I. Dochody gminy z tytułu podatku od nieruchomości
II. Od czego płaci się podatek od nieruchomości (przedsiębiorcy vs mieszkańcy)
1. Podstawowe elementy konstrukcyjne podatku od nieruchomości
2. Różnice pomiędzy podatkiem uiszczanym przez przedsiębiorców oraz pozostałych mieszkańców gminy
3. Źródła najczęstszych sporów gmin z podatnikami
III. Rola gminy w procesie efektywnego poboru podatku od nieruchomości
1. Gmina jako organ podatkowy oraz beneficjent podatku od nieruchomości
2. Instrumenty prawne pozwalające na kontrolę prawidłowości deklarowania podatku przez podatników
3. Podstawowe błędy popełniane przez organy podatkowe podczas postępowań oraz ich konsekwencje
4. Podatek od nieruchomości jako instrument stanowiący zachętę dla inwestorów
IV. "Szare strefy" - czyli w jakich obszarach podatek jest zaniżany
1. Omówienie obszarów, w których podatnicy zaniżają wysokość podatków oraz wyjaśnienie powodów, dla których tak się dzieje
V. Jak zwiększyć wpływy gminy z podatku od nieruchomości
1. Narzędzia wykorzystujące mapy satelitarne
2. Efektywne kontrole podatku od nieruchomości, wykorzystanie narzędzi proceduralnych
3. Pożądany kształt deklaracji podatkowych oraz załączników
4. Poprawa efektywności prowadzonych postępowań / kooperacja z podatnikiem
Rozwiązania wspierające procesy AML. Jak technologia łączy się z doświadczeniem?
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
1. Efektywne zarządzanie
podatkiem od nieruchomości
w jednostce samorządu
terytorialnego
Dział Prawno-Podatkowy | www.pwc.pl
Webinarium - 17 września 2015 r.
2. PwC
Agenda:
I. Dochody gminy z tytułu podatku od nieruchomości
I Od czego płaci się podatek od nieruchomości
jj (przedsiębiorcy vs mieszkańcy)
II Rola gminy w procesie efektywnego poboru podatku
o od nieruchomości
V Jak zwiększyć wpływy z podatku od nieruchomości
I „Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest
z zaniżany
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
I
II
III
IV
V
3. PwC
I. Dochody gminy z tytułu podatku od
nieruchomości
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
4. PwC
Procentowy udział PoN w całości dochodów miast
Łódź
8%
Poznań
12%
Warszawa
8%
Gdańsk
13%
Białystok
10%
Rzeszów
9%
Szczecin
11%
Opole
13%
Kraków
11%
Zielona Góra
11%
Kielce
9%
Olsztyn
8%
Bydgoszcz
13%
Lublin
9%
Wrocław
11%
Katowice
14%
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
5. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Procentowy udział PoN w całości dochodów z tytułu podatków i opłat
Łódź
29%
Poznań
27%
Warszawa
18%
Gdańsk
33%
Białystok
32%
Rzeszów
29%
Szczecin
30%
Opole
34%
Kraków
26%
Zielona Góra
29%
Kielce
32%
Olsztyn
59%
Bydgoszcz
31%
Lublin
33%
Wrocław
27%
Katowice
38%
6. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Procentowy udział PoN w dochodach z podatków i opłat zasilających budżet
gminy bezpośrednio
Łódź
86%
Poznań
80%
Warszawa
72%
Gdańsk
85%
Białystok
79%
Rzeszów
83%
Szczecin
84%
Opole
82%
Kraków
81%
Zielona Góra
83%
Kielce
84%
Olsztyn
83%
Bydgoszcz
86%
Lublin
81%
Wrocław
82%
Katowice
83%
7. PwC
Podatek od nieruchomości w dużym mieście i małej gminie wiejskiej
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Warszawa Wymiarki
79%
15%
1 127 200 zł
1 427 015 zł
7 277 540 zł
72%
8%
1 158 383 366 zł
1 600 811 755 zł
14 163 292 793 złCałość dochodów
Dochody z podatków
Procentowy udział PoN w
dochodach
Procentowy udział PoN w
dochodach z podatków
Dochody z podatku od
nieruchomości (PoN)
8. PwC
II. Od czego płaci się podatek od
nieruchomości
(przedsiębiorcy vs mieszkańcy)
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
9. PwC
Podstawowe elementy konstrukcyjne podatku od nieruchomości
• Grunty
• Budynki
• Budowle
Osoby fizyczne, osoby prawne,
jednostki organizacyjne, w tym spółki
nieposiadające osobowości prawnej
będące:
właścicielami, posiadaczami
samoistnymi, użytkownikami
wieczystymi, posiadaczami
nieruchomości albo obiektów
budowlanych stanowiących własność
Skarbu Państwa lub JST
• Ustawowe zwolnienia
podmiotowe i
przedmiotowe
• Zwolnienia przedmiotowe
na podstawie uchwał
• Regionalna pomoc
inwestycyjna
• Wyłączenia np. dla
gruntów rolnych
• Powierzchnia gruntów
• Powierzchnia użytkowa budynku
• Wartość budowli (amortyzacyjna albo
rynkowa)
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
• Zróżnicowane w zależności od przedmiotu
opodatkowania (grunty, budynki, budowle)
• Zróżnicowane w zależności od sposobu
wykorzystania
• Maksymalne stawki określane obwieszczeniem MF
• Stawki gminne - określone w uchwałach gminy
PoN
10. PwC
Różnice pomiędzy podatkiem uiszczanym przez przedsiębiorców oraz
pozostałych mieszkańców gminy
Przedsiębiorcy
Osoby prawne,
spółki osobowe,
jednostki organizacyjne
• Zasada samoobliczenia podatku
• Deklaracja składana do 31
stycznia
• Podatek uiszczany do 15 dnia
każdego miesiąca, wyjątkowo 31
stycznia
• Wymiar przez organ podatkowy
(decyzja ustalająca wysokość
zobowiązania podatkowego)
• Obowiązek złożenia informacji o
nieruchomościach i obiektach
budowlanych
• Płatność w czterech ratach
(do 15 marca, 15 maja,
15 września, 15 listopada)
• Możliwość zarządzenia poboru
podatku w drodze inkasa
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
Pozostali mieszkańcy
Osoby fizyczne –
w tym osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą
11. PwC
Źródła najczęstszych sporów gmin z podatnikami:
Ogólne definicje w Prawie budowlanym – głównie
definicja budowli i urządzenia budowlanego
Nieprecyzyjnie określony zakres zwolnień
wprowadzonych uchwałami rad gmin
„Regionalne” podejście do interpretacji budzących wątpliwości
przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych
Odesłania do innych ustaw i gałęzi prawa w ustawie o podatkach i
opłatach lokalnych (np. zwolnienie dla infrastruktury kolejowej)
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
Niejasne i nieprecyzyjne przepisy w ustawie o podatkach i opłatach
lokalnych (m. in. względy techniczne, pojęcie kondygnacji)
1
2
3
5
6
Brak jednolitego orzecznictwa nawet w zakresie najbardziej
wątpliwych kwestii dotyczących PoN
4
12. PwC
Nowelizacja art. 3 ust 1 pkt 1 ustawy o prawie budowlanym - zmiana
definicji obiektu budowlanego od 28.06.2015 r.
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
POPRZEDNIE BRZMIENIE:
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć:
a) budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
b) budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami,
c) obiekt małej architektury
PO NOWELIZACJI:
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej
architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z
jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych;
Stanowisko Ministra Finansów:
Zasadniczym celem uchwalonej nowelizacji uproszczenie i skrócenie procedury
budowlanej, a nie zmiana zakresu opodatkowania podatkiem od
nieruchomości
(Odpowiedź na Interpelacje nr 32306 oraz nr 33466 do Ministra Finansów w sprawie
wpływu zmiany ustawy Prawo budowlane na podatek od nieruchomości)
13. PwC
III. Rola gminy w procesie efektywnego
poboru podatku od nieruchomości
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
14. PwC
Gmina jako organ podatkowy oraz beneficjent
Organ Podatkowy
• Wymierza podatek
• Kontroluje podatników
• Wydaje interpretacje
indywidualne
Beneficjent
• Otrzymuje całość wpływów z
PoN
• Ma możliwość wpływania na
wysokość wpływów z podatków
• Możliwość oddziaływania na
gospodarkę terenu poprzez
odpowiednią politykę fiskalną
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
15. PwC
Instrumenty pozwalające na kontrolę zadeklarowanego podatku
Czynności
sprawdzające
Kontrola
podatkowa
Postepowania
wymiarowe
Działania nieformalne
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
15
01
02
03
04
Sprawdzenie terminowości składania
deklaracji oraz wpłacania podatku
Stwierdzenie formalnej poprawności
dokumentów
Badanie zgodności wywiązywania się
z obowiązków podatkowych przez
podatników;
Wszczynana tylko z urzędu
Celem jest określenie wysokości
zobowiązania podatkowego
Wszczynane w razie stwierdzenia
nieprawidłowości w rozliczeniach podatnika
Bieżący kontakt z podatnikiem np.:
rozmowy telefoniczne
korespondencja mailowa
16. PwC
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
Podstawowe błędy popełnianie przez organy podatkowe podczas
postępowań oraz ich konsekwencje
Wszczęcie
postępowania
Prowadzenie
postępowania
Wzywanie do
przedkładania
nieadekwatnych
dowodów i
wyjaśnień
Wszczynanie i
prowadzenie
postępowań
wymiarowych po
przedawnieniu
Wydanie
decyzji
Prowadzenie
postępowań
wymiarowych
bez formalnego
ich wszczęcia
Nieprawidłowy
zakres
powołania
biegłych
Nieuzasadnione
przedłużanie
postępowania
„Rozstrzyganie”
sprawy przez
biegłego
Wydanie decyzji
przed upływem 7
dniowego
terminu na
zapoznanie się
strony z aktami
sprawy
Wadliwe uzasadnianie
decyzji, a w
szczególności brak
ustosunkowania się do
wszystkich twierdzeń i
dowodów
przedstawionych przez
stronę
Konsekwencje:
- uchylenie
decyzji
- ponowne
rozpoznanie
sprawy
- narastanie
odsetek
17. PwC
Podatek od nieruchomości jako instrument stanowiący zachętę dla
inwestorów
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
Możliwość wprowadzania uchwałą rady
gminy zwolnień przedmiotowych:
• stanowiących pomoc de minimis –
maksymalna wartość zwolnienia
stanowi równowartość 200 tys. Euro
brutto w ciągu 3 kolejnych lat
• stanowiących regionalną pomoc
inwestycyjną – szczegółowe warunki
określone Rozporządzeniem Rady
Ministrów z 9 stycznia 2015 r.
UWAGA:
Konieczność precyzyjnego formułowania
zapisów uchwał, żeby uniknąć
niepożądanych efektów takich jak:
• zbyt szerokie określenie zakresu
przedmiotowego zwolnienia
• Nieprecyzyjne określenie zakresu
czasowego zwolnienia
18. PwC
IV. „Szare strefy”
czyli w jakich obszarach podatek jest
zaniżany
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
19. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Zaniżona powierzchnia
użytkowa budynków
„Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest zaniżany
• Ustalona na podstawie norm innych niż wynikające
z ustawy o podatkach i opłatach lokalnych
• Brak uwzględniania w rozliczeniu PoN zmian
powierzchni użytkowej budynków
Nieprawidłowa
klasyfikacja
przedmiotu
opodatkowania
• Opodatkowanie jako budowli wyłącznie obiektów
ujętych w grupie II KŚT
• Brak opodatkowania części budowlanych urządzeń
technicznych
20. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
„Szare strefy” – czyli w jakich obszarach podatek jest zaniżany
Pozostałe obszary
zaniżenia
zobowiązania
podatkowego
• Względy techniczne a brak wykorzystania obiektów z
przyczyn ekonomicznych
• Brak opodatkowania obiektów, które nie są zajęte na
działalność gospodarczą
• Nieprawidłowe określenie momentu powstania
obowiązku podatkowego
• Niewłaściwe określenie podatnika w przypadku
korzystania z nieruchomości jako posiadacz zależny
21. PwC
V. Jak zwiększyć wpływy gminy z
podatku od nieruchomości
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
22. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Wykorzystanie map
satelitarnych
Jak zwiększyć wpływy gminy z podatku od nieruchomości
• Ogólnodostępne portale (google maps, geoportal)
• Specjalistyczne oprogramowanie oparte o zdjęcia
satelitarne
• Rozwiązania już stosowane w niektórych gminach!
Efektywna
kontrola
• Przygotowanie dokładnego planu kontroli
• Dostosowanie działań do charakteru działalności i
majątku podmiotów kontrolowanych
• Czynności sprawdzające i kontrola
• Postępowanie wymiarowe
23. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Jak zwiększyć wpływy gminy z podatku od nieruchomości
Pożądany kształt
deklaracji
• Ujednolicenie wzorów deklaracji i załączników
• Informatyzacja procesu deklarowania PoN:
• Aktywne wzory deklaracji i załączników
• E-deklaracje
Współpraca z
podatnikiem
• Bieżący kontakt z podatnikiem
• Aktywna współpraca w czasie kontroli i postępowań
podatkowych
24. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Podsumowanie
Podatek od nieruchomości stanowi istotną pozycję w dochodach
gminy
Zastosowanie narzędzi informatycznych pozwala zwiększyć
efektywność poboru podatku
Możliwość kształtowania lokalnej gospodarki poprzez
wprowadzanie preferencji w PoN
Współpraca i bieżący kontakt z podatnikiem ułatwiają
rozliczenie PoN
25. PwC
Najbliższe webinaria samorządowe – www.pwc.pl/samorzad
8 października 2015, godz. 10:00
VAT w jednostkach samorządu terytorialnego
17 listopada 2015, godz. 10:00
Partnerstwo publiczno-prywatne jako instrument finansowania
inwestycji publicznych
Tutaj
Rejestracja
17 września 2015Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego
26. PwC
Efektywne zarządzanie podatkiem od nieruchomości w jednostce samorządu terytorialnego 17 września 2015
Aleksander Jarosz
Menedżer
T: +48 519 507 699
E: aleksander.jarosz@pl.pwc.com
Michał Hankushał Hankus
Starszy Konsultant
T: +48 519 507 710
E: michal.hankus@pl.pwc.com
Jeżeli potrzebują Państwo bardziej szczegółowych informacji, prosimy o kontakt:
Kontakt
Hanka Nowicka
T: +48 507 481 414
E: hanna.nowicka@szkola-liderow.pl
Fundacja Szkoła Liderów
PwC