2. PAGSASAKA
• Itinuro ng mga Tsino ang paggamit ng araro,
karamihan sa kanila ay galing sa Fukien, isang
lalawigan sa Timog China kung saan malawakan ang
pagtatanim ng palay.
• Isang pandayan ng araro ang binuksan sa baryo ng
Damalayan sa Santa Ana de Sapa noong 1584 at
inilipat sa Maynila noong 1590.
• Si Panday Pira ang
unang panday. Nakilala siya sa
husay niya sa
pagpapanday at naging pangunahing
3. LUPA
• Ayon sa Recopilacion de Leyes
de las Indias, ang hari ng
Espanya ang may-ari ng lahat ng
lupa sa Pilipinas.
• Usufructuary Rights - karapatan
na gamitin o linangin ang lupa.
• Ang lupa ay hindi maaaring
ipagbili o ibigay sa iba pang mga
Pilipino o Español. Aalisin sa
kanila ang karapatan sa lupa
kung hindi nila gagamitin ang
titirhan ang lupa sa loob ng
dalawang magkasunod na taon.
4. HACIENDA
• Ang lupang tinatanggap ng mga prayle
mula sa hari.
• Ipinatrabaho ng mga prayle sa mga
Pilipinong mula sa mga lugar na hindi pa
ginagawang parokya.
• Kung ihahambing ito sa lupa na itinalaga
para sa mga pueblo, higit na malawak ang
mga lupaing ito.
6. PAGBUBUWIS
• Buwis - pangunahing pinagkukunan ng salapi upang
tustusan ang mga pampublikong gawain ng
pamahalaang kolonyal.
• Real - ang tawag sa salapi noong panahon ng
Español. Ito ay gawa sa pilak.
7. ENCOMIENDA AT
TRIBUTO
• Encomienda - ang karapatang mangulekta ng tributo
sa isang lugar. Ito ay ibinibigay sa mga Español bilang
gantimpala sa kanilang tulong sa pagsakop at
pagpapatahimik sa Pilipinas.
• Encomendero - tawag sa taong nabigyan ng
encomienda. Ito ay may tungkuling pangalagaan ang
kanyang nasasakupan laban sa mga kaaway,
panatilihin ang kapayapaan at kaayusan, at tulungan
ang mga misyonero na mapalaganap ang relihiyong
Katoliko. Binigyan sila ng karapatan maningil ng buwis
sa kanilang nasasakupang may 19 hanggang 60
taong gulang na kalalakihan. Pinagbabayad ang
bawat taong nasa wastong gulang ng walong reales at
8. BANDALA
• Ang Bandala ay isang sapilitang
pagbebenta ng produkto
• Ito ay isang uri ng di - tuwirang
pagbubuwis sapagkat ang halaga ng mga
produkto ay itinatakda ng pamahalaan at
di ayon sa hinihingi ng pamilihan.
• Madalas ding hindi nababayaran ng
pamahalaan ang mga produktong
ipinagbibili sa mga tao.
9. PAGLILINGKOD
• Hindi lamang buwis ang kinuha ng
mga Español mula sa mga Pilipino.
Matindi rin ang mga pangangailangan
sa paglilingkod. Nagpatupad ang
pamahalaan ng polo y servicio o
sapilitang paggawa (forced labor)
upang tugunan ang pangangailangan
ng kolonya.
10. POLO
• Nagsimula ito sa kasagsagan
ng Digmaang Spanish-Dutch
upang makakuha ng mga
Pilipino na gagawa ng barko.
• Ito ay serbisyo para sa
pamahalaang kolonyal.
• Ito ay sapilitang paggawa para
sa pamahalaan ng 40 araw sa
loob ng isang taon (ginawang
15 araw noong 1844).
• Polista ang tawag sa mga
lalaking 16-60 anyos na
sapilitang nagtratrabaho sa
11. LUPA
• Sa pagsakop ng Spain sa Pilipinas,
lahat ng lupa rito ay naging pag-aari
ng hari ng Spain. Tinatawag itong
“crown islands”. Ipinagkatiwala ng
pamahalaaan ang lupa sa mga
encomendero upang maningil lamang
ng buwis.
12. MONOPOLYO
• Isang pinagkunan din ng buwis ng
pamahalaan ay ang pagtatatag ng
mga monopolyo. Maraming uri ng
mga monopolyo tulad ng sa tabako at
alak na basi. Nagdulot din ito ng
ibayong paghihirap sa mga tao.
13. TABAKO
• Noong 1782 inilagay ni Gobernador-Heneral Jose
Basco sa pangangasiwa ng pamahalaan ang
pagtatanim ng tabako.
• Halimbawa ng mga lugar na pinagtataniman ng tabako
ay ang Cagayan, Isabela, La Union, Ilocos Sur at
Nueva Ecija.
• Ang mga magsasaka ay binigyan ng takdang dami ng
dahon ng tabako na kailangan nila ipagbili sa
pamahalaan. Kung higit sa takdang dami ang itinanim
ng isang magsasaka, ang lahat ng sobrang dahon ay
kinukuha ng pamahalaan ng walang bayad.
• Mapang-abuso ang monopolyo ng tabako sapagkat
14. Kalakalan
• Kalakalang Tsino o Galleon Trade
lang ang pinahintulutan.
• Hinikayat ng mga Español ang mga
Tsino na makipagkalakalan.
15. MGA TSINO AT
KALAKALANG MAYNILA-
CHINA
Mga pangunahing produkto:
• Linen
• Seda
• Cotton
• Alahas
• Porselana
16. PARIAN
Isang distrito sa labas ng pueblo ng Maynila kung
saan naninirahan ang mga Tsinong hindi
nagpabinyag bilang mga Kristiyano.
17. KALAKALANG
MAYNILA-ACAPULCO
• Galing sa pangalan ng barkong may
daldalang kalakal na tumatawid ng Dagat
Paipiko mula Acapulco, Mexico patungong
Maynila.
• Dahil sa kalakalang ito, may palitan ng
produkto na naganap sa pagitan ng Asya,
Mexico at America
• Maraming mga Kastila ang sumali dito at
umigting ang sapilitang paggawa ng mga
Pilipino lalo na sa larangan ng paggawa
20. KALAKALANG
PANLOOB
• Ang mga lalawigan ay
nakikipagkalakalan sa Maynila.
Ang kalakalan ay inihahatid sa
Maynila ng malalaking bangka sa
mga baybaying dagat. Sa
pamamagitan ng kalakalang ito,
natanggap ng Maynila ang mga
produkto ng mga lalawigan
21. PAGPAPAUTANG
• Ang Obras Pias lamang ang
tanging institusyon na
nagpapautang.
• Ito ay isang organisasyon ng
Simbahan na humihingi ng salapi
mula sa mayayaman upang
gamitin sa kawanggawa.
22. MGA BAGONG HALAMAN
AT HAYOP
Sa pagdating ng mga Español, mga
bagong halaman at hayop ang nakarating
sa Pilipinas. Higit na pinayaman ng mga
