Sound Barrier - دیواری دەنگ

1. Sound Barrier
‫ئامادةكردن‬:‫عبدهللا‬ ‫ةوا‬‫ر‬‫تةها‬
‫شتي‬‫ر‬‫ثة‬‫بةسةر‬:‫د‬.‫اسماعيل‬
‫دەنگ‬ ‫دیواری‬

2. ‫ھەندێک‬‫وەک‬ ‫ھەن‬ ‫قامچی‬ ‫باوی‬ ‫جۆری‬
(‫ویپ‬ ‫ستۆک‬ ، ‫ویپ‬ ‫بول‬)‫بجولێن‬ ‫توانایاندایە‬ ‫لە‬
‫خێراتر‬‫دەنگ‬ ‫خێرایی‬ ‫لە‬:
‫دەکات‬ ‫زیاد‬ ‫خێراییەکە‬ ‫قامچییەکە‬ ‫نووکی‬
‫درز‬ ‫ھۆی‬ ‫دەبێتە‬(‫شەق‬)‫،بەربەستی‬ ‫تیژ‬ ‫ێکی‬
‫وەک‬ ‫پێکرابێت‬ ‫درکی‬ ‫دەکرێت‬ ‫دەنگ‬
‫نزیکەی‬ ‫یاسایەک‬١٥٠‫ئێستا‬ ‫پێش‬ ‫ساڵ‬ ‫ملیۆن‬
‫مێژوو‬

3. ‫مێژوو‬
‫زانایانی‬ ‫لە‬ ‫ھەندێک‬‫دەڵێن‬ ‫زیندەزانی‬‫بنەمای‬ ‫،لەسەر‬ ‫کە‬
‫میکانیکییەک‬ ‫زانستە‬ ‫بەتوانایی‬ ‫و‬ ‫کۆمپیوتەری‬ ‫مۆدێلی‬‫ان‬
‫کە‬ ‫دەکەنەوە‬ ‫ئەوە‬ ‫لەسەر‬ ‫جەخت‬‫دایناسۆرە‬‫کلک‬‫درێژەکان‬
‫وەک‬ ‫ھەر‬(‫بڕۆنتۆسۆروس‬ ، ‫پاتۆسۆروس‬)‫لەگەل‬
(‫دیپلۆدۆکەس‬)‫کلکەکانیا‬ ‫خێرایی‬ ‫کە‬ ‫لەتوانیاندابوە‬ ‫کە‬‫ن‬
‫دەنگ‬ ‫خێرایی‬ ‫سەروو‬ ‫بگەیەننە‬.
‫وە‬‫تەقین‬ ‫شێوەی‬ ‫لە‬ ‫دەنگیک‬ ‫دروستکردنی‬(‫شکان‬)‫وە‬
‫ھەوای‬ ‫بەرگە‬ ‫ناو‬ ‫دێتە‬ ‫کاتێک‬ ‫نەیزەکیش‬ ‫بەردە‬ ‫ھەروەھا‬
‫زەوی‬
‫دەگات‬ ‫دەنگ‬ ‫خێرایی‬ ‫لە‬ ‫خێراتر‬.

4. ‫پێشوو‬ ‫گرفتەکانی‬
*‫لوتی‬‫بگەن‬ ‫دەیانتوانی‬ ‫کۆنەکان‬ ‫پەروانەدارە‬ ‫فرۆکە‬
‫گیزەیەکی‬ ‫،وەھەبوونی‬ ‫دەنگ‬ ‫خێرایی‬ ‫سەروو‬ ‫بە‬
‫دەبێت‬ ‫و‬ ‫جیادەکاتەوە‬ ‫تر‬ ‫لەفرۆکەکانی‬ ‫کەئەمە‬ ‫ئاشکرا‬‫ە‬
‫جیاوازیان‬ ‫خاڵی‬ *‫سەرەرای‬‫دەتوانێت‬ ‫پەروانەدار‬ ‫فرۆکەی‬ ‫ئەوەش‬
‫لە‬ ‫بێتەوە‬ ‫نزیک‬(‫نەمبەر‬ ‫ماخ‬ ‫کریتیکاڵ‬)‫فرۆکەوانەک‬‫ان‬
‫لەناکاو‬ ‫چونکە‬ ‫دەفرن‬ ‫زۆر‬ ‫تواناییەکی‬ ‫بە‬ ‫ناوچانەدا‬ ‫لەو‬
‫فرۆکەکە‬ ‫کۆنترۆلی‬ ‫لەبەشی‬ ‫دەکات‬ ‫زیاد‬ ‫ھێز‬ ‫چاالکی‬
*‫بەھەمان‬‫ھێزە‬ ‫ئەو‬ ‫ھۆکاری‬ ‫بالەکان‬ ‫چەمانەوەی‬ ‫شێوە‬
‫بالەکانی‬ ‫لەسەر‬ ‫بوون‬ ‫تۆڕشنە‬‫فرۆکە‬
lockheed p-38 lightning

5. ‫پێشوو‬ ‫گرفتەکانی‬
*‫ئەم‬‫دەستپیکردنی‬ ‫بۆ‬ ‫بوو‬ ‫ھۆکارێک‬ ‫گرفتە‬
‫ب‬ ‫پێشوو‬ ‫گرفتانەی‬ ‫بەو‬ ‫سەبارەت‬ ‫خێرا‬ ‫توێژینەوەکی‬‫ۆ‬
‫لەالیەن‬ ‫کە‬ ‫جێت‬ ‫فرۆکەی‬ ‫مەکینەی‬ ‫ئامێری‬(‫فرانک‬
‫ویتل‬)‫لەگەل‬ ‫ئینگالند‬ ‫لە‬(‫ئۆھاین‬ ‫ڤۆن‬ ‫ھانس‬)‫لە‬
‫ئەڵمانیا‬.‫بۆ‬ ‫ئەنجامدا‬ ‫توێژینەوەیان‬ ‫ئەم‬ ‫دووانە‬ ‫ئەم‬ ‫کە‬
‫خێرایی‬ ‫لە‬ ‫فرۆکە‬ ‫کاتیک‬ ‫گرفتانەی‬ ‫لەم‬ ‫دەربازبوون‬
‫دەبێت‬ ‫توشی‬ ‫زۆرەکان‬. *‫دروستبونی‬‫کێرڤی‬ ‫لەسەر‬ ‫راتەکاندن‬ ‫شەپۆلی‬
‫بوون‬ ‫سەرەکی‬ ‫تری‬ ‫ھۆکارێکی‬ ‫چەماوەکە‬.‫بووە‬ ‫کە‬
‫پەیوەندی‬ ‫پچڕانی‬ ‫ھۆی‬‫فرۆکەی‬ ‫لەگەل‬(‫ھاڤیالند‬
‫سواڵۆ‬)‫و‬‫دواتر‬‫فرۆکەوانەکە‬ ‫مردنی‬‫بەرواری‬ ‫لە‬
٢٧‫سێپتەمبەری‬ ‫ی‬١٩٤٦.‫رووبەرو‬ ‫کێشەی‬ ‫ھەمان‬
‫ساڵی‬ ‫لە‬ ‫بۆوە‬١٩٤٣.‫فرۆکەی‬ ‫تێکشکانی‬ ‫ھەروەک‬
De Havilland DH.108 Swallow

6. ‫پێشوو‬ ‫گرفتەکانی‬
‫ھەموو‬‫و‬ ‫ئەوکاریگەرییانە‬‫پێک‬ ‫و‬ ‫رێک‬ ‫رێگاکان‬ ‫زۆربەی‬ ‫ئەوەی‬ ‫لەگەڵ‬
‫قورسییەک‬ ‫و‬ ‫نارەحەتی‬ ‫دیوار‬ ‫دروستبوونی‬ ‫بیرۆکەی‬ ‫وادەکات‬ ‫بۆیە‬ ، ‫نین‬
‫دەبێتە‬ ‫بۆیە‬ ‫دروستبکات‬ ‫فرۆکە‬ ‫بۆ‬‫ھۆی‬
. ‫راپۆرتی‬ ‫گەیاندنی‬‫ھەڵە‬
‫مۆدێلەکانی‬ ‫لەگەل‬ ‫چارەسەربووە‬ ‫کێشەیە‬ ‫ئەو‬
‫گۆڕینی‬ ‫لەگەڵ‬ ‫ھەر‬ ‫.دواتر‬ ‫بالەکانی‬
‫فرۆکەکان‬

7. ‫لەساڵی‬١٩٤٢‫بەریتانیا‬ ‫فرۆکەوانی‬ ‫وەزارەتی‬
‫دەستی‬‫لەگەڵ‬ ‫نھێنی‬ ‫پرۆژەیەکی‬ ‫بە‬ ‫کرد‬(‫ئێرکرافت‬ ‫مایلیس‬)‫بەرەو‬ ‫بۆ‬
‫فرۆکەی‬ ‫یەکەم‬ ‫کە‬ ‫بتوانێ‬ ‫ئەوەی‬ ‫بۆ‬ ‫جیھان‬ ‫پێشوەچوونی‬
‫دیواری‬‫تێکبشکێنێت‬ ‫دەنگ‬.
‫ئەو‬‫ئێم‬ ‫مایلیس‬ ‫فرۆکەی‬ ‫نمونەی‬ ‫بەرەوپێشوەچوونی‬ ‫ھۆی‬ ‫بووە‬ ‫پرۆژە‬.٥٢
(‫ئێرکرافت‬ ‫پاوەرید‬ ‫توربۆجێت‬)
‫بگات‬ ‫بتوانێت‬ ‫کە‬ ‫کرابوو‬ ‫دیزاین‬ ‫کەوا‬‫بەخێرایی‬
(١٦٠٠‫کم‬/‫س‬-٤١٧‫م‬/‫چرکە‬-١٠٠٠‫میل‬/‫س‬)‫نزیکبۆوە‬ ‫دووجار‬ ‫لە‬ ‫زیاتر‬
‫وەسەرکەوتن‬ ‫فڕینەیدا‬ ‫ئاستی‬ ‫لەم‬ ‫ریکۆردەخێراییەی‬ ‫لەو‬
‫بۆ‬‫بڵندی‬٣٦٠٠٠‫فیت‬(١١‫کم‬)‫لەماوەی‬١‫و‬ ‫خولەک‬٣٠‫چرکەدا‬.
‫دەنگ‬ ‫دیواری‬ ‫شکاندنی‬
Miles M.52

8. ‫فرۆکەوان‬(‫ییگەر‬ ‫شووک‬)‫بێل‬ ‫فرۆکەی‬ ‫لەبەردەم‬
‫ئێکس‬-١‫دیواری‬ ‫توانی‬ ‫بوو‬ ‫فرۆکە‬ ‫کەیەکەمین‬
‫دیاریکراو‬ ‫فرینی‬ ‫ئاستێکی‬ ‫لە‬ ‫ببەزێنت‬ ‫دەنگ‬‫دا‬.
‫فرۆکەی‬ ‫یەکەمین‬"‫رەسمی‬"‫بەزاند‬ ‫دەنگی‬ ‫دیواری‬ ‫کە‬
(‫کوشران‬ ‫جاکی‬)‫دیواری‬ ‫کەتوانی‬ ‫بوو‬ ‫ئافرەت‬ ‫یەکەم‬
‫لەبەرواری‬ ‫ببەزێنێت‬ ‫دەنگ‬١٨‫ی‬ ‫مایس‬ ‫ی‬١٩٥٣
‫،لەبەرواری‬٢١-٨-١٩٦١‫لە‬(‫دۆگالس‬‫دیسی‬)‫بە‬‫ماخی‬
١‫ماوەی‬ ‫لە‬ ‫کۆنترۆڵکراو‬ ‫فرۆکەیەکی‬ ‫لە‬ ‫تێپەڕی‬ ‫دا‬
‫ئێدوارد‬ ‫ئاسمانی‬ ‫ھێزی‬ ‫بنکەی‬ ‫لە‬ ‫فڕینەکەدا‬ ‫تێستی‬‫س‬
،‫فرۆکەوان‬ ‫لە‬ ‫پێکھاتبوون‬ ‫کە‬ ‫فرۆکەوانەکان‬ ‫دەستەی‬
(‫مارگرودەر‬ ‫ویلیام‬)‫فرۆکەوان‬ ‫یاریدەدەری‬ ‫و‬(‫پاول‬
‫پاتن‬)‫فرۆکەوانی‬ ‫ئەندازیاری‬ ‫و‬(‫تۆمیچ‬ ‫جۆزێف‬)‫وە‬
‫فڕین‬ ‫تاققیکەرەوەی‬ ‫ئەندازیاری‬(‫ئێچ‬ ‫ریچارد‬
‫ئێدواردس‬).‫دەنگ‬ ‫خێرایی‬ ‫سەروو‬ ‫فرینی‬ ‫یەکم‬ ‫ئەوە‬
‫مەدەنی‬ ‫نەفەرھەڵگری‬ ‫فرۆکەی‬ ‫لەالین‬ ‫بوو‬
Jacqueline
Cochran

9. Thank you for listening