Wastong Gamit ng Salita

1. WASTONG
GAMIT
NG
SALITA

2. Ang pagiging malinaw na pahayag ay nakasalalay sa mga salitang
gagamitin. Kinakailangang angkop ang mga salita sa kaisipan at
sitwasyong ipinapahayag. May mga pagkakataon na ang mga
salitang tama naman ang kahulugan ay lihis o hindi angkop na
gamitin. Suriin ang mga sumusunod na halimbawa.
Mali:
a.Tanaw na tanaw na namin ang maluwang na bibig ng bulkan.
b.Bagay kay Olga ang kanyang makipot na bunganga.
c.Ginanahan sa paglamon ang mga bagong dating na bisita.
d.Maarte siya sa pagkain kaya hindi siya tumataba.
Wasto:
a.Tanaw na tanaw na namin ang maluwang na bunganga ng bulkan.
b.Bagay kay Olga ang kanyang makipot na bibig.
c.Ginanahan sa pagkain ang mga bagong dating na bisita.
d.Mapili siya sa pagkain kaya hindi siya tumataba.

3. Tandaan din na sa ating wika ay maraming salita na
maaaring pare-pareho ng kahulugan subalit may kani-kaniyang
tiyak na gamit sa pahayag.
HALIMBAWA:
- bundok, tumpok, pumpon, salansan, tambak
- kawangis, kamukha, kahawig
- samahan, sabayan, saliwan, lahukan
- daanan, pasadahan
- aalis, yayao, lilisan
May mga pagkakataon din na kinakailngang gumamit ng
eupanismo o paglumanay sa ating mga pagpapahayag kahit na
may tuwirang salita naman para rito.
HALIMBAWA:
- namayapa sa halip na namatay
- palikuran sa halip na kubeta
- pinagsamantalahan sa halip na ginahasa

4. Kung at Kong
1. Ang kung ay pangatnig na panubali at ito’y ginagamit sa
hugnayang pangungusap.
HALIMBAWA:
- Malulutas ang mga problema ng bayan natin kung
isasantabi ng mga pulitiko ang kanilang sariling intensyon.
- Dadalo ako ng sayawan kung papayagan ako ni inay.
- Kung hindi ka nagtaas ng boses hindi tayo mag-aaway.
2. Ang kong ay nanggaling sa panghalip na panaong ko at
inaangkupan lamang ng ng.
HALIMBAWA:
- Gusto kong tulungan ka ngunit kailangan mo munang
ayusin ang iyong sarili.
- Maaasahan sa mga gawain ang matalik kong kaibigan.
- Ang tangi kong inaasahan sa iyo ay ang maging tapat sa
ating pag-ibig.

5. May at Mayroon
1.Ginagamit ang may kapag sinusundan ng pangngalan.
HALIMBAWA:
- Ang ngiti ay may ligayang dulot sa pinagbibigyan nito.
- May virus ang nahiram niyang USB.
- Habang may buhay may pag-asa.
2. Ginagamit ang may kapag sinusundan ng pandiwa.
HALIMBAWA:
- May pupuntahan ka ba mamaya?
-May tatapusin pa akong trabaho mamayang gabi.
- May nakita siyang nakakapanghilakbot na pangitain
kagabi.
3. Ginagamit ang may kapag sinusundan ng pang-uri.
HALIMBAWA:
- May mahabang buhok si Olga.
- May bagong cellphone si Aldrin.
- Ang magkaibigan ay may mabuting pinagsamahan.

6. 4. Ang may ay ginagamit kapag sinusundan ng panghalip na panao
sa kaukulang paari.
HALIMBAWA:
- Bawat tao ay may kanya-kanyang problema sa buhay.
- Ang mga anak ni Anna ay may kani-kanila nang buhay.
- Masayang ipagdiriwang ang pista roon sa may amin.
5. Ang mayroon ay ginagamit sa panagot sa tanong.
HALIMBAWA:
- May pasok ba tayo? – Mayroon
- May maaasahan ba akong tulong? – Mayroon naman
- May takdang-aralin ka ba? – Mayroon po.
6. Ang mayroon ay ginagamit kung nangangahulugan ng pagka-
maykaya sa buhay.
HALIMBAWA:
- Ang mga Morales ay mayroon sa bayan ng Dolores.
- Si Norberto ay nagpapanggap na mayroon sa amin.
- Iniiwasan ko na makibarkada sa mga mayroon sa aming

7. Pahirin at pahiran
1.Ang pahirin ay nangangahulugan ng pagtanggal , pag-alis o
pagpawi ng isang bagay.
HALIMBAWA:
- Pahirin mo ang iyong pawis sa noo.
- Pahirin mo ang iyong uling sa mukha.
- Pinahid ni Ace ang dugong umagos mula sa kanyang labi.
2. Ang pahiran ay nangangahulugan ng paglalagay ng isang bagay.
HALIMBAWA:
- Pahiran mo ng ointment ang likod ng bata.
- Pahiran mo ng Kiwi ang sapatos mo upang magmukhang
bago.
- Masarap na almusal ang pandesal na pinahiran ng
mantikilya.

8. Punasin at Punasan
1.Ang punasin ay ginagamit kapag binabanggit ang bagay na
tinanggal.
HALIMBAWA:
- Punasin mo ang alikabok sa mesa.
- Punasin mo ang uling sa iyong pisngi.
2. Ang punasan ay ginagamit kapag binabanggit ay ang bagay na
pinagtatanggalan ng kung ano man.
HALIMBAWA:
- Punasan mo ang mesa.
- Punasan mo ang iyong noo.

9. Operahin at Operahan
1.Tinutukoy ng operahin ang tiyak na bahagi ng katawan na
tinitistis.
HALIMBAWA:
- Ooperahin bukas ang mga mata ni Geelyn.
- Kailan nakatakdang operahin ang bukol sa iyong dibdib?
- Dok, operahin na po ninyo ang kumikirot kong tiyan.
2. Tinutukoy ng operahan ang tao at hindi ang bahagi ng katawan.
HALIMBAWA:
- Ooperahan na ng doktor ang naghihirap na bulag.
-Inoperahan na si Emil kahapon.
- Kasalukuyang inooperahan si Woody sa Ospital ng Makati.

10. Sila at Sina, Kina at Sila
1.Ang sila ay panghalip na panao samantalang ang sina ay
panandang pangkayarian sa panggalan. Karaniwang kamalian na
ang sila ay ginagamit na panandang pangkayarian.
HALIMBAWA:
Mali: Sila Aldrin at Olga ay mabubuting anak.
Tama: Sina Aldrin at Olga ay mabubuting anak.
Mali: Sila Jun at Emma ay nanalo sa patimpalak.
Tama: Sina Jun at Emma ay nanalo sa patimpalak.
Tama: Sila ay mabubuting anak.
Mali: Nanalo sila sa patimpalak.
2. Ang kina ay panandang pangkayarian sa panggalan katulad ng
sina. Walang salitang kila sa Balarilang Filipino. Ang paggamit ng
kila ay karaniwang pagkakamali.
HALIMBAWA:
- Papunta kami kina Bb. Kapunan.
- Kina Malou gaganapin ang pagdiriwang.
- Malayo ba rito ang kina Riza at Ronnie

11. Hagdan at Hagdanan
1.Ang hagdan (stairs) ay ang mga baytang at inaakyatan at
binababaan sa bahay o gusali.
2.Ang hagdanan (stairway) ay ang bahagi ng bahay na kinalalagyan
ng hagdan.
HALIMBAWA:
- Mabilis niyang inakyat ang hagdan para makarating sa
klinika.
- Matitibay ang hagdanan sa kanilang bahay kaya hindi
gumuho ang hagdan niyon matapos ang lindol.
Iwan at Iwanan
1.Ang iwan ( to leave something) ay nangangahulugang huwag
isama/dalhin.
2.Ang iwanan ( to leave something to somebody) ay
nangangahulugang bibigyan ng kung ano ang isang tao.
-Iwan mo na ang anak mo sa bahay ninyo.
-Iwan na lang niya ang bag niya sa kotse ko.

12. Sundin at Sundan
1.Ang sundin (to follow an advice) ay nangangahulugang sumunod
sa payo o pangaral.
1.Ang sundan (follow where one is going; follow what one does)
ay nangangahulugang gayahin ang ginagawa ng iba o magtungo sa
pinuntahan ng iba.
HALIMBAWA:
- Sundin mo ang payo ng iyong mga magulang.
- Sundan mo ang pagsayaw ni Vhong sa telebisyon.
- Sundan mo agad ang umalis mong kaibigan at baka iyon
ay magtampo.