Nijlganzen zijn exoten afkomstig uit Afrika. Uit gevangenschap ontsnapte vogels vestigden zich voor het eerst in de omgeving van Den Haag in 1967. Daarna heeft deze soort zich geleidelijk uitgebreid over het hele land. In 1996 doken de eerste paren op in Arnhemse stadsparken. Direct vanaf dat moment ben ik vanuit persoonlijke nieuwsgierigheid begonnen met ringonderzoek aan deze soort. Eerst alleen met metalen ring en sinds 2009 ook met kleurringen. Het werken met kleurringen leverde al snel veel meer informatie op dan alleen de metalen ringen in de jaren daarvoor. In 2011 is met financiële steun van het Fauna Fonds het kleurringonderzoek uitgebreid naar verschillende steden verspreid door het land. De eerste resultaten vertonen een flinke dispersie…

1. Dispersie van Nederlandse
Nijlganzen
Frank Majoor
Sovon -
Vogelonderzoek

2. Onderzoek in gestart in 1999
in kader van RAS
Retrapping Adults for Survival

3. RAS-Nijlgans
Studiegebied: Arnhemse Stadsparken
Start in 1999
Aantal succesvolle broedparen
gegroeid van 1 naar 20

4. Eerst alleen metalen ring,
sinds 2009 kleurringen

5. N geringd ad, terug uit
jaar juv. Adult eerdere jaren
1999 4 4 0
2000 9 4 3
2001 18 6 7
2002 33 4 15
2003 18 5 20
2004 20 4 22
2005 22 6 28
2006 17 0 19
2007 51 3 31
2008 38 12 44
2009 53 6 59
2010 35 11 71
2011 81 21 84
2012 82 15 120
totaal 481 101
totaal kleurring 255 66

6. Het aflezen van de ringen binnen studiegebied…

7. Het aflezen van de ringen
buiten studiegebied…
Essen, Duitsland
Lopik

8. Totaal aantal gekleurringd in Nederland:
Arnhem 321
Den Haag 381
Amsterdam 141
Limburg 56
Groningen 29

9. Voor een populatie-model heb je
informatie nodig over:
•Overleving
•Dispersie
•Reproductie

10. Overleving
1.0
Gem. 83%
0.8
0.6
0.4
g
n
o
v
e
s
k
a
J
r
j
i
l
0.2
Juveniel Adult
0.0
1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

11. Dispersie
Model geboorte dispersie Rob Lensink (1998).
Gemaakt op basis van verspreidingskaarten van broedgevallen in
het oostelijke Rivierengebied uit verschillende jaren.
Nieuwe vestigingen in 88% van de gevallen op afstanden tot aan 10
km,
in 11% op afstand van 11-30 km en in 1% op afstand van 31-50 km.
Met een maximale geboortedispersie van 100-200 km.

12. Dispersie,
alle vier mannen…

17. WFY9
Geboren op 18-04-2010 Arnhem, Musis Sacrum
Geringd op 16-06-2010 Arnhem, Musis Sacrum
Aanwezig tot 10-08-2010 Arnhem, Musis Sacrum
21-04-2011 Gronau-epe, DUITSLAND, Bernd-Olaf Flore
08-05-2011 Gronau-epe, DUITSLAND, Bernd-Olaf Flore
13-06-2011 Ooijpolder, oude waal, Berend Voslamber
07-08-2011 Amerongen, sluizencomplex, Herman Bouman
08-08-2011 Amerongen, sluizencomplex, PieterGeert
Gelderblom
13-01-2012 Arnhem, IJsseloord Jeroen Kok

19. W9YY
Geboren op 15-04-2011 Arnhem, Sonsbeek
Geringd op 23-05-2011 Arnhem, Sonsbeek
Aanwezig tot 20-07-2011 Arnhem, Sonsbeek
23-08-2011 Huissen, Lingewal, Berend Voslamber
09-12-2011 Sulingen, Lower Saxony, DUITSLAND, Kerrin Lehn
12-12-2011 Wildervank, Groningen Peter Volten
03-05-2012 Driel, Rijndijk oost, Egbert Vrieling
27-07-2012 Arnhem, Meinerswijk, Egbert Vrieling

21. paar Musis Sacrum Arnhem vijver onder de loep
man als adult geringd in 2001
heeft nu zijn 3de vrouw
en heeft in 12 jaar 123 jongen laten uitvliegen!
2001: 8-7
2002: 9-9
2003: 8-8
2004: 11-9
2005: 8-1 (jongen 8 december 2004) + 10-10
2006: ?-2 (te vroeg) + 8-8
2007 10-10
2008 6-4 + 4-4
2009 9-0 (jongen 1 januari) + 3-3 + 9-9
2010 10-10 + 11-2 (jongen 19 november)
2011 9-9 + 8-4 (jongen 2 november)
2012 3-0 (jongen 23 februari) +7-7 + 9-7

22. paar Musis Sacrum vijver onder de loep
Datum Waarneming
24-11-2008 eileg
01-01-2009 9 jongen (1 dag oud)
21-01-2009 1 jong
22-01-2009 0 jong
01-03-2009 broedt
30-03-2009 3 jongen (1 dag oud)
man met 3 jongen, vrouw broedt (start eileg rond 23-04-09,
11-05-2009
de 3 jongen toen 3,5 week oud)
01-06-2009 9 jongen (1 dag oud) + 3 grote jongen
23-06-2009 9 jongen + 3 vliegvlug
16-07-2009 9 jongen
05-09-2009 9 jongen vliegvlug

23. paar Musis Sacrum vijver onder de loep

24. Het vangen van de jongen
en de adulten…

25. Het vangen van de jongen
en de adulten…

26. Het vangen van de jongen
en de adulten…

27. Het vangen van de jongen
en de adulten…

28. Het vangen van de jongen
en de adulten…

29. Het vangen van de jongen
en de adulten…

30. Het vangen van de jongen
en de adulten…

31. Het vangen van de jongen
en de adulten…

32. Meer info over
mijn ringprojecten:
www.frankmajoor.nl

33. Bedankt!
Fotografen: Ana Buren, Otto
Faulhaber, Koos Dansen en
Harvey van Diek
En 250+ verschillende
aflezers voor meer dan
7.500 meldingen