2.06

1. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Cezary Tarczyński
Rozliczanie kosztów pobytu gości w zakładzie hotelarskim
341[04].Z2.06
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

2. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Grażyna Brocka
mgr inż. Alicja Drażba
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Cezary Tarczyński
Konsultacja:
mgr inż. Piotr Ziembicki
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 341[04].Z2.06 Rozliczanie
kosztów pobytu gościa w zakładzie hotelarskim w modułowym programie nauczania dla zawodu
technik hotelarstwa.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

3. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Gotówkowe i bezgotówkowe formy płatności za usługi 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 14
4.1.3. Ćwiczenia 15
4.1.4. Sprawdzian postępów 16
4.2. Zasady płatności kartami płatniczymi 17
4.2.1. Materiał nauczania 17
4.2.2. Pytania sprawdzające 23
4.2.3. Ćwiczenia 23
4.2.4. Sprawdzian postępów 25
4.3. Dokumentacja rozliczania gości w zakładzie hotelarskim 26
4.3.1. Materiał nauczania 26
4.3.2. Pytania sprawdzające 33
4.3.3. Ćwiczenia 33
4.3.4. Sprawdzian postępów 35
4.4. Procedury wymeldowania gości indywidualnych i grup gości 36
4.4.1. Materiał nauczania 36
4.4.2. Pytania sprawdzające 37
4.4.3. Ćwiczenia 37
4.4.4. Sprawdzian postępów 39
5. Sprawdzian osiągnięć 40
6. Literatura 44

4. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Poradnik ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu i ukształtowaniu umiejętności rozliczania
kosztów pobytu gości w zakładzie hotelarskim oraz stosowania procedur wymeldowania gości
indywidualnych i grup gości.
Poradnik ten zawiera:
1. Wykaz literatury, z jakiej możesz korzystać podczas nauki.
2. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności, które powinieneś mieć
opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.
3. Cele kształcenia jednostki modułowej.
4. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonywania
ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów.
5. Zestawy pytań, które pomogą sprawdzić Ci, czy opanowałeś podane treści nauczania.
6. Ćwiczenia umożliwiające nabycie umiejętności praktycznych, które zawierają:
− wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnego do realizacji ćwiczenia,
− sposób wykonania ćwiczenia,
− wskazówki dotyczące sposobu oceniania Twojej pracy przez nauczyciela.
7. Sprawdzian postępów – pozwoli Ci sprawdzić stan swojej wiedzy i zakres umiejętności.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
8. Sprawdzian osiągnięć – w rozdziale 5 tego poradnika zamieszczony został przykładowy
sprawdzian osiągnięć, który zawiera:
− instrukcję, w której omówiono tok postępowania podczas przeprowadzania sprawdzianu,
− zestaw zadań testowych zawierający różnego rodzaju zadania,
− przykładową kartę odpowiedzi, w której w przeznaczonych miejscach wpisz odpowiedzi
na pytania; będzie to stanowić dla Ciebie trening przed sprawdzianem zaplanowanym
przez nauczyciela.
Szczególną uwagę zwróć na opanowanie umiejętności: rozliczania kosztów pobytu gościa
hotelowego z wykorzystaniem dostępnych programów komputerowych , korzystania z innych
urządzeń przy rozliczaniu gościa hotelowego (czytnik kart, kasa fiskalna itp.).
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub
instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność. Po
przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki modułowej.
Jednostka modułowa: Rozliczanie kosztów pobytu gości w zakładzie hotelarskim, której treści
teraz poznasz jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z procesem działalności
recepcji w zakładzie hotelarskim.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp i higieny
pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te
poznasz podczas trwania nauki.

5. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat jednostek modułowych.
Moduł 341[04].Z2
Działalność recepcji zakładu
hotelarskiego
341 [04].Z2.02
Organizacja
recepcji zakładu
hotelarskiego
341 [04]Z2.01
Organizacja pracy w części
parterowej zakładu
hotelarskiego
341 [04].Z2.03
Rezerwacja usług w
zakładzie hotelarskim
341 [04].Z2.05
Obsługa gości w zakładzie
hotelarskim
341 [04].Z2.06
Rozliczanie kosztów pobytu
gości w zakładzie
hotelarskim
341 [04].Z2.07
Komunikowanie się w języku
obcym z gośćmi z recepcji w
części parterowej zakładu
hotelarskiego
341 [04].Z2.04
Przyjmowanie gości do
zakładu hotelarskiego

6. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− wykonywać usługi związane z pobytem gości w hotelu zgodnie z obowiązującymi standardami,
− organizować usługi dodatkowe na życzenie gości hotelowych,
− stosować procedury przyjmowania i przekazywania wiadomości gościom hotelowym,
− stosować procedury przyjmowania i wysyłania korespondencji gości hotelowych,
− stosować procedury przyjmowania, przechowywania i wydawania depozytów gościom
hotelowym,
− postępować zgodnie z obowiązującymi zasadami etyki i kultury zawodu,
− stosować przepisy prawne w działalności hotelarskiej,
− stosować procedury postępowania z rzeczami znalezionymi i zagubionymi przez gości
hotelowych,
− stosować elementy arytmetyki gospodarczej,
− wykonywać działania arytmetyczne uproszczonymi metodami,
− obsługiwać dostępne programy komputerowe,
− obsługiwać urządzenia znajdujące się w recepcji.

7. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− poprowadzić rachunki gości zakładu hotelarskiego,
− przyjąć należność za wynajmowanie pokoi i inne usługi hotelowe,
− wystawić faktury VAT za usługi zrealizowane w zakładzie hotelarskim,
− rozliczyć wpływy za zrealizowane usługi w zakładzie hotelarskim,
− dokonać korekty nieuzasadnionych obciążeń rachunku,
− dokonać zwrotu nadpłaconej przez gościa należności,
− sporządzić dokumentację związaną z rozliczaniem kosztów pobytu gości w zakładzie
hotelarskim,
− rozliczyć koszty pobytu grup gości w zakładzie hotelarskim,
− zastosować procedurę wymeldowania gości indywidualnych i grup gości,
− zrealizować zlecenia gości hotelowych związane z wyjazdem,
− zastosować program komputerowy do rozliczenia kosztów pobytu gości w zakładzie
hotelarskim,
− posłużyć się kasą fiskalną i czytnikiem kart płatniczych.

8. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Gotówkowe i bezgotówkowe formy płatności
4.1.1. Materiał nauczania
Rozliczenia gotówkowe
Rozliczenia gotówkowe dokonywane są za pośrednictwem kasy. Obrót gotówkowy jest
realizowany przez kasjera, który ponosi pełną odpowiedzialność materialną za stan gotówki w kasie
oraz za prawidłowość operacji kasowych.
Wpływy gotówkowe są udokumentowane dowodami źródłowymi (dowody należności
gotówkowych ze sprzedaży produktów i usług) lub zastępczym dowodem wpłaty „KP-Kasa
przyjmie” (rys.1)
Wypłaty gotówkowe mogą być dokonywane na podstawie dokumentów źródłowych
(np.faktury obce, listy płac, pokwitowane przez bank dowody wpłat własnych) lub dokumentu
zastępczego „KW- Kasa wypłaci” (rys.2).Dowody kasowe ”KP” są wystawiane przez kasjera
w dwóch egzemplarzach i przez niego podpisywane na dowód przyjęcia gotówki. Kasowe dowody
źródłowe wypłat, a także dowody „KW”, powinny być sprawdzone pod względem merytorycznym
i formalno - rachunkowym przed dokonaniem wypłaty, co potwierdza się datą i podpisem osoby
odpowiedzialnej za dokonanie kontroli.Sprawdzone dowody zatwierdza do wypłaty kierownik
i główny księgowy jednostki lub osoby przez nich upoważnione.
Wszystkie dowody kasowe dotyczące wpłat i wypłat gotówkowych powinny być ujęte
w „Raporcie kasowym- RK” (rys.3).Raport kasowy sporządza się na koniec każdego dnia.
W przypadku gdy liczba wpłat i wypłat nie jest duża można go sporządzać za okres kilku dni.
Należy przy tym przestrzegać zasady, iż raport powinien być sporządzony na koniec każdego
miesiąca.
Do obrotu gotówkowego zaliczamy również płatności dokonywane za pomocą czeku
gotówkowego, bądź też wpłat na rachunek wierzyciela. Czek gotówkowy stanowi dyspozycję
wystawcy skierowaną do banku dotyczącą wypłacenia przez bank określonej sumy pieniężnej
z jego rachunku bankowego, osobie wymienionej na czeku (czek imienny) lub okazicielowi czeku
(czek na okaziciela)
Czeki (rys.4 i 5) wystawia się na blankietach bankowych, które zawierają następujące
elementy:
– nazwę „ czek”,
– sumę czekową cyframi i słownie, z zaznaczeniem waluty,
– bezwarunkowe polecenie wypłaty wpisanej sumy,
– nawę banku, który ma zapłacić,
– datę i miejsce wystawienia,
– podpis wystawcy i ewentualnie jego pieczęć.
Do obrotu gotówkowego zalicza się również przekazanie gotówki za pomocą przekazu
pocztowego (rys.6). Jest to wygodna forma rozliczeń gotówkowych na odległość. Nadawca
wypełnia przekaz i wpłaca gotówkę w urzędzie pocztowym. Adresat otrzymuje pieniądze lub
wpływają one na jego rachunek bankowy. Ta forma rozliczeń ma zastosowanie w hotelarstwie,
w przypadku gości, którym zabrakło pieniędzy na uregulowanie rachunku za nocleg.
Obrót gotówkowy w działalności gastronomiczno – hotelarskiej obejmuje:
– pobieranie należności pieniężnych za prowadzoną na rzecz klientów (konsumentów, gości
hotelowych), działalność dotyczącą:

9. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
– konsumpcji posiłków i napojów,
– sprzedaży posiłków i towarów na wynos,
– wynajmu pokoi noclegowych,
– świadczenia innych dodatkowych usług,
– rozliczenia z pracownikami z tytułu wynagrodzeń, delegacji służbowych i dokonywania
przez nich drobnych zakupów,
– drobne rozliczenia z dostawcami i usługodawcami,
– odprowadzanie gotówki do banku lub jej pobieranie w banku.
Obrót gotówkowy jest realizowany za pośrednictwem kasy lub kas danego przedsiębiorstwa.
Są to zwykle pomieszczenia wydzielone, wyposażone w potrzebne urządzenia i odpowiednio
zabezpieczone. Do przechowywania gotówki służy kasa pancerna. Również zabezpieczony musi
być przewóz gotówki do i z banku. Gotówką regulujemy zwykle niewielkie należności natomiast
większe sumy wygodniej jest płacić czekami a wiele zakładów hotelarskich jest wyposażonych
w stanowiska wymiany dewiz i przyjmowania czeków i kart płatniczych.
Rozliczenia bezgotówkowe
Rozliczenia bezgotówkowe dokonywane są za pośrednictwem banku. Do podstawowych ich
form należą:
– polecenie przelewu (rys.7), jest podstawową formą stosowanych rozliczeń bezgotówkowych.
Za jej pośrednictwem można dokonywać wszelkich rozliczeń, jeżeli jednostki rozliczające się
posiadają rachunki bankowe. Polecenie przelewu polega na zadysponowaniu bankowi przelania
określonej kwoty ze swego rachunku bankowego na wskazany inny rachunek bankowy.
Wystawia się je na druku bankowym w 4 egzemplarzach (oryginał i 3 kopie), podając dłużnika
i wierzyciela, ich rachunki bankowe, kwotę do przelania i tytuł przelewu oraz umieszczając
datę, pieczęć i podpisy osób upoważnionych.
– polecenie zapłaty stanowi udzieloną bankowi dyspozycję wierzyciela aby obciążyć określoną
kwotą rachunku bankowego dłużnika i uznać nią rachunek wierzyciela.
– czek rozrachunkowy stanowi dyspozycje wystawcy czeku dokonania przelewu określonej
sumy pieniężnej z rachunku zleceniodawcy na rachunek odbiorcy. Czek ten może być na
wniosek wystawcy potwierdzony przez bank, co jest równoznaczne z rezerwacją odpowiedniej
kwoty na jego pokrycie. Bank może też gwarantować pokrycie czeku bez względu na stan
środków posiadacza rachunku. Dokumentem czeku jest Część B, Część A pozostaje w
książeczce czekowej, natomiast Część C czeku bank dołącza do wyciągu z rachunku
bankowego wystawcy czeku na dowód realizacji czeku przez trasanta (Bank). Odmianą czeku
rozrachunkowego jest czek potwierdzony. Istota czeku potwierdzonego polega na
potwierdzeniu możliwości jego realizacji przez bank, który przelewa z rachunku wystawcy
odpowiednią kwotę na specjalne konto, zapewniając tym samym środki na realizację czeku.
Czeki potwierdzone są wystawiane na ogół na wyższe kwoty i często dla płatności
zamiejscowych. Wśród czeków rozrachunkowych wyróżnia się; czeki potwierdzone,
gwarantowane i zakreślone.
– czek podróżny (podróżniczy – rys.8), wykorzystywany jest przez turystów, aby nie przewozić
gotówki – są emitowane w nominałach z góry ustalonych przez banki i realizowane mogą być
w bankach, punktach wymiany walut – można nimi regulować także należności w hotelach i
restauracjach. Po przyjeździe do miejsca docelowego czeki używamy jako środka płatniczego
lub wymieniamy na gotówkę. W chwili realizacji czeku składamy na nim swój podpis. Jeżeli
podpisy będą zgodne- będziemy mogli dokonać transakcji. Ponieważ czek płatny jest za
okazaniem winien być przedłożony w banku do zapłaty w ciągu 10 dni.
Wyżej wymienione bezgotówkowe formy płatności mają najczęściej zastosowanie w branży
gastronomiczno – hotelarskiej natomiast innymi dostępnymi formami obrotu bezgotówkowego nie
zajmujemy się gdyż są one poza zakresem czynności recepcji hotelowej, można jedynie nadmienić

10. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
iż do innych form obrotu bezgotówkowego zaliczamy(akredytywę, weksel, rozliczenia saldami i
rozliczenia planowe).
Przy płatnościach gotówkowych lub bezgotówkowych obowiązują w hotelu pewne procedury,
do których należy się stosować:
− Procedura zapłaty gotówką:
– wystawienie dokumentu (paragon, faktura)oraz jego fiskalizacja
– przyjęcie gotówki w PLN
– wydanie dokumentu potwierdzającego wpłatę oraz wydanie reszty
− Procedura zapłaty walutą obcą (np. euro lub $):
– wymiana waluty w kasie walutowej na złote PLN,
– dalej procedura jak przy zapłacie gotówką.
− Procedura zapłaty przelewem:
– wystawienie faktury VAT wg ustalonych w firmie procedur,
– wystawienie faktury do płatnika z żądaniem zapłaty we wcześniej uzgodnionym terminie,
– wystawienie dokumentu (paragon fiskalny lub faktura VAT) jego fiskalizacja w kasie
fiskalnej w komputerowym systemie zintegrowanym,
− Końcowe czynności występujące przy każdej procedurze to:
– sprawdzenie, czy gość odebrał dokumenty i przypomnienie o zwrocie klucza,
– zaproponowanie pomocy przy zamówieniu taxi, przywołanie bagażowego oraz pożegnanie
gościa słowami: dziękujemy za skorzystanie z usług naszego hotelu, zapraszamy
ponownie.
Ważną i popularną formą rozliczeń w zakładach hotelarskich są różnego rodzaju karty
płatnicze, które zostaną omówione w następnym rozdziale.
Rys.1. Kasa przyjmie [6 str.188]

11. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Rys.2. Kasa wypłaci [6 str.189]

12. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
Rys.3. Raport kasowy [6 str.190]

13. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Rys.4. Elementy czeku[7 str.218]
Rys.5. Czek gotówkowy [10 Hotelarze.pl]
Nazwa
dokumentu
Suma
czekowa
Polecenie
zapłaty
Nazwa
banku
Data i miejsce
wystawienia
Podpis
wystawcy

14. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Rys. 6. Przekaz pocztowy [3 str.189]
Rys. 7. Polecenie przelewu [7 str.221]

15. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Rys.8. Czek podróżny [10 Hotelarze.pl ]
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie są formy płatności?
2. Na czym polega obrót gotówkowy?
3. Jakie są formy obrotu gotówkowego?
4. Na czym polega obrót bezgotówkowy?
5. Jakie znasz formy obrotu bezgotówkowego?
6. Jakie znasz najczęściej stosowane sposoby rozliczania się gościa hotelowego za pobyt
w hotelu?
7. Jakie czynności należy wykonać płacąc gotówką(gość) i przyjmując gotówkę(pracownik)?
8. Jakie czynności należy wykonać płacąc walutą obcą( gość)?
9. Jakie czynności wykonasz płacąc w formie bezgotówkowej(gość) i przyjmując zapłatę
w formie bezgotówkowej(pracownik)?

16. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnij blankiet czeku gotówkowego (gość), rozlicz zapłatę czekiem gotówkowym
(pracownik).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zapoznać się z formą płatności gotówkową (Materiał nauczania pkt.4.1.1),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
4) wypełnić prawidłowo blankiet czeku gotówkowego (gość),
5) przyjąć pieniądze wydać resztę i pokwitować wpłatę (pracownik hotelu),
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– bloczki czeku gotówkowego,
– długopis,
– literatura z rozdziału 6 .
Ćwiczenie 2
Wypełnij prawidłowo przekaz pocztowy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zapoznać się z formą płatności gotówką (Materiał nauczania pkt. 4.1.1),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
4) wypełnić prawidłowo przekaz pocztowy (gość),
5) przyjąć przekaz pocztowy i dokonać wstępnej rezerwacji (pracownik),
6) wykonać segregację otrzymanego dokumentu (pracownik),
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− druk przekazu pocztowego,
− długopis,
− literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Wypełnij prawidłowo raport kasowy
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zapoznać się z formą obrotu gotówkowego (Materiał nauczania pkt. 4.1.1),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,

17. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
4) wypełnić prawidłowo raport kasowy w oparciu o dokumenty: KP i KW
5) zastosować właściwą segregację dokumentów,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– blankiet raportu kasowego
– duplikaty dokumentów KP i KW,
– długopis,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Dokonaj płatności czekiem podróżnym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zapoznać się z formą obrotu bezgotówkowego (Materiał nauczania pkt. 4.1.1),
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) zastosować się do poleceń zawartych w instrukcji,
4) wykonać płatność czekiem podróżniczym (gość),
5) potwierdzić prawidłowość i ważność czeku podróżniczego (pracownik),
6) przeliczyć otrzymany czek po obowiązującym kursie na walutę płatności w danym kraju
(pracownik), przyjąć czek, wydać resztę i pokwitować wpłatę (pracownik hotelu),
7) zastosować właściwą segregację dokumentów związanych z rozliczeniem kosztów pobytu
gościa / gości hotelowych,
8) zastosować procedury grzecznościowe (podziękowanie, pożegnanie gościa hotelowego),
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
10) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– duplikat czeku podróżnego,
– foliogram,
– rzutnik,
– dokumentacja recepcji,
– literatura z rozdziału 6.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) dokonać płatności czekiem gotówkowym? ¨ ¨
2) wypełnić właściwie i zrealizować przekaz pocztowy? ¨ ¨
3) dokonać płatności i rozliczenia czekiem rozrachunkowym? ¨ ¨
4) zrealizować w sposób właściwy czek podróżny ? ¨ ¨
5) zastosować procedury płatności gotówką? ¨ ¨
6) zastosować procedury płatności formą bezgotówkową? ¨ ¨

18. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
4.2. Zasady płatności kartami płatniczymi
4.2.1. Materiał nauczania
Karty płatnicze
Coraz popularniejszą formą płatności staje się karta płatnicza, którą jest kawałek plastiku
z wytłoczonymi i kodowanymi elektronicznie informacjami dotyczącymi posiadacza karty. Karta służy do
bezgotówkowego dokonywania płatności za towar, usługi i z tytułu innych zobowiązań oraz do pobierania
gotówki, a często również z bankomatów, czyli automatów samoczynnie wypłacających gotówkę. W celu
dokonania płatności wystarczy okazać kartę i podpisać rachunek, zaś karty mogą być przy transakcji
sprawdzane przez urządzenie dekodujące lub specjalne elektroniczne terminale.
Z punktu widzenia budowy karty płatniczej karty dzielą się na:
− embosowane - informacje o karcie takie jak nazwa posiadacza, numer karty, data ważności są
wytłoczone na karcie. Obecnie "czyste" karty embosowane są praktycznie niespotykane.
Zwykle posiadają również pasek magnetyczny lub chip.
− karty z paskiem magnetycznym - nośnikiem informacji jest pasek magnetyczny na którym
zapisane są na 2 ścieżkach (rzadziej 3) informacje pozwalające na dokonanie transakcji (numer
karty, data ważności itd.). Na karcie tego typu nie jest zapisywany numer PIN, służący do
autoryzacji transakcji.
− karty z układem elektronicznym (potocznie zwane kartami chipowymi) - są dużo
bezpieczniejsze od kart z paskiem magnetycznym. Większość dostępnych systemów
transakcyjnych migruje w stronę kart elektronicznych. Standard obsługi transakcji jest
opracowywany przez organizację zrzeszającą największych wydawców kart Europay,
Mastercard i Visa (stąd nazwa standardu - EMV).
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo posługiwania się kartami magnetycznymi zapewnia przede wszystkim PIN
(Personal Identyfication Number). Umożliwia on uwierzytelnienie osoby posługującej się kartą.
Urządzenie realizujące transakcję odczytuje z karty zawarte w niej informacje dotyczące banku-
wydawcy karty, numeru rachunku związanego z kartą oraz numeru karty i przesyła je do banku,
gdzie serwer generuje na podstawie otrzymanych danych 15-bitową liczbę, która jest szyfrowana za
pomocą algorytmu DES przy zastosowaniu tajnego klucza banku. Z otrzymanego w ten sposób
szyfrogramu w określony sposób wyznaczana jest wartość PIN, którą porównuje się następnie
z wartością wprowadzoną przez użytkownika karty.
Większy poziom bezpieczeństwa oferują karty chipowe. Charakteryzują się one bezpieczną
kontrolą dostępu, możliwością szyfrowania i deszyfrowania informacji, a także możliwością
generowania i weryfikowania podpisów cyfrowych.

19. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Organizacje wydające karty płatnicze
Największe organizacje zajmujące się wydawaniem kart płatniczych na świecie to:
− Visa International
− Europay International
− Diners Club
− American Express
− JCB
Karta płatnicza
Karta płatnicza (ang. payment car) służy do realizacji transakcji bezgotówkowych płatności za
towary lub usługi. Regułą już jest, iż banki swoim kartom płatniczym dołączają także funkcje kart
bankomatowych, czyli możliwość realizacji w bankomatach wypłat gotówkowych, sprawdzania
salda i historii rachunku, zmiany PIN-u karty itp. W zależności od rodzaju karty płatniczej można
bezgotówkowymi operacjami płatniczymi bezpośrednio obciążać rachunek bankowy (karta
debetowa), bądź dokonywać je "w ciężar" przyznanego limitu zadłużenia (karta obciążeniowa
i kredytowa).
Karta bankomatowa
Z angielskiego ATM card lub cash card. Jest to karta wydawana do rachunku bieżącego,
służąca wyłącznie do wypłat gotówki oraz innych operacji dostępnych w bankomacie, takich jak:
sprawdzenie salda rachunku, sprawdzenie i wydrukowanie historii transakcji, zmiana PIN-u karty,
dokonanie zdefiniowanych przelewów, skorzystanie z funkcji depozytowych.
Karta bankomatowa nie posiada funkcji karty płatniczej, dlatego też nie można dokonywać nią
transakcji bezgotówkowych (płatności za towary i usługi), z tego powodu większość banków
zamiast karty bankomatowych wydaje karty płatnicze z funkcjami kart bankomatowych.
Podział kart bankowych
Karty bankowe ze względu na ich przeznaczenie można podzielić na:
– karty bankomatowe,
– karty płatnicze:
− debetowe,
− obciążeniowe,
− kredytowe.

20. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Karta obciążeniowa
Karta obciążeniowa (ang. charge car) jest to karta płatniczo-bankomatowa wydawana do
rachunku bieżącego (ROR). Posiadaczowi karty przyznawany jest przez bank limit wydatków,
którym może dysponować przez określony okres, najczęściej miesiąca, realizując transakcje
gotówkowe (wypłat z bankomatów lub w oddziałach banków) i bezgotówkowe (płatności za towary
i usługi). Wypłaty gotówki z bankomatów zazwyczaj obarczone są stosunkowo wysokimi
prowizjami, gdyż głównym przeznaczeniem tej karty są transakcje bezgotówkowe.
Spłata karty odbywa się w określonym dniu miesiąca, a jej właściciel zobowiązany jest do pokrycia
100 proc. obciążenia. Bank pobiera dodatkowo pewien procent (najczęściej jest to około 1 proc.) od
wykorzystanego limitu jako własną prowizję. Po dokonaniu spłaty w następnym miesiącu można
korzystać od nowa z limitu karty w pełnym jego zakresie.
Karta debetowa
Karta debetowa (ang. debit card) to podstawowa karta płatniczo-bankomatowa wydawana do
rachunku bieżącego (ROR), charakteryzująca się tym, iż saldo konta bankowego jest obciążane
automatycznie kwotą transakcji w chwili jej wykonania i dotarcia tej informacji do banku.
Kartą tą można realizować transakcje wyłącznie do wysokości dostępnego salda na rachunku,
a także wyłącznie w ramach przyznanego przez bank dziennego limitu wydatków – zazwyczaj
dotyczy on operacji gotówkowych (wypłat z bankomatów lub w oddziałach banków) i jest to
podyktowane względami bezpieczeństwa.
Karta kredytowa
Karta kredytowa - (ang. credit card) karta, dla której zazwyczaj nie jest koniecznym posiadanie
rachunku bieżącego (ROR) w banku. Jest to najbardziej prestiżowa karta spośród kart płatniczych,
o wydaniu, której decyduje bank na podstawie przedłożonych dokumentów o dochodach lub
możliwych zabezpieczeniach. Karta ta posiada także funkcje karty bankomatowej - można nią
dokonywać wypłat gotówki z bankomatów. Bank przyznaje posiadaczowi karty limit kredytowy
w ramach, którego posiadacz może dokonywać transakcji gotówkowych (wypłat z bankomatów lub
w oddziałach banków) i bezgotówkowych (płatności za towary i usługi), jednakże w przypadku
tych pierwszych transakcji wypłaty obciążone są wysokimi prowizjami (zazwyczaj wyższymi
nawet niż przy kartach obciążeniowych), gdyż głównym przeznaczeniem tych kart jest rozliczanie
operacji bezgotówkowych. Kartę tą wyróżnia sposób spłaty zadłużenia – posiadacz karty sam
decyduje, czy spłaca całość jej obciążenia, czy zadłużenie będzie spłacane w miesięcznych
oprocentowanych ratach. Spłata karty kredytowej wygląda następująco: można w danym dniu
miesiąca spłacić 100 proc. jej zadłużenia, ale nie trzeba. Bank określa nam jedynie minimalną
stawkę, jaką mamy spłacić z zadłużenia karty (jest to zazwyczaj 5–10 proc., nie mniej niż 30 PLN),
ale to posiadacz karty decyduje, czy spłaca jedynie owe wymagane minimum, całość, czy wybraną
przez siebie część zadłużenia, pozostawiając resztę w formie oprocentowanego kredytu. Przy
częściowej spłacie zadłużenia w następnym miesiącu możemy korzystać z limitu karty
pomniejszonego o niespłaconą kwotę. Spłacając 100 proc. zadłużenia karty kredytowej większość
banków nie pobiera żadnej dodatkowej prowizji.
Cechy karty płatniczej
Wygląd, wymiary i oznaczenia karty płatniczej są ściśle określone według międzynarodowych
norm ISO 7810 i 7811. Karta ta wykonana jest ze sztywnej folii PVC lub PTG i ma kształt
prostokąta o wymiarach 8,5 na 5,4 cm Grubość karty może być różna w zależności od jej typu
i wynosi od 0,36 mm do 0,84 mm (rys.9)
Na awersie karty znajdują się:
− cechy systemów (logo, hologram),
− numer organizacji, numer banku, numer karty,
− imię i nazwisko posiadacza karty,
− okres ważności karty,

21. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
− oznaczenie zasięgu (krajowa lub międzynarodowa),
− typ karty,
− zdjęcie (opcjonalnie).
Coraz częściej na awersie karty pojawia się mikroprocesor, który w przyszłości wyprze zapis na
pasku magnetycznym.
Na rewersie karty znajdują się:
− pasek magnetyczny (nośnik pamięci z możliwością zapisu danych na 1 do 3 ścieżkach
(max 220 znaków),
− pasek do podpisu (umożliwia trwałe umieszczenie podpisu posiadacza karty na jej powierzchni.
Drukowany jest metodą sitodruku),
− informacja o tym, czyją własnością jest karta i co zrobić w przypadku zagubienia,
− całodobowy numer telefonu (rys.10).
Rys. 9. Wzór karty płatniczej[10 Kartyonline.pl]

22. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Rys. 10 Elementy karty płatniczej [2 str. 92]
Proces rozliczania zaczyna się w momencie zawarcia transakcji, której potwierdzeniem jest
dowód sprzedaży wystawiony przez akceptanta (faktura VAT lub paragon). Posiadacz karty
płatniczej płaci należność kartą płatniczą wręczając ja akceptantowi. Następnie akceptant wystawia
potwierdzenie płatności kartą płatniczą, które przekazuje do centrum rozliczeniowego. Są dwie
możliwości przekazania potwierdzenia płatności:

23. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
− za pomocą mechanicznej kopiarki inprint nanosi się (odciska) dane z karty płatniczej na
potwierdzenie płatności i po podpisaniu przez posiadacza karty wysyła się do centrum
rozliczeniowego,
− poprzez terminal płatniczy, czytnik kart płatniczych (rys.11) przekazywane są dane za
pośrednictwem łącz telekomunikacyjnych w formie zbioru elektronicznego; system ten
umożliwia automatyczną autoryzację karty (uzyskanie zgody na prowadzenie transakcji) oraz
drukuje potwierdzenie płatności kartą płatniczą w dwóch egzemplarzach – kopię otrzymuje
klient, natomiast oryginał pozostaje w punkcie sprzedaży (hotelu, restauracji, stacji
benzynowej, sklepie). Należność pomniejszona o kwotę opłaty za obsługę, przelewana jest
przez centrum rozliczeniowe na rachunek bankowy akceptanta. Centrum rozliczeniowe
informuje jednocześnie bank – emitenta karty o konieczności obciążenia konta posiadacza
karty i przelania jej na rzecz centrum rozliczeniowego. Bank - wystawca informuje okaziciela
karty o zdjęciu z konta kwoty należności zapłaconej kartą płatniczą.
Rozliczanie transakcji za pomocą karty jest jedną z częściej spotykanych form płatności
w zakładach hotelarskich, gdyż limity czeków bankowych są nieduże a i wiarygodność klienta jest
większa gdyż został on już wcześniej dokładnie zbadany przez bank lub instytucje wydającą kartę
kredytową. Recepcjonista przyjmujący zapłatę kartą kredytową powinien wiedzieć jakie karty
honoruje jego zakład. Wypełnia kwit sprzedaży i robi na nim odbitkę z karty kredytowej, a gość ją
podpisuje.
Kiedy recepcjonista jest pewien, że wszystkie formalności zostały zakończone, przekazuje
właścicielowi karty kredytowej odpowiednią kopię podpisanego kwitu sprzedaży i rachunek jako
pokwitowanie. Celem uzyskania przelewu, druga kopia podpisanego kwitu jest przesyłana do banku
lub innej firmy wystawiającej kartę(nie jest to konieczne tylko wtedy, kiedy w momencie transakcji
działa komputerowe połączenie między odbiorcą zapłaty a wystawcą karty).
Rys. 11 Potwierdzenie płatności kartą płatniczą z użyciem czytnika kart [ 2 str.94]

24. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co to jest karta płatnicza?
2. Jakie znasz rodzaje kart płatniczych?
3. Jakie znasz rodzaje kart płatniczych z punktu widzenia ich budowy?
4. Jakie są elementy karty płatniczej?
5. Jakie znasz organizacje wydające karty płatnicze?
6. Jakie urządzenia są niezbędne przy płatności kartą płatniczą?
7. Czy znasz procedury płatności kartą płatniczą?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj płatność kartą płatniczą za pobyt w hotelu
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z procedurą płatności kartą płatniczą (materiał pkt.4.2.1),
3) dokonać płatności kartą płatniczą za pobyt w hotelu (gość),przyjąć zapłatę kartą
z zachowaniem wszelkich procedur (pracownik),
4) zastosować procedury grzecznościowe,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– karta płatnicza,
– czytnik kart,
– dokumentacja recepcji,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Przedstaw różnice występujące pomiędzy kartami płatniczymi debetowymi, kredytowymi
i obciążeniowymi.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z rodzajami kart płatniczych (materiał pkt. 4.2.1),
3) przygotować 3 rodzaje kart płatniczych,
4) dokonać oceny kart ze względu na pełnione przez nie funkcje,
5) wykazać różnice w budowie kart płatniczych,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.

25. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Wyposażenie stanowiska pracy:
– karty płatnicze,
– mazaki,
– brystol,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Oceń ważność karty płatniczej
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z cechami karty płatniczej i procedurami płatności (materiał pkt.4.2.1),
3) przygotować wzorzec karty lub kart płatniczych,
4) ustalić najważniejsze cechy karty płatniczej wpływające na możliwość jej realizacji,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– wzorzec karty płatniczej,
– brystol,
– mazaki,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Przedstaw metody realizacji płatności kartą płatniczą z wykorzystaniem dostępnych urządzeń.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z procedurami płatności kartą płatniczą,
2) zorganizować czytnik kart,
3) dokonać płatności kartą płatniczą (gość),
4) przyjąć i rozliczyć rachunek gościa zgodnie z procedurą, wykorzystując czytnik kart
(pracownik),
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– karta płatnicza,
– długopis,
– dokumentacja recepcji,
– czytnik kart.

26. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz?
Tak Nie
1) dokonać płatności kartą płatniczą? ¨ ¨
2) rozróżniać rodzaje kart płatniczych ¨ ¨
3) omówić cechy karty płatniczej? ¨ ¨
4) wykorzystać w sposób prawidłowy czytnik kart ¨ ¨
5) wykonać zgodnie z procedurą rozliczenia zapłatą kartą płatniczą ¨ ¨
6) wykorzystać zdobyte wiadomości w praktycznym działaniu? ¨ ¨

27. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
4.3. Dokumentacja rozliczania gości w zakładzie hotelarskim
4.3.1. Materiał nauczania
Metody przyjmowania opłat są różne i zależą od typu przedsiębiorstwa. Zakłady oferujące
noclegi, takie jak hotele i motele, przyjmują opłaty na końcu pobytu gości, którzy wówczas płacą
również za posiłki, napoje i inne usługi. Potwierdzeniem rozliczenia się gościa hotelowego za pobyt
w hotelu jest zapłacony: rachunek, paragon lub faktura VAT.
Przyjęty sposób postępowania
1. Mając do dyspozycji kasy fakturujące lub wystawiając faktury ręcznie, rachunki
przechowujemy w specjalnych pudełkach lub szufladach z kartonowymi lub metalowymi
przegródkami, do których przymocowane są „okienka” z numerami pokoi.
2. System komputerowy pozwala nam na przechowywanie informacji dotyczących rachunku
klienta w pamięci komputera i otrzymanie na żądanie stosownego wydruku. Można to zrobić
rano, przed wyjazdem gościa lub w trakcie jego wymeldowywania się. Jeśli wydrukujemy
rachunek wcześniej, a gość jeszcze na przykład zje śniadanie lub zatelefonuje, to trzeba będzie
zrobić nowy wydruk i ręcznie anulować stary rachunek (nie należy go wyrzucać, jeśli jest na
nim wydrukowany numer seryjny).
3. Jeśli gość podpisał już odbitkę z karty kredytowej, suma powinna być zamknięta po przejrzeniu
przez gościa rachunku hotelowego. Jedna kopię należy mu przekazać.
4. Jeśli jednak gość postanowi uregulować rachunek gotówką lub czekiem, odbitkę karty
kredytowej należy w jego obecności zniszczyć. W przypadku uzyskania wcześniejszego
upoważnienia od firmy wystawiającej kartę, należy firmę zawiadomić o anulacji.
5. Obciążenia są przechowywane z rachunkiem ogólnym lub oddzielnie, w specjalnym pudełku
lub przegródce, uporządkowane według numerów pokoi. Niektóre zakłady dają je gościom
tylko wtedy, kiedy o nie poproszą (najwygodniejsza procedura to wydruk komputerowy
rachunku). Wówczas można je zatrzymać przez jakiś czas do wglądu. Inne zakłady oddają
gościom obciążenia razem z rachunkiem.
Sprawy sporne
Czasami się zdarza, że dojdzie do sporu między gościem a recepcjonistą na temat np.
wysokości rachunku lub wydanej reszty.
− Nie reaguj agresywnie i nie kłóć się z gościem,
− Spróbuj wyjaśnić przyczynę ewentualnego błędu, sprawdzając rachunek, odpowiednie
obciążenia, sumę wydanej reszty itp.
− Jeśli znajdziesz błąd, szczerze przeproś gościa i zrób to, co trzeba, aby natychmiast go
naprawić,
− Jeśli jesteś przekonany, że rachunek / reszta została wydana prawidłowo, a gość nadal jego/jej
wysokość kwestionuje, bądź nadal dla niego uprzejmy, poproś gościa aby usiadł, i poinformuj
go, że skontaktujesz się w tej sprawie ze swoim przełożonym.
W rozliczeniach kosztów pobytu gościa hotelowego stosujemy trzy główne metody:
− Księgę główną, którą posługujemy się ręcznie, wypełniając przygotowane wcześniej rubryki,
które pozwalają na rozdzielenie i przypisywanie odpowiednim działom obciążeń kont gości z
tytułu zakwaterowania, posiłków, napojów z baru czy też usług gastronomicznych
zamawianych do pokoju.
− Hotelową kasę do wystawiania faktur, która posiada właściwości komputera a pracuje
i wygląda jak kasa gotówkowa w sklepie lub domu handlowym (rys.12). Jest ona
zaprogramowana tak, by po przyciśnięciu odpowiedniego klawisza można było wprowadzić
dane o różnych grupach produktów i usług. Cechy kasy hotelowej to:

28. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
- automatyczny zapis i zapamiętywanie obciążeń na dużej liczbie kont gości hotelowych,
- dodaje bieżące obciążenia według działów lub grup produktów,
- zapisuje na taśmie papierowej wszystkie operacje finansowe,
- drukuje na rachunkach dane o poszczególnych transakcjach i w ten sposób umożliwia
sprawdzenie, czy dany rachunek został uwzględniony oraz czyje konto obciążono opłatą za
dana usługę,
- na żądanie drukuje stan obciążeń na kontach wszystkich grup produktów,
- na żądanie podaje wyzerowany stan obciążeń na kontach wszystkich grup produktów.
Rys. 12. Kasa rejestracyjna (fiskalna)[ 3 str.90]
Kasa rejestrująca (fiskalna)- jest to elektroniczna kasa, która rejestruje sprzedaż, należność i kwoty
należnego Podatku od towarów i usług oraz wyposażona jest w pamięć fiskalną zapisując w niej
dane.
Pamięć fiskalna urządzenie umieszczone wewnątrz kasy zalane żywicą zapisujące i przechowujące
dane o obrotach i podatku przez okres min. 5lat. Pamięć fiskalna w kasie nie od razu wykonuje te
zadania. Wymaga to jej zainicjowania (ufiskalnienia).
Do podstawowych elementów kasy fiskalnej zaliczamy:
– Ufiskalnienie – jest to operacja zainicjowania pamięci fiskalnej wykonywana przez służby
serwisowe. Po jej dokonaniu kasa rozpoczyna wykonywanie wszystkich czynności fiskalnych
określonych przez prawo. Do tego momentu pamięć fiskalna była uśpiona i w rozumieniu
przepisów kasa, fiskalną nie była.
– Numer unikatowy – numer nadawany kasie przez producenta lub importera przydzielony przez
Ministerstwo Finansów. Numer ten jest wpisywany do pamięci fiskalnej podczas ufiskalnienia
kasy i drukowania na każdym paragonie sprzedaży.

29. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
– Numer ewidencyjny – jest to numer nadawany przez Urząd Skarbowy właściwy dla podatnika.
Numer ten jest wpisywany do książki kasy i nanoszony w miejscu widocznym na obudowę
kasy w sposób trwały.
– Książka kasy – dokument, w którym wpisywane są wszelkie czynności operacje wykonywane
są przez serwis. Książka jest przypisana do kasy od momentu jej ufiskalnienia.
– Paragon – dokument drukowany przez kasę w momencie dokonania sprzedaży osadzony na
końcu specjalnym znakiem fiskalnym logo oraz numerem unikatowym.
– Raport dobowy fiskalny – raport z kasy fiskalnej wykonywany na koniec dnia pracy
powodujący wydruk danych na paragonie i zapisanie ich do pamięci fiskalnej.
– Raport okresowy – fiskalny raport uzyskiwany z kasy po ufiskalnieniu umożliwiający
wydrukowanie danych zawartych w pamięci fiskalnej.
Przepisy regulujące wprowadzenie kas fiskalnych znajdują się w ustawie o podatku od towarów
i usług oraz o podatku akcyzowym w Dzienniku Ustaw nr 11 z 15 lutego 1993r.
Klawisze
– Gotówka – klawisz kończący transakcje sprzedaży zapłaty gotówką.
– Czek – klawisz kończący transakcje sprzedaży zapłaty czekiem.
– Kredyt – zapłata kartą kredytową, płatniczą.
– Suma – (Podsuma) klawisze sumy pośredniej.
– Cena – umożliwiający sprzedaż towaru poprzez zmienną cenę.
– Wpłata – wpłata gotówki do kasy bez transakcji sprzedaży.
– Wypłata – potwierdzamy wypłatę gotówki z kasy.
– Kod – klawisz potwierdzenie kodu towaru.
– Przesuwanie taśmy paragonowej.
– X czas lub X/czas – klawisz umożliwia wyświetlanie czasu lub wykorzystywany przy
wielokrotnej sprzedaży towaru.
– +% – naliczanie marży.
– -% – rabat sprzedaży.
– nr bez sprzedaży – otwieranie szuflady
– Anulacja – korekta poszczególnych pozycji podczas transakcji sprzedaży.
– Błąd lub Zerowanie – korekta.
– Od 1-9,0,00,. – klawisze numeryczne służą do wprowadzenia kodu, ceny.
– Ułamkowa sprzedaży towaru.
Stacyjka:
– Off – kasa wyłączona.
– Red – rejestracja transakcji sprzedaży.
– X – odczyty raportów bez kasowania danych.
– Z – odczyty raportów z kasowaniem danych.
– P – programowanie stawek.
– S – programowanie stawek podatku .
Kasjer – potwierdzamy nr kasjera.
− Komputer z odpowiednim oprogramowaniem, pomaga zintegrować działania wielu systemów
pracujących w biurze recepcji np. systemu rezerwacji, stanu pokoi, przetwarzania danych,
fakturowania. Jest wiele programów komputerowych przeznaczonych dla hoteli, pensjonatów i
innych obiektów świadczących usługi ich dobór zależy od właścicieli hoteli i zakresu
prowadzonych usług.

30. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Oto przykłady działań programu:
- komputer poinformowany o przybyciu gościa automatycznie otwiera dla niego rachunek,
- obciążenia są jednocześnie przekazywane na rachunek gościa i na konta działów,
a wszystkie dane pozostają w pamięci komputera,
- można wydrukować wykaz nie zapłaconych faktur powyżej pewnej kwoty,
- wszystkie obciążenia wprowadzone na rachunek gościa lub na konto danego działu można
wyświetlić na monitorze komputerowym lub na życzenie gościa wydrukować,
- aby wybrać właściwy sposób postępowania, wystarczy, by osoba obsługująca komputer
korzystała z instrukcji i uwag pojawiających się na jego ekranie.
Przy rozliczeniach gościa lub grupy gości za pobyt w hotelu, potwierdzeniem zapłaty jest
rachunek lub faktura VAT. Rachunek (rys.13) wystawia sprzedający wg. określonych zasad.
Rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi powinien mieć kopię
i zawierać co najmniej :
– imiona i nazwiska albo firmy oraz adresy sprzedawcy i kupującego bądź wykonawcy
i odbiorcy usługi,
– datę wystawienia i kolejny numer,
– określenie rodzaju dostawy i ilość produktów oraz ich ceny jednostkowe,
– ogólną sumę należności wyrażoną cyfrą i słownie,
– czytelny podpis wystawcy oraz odcisk jego pieczęci.
Rachunki mogą być sporządzane odręcznie, maszynowo lub za pomocą komputera, w terminie
nie przekraczającym 7 dni od dnia wydania materiału, wyrobu lub towaru albo wykonania usługi.
Faktura VAT (rys.14) wystawiana jest w przypadku, gdy sprzedający(lub wykonawca) jest
płatnikiem podatku od towarów i usług PTU(VAT). Wystawiana jest według tych samych zasad co
rachunek, z tym, że musi zawierać dodatkowe dane takie jak: numer identyfikacji podatkowej
sprzedawcy i nabywcy, stawki i kwoty podatku, czytelne podpisy osób uprawnionych do ich
wystawienia i otrzymania faktury VAT. Stawka podatku VAT dla działalności hotelarskiej lub
gastronomicznej wynosi odpowiednio 7 % i 22%.Wszelkiego rodzaju zwroty czy kwestie sporne
nie mogą być poprawiane na fakturze oryginalnej , takie czynności dokonuje się sporządzając
fakturę VAT –korygującą (rys.15).

31. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Rys.13 Wzór rachunku [6 str.187]

32. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Hotel” ISKIERKA”
ul. J. Kowalskiego 10
26-600 Radom
NIP 915- 16- 24-025
FAKTURA VAT nr 2/06
ORYGINAŁ
Data sprzedaży: 2006-06-13
Data wystawienia: 2006-06-13
Nabywca:
Nowak Andrzej
Bukowa 22
57-300 Poznań
891-222-33-01
L.p. Nazwa Ilość Jedn. miary PKWiU Cena netto Cena
brutto
VAT WartośćVAT Wartość
brutto
1 noclegi 1,00 impr 55.11.10 233,64 250,00 7 16,36 250,00
2 gastronomia 1,00 impr 55.30.11 168,22 180,00 7 11,78 180,00
3 usługi rekreacyjne 1,00 impr 122,95 150,00 22 27,05 150,00
4 usługa parkingowa 1,00 impr 32,79 40,00 22 7,21 40,00
W rozbiciu
:
7 28,14
22 34,26
Razem do
zapłaty (netto) 557,60 zł
Podatek VAT: 62,40 zł
Razem do zapłaty
(brutto) :
620,00 zł
Słownie: sześćset dwadzieścia zł.
Płatność: Należność zapłacona gotówką
Jan Kowalski Andrzej Nowak
……………………………………… ………………………………......
(podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury VAT) (podpis osoby upoważnionej do odbioru faktury VAT)
Rys. 14 Wzór faktury VAT [Źródło własne]

33. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Wystawca:
Hotel „ Iskierka”
ul. Kowalskiego 10
26-600 Radom
NIP 915- 16-24-025
FAKTURA KORYGUJĄCA nr 4/06
KOPIA
Data sprzedaży: 2006-08-13
Data wystawienia: 2006-08-13
Nabywca:
Nowak Andrzej
Bukowa 22
57-300 Poznań
891-222-33-01
L.p. Nazwa Ilość Jedn. miary PKWiU Cena netto Cena brutto VAT Wartość
VAT
Wartość brutto
1 noclegi -1,00 impr 55.11.10 -233,64 -250,00 zw. -16,36 -250,00
2 gastronomia -1,00 impr 55.30.11 -168,22 -180,00 zw. -11,78 -180,00
3 usługi rekreacyjne -1,00 impr -122,95 -150,00 zw. -27,05 -150,00
4 usługa parkingowa -1,00 impr -32,79 -40,00 zw. -7,21 -40,00
W rozbiciu : zw. -62,4
Razem do zapłaty (netto): -557,60 zł
Podatek VAT: -62,40 zł
Razem do zapłaty (brutto): -620,00 zł
Słownie: minus sześćset dwadzieścia zł.
Płatność: gotówka
Jan Kowalski Andrzej Nowak
……………………… ……………………..........
(podpis osoby upoważnionej do wystawienia faktury VAT) (podpis osoby upoważnionej do odbioru faktury VAT)
Rys. 15 Wzór faktury korygującej VAT [Źródło własne]

34. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. W jaki sposób można rozliczyć gościa hotelowego za pobyt w zakładzie hotelarskim?
2. Jakie dokumenty są potwierdzeniem pobytu gościa hotelowego w zakładzie hotelarskim?
3. Jak powinna być prawidłowo sporządzona faktura VAT?
4. Jakie kwestie sporne mogą pojawić się podczas płatności za zrealizowane usługi w hotelu?
5. Jak należy rozwiązać kwestie sporne?
6. Jakie metody mogą służyć do rozliczenia gości w zakładzie hotelarskim?
7. Jakie urządzenia mogą służyć do rozliczenia gości w zakładzie hotelarskim?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnij fakturę VAT za pobyt grupy gości w zakładzie hotelarskim
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się zasadami wypełniania faktury VAT i stawkami podatkowymi na poszczególne
dobra i usługi w gastronomii i hotelarstwie,
3) wypełnić w oparciu o podany przykład fakturę VAT,
4) wykonać kontrolę i segregacje dokumentu,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– druk faktury VAT,
– długopis,
– kalkulator,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 2
Rozwiąż sytuacje sporną dotyczącą rachunku za pobyt w zakładzie hotelarskim
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodne z warunkami zbliżonymi do rzeczywistych,
2) zapoznać się z zasadami rozstrzygiwania sytuacji spornych (materiał pkt.4.3.1),
3) dobrać odpowiednie argumenty i dokumenty niezbędne do rozstrzygnięcia sporu,
4) przeprowadzić symulacje rozmowy w oparciu o podany przykład(gość-pracownik),
5) rozwiązać problem z zachowaniem procedur grzecznościowych,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– lada recepcji,
– kalkulator,
– dokumentacja recepcji,
– długopis,
– literatura zgodna z punktem 6.

35. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Ćwiczenie 3
Rozlicz koszt pobytu gościa hotelowego z zastosowaniem programów komputerowych
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia zgodnie z zasadami bhp i ergonomii,
2) zapoznać się z dostępnym programem komputerowym służącym do prowadzenia rozliczeń
w zakładzie hotelarskim,
3) dokonać czynności rozliczenia kosztów pobytu gościa hotelowego z wykorzystaniem funkcji
dostępnych w danym systemie komputerowym,
4) dokonać zapisu na dyskietce lub płycie,
5) wykonać wydruk komputerowy,
6) przeprowadzić analizę wykonanych zadań,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– komputer,
– dyskietka lub płyta,
– drukarka,
– dokumentacja recepcji,
– program komputerowy,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Rozlicz koszt śniadania gościa hotelowego z zastosowaniem kasy fiskalnej:
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy ,
2) zapoznać się ze służącą do prowadzenia rozliczeń w zakładzie hotelarskim kasą fiskalną,
3) dokonać rozliczenia kosztów śniadania gościa hotelowego zgodnie z procedurą, wykorzystując
funkcje kasy fiskalnej,
4) wystawić klientowi rachunek fiskalny jako potwierdzenie rozliczenia,
5) przeprowadzić analizę wykonanych zadań,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne
Wyposażenie stanowiska pracy:
– długopis
– kasa fiskalna
– literatura z rozdziału 7

36. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zorganizować stanowisko do wykonania ćwiczeń?  
2) wykonać czynności niezbędne do rozliczenia pobytu gościa hotelowego?  
3) wypełnić w sposób prawidłowy fakturę VAT?  
4) rozliczyć wpływy za zrealizowane usługi?  
5) dokonać korekty nieuzasadnionych obciążeń?  
6) dokonać zwrotu nadpłaconej przez gościa należności?  
7) sporządzić dokumentację niezbędną do rozliczenia kosztów pobytu gościa
w hotelu?  
8) zastosować program komputerowy do rozliczenia gościa w zakładzie
hotelarskim?  

37. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
4.4. Procedury wymeldowania gości indywidualnych i grup gości
4.4.1.Materiał nauczania
Przyjęty sposób postępowania przy wymeldowaniu gościa hotelowego
1. Powitaj gościa (jeśli to możliwe, wymieniając jego nazwisko) i zapytaj o numer pokoju, na
który kierowano rachunki (jeśli gość jest osobą dobrze znaną, nie ma potrzeby pytać o numer
pokoju).
2. Weź rachunek i wszystkie obciążenia, które są do niego podczepione. Jeśli masz do dyspozycji
komputer, wydrukuj rachunek.
3. Wręcz rachunek gościowi.
4. Przyjmuj pieniądze, wydaj należną resztę (patrz rozdział 4.1.) i pokwitowanie wpłaty.
5. Podziękuj i pożegnaj gościa. Jeśli gość ma zamiar niedługo powrócić w te okolice lub udaje się
do miejscowości, w której firma ma swoje hotele, zaproponuj mu zrobienie rezerwacji.
6. Odłóż do akt kopię zapłaconego rachunku i wszystkie obciążenia na wypadek, gdyby trzeba
było do nich sięgnąć w przyszłości.
7. Przekaż wszystkim zainteresowanym działom, że gość:
− wyjechał,
− zwolnił pokój,
− zapłacił rachunek, lecz będzie korzystać z pokoju do godziny....,
− wróci o godz.... , aby zabrać bagaż pozostawiony w przechowalni.
8. Wprowadź odpowiednie zmiany do dokumentów recepcji, łącznie z systemem stanu pokoi, aby
wiadomo było, że gość wyjechał i pokój będzie gotów do sprzedaży po sprzątnięciu
i potwierdzeniu jego stanu przez służbę piętra.
Przyjęty sposób postępowania przy wyjazdach grupowych
Kiedy większa grupa ludzi wyjeżdża w tym samym czasie, operacja może przebiegać gładko,
jeśli zostanie dobrze zaplanowana i przygotowana trochę wcześniej.
− można wydzielić miejsce na złożenie bagażu, przed załadowaniem go do autokaru,
− przy współpracy z szefem grupy uda się na pewno ustalić wygodną dla wszystkich godzinę
zbierania bagażu całej grupy,
− członkowie grupy powinni być poinformowani przez jej szefa o indywidualnej procedurze
płacenia ekstrasów. Jeśli będą wchodziły w rachubę duże sumy, warto się zorientować, jak
ludzie będą regulować rachunki. Można wtedy uzyskać w odpowiednim czasie wymagane
potwierdzenia bankowe,
− jeśli rachunek za grupę ma być przesłany do zapłacenia organizatorom imprezy
(pośrednikowi), w odpowiednim czasie uzyskaj od szefa grupy wszystkie potrzebne podpisy,
− jeśli członkowie grupy sami płacą za zakwaterowanie, to zadając rutynowe pytania
w momencie meldowania gości, zapytać jeszcze osoby dzielące pokój czy będą płaciły razem ,
czy oddzielnie.
Bagaże
Przyjęty sposób postępowania:
1. ustal dane osoby potrzebującej pomocy, jak nazwisko i numer pokoju,
2. portier lub inny członek personelu posłany do pomocy powinien ustalić, co ma być przez niego
zabrane.
3. sprawdź dokąd bagaż trzeba zanieść,

38. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
4. przenosząc bagaż zachowaj zawsze ostrożność,
5. jeśli taki jest regulamin, za bagaż pozostawiony w przechowalni należy wydać gościowi
pokwitowanie,
6. jeśli bagaż ma pozostać w pokoju, upewnij się, że pokój będzie wyłączony ze sprzedaży
i dostęp do niego będą miały tylko upoważnione osoby z personelu.
Procedura „ check out” – wyjazd gościa z hotelu:
− zapytanie gościa, czy jest zadowolony z pobytu,
− ustalenie zakresu płatnych usług, z których gość skorzystał,
− przedstawienie do wiadomości i „ akceptacji” wstępnego rachunku,
− ustalenie statusu dokumentu potwierdzającego zapłatę (paragon fiskalny, faktura VAT),
− ustalenie sposobu zapłaty: gotówka, karta kredytowa, waluta obca, przelew.
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczenia.
1. Jaki jest sposób postępowania przy wymeldowywaniu gości indywidualnych?
2. Jaki jest sposób postępowania przy wymeldowywaniu grup gości?
3. Jakie mogą być zlecenia gościa hotelowego związane z wyjazdem?
4. Jakie mogą pojawić się zagrożenia związane z wyjazdem gościa hotelowego?
5. Na czym polega procedura „check out.”?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj wymeldowania indywidualnego gościa hotelowego
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się ze sposobem wymeldowania gościa hotelowego (materiał pkt.4.4.1),
3) wykonać wszelkie czynności rozliczeniowe zgodnie z procedurami wg podanego przykładu
(pracownik - gość),
4) wypełnić prawidłowo dokumenty recepcji, nanieść zmiany i poinformować inne działy
(pracownik),
5) zastosować procedury grzecznościowe (pracownik),
6) dokonać analizy wykonanego ćwiczenia,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) dokonać oceny pracy.
Zalecane metody nauczania – uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– dokumentacja recepcji
– komputer
– drukarka
– program komputerowy
– literatura z rozdziału 7.

39. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Ćwiczenie 2
Dokonaj wymeldowania grupy gości zakładu hotelarskiego
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy,
2) zapoznać się z postępowaniem przy wyjazdach grupowych (materiał pkt.4.4.1),
3) omówić (pracownik) z szefem grupy (gość) sprawy związane z wyjazdem,
4) zastosować procedury wyjazdów grupowych,
5) dokonać analizy wykonanego zadania,
6) zaprezentować efekty swojej pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– dokumentacja recepcji,
– komputer,
– drukarka,
– program komputerowy,
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 3
Przedstaw sytuacje sporne i metody ich zapobiegania podczas wyjazdu gościa hotelowego
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przyswoić wiadomości z zakresu rozliczania i wymeldowywania gościa hotelowego,
3) określić główny cel jaki stawia zakład hotelarski przy wyjazdach gościa hotelowego,
4) wyznaczyć zagrożenia dla przedstawionego celu,
5) określić metody zapobiegania i naprawy powstałych sytuacji spornych,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
– dokumenty recepcji
– brystol
– mazaki
– literatura z rozdziału 6.
Ćwiczenie 4
Zastosuj procedurę „check out”przy wyjeździe gościa hotelowego
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przyswoić wiadomości z zakresu procedury „check out,”
3) przedstawić symulacje rozmowy (pracownik- gość),
4) zastosować procedury grzecznościowe,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

40. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
Wyposażenie stanowiska pracy:
– dokumenty recepcji,
– kalkulator,
– literatura z rozdziału 6
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) postępować zgodnie z procedurami przy wyjazdach gości indywidualnych?  
2) postępować zgodnie z procedurami przy wyjazdach grup gości?  
3) zastosować procedurę „check out”?  
4) zrealizować zlecenie gościa hotelowego związane z wyjazdem?  
5) określić metody zapobiegania zagrożeniom przy wyjazdach gościa
hotelowego?  

41. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania: otwarte, i wielokrotnego
wyboru oraz opisowe.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź
zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom podstawowy,
II część - poziom ponadpodstawowy.
7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na
później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
9. Na rozwiązanie testu masz 90 min.
Powodzenia

42. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Które z wymienionych płatności należą do obrotu bezgotówkowego?
a) czek gotówkowy
b) przekaz pocztowy
c) gotówka
d) czek rozrachunkowy
2. W ilu egzemplarzach sporządzane jest polecenie przelewu:
a) dwóch
b) jednym,
c) czterech,
d) trzech.
3. Wpływy i wydatki gotówkowe w zakładzie hotelarskim realizowane są na podstawie
dokumentów:
a) Rw i Wz,
b) Wz i Pz,
c) KP i KW,
d) KP i Rw.
4. Bezpieczeństwo posługiwania się kartami płatniczymi gwarantuje głównie:
a) PUK,
b) PIN,
c) NIP,
d) PESEL.
5. Wymień urządzenia niezbędne do akceptacji karty płatniczej:.....................................................
................................................................................................................................................................
6. Co to jest kasa fiskalna?...............................................................................................................
................................................................................................................................................................
7. Wymień 3 rodzaje kart płatniczych:..............................,..........................., .................................
8. Wymień dokumenty, które mogą być potwierdzeniem i rozliczeniem gościa hotelowego
w zakładzie hotelarskim:.............................................................................................................
9. Co określa procedura „check out?:
a) przyjazd gościa do hotelu,
b) wyjazd gościa z hotelu,
c) pobyt gościa w hotelu,
d) rezerwacje pokoju dla gościa hotelowego.
10. Z jakich elementów składa się faktura VAT:...............................................................................
................................................................................................................................................................
11. Jakie stawki podatku VAT obowiązują dla hotelarstwie i gastronomii?
a) 5%,22%,
b) 7%,20%,

43. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
c) 7%,22%,
d) 7%,20%.
12. Cena netto pokoju w hotelu „X” wynosi 100zł na dobę stawka podatku VAT 7%,cena brutto to:
a) 112zł
b) 122zł
c) 107zł
d) 170zł.
13. Na podstawie, jakiego dokumentu można dokonać przekazania kwoty 200zł z rachunku
bankowego klienta „X” na rachunek bankowy hotelu „Y”:
a) weksel własny,
b) polecenie przelewu,
c) faktura VAT,
d) deklaracja podatkowa.
14. Wymień 3 metody rozliczania kosztów pobytu gościa hotelowego w zakładzie hotelarskim:
..............................................,..................................................... ,..........................................................
15. Co to jest czek podróżny?:...........................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
II część
16. Wymień kolejno czynności niezbędne przy przyjmowaniu płatności walutą obcą za pobyt
gościa w zakładzie hotelarskim....................................................................................................
................................................................................................................................................................
17. Jakie elementy powinien zawierać dokument, aby był uznany za czek?:....................................
................................................................................................................................................................
18. Klient zapłacił w barze hotelowym rachunek 214 zł, ile wynosi kwota netto czyli bez podatku
VAT, wiedząc, że jest on zawarty w zapłaconym rachunku i wynosi 7%:
a) 228,98zł,
b) 200zł,
c) 207zł,
d) 214zł.
19. Przedstaw zasady postępowania w sytuacjach spornych podczas rozliczania gościa za pobyt w
zakładzie hotelarskim:..............................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
20. Wymień wszystkie znane Ci formy płatności w obrocie bezgotówkowym:................................
................................................................................................................................................................

44. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……………………………………………………..
Rozliczanie kosztów pobytu gości w zakładzie hotelarskim
Zakreśl poprawną odpowiedź, wyjaśnij pojęcia, uzupełnij zdania, opisz podane sytuacje.
Nr
zadania.
Odpowiedź Punktacja
1. a b c d
2. a b c d
3. a b c d
4. a b c d
5
6.
7.
8.
9. a b c d
10.
11. a b c d
12. a b c d
13. a b c d
14.
15.
16.
17.
18. a b c d
19.
20.
Razem:

45. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
7. LITERATURA
1. Buczyńska T.: Podstawy przedsiębiorczości. Przewodnik metodyczny. PWN, Warszawa 2003
2. Janiszewski S., Kołaczyk Z., Pietraszewski M.: Rachunkowość przedsiębiorstw
gastronomiczno – hotelarskich. Empi,2
Poznań 2000
3. Komosa A.: Ekonomika i organizacja firmy handlowej. Ekonomic, Warszawa 1996
4. Leitner H.: Poradnik dla kelnera. WSIP, Warszawa 1993
5. Makieła Z., Rachwał T.: Podstawy przedsiębiorczości. Nowa Era, Warszawa 2003
6. Mielczarczyk Z., Urbańska B.: Gospodarka i rachunkowość w gastronomii. WSIP, Warszawa
2002
7. Pietraszewski M.: Zarys wiedzy o gospodarce. Empi,2
Poznań 2002
8. Thurnhurst A.: Działalność biura recepcji. PAPT. Warszawa 1996
9. Witkowski Cz: Podstawy hotelarstwa. WSE. Warszawa 199
10. Portale internetowe: Gatroma.pl, Hotelarze.pl, Hotele.net, Kartyonline.pl.