1. “Kamu Hastane Birlikleri
Yapılanmasının
Sağlık Sektörüne Etkileri”
Dr. Cevat ŞENGÜL
OHSAD Genel Sekreteri
2. Kamu Hastanelerinin Fiziksel
Rehabilitasyon Süreci
• Sağlıkta Dönüşüm Programı Öncesinde;
• Kamu Sağlık tesisleri 5,6, 8 hatta 10 yatağa sahip,
koğuş tarzında hasta odaları bulunmakta idi.
• Odalarda tuvalet, banyo yoktu. Genellikle koridorda bir
tuvalet vardı.
• 50 klinisyen uzmanın olduğu bir hastanede 10-12
poliklinik odası vardı (4-5 hekime bir oda).
• Acil hizmet birimlerinin ihtiyaca cevap vermesi
mümkün değildi.
• Yoğun bakım ve ameliyathaneler enfeksiyon kontrol
kurallarından uzak yapıdaydı.
3.
4. Kamu Hastanelerinde
Yeni Standartlar
Hasta Odaları
• Hasta odaları 1 veya 2 kişilik hasta yatağı bulunacak şekilde düzenlenmeli,
• Hasta yatakları uygun malzemeler (seperatör) ile ayrılmalı,
• Tıbbi gaz sistemi (merkezi) olmalı, her odada hasta yatağı sayısınca hasta
başı üniti bulunmalı,
• Hasta odalarında hastanın eşyalarını koyabileceği dolap, TV, buzdolabı ve
telefon bulunmalı,
• Her hasta yatağı yanında, yatar pozisyon alabilen rahat ve dayanıklı bir
refakatçi koltuğu bulunmalı.
• Hasta odalarında WC-lavabo-banyo bulunmalıdır.
• Hemşire çağrı sistemi her odada her hasta yatağı için düzenlenmeli, mobil
olmalı; banyoda da hastanın kolayca kullanacağı hemşire çağrı sistemi
bulunmalı,
• Odalarda eşik ve benzeri seviye farkı olmamalı, seviye farkı olan yerlerde
rampa ile tekerlekli sandalye, yatak ve sedye geçişine uygun düzenlemeler
yapılmalıdır.
5.
6. Kamu Hastanelerinde
Yeni Standartlar
Hasta Katları:
• Hasta katlarında hasta odalarına hâkim konumda
hemşire bankosu bulunmalı,
• Hemşire bankosunda lavabo olmalı,
• Hemşire bankosu yakınında ilaç hazırlama
bölümü bulunmalı,
• Temiz-kirli malzeme odası olmalı,
• Yemek dağıtım için servis odası olmalı,
• Personelin kullanacağı WC (bay-bayan) olmalı,
• Muayene-müdahale odası bulunmalıdır.
7.
8. Kamu Hastanelerinde
Yeni Standartlar
Poliklinik Odaları:
• Poliklinik odasında muayene masası, lavabo,
dolap ile doktorun kullanacağı masa olmalı ve bu
masa hasta ile yakınının oturabileceği 2 koltuğu
olacak genişlikte planlanmalı, gözgöze iletişim
sağlanmalı,
• Kadın doğum ve Üroloji odalarında WC bulunmalı,
• Her poliklinik odasında mutlaka lavabo bulunmalı,
• Poliklinik odalarının bulunduğu alanda, hastaların
oturup bekleyeceği ferah bir bekleme alanı
olmalı,
9.
10. Kamu Hastanelerinde
Yeni Standartlar
Yoğun Bakımlar
• Yoğun bakımda hasta yatakları arası uygun seperatör ile
bölünebilir olmalı,
• Yoğun bakım yatakları arasında bir veya uygun şekilde 2
yatağa 1 olacak şekilde lavabo bulunmalı.
• Hemşire bankosu, tüm yataklara hakim konumda
olmalı,
• Dış ortam ile irtibatlı kapı-pencere bulunmalı.
• Yoğun bakım yakınında sürgü imha makinesinin
bulunduğu oda planlanmalı,
11.
12. Kamu Hastanelerinde
Yeni Standartlar
Ameliyathaneler:
• Ameliyathane steril-yarı steril alan planlamasında, yarı steril alandan
steril alana sedye transferine uygun geçiş noktası bulunmalı,
• Personel girişi sedye geçişinden ayrı yerden olmalı. Personelin girişi
ve giyinme alanları bay-bayan ayrı planlanmalı; WC, lavabo, giyinme
alanı ve dolapların bulunduğu alan sonrası steril alana geçiş öncesi,
terlik değişimi yapılacak şekilde planlanmalı,
• Ameliyat salonu içinde köşeler bulunmamalı, mümkünse
yuvarlatılmış olmalı, hijyen açısından toz vb. barındıran girinti
çıkıntıları aza indirecek şekilde; saat, termometre ile tesisat vb.
ayrıntıların duvara gömülü olacak şekilde planlaması yapılmalı,
• El yıkama alanları salon sayısına göre artırılmalıdır (2-3 salona 1
yıkama alanı gibi).
14. T.C. Sağlık Bakanlığı
Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü Hedefleri:
“Sağlıkta Dönüşüm Programı çerçevesinde
2015 yılının sonuna kadar Sağlık Bakanlığına
ait bütün hastane binaları, nitelikli ve konforlu
ortama sahip bir yapıya dönüştürülecektir.”
“2015 yılının sonuna kadar 93.500 nitelikli
yatak sayısı eklenerek bütün kamu
hastanelerinin dönüşümü tamamlanacaktır.”
15. Şehir Hastaneleri ve
Diğer PPP Yatırımları
Proje Adı Yatak Sayısı
KAYSERİ ŞEHİR HASTANESİ 1.583
ANKARA ETLİK ŞEHİR HASTANESİ 3.566
ANKARA BİLKENT ŞEHİR HASTANESİ 3.662
ELAZIĞ ŞEHİR HASTANESİ 1.038
MANİSA ŞEHİR HASTANESİ 558
YOZGAT HASTANESİ 475
KONYA ŞEHİR HASTANESİ 838
İSTANBUL İKİTELLİ ŞEHİR HASTANESİ 2.682
BURSA ŞEHİR HASTANESİ 1.355
MERSİN ŞEHİR HASTANESİ 1.253
ADANA ŞEHİR HASTANESİ 1.539
GAZİANTEP ŞEHİR HASTANESİ 1.867
FTR - PSİKİYATRİ HASTANELERİ PAKETİ 2.400
İZMİR BAYRAKLI ŞEHİR HASTANESİ 2.000
KOCAELİ ŞEHİR HASTANESİ 1.130
ISPARTA HASTANESİ 728
ARA TOPLAM 26.674
16. Şehir Hastaneleri ve
Diğer PPP Yatırımları
Proje Adı Yatak Sayısı
ESKİŞEHİR ŞEHİR HASTANESİ 1.000
İSTANBUL ÜSKÜDAR HASTANESİ 414
İSTANBUL BAKIRKÖY ŞEHİR HASTANESİ 1.043
SAMSUN ŞEHİR HASTANESİ 900
ANTALYA ŞEHİR HASTANESİ 1.000
DİYARBAKIR KAYAPINAR ŞEHİR HASTANESİ 750
DİYARBAKIR YENİŞEHİR ŞEHİR HASTANESİ 600
İZMİR GÜNEY (TEPECİK) ŞEHİR HASTANESİ 1.200
ŞANLIURFA ŞEHİR HASTANESİ 1.700
TEKİRDAĞ ŞEHİR HASTANESİ 479
DENİZLİ ŞEHİR HASTANESİ 1.000
K.MARAŞ HASTANESİ 500
K.MARAŞ ELBİSTAN HASTANESİ 300
ANKARA SİNCAN HASTANESİ 483
TRABZON FATİH HASTANESİ 550
İSTANBUL ANADOLU ŞEHİR HASTANESİ 3.700
BOLU ŞEHİR HASTANESİ 400
MANİSA YÜKSEK GÜVENLİKLİ ADLİ PSİKİYATRİ HASTANESİ 100
İSTANBUL FATİH SULTAN MEHMET HASTANESİ 400
ARA TOPLAM 16.519
GENEL TOPLAM 43.193
17. Muayene Sayıları (2002 -2011)
Sağlık Kuruluşu 2002 % 2011 %
Birinci Basamak 59.726.726 %32 240.298.753 %40
Hastane 109.793.128 %60 247.911.811 %41
Sağlık Bakanlığı
169.519.854 %92 488.210.564 %81
Tesisleri Toplamı
Özel Sağlık Kuruluşları 5.697.170 %3 88.725.725 %15
Üniversite Hastaneleri 8.823.361 %5 24.437.107 %4
TÜRKİYE TOPLAMI 184.040.385 %100 601.373.396 %100
NÜFUS 66.008.000 74.724.269
Kişi Başı Hekime
2,8 8,0
Müracaat Sayısı (Yıl)
18. Sağlık Harcamaları Genel Toplam Devlet SGK Özel Sektör
2003 24.279 6.799 10.662 6.817
2008 57.740 16.813 25.346 15.580
Artış Oranı ( % ) % 135 % 147 % 137 % 128
Kaynak : TÜİK
19. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan “Yaşam Memnuniyeti Araştırması”
na göre hastalandığında ilaç ve tedavi masraflarının cepten karşılandığını
belirten bireylerin oranı 2003 yılında %32,1 iken 2011 yılında %11,1 e
gerilemiştir.
20. • Bu gün gelinen noktada, ödeme imkanı olanın
dahi cepten ödeme yapmadan sağlık hizmeti
aldığı bir yapı oluşmuştur. (Fark kısıtları, farksız
işlemlerin genişletilmesi sebebi ile)
• Doğru olan ise, ödeme imkanı olmayanın mağdur
edilmediği bir sağlık hizmet sunumudur.
21. Kamu Hastane Birliklerinin
Sağlık Sektörüne Muhtemel Pozitif Etkileri
Kamu Hastanelerinde Profesyonel Yönetim
a-Profesyonel idareciler yetki ve sorumluluk alanları
netleşecektir.
b- Bürokrasinin azalması ile sorunların daha hızlı ve etkin bir
şekilde çözülecektir.
c-Başarıya-performansa odaklı bir sistem olması sebebiyle
olumsuz (günlük) siyasi müdahalelerden en az etkilenecektir.
d-Başhekimlerin üzerindeki iş yükü azalacaktır.
Kamu Hastanelerinde Kaynakların Yerinde Kullanımı
Çok farklı yaşantılara ve farklı ihtiyaçlara sahip olan bölgelere,
bu farklılıklara uyumlu personel ve kaynak ayrılabilecektir.
22. Kamu Hastane Birliklerinin
Sağlık Sektörüne Muhtemel Pozitif Etkileri
Kamu Hastanelerinde Kaynakların Verimli Kullanımı
Birlik yapısına geçilmesi ile taşraların kendi bütçelerini oluşturmaları
sonucunda kaynakları ihtiyaç dahilinde kullanıp, ihtiyaç olmadığında
ise ihtiyaç sahibi başka bir birime aktarılıp kullanılması sağlanacaktır.
Özerklik
Büyük oranda yerinden yönetilen kurumlar haline gelecek olan Kamu
Hastanelerinin, aynı zamanda idari ve mali açıdan özerk kuruluşlar
olmaları yolunda önemli mesafeler kaydedilecektir.
Sağlık Hizmet Sunumunda Kalite Artışı
Kamu Hastanelerinin fiziksel yapıları düzelecek, hizmet kalite
standardı puanları yöneticilerin performanslarını etkileyecek, Kamu
Hastaneleri için Uluslararası akreditasyonlar alınmaya başlanacaktır.
23. Kamu Hastane Birliklerinin
Sağlık Sektörüne Muhtemel Negatif Etkileri
*Aşırı motive ve başarı baskısı altındaki üst düzey
yönetici hataları
a- Baskıcı ve özlük haklarına saygılı olmayan
personel yönetimi
b- Suistimaller
*Sağlık Personeline uygulanan şiddetin daha fazla
artışı
*SGK bütçesine veya Merkezi Bütçe ye gelebilecek ek
yükler
PPP ve Şehir Hastaneleri kompleksi giderleri
24. Kamu Hastane Birliklerinin
Sağlık Sektörüne Muhtemel Negatif Etkileri
* 663 sayılı KHK Madde 34: Kamu Hastanelerinin Sınıflandırılması
*Planlama Eşitsizliği
*Muayene Katılım Payı Eşitsizliği
*Aynı SUT fiyat listesi üzerinden faturalandırma eşitsizliği
a-Acil Vaka artış oranları
b-Fark Alınmayan Branşlar