Terugkoppeling Smart Table discussies die plaats hebben gevonden tijdens het ICT Café van 26 maart 2015 in Den Haag. Het thema was: 'De zorg ontzorgen met ICT'

1. dé Haagse broedplaats voor innovatie
ICT-café ‘De Zorg ontzorgen met ICT’

2. Terugkoppeling Smart Table discussies
Samenvatting: Smart tables 3D Problematiek o.l.v. Ad Verschoor (Capgemini) en Gemeente en ICT ter
ondersteuning van ouderen thuis o.l.v. Daniël Tijink (ECP)
De Smart Tables over ‘3D Problematiek’ en ‘Gemeenten en ICT ter ondersteuning van ouderen thuis’ werden
samengevoegd. Met ongeveer 15 personen ontstond een discussie over mogelijk- en onmogelijkheden rondom de
toepassing van ICT ter ondersteuning van ouderen thuis.
Er werd onder andere gesproken over de aanpak van de gemeente Den Haag op dit gebied, waarbij geprobeerd
wordt zoveel mogelijk vanuit de cliënt te denken in plaats vanuit de zorg. Wat voor ondersteuning heeft iemand
nodig om zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen en waar kan ICT een bijdrage leveren? Er werden verschillende
issues genoemd. Door de decentralisatie is de gemeente meer in de lead, maar zoals op veel plekken in Nederland
komt de transformatie na de transitie. De echte verandering moet nog komen.
Wat speelt is de vraag hoe de financiering is geregeld, wat ligt bij de verzekeraars, wat bij de gemeenten en wat
kunnen/willen mensen zelf kopen. Ook interessant is daar de rol van partijen die niet uit de zorg komen, zoals
kabelaanbieders, komt er een soort Zorgflix, naast Netflix of is dat toekomstmuziek? Voor ICT toepassingen zal de
zorg ook zelf nieuwsgieriger mogen zijn. Hoe staat het met de digitale vaardigheden van verzorgers en
verplegenden, wat zijn de mogelijkheden voor scholing die instellingen bieden en ICT moet niet vooral gaan om
verantwoording, maar om betere zorg en meer eigen regie bij ouderen.

3. Terugkoppeling Smart table discussies
Samenvatting: Smart Table Privacy en Informatie beveiligingsaspecten van zorg in combinatie met ICT o.l.v. Bas
Houtepen (De Haagse Hogeschool / Dutch Innovation Factory)
Binnen de gezondheidszorg draait het om levens redden. Om het redden van levens mogelijk te maken is er allerlei informatie
benodigd. Specifiek wordt hiermee bedoeld, informatie over: administratie, geneeskunde, NAW gegevens van patiënten,
ziektebeelden van patiënten, het medisch verleden van patiënten maar ook medische behoeften die patiënten hebben. Het is
noodzakelijk dat de juiste informatie beschikbaar is voor enkel en alleen de toegestane personen en/of computersystemen op de
momenten waarop dit benodigd is. Op deze wijze wordt de betrouwbaarheid van informatie gegarandeerd, wat op zijn beurt uiterst
belangrijk is voor het redden van mensen levens en het respecteren van de persoonlijke levenssfeer (privacy) van mensen.
Waarom is privacy nu eigenlijk zo belangrijk?
• De mens heeft de behoefte (oerinstinct) om zichzelf te beschermen.
• Er is wetgeving van toepassing
• Grondwet Artikel 10
• Eerbiediging van levenssfeer (privacy)
• Briefgeheim
• Wet Bescherming Persoonsgegevens
• Wat mag wel en niet met betrekking tot persoonsgegevens
• Wet Computercriminaliteit
• Regels over aftappen en afluisteren
• Telecommunicatie wet
• Spam en ongewenste reclame
(vervolg volgende slide)

4. Terugkoppeling Smart table discussies
Vervolg samenvatting: Smart Table Privacy en Informatie beveiligingsaspecten van zorg in combinatie met ICT
o.l.v. Bas Houtepen (De Haagse Hogeschool / Dutch Innovation Factory)
Voor wie is dergelijke informatie interessant?
• Zorgverzekeraars - Zij kunnen voorwaarden of kosten ten aanzien van klanten wijzigen
• Cybercriminelen - Zij kunnen geld verdienen aan verkoop van de informatie
• Opdrachtgevers - Een potentiële opdrachtgever kan een sollicitatie weigeren op basis van een ziektebeeld
Discussie
Als men praat over het Elektronisch patiëntendossier (EPD) heerst vaak het beeld dat er een landelijke database bestaat met alle
zorggegevens van alle Nederlanders. Dit is echter een misvatting.
Het Elektronisch patiëntendossier bestaat uit allerlei losstaande 'eilanden' (databases) met informatie. Deze losstaande 'eilanden' zijn
gelokaliseerd bij de verschillende zorgverleners. Indien zorgverleners (op dit moment enkel: (huis)artsen, apothekers en specialisten
die verbonden zijn aan een ziekenhuis) informatie nodig hebben van een andere partij (een andere zorgverlener) dan wordt hiervoor
een aanvraag gedaan bij de andere partij. De andere partij dient dit verzoek te honoreren alvorens er informatie wordt uitgewisseld.
Indien het verzoek wordt gehonoreerd wordt er informatie uitgewisseld via het Landelijk Schakelpunt (LSP), wat mogelijk wordt
gemaakt door VZVZ (Vereniging Zorgaanbieders Voor Zorgcommunicatie). Alvorens het uitwisselen van zorggegevens mogelijk is dient
de zorgverlener te beschikken over een servercertificaat een een UZI-pas. Buiten het EPD proces om kunnen zorgverleners op dit
moment al een professionele samenvatting van patiënten opvragen (middels HAP).
Gedurende de discussie kwam naar voren dat het werken vanuit een commercieel perspectief, zoals zorgverzekeraars momenteel
doen, de zorgverlening op een negatieve manier beïnvloed. Zorgverzekeraars zijn er namelijk bij gebaat om zoveel mogelijk omzet te
genereren en uiteindelijk winst te maken. Zorgverzekeraars kunnen op basis van zorggegevens van patiënten namelijk wijzigingen
doorvoeren in voorwaarden kosten. Hierdoor komt de privacy van patiënten en (potentiële) klanten in het geding.

5. Terugkoppeling Smart table discussies
Samenvatting cq korte weergave smart table discussie Mantelzorg o.l.v. Gert Evers (Docent Social Work,
onderzoeker lectoraat Mantelzorg met specialisatie “Verbinden Techniek met het sociale domein” (Community
Service Engineer project, De Haagsche Hogeschool).
De vraag die centraal stond was: Hoe kunnen technologisch hulpmiddelen, waaronder bijvoorbeeld apps,
mantelzorgers ontlasten, c.q ondersteunen bij hun zorg voor een naaste, zodat zij toe kunnen komen aan een
'gezonde' eigen ontwikkeling en de technologische hulpmiddelen niet leiden tot instrumentalisering van de
zorgsituatie?
Aan de orde kwam de situatie dat cliënten/patiënten met beperkingen vaak veel moeite hebben met nieuwe
technologie. Daarom is het nodig standaard-technologie aan te passen of nieuwe te ontwerpen.
Het gesprek spitste zich snel toe op de vraag: Houd de mens greep op de technologie of worden we er aan
overgeleverd? Er kwamen twee meningen tegenover elkaar te staan: de ene prijst de mogelijkheden van
technologie voor contact en samenwerking in mantelzorg, de ander verzet zich tegen het verminderen van face-to-
face contact. In een derde, én-én visie werd gepleit voor de combinatie van beiden: the best of both worlds,
gebruik de voordelen van beide mogelijkheden en combineer die. In alle gevallen is het nodig dat:
1. technologie vanuit gebruikersperspectief, vanuit de mantelzorgSITUATIE, wordt ontworpen en
2. zowel professionals, cliënten als mantelzorgers competent moeten zijn om met die technologie om te gaan.
Bij de aanwezige zorginstellingen lijkt de bereidheid te bestaan in deze zaken te investeren. Vanuit de Hogeschool
kunnen studenten worden ingezet bij de ontwikkeling van technologische hulpmiddelen en training /
ondersteuning in het goed omgaan ermee.

6. Terugkoppeling Smart table discussies
Interoperabiliteit en interconnectiviteit in de thuiszorgtechnologie (domotica) o.l.v. Hin Oey van InnoSECURE
Van deze Smart Table discussie hebben we geen samenvatting, maar het gesprek ging over:
Bij veel pilots was en is er weinig aandacht voor interoperabiliteit. En dat is verbazend daar uit onderzoek blijkt
(o.m. DomoticaKompas en Vitaal thuis) dat interoperabiliteit een voorwaarde is om te komen tot opschaling. Smart
City-initiatieven kunnen bijdragen aan domotica in de zorg door juist aandacht te besteden aan de
randvoorwaarden die noodzakelijk zijn voor opschaling, zoals m.n. interoperabiliteit. Vandaag gaan we het gesprek
aan over nut en noodzaak van interoperabiliteit en interconnectiviteit in de thuiszorg technologie (domotica).
Effect van consumentengedrag op langdurige zorg o.l.v. Sacha Gramberg (KPN Zorg)
Van deze Smart Table discussie hebben we geen samenvatting, maar het gesprek ging over:
Consumentenkeuzes krijgen een dominante rol in het langer thuis wonen. Welke keuzes maak ik om mijn huis te
beveiligen als ik nog geen zorg nodig heb? Welke diensten kies ik rondom smart living? Wie kiest al voor een
smartphone en/of tablet? Welke opties ontstaan daardoor, op het moment dat ik zorg nodig heb?
We gaan in gesprek om met elkaar te bespreken welke kansen deze “consumerization” biedt voor de
zorgleveranciers, wat het betekent voor onze rolverdeling en financierbaarheid en hoe we ons daarop kunnen
aanpassen.

7. Terugkoppeling Smart table discussies
Wanneer is E-Health succesvol? o.l.v. Robert Weij (PluzH)
Van deze Smart Table discussie hebben we geen samenvatting, maar het gesprek ging over:
E-health is het gebruik van technologie ter ondersteuning of verbetering van de gezondheid en de
gezondheidszorg. De toepassingen van E-Health moeten bijdragen aan betaalbare zorg van goede kwaliteit, die oog
heeft voor mensen. Wat zijn de succesfactoren bij het implementeren van E-Health en wat moet je vooral niet
doen? En wat kan je er van verwachten? Maakt E-Health de zorg ook echt beter? Robert Weij van Pluhz.nl heeft
ervaring opgedaan met E-Health bij bedrijven zoals Interpolis, Deloitte, Vektis, Regas, maar ook bij de GGD en in
wijken zoals Kortenbos en Schilderswijk in Den Haag en gaat graag met jullie het gesprek aan wanneer E-health
succesvol is.
PLuhZ is er van overtuigd dat E-Health helpt. Zie hierna hun promoslide.

8. 8

9. ICT-café | 2015 editie
Save the date
Volgend ICT-café
(gecombineerd met een HSD-café)
Donderdag 18 juni 2015
ICT en Veiligheid
Den Haag Free WiFi #ICT070