Landelijke Dag 2015, Ede Wolf Teunissen & Gerrit Gerritsen

1. Wolf Teunissen
Jouke Altenburg
Maja Roodbergen
Gerrit Gerritsen

2. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Foto: Koos Dansen
Waarom een Jaar van de Kievit?

3. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
0
100,000
200,000
300,000
400,000
1890 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2010 2020
Aantalbroedparen
periode van
extensieve
landbouw. Niet
veel
ontginningen
Start
intensivering
Toename in
akkers ,
uitbreiding
hele land,
piekperiode
Start afname
door
intensivering
Waarom een Jaar van de Kievit?
-45%

4. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Foto: Jouke Altenburg
Kievit wordt minder algemeen…

5. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Foto: Peter Eekelder
Foto: Wolf Teunissen
…zowel in gras- als bouwland

6. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Welke factoren zijn van belang?
• Overleving volwassen Kieviten
• Overleving kuikens
• Aantal kuikens dat geboren wordt
Foto: Harvey van Diek

7. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Jaar Uitkomstsucces Legdatum
1987 554 453
1988 498 399
1996 948 716
1997 1354 981
1998 1140 828
1999 468 361
2000 14669 11235
2001 1007 872
2002 17087 12726
2003 17177 12884
2004 20910 15317
2005 18876 14503
2006 20845 16397
2007 19894 15445
2008 19708 15094
2009 17997 13789
2010 14842 11685
2011 13209 10211
2012 10433 12217
2013 10379 13203
2014 10814 7871
Total 232,809 187,187
Dataweidevogelbeschermers
Vogelbescherming Nederland
Foto: Hans Schekkerman
Nestgegevens

8. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Eerste eilegdatum
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
500
60 80 100 120 140 160 180
#nest
dagnummer
gras
maïs
Foto: Hans Gebuis

9. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Dagelijkse overlevingskans
0.82
0.84
0.86
0.88
0.9
0.92
0.94
0.96
0.98
1
60 80 100 120 140 160 180 200
gras
HZ
LV
RIV
ZKN
ZKZ
0.82
0.84
0.86
0.88
0.9
0.92
0.94
0.96
0.98
1
60 80 100 120 140 160 180 200
mais
HZ
LV
RIV
ZKN
ZKZ
Vogelbescherming Nederland
Uitkomstsucces
Dagnummer

10. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Kuikens
Foto: Hans van den Bos

11. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Kuikens
Foto: Benny Middendorp

12. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Locatie # bezoeken
families
gevolgd?
# families
met
gemerkte
kuikens
# gemerkte
kuikens # vliegvlug
Hoolbeemd 14 Ja 3 8 1
Paalderen 13 Ja 3 10 0
StOedenrode 15 Nee 11 18 2
Westeinde 5 Ja 6 18 2 (5)
Lingewal 17 Ja 4 13 1
Ambtswaard 5 Ja 3 7 0
Bunnik 12* Nee 8 12 1
Houten 11* Nee 8 16 0
Totaal 46 102 7 (10)
Vogelbescherming Nederland
Kuikens

13. Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Kans om een gemerkt kuiken af te lezen is 24%
(7% - 58%); bottleneck aflezen codevlag
• Kans om het juiste aantal kuikens van een
familie vast te stellen is 80-90%
Vogelbescherming Nederland
Kuikens
Foto: Gerard van de Wouw

14. Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Kuikenoverleving gras- en bouwland
• Effectiviteit beschermingsmaatregelen
– Samenwerking tussen ringers (RAS), vogelaars en
weidevogelbeschermers
• Ontwikkeling broedcodes in het seizoen en is
daar een schatting van het reproductiesucces
uit af te leiden?
• Kunnen historische gegevens
aanknopingspunten bieden voor bescherming?
Vogelbescherming Nederland
Wat gaan we doen?

15. Sovon Vogelonderzoek Nederland
• Helpen bij aflezen
ringen/codevlaggen
• BMP’ers in agrarisch gebied
– Extra aandacht besteden aan
alarmgedrag
– Broedcode 7 en 12
– Tijdens elke telronde
Vogelbescherming Nederland
Wat kunnen jullie doen?
Foto: Hans Gebuis

16. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Foto: Jouke Altenburg

17. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Accenten bij Vogelbescherming
• Aangepast beheer op weidevogelboerderijen
• Kennisverspreiding
• Genieten van kieviten
• Fondswerving voor kievit
Foto: Hans van den Bos

18. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Weidevogelboeren, gemiddeld 24 paar
kieviten in 2014

19. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Onderzoek effect verhoogd slootpeil

20. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Natte sloten trokken 4x meer KV-gezinnen
0,00
0,02
0,04
0,06
0,08
0,10
0,12
0,14
Laag Hoog
Gem.npertellingper100m
Slootpeil
Kievitgezinnen
a
b

21. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Vernatting bij boer Elzinga Groningen

22. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Vernatting bij boer Slob, Alblasserwaard

23. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Vernatting bij Jan Vrolijk in Oosthuizen

24. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Kennisverspreiding
- Factsheets voor boeren en beheerders
- Infographic als kennisbundeling
Foto Wolf Teunissen Foto Jouke Altenburg

25. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Genieten van kieviten
(onder voorbehoud)
FotoJulesBos
Excursies van 16 t/m 24 mei 2016

26. Sovon Vogelonderzoek Nederland Vogelbescherming Nederland
Excursies in Nationale Vogelweek
o.a. bij een aantal weidevogelboeren
ook bij (weidevogel-)boeren

27. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Fondswerving
in voorjaar 2016 via Vogels nr 2
Vogelbescherming Nederland
Met opbrengst willen we o.a. beheer- en
inrichtingsmaatregelen uitvoeren op
weidevogelboerderijen ter vergroting
van kuikenoverleving.

28. Sovon Vogelonderzoek Nederland
Dank voor uw aandacht
Foto: Jouke Altenburg