Contenu connexe Similaire à สื่อประกอบการสอนวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ ว30104 โดยครูนิติมา รุจิเรขาสุวรรณ Similaire à สื่อประกอบการสอนวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ ว30104 โดยครูนิติมา รุจิเรขาสุวรรณ (20) สื่อประกอบการสอนวิชาโลก ดาราศาสตร์และอวกาศ ว30104 โดยครูนิติมา รุจิเรขาสุวรรณ2. แผ่นดินไหว (Earthquake)
Neptune was the name that ancientRomans gave to the Greek god of the sea and
earthquakes,Poseidon. He was the brother of Jupiter (Zeus) and of Pluto (Hades).
After the defeat of their father Saturn (Cronos), the three brothers divided the
world in three parts to be ruled by one of the three brothers. Jupiter took the sky,
Neptune the sea and Pluto the underworld.
Neptune had the reputationfor having a violenttemper. Tempests and
earthquakeswere a reflection of his furious rage. He was depicted as a bearded
men holding a tridentand seated in a seashelldrawn by sea-horses.
One day Neptune saw the water nymph Amphitritedancing in the island of
Naxos and fell in love with her. He promptly asked her to marry him but
unfortunatelyshe refused.
However, not discouraged by Amphitrite refusal, Neptune sent one of his
servant,a dolphin to look for her. The dolphin found her, and pleaded Neptune's
cause so persuasivelythat she changed her mind. As a reward for finding and
returning Amphitriteto him, Neptune immortalizedthe dolphin by placingit in
the heavens as the constellation Dolphinus.
Neptune and Amphitrite had several children. Among them was Triton whose
name was given in 1846 by William Lassell to the principal moon of the planet
Neptune.
Poseidon Greek God
19. แผ่นดินไหวมักเกิดบริเวณรอยเลื่อน (fault) ตามแนวขอบของเพลต (plate)
อธิบายได้ว่า แผ่นธรณีมีการเคลื่อนที่อยู่ตลอดเวลา บริเวณที่มีการเคลื่อน
ที่ผ่านกันหรือการมุดตัวเข้าหากัน ทาให้เกิดแรงเครียดมหาศาลกระทาต่อ
หินจนเกินกาลังที่มวลหินจะรับได้ เกิดการเคลื่อนตัวทันทีทันใด พร้อมกับ
ปลดปล่อยพลังงานออกมา ทาให้เกิดแผ่นดินไหว
แผ่นดินไหว (Earthquake)
บริเวณที่เกิดแผ่นดินไหว
25. 1.2 คลื่นทุติยภูมิ (Secondary waves, S wave) อนุภาคของตัวกลางเคลื่อนไหวตั้งฉาก
กับทิศทางที่คลื่นผ่าน เดินทางช้ากว่า P Wave เมื่อกระทบวัตถุ จะเกิดแรงยกขึ้นและลง
แผ่นดินไหว (Earthquake)
26. 2.คลื่นพื้นผิว (surface wave) เดินทางไปตามเปลือกโลกชั้นนอก
แบ่งออกเป็น 2 ชนิดคือ
2.1 คลื่น L (Love wave) เป็นคลื่นที่ทาให้อนุภาคตัวกลางสั่นในแนวราบ
โดยมีทิศทางตั้งฉากกับทิศการเคลื่อนที่ของคลื่น
แผ่นดินไหว (Earthquake)
27. 2.2 คลื่น R (Rayleigh wave) เป็นคลื่นที่ทาให้อนุภาคตัวกลางสั่นเป็นวงรี
ในทิศทางการเคลื่อนที่ของคลื่นเป็นเหตุให้พื้นผิวโลกมีการสั่นขึ้นลง
แผ่นดินไหว (Earthquake)
30. แผ่นดินไหว (Earthquake)
แผ่นดินไหวระลอกหลัง (Aftershocks)
หลังจากแผ่นดินไหวแล้ว หินต่าง ๆ รอบ ๆ ศูนย์กลางไหวสะเทือนใต้ผิว
โลกจะพยายามปรับตัวให้คืนสู่สภาพสมดุล ดังนั้น จึงเกิดความไหวสะเทือน
ตามมาเป็นระยะ ๆ กว่าจะหยุดไหวสนิท อาจกินเวลานับเป็นชั่วโมง วัน หรือ
เป็นเดือน แต่มีความรุนแรงน้อยกว่าระลอกแรกมาก
(พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา 2530 หน้า 3)
Note : หาก aftershock รุนแรงกว่า mainshock
Aftershock จะถูกเปลี่ยนเป็น mainshock ส่วน
Mainshock จะถูกเปลี่ยนเป็น foreshock แทน
(From Wikipedia, the free encyclopedia)
32. มี 3 แนว ได้แก่
1.แนวรอยต่อที่เกิดล้อมรอบมหาสมุทรแปซิฟิก เป็นบริเวณขอบมหาสมุทรแปซิฟิก
ทั้งหมด จัดเป็นบริเวณที่เกิดแผ่นดินไหวค่อนข้างรุนแรงและมากที่สุด คิดเป็นร้อยละ
80 ของการเกิดแผ่นดินไหวทั่วโลก เรียกกันว่า วงแหวนแห่งไฟ ( Ring of Fire) ได้แก่
ประเทศญี่ปุ่น ฟิลิปปินส์ ตะวันตกเฉียงใต้ของอเมริกา เป็นต้น ( ร้อยละ 80)
36. ความรุนแรงและขนาดของแผ่นดินไหว
ขนาดของแผ่นดินไหว หมายถึง ปริมาณพลังงานที่ปลดปล่อยออกมาจาก
ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว
ปัจจุบัน มีมาตรา การวัดขนาดแผ่นดินไหวมากมาย เช่น ML, Mw, MS, mb,
คานวณจากสูตร ML = log A + D
การวัดแผ่นดินไหวนิยมวัดอยู่ 2 แบบ ได้แก่ การวัดขนาด (magnitude)
และการวัดความรุนแรง (intensity)
มาตรการวัดแผ่นดินไหวมีอยู่หลายมาตรา นิยมใช้ทั่วไป 3 มาตรา
1. มาตราริกเตอร์, ML (Local Magnitude) A ความสูงคลื่น(mm)
D ตัวแปรปรับแก้ระยะทางจาก
ศูนย์เกิดแผ่นดินไหว
2. มาตราขนาดโมเมนต์ Mw (Moment Magnitude scale )
เป็นมาตราวัดขนาดแผ่นดินไหวที่วัดได้แม่นยาที่สุดโดยไม่ขึ้นอยู่กับ
ข้อจากัดใดๆ
38. แนวรอยเลื่อนที่มีพลัง (active fault)
หมายถึง แนวรอยเลื่อนบนเปลือกโลกที่ยังสามารถเคลื่อนที่ได้
ส่วนมากอยู่ทางภาคเหนือและภาคตะวันตกของประเทศ เช่น
รอยเลื่อนเชียงแสน รอยเลื่อนแม่ทา รอยเลื่อนเถิน
รอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ และรอยเลื่อนเจดีย์สามองค์
ภาคใต้ได้แก่ รอยเลื่อนระนอง และรอยเลื่อนคลองมะรุ่ย
39. โลกและการเปลี่ยนแปลง
รอยเลื่อนมีพลังในประเทศไทย
1. กลุ่มรอยเลื่อนแม่จันและแม่อิง พาดผ่านเชียงรายและเชียงใหม่
2. กลุ่มรอยเลื่อนแม่ฮ่องสอน พาดผ่านแม่ฮ่องสอนและตาก
3. กลุ่มรอยเลื่อนเมย พาดผ่านตากและกาแพงเพชร
4. กลุ่มรอยเลื่อนแม่ทา พาดผ่านเชียงใหม่ ลาพูน และเชียงราย
5. กลุ่มรอยเลื่อนเถิน พาดผ่านลาปางและแพร่
6. กลุ่มรอยเลื่อนพะเยา พาดผ่านลาปาง เชียงราย และพะเยา
7. กลุ่มรอยเลื่อนบัว พาดผ่านน่าน
8. กลุ่มรอยเลื่อนอุตรดิตถ์ พาดผ่านอุตรดิตถ์
9. กลุ่มรอยเลื่อนเจดีย์สามองค์ พาดผ่านกาญจนบุรีและราชบุรี
10. กลุ่มรอยเลื่อนศรีสวัสดิ์ พาดผ่านกาญจนบุรีและอุทัยธานี
11. กลุ่มรอยเลื่อนท่าแขก พาดผ่านหนองคายและนครพนม
12. กลุ่มรอยเลื่อนระนอง พาดผ่านประจวบคีรีขันธ์ ชุมพร ระนอง และพังงา
13. กลุ่มรอยเลื่อนคลองมะรุ่ย พาดผ่านสุราษฎร์ธานี กระบี่ และพังงา
40. พื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดแผ่นดินไหวค่อนข้างสูง ( 2ข)
มี 3 จังหวัด ได้แก่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน และตาก
พื้นที่ที่มีความเสี่ยงน้อยลงไป ( 2ก)
ได้แก่ พะเยา เชียงใหม่ น่าน ลาพูน ลาปาง แพร่ อุตรดิตถ์ สุโขทัย
กาแพงเพชร กาญจนบุรี นครปฐม ปทุมธานี กรุงเทพฯ นนทบุรี
สมุทรปราการ สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ราชบุรี เพชรบุรี
ประจาบคีรีขันธ์ ชุมพร สุราษฎร์ธานี และจังหวัดในชายฝั่งทะเล
อันดามันทั้งหมด ได้แก่ ระนอง พังงา ภูเก็ต กระบี่ ตรัง และ
สตูล
42. วิธีการ
1.จาแนกชนิดของคลื่น p และ s จากกราฟ (ข้อมูลการไหวสะเทือน)
P S
2.วัดความแตกต่างของเวลาระหว่างคลื่น p และ s ที่มาถึงสถานี นาข้อมูลไปกาหนดจุด
บนสเกลหมายเลข 1
24 sec
1
48. อัตราส่วน 1 cm : 100 km
จะได้ว่า
ระยะห่างจากสถานี จังหวัดลพบุรี
ถึง epicenter เท่ากับรัศมี 3 cm. 3 cm
.
.
epicenter ของการเกิดแผ่นดินไหว
อยู่ที่บริเวณจังหวัดเพชรบูรณ์
( 16.2 N 101.3 E)
56. เกิดเมื่อวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2547 เนื่องจากการเกิดแผ่นดินไหวบริเวณเหว
มหาสมุทรซุนดรา (Sundra trench) ซึ่งมีการยุบตัวของพื้นมหาสมุทรตามรอยต่อของ
เพลตอินเดีย-ออสเตรเลีย และเพลตพม่า ทาให้เกิดแรงสั่นสะเทือน 9.0
ริกเตอร์ โดยมีศูนย์กลางอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะสุมาตรา
สึนามิ(Tsunami)
คลื่นสึนามิในประเทศไทย
มี link
60. เป็นมวลสารใต้โลกที่มีอุณหภูมิและแรงดันสูงมาก จึงแทรกดันตัวขึ้นสู่ผิว
โลกตามรอยแตกของชั้นธรณีภาค เรียกว่า ลาวา (700 -1,250 ◦C)
เมื่ออุณหภูมิลดลง จะตกผลึกเป็นของแข็ง ที่เรียกว่า
หินชิ้นภูเขาไฟ ( pyroclastic rock ) แบ่งตามขนาดและลักษณะของ
ส่วนที่พ่นออกมา ( หินทัฟฟ์, บล็อก, บอมบ์ กรวดเหลี่ยมภูเขาไฟ, พัมมิช)
ความรุนแรงของการระเบิดของภูเขาไฟ
ขึ้นกับความหนืดของแมกมา (หนืดมากรุนแรง
มาก) ส่วนประกอบที่สาคัญที่มีผลต่อความหนืด
ของแมกมาคือ ซิลิกา( SiO2)
แมกมา (magma)
3.2.2 การระเบิดของภูเขาไฟ (valcanic eruption)
เกิดจากการปะทุของแมกมา แก๊สและเถ้าจากใต้เปลือกโลก
63. แบ่งภูเขาไฟ ตามรูปร่างและส่วนประกอบ ได้เป็น 3 ชนิด
1.ภูเขาไฟรูปโล่ ( shield volcano) เป็นภูเขาไฟขนาดใหญ่ ความสูงไม่มาก
นัก มีฐานกว้างมากกว่า 100 กิโลเมตร ลักษณะคล้ายโล่ การประทุไม่
รุนแรง เช่นภูเขาไฟมัวนาลัว(Mounalao) ในหมู่เกาะฮาวาย
65. 3. ภูเขาไฟสลับชั้น ( composite volcano) เป็นภูเขาไฟทรงสูง
บริเวณยอดเขาอาจมีความชันประมาณ 40 องศา ประกอบด้วยชั้นสลับกันระหว่าง
กรวดภูเขาไฟและลาวา เช่น ภูเขาไฟฟูจิ ในญี่ปุ่น, ภูเขาไฟเซนต์ เฮเลนส์ ใน USA