Dialogue Forum on Civil Society in Turkey and the EU 14 November 2013 in Istanbul Dr.Levent Korkut

1. 14 ARALIK 2013
İSTANBUL
1

2. Sivil toplum
Sivil toplum, Sivil toplum örgütlü sosyal yaşamın gönüllü,
kendi kendini üreten, kendi kendini destekleyen, devletten
özerk olup bir yasal düzen ya da ortak kurallara bağlı olan
alanıdır.
2

3. Sivil toplum
Sivil toplum, şiddet karşıtı, kendi kendine örgütlenen,
kendi kendini değerlendiren ve yansıtan ve hem
birbirleriyle hem de onların eylemlerini çerçeveleyen,
sınırlayan ve mümkün kılan devlet kurumlarıyla sürekli bir
gerilim içerisinde olma eyleminde bulunan, yasal koruma
altındaki devlet-dışı kurumların karmaşık ve dinamik bir
topluluğunu hem tanımlayan hem de tasavvur eden bir
ideal-tip kategorisidir.
John Keane
3

4. Sivil toplum
Sivil toplumun kurumsal çekirdeğini, kiliselerden, kültür
derneklerinden ve akademilerden bağımsız medyaya,
spor ve hobi derneklerine, tartışma klüplerine, vatandaş
forumlarına ve yurttaş inisiyatiflerinden meslek birliklerine,
siyasal partiler, sendikalara ve alternatif kurumlara dek
uzanan devlet-dışı ve ekonomi-dışı birliktelikler oluşturur.
Jürgen Habermas
4

5. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Tabanı toplumsal yaşama dahil etme
Sivil toplumun olgunlaşması, tepeden inmeci olmayan,
tabandan yükselen ve bu sebeple “consensus” sağlama
olanağı yüksek olan bir siyasal reform girişiminin
de yeşermesine imkân sağlar.
5

6. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Çoğulcu toplumsal yapıyı oluşturma
Sivil toplumun olgunlaştığı bir yerde, sivil toplumu
oluşturanların ille de işbirliği yapması gerekmez. Ancak
kolektif akıl, tek olan doğruda buluşmaya imkân
sağlayacaktır. İşte bu bağlamda çoğulculuk kavramı
ortaya çıkmaktadır.
“Çoğulculuk” bir toplumun zenginliğidir, farklı kimliklerin,
farklı düşüncelerin, farklıyı talep edenlerin de kamusal
alanda söz sahibi olması, örgütlenip taleplerini
duyurmasıdır.
6

7. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Diyalog oluşturma
Farklı olanın varlığını kabul etmek” beraberinde “diyalogu”
da getirecektir. Sivil toplum sayesinde demokratik, siyasal
ve toplumsal yaşam içselleşmektedir. Bu bağlamda, sivil
toplum kavramını nitelendirebilmek için “konsensüs”,
“çoğulculuk” ve “diyalog” sözcükleri kullanılabilir.
7

8. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Yasama organını etkileme
Sivil toplum kuruluşları, milletvekilleri aracılığıyla yasama
alanını etkilemeye çalışmaktadır. Sivil toplum
kuruluşlarının yasama alanına olan ilgileri daha çok
kendilerine dönük çalışmaların yapıldığı dönemlerde
ortaya çıkmaktadır. Sivil toplum kuruluşları, istenilen bir
kanunun geçirilmesi ya da istenmeyen bir kanunun iptali
için yasama organlarında faaliyet göstermektedirler. Sivil
toplum kuruluşları, kendilerini ilgilendiren bir yasanın
kabulü veya reddi için milletvekilleri ile temas kurmakta,
bazen bir kanun taslağı hazırlamak biçiminde, bazen
yetkili komisyonları etkilemeye çalışarak süreci her
8
aşamasında izlemektedirler.

9. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Yürütme organını etkileme
Sivil toplum kuruluşları hükümetin gerçekleştirdiği
uygulamalara karşı bir ara yüzey olma işlevini
görmektedir. İdare aygıtının uygulamaya koyduğu
politikaların sivil toplum kuruluşları tarafından
savunulması halinde, bu politikalar toplum tarafından
daha kolay benimsenmektedir. Bununla birlikte bazı
olumsuz politikalar da sivil toplum kuruluşlarının
muhalefeti sonucunda uygulamadan kaldırılabilmektedir.
9

10. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Siyasi partileri etkileme
Sivil toplum kuruluşları doğrudan politikayla ilgilenmeyi
amaçlamadıkları halde çoğu zaman devletin ekonomik ve
sosyal görevler üstlenmeleri nedeniyle politik alanla ilişki
ve destek ihtiyaçlarını göz ardı edememektedirler.
10

11. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Katılımcı demokrasinin temellerini oluşturma
Demokrasinin tabana yayılabilmesi için sivil toplum
kuruluşlarının sisteme yerleştirilmesi gerekmektedir.
Toplumun örgütlü olması demokrasinin bir gereğidir.
Katılımcılık ancak örgütlü toplum aracılığıyla hayata
geçirilebilir.
11

12. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Kültürel işlevler
Sivil toplum kuruluşlarında insanlar bir takım ilişkiler içine
girerek karşılıklı tutum ve davranışları ile birbirlerini
etkilemekte ve bu ilişkiler belirli bir süre içinde gelişerek
süreklilik kazanmaktadır. Çoğulcu bir toplumsal yapının
oluşmasında ve çoğulculuk kültürünün toplumsal dokuya
nüfuz etmesinde demokratik sivil toplum kuruluşlarının
işleyiş ve örgütsel yapıları etkili olacaktır.
12

13. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Bireyin kültürel gelişimini sağlama
Sivil toplum kuruluşları kendi içlerinde oluşturacakları
katılımcı ve çoğulcu bir kültürle beslenmiş ve aynı
zamanda yönetim deneyimi de edinmiş bireylerin
yetişmesini sağlamak işlevini görürler.
13

14. Sivil toplum örgütlerinin işlevleri
Küresel sivil hareketleri oluşturma
Günümüz dünyasında uluslararası alanda sadece
devletler değil, sivil toplum kuruluşları da faaliyet
göstermektedir. Küreselleşmenin bir sonucu olarak
uluslararası sivil toplum örgütleri ortaya çıkmıştır.
14

15. URGENT ACTION
OPPOSITION
MEMBER EXECUTED
IN BANGLADESH
AMNESTY
INTERNATIONAL
Abdul Quader Mollah, a senior
member of Bangladeshi opposition
political party Jamaate-Islami was
executed on 12 December. The
Supreme Court had sentenced him
to death for crimes against
humanity.
15

16. Mazlumder'den Bangladeş'e idam
tepkisi
Mazlumder, Bangladeş hükümetine Cemaati İslami eski
lideri Gulam Azam ve diğer üyelerine verilen idam
cezasının infazının durdurulmasını istedi
Dünya Bülteni/ Haber Merkezi
İnsan Hakları ve Mazlumlar için Dayanışma Derneği
(MAZLUMDER'nin) Bangladeş'te Cemaat-i İslami liderlerine
yönelik idam kararları ile ilgili Banladeş Büyükelçiliği
önünde düzenlediği etkinlikte derneğin genel başkanı
Ahmet Faruk Ünsal Cemaat-i İslami'ye baskı, yargılama ve
idamların Hindistan'ın etkisiyle olduğunu ve amacın siyasi
tasfiye olduğunu söyledi.
Ünsal ayrıca Myanmar-Arakan Müslümanlarının
ülkelerindeki zulümden kaçarak Bangladeş'e sığınmasına
engel olan Şeyh Hasina yönetimindeki Bangladeş
Hükümetine Hindistan-ABD merkezli Müslümanların siyasi
hayattan tasfiyesi operasyonundan vazgeçmesi çağrısı
yaptı.
Büyükelçilik önünde yapılan eylemde dernek adına
hazırlanan basın açıklamasını ise Ankara Şube
başkanıŞerife Gül Arıman okudu.
16