1. Inicjatywa Trójmorza - szansa na
wspólną wizję finansowania
infrastruktury transportowej
w Europie Środkowo-Wschodniej
www.pwc.pl/theroadahead
Warszawa, 4 lipca 2017
2. PwC
Raport PwC i Atlantic Council
2
Wspólny raport PwC i Atlantic Council
stanowi analizę kluczowych wyzwań
w regionie Europy Środkowo-
Wschodniej, które można rozwiązać
dzięki Inicjatywie Trójmorza.
Jednym z najważniejszych wyzwań
stojących przed regionem w najbliższych
latach jest dalszy rozwój infrastruktury
transportowej i pozyskanie na ten cel
finansowania.
3. PwC
Inicjatywa Trójmorza
3
Inicjatywa Trójmorza stwarza dla krajów regionu Europy
Środkowo-Wschodniej możliwość na integrację z UE poprzez:
• Wzmocnienie więzi politycznych
• Ułatwienie współpracy transgranicznej
• Umożliwienie realizacji dużych, ponadregionalnych projektów,
które będą wspierać trwały wzrost gospodarczy.
Państwa Trójmorza – 12 członków Unii Europejskiej pomiędzy
Morzem Bałtyckim, Adriatyckim i Czarnym:
Połączenie pomiędzy Morzem Bałtyckim,
Adriatyckim i Czarnym
Austria
Bułgaria
Chorwacja
Czechy
Estonia
Węgry
Łotwa
Litwa
Polska
Rumunia
Słowacja
Słowenia Źródło: Opracowanie PwC na podstawie danych Komisji Europejskiej
4. PwC
Trójmorze a Unia Europejska
4
Źródło: Opracowanie PwC na podstawie informacji z Visegrad Plus
Region Trójmorza stanowi 28% terytorium Unii Europejskiej, 22% jej ludności i zaledwie 10% PKB
Terytorium Ludność PKB
22%
22%
10%
90%
Unia Europejska bez TrójmorzaTrójmorze
28%
22%
78%
28%
72%
10%
90%
5. PwC
UE15 i Europa Środkowo-Wschodnia – luka ciągle istnieje
Region Europy Środkowo-Wschodniej
osiągnął niebywały rozwój po wielu latach
niedoinwestowania:
• W ciągu 20 lat zbudowano ok. 5 600 km
nowych autostrad…
• …ale różnica w porównaniu do Europy
Zachodniej jest nadal znacząca – obywatel
"starej Unii" może korzystać średnio
z dwukrotnie większej liczby kilometrów
autostrad niż obywatel CEE
5
Wzrost całkowitej długości autostrad, 1995-2013
Źródło: Opracowanie PwC na podstawie danych Komisji Europejskiej
470%
502%
427%
329%
202%
45%54%
RumuniaPolskaUE 28 ChorwacjaUE 15 WęgryUE 13
6. PwC
Niewystarczający rozwój infrastruktury barierą rozwoju
6
Liderzy biznesowi przyznają, że
niewystarczający rozwój infrastruktury
stanowi istotną przeszkodę w rozwoju biznesu
w Europie Środkowo-Wschodniej
• W raporcie WEF „Global Competitiveness
Report”, region CEE jest znacznie niżej w
rankingu pod względem rozwoju infrastruktury
niż Europa Zachodnia czy Ameryka Północna
• Infrastruktura jest czwartą najważniejszą
barierą rozwoju w Bułgarii, a siódmą w Polsce
i w Rumunii
• Polska – w rankingu WEF na 36 miejscu pod
względem konkurencyjności, zajmuje dopiero
53 pozycję w obszarze infrastruktury Źródło: Opracowanie PwC na podstawie raportu WEF
GCI (2016/2017)
Infrastruktura w Europie Środkowo-Wschodniej
0
1
2
3
4
5
6
Estonia
Rosja
Słowenia
Republika
Czeska
Litwa
Łotwa
Polska
Węgry
Republika
Słowacka
Gruzja
Bułgaria
Serbia
Czarnogóra
Ukraine
Macedonia
Mołdawia
Rumunia
Albania
Infrastrucutre Rank EU 15
7. PwC
Rozwój infrastruktury transportowej w państwach członkowskich
UE w Europie Środkowo-Wschodniej
• W ciągu ostatnich 20 lat na infrastrukturę
transportową w krajach Europy Środkowo-
Wschodniej wydano 210 mld euro.
• To oznacza ponad 100 euro wydanego na
jednego mieszkańca w każdym roku.
7
Inwestycje w infrastrukturę w UE 11 (w mln euro)
Źródło: OECD (2017), Infrastructure investment (indicator)
15,000
20,000
10,000
5,000
0
2015
2014
2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
8. PwC
Kluczowa rola Unii Europejskiej
8
UE odegrała kluczową rolę
w rozwoju infrastruktury
transportowej
w krajach naszego regionu
Z funduszy strukturalnych przeznaczono na ten cel ponad
150 mld euro.
Dodatkowe środki zostały udostępnione dzięki instrumentowi „Łącząc
Europę" i Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu, który w ciągu
ostatnich 10 lat zainwestował prawie 30 mld euro w transport
w Europie Środkowo-Wschodniej.
Europejski Fundusz Inwestycji Strategicznych (część Planu Junckera)
odgrywa coraz ważniejszą rolę w Europie Środkowo-Wschodniej –
poprzez akceptowanie ryzyka i oferowanie atrakcyjnych źródeł
finansowania.
9. PwC
5 kluczowych korytarzy TEN-T odgrywa
kluczową rolę dla regionu Trójmorza
Korytarze TEN-T - 384 mld EUR potrzebnych do ukończenia
ponad 2 tys. projektów
9
Źródło: Opracowanie PwC na podstawie danych Komisji Europejskiej
• Morze Północne – Morze Bałtyckie
• Morze Bałtyckie – Morze Adriatyckie
• Ren – Dunaj
• Wschód / wschodnia część regionu Morza
Śródziemnego
• Morze Śródziemne
10. PwC
Inwestycje w infrastrukturę
10
Gdzie znaleźć pieniądze?
• Wzrost wartości
nieruchomości
• Działalność komercyjna
Finansowanie
Źródła
finansowania
Podatnicy Użytkownicy Inne
Dotacje, w szczególności:
Międzynarodowe, w tym:
• EBI/EFIS
• Banki rozwoju
• Inni
Krajowe:
• Budżety krajowe
• Dług publiczny
Finansowanie publiczne
• Banki komercyjne
• Inwestorzy branżowi
• Inwestorzy finansowi
• Fundusze strukturalne
• Instrument „Łącząc Europę”
Finansowanie prywatne
Potrzeby finansowe na
dalszy rozwój
infrastruktury
transportowej w Europie
Środkowo-Wschodniej
szacuje się na
615 mld euro do
2025 r. Oznacza to
rocznie niemal 170 euro
na mieszkańca w CEE.
* Europa Środkowo-Wschodnia (CEE)
rozumiana szeroko, włączając w to kraje
bałkańskie i Euroazję.
PwC
11. PwC
Europa Środkowo-Wschodnia vs. Europa Zachodnia
11
Źródło: Opracowanie PwC na podstawie danych Komisji
Europejskiej
Europa Środkowo-Wschodnia prześcignie
Europe Zachodnią
Wartość rynku budowlanego, Realny wzrost, % zmiana r/r
Wyniki do 100. Wyższy wynik = mniejsze ryzyko
Source: Analiza PwC na podstawie BMI Risk - Reward Index
…relacja ryzyka do potencjalnego zysku jest mniej atrakcyjna niż w Europie
Zachodniej.
0
1
2
3
4
2014 2015 2016f 2017f 2018f 2019f 2020f
Europa Środkowo-Wschodnia Europa Zachodnia
To stwarza doskonałe możliwości dla krajowych
i międzynarodowych firm oraz inwestorów, ale…
W ciągu najbliższych 5 lat tempo wzrostu budowlanego w
naszym regionie będzie wyższe od Europy Zachodniej i wyniesie
3,1% rocznie
12. PwC
Globalny prywatny kapitał już jest obecny
w Europie Środkowo-Wschodniej
12
Niektóre z 10 największych firm budowlanych na świecie, jak
VINCI, Skanska, Hochtief i Bouygues oraz największe fundusze
infrastrukturalne zainwestowały miliardy euro w kluczowe
projekty transportowe w Polsce, na Słowacji, na Węgrzech
i w Chorwacji.
Przykłady autostrad sfinansowanych prywatnie
A1 i A4 w Polsce
R1 i D4/R7 na Słowacji
M5 i M6 na Węgrzech
Na rynku jest dużo
kapitału, a inwestorzy
prywatni są
zainteresowani
inwestowaniem w dobrze
przygotowane projekty
o zrównoważonym profilu
ryzyka do potencjalnego
zysku.
13. PwC
Finansowanie infrastruktury w przyszłości
13
75% infrastruktury, która będzie
istnieć w 2050 r., obecnie nie istnieje
– nowe technologie wpłyną nie tylko na
sposób projektowania, budowania i
utrzymania infrastruktury transportowej, ale
również na zapotrzebowanie na usługi
transportowe.
Autonomiczne
samochody
Druk 3D
Wirtualna i rozszerzona
rzeczywistość
Drony
Smart transport
Internet Rzeczy
14. PwC
8 kluczowych wniosków z raportu
14
Region Trójmorza stanowi 28% terytorium Unii Europejskiej,
22% jej ludności i zaledwie 10% PKB
Przez ostatnie 20 lat zbudowano ok. 5 600 km nowych
autostrad w regionie Europy Środkowo-Wschodniej
W ciągu ostatnich 20 lat na infrastrukturę transportową w krajach
regionu wydano 210 mld euro, czyli ponad 100 euro na
jednego mieszkańca w każdym roku
Z funduszy strukturalnych na rozwój infrastruktury transportowej
przeznaczono ponad 150 mld euro
Do ukończenia ponad 2 000 projektów w 5 kluczowych korytarzach
TEN-T jest potrzebnych ok. 384 mld euro
Potrzeby finansowe na dalszy rozwój infrastruktury transportowej
w CEE wynoszą 615 mld euro do 2025 r. Oznacza to
rocznie niemal 170 euro na mieszkańca
W ciągu najbliższych 5 lat wzrost rynku budowlanego w CEE
wyniesie 3,1% rocznie, tworząc dobre możliwości dla
krajowych i międzynarodowych przedsiębiorstw i inwestorów
75% infrastruktury, która będzie istnieć
w 2050 r., obecnie nie istnieje. Postęp
technologiczny będzie miał znaczący wpływ na sposób realizacji i
utrzymania infrastruktury transportowej
Największe firmy budowlane zainwestowały miliardy euro w projekty
transportowe w Polsce, na Słowacji, na Węgrzech i w Chorwacji.
Prywatni inwestorzy są nadal
zainteresowani inwestowaniem w dobrze
przygotowane projekty o atrakcyjnym profilu wynagrodzenia za
ryzyko
15. Dziękujemy
15
Agnieszka Gajewska
Partner w PwC, lider zespołu Capital Projects and
Infrastructure w Europie Środkowo-Wschodniej
Tel.: + 48 517 140 537
agnieszka.gajewska@pl.pwc.com
Michał Kobosko
Dyrektor
Atlantic Council Polska
Tel.: +48.606.343.394
mkobosko@AtlanticCouncil.org
