Presentatie - Train de trainer (DuboCalc)

1. 15-8-2018
1
RVO Trainingen
Maatschappelijk
Verantwoord Inkopen
Marjolein van der Klauw, RWS
DuboCalc
14 augustus 2018
1
2
Even voorstellen
• Marjolein van der Klauw
• Adviseur duurzaam inkopen
• Rijkswaterstaat
• RWS-GPO: Grote Projecten en Onderhoud
– Advisering GWW-projecten
– Beleid & Ontwikkeling duurzaamheid

2. 15-8-2018
2
3
Inhoud
1. Speerpunten Duurzame Leefomgeving Rijkswaterstaat
2. Aanpak Duurzaam GWW
3. Waarom DuboCalc?
4. Hoe werkt DuboCalc?
5. DuboCalc in een aanbesteding
6. Resultaten van DuboCalc in aanbestedingen van Rijkswaterstaat
4
Speerpunten Duurzaamheid Rijkswaterstaat
“Parijs waarmaken”
• 2020: -20% CO2
• 2030: Energieneutraal
• 2050: Klimaatneutraal
“Economie zonder afval”
• 2030: RWS werkt circulair
• 2030: -50% primaire
grondstoffen
• 2050: Geen afval
“Nederland mooier
maken”
• Denken vanuit de
gebiedsopgave
• Meervoudig gebruikt
• Samen met anderen

3. 15-8-2018
3
5
Aanpak Duurzaam GWW
6
Waarom DuboCalc?
• Sturen op klimaatneutrale en circulaire GWW-werken
• Sturen op korte termijn resultaat (projecten) én lange termijn:
transities in de sector door een continue strategie
• Meetbaar, oplossingsvrij en eerlijk vergelijkbaar
Aanvulling op instrumentarium:
• Rijkswaterstaat Brede Afspraak Duurzaam Inkopen: eis voor voldoen
aan Nationale MVI-criteriadocumenten: dit zijn de landelijke
minimumeisen voor duurzaam inkopen (bijv. duurzaam hout)  vast
onderdeel van elk RWS-contract
• CO2 Prestatieladder: standaard prestatiecriterium voor GWW-
projecten van RWS voor maximaal 5% fictieve korting

4. 15-8-2018
4
7
Welk asfalt is duurzamer?
A
D
E
C
B
Lage
temperatuur
asfalt
50 km
50 km
50 km
Lage
temperatuur
asfalt + 50%
recycling
10 km
100 km
50%
recycling
Traditioneel
asfalt
15% minder
asfalt
8
Welke inschrijver is duurzamer?
Inschrijver 1 Inschrijver 2 Inschrijver 3
Asfalt Traditioneel asfalt
van 10 km
50% gerecycled
asfalt van 50 km
50% gerecycled
asfalt van 50 km
Viaduct Prefab betonnen
viaduct, 50%
hergebruik
In situ beton
viaduct, 30%
hergebruik
Modulair
betonnen
viaduct, 0%
hergebruik
Fietsbrug Houten fietsbrug Composiet Hergebruikte
fietsbrug
Grond Gesloten
grondbalans
Ecozand Opgewerkt AEC-
Bodemas
Beoordeling ?? ?? ??

5. 15-8-2018
5
9
Wat is DuboCalc?
• Met DuboCalc berekenen we de milieu-impact van de materialen van
het ontwerp
– Voor de hele levenscyclus van het werk: aanleg, beheer en sloop
– Voor zowel CO2, uitputting van grondstoffen en nog 9 andere
milieu-effecten
– Hiervoor gebruiken we internationale spelregels: de EN15804
• Deze milieu-impact drukken we uit in MKI: de milieukostenindicator
– Hoe meer materialen gebruikt worden, hoe hoger de MKI-score
– Hoe duurzamer de toegepaste materialen zijn, hoe lager de MKI
– Hoe korter de transportafstanden, hoe lager de MKI
Zo kunnen we de aanbiedingen eerlijk vergelijken!
10
Life Cycle Analyse methode: EN15804
DuboCalc berekent de emissies van elke stap in de levenscyclus

6. 15-8-2018
6
11
Life Cycle Analyses
Een MKI-waarde bevat 11 milieu-effecten met elk een schaduwprijs:
12
Rekenen in DuboCalc: de database
• O.b.v. “Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-
werken” en de EN 15804.
• Bron bibliotheek: Nationale Milieu Database (NMD)
• Beheerd door Stichting Bouwkwaliteit (SBK)
• Toeleveranciers kunnen nieuwe items (LCA’s) indienen bij SBK.
• NMD en Bepalingsmethode worden ook gebruikt voor het berekenen
van de milieu-impact van gebouwen (B&U sector, eis Bouwbesluit).
• RWS en sector nemen deel aan de MBG (Milieubeleidsgroep) en de
TIC (Technisch inhoudelijke commissie): dit zijn twee adviesgroepen
van SBK met een brede vertegenwoordiging van de sector die
bespreken hoe we de systematiek verder kunnen ontwikkelen en
inzetten.

7. 15-8-2018
7
13
Input in DuboCalc
14
Output DuboCalc

8. 15-8-2018
8
15
Analyses in DuboCalc
16
Wat levert het op?
Het toepassen van duurzame materialen en het beperken van de
hoeveelheid materialen is een wezenlijk onderdeel van het ontwerp- en
tenderproces.
Voorbeelden van maatregelen:
• Wegprojecten met duurzaam asfalt (lage temperatuur, hergebruik).
• Projecten met toepassing van duurzamer beton (CEM III b/c,
duurzamere betonblokken voor versterking van dijken).
• Toepassing van hergebruikte geleiderails.
• Sluisprojecten waar we energieverbruik tijdens de gebruiksfase in de
scope van de MKI-berekening hadden: energieneutrale sluis
(Beatrixsluis) en energie-opwekking (ZTY)
• Extra prikkel op korte transportafstanden en beperken grondverzet.
• …

9. 15-8-2018
9
17
Wat levert het op?
18
DuboCalc en de aanbesteding
Contractvoorbereiding
1. 1e referentieberekening maken (in varianten)  MKI-waarde
2. Indien gewenst: ontwerpruimte beïnvloeden: waar wil je graag
ruimte bieden en waar niet?
3. Scope van de MKI-berekening bepalen
4. Uitgangspunten referentieberekening goed controleren
5. Definitieve referentieberekening maken
6. Bovengrens en ondergrens MKI-waarde voor BPKV bepalen
7. Fictieve korting bepalen prestatiecriterium
8. Teksten aanbestedingsleidraad vaststellen (deels standaard)
9. Protocol toevoegen als bijlage bij contract (standaard)
10.Proceseisen / managementeisen vaststellen (deels standaard)

10. 15-8-2018
10
19
20
DuboCalc en de aanbesteding
Tijdens de aanbesteding:
– Bij een concurrentiegerichte dialoog: specialistische overleggen
(meestal 1 tot 3 per gegadigde)
– Beantwoorden van vragen van gegadigden
– Inschrijving: bepalen fictieve korting o.b.v. aangeboden MKI-waarde
Realisatiefase:
– Plan van Aanpak DuboCalc (conform proceseisen)
– Voortgangsrapportages (conform proceseisen)
– Interactie (liefst circa 3 gesprekken in startfase project)
– SCB-toetsing met Lead Auditors
– Eindrapportage (conform proceseisen)
– Boeteregeling geldt van 1,5 x de genoten BPKV korting
– Monitoring, communicatie, evaluatie

11. 15-8-2018
11
21
Succesfactoren bij de inzet van DuboCalc
• Zorg voor voldoende ontwerpvrijheid voor de marktpartijen
• Hanteer de SE objectenboom bij het specificeren van de scope
• Hanteer de spelregels van het Protocol Gebruik DuboCalc
• Zorg voor een passende bovengrens en ondergrens
o Houd bij het bepalen van de bovengrens rekening met de
hoeveelheid categorie 3 data waarmee die berekening is
opgesteld en corrigeer hiervoor
o Houd bij het bepalen van de ondergrens rekening met de
ontwerpvrijheid en scope, het ervaringsniveau van de
marktpartijen die zullen inschrijven en de ambitie van het project
• Zorg voor deskundigheid tijdens de aanbesteding en bij toetsing
• Geef op tijd aan wat je niet wil (bijv. t.a.v. veiligheid, functionaliteit,
wel of geen opwekking in de scope en inpassing zonnepanelen)
22
Vragen?
???

12. 15-8-2018
12
23
Bedankt voor jullie aandacht!
RWS geeft interne cursussen DuboCalc waar ook externen van publieke
opdrachtgevers welkom zijn. Heb je hierin interesse, neem dan contact
op.
Meer info:
• www.dubocalc.nl
• Artikel evaluatie Duurzaam Inkopen (DuboCalc en CO2 PL)
• Fact sheets 8 projecten met Duurzaam Inkopen
Marjolein.vander.klauw@rws.nl / 06 11 42 41 04