2. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
İlerlemecilik
Daimicilik
Esasicilik
Yeniden İnşacılık
Politeknik Eğitim
Varoluşçu Eğitim
3. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
İLERLEMECİLİK
Bir eğitim akımı olarak ilerlemecilik, pragmatizmin eğitime
uygulanmasıdır.
Bu uygulama pragmatik filozoflar tarafından yapılmamıştır,
eğitimciler tarafından geliştirilmiştir.
Pragmatistlerin “gerçeğin esası değişmedir” görüşünü esas
alan ilerlemecilik, “eğitim devamlı olarak gelişme içindedir”
anlayışını benimsemektedir.
4. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Bu görüşe göre eğitim sürecinde en önemli ilke; çocuklar
arasında bireysel farklılıkların bulunduğu dolayısı ile öğretim-
öğrenim sürecinin de çocukların ilgi ve gereksinimleriyle
doğrudan ilişkisi olması gerekliliğidir. Çünkü ilerlemecilik,
öğrenimin edilgen bir özümseme olmadığı ancak bilimsel
yöntemlerle deneyimlerin geliştirilebileceği bir süreç özelliğini
taşıdığını savunur.
5. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Bu nedenle ilerlemeciler sınıf ortamını, sorun çözmeye
ağırlık veren, toplumsal ve zihinsel amaçları bir potada eriten
ve öğrenmenin yöneltici rolünden sıyrılıp sadece öneren bir
kişi olarak görüldüğü bir demokrasi laboratuarı olarak görür.
(Varış, 1998)
6. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
İlerlemeci felsefenin
temelinde, güçlü bir
demokrasi temeli
bulunmaktadır. Dewey’ e
göre demokrasi ve eğitim
kavramlarını bir arada
düşünmek gerekmektedir.
Çünkü okullar,
demokratik bir toplumda
yaşamak için gerekli
becerilerin ve araçların
öğrenilip uygulandığı
minyatür toplumlardır.
7. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
İlerlemeciliğin temel ilkeleri:
Eğitim çocuğun ilgisine uygun ve etken(aktif) olmalıdır.
Yaşamda başarı, yaşantıların özel problemler düzeyine indirilebilmesine
bağlıdır. Bu nedenle, öğrenme içeriği özümleme yerine problem çözme
projeleri yoluyla olmalıdır.
Yaşantıların akıllıca yeniden inşaası demek olan eğitim, uygar yaşamla eş
değerdedir. Bu nedenle, gencin eğitimi, yaşam için hazırlık yerine yaşamın
kendisi olmalıdır.
Çocuk, ilgi ve gereksinimleri yönünde öğreneceğine göre, öğretmen bir
otoriter figür olarak hareket etmek yerine bir danışman ve rehber olarak
hareket etmelidir.
Bireyler birbirlerine karşı olarak çalışmaktan çok birbirleriyle birlikte
çalıştıklarında daha başarılı olurlar. Bu nedenle, okullar rekabetten çok iş
birliğine önem vermelidir.
Eğitim ve demokrasi birbirini doğurmaktadır. Bu nedenle, okullar
demokratik kurallara göre yürütülmelidir.(Toprakçı,2005)
8. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
DAİMİCİLİK
Daimicilik, kökleri Realizm ve İdealizme
dayanan, en eski ve en tutucu eğitim
felsefesidir.(Erden,2004)
Eğitimin temel ilkelerinin değişmez ve
daimi olduğunu kabul eden bir
yaklaşımdır. Bu nedenle Daimicilik,
ilerlemeciliğe neredeyse karşı bir tepkidir.
Eğitimde belirli, değişmez ve yerleşmiş
ilkelerin olduğunu vurgulamaktadır.
İnsanın sürekli ve değişmez olduğu
görüşünden yola çıkar. Bu yapıya, bu
değişmezliğe uyarlı olarak, eğitim de
değişmezdir.
9. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Daimici felsefede, sınıf ortamında yaşamın gerçeklerinin
değil, ideal olanın sunulması ve öğrencilerin akıllarının ve
iradelerini geliştirecek olanakların yaratılması savunulur.
Daimici programlarda , sınıf ortamının tek otoritesi
öğretmendir. Zaten alanlarında her biri uzman olan
öğretmenler, tüm öğretim etkinliklerinin de merkezidir.
(Erden,2004)
10. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Daimiciliğin temel ilkeleri:
İnsan doğası değişmez olduğuna göre, eğitiminde niteliği
değişmemelidir.
İnsanın temel niteliği mantık ve muhakemeye dayanan akılcılık
olduğundan, eğitim bu niteliği geliştirmelidir.
Eğitimin yöneltilebileceği tek uyum türü değişmeyen evrensel
gerçeğe uyumdur.
Eğitim yaşamı kopya etmek değil, fakat ona hazırlıktır.
Çocuklara dünyayı fiziksel ve ruhsal devamlılıklarından
haberdar olacakları temel konular öğretilmelidir. ( ilköğretim
programlarına ahlak ve din eğitiminin eklenmesi)
Bu devamlılıklar en iyi biçimde daimicilerin “Büyük Kitaplar”
dedikleri eski Yunan klasikleriyle öğrenilir.(Toprakçı,2005)
11. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
ESASİCİLİK
Günümüzde genel olarak kabul
edilen eğitim uygulamalarının
çoğu esasici görüşle ilgilidir.
(Varış,1998) Esasicilik,
dünyada en yaygın kabul gören
ve en uzun süre uygulanan
eğitim felsefesidir.
İnsan genel olarak toplumsal
ve kültürel bir varlıktır.
Doğuştan hiçbir bilgiyle
donanmış değildir. Bilgiyi elde
etmenin yolu tümevarımdır. Bu
yolla elde edilen bilgi kesin
doğrudur.
12. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Okul bir reform değil öğrenim kurumudur. Bu kurumun işlevi,
geçmişten şimdiye dek oluşan kültürel değerleri öğrenciye
kazandırmak, bu yolla onun topluma uyumunu sağlamaktır.
Değişme değil gerçek olan değişmemedir.
13. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Toplum bilimleri, fen bilimleri,
genel kültür gibi dersler okul
programlarında yer almalıdır;
çünkü insan toplumsal ve
kültürel yanı ile birlikte
geliştirilmelidir.(Sönmez,2005)
Öğrenci değil; öğretmen
merkezdedir; çünkü kültürel
mirasın temsilcisi öğretmendir.
Öğrenci öğretmenin dediklerini
ezberlemek, yapmak,
tekrarlamak zorundadır. Bu
şekilde yeteneklerini ve aklını
geliştirebilir.
14. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Öğretmen problem çözme yöntemini, tartışma tekniklerini
kullanmamalıdır; çünkü bu tür etkinlikler, zaman ve emek
kaybına neden olabilir. (Sönmez,2005)
Öğretmen gerektiğinde cezaya başvurmalı, zor kullanmalı,
otoriteyi elden bırakmamalıdır.
15. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Esasici görüşün temel ilkeleri:
Öğrenme zorunlu olarak güç bir iş ve uygulamayı gerektirir.
Eğitimde girişim, harekete geçme öğrenciden çok
öğretmendedir.
Eğitimin özü yapısallaştırılmış ve belirlenmiş içeriği
özümlemedir.
Okul, zihni disiplinler (zihni yetenekler) kavramının geleneksel
yöntemlerini devam ettirmelidir.
16. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
YENİDEN KURMACILIK
İlerlemeciliğin devamı olan bu akımın dayandığı felsefe
pragmatizmdir.
Eğitimin amacı, toplumu yeniden düzenlemektir. Toplumsal
değişme çerçevesinde, reform hareketlerine girişmekte, yeni
bir düzen sağlama görevinin okula ilişkin olduğu ve
öğrencinin araç olarak kullanıldığı vurgulanmaktadır.
17. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Yeniden kurmacılar
ilerlemecilerin öğrenen
merkezli eğitim anlayışını
yanlış bularak, önemli olanın
toplum merkezli ve tüm
sınıfların ihtiyaçlarını dikkate
alan bir eğitim programı
olduğunu savunurlar.
Okullar, sorunların analiz
edildiği, yorumlandığı ve
değerlendirildiği yerler
değildir; bu sorunlara çözüm
önerilerinin üretildiği ve
gerektiğinde öğretmen ve
öğrencilerinde eyleme geçtiği
yerlerdir.
18. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Eğitim programlarında
özellikle sosyal bilimler ortaya
çıkarılarak, sosyal, ekonomik
ve politik sorunlar üzerinde
durulur; hem güncel ve
geleceğe ilişkin eğilimlere hem
de ulusal ve uluslar arası
sorunlara yer verilir.
Eğitim durumlarında
demokratik bir sınıf
ortamında, tartışma, eleştirel
düşünme, problem çözme
yöntemleri ağırlıklı olarak
kullanılırken, cezaya asla
başvurulmaz.
19. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Öğretmenler, değişim ve reformdan sorumludurlar; sınıf
içinde bir proje yöneticisi ve araştırma lideri gibi hareket
ederler; temel görevleri, öğrencilerin insanlığın karşı
karşıya olduğu problemlerin farkında olmalarına yardımcı
olmaktır.
20. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
Yeniden kurmacılığın ilkeleri:
Eğitim, modern dünyanın toplumsal ve ekonomik güçleriylekültürün temel
değerlerini gerçekleştirecek yeni bir toplumsal yapıyı uyumlu duruma
getirmelidir.
Yeni toplum düzeni, temel kurum ve kaynakları toplumun kendisi
tarafından kontrol edilen gerçek bir demokrasi olmalıdır.
Çocuk, okul ve eğitim, toplumsal ve kültürel etkenler tarafından
koşullanmalıdır.
Öğretmen sorunlara karşı geliştirilen yeniden yapılandırıcı nitelikte
çözümün öncelik ve geçerliliğine öğrencileri demokratik kurallar
çerçevesinde inandırmalıdır.
Eğitimin amaç ve sonuçları, davranış bilimlerinin bulguları ile uyumlu ve
varolan kültürel çıkmazın istemlerini karşılamak için tamamen yeniden
düzenlenmelidir.(Varış, 1998)
21. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
POLİTEKNİK EĞİTİM
Eğitim hedefleri:
Sınıfları ve her türlü
sömürüyü ortadan kaldırmak
Doğaya egemen olup onu
değiştirmek ve üretimde
bulunmak
Toplumsal yararı kişisel
yarardan üstün tutmak
Kişiyi çok yönlü yetiştirmek
olarak açıklanabilir.
22. Akdeniz Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Pınar Kalkış
VAROLUŞÇU EĞİTİM
Varoluşçu felsefenin eğitime yansımasıdır.
Eğitimin hedefleri:
Her insan eğitimle ilgili kararlarını kendisi
vermelidir.
Eğitim, öğrenciye sadece seçenekler
sunmalı, her konuyu öğretmeli, ancak her
öğrencinin kendi gerçek ve doğrularını
seçmesine fırsat verilmelidir.
Eğitimin içerisinde insancıl psikolojinin
konuları ve beşeri bilimlere (felsefe,
edebiyat, sanat, tarih…) ağırlık
verilmelidir.
Eğitim insanın kendisini gerçek
özellikleriyle tanımasına fırsat vermelidir.
