไอน้าที่มีความดันและอุณหภูมิสูง
หม้อไอน้าประกอบด้วย
• ระบบป้อนน้าเลี้ยง
• ระบบเผาไหม้เชื้อเพลิง
• ระบบไอน้า

6. กังหันไอน้า (Stream Turbine)
ใช้ไอน้าไปดันใบพัด ทา ให้วงล้อ
และ เพลาหมุน
กังหันไอน้า แบบแรง
กระแทก (Impulse Steam Turbine)
กังหันไอน้า แบบแรงปฏิกิริยา
(Reaction Steam Turbine)

7. แผนภูมิของโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานความร้อนกังหันไอน้า

9. น้ามันเตา
เป็นน้า มันที่ใช้เป็นเชื้อเพลิงในอุตสาหกรรม โดยน้า มันเตาของไทยออยด์แบ่ง เป็น 3 เกรด คือ
1. น้า มันเตาชนิดที่ 1 หรือ น้า มันเตา A (FOA) เป็นน้า มันเตาใส ที่มีความหนืดต่า ไม่เกิน
80 เซนติสโตกส์ที่อุณหภูมิ 50℃และมีปริมาณกา มะถันต่า จึงเหมาะกับอุปกรณ์เผาไหม้สะอาด
ไม่มีเขม่า ควันดา ละออง ถ่าน หรือ กา มะถันสูง เช่น อุตสาหกรรมทา กระเบี้อง
2. น้า มันเตาชนิดที่ 2 หรือ น้า มันเตา C (FOC) เป็นน้า มันเตาที่มีความหนืดปานกลาง
คือ ไม่เกิน 180 เซนติสโตกส์ที่อุณหภูมิ 50℃และมีปริมาณกา มะถัน ไม่เกิน 2% โดยน้า หนัก
มักใช้เป็นเชื้อเพลิงในโรงงานขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เช่น ใช้เป็นพลังงานในการขับเครื่องจักร
หรือกังหันไอน้า (Steam Turbine) เพื่อผลิตไฟฟ้า และใช้เป็นเชื้อเพลิงในเตาเผาและเตาหลอม เช่น
ในการหลอมโลหะ และ การผลิตปูนซิเมนต์
3. น้า มันเตาชนิดที่ 3 หรือ (Bunker Fuel) เป็นน้า มันเตาที่มีความหนืดสูง คือ
ไม่เกิน 380 เซนติสโตกส์ซึ่งใช้เป็นเชื้อเพลิงสา หรับเรือเดินสมุทร มีทั้งที่มีกา มะถันไม่เกิน 3.5%
และ 4.0% โดยน้า หนัก

10. ถ่านหิน
ถ่านหินสามารถแยกประเภทตามลา ดับชั้นได้เป็น ๕ ประเภท คือ
1. พีต (Peat) เป็นขั้นแรกในกระบวนการเกิดถ่านหิน ประกอบด้วยซากพืชซึ่ง
บางส่วนได้สลายตัวไปแล้วสามารถใช้เป็นเชื้อเพลิงได้
2. ลิกไนต์ (Lignite) มีซากพืชหลงเหลืออยู่เล็กน้อย มีความชื้นมาก เป็นถ่าน
หินที่ใช้เป็นเชื้อเพลิง
3. ซับบิทูมินัส (Subbituminous) มีสีดา เป็นเชื้อเพลิงที่มีคุณภาพเหมาะสมใน
การผลิตกระแสไฟฟ้า
4. บทิูมินัส (Bituminous) เป็นถ่านหินเนื้อแน่น แข็ง ประกอบด้วยชั้นถ่านหิน
สีดา มันวาว ใช้เป็นเชื้อเพลิงเพื่อการถลุงโลหะ
5. แอนทราไซต์(Anthracite) เป็นถ่านหินที่มีลักษณะดา เป็นเงา มันวาวมาก
มีรอยแตกเว้าแบบก้นหอย ติดไฟยาก

11. สรุป

12. สรุปข้อดี ข้อเสียของโรงไฟฟ้าพลังความร้อน(กังหันไอน้า)
• ข้อดี
• เชือ้เพลิง (ถ่านหิน) มีราคาถูกและมีปริมาณมากเพียงพอสา หรับโรงไฟฟ้า
• ต้นทุนในการเดินเครื่องต่า
• กาลังผลิตสูง สามารถจ่ายเสริมเข้าระบบไฟฟ้ าของประเทศได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ
• ประหยัดการใช้น้ามัน

13. สรุปข้อดี ข้อเสียของโรงไฟฟ้าพลังความร้อนกังหันไอน้า
• ข้อเสีย
• การเริ่มเดินเครื่องใช้เวลานาน
• มีมลภาวะของก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์
• กากขเี้ถ้าจากถ่านหิน ต้องใช้ที่เก็บจา นวนมาก