1. Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2015 r.
i prognoza na 2016 r.
Śniadanie prasowe PwC
23 listopada 2016
www.pwc.pl
2. PwC
Skąd bierze się luka podatkowa VAT?
Luka VAT to
zjawisko złożone –
oszustwa
podatkowe to
ważny, ale nie
jedyny jej element
Szara strefa
Luka
podatkowa
Błędy
w samowymiarze
Upadłość
podatników
OszustwaNiewydajność
poboru podatków
Nieuczciwa
optymalizacja
podatkowa
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
3. PwC
Skutki oszustw podatkowych
Finansowanie przestępczości
Pranie brudnych pieniędzy
Negatywny wpływ na uczciwy biznes
Psucie wizerunku Polski
Zaburzenia konkurencji
Negatywne reakcje organów podatkowych
Oszustwa
podatkowe
- skutki
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
4. PwC
Luka podatkowa to problem europejski…
Polska luka VAT
powyżej średniej
UE
Źródło: „Study and Reports on the VAT Gap in the EU-28 Member States:
2016 Final Report”, sierpień 2016
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
5. PwC
Rozmiary luki podatkowej VAT w Polsce 2006-
2016
• Wzrost luki
w VAT
z 0,6% PKB
w 2007 r. do
2,9% PKB
w 2013.
• Spadek do
2,4% PKB
w roku 2014
i ponowny
wzrost do 2,8%
PKB w roku
2015.
• Prognoza
na 2016 r.
– spadek do
2,5% PKB.
Zmiany luki VAT jako odsetka PKB w Polsce w latach 2006-2016 wg
wyliczeń i prognoz PwC
1,0%
0,6%
1,0%
1,5% 1,5%
1,9%
2,3%
2,9%
2,4%
2,8%
2,5%
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
6. PwC
Znaczenie luki dla dochodów Skarbu Państwa
Powrót do
sytuacji
z roku 2007
mógłby
oznaczać
dodatkowe
33,9 mld PLN
dla Skarbu
Państwa
w 2016 r.
Potencjalna możliwość redukcji* luki w latach 2006-2016
* Potencjonalna możliwość redukcji luki zdefiniowana jest jako dodatkowe wpływy do Skarbu
Państwa w wyniku zmniejszenia luki do jej rozmiarów (w relacji do PKB) z roku 2007.
4,2
5,1
12,5 12,9
19,2
27,4
36,9
30,9
38,1
33,9
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016
MiliardyPLN
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
7. PwC
Rozmiar luki VAT w Polsce na tle krajów
regionu
Na podstawie: „Study to quantify and analyse the VAT Gap in the EU member States
2015 Report
Luka VAT w Polsce
i regionie na
przestrzeni
ostatnich lat
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
8. PwC
Dlaczego luka VAT zaczęła się zmniejszać?
Rząd podejmuje
realne działania
legislacyjne
• Działania już wdrożone (np. tzw. pakiet paliwowy, Jednolity Plik
Kontrolny)
• Działania w trakcie realizacji (nowelizacja ustawy o VAT, tzw.
pakiet transportowy, reforma administracji skarbowej, zaostrzenie
sankcji karnych)
• Wzrost „medialności” tematu przełożył się na zwiększenie
świadomości przedsiębiorców
• Biznes zaczyna brać sprawy w swoje ręce – firmy same
wprowadzają i stosują procedury mające na celu ograniczenie ryzyka
dokonania transakcji z oszustami
• Administracja skarbowa profiluje się, na miarę istniejących
możliwości, na zwalczanie oszustw podatkowych
– zwiększona liczba tzw. „ukierunkowanych” kontroli
Postępuje zmiana
podejścia do
problemu ze
strony
administracji i
biznesu
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
9. PwC
Co zrobić, żeby luka VAT zmniejszała się dalej?
Podejmowane
na ten moment
działania to
niewątpliwie
krok w dobrym
kierunku…
ale do
osiągnięcia
efektu trwałego
spadku luki
VAT potrzeba
więcej.
• Usprawnienie działań analitycznych – już na ten moment
administracja podatkowa dysponuje ogromną ilością danych z
apetytem na więcej (pakiet transportowy); jednocześnie brakuje
twardych przesłanek wskazujących na umiejętność ich właściwego
wykorzystania.
• Lepsza współpraca organów państwa – samo utworzenie KAS
nie wyleczy polskiego systemu podatkowego z choroby nadużyć VAT.
Należy rozważyć utworzenie specjalistycznej jednostki do walki
z wyłudzeniami (włoska Guardia di Finanza to modelowy przykład
- działania w tym zakresie podjęły już niektóre kraje naszego
regionu).
• Zacieśnienie współpracy międzynarodowej w obrębie
regionu – poszczególne kraje walczą na własną rękę o uszczelnienie
lokalnego systemu podczas gdy oszuści przemieszczają się nie tylko
pomiędzy rynkami poszczególnych towarów ale także pomiędzy
poszczególnymi krajami UE.
• Kontynuacja i ciągła intensyfikacja dialogu pomiędzy
administracją skarbową i biznesem – obie strony muszą mieć
świadomość, że „grają w tej samej drużynie” – bez wzajemnego
zaufania i współpracy oszustwa podatkowe ciężko jest skutecznie
zwalczać.
Wyłudzenia VAT - luka
podatkowa w 2016 r.
10. PwC
Podsumowanie
• Według prognoz PwC luka VAT w 2016 r. będzie mniejsza.
Jedną z przyczyn jest determinacja Ministerstwa Finansów
w uszczelnianiu systemu podatkowego, poparta dodatkowo
konkretnymi działaniami legislacyjnymi.
• Potrzebne są dalsze działania legislacyjne, systemowe oraz
miękkie z zakresu dialogu administracji z biznesem, aby ten
trend mógł się utrzymać.
• „Cofnięcie” poziomu luki w VAT do stanu z 2007 r. może
oznaczać wzrost wpływów z podatku VAT o o 33,9 mld
PLN.
11. PwC
Dotychczasowe raporty
i wyliczenia PwC
• „Straty Skarbu Państwa w VAT”
(maj 2013)
• „Luka podatkowa w VAT – jak to
zwalczać?”(styczeń 2014)
• Aktualizacja wyliczeń luki VAT
na 2014 roku (listopad 2014)
• Aktualizacja wyliczeń luki VAT
na 2015 roku (listopad 2015)
11