1. ALISHER NAVOIY
1441-1501
Agar bu zotni avliyo
desak, avliyolarning
avliyosi, mutafakkir
desak,mutafakkirlar-
ning mutafakkiri, shoir
desak,shoirlarning
sultonidir.
2. ALISHER NAVOIYNING
TARJIMAIY HOLI
Alisher Navoiy 1441-yil 9-fevralda Xuroson
davlatining poytaxti Hirot shahrida dunga
kelgan.Bobosi Amir Temurning o’g’li
Umarshayx bilan emikdosh bo’lgan. Otasi
G’iyosiddin Muhammad temuriylar
saroyining amaldori bo’lgan.Onasi Shayx
Abu Said Changning qizlari bo’lganlar.
3. Alisher Navoiy 3-4
yoshlarida Qosim
Anvorning she’rlaridan yod
olib tahlil qila boshlaydi.
4-5 yoshlaridan Husayn
Bayqaro bilan maktabda
o’qiy boshlaydilar.
Xuddi shu paytdan
boshlab ikkala ulug’
kishilarning hayot yo’llari
bog’lanadi.
4. 1447-yilda Amir
Temurning og’li
Shohrux Mirzo
vafotidan so’ng Alisher
Navoiyning oilasi
Iroqqa ko’chib
ketadilar.Yo’lda, Taft
shahrida Sharafiddin
Ali Yazdiy bilan
uchrashadi va bu ulug’
zotning duosini oladi.
6. Navoiyning oilasi 1451-yilda
Hirotga qaytib keladi. 1452-yilda
Abulqosim Bobur Xuroson
taxtini egallaydi. Alisher
Navoiyning otasi Sabzavorga
hokim bo’ladi,o’zi esa o’qishni
davom ettiradi.
1453-yilda otasi vafot
etadi.Alisher Navoiy Abulqosim
Bobur saroyida ishlay
boshlaydilar. Avval
Sabzavor,so’ng Mashxadda
yashaydi.
7. Yigitlik yillari
1457-yilda Abulqosim Bobur
vafot etadi. Hokimiyatga Abu
Said Mirzo keladi.Husayn
Bayqaro taxt uchun kurashni
boshlab yuboradi.Navoiy
Mashxadda o’qishni davom
ettiradi. 1464-yilda Hirotga
qaytadi.Abusaid Mirzo Husayn
Bayqaro va unga yaqin bo’lgan
kishilarni, shu jumladan Alisher
Navoiyni ham taqib qila
boshlaydi.Uning ota mulkini
musodara qiladi. Tog’alari Mir
Said Kobuliy va Muhammad Ali
G’aribiylarni qatl ettiradi.
8. Alisher Naviy Hirotda
uzoq qolmaydi. Bu
paytda uning ijodi avj
pallada edi bo’lib
Abdurahmon Jomiy’
Pahlavon Muhammad,
Said Hasan
Ardasherlar bilan
do’stlashadi.
9. Navoiy 1460-yillarning 2-
yarmida Samarqandda
yashay boshlaydi.
Samarqandga ketish
oldidan Said Hasan
Ardasherga she’riy maktub
yozgan.Alisher Navoiy
Samarqandda dastlab
moddiy muhtojlikda
yashaydi, keyinchalik
shahar hokimi Ahmad
Hojibek unga homiylik
qiladi.
11. 1469-yilda Husayn
Bayqaro Hirotni qo’lga
oladi va Alisher
Navoiyni poytaxtga
chaqiradi.Uni muhrdor
etib tayinlaydi.
12. Navoiy jamoatchi
Alisher Navoiy 1469-1472-yillarda muhrdor bo’lib,
1472-1476-yillar vazir bo’lib,
1487-1488-yillarda Astrabot hokimi bo’lib faoliyat yuritadi.
13. Husayn Bayqaro
Alisher Navoiyga
1472-yilda “Amirul
Kabr’’(Ulug’ amir),
“Amirul muqarrab”
(Podshoga eng yaqin
amir” unvonlari beradi.
14. 1476-yilda Navoiy vazir lavozimidan bo’shagandan so’ng,
obodonlashtirish ishlariga boshchilik qiladi. U kishi ilm va
san’at ahllariga homiylik qilar edi.
Bobur “Boburnoma”da “Ahli fazl va ahli hunarga
Alisherbekcha murabbiy va muqavviy emaskim hargis
paydo bo’lmish bo’lg’ay.”