Kaderbesluit

RAADSVOORSTEL
Rv. nr.:

B en W-besluit d.d.:
B en W-besluit nr.:

Naam programma:
Omgevingskwaliteit

Onderwerp: Kaderbesluit Singelpark
Aanleiding:
De Leidse singels zijn uniek! Nergens in Nederland is een singelstructuur van deze omvang
te vinden die nog op zo’n mooie wijze intact is en zo’n grote diversiteit aan plekken met
verschillende (historische) functies heeft. Sinds enkele jaren wordt in Leiden al gesproken
over het Singelpark; de grote wens om een aaneengesloten stadspark te realiseren rondom
de historische singels van Leiden. Bij het bestuursakkoord in 2010 heeft het college van
Burgemeester en Wethouders besloten om met de vrijgevallen ‘NUON-middelen’ te
investeren in de kwaliteit van de stad en in dat besluit ook specifiek gekozen om het groen in
de stad te versterken. Daarmee werd de basis gelegd voor het realiseren van die wens voor
een aaneengesloten Singelpark. In afstemming met Stadslab Leiden werd in 2011 de ’Visie
Leidse Singels; het langste park van Nederland! Sinds 1659’ opgesteld. In januari 2012 heeft
de raad deze Visie vastgesteld (RV 11.0129); een prachtig plan om een aaneengesloten
groene singelrand om de binnenstad van Leiden mogelijk te maken, waar je kan genieten van
de natuur, varen, wandelen, spelen, picknicken, sporten of juist lekker niets doen. Een park
van, voor en door de bewoners, een groene omlijsting van de historische binnenstad, een
park waar Leiden zich nog meer mee op de kaart zet.
In het visiebesluit werd door de raad vastgesteld dat de visie het kader is voor alle ruimtelijke
ontwikkelingen in de singelrand en dat de inrichting van de openbare ruimte die bij een
afzonderlijk ruimtelijk project in de singelrand hoort, wordt ontwikkeld conform de ambities
van de gehele singelrand. Specifiek werden daarnaast de volgende uitgangspunten en
randvoorwaarden besloten:
a) de situering van de ‘Singelroute’, de doorgaande route door het Singelpark;
b) het verwijderen van de dam in de Maresingel;
c) het realiseren van tenminste 5 bruggen om de doorgaande Singelroute tot stand te
brengen;
d) de Lammermarkt een zo groen mogelijk karakter geven, waarbij het historisch bolwerk
weer zichtbaar wordt;
e) het NUON-terrein openbaar maken met een parkachtige uitstraling;
f) het Kaarsenmakersplein onbebouwd laten en een groene invulling geven;
g) openbaar toegankelijk maken van een zo groot mogelijk gedeelte van de singeloevers.
De raad reserveerde vanuit de NUON-reserve en ISV-3 middelen ter hoogte van € 9,3 miljoen
voor realisatie van de gestelde ambitie uit de visie en gaf het college opdracht de visie verder
uit te werken en een kaderbesluit voor te bereiden.
Met het voorliggend kaderbesluit en bijbehorend projectplan wordt de raad geïnformeerd over
de actuele stand van zaken en wordt een voorstel gedaan voor de verdere uitwerking van de
plannen. Het kaderbesluit markeert het afsluiten van de definitiefase en de start van de
ontwerpfase. De nadere uitwerking van deelgebieden of deelproducten wordt na het
kaderbesluit onder de ‘paraplu’ van het overkoepelende Singelparkproject, als afzonderlijke
uitvoeringsbesluiten ter vaststelling aan de raad aangeboden.

Doel kaderbesluit
Met dit kaderbesluit worden de volgende doelen bereikt:
a) vaststelling uitwerkingskaders voor het Singelpark, zoals beschreven in het projectplan bij
het kaderbesluit (bijlage 1), met daarin de uitgangspunten en randvoorwaarden;
b) vaststelling van de prioritering van deelproducten en deelgebieden;

1

c) opdrachtverstrekking aan het college om voor de geprioriteerde deelproducten en
deelgebieden uitvoeringsbesluiten voor te bereiden;
d) vaststelling van het dekkingsvoorstel voor beheer en onderhoudskosten;
e) vaststelling van een voorbereidingskrediet;
f) vaststelling van de globale planning (bijlage 2);
g) opdrachtverstrekking aan het college om een participatieplan op te stellen en de
samenwerking met de stichting Vrienden van het Singelpark verder uit te werken en zo
mogelijk te komen tot een door de raad vast te stellen samenwerkingsovereenkomst.

Eerder vastgestelde kaders
Het Singelpark raakt op vele punten andere projecten en vastgestelde beleidskaders. Alle
raakvlakken zijn geïnventariseerd. Het levert een lange lijst van kaders en randvoorwaarden
die voor het Singelpark gelden. De belangrijkste kaders zijn:
1. Visie Leidse Singels: het langste park van Nederland! Sinds 1659 (RV 11.0129)
Het basisdocument voor het Singelparkproject. Het dient als onderlegger voor alle nader uit te
werken deelprojecten uit het Singelparkproject.
2. Uitvoeringsprogramma Programma Binnenstad (RV 09.0050)
Het Singelpark is één van de 18 ontwikkellocaties van het Programma Binnenstad.
3. Structuurvisie Leiden 2009 – 2025 (RV 09.0130)
In de Structuurvisie Leiden 2025 is opgenomen dat “het uitbouwen van de groene gordel
langs de Singel” een belangrijk groenproject is ter ondersteuning van de hoogwaardige
leefomgeving die bij een kennisstad hoort. Als besluitpunt is hierin opgenomen dat een
groene aaneengesloten singelrand gerealiseerd moet worden (besluit 11c).
4. Kadernota kwaliteit openbare ruimte (RV 11.0117)
De Kadernota kwaliteit openbare ruimte geeft de kaders voor de inrichting en kwaliteit van de
openbare ruimte
5. Verder met de Binnenstad (RV 12.0040)
Verdere uitwerking van het programma Binnenstad, waar het Singelpark deel van uitmaakt.

Overwegingen:
Multiproject Singelpark
Het Singelpark bestrijkt een groot deel van de Leidse binnenstad; het projectgebied beslaat
het gehele gebied rondom de 6,3 kilometer lange singelrand vanaf de gevels van de
binnenzijde tot aan de gevels van de buitenzijde van de zeven singels. Het Singelpark raakt
veel plekken, gebieden en andere projecten. Het is onderdeel van zeven
bestemmingsplannen en weet zich geconfronteerd met een aanzienlijke lijst van vastgestelde
beleidskaders. In het gehele projectgebied zijn heel veel bewoners, stadspartners en andere
stakeholders betrokken. Het is een multiproject, bestaande uit 18 deelgebieden, waarbinnen
meerdere deelprojecten zijn te onderscheiden.
Probleemanalyse
Het projectgebied bestaat uit een bonte verzameling van grote en kleinere opgaven die
verbonden worden door één gemeenschappelijk uitgangspunt: de singelrand moet over de
hele lengte verbonden, beloopbaar, doorvaarbaar en als één park beleefbaar zijn. Dit is op dit
moment op geen enkel van deze aspecten het geval. Daarbij ontbreekt het bovendien in de
singelrand aan een gevoel van gemeenschappelijke identiteit en samenhang.
Ambitie
Met de vaststelling van de ‘Visie Leidse Singels’ is voor het gebied een hoge ambitie
uitgesproken en zijn inmiddels aanzienlijke financiële middelen gereserveerd. In de afgelopen
uitwerkingsperiode is duidelijk geworden dat met de beschikbare middelen en de juiste
prioritering al op korte termijn een waarlijk aaneengesloten Singelpark kan ontstaan. Zo kan
nu al een groot deel van de gewenste eindambitie gerealiseerd worden. Het uiteindelijke
ambitieniveau zal in fases bereikt worden. En samen met partners in de stad zal verder naar

2

aanvullende middelen gezocht moeten worden om die uiteindelijke ambitie vorm te kunnen
geven.
Doel
Het doel is om de leefkwaliteit van de stad te verhogen door meer park-areaal toe te voegen,
bestaand groen te verbeteren, de aantrekkelijkheid van het gebied te vergroten, recreatief
medegebruik te stimuleren en meer bezoekers te trekken.
Uiteindelijk resultaat
Het uiteindelijke resultaat is de oplevering van het Singelpark, het langste, mooiste en
spannendste stadspark van Nederland, dat over de gehele lengte te bewandelen,
doorvaarbaar en beleefbaar is. Een doorgaande en zoveel mogelijk groenblauwe zone
rondom singels, waar cultuur en evenementen nog meer een plek hebben gekregen. Een
Singelpark dat aan de binnenzijde gevarieerd, maar toch samenhangend is, gekenmerkt door
zeven verschillende sferen van de zeven verschillende singels met daar doorheen de
meanderende Singelroute. Aan de buitenzijde, langs de singels de Singelpromenade, die
meer eenduidig van uiterlijk en karakter is.
Doordat aan de singelrand ook verbindingen naar de regio zijn gerealiseerd wordt de relatie
gelegd tussen het groen in de stad en het regionale groen, waardoor de singelrand onderdeel
is geworden van de totale regionale recreatieve groenstructuur. Zo is het Singelpark een
prachtig stadspark van, voor en door de bewoners van de dichtst bebouwde stad van
Nederland geworden en draagt het ook bij aan de toeristische aantrekkelijkheid van de stad.
Participatie
Het Singelparkproject wordt gekenmerkt door een actieve samenwerking tussen gemeente,
burgers en andere belanghebbenden. Deze samenwerkingspartners spelen een belangrijke
rol in elke fase van het project, zowel bij de planontwikkeling, het ontwerp, de uitvoering als
na de oplevering bij het beheer, onderhoud en programmering van het Singelpark. Vanuit
Stadslab Leiden is in 2012 de Stichting Vrienden van het Singelpark opgericht; een groep
enthousiaste en actieve burgers die willen helpen de droom van het Singelpark waar te
maken. Met hen is al een nauwe samenwerking ontstaan, die verder vorm zal krijgen in een
samenwerkingsovereenkomst. In de begroting is een bedrag opgenomen voor het uitwerken
en uitvoeren van participatieactiviteiten, zowel met de Stichting Vrienden van het Singelpark,
als met andere betrokkenen in de stad.
Aanpak
Om de gestelde doelen en resultaten zo goed mogelijk te bereiken wordt uitgegaan van het
principe de 3 ´V`s: Verbinden, Vergroenen, Versterken. Uit de uitwerking van de Visie Leidse
Singels komt naar voren dat deze drie principes belangrijke slagingsfactoren zijn voor het
realiseren van het Singelpark:
1. Verbinden van de deelgebieden in de singelrand tot één Singelpark.
Om een werkelijk aaneengesloten Singelpark te realiseren en alle deelgebieden op elkaar
aan te laten sluiten is het van het eerste belang om de ontbrekende verbindingen in de
singelrand tot stand te brengen. Deze verbindingen liggen aan de binnenzijde van de singels.
Door brugverbindingen te maken wordt de aaneengesloten Singelroute tot stand gebracht. De
route is hiermee helder en logisch vormgegeven en een ‘rondje Singelpark’ ook aan de
binnenzijde mogelijk geworden.
Een andere belangrijke verbinding is de verbinding over water. Door het verwijderen van de
dam in de Maresingel wordt een geheel doorvaarbare singel(gracht) gecreëerd.
2. Vergroenen van de ´gaten´
Op enkele belangrijke plekken aan de binnenzijde van de singelrand laat het groen het
helemaal afweten. Het zijn stenige plekken waar geen sprake is van een parksfeer, of
plekken die niet toegankelijk zijn, waardoor er nog geen sprake is van een volledig
aaneengesloten groene singelrand. Het gaat om o.a. de Lammermarkt, het NUON-gebied en
het Arsenaalplein.
Door deze belangrijke plekken aan te pakken zijn in één klap de ‘gaten’ heringericht en
vergroend en rijgt het Singelpark zich aaneen.

3

3. Versterken van de bestaande groenstructuur
Op enkele plekken aan de binnenzijde van de singelrand liggen reeds prachtige parken en
mooie groenzones. Op andere plekken is de ruimtelijke kwaliteit mager of ontbreekt. Dit
speelt met name aan de noord en oost zijde van de stad. Door het versterken van de
groenstructuur van enkele plekken met een matige of slechte kwaliteit en door het meer
toegankelijk maken van andere plekken ontstaat een sterke, gesloten parkstructuur als een
omlijsting van de binnenstad.
Naast het principe van de 3 ‘V’s, die voortvloeien uit de vastgestelde visie Leidse singels, zijn
de richtlijnen voor verdere uitwerking van de deelgebieden, zoals vervat in het
beeldkwaliteitsplan, van belang om de doelen en resultaten te bereiken.
Beeldkwaliteitsplan Singelpark
Bij de vaststelling van de Visie Leidse Singels werd geconstateerd dat een nadere uitwerking
van de identiteit en samenhang van het toekomstige Singelpark noodzakelijk was. Er werden
middelen beschikbaar gesteld om een ideeënwedstrijd voor identiteit en samenhang te
organiseren. Samen met Stadslab Leiden is deze wedstrijd en aansluitend een tentoonstelling
erover georganiseerd. In 2013 hebben de winnende bureaus onder regie van de gemeente
Leiden en in nauw overleg met de Stichting Vrienden van het Singelpark hun ideeën over
identiteit en samenhang uitgewerkt en een concept Beeldkwaliteitsplan Singelpark opgesteld.
Belangrijke stakeholders zoals de universiteit Leiden, Hortus botanicus, Museum
Volkenkunde en de Meelfabriek hebben ook gereageerd op het plan, zoals ook de
gemeentelijke Toets- en adviescommissie voor openbare ruimte (TACOR). Het
Beeldkwaliteitsplan is bedoeld als richtlijn bij de verdere ontwikkeling, uitwerking en realisatie
van het Singelpark. Het geeft enerzijds inrichtingseisen en is anderzijds een
inspiratiedocument. Het Beeldkwaliteitsplan is in oktober 2013 gereed en zal dan aan het
college worden voorgelegd en na vaststelling ter kennisgeving aan de gemeenteraad worden
aangeboden.
Prioritering deelgebieden
Ten tijde van het vaststellen van het visiebesluit werd een bedrag van in totaal € 9,3 miljoen
gereserveerd voor de realisatie van het Singelpark. Daarna zijn aanvullende middelen
gevonden. In totaal bedraagt het beschikbare budget nu circa € 14 miljoen.
Met deze beschikbare middelen kan al een waarlijk Singelpark gerealiseerd worden en wordt
een aanzienlijk deel van de eindambitie voor het Singelpark bereikt. Omdat de globale
ramingen uitwijzen dat de gereserveerde bedragen niet voldoende zullen zijn om de
eindambitie in één keer te realiseren is het van belang een zo verstandig mogelijke keus te
maken voor de uitvoering van deze eerste fase en besteding van de gereserveerde middelen.
Om deze afweging goed te kunnen maken bij het prioriteren van deelgebieden of
deelproducten is gekeken op welke plekken het verbinden, vergroenen en versterken het
meest noodzakelijk zijn, Ook is gekeken waar mogelijkheden voor medefinanciering zijn, waar
quick wins te halen zijn, waar meer of minder draagvlak voor zou zijn, naar de hoogte van de
investering etc. Daarnaast zijn de reacties van de raad bij de visievaststelling in 2012 en de
presentatie aan de raadscommissie in januari 2013 meegenomen. Op basis van al deze
factoren en de beschikbare circa € 14 miljoen is door het ambtelijke projectteam in overleg
met de Stichting Vrienden van het Singelpark en andere stakeholders een prioritering
opgesteld:
1. Verbinden: het realiseren van zeven brugverbindingen en het realiseren van een
duidelijke Singelroute:
a. Huigpark – Blekerspark (over Oude Herengracht)
b. Zijlpoort – Ankerpark (over Oude Rijn)
c. Ankerpark – Meelfabriek (over Looiersgracht)
d. Kaarsenmakersplein – Veerplein (over Nieuwe Rijn)
e
e. Vlonderbrug 5e Binnenvestgracht – Hortus (over 5 Binnenvestgracht)
f. Boardwalk van Reuvensplaats naar Arsenaalplein (over Singel)
g. Arsenaalplein - Rembrandtpark (over Groenhazengracht)
h. Singelroute, met o.a routeaanduiding/routemarkering/entrees/
informatieverschaffing
4

2.

Vergroenen: het ontwikkelen tot parkgebied en aansluiten op de andere deelgebieden
van het Singelpark van drie belangrijke ´gaten´ aan de binnenzijde van het Singelpark:
a. Lammermarkt
b. NUON-gebied
c. Arsenaalplein
3. Versterken: het versterken van het park inclusief het beter toegankelijk maken en
aansluiten op de andere deelgebieden van het Singelpark van vijf deelgebieden:
a. Morspoort en Park de Put
b. Blekerspark
c. Ankerpark
d. Katoenpark (waaronder restauratie begraafplaats Groenesteeg)
e. Route en bereikbaarheid Hortus botanicus
Nadere toelichting prioritering
Zeven Brugverbindingen
Door de aanleg van 7 brugverbindingen wordt de zo gewenste doorgaande route van een
aaneengesloten Singelpark mogelijk. Bij het regionaal samenwerkingsverband HollandRijnland is een aanvraag ingediend voor medefinanciering van de brugverbindingen. Holland
Rijnland staat hier positief tegenover. Voorwaarde voor de medefinanciering is dat de
verbindingen vóór 2017 gerealiseerd zijn. Er kan gerekend worden op een medefinanciering
van circa € 840.000. Zodra het kaderbesluit Singelpark door de raad is vastgesteld zal het
dagelijks bestuur van Holland Rijnland een definitieve beslissing op de aanvraag nemen.
Om voortvarend van start te kunnen gaan wordt spoedig na het kaderbesluit een
uitvoeringsbesluit met bijbehorende kredietaanvraag voorgelegd aan de gemeenteraad
inzake het realiseren van de zeven brugverbindingen. Naar verwachting kan de aanbesteding
in 2014 plaatsvinden.
Singelroute
Om al op korte termijn van één Singelpark te kunnen spreken, ondanks dat niet alle
deelgebieden direct aangepakt worden, is het wenselijk om al vanaf de start van de uitvoering
de basis voor de Singelroute te realiseren, waaronder de routeaanduiding, de loop van de
Singelroute en de entrees. Daarnaast wordt het gebruik van het Singelpark aantrekkelijker als
er gedurende de ontwikkelingsperiode vaste en tijdelijke informatieverschaffing over de
functie, locatie, historie, gebruik, etc. van het Singelpark aanwezig is. Op die manier wordt
tijdens de uitvoeringsperiode van het Singelparkproject, die fasegewijs en over een langere
tijd uitgesmeerd wordt, al een ‘Singelparkgevoel’ gecreëerd. Daarom wordt een bedrag in de
begroting opgenomen om o.a. een routeaanduiding aan te brengen en toegangen te
markeren.
Begraafplaats Groenesteeg
In de begroting van 2012 is een reserve ‘onderhoud kapitaalgoederen en inrichting openbare
ruimte’ ingesteld, bedoeld voor dekking van onderhoud en kapitaallasten van
vervangingsinvesteringen en noodzakelijke investeringen in de openbare ruimte, waaronder
begraafplaats Groenesteeg. Begin 2013 is vastgesteld dat uit deze reserve € 600.000,- vrij
wordt gemaakt voor de voor de restauratie van de monumentale graven van begraafplaats
Groenesteeg (RV13.0006).
Onder de vlag van het project Singelpark wordt de restauratie nu voortvarend opgepakt en
uitgevoerd. Voorbereidende en verkennende werkzaamheden zijn al in 2013 opgestart. De
werkzaamheden zullen worden uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Stichting tot in
standhouding van begraafplaats Groenesteeg. Met inachtneming van restauratie eisen en de
jaarkalender is een planning opgesteld waarin de aanbesteding eind 2013 kan plaatsvinden,
de werkzaamheden in het voorjaar van 2014 kunnen starten en het resultaat in het najaar van
2014 aan stedelijk beheer opgeleverd kan worden. Bij dit kaderbesluit wordt de raad ook
gevraagd de gereserveerde middelen voor de restauratie beschikbaar te stellen, zodat zo
snel mogelijk met de uitvoering kan worden gestart.
Lammermarkt
De Lammermarkt is een belangrijke entree van de binnenstad en ook een belangrijke schakel
in het Singelpark. Het gebied gaat de komende jaren flink op de schop vanwege de realisatie
van de ondergrondse parkeergarage. Dat geeft dé kans voor een kwaliteitsimpuls voor de
5

openbare ruimte en te voldoen aan de door de raad in de ‘visie Leidse singels’ vastgestelde
uitgangspunten voor een groenere Lammermarkt en het vrijspelen van het bolwerk. Omdat in
de openbare ruimte behalve de opgave voor het Singelpark ook nog andere opgaven en
projecten bij elkaar komen, zoals bereikbaarheid, (H)OV, herontwikkeling Stationsgebied,
realisatie garage Lammermarkt, vervanging Valkbrug, restauratie en uitbreiding museum de
Lakenhal en muziekcentrum de Nobel is het van belang het gebied samenhangend en
integraal op te pakken. Dit gebeurt vanuit het project ‘herinrichting openbare ruimte
Lammermarkt. Door de inzet van middelen van de diverse omringende projecten zal een zo
hoog mogelijk ambitieniveau voor de herinrichting Lammermarkt gerealiseerd kunnen
worden, met inachtneming van wensen van belanghebbenden zoals de ‘3 October
Vereeniging’ en bewoners- en winkeliersverenigingen.
Naar verwachting zal het dak van de garage Lammermarkt medio 2016 worden aangebracht.
Hierdoor is er voldoende tijd om de openbare ruimte van de Lammermarkt gedurende deze
periode verder vorm te geven. Voor het gehele gebied kan zo een definitief ontwerp worden
gemaakt en kan dan in één keer ingericht en op het beoogde kwaliteitsniveau worden
gebracht. In 2012 is vanuit de begrotingsreserve € 2,2 miljoen vrijgemaakt voor de
kwaliteitsverbetering van de Lammermarkt. Vanwege de splitsing van garage en herinrichting
openbare ruimte wordt deze reservering ondergebracht bij het Singelpark. Vanuit het
Singelpark kan daarmee minimaal een bijdrage van € 2,2 miljoen aan de kwaliteitsimpuls van
de openbare ruimte Lammermarkt geleverd worden.
Sport, spel en beweging
Het Singelpark leent zich bij uitstek voor sport, spel en beweging. Dit past ook in de
doelstellingen van JOGG. Met de projectleider JOGG is besproken dat in nadere afstemming
met het JOGG-project bij de uitwerking van het ontwerp van de aaneengesloten parkroute ,
rekening gehouden zal worden met de doelstellingen van JOGG, zodat een kwalitatieve,
duurzame en milieuvriendelijke fitnessroute mogelijk gemaakt kan worden. Hierbij zal ook
inzet gevraagd worden van de Stichting Vrienden van het Singelpark.
Hiermee wordt gehoor gegeven aan de aangenomen motie (P. Laudy VVD), bij de
behandeling van de Perspectiefnota 2012-2015 (RV 11.0047), om binnen voorstellen met
betrekking tot de Groene Singelrand een kwalitatief, duurzaam en milieuvriendelijk fitnesspad
passend binnen de groene omgeving op te nemen (JOGGpad). Door de verantwoordelijk
wethouder F. de Wit (Onderwijs, Sport en Milieu) werd aangegeven dat hier vanuit het
Singelpark in principe mogelijkheden tot facilitering voor zijn, echter onder de restrictie dat er
geen verplichting is om het een ´officieel´ JOGG-pad te laten zijn. Onder opname van deze
voorwaarde is de motie aangenomen. De motie JOGG is afgedaan in de 2e
bestuursrapportage 2012.
Dam Maresingel
Het geheel doorvaarbaar maken van de Singel door het verwijderen van de dam in de
Maresingel is een zeer gewenste ambitie voor de stad en het Singelpark. Toch wordt
voorgesteld om de verwijdering van de dam niet nu al te prioriteren. Een belangrijke afweging
is dat het verwijderen van de dam niet zonder grote gevolgen kan worden uitgevoerd. Zolang
de energiecentrale (E.ON) nog in bedrijf is, is het voor de efficiëntie van het productieproces
(elektriciteit en warmte voor de stadsverwarming) noodzakelijk dat het koudere inlaatwater
van het warmere uitlaatwater gescheiden blijft. Indien de dam nu wordt verwijderd zullen
alternatieve maatregelen moeten worden getroffen om de noodzakelijke scheiding van
warmer en kouder water te behouden. Het treffen van deze maatregelen is mogelijk, maar
duur in verhouding tot het beschikbare budget en de resterende tijd dat de centrale naar zich
nu laat aanzien nog in bedrijf zal zijn. Het verwijderen van de dam kost, met alle bijkomende
noodzakelijke maatregelen en voorzieningen, ca. € 3,5 miljoen. Op dit moment is nog onzeker
wat de toekomst van de energiecentrale is, tot wanneer de centrale in bedrijf zal zijn en dus
ook tot wanneer de waterscheidende maatregelen noodzakelijk zullen blijven. Naar
verwachting zal de centrale in ieder geval nog tot 2020 in bedrijf zijn. Mogelijk wordt daarna
overgestapt op een andere vorm van warmteproduktie, waarvoor de dam in de singel niet
meer nodig is. Daarom wordt voorgesteld deze ontwikkeling af te wachten en nu nog niet te
starten met de activiteiten om de dam te verwijderen. Vanuit de gemeentelijke organisatie en
vanuit het project Singelpark is regelmatig en intensief contact met E.ON en NUON om op de
6

hoogte te blijven van ontwikkelingen en om kansen en mogelijke alternatieven te
onderzoeken. Zodra de dam niet meer noodzakelijk is, zal deze verwijderd worden.
Singelpromenade(buitenzijde)
In de planvorming wordt ook uitgegaan van de ontwikkeling van een Singelpromenade aan de
buitenzijde van de singels. Voorgesteld wordt om de verdere uitwerking en uitvoering hiervan
niet met de huidige beschikbare middelen te realiseren, maar pas in volgende fasen op te
pakken. De eerder genoemde prioriteiten worden op dit moment belangrijker geacht voor het
al op korte termijn kunnen realiseren van een waarlijk en aaneengesloten Singelpark.
Daarnaast zijn er nog veel onzekerheden rondom de toekomstige verkeersstructuur van
Leiden. Deze zijn van grote invloed op de mogelijkheden van de ontwikkeling van de
Singelpromenade. Door noodzakelijke reguliere onderhoudswerkzaamheden en de daarbij
behorende budgetten wordt het desalniettemin nu al wel mogelijk om delen van de
singelpromenade aan te pakken volgens de ambities voor het Singelpark. Ook hier geldt dat
zoveel mogelijk gestuurd wordt op ‘werk met werk’ maken.
Resultaat prioritering
Door de voorgestelde prioritering wordt bereikt dat binnen enkele jaren al een waarlijk
aaneengesloten Singelpark ontstaat: de gebieden zijn met elkaar verbonden, waardoor het
rondje Singelpark mogelijk is, de gehele singelrand ademt de sfeer van het Singelpark door
de aanpassingen langs de singelroute, drie grote hiaten in de groene singelstructuur worden
gedicht en de parkstructuur wordt in vijf deelgebieden versterkt. Zo wordt al een groot deel
van de gewenste eindambitie gerealiseerd.
Bij dit kaderbesluit wordt de gemeenteraad gevraagd in te stemmen met de hierboven
voorgestelde prioritering van tien gebieden en onderdelen en ze als (deel)projecten te
benoemen. Na het kaderbesluit worden deze projecten verder uitgewerkt en worden tien
uitvoeringsbesluiten voorbereid:
Uitvoeringsbesluiten voor de volgende deelprojecten
1.
Zeven brugverbindingen tbv de aaneengesloten singelrand
2.
Singelroute met o.a routeaanduiding/routemarkering/entrees/ informatieverschaffing
3.
Lammermarkt
4.
Nuon-gebied
5.
Arsenaalplein
6.
Morspoort en Park de Put
7.
Bleekerspark
8.
Ankerpark
9.
Katoenpark
10.
Bereikbaarheid Hortus botanicus

Resterende deelgebieden
Als gevolg van de prioritering worden de volgende deelgebieden pas verder uitgewerkt en
aangepakt, als aanvullende financiering is gevonden door bijvoorbeeld fondsenwerving en
crowdfunding door de Stichting Vrienden van het Singelpark, medefinancierings- en
subsidieaanvragen en/of daarnaast omgevingsfactoren uitgekristalliseerd zijn:
Verbinden:
- Doorvaarbaarheid Maresingel; verwijderen dam
- Singelpromenade (buitenzijde); verbetering ruimtelijke kwaliteit en wandelpad langs
water
Vergroenen:
- Jan van Houtkade – verbetering parkzone
- Kaarsenmakersplein – vergroening van het stenige plein
Versterken:
- Volkenkunde – aansluiting inrichting en entrees op Singelpark
- Huigpark – versterking ruimtelijke kwaliteit
- Zijlpoort – versterken ruimtelijke kwaliteit en heldere aanheling aan Bleekerspark en
Ankerpark
- Plantage – verbetering ruimtelijke kwaliteit en betere aansluiting aan Plantsoen
7

-

Plantsoen – bestrating aanpassen aan parksfeer en betere aansluiting op Plantage
en Jan van Houtkade
Rembrandtpark – versterking ruimtelijke kwaliteit en de diverse plekken beter met
elkaar verbinden.

Andere ruimtelijke ontwikkelprojecten en reguliere onderhoudsmaatregelen kunnen de
ontwikkeling van deze deelgebieden bespoedigen.

Financiën:
In de periode tussen visievaststelling en kaderbesluit zijn de deelgebieden globaal uitgewerkt
en is op basis hiervan door het team stadsingenieurs van Leiden een kostenraming
opgesteld.
Ramingen
Omdat de verkennende onderzoeken en schetsontwerpen uit de definitiefase globaal zijn,
geldt dit ook voor de financiële ramingen in deze fase. Nadere onderzoeken en definitieve
ontwerpen vinden plaats in de ontwerpfase. Dit betekent dat rekening gehouden moet worden
met onzekerheden ten aanzien van de raming. Voor het opstellen van een prioriteitenlijst
hoeft dat in deze fase niet van groot belang te zijn, omdat die onzekerheden op alle
deelgebieden van toepassing zijn. Bij de ramingen van de kosten is gebruik gemaakt van de
landelijk gehanteerde Standaardsystematiek Kostenramingen 2010 (SSK-2010).
De raming voor het Singelpark bedraagt voor de binnenzijde circa € 22 miljoen (prijspeil 0101-2014, exclusief BTW) en voor de ontwikkeling van de Singelpromenade aan de buitenzijde
circa € 21 miljoen (prijspeil 01-01-2014, exclusief BTW).
De raming is in het kader van toekomstige aanbestedingen en de concurrentiepositie op dit
moment nog vertrouwelijk.
Dekkingsmiddelen project
In totaal is momenteel circa € 14 miljoen budget beschikbaar. Dit bedrag is als volgt
opgebouwd:
Nr Dekking

Besluit

1
2
3
4
5

Perspectiefnota 2012-2015 / NUON-middelen groen
ISV3 2010-2014, indicator #7
MIP Groen 2014 / aanpak groen Singelrand
Programmabegroting 2013 / kwaliteitsverbetering Lammermarkt *
Herinrichting project bodemsanering NUON-terrein **

RV 11.0047
RV 11.0083
RV 13.0064
RV 12.0098
RV 12.0041

7.683.728,00
1.600.000,00
999.263,00
2.200.000,00
78.000,00

6
7
8

Buurtvoucher Morspoort ***
Bestemming resultaat 2012
Restauratiegelden begraafplaats Groenesteeg

RV 10.0113

45.000,00
1.073.500,00
600.000,00

Subtotaal
Af: bestedingen t.l.v. voorbereidingskrediet
Totaal

RV 13.0061
RV 13.0006

RV 11.0129

Bedrag in €

14.279.491,00
282.700,00
13.996.791,00

*Deze bijdrage was ondergebracht in de reserve voor het krediet parkeergarage Lammermarkt. Nu garage en
openbare inrichting Lammermarkt van elkaar gescheiden worden, wordt de reserve voor de kwaliteitsimpuls voor de
openbare ruimte ondergebracht in de reserve voor het Singelpark.
**Dit bedrag kan ingezet worden tbv van de vergroening van het NUON-terrein indien de planning hiervan aansluit
op de uitvoering en oplevering van de bodemsanering, zodat ook hier ´werk met werk´ wordt gemaakt.
*** Buurtvereniging d’Oude Morsch heeft een buurtvoucher van € 45.000 beschikbaar, die zij in afwachting van de
ontwikkeling van het Singelpark gereserveerd hebben laten staan in de gemeentelijke administratie. Deze voucher
willen zij inzetten voor de inrichting van het Morspoortplein. De buurtvereniging is betrokken geweest bij de
uitwerking van dit deelgebied en blijft een gesprekspartner tijdens de volgende fase.

8

Aanvullende dekkingsmiddelen
In de fase na kaderbesluit zal nog verder gezocht worden naar aanvullende financiering om
zoveel mogelijk te kunnen voldoen aan uitvoering van de gestelde eindambitie. De Stichting
Vrienden van het Singelpark zal zich ook inzetten voor fondsenwerving. De stichting heeft al
met meerdere potentiële partijen verkennende gesprekken gevoerd.
Wanneer door medefinanciering, extra reserveringen, subsidies, meevallers, etc. (extra)
middelen beschikbaar komen zullen hiervoor uitvoeringsbesluiten aan college en raad worden
voorgelegd.
Indexering en renteopbrengsten
De kosten voor uitvoering zullen in de loop van de uitvoeringsperiode naar verwachting
stijgen als gevolg van indexatie. Hier is in de raming rekening mee gehouden. De
dekkingsmiddelen worden daarentegen slechts ten dele geïndexeerd. De investering wordt
voor € 9,3 miljoen gedekt door onttrekkingen aan de reserves NUON-middelen Groen en ISV.
Bij het instellen van deze reserves is door de raad besloten om ze niet rentedragend te
maken. Als gevolg hiervan is dit bedrag aan inflatie onderhevig daar de kosten conform
uitvoeringsplanning in de komende jaren wel zullen stijgen.
Middelen binnen het MIP worden, zolang ze nog niet beschikbaar zijn gesteld, wel jaarlijks bij
de begroting geïndexeerd.
BTW
Om het BTW-regime te bepalen is van belang onderscheid te maken in uitgaven die gemaakt
worden als overheid of als ondernemer in de zin van de omzetbelasting. In geval van het
Singelpark treedt de gemeente Leiden op als overheid, de uitgaven worden immers gedaan
ten behoeve van het realiseren van een park met bijkomende voorzieningen. De investering
in het Singelpark heeft een maatschappelijk nut en dat betekent dat de BTW op de uitgaven
verrekend kan worden met het BTW compensatiefonds (BCF).
Dekking kosten beheer, onderhoud en vervanging
Een groot groenproject als het Singelpark, dat een kwaliteitsverbetering van het leefklimaat
van de stad oplevert, brengt extra kosten voor beheer en onderhoud met zich mee.
De extra kosten hiervoor van het toekomstige Singelpark zijn bij dit kaderbesluit globaal
doorgerekend. Bij de geprioriteerde deelgebieden en deelproducten moet gerekend worden
met jaarlijkse extra kosten voor beheer, onderhoud en vervanging na beëindiging levensduur
van in totaal circa € 300.000 per jaar (prijspeil 01-01-2014). Bij de uitvoeringsbesluiten volgt
een definitieve raming per deelgebied of deelproduct en zullen beheerplannen toegevoegd
worden.
Van belang is om in overleg met de Stichting Vrienden van het Singelpark, die zich ten doel
heeft gesteld delen van het beheer te verbeteren of waar mogelijk over te nemen van de
gemeente, de mogelijkheden van besparingen op beheer- en onderhoudskosten te
onderzoeken en te bekijken welke rol en taken burgers hierbij mogelijk van de gemeente over
zouden kunnen nemen en op welke wijze dat zou kunnen gebeuren. Deze mogelijkheid zal
na het kaderbesluit samen met hen verder onderzocht en uitgewerkt worden.
Onderzocht is hoe de extra beheerkosten gedekt kunnen worden. Voorgesteld wordt om,
mede gezien de aangenomen motie van de gemeenteraad bij behandeling van de
Perspectiefnota 2014-2017 (RV 13.0064), de jaarlijkse extra kosten voor beheer, onderhoud
en vervanging te dekken uit de middelen binnen programma 5, Omgevingskwaliteit. Bij de
begroting 2014 wordt dit aan de gemeenteraad voorgelegd.
Met deze maatregelen wordt door het college uitvoering gegeven aan bovengenoemde motie
van de raad.
Processturing
Omdat het Singelpark een groot multiproject is met 18 verschillende deelgebieden, die
gefaseerd worden uitgevoerd, is het van belang om sturing op het gehele project te houden,
zodat het realiseren van de totale gewenste ambitie gewaarborgd blijft. De processturing
houdt o.a. in: bewaking van visie, samenhang en beeldkwaliteit, ambtelijk
opdrachtgeverschap deelprojecten, genereren extra financiële middelen, opzetten en
uitvoeren participatietrajecten, afstemming met stadspartners, opstellen en afsluiten diverse

9

contracten, algehele communicatie en PR. Hiervoor is voor een periode van 4 jaar een
bedrag in de begroting opgenomen.
Uitputting huidige voorbereidingskrediet
Bij de vaststelling van het visiebesluit (RV11.0129) is een voorbereidingskrediet van
€ 500.000 beschikbaar gesteld voor de fase tot en met het kaderbesluit. Het resterend budget
uit dit voorbereidingskrediet zal toegevoegd worden aan het nieuw aan te vragen krediet. De
uitputting van het voorbereidingskrediet heeft plaatsgevonden door:
Voorbereiding en toezicht
Communicatie
Ideeënwedstrijd voor identiteit en samenhang Singelpark
Realisatie Beeldkwaliteitsplan Singelpark
Totaal

€ 116.232
€ 5.000
€ 61.468
€ 100.000
€ 282.700

Plankosten afgelopen definitiefase
De gemeente Leiden verricht werkzaamheden om projecten in de openbare ruimte te kunnen
realiseren. Deze plankosten worden, als het project in de definitiefase zit, gedekt uit het
krediet ‘plankosten definitiefase’. Dekking van ten laste van dit krediet gebrachte plankosten
vindt bij kaderbesluit plaats ofwel door een onttrekking aan de reserve bedrijfsvoering
plankosten ofwel door de gemaakte plankosten ten laste van een voorbereidingskrediet te
brengen. Dit conform de onlangs door de raad vastgestelde ‘Nota plankosten Leiden’.
Voor het project Singelpark zijn in de definitiefase naar verwachting tot op het moment dat
binnenkort het kaderbesluit wordt vastgesteld door de raad, circa € 300.000,- plankosten
gemaakt. Conform de strekking van de door de raad vastgestelde nota plankosten wordt nu
voorgesteld om deze kosten vanuit het voorbereidingskrediet Singelpark terug te storten in de
reserve bedrijfsvoering plankosten.
Aanvraag nieuw voorbereidingskrediet bij kaderbesluit
Voor de volgende fase is een voorbereidingskrediet benodigd tot en met het
uitvoeringsbesluit per deelgebied of deelproduct. Vanuit het eerdere voorbereidingskrediet is
nog rond € 217.000 beschikbaar. Bij dit kaderbesluit wordt voorgesteld om een aanvullend
krediet beschikbaar te laten stellen van € 2.000.000. De opbouw van het krediet ziet er als
volgt uit:
€ 1.075.000
Uitvoeringsbesluiten voorbereiden voor de volgende 10 geprioriteerde
deelgebieden en -producten:
1. Zeven brugverbindingen tbv de aaneengesloten singelrand
2. Singelroute
3. Lammermarkt
4. Nuon-gebied
5. Arsenaalplein
6. Morspoort en Park de Put
7. Bleekerspark
8. Ankerpark
9. Katoenpark
10. Bereikbaarheid Hortus botanicus
4 jaar overall processturing Singelpark totaal, periode 2014 – 2017
€ 420.000
- bewaking van en uitvoering geven aan visie, samenhang en
beeldkwaliteitsplan
- noodzakelijke onderzoeken, toetsen, procedures
- ambtelijk opdrachtgeverschap deelprojecten
- genereren extra financiële middelen tbv ontwikkeling overige
deelgebieden
- afstemming met stadspartners
- contracten afsluiten
4 jaar participatie opzetten en uitvoeren met diverse bewonersverenigingen
€ 275.000
en Stichting Vrienden van het Singelpark, looptijd 2014 – 2017
4 jaar begeleidingskosten bij implementatie Beeldkwaliteitsplan
€
40.000
4 jaar Singelpark communicatie en PR
€
90.000
Subtotaal
€ 1.900.000
10

-/- resterend beschikbaar voorbereidingskrediet (afgerond):
+ verplichtingen: nog te maken kosten op voorbereidingskrediet (afgerond)
+ plankosten 2013 tot kaderbesluit (vlgs. nieuwe plankostensystematiek)*
Totaal aan te vragen krediet bij kaderbesluit

€ 217.000
€ 17.000
€ 300.000
€ 2.000.000

* Nota plankosten Leiden, RV 12.0153

Daarnaast wordt voorgesteld een uitvoeringskrediet beschikbaar te stellen voor de restauratie
van begraafplaats Groenesteeg.
Uitvoeringskosten restauratie begraafplaats Groenesteeg

€ 600.000

Op te leveren resultaat van de komende ontwerpfase
1. een beeldkwaliteitsplan dat als ontwerpleidraad voor verdere ontwerpen in het
Singelpark geldt;
2. definitieve ontwerpen van alle door de gemeenteraad geprioriteerde deelgebieden
en/of deelproducten die samenhangen met de aanleg van een aaneengesloten
Singelpark;
3. oplevering relevante nadere onderzoeken;
4. oplevering nadere randvoorwaarden;
5. oplevering van specifieke ramingen;
6. oplevering concept bestemmingsplannen, dan wel concept Wabo-aanvragen en/of
concept verkeersbesluiten;
7. oplevering beheerplannen;
8. oplevering participatieplan en uitwerking samenwerkingsovereenkomst met de
stichting Vrienden van het Singelpark;
9. oplevering overzicht met aanvullende financieringsmogelijkheden;
10. uitvoeringsbesluiten voor de geprioriteerde deelprojecten en deelproducten;
11. uitvoering en oplevering restauratie begraafplaats Groenesteeg.
Planning (zie ook bijlage 2)
De planning is er op gericht om op zo kort mogelijke termijn uitvoeringsbesluiten te laten
nemen voor de geprioriteerde deelgebieden/deelproducten, zodat ook zo snel mogelijk
gestart kan worden met de uitvoering en daadwerkelijk resultaten zichtbaar worden. Direct na
het kaderbesluit wordt gestart met voorbereiding en uitvoering van restauratie Begraafplaats
Groenesteeg en met voorbereiding en aanbesteding van de bruggen.
Activiteit
Kaderbesluit Singelpark
Beeldkwaliteitsplan
Brugverbindingen
- Ontwerp + ramingen
- Uitvoeringsbesluit verbindingen
- Aanbesteding verbindingen
- Procedures en DO verbindingen
- Start uitvoering
Vaststelling Participatieplan
Vaststelling Samenwerkingsovereenkomst met
Stichting Vrienden van het Singelpark
Oplevering restauratie begraafplaats Groenesteeg
Overige 9 geprioriteerde deelprojecten, in nog nader
te bepalen fasering
- 9 deelgebieden ontwerpen + ramen
- 9 Uitvoeringsbesluiten
- diverse aanbestedingen
- Start uitvoering diverse deelprojecten

Datum
oktober/ november 2013
november 2013
start november 2013
april/mei 2014
start april/mei 2014
start november 2014
start januari 2015
maart 2014
maart 2014
augustus/september 2014

periode november 2013 – juni 2015
periode maart 2014 - maart 2016
periode april 2014 – oktober 2015
vanaf april 2014 t/m augustus 2016

11

Risico’s
1. Het Singelpark is een groot multiproject dat rondom de binnenstad ligt. Omdat de ambitie
hoog is en de beschikbare middelen nog niet voldoende zijn om de hele ambitie in één
keer te realiseren, wordt dit fasegewijs uitgevoerd. Het risico bestaat dat de vastgestelde
ambitie uiteindelijk niet helemaal bereikt wordt. Dit risico kan ondervangen worden door
het projectfasegewijs met strategische prioritering uit te voeren, zodat een zo groot
mogelijk deel van de ambitie wel uitgevoerd wordt en het eindresultaat toch voldoende is.
Daarnaast moet ingezet worden op het vinden van aanvullende financiële middelen.
2. Het project wordt in deelgebieden opgesplitst. Hierdoor ontstaat het risico op
versnippering en het verlies van samenhang en identiteit. Dit kan ondervangen worden
door de uitwerking van de deelgebieden onder de paraplu van het gehele Singelpark te
laten plaatsvinden en door de vaststelling van het beeldkwaliteitsplan voor het gehele
projectgebied.
3. Omdat het project een lange uitvoeringstermijn zal kennen bestaat het risico op verlies
van aandacht, draagvlak en vertrouwen. Dit kan ondervangen worden door het project
fasegewijs uit te voeren en ‘quick wins’ te realiseren. Daarnaast is het van belang het
project onder de aandacht te blijven brengen.
4. Vanuit het totale budget worden deelgebieden en deelproducten geprioriteerd met
taakstellende deelbudgetten. Het risico bestaat dat bij de definitieve uitwerking van de
deelgebieden en deelproducten blijkt dat het taakstellende budget te krap is. Dit kan
ondervangen worden scherp te sturen op plankosten en uitvoeringskosten en door het
fasegewijs uitvoeren van deelprojecten, zodat zo nodig deelprojecten op tijd ‘on hold’
gezet kunnen worden zodat geen budgetoverschrijdingen zullen optreden. De
gebruikelijke risicoreservering is hier voor opgenomen. Ook zal gezocht moeten worden
naar aanvullende financiering.
Kansen
1. Het project Singelpark, specifiek de brugverbindingen, is aangemeld voor een bedrag van
€ 839.000,- als project voor medefinanciering vanuit het Regionaal Investerings Fonds
(RIF) in het kader van het Groenprogramma van Holland Rijnland. Holland Rijnland staat
hier positief tegenover. Nadat het kaderbesluit is vastgesteld zal het dagelijks bestuur van
Holland Rijnland een definitieve beslissing nemen.
2. Rekening gehouden wordt met een bijdrage van € 200.000 vanuit de plannen voor het
UVP Fiets en de realisatie van groene recreatieve routes. Het gaat daarbij om de noordzuid verbinding door het NUON-gebied en over de Maresingel.
3. Kansen op het gebied van diverse regionale en provinciale subsidies. Op dit moment is
een medefinancieringsaanvraag in voorbereiding bij de provincie Zuid Holland voor
medefinanciering van het groen-recreatieve web. De Singelroute is een onderdeel van de
aanvraag.
4. In de samenwerking met de ‘Vrienden’ liggen kansen voor realisatie van de ambities voor
het Singelpark.
5. In elk deelgebied kansen benutten door ‘werk met werk’ te maken.

Evaluatie:
Indien tijdens de verdere uitwerking van de geprioriteerde deelprojecten herprioritering
noodzakelijk blijkt zal de raad hierover tussentijds geraadpleegd worden.

Bijgevoegde informatie:
Bijlage 1: Projectplan bij kaderbesluit, inclusief lijst met verrichtte onderzoeken
Bijlage 2: Globale planning
Bijlage 3: Globale raming (vertrouwelijk)

12

RAADSBESLUIT
De raad van de gemeente Leiden:
Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders (rv.nr.
van 2011), mede gezien
het advies van de commissie en het raadsbesluit ‘Visie Leidse Singels, het langste park van
Nederland! Sinds 1659’,

BESLUIT
1. het kaderbesluit Singelpark, met het bijbehorende projectplan, d.d.16 september 2013
vast te stellen, met als hoofdpunten:
a. verbinden, vergroenen en versterken van de singelrand;
b. een Singelpark bestaande uit een volledig aaneengesloten en gevarieerde
parkzone;
c. een gebiedsuitwerking in 18 deelgebieden;
d. vergroting van identiteit en samenhang door een Beeldkwaliteitsplan Singelpark;
e. een globale kostenraming voor de ambitie van het Singelpark
2. met de huidige beschikbare middelen de volgende deelproducten en deelgebieden te
prioriteren en het college opdracht te geven deze uit te werken door middel van nader
onderzoek, definitieve ontwerpen, ramingen en beheerplannen en hier
uitvoeringsbesluiten voor op te stellen:
a. verbinden van de deelgebieden aan de binnenzijde van de singelrand en
daarmee een aaneengesloten Singelpark en Singelroute mogelijk maken, door
het aanleggen van de volgende verbindingen
i.
Huigpark – Blekerspark
ii.
Zijlpoort – Ankerpark
iii.
Ankerpark – Meelfabriek
iv.
Kaarsenmakersplein – Veerplein
v.
Vlonderbrug 5e Binnenvestgracht – Hortus botanicus
vi.
Boardwalk Reuvensplaats - Arsenaalplein
vii.
Arsenaalplein - Rembrandtpark
viii.
Singelroute, met o.a routeaanduiding/routemarkering/entrees/
informatieverschaffing
b. vergroenen van deelgebieden waar het groen nu bijna volledig ontbreekt en geen
sprake is van een parksfeer, te weten
i.
Lammermarkt
ii.
Nuongebied
iii.
Arsenaalplein
c. versterken van deelgebieden en bestaande parken, waar het groen nu matig of
slecht van kwaliteit is en/of een goede bereikbaarheid en aansluiting met de
ander deelgebieden van het Singelpark ontbreekt:
i.
Morspoort en Park de Put
ii.
Bleekerspark
iii.
Ankerpark
iv.
Katoenpark
e
v.
Bereikbaarheid en zichtbaarheid Hortus botanicus/ 5
Binnenvestgracht;
3. de jaarlijkse extra kosten voor beheer, onderhoud en vervanging voor de bij besluitpunt 2
geprioriteerde deelgebieden, vooralsnog indicatief geraamd op in totaal circa € 300.000,
te dekken binnen Programma 5, Omgevingskwaliteit, zoals opgenomen in de begroting
2014;
4. het college opdracht te geven om voor de overige, niet geprioriteerde deelgebieden in
samenwerking met partners in de stad aanvullende financiële middelen te zoeken door
middel van o.a. fondsenwerving en subsidieaanvragen, medefinancieringsaanvragen,
zodat deze gebieden in de volgende fases gerealiseerd kunnen worden;
5. het college opdracht te geven om een participatieplan op te stellen en de mogelijkheden
voor samenwerking met de Stichting Vrienden van het Singelpark nader uit te werken in
een door de raad vast te stellen samenwerkingsovereenkomst;

13

6. de door de raad aangenomen motie M130064/13 (ingediend door Margreet van Wijk,
VVD) bij RV 13.0064, met als onderwerp zekerheid voor Singelpark, als afgedaan te
beschouwen;
7. voor dit multiproject bestaande uit 18 deelgebieden ter dekking van de plankosten voor
het opstellen van de onder besluit 2 bedoelde uitvoeringsplannen en van de onder besluit
4 en 5 voortvloeiende activiteiten, een voorbereidingskrediet ter grootte van € 2.000.000,
beschikbaar te stellen en dit te dekken vanuit de bestemmingsreserves gsb-middelen
ISV/EZ (€ 1.6 miljoen) en groene singels (€ 400.000) en dit toe te voegen aan het
bestaande voorbereidingskrediet (RV11.0129);
8. voor de restauratie van begraafplaats Groenesteeg een uitvoeringskrediet beschikbaar te
stellen ter grootte van € 600.000 en dit te dekken vanuit de reserve onderhoud
kapitaalgoederen en inrichting openbare ruimte t.b.v. restauratie begraafplaats
Groenesteeg zoals gereserveerd bij besluit RV13.0006;
9. de in de reserve parkeren beschikbare dekking ad € 2.200.000 voor de
kwaliteitsverbetering van de Lammermarkt onder te brengen in de reserve groene
singels;
10. de programmabegroting 2013 als volgt te wijzigen:
Beschikbaarstelling voorbereidingskrediet, behorende bij dit kaderbesluit (dekking: reserve
gsb-middelen ISV/EZ en reserve groene singels), incl. dotatie reserve bedrijfsvoering
plankosten
LASTEN
BATEN
Prg Omschrijving programma 2013
verhogen verlagen verhogen verlagen
6
PROGRAMMA 6 STEDELIJKE
1.700.000
ONTWIKKELING
12 VERREKENING RESERVES
300.000
ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN
5
VERREKENING RESERVES
400.000
PROGRAMMA 5
12 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN
1.600.000
TOTAAL
2.000.000
0 2.000.000
0
Beschikbaarstelling uitvoeringskrediet restauratie begraafplaats Groenesteeg (dekking:
reserve onderhoud kapitaalgoederen en inrichting openbare orde)
LASTEN
BATEN
5
PROGRAMMA 5
600.000
OMGEVINGSKWALITEIT
5
600.000
PROGRAMMA 5
TOTAAL
600.000
0
600.000
0
Overheveling dekking van reserve parkeren naar reserve groene singels
LASTEN
BATEN
4
PROGRAMMA 4 BEREIKBAARHEID
2.200.000
PROGRAMMA 5
5
OMGEVINGSKWALITEIT
2.200.000
TOTAAL
2.200.000
0 2.200.000
0
14

Gedaan in de openbare raadsvergadering van

de Griffier,

,

de Voorzitter,

TECHNISCHE INFORMATIE
Opsteller:
A. ter Harmsel
Organisatieonderdeel: Projectmanagementbureau
Telefoon:
7524
E-mail:

Portefeuillehouder:
Onderwijs, Sport & Milieu

15

Kaderbesluit

Recommandé

Recommandé

Contenu connexe

Similaire à Kaderbesluit

Similaire à Kaderbesluit (20)

Kaderbesluit