1. AS ACTIVIDADES DO
SECTOR PRIMARIO
Tema 6

2. 1.-As actividades agrarias
• Definición de actividade agraria:
–É a actividade do sector primario que
extrae os recursos da terra cultivada.
Tamén se inclúe a recolección.
• Definición de paisaxe agraria:
–É aquel territorio non urbano formado
polas terras de cultivo, pastos e
bosques.

3. 1.-Os espazos do sector
primario
Poboación
dedicada á
agricultura
43%
Poboación
dedicada a
outros sectores
57%

4. 1ª etapa
A agricultura apareceu no Neolítico, hai
uns 10.000 anos. Ata tempo recentes, a
maior parte da poboación adicábase as
tarefas agrícolas.

5. 2º etapa
Revolución agrícola por:
1. Cambios nas fomas de propiedade (os
campesiños adquiren ou consiguen
terras).
2. Cambios no traballo (rotación,
mecanización, fertilizantes).
3. Aumenta a produtividade.
4. Hai máis alimentos.
5. Máis ganancias.
6. Sobra man de obra – éxodo rural-
despoboación do campo.

6. 2.-Factores condicionantes da
actividade agraria
• 2.1.-Factores físicos
– Relevo:
• Altitude: dificulta a agricultura pois a temperatura descende
0,6º cada 100m e tamén aumentan as precipitacións.
• Orientación das ladeiras: A ladeira de solaina é máis
propicia para a agricultura pois dálle máis o sol e son máis
cálidas. As vertentes máis sombrías son menos favorables.
Así as ladeiras de barlovento son máis húmidas que as de
sotavento.
• Pendentes e desniveis: provocan a erosión do solo e
dificultan a mecanización. O ser humano aprovéitaas
facendo SOCALCOS

8. 2.-Os factores condicionantes
da actividade agraria
– Clima
• Temperaturas: precísanse temperaturas mornas
ou moderadas. A agricultura é inviable por debaixo
dos cero graos e por riba dos 45.
• Precipitacións: deben ser moderadas e regulares.
• Ventos: deben ser suaves pois:
– Fortalecen o talo
– Dispersan as néboas
– Evitan xeadas
– Se son ventos fortes arrincan o froito e erosionan o solo

9. – Auga: tanto a auga superficial como subterránea é
imprescindible para os seres vivos e mellora os
rendementos agrarios.
– Vexetación: pode mellorar o solo, proporcionándolle
humus, ou empeoralo no caso de certas especies. A
deforestación adoita resultar prexudicial, pois
favorece a erosión do solo.
– Fauna: pode danar os cultivos provocando pragas.
Tamén pode ser beneficioso facilitando a polinización
– Solo: achega os nutrientes. As súas características
condicionan os cultivos. A fertilidade depende de:
• Profundidade
• Grosor dos seus compoñentes
• Grao de acidez
2.-Os factores condicionantes
da actividade agraria

10. • 2.2.-Factores humanos
– Factores demográficos: o aumento de poboación trae
como consecuencia a necesidade de aumentar a
superficie agraria.
– Factores sociais:
• Propiedade: refírese ao dono legal da terra. Pode ser:
– Privada: individual ou sociedade
– Pública: cando pertence ao Estado, tribo, municipio
• Réxime de posesión:
– Explotación directa: cando a traballa o dono
– Explotación indirecta: cédella a outros para traballala, pode ser:
» Arrendamento: a cambio dunha renda
» Parcería: a cambio dunha parte
2.-Factores condicionantes da
actividade agraria

11. – Factores económicos:
• Agricultura de subsitencia tradicional
– Emprega a case o 80% da poboación.
– Técnicas de cultivo tradicionais e rudimentarias, fertilizantes naturais.
– Productividade: baixa, o que impide cubrir as necesidades alimentarias
de toda a poboación.
– Policultivo
– Países subdesenvolvidos.
– Gandaría extensiva.
• Agricultura de mercado moderna
– Emprega a menos do 5% da poboación.
– Avances técnicos (maquinaria, fertilizantes, pesticidas).
– Produtividade: alta, debido ós adiantos técnicos.
– Países desenvolvidos.
– Monocultivo
– Gandaría estabulada.
2.-Factores condicionantes da
actividade agraria

12. – Factores políticos: inflúen nas paisaxes
agrarias con medidas como:
• Fixación de prezos
• Fomentar outros cultivos máis rendibles e
conceder axudas
• Impulsar a investigación
• Plans de regadío
• Concentración parcelaria que consiste en agrupar
as parcelas dun propietario
2.-Factores condicionantes da
actividade agraria

13. – Factores tecnolóxicos
• Útiles agrícolas: poden ser tradicionais ou
modernos.
• Especies vexetais e animais: poden ser
tradicionais ou seleccionados xeneticamente
• Modificación das condicións naturais:
– Nas pendentes fanse socalcos
– Os animais permanecen estabulados
– Fertilízase o solo
– Sistemas de regadío para proporcionar auga ao solo
– Aplicación do barbeito para que a terra aumente a
fertilidade.
2.-Factores condicionantes da
actividade agraria

14. A aplicación de modernas técnicas de cultivo, como
fertilizantes, sementes, invernadoiros, solos artificiais,
productos tranxénicos.
Invernadoiros
Son superficies de cultivo, cubertas
normalmente de plástico,
construídas sobre unha base de
madeira ou metal. Dentro do
invernadoiro é fácil modificar as
temperaturas e a humidade, co que
se pode cultivar en lugares difíciles.
Solos artificiasis
Consiste en botar unha
fina capa de esterco sobre
o solo e enriba unha capa
de area.
Require grandes investimentos de diñeiro.

15. A bioteconoloxía é a utilización de organismos vivos, ou partes dos mesmos
para obter ou modificar produtos, mellorar plantas ou animais, ou a desen-
volver microorganismos para fins específicos.
Os cultivos transxénicos son aqueles que foron modificados xenéticamente
co fin de obter novas variedades que resistan mellor as xeadas, secas ou
pragas.

16. Elementos da
paisaxe
Fincas
Sistema de
cultivo
Pola forma Polo tamaño Polo peche
regulares
irregulares
minifundio
latifundio
Gran
explotación
openfield
bocage
Variedade Auga aproveitamento
Monocultivo
Policultivo
regadío
secaño
intensivo
extensivo
Ocupación
Do solo
contínuo
Rotación con
barbeito
Rotación
bienal
Rotación
trienal
Tipo de
cultivo
herbáceo
arbustivo
3.-Elementos da paisaxe agrarias

17. Tamaño:
Minifundio: leiras son
pequenas. Suficientes para
abastecer a unha familia
Latifundio: as leiras son
grandes con técnicas
tradicionais
Grandes explotacións:
grandes campos de
monocultivo.
Sistemas de rega:
- Agricultura de secaño:
os cultivos so reciben auga
procedente das chuvias.
- Agricultura de regadío:
o agricultor achega a auga
que precisan as plantas a
través de distintos
sistemas artificiais:
aspersores, goteo,
inundación...A especie cultivada:
Policultivo: cando nun mesmo espazo se
cultivan varias especies vexetais. As parcelas
son pequenas e suelen ser para o consumo
familiar.
Monocultivo: cando nun espazo so se cultiva
unha especie vexetal. Isto significa o uso de
maquinaria xa que é destinada a venda.

18. Aproveitamento das
terras e rendemento:
Agricultura intensiva: cando
o agricultor aproveita o
máximo a terra, adícalle horas
de traballo e obtén un elevado
rendemento por hectárea.
Agricultura extensiva: as
parcelas non se explotan na
súa totalidade, senón que se
deixa unha parte a barbeito, é
dicir, sen sementar, para
facilitar a recuperación da
fertilidade da terra. Dase nos
países desenvolvidos e
subdesenvolvidos.
Parcelas abertas: son as chamadas
Openfield. Non se cerran con ningún
Sistema. Adoitan ser fincas grandes
Parcelas pechadas: son as chamadas
Bocage. Péchanse con muros de pedra,
Setos, árbores, vallas…
Hábitat rural. Casa
campo.
- Casa bloque: cando
todas as dependencias
están nun mesmo edificio.
- Casa disociada: cando
todas as dependencias
están en distintos edificios.

19. • .
Cando as leiras non están cerradas dan lugar a unha paisaxe
que chamamos de campos abertos ou openfield. Cando as
leiras están cercadas chámanse campos pechados ou bocage.
VANTAXES:
- Son máis fáciles de
traballar.
- Acceso máis fácil
- Aprovéitase máis o terreo.
- Son grandes campos.
-INCONVINTES
-Poden entrar animais.
-Problemas e disputas de
lindes.
-Afectan máis os ventos.
-Erosionanse máis.
• VANTAXES
• -Non entran animais.
• -Evitan problemas de lindes.
• -Protexe a terra da erosión.
• INCONVINTES
• -Encarece o cercado.
• -Difícil acceso.
• -Limita a extensión.
• -As sombras inflúen nos
cultivos.
• -Fincas pequenas.

20. Openfield Bocage
Tamaño fincas Grandes extensións
(latifundio).
Pequenas (minifundio)
Clima Seco Húmidas
Relevo Chairas Accidentado
Rendemento Extensivo Intensivo
Hábitat rural Concentrado Disperso
Variedade de
cultivos
Monocultivo Policultivo

21. 4.-Agricultura tradicional Agricultura de
rozas
Agricultura (secaño) Agricultura irrigada Gandería e
agricultura de
zonas secas
Localización Tropical/ ecuatorial.
Nas concas
dod ríos
Congo. África
e Amazonas
subsahariana.
Centroámerica
e Asia.
Tropical Países
tropicais. África
subsahariana,
zonas de
América e Asia
Monzónica. Leste de
China. Sueste
Asiático, Costa
Oriental e India.
Zonas semiáridas
Solo Pouco fértiles
(abono con
cinza)
Pouco fértil (abonos
naturais)
Fértil (abono natural) Pouco fértil
Réxime da propiedade Colectiva Colectiva Privado Privadas
Tamaño terras Minifundio Minifundio Minifundio Minifundio
Tipo de cultivo Policultivo Policultivo Monocultivo Policultivo
Rendemento Extensiva Extensiva Intensiva Extensivo
Densidade demográfica Baixa Baixa Alta Baixa
Destino da produción Subsistencia Subsistencia Subsistencia Subsistencia
Métodos Cótanse as árbores,
abónase con
cinza.
Plántase.
Cultivo contínuo
Rotación de cultivos.
(rotación trienal
con barbeito e
gandeiría).
Cultivo discontínuo
Enchen o terreo cá
auga do río
mediante canles,
nesas augas
poden ir algúns
peixes que utilizan
como medio de
alimentación.Desp
ois preparan o
terreo,
transplantan as
plantas, esperan, e
logo collen o arroz.
Pequenas
parcelas con
canles de rego e
dispostas en
torno á aldea.
Os cultivos
superpóñense en
pisos.
Cultivo contínuo

22. 5.-Agricultura dos países
desenvolvidos
• Agricultura dos países novos:
– Dase en América do Norte, do Sur e
Australia.
– Parcelas regulares
– Tamaño moi grande
– Alto nivel tecnolóxico
– Escasa man de obra
– Produción masiva para o mercado
internacional
– Propiedade en mans de agricultores
moi preparados e empresarios ou de
sociedades capitalistas.
– Problemas:
• Superprodución
• Esgotamento do solo polo
monocultivo
• Caída de prezos
– Belt norteamericanos: monocultivos
especializados.
– Pampa arxentina con gandería
extensiva e bovina.
• Agricultura de plantación:
– Dáse nas áreas de clima tropical
húmido proximas á costa de América
central e do sur. SE asiático e Golfo de
Guinea.
– Parcelas de grande dimensión
– Alto nivel de tecnoloxía
– Abundante man de obra barata
– Produción masiva para o mercado
– Propiedade en grandes empresas
multinacionais
– Produtos moi demandados pola
sociedade.
– Problemas:
• Esgotamento do solo polo monocultivo
• Pragas
• Caída de prezos

25. Cultivo de
Secaño
arbóreo

26. Campos abertos
Latifundios
Secaño
Herbáceos

27. Cultivos de horta
Regadío
Intensivo
Policultivo
Moderna

28. Gran plantación
Monocultivo
Barbeito
Campos abertos
Secaño
Agricultura moderna

29. Gandería moderna
Gandería extensiva

30. Cultivo de rozas

31. Gandería de zonas secas
Extensiva
Subsistencia

32. Cultivo de arroz
Intensivo
Regadío
Monocultivo
Tradicional

33. Planta do arroz

34. 6.-A actividade pesqueira

35. 6.-A actividade pesqueira
• A pesca é a actividade destinada a obter
produtos do mar.
• Practícase en caladoiros localizados en:
– Plataformas continentais
– Zonas percorridas por correntes mariñas frías
ricas en osíxeno
– Zonas onde conflúen correntes frías e cálidas
pola abundancia do plancto

36. • A pesca proporciona:
– Alimentos
– Materias primas para a industria
• Tipos:
– Segundo o nivel de desenvolvemento
• Artesanal
• Industrial
– Segundo a distancia á costa
• Baixura
• Altura
• Gran altura
6.-A actividade pesqueira

37. • Problemas da pesca:
– Sobrepesca que provoca esgotamento
– Contaminación
– Dificultade para acceder aos caladoiros alleos tras a
ampliación a 200 millas das ZEE
– Cotas de captura
• Medidas e solucións
– Cotas de captura
– Medidas de protección contra a contaminación
– Acordos entre países
– Acuicultura ou cría de especies mariñas
6.-A actividade pesqueira