ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่ www.philosophychicchic.com การเข้ามาและพัฒนาการพุทธศาสนาในประเทศไทย เนื้อหาการบรรยาย 1. ประวัติความเป็นมาพระพุทธศาสนาโดยย่อ 2. หลักธรรมของพระพุทธศาสนา 3. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยต่างๆ 4. อิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศไทย 5. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยปัจจุบัน

1. การเข้ามาและพัฒนาการพระพุทธศาสนาในประเทศไทย
บรรยายโดย
อ.สยาม ราชวัตร

2. เนื้ อหาการบรรยาย
1. ประวัติความเป็นมาพระพุทธศาสนาโดยย่อ
2. หลักธรรมของพระพุทธศาสนา
3. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยต่างๆ
4. อิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศไทย
5. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยปัจจุบัน

3. 1. ความเป็นมาของพระพุทธศาสนา
 พุทธศาสนาเกิดขึ้นในประเทศอินเดียก่อน พ.ศ. 45 ปี
 เป็นศาสนาหนึ่งที่สาคัญในโลกปัจจุบัน
 เป็นศาสนากลุ่ม อเทวนิยม (Atheism)
 มีผู้นับถือหลายร้อยล้านคนในกลุ่มประเทศเอเชียใต้
เอเชียตะวันออก และเอเชียอาคเนย์ (โดยเฉพาะใน
ประเทศไทย)

4. จานวนประชากรโลก 6000 ล้านคน แบ่งตามศาสนา

5. 2. หลักธรรมของพระพุทธศาสนา
 หลักความเชื่อ คือ หลักกรรม
 หลักความรู้ คือ ปัญญา 3 ระดับ
(สุตมยปัญญา จินตามยปัญญา และ ภาวนามยปัญญา)
 หลักความจริง คือ ไตรลักษณ์ อริยสัจ 4
 หลักปฏิบัติ คือ ไตรสิกขา มรรคมีองค์ 8
 เป้ าหมายสูงสุด คือ นิพพาน

6. การเข้าและพัฒนาการพุทธศาสนาในประเทศไทย
การเผยแผ่พุทธศาสนาสมัยพระเจ้าอโศก
สุวรรณภูมิ : หลักฐานการเผยแผ่ในประเทศไทย
พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยต่างๆ

7. การเผยแผ่พุทธศาสนาสมัยพระเจ้าอโศก
 พระเจ้าอโศกกับการอุปถัมภ์บารุงพระพุทธศาสนา
 การสังคายนาครั้งที่ 3 นโยบายเผยแผ่พระพุทธศาสนา
ของพระเจ้าอโศกสู่ 9 สาย
 สายที่ 8 สู่ดินแดนสุวรรณภูมิ
 หัวหน้าสาย คือ พระโสณะ และ พระอุตตระ

10. สุวรรณภูมิ : หลักฐานการเผยแผ่ในประเทศไทย
 ดินแดนที่เรียกว่า สุวรรณภูมิ มีขอบเขตกว้างขวาง
 ประเทศที่รวมกันอยู่ในดินแดนนี้ มี 7 ประเทศในปัจจุบัน
คือ ไทย พม่า ศรีลังกา เวียดนาม เขมร ลาว มาเลเซีย
 สันนิษฐานว่า สุวรรณภูมิ มีใจกลางอยู่ที่ จ.นครปฐม
 หลักฐานทางโบราณสถานสาคัญ เช่น
 พระปฐมเจดีย์ และรูปธรรมจักรกวางหมอบ เป็นหลักฐาน
 พม่าก็สันนิษฐานว่า มีใจกลางอยู่เมืองสะเทิม ภาคใต้ของ
พม่า

11. พระปฐมเจดีย์ จ.นครปฐม

12. รูปธรรมจักรและกวางหมอบ

13. เจดีย์เมืองสะเทิม ประเทศพม่า

14.  พระพุทธศาสนาเข้ามาสู่ดินแดนที่เป็นประเทศไทยใน
ปัจจุบัน เมื่อประมาณ พ.ศ. 236
 สมัยที่พระเจ้าอโศกส่งพระสมณทูตไปเผยแผ่
พระพุทธศาสนาในประเทศต่างๆ 9 สาย
 สายที่ 8 คือ พระโสณะและพระอุตตระ ไปยังสุวรรณภูมิ
 สายที่ 9 คือ พระมหินทเถระและพระสังฆมิตตาเถรี
ไปยัง เกาะลังกา คือ ประเทศศรีลังกา ในปัจจุบัน

16. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยสมัยต่างๆ
สมัยทวาราวดี ต้นพุทธศตวรรษที่ 6
สมัยอาณาจักรอ้ายลาว พุทธศตวรรษที่ 6
สมัยศรีวิชัย พ.ศ. 1300
สมัยลพบุรี พ.ศ. 1550
สมัยเถรวาท แบบพุกาม พุทธศตวรรษที่ 16

17. สมัยสุโขทัย พ.ศ. 1800
สมัยล้านนา พ.ศ. 1839
สมัยอยุธยา พุทธศตวรรษที่ 19
สมัยกรุงธนบุรี พ.ศ. 2310
สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325

18. 1.สมัยทวาราวดี ต้นศตวรรษที่ 6
 หลวงจีนเฮี่ยนจัง หรือ พระถังซาจั๋ง ได้จาริกมาดินแดน
แห่งนี้ ในศตวรรษที่ 12 กล่าวถึง อาณาจักรทวาราวดีว่า ชื่อ
โตโลโปติ (tolopoti) อยู่ทางตะวันตกของฟูนาน
 ทิศตะวันตกติดต่อกับอาณาจักรศรีเกษตร คือประเทศพม่า
ปัจจุบัน ส่วนตะวันออกติดต่อกับอาณาจักร อิสานปุระ
(อาณาจักรเขมร)
 อาณาจักรนี้ มีความเจริญรุ่งเรืองมากทางด้านการค้า และมี
ศาสนาพุทธนิกายเถรวาทเป็นหลัก

20. 2. สมัยอาณาจักรอ้ายลาว พุทธศตวรรษที่ 6
 สมัยอาณาจักรอ้ายลาว ซึ่งเป็นอาณาจักรของบรรพบุรุษชาวไทยที่อาศัย
อยู่บริเวณลุ่มน้าแยงซีเกียง ซึ่งปัจจุบันอยู่ภายใต้การยึดครองของชาวจีน
ฮั่น
 พระพุทธศาสนาในยุคนี้ คาดว่าเป็นแบบมหายาน ในสมัยขุนหลวงม้าว
กษัตริย์ที่ทรงครองราชย์อยู่ในอาณาจักรอ้ายลาว ก่อนที่จะอพยพเข้ามาสู่
ดินแดนประเทศไทยในปัจจุบัน ได้รับเอาพระพุทธศาสนามหายาน โดย
การนาของพระสมณทูตชาวอินเดียมาเผยแผ่ ในคราวที่พระเจ้ากนิษกะ
มหาราชทรงอุปถัมภ์การสังคายนาครั้งที่ 4 ของฝ่ายมหายาน
 ทาให้หัวเมืองไทย เปลี่ยนมานับถือพระพุทธศาสนาแบบมหายานแทน
เถรวาท

21. 3. สมัยศรีวิชัย พ.ศ. 1300
 อาณาจักรศรีวิชัยอยู่ในเกาะสุมาตรา เจริญรุ่งเรืองในช่วงพุทธ
ศตวรรษที่ 13 ได้แผ่อานาจคลุมมาถึงจังหวัดสุราษฏร์ธานี
 กษัตริย์ศรีวิชัย ทรงนับถือพุทธศาสนาแบบมหายาน
พระพุทธศาสนาแบบมหายานจึงได้แผ่เข้ามาสู่ภาคใต้ของ
ประเทศไทย
 หลักฐานที่ปรากฏ คือ เจดีย์พระบรมธาตุไชยา จ.สุราษฎร์ธานี
 หลักฐานที่ปรากฏ คือ พระบรมธาตุ จ. นครศรีธรรมราช
 รูปหล่อพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร

23. 4. สมัยลพบุรี พ.ศ. 1550
 ในสมัยกษัตริย์กัมพูชาราชวงศ์สุริยวรมันเรืองอานาจ
 ได้แผ่อาณาเขตขยายออกมาทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคกลาง
ของประเทศไทย ในราว พ.ศ. 1540
 ตั้งราชธานีอานวยการปกครองเมืองต่างๆ ในดินแดนดังกล่าวหลาย
แห่ง เช่น
 เมืองลพบุรี ปกครองเมืองที่อยู่ในอาณาเขตทวารวดี ส่วนข้างใต้
 เมืองสุโขทัย ปกครองเมืองที่อยู่ในอาณาเขตทวารวดี ส่วนข้างเหนือ
 เมืองศรีเทพ ปกครองหัวเมืองที่อยู่ตามลุ่มแม่น้าป่ าสัก
 เมืองพิมาย ปกครองเมืองที่อยู่ในที่ราบสูงตอนข้างเหนือ

25.  ประชาชนในสมัยนี้ นับถือพระพุทธศาสนาทั้งแบบเถรวาทที่สืบมาแต่
เดิม กับแบบมหายานและศาสนาพราหมณ์ที่เข้ามาใหม่ด้วย ทาให้มีผู้
นับถือพระพุทธศาสนาทั้ง 2 แบบ และมีพระสงฆ์ทั้งสองฝ่าย คือ ฝ่าย
เถรวาท และฝ่ายมหายาน
 หลักฐานโบราณสถานในสมัยนี้ เช่น พระปรางค์สามยอดที่จังหวัดลพบุรี
ปราสาทหินพิมาย ที่จังหวัดนครราชสีมา และปราสาทหินเขาพนมรุ้งที่
จังหวัดบุรีรัมย์ เป็นต้น
 ส่วนพระพุทธรูปที่สร้างในสมัยนั้นถือเป็นศิลปะอยู่ในกลุ่ม ศิลปสมัย
ลพบุรี

26. 5. สมัยเถรวาทแบบพุกาม พุทธศตวรรษที่ 16
 สมัยที่พระเจ้าอนุรุทธมหาราช กษัตริย์พุกามเรืองอานาจ ทรง
รวบรวมเอาพม่ากับมอญเข้าเป็นอาณาจักรเดียวกัน แล้วแผ่อาณาเขต
เข้ามาถึงอาณาจักรล้านนา อาณาจักรล้านช้าง ละโว้ และทวารวดี
 พระเจ้าอนุรุทธทรงนับถือพระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาท ทรงส่งเสริม
ทานุบารุงพระพุทธศาสนาอย่างจริงจัง
 เมื่ออาณาจักรพุกามของกษัตริย์พม่าเข้ามาครอบครองดินแดนแถบนี้
พบปูชนียสถานแบบพม่าหลายแห่ง และเจดีย์ที่มีฉัตรอยู่บนยอด
และฉัตรที่ 4 มุมของเจดีย์ ก็ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะพุกามแบบ
พม่า

27. 6. สมัยสุโขทัย พ.ศ. 1800
 ประมาณ ปี พ.ศ. 1698 พระเจ้าปรักกรมพาหุ ได้ทรงฟื้ นฟู
พระพุทธศาสนาขึ้นในประเทศศรีลังกา กิตติศัพท์เกี่ยวกับเรื่องนี้ ได้แพร่
มาถึงพม่า มอญ และไทย ภิกษุในประเทศเหล่านี้ เดินทางไปศึกษา
พระพุทธศาสนาในศรีลังกา เกิดความเลื่อมใส อุปสมบทใหม่เป็นนิกาย
ลังกาวงศ์ พระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศ์มาตั้งสานักอยู่ที่ จ.
นครศรีธรรมราช ประมาณ พ.ศ. 1820
 เมื่อพ่อขุนรามคาแหงมหาราชเสด็จขึ้นครองราชย์ ทรงสดับกิตติศัพท์ของ
พระสงฆ์ลังกา จึงทรงอาราธนาพระมหาเถระสังฆราช ซึ่งเป็นพระเถระชาว
ลังกาที่มาเผยแผ่อยู่ที่นครศรีธรรมราช มาเผยแผ่พระพุทธศาสนาในกรุง
สุโขทัย

28.  ประมาณ ปี พ.ศ. 1897 พระยาลิไท ขึ้นครองราชย์ในกรุงสุโขทัย
พระองค์ได้ทรงส่งทูตไปอาราธนาพระมหาวาสี สังฆราชชาวลังกา ชื่อ
“สุมนะ” เข้ามายังกรุงสุโขทัย
 ด้วยพระราชศรัทธาในพระพุทธศาสนา พระองค์ทรงได้เสด็จออกบวช
ชั่วคราว ณ วัดป่าม่วง ในเขตอรัญญิก
 พระยาลิไท ทรงนิพนธ์หนังสือ “เตภูมิกถา” หรือ “ไตรภูมิพระร่วง”
อันเป็นหนังสือที่ทรงอิทธิพลต่อความคิด ความเชื่อ และวิถีปฏิบัติของ
ประชาชนทั่วไปในเรื่องนรก สวรรค์ และการทาความดีความชั่ว

29.  ในสมัยพระยาลิไท พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง
มาก นับเป็นการเริ่มศักราชแห่งรุ่งเรืองของ
พระพุทธศาสนาในประเทศไทยอย่างแท้จริง
 ศิลปะสมัยสุโขทัยได้รับการกล่าวขานว่างดงามมาก
โดยเฉพาะพระพุทธรูปสมัยสุโขทัย มีลักษณะ
งดงาม ไม่มีศิลปะสมัยใดเหมือน

35. 7. สมัยล้านนา พ.ศ. 1839
 ปี พ.ศ. 1839 พระยามังราย ทรงสร้างราชธานีขึ้น ชื่อว่า "นพบุรี
ศรีนครพิงค์เชียงใหม่" ได้ตั้งถิ่นฐาน ณ ลุ่มแม่น้าปิง
 ทรงทานุบารุงพระพุทธศาสนา ได้สร้างวัดต่าง ๆ มากมาย ทั้งที่
เป็นฝ่ายคามวาสี และอรัญญวาสี จนพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง
 เมืองต่าง ๆ ในอาณาจักรล้านนา เช่น เชียงราย ลาพูน ลาปาง
แพร่ น่าน พะเยา และ ศรีนพวงศ์ ต่างก็มีความเจริญรุ่งเรือง
 โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านพระพุทธศาสนา พิธีกรรมและความเชื่อ
ทางศาสนามีอิทธิพลต่อชาวล้านนาอย่างมาก

36. พระพุทธรูป
วัดสวนดอก

37. วัดพระธาตุดอยสุเทพ

38.  พ.ศ. 2020 ในรัชสมัยของพระเจ้าติโลกราชแห่งเชียงใหม่
ได้ทาการสังคายนาพระไตรปิฎกครั้งแรกในดินแดน
ประเทศไทยปัจจุบันขึ้น ณ วัดมหาโพธาราม (วัดเจ็ดยอด)
 ในสมัยล้านนา ได้เกิดมีพระเถระนักปราชญ์ชาวล้านนา
หลายรูป ท่านเหล่านั้นได้รจนาคัมภีร์สาคัญทาง
พระพุทธศาสนาไว้เป็นจานวนมาก ได้แก่ พระสิริมังคลา
จารย์ พระญาณกิตติเถระ พระรัตนปัญญา พระโพธิรังสี
พระนันทาจารย์ และ พระสุวรรณรังสี

39. วัดเจ็ดยอด จ.เชียงใหม่

40. 8. สมัยอยุธยา พุทธศตวรรษที่ 19
 อาณาจักรอยุธยานับถือพระพุทธศาสนาเถรวาทแบบลังกา
วงศ์ โดยพระมหากษัตริย์หลายพระองค์ทรงเลื่อมใสใน
พระพุทธศาสนา เช่น สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ได้
เสด็จออกผนวชระหว่างครองราชย์ที่วัดจุฬามณี จังหวัด
ลพบุรี
 พ.ศ.2296 สมัยพระเจ้าบรมโกศ ทางกษัตริย์ลังกาได้ส่ง
คณะทูตมาของพระสงฆ์จากประเทศไทยเพื่อเดินทางไป
ฟื้ นฟูพระพุทธศาสนาที่ศรีลังกา

41.  ทรงส่งพระอุบาลีและพระอริยมุนี พร้อมพระสงฆ์อื่นๆ อีก 12 รูป
เดินทางไปลังกาเพื่อไปสืบอายุพระพุทธศาสนา จนพระพุทธศาสนาใน
ลังการุ่งเรืองเรียก เรียกนิกายนี้ ว่า นิกายสยามวงศ์ หรือ นิกายอุบาลี
วงศ์ ซึ่งปรากฏอยู่ในประเทศศรีลังกาจนถึงปัจจุบัน
 พระพุทธศาสนาในสมัยอยุธยาได้รับอิทธิพลของพราหมณ์เข้ามามาก
พิธีกรรมต่างๆ ได้ปะปนพิธีของพราหมณ์ เน้นความขลังความศักดิ์สิทธิ์
และอิทธิปาฎิหาริย์ มีเรื่องไสยศาสตร์เข้ามาปะปนอยู่มาก
 ประชาชนมุ่งเรื่องการบุญการกุศล สร้างวัดวาอาราม สร้างปูชนียวัตถุ
บารุงศาสนาเป็นส่วนมาก

43. 9. สมัยกรุงธนบุรี พ.ศ. 2310
 พ.ศ. 2310 พระเจ้าตากสินมหาราช สถาปนา กรุงธนบุรี ได้ทรงฟื้ นฟู
พระพุทธศาสนาที่เสื่อมโทรมไปเพราะสงครามกับพม่า
 พระองค์ทรงให้นิมนต์พระสงฆ์จากทั่วประเทศ มาประชุมกันที่วัดบาง
หว้าใหญ่ (วัดระฆังโฆสิตาราม กทม.) เพื่อคัดเลือกพระสงฆ์ที่ทรง
คุณสมบัติขึ้นเป็นพระสังฆราช
 ได้พระอาจารย์ศรี วัดประดู่ กรุงศรีอยุธยา เป็น สมเด็จพระสังฆราช
เพื่อรับผิดชอบการฟื้ นฟูพระพุทธศาสนาให้กลับคืนสู่ความรุ่งเรือง
ดังเดิม
 พ.ศ. 2322 กองทัพไทยได้อัญเชิญ พระแก้วมรกต จากเวียงจันทร์
มายังประเทศไทย

45. 10. สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325
 สมัยรัชกาลที่ 1 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้ าจุฬาโลกมหาราช เสด็จขึ้น
ครองราชย์เมื่อปี พ.ศ. 2325 ต่อจากพระเจ้าตากสิน ได้ทรงย้ายราชธานีจากกรุง
ธนบุรี มาตั้งราชธานีใหม่ เรียกชื่อว่า “กรุงเทพมหานคร”
 ทรงสร้างและปฏิสังขรณ์วัดต่างๆ เช่น การสร้าง วัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัด
สุทัศน์เทพวราราม วัดสระเกศ และวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม เป็นต้น
 พ.ศ. 2331 ได้ทรงอาราธนาพระสงฆ์ผู้เชี่ยวชาญพระไตรปิฎก 218 รูป กับราช
บัณฑิต 32 คน ทาการสังคายนาขึ้นที่ “วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์” ในกรุงเทพ
ใช้เวลาทาอยู่ 5 เดือน สาเร็จ
 พ.ศ. 2332 โปรดให้สร้าง “หอมณเฑียรธรรม” ในพระบรมมหาราชวัง เพื่อเป็น
ที่เก็บรักษาและให้คัดลอกไปไว้ตามพระอารามหลวงต่างๆ อีกหลายวัด

48.  สมัยรัชกาลที่ 2 พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เสด็จขึ้น
ครองราชย์เมื่อ พ.ศ. 2352 เป็นทรงทานุบารุงส่งเสริม
พระพุทธศาสนาเหมือนอย่างพระมหากษัตริย์ไทยแต่โบราณ
 ในรัชสมัยของพระองค์ได้ทรงสถาปนาสมเด็จพระสังฆราชถึง 3
พระองค์ คือ สมเด็จพระสังฆราช (มี) ,สมเด็จพระสังฆราช (สุก),
และสมเด็จพระสังฆราช (สอน)
 ได้จัดให้มีการจัดงานวันวิสาขบูชาขึ้นเป็นครั้งแรกในสมัยกรุง
รัตนโกสินทร์ เมื่อ พ.ศ. 2360 ซึ่งแต่เดิมก็เคยปฏิบัติถือกันมาเมื่อ
ครั้งกรุงสุโขทัย แต่ได้ขาดตอนไปตั้งแต่เสียกรุงศรีอยุธยาแก่พม่า

49.  สมัยรัชกาลที่ 3 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้
มีการสร้างพระไตรปิฎกฉบับหลวงเพิ่มจานวนขึ้นไว้อีกหลาย
ฉบับครบถ้วนกว่ารัชกาลก่อนๆ โปรดให้แปลพระไตรปิฎกเป็น
ภาษาไทย
 ทรงบูรณปฏิสังขรณ์วัดวาอารามหลายแห่ง และสร้างวัดใหม่
คือ วัดเทพธิดาราม วัดราชราชนัดดา และวัดเฉลิมพระเกียรติ
 มีการตั้งคณะสงฆ์ “ธรรมยุติกนิกาย” ขึ้นโดยพระภิกษุเจ้าฟ้ า
มงกุฎ (พระบาสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4)
ขณะทรงผนวช ณ วัดสมอราย (วัดราชาธิวาส)

50.  สมัยราชกาลที่ 4 พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อทรงเป็น
เจ้าฟ้ ามงกุฎได้ผนวช 27 พรรษาแล้วได้ลาสิกขาขึ้นครองราชย์เมื่อ
พระชนมายุ 57 พรรษา พ.ศ. 2239
 ด้านการพระศาสนา ทรงพระราชศรัทธาสร้างวัดใหม่ขึ้นหลายวัด เช่น
วัดปทุมวนาราม วัดโสมนัสวิหาร วัดมกุฎกษัตริยาราม วัดราชประดิษฐ์
สถิตมหาสีมาราม และวัดราชบพิตร เป็นต้น ตลอดจนบูรณะวัดต่าง ๆ
อีกมาก
 โปรดให้มีพระราชพิธี "มาฆบูชา" ขึ้นเป็นครั้งแรก ใน พ.ศ. 2394 ณ ที่
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม จนได้ถือปฏิบัติสืบมาจนถึงทุกวันนี้

51.  สมัยรัชกาลที่ 5 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้น
ครองราชย์ เมื่อ พ.ศ. 2411 ทรงมีศรัทธาเลื่อมใสเสด็จออกผนวชใน
ระหว่างการครองราชย์ เป็นเวลา 15 วัน
 ทรงสร้างวัดใหม่ขึ้น คือ วัดราชบพิตร วัดเทพศิรินทราวาส วัดเบญจม
บพิตร วัดอัษฎางนิมิตร วัดจุฑาทิศราชธรรมสภา และวัดนิเวศน์ธรรม
ประวัติ ทรงบูรณะวัดมหาธาตุ และวัดอื่นๆ อีก
 ทรงให้จัดพิมพ์พระไตรปิฎกบาลีเป็นอักษรไทยครั้งแรก จานวน1000 ชุด
 ทรงสถาปนามหาวิทยาลัยสงฆ์ 2 แห่ง คือ มหามกุฏราชวิทยาลัย และ
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

52.  สมัยรัชกาลที่ 6 พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จขึ้นครองราชย์
ทรงพระปรีชาปราดเปรื่องในความรู้ทางพระศาสนามาก ทรงนิพนธ์หนังสือ
แสดงคาสอนในพระพุทธศาสนาหลายเรื่อง เช่น เทศนาเสือป่ า พระพุทธเจ้าตรัส
รู้อะไร เป็นต้น ถึงกับทรงอบรมสั่งสอนอบรมข้าราชการด้วยพระองค์เอง
 ทรงโปรดให้ใช้ พุทธศักราช (พ.ศ.) แทน ร.ศ. เมื่อ พ.ศ. 2456 ให้เปลี่ยน
กระทรวงธรรมการเป็นกระทรวงศึกษาธิการ
 พ.ศ. 2454 สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ทรงเปลี่ยน
วิธีการสอบบาลีสนามหลวงจากปากเปล่ามาเป็นข้อเขียน เป็นครั้งแรก
 พ.ศ. 2462 ถึง พ.ศ. 2463 โปรดให้พิมพ์คัมภีร์อรรถกถาแห่งพระไตรปิฎกและ
อรรถกถาชาดก และคัมภีร์อื่นๆ เช่น วิสุทธิมรรค คัมภีร์มิลินทปัญหา เป็นต้น

53.  สมัยรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงโปรดให้มีการทาสังคายนาพระไตรปิฎกขึ้ น ตั้งแต่
พ.ศ. 2468 - 2473 เพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เป็นการ
สังคายนาครั้งที่ 3 ในเมืองไทย
 ทรงจัดให้พิมพ์พระไตรปิฎกฉบับสยามรัฐ ชุดละ 45 เล่ม
จานวน 1,500 ชุด และพระราชทานแก่ประเทศต่าง ๆ
ประมาณ 500 ชุด

54.  สมัยรัชกาลที่ 8 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล เสด็จขึ้น
ครองราชย์เป็นรัชกาลที่ 8 ในขณะพระพระชนมายุ เพียง 9 พรรษา
เท่านั้น
 ในด้านการศาสนาได้มีการแปลพระไตรปิฎกเป็นภาษาไทย แบ่งเป็น 2
ประเภท คือ
 พระไตรปิฎก แปลโดยอรรถ พิมพ์เป็นเล่มสมุด 80 เล่ม เรียกว่า
พระไตรปิฎกภาษาไทย แต่ไม่เสร็จสมบูรณ์ และได้ทาต่อจนเสร็จเมื่อ
งานฉลอง 25 พุทธศตวรรษ เมื่อปี พ.ศ. 2500
 พระไตรปิฎก แปลโดยสานวนเทศนา พิมพ์ใบลาน แบ่งเป็น 1250
กัณฑ์ เรียกว่า พระไตรปิฎกฉบับหลวง เสร็จเมื่อ พ.ศ. 2492

55.  สมัยรัชกาลที่ 9 พ.ศ. 2489 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอ
ดุลยเดช ได้เสด็จขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ 9 สืบต่อมา ทรงมีพระราช
ศรัทธาในพระพุทธศาสนา และทรงเป็นศาสนูปถัมภก ทรงให้การ
อุปถัมภ์แก่ทุกศาสนา
 ทรงสร้างวัด วัดญาณสังวรารามวรมหาวิหาร วัดประจารัชกาล ที่
จังหวัดชลบุรี
 ทรงปกครองบ้านเมืองโดยสงบร่มเย็น ตามระบอบประชาธิปไตยอันมี
พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ในรัชสมัยรัชกาลปัจจุบันได้มีการ
ส่งเสริมพุทธศาสนาด้านต่าง ๆ มากมาย

56.  ในปี พ.ศ. 2500 ซึ่งเป็นปีครบรอบ 2,500 ปีที่พระพุทธเจ้าเสด็จดับขันธปริ
นิพพาน วันที่ 12-18 พฤษภาคม 2500 รัฐบาลได้จัดงานฉลอง 25 พุทธ
ศตวรรษขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ ซึ่งอินเดียและลังกาเรียกว่า "พุทธชยันตี"
 ในปี พ.ศ. 2500 นี้ รัฐบาลได้กาหนดพิธีเฉลิมฉลองทั่วประเทศ มีการ
จัดสร้าง “พุทธมณฑล” ขึ้น ณ ที่ดิน 2,500 ไร่ อ.นครชัยศรี จ. นครปฐม
แล้วสร้างพระมหาพุทธปฏิมาปางประทับยืนลีลาสูง 2500 นิ้ ว
 จัดสร้างวัดไทยขึ้นที่ ต.พุทธคยา ประเทศอินเดีย เรียกว่า “วัดไทยพุทธคยา”
 คณะสงฆ์และชาวพุทธ ได้สร้างวัดไทยในตะวันตก ชื่อว่า “วัดพุทธประทีป”
ณ กรุงลอนดอน พ.ศ. 2509

57.  สร้างวัดไทยที่กรุงกัวลาลัมเปอร์ ประเทศมาเลเซีย
เรียกว่า “วัดเชตะวัน”
 มีวัดไทยในสหรัฐอเมริกา ประมาณ 94 วัด อยู่ตามรัฐ
ต่างๆ
 มีวัดไทยในต่างประเทศ เกือบทุกทวีป มากกว่า 162 วัด
 จัดตั้งโรงเรียน “พระพุทธศาสนาวันอาทิตย์” ในวัดต่างๆ
ทั่วประเทศ

58. อิทธิพลของพระพุทธศาสนาในประเทศไทย
ด้านสังคมและวัฒนธรรม
ด้านภาษา
ด้านวรรณกรรม
ด้านศิลปกรรม
ด้านการศึกษา
ด้านสังคมสงเคราะห์
กาเนิดพิธีกรรมและวันสาคัญต่างๆ
พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจาชาติไทย

59. ด้านการเมืองการปกครอง
พระมหากษัตริย์ไทย ทรงปกครองบ้านเมืองโดยธรรม
ทศพิธราชธรรม
ธรรมาธิปไตย
ราชสังคหธรรม
โครงการตามพระราชดาริ/โครงการรัฐบาล

60.  ด้านเศรษฐกิจ (ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง)
 พระพุทธศาสนามีหลักคาสอนเกี่ยวกับการดารงชีวิต
ประกอบการงานอาชีพที่สุจริต และประพฤติตามหลักธรรม
ที่ทาให้ประสบความสาเร็จในกิจกรรมดังกล่าว เช่น
หลักการรู้จักประมาณในการบริโภค (โภชเนมัตตัญญุตา)
หลักการสร้างฐานะทางเศรษฐกิจ (ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์)
หลักประสบความสาเร็จในงาน (อิทธิบาท)
หลักการหาและใช้สอยทรัพย์ (โภคาทิยธรรม)

61. พระพุทธศาสนาในประเทศไทยปัจจุบัน
 พระพุทธศาสนาเป็น “ศาสนาหลักของชาติไทย” ตามบทบัญญัติแห่ง
รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2550
 พระมหากษัตริย์ ทรงเป็นประมุขของชาติ ทรงเป็น “พุทธมามกะ”
และ “อัครศาสนูปถัมภ์”
 พระมหากษัตริย์และรัฐ ร่วมกันอุปถัมภ์บารุงกิจการคณะสงฆ์ และ
ส่งเสริมการเผยแผ่พระพุทธศาสนา
 ประชาชนชาวไทย ประมาณร้อยละ 95 นับถือพระพุทธศาสนา
 มีวัดอยู่ในประเทศไทย ประมาณ 32,000 วัด

62.  มีพระภิกษุประมาณ 300,000 รูป สามเณรประมาณ
80,000 รูป
 มีสถาบันแม่ชีไทย
 มีพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ไทย
 ในประเทศ มี 2 นิกายฝ่ายเถรวาท คือ (1) มหานิกาย (2)
ธรรมยุตนิกาย
 ส่วนนิกายมหายาน คือ จีนนิกาย และ อนัมนิกาย

63. ประเพณีและพิธีกรรมในศาสนาพุทธไทย
พิธีทอดกฐิน ทอดผ้าป่ า
พิธีเทศมหาชาติ
พิธีบรรพชาอุปสมบท
ประเพณีลอยกระทง
ประเพณีสงกรานต์
ประเพณีสารทไทย ฯลฯ

65. ดาวน์โหลดไฟล์นี้ได้ที่
www.philosophychicchic.com
สนุกกับการเรียนรู้ปรัชญาและศาสนาแบบชิคๆ เคียงคู่รอยยิ้ม