Challenge Labour

1. THỬ THÁCH CHUYỂN DẠ
GV hướng dẫn: BS. Lâm Khoa
Nhóm thực hiện:
CBL 6.2
Nguyễn Ngọc Bách
Vương Quốc Đạt
Nguyễn Quang Hiếu
Cấn Thanh Hoa
Nguyễn Hồng Ngọc
Sao Sarieng
Nguyễn Minh Tấn
Nguyễn Quang Thắng
Huỳnh Trung Tín
Mã Xuân Tuấn
Hoàng Thị Ánh Tuyết

2. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
KẾT CỤC CHUYỂN DẠ

3. 3P
POWERS
PASSAGES
PASSENGER

4. 1. POWER
 Cơn co tử cung: là động lực chính của
cuộc chuyển dạ.
• Nếu cơn co tử cung nhịp nhàng, đều đặn,
làm cho cổ tử cung chín muồi và xóa mở
 tiên lượng tốt.
• Nếu cơn co dồn dập, quá mạnh hoặc cơn
co thưa, quá yếu
 tiên lượng không tốt cho cuộc chuyển dạ.

5. 2. PASSAGES
 Toàn trạng và sức khỏe của mẹ:
• Con so, tuổi <18 hoặc >35,
con rạ tuổi >40.
• Sanh quá dày (khoảng cách giữa
2 lần sanh <3 năm) hoặc quá
nhiều (sanh >4 lần).
• Người mẹ mắc các bệnh có
trước hoặc trong khi mang
thai.

6. 2. PASSAGES
 Xóa mở cổ tử cung:
• Nhịp nhàng, phù hợp với cơn co
tử cung là tiên lượng tốt.
• Ngược lại, nếu cổ tử cung dầy,
cứng, phù nề, mở chậm hoặc
không mở thêm là tiên lượng
xấu.

7. 2. PASSAGE - PASSENGER

8. 3. PASSENGER
 Ngôi, thế, kiểu thế:
• Những ngôi bắt buộc phải
mổ lấy thai như:
 ngôi vai
 ngôi mặt cằm sau
 ngôi trán
 ngôi thóp trước đã cố
Ngay cả những ngôi có thể theo dõi đẻ đường âm đạo thì
kiểu thế sau có tiên lượng không tốt bằng ngôi có kiểu thế trước.
định.
• Những ngôi thai có thể sanh
được qua đường âm đạo như:
 ngôi chỏm
 ngôi mặt cằm trước
 ngôi mông

9. 3. PASSENGER
Ngược lại, nếu:
• Đầu luôn luôn trên vệ
• Ngôi thai không tiến triển
• Đầu không cúi
• Có hiện tượng chồng khớp sọ
• Không lọt
 sẽ có tiên lượng xấu.
 Độ lọt của ngôi thai:
Nếu dưới tác dụng của cơn co
tử cung, ngôi thai:
• lọt qua eo trên,
• xuống qua eo giữa,
• xoay và xổ ra ngoài qua eo
dưới
 tiên lượng tốt cho chuyển dạ.

10. 3. PASSENGER
 Đầu ối:
• Nếu đầu ối dẹt, biểu hiện sự bình chỉnh của thai nhi và khung
chậu là tốt.
• Đầu ối phồng, màng ối dày, ối vỡ non hoặc ối vỡ sớm, đầu ối
hình quả lê (trong thai chết lưu) có thể là tiên lượng không
tốt cho cuộc chuyển dạ.

11. 3. PASSENGER
 Tim thai:
• Nhịp tim thai đều, dao động bình thường có tiên lượng tốt.
• Theo dõi nhịp tim thai bằng máy (monitor sản khoa).
• Các biến đổi nhịp tim thai theo cơn co tử cung như nhịp
phẳng, DIP I; DIP II; DIP biến đổi đều là các dấu hiệu cần theo
dõi chặt chẽ trong cuộc chuyển dạ để phát hiện thai suy.

12. PHÂN TÍCH GIÁ TRỊ CỦA PHÁ ỐI
VÀ
SỬ DỤNG OXYTOCIN
TRONG THỬ THÁCH CHUYỂN DẠ

13. BẤM ỐI
• Là một thủ thuật làm trong qúa trình chuyển dạ khi CTC đã
xóa mở nhằm làm vỡ màng ối để nước ối thoát ra ngoài.
• 2 mục đích chính gồm:
- Làm giảm bớt áp lực của buồng ối.
- Rút ngắn thời gian chuyển dạ.

14. BẤM ỐI
Chỉ định:
• Giảm áp lực buồng ối trong đa ối, nhau bám mép đang chảy máu
nhiều, nhau bong non.
• Cơn gò tử cung cường tính.
• Tăng co trong chuyển dạ kéo dài do gò thưa.
• Nghiệm pháp lọt
• Chuyển dạ hoạt động: ối phồng, CTC mở chậm, ngôi đầu cao khó
lọt.
• Sanh ngôi thứ 2 trong song thai.

15. BẤM ỐI
Chống chỉ định:
• Khi CTC chưa mở trọn trong ngôi mặt, ngôi mông, ngôi ngang.
• Sa dây rốn trong bọc ối.

16. NGUY CƠ CỦA BẤM ỐI
• Sa dây rốn
• Thuyên tắc ối
• Vỡ mạch máu tiền đạo
• Nhiễm trùng
• Chạm vào phần thai hoặc dây rốn

17. OXYTOCIN
Sử dụng oxytocin trong:
• Khởi phát chuyển dạ.
• Thúc đẩy chuyển dạ, tăng cơn co tử cung.
• Dự phòng và điều trị băng huyết sau sanh do đờ tử cung.

18. OXYTOCIN
Chống chỉ định:
 Tuyệt đối:
• Bất xứng đầu chậu.
• Ngôi bất thường.
• Nhau tiền đạo trung tâm.
• Suy thai cấp.
• Mẹ bị bệnh lý tim mạch gây
rối loạn cung lượng tim
 Tương đối:
• Vết mổ cũ lấy thai.
• Đa thai – đa ối.

19. NGUY CƠ KHI DÙNG OXYTOCIN
 Mẹ :
• cơn co cường tính  vỡ tử cung
• ngộ độc nước
• ảnh hưởng tim mạch, tụt huyết áp,
giảm tướimáu mạch vành, ngưng tim
• kháng lợi niệu
(ứ nước, hạ Na, hôn mê, co giật, tử vong)
• dị ứng
 Con :
• giảm tim thai
 ngạt do toan hóa máu
• cơn co cường tính  giảm tưới
máu tử cung-nhau  tử vong .
• tăng bilirubin/máu

20. GIÁ TRỊ CỦA PHÁ ỐI VÀ OXYTOCIN
• Phá ối sớm và oxytocin là 2 thành tố của can thiệp tích cực trên
chuyển dạ.
• Kết cục bất lợi nếu phá ối sớm đơn độc mà không kiểm soát
cơn co tử cung.

21. GIÁ TRỊ CỦA PHÁ ỐI VÀ OXYTOCIN
Đánh giá của tổ chức Cochrane Collaboration năm 2009
dựa trên 12 nghiên cứu về can thiệp phá ối và sử dụng oxytocin
để ngăn ngừa hoặc điều trị sự kéo dài trong giai đoạn 1 của
chuyển dạ tự nhiên so với chăm sóc thông thường.

22. Có liên quan đến sự giảm nhẹ nguy cơ mổ lấy thai
Quyết định phá ối và sử dụng oxytocin có tác dụng
rút ngắn thời gian chuyển dạ (có ý nghĩa khác biệt giảm 1,1 h)

23. QUYẾT ĐỊNH CAN THIỆP PHÙ HỢP
VỚI TỪNG GIAI ĐOẠN CHUYỂN DẠ.

24. Giai đoạn tiềm thời
và giai đoạn hoạt động bình thường
• Không tăng thêm oxytocin hoặc can
thiệp khác trừ khi xảy ra các biến
chứng.
• Bấm ối:
– Không bấm ối ở giai đoạn tiềm thời.
– Bấm ối bất cứ lúc nào ở giai đoạn
hoạt động.

25. Chuyển dạ tiềm thời kéo dài (>8h):
• Đánh giá lại toàn bộ vấn đề sản khoa.
• Các lựa chọn:
– Không can thiệp (sản phụ chưa
chuyển dạ, ngưng ghi sản đồ).
– Bấm ối, truyền oxytocin (nếu cơn gò
TC và/hoặc CTC gợi ý tiếp tục theo
dõi chuyển dạ).

26. Giữa đường báo động và đường hành động
• Bấm ối nếu ối còn, tiếp tục theo dõi
thường qui.
• Tăng co bằng oxytocin để thúc đẩy
chuyển dạ.

27. Từ đường hành động về bên phải:
• Đánh giá lại toàn bộ vấn đề sản khoa.
• Có thể truyền tĩnh mạch / thông tiểu / gây tê.
• Các lựa chọn:
– Mổ lấy thai, nếu thai suy hoặc chuyển dạ tắc
nghẽn.
– Tăng co bằng truyền tĩnh mạch oxytocin, nếu
không có chống chỉ định.
– Chỉ sử dụng các biện pháp hỗ trợ đơn thuần,
nếu hiện tại chuyển dạ diễn tiến thuận lợi
hơn và dự kiến cổ tử cung có thể mở thêm
1cm/1h hoặc nhanh hơn.

28. • Theo dõi thêm và đánh giá lại:
– Khám âm đạo lại sau 3 giờ và sau đó 2 giờ/lần.
– Nếu diễn tiến không thuận lợi, cổ tử cung mở <1cm giữa hai
lần khám bất kỳ, nếu do ngôi thai bất thường và bất xứng
đầu chậu thì có chỉ định mổ lấy thai.
– Nghe tim thai tối thiểu mỗi 30 phút trong khi truyền oxytocin.

29. Chuyển dạ hoạt động kéo dài
• Tiếp tục theo dõi
• Tăng co với oxytocin nếu chưa đủ cơn
gò
• Nếu vào giai đoạn hoạt động trong
vòng 8 giờ nhưng sau đó CTC lại mở
<1cm/1h thì có thể xem xét quyết định
mổ lấy thai.

30. Sanh giúp
Chỉ định:
 Mẹ:
• Bệnh lý tim mạch, tổn thương
hoặc suy chức năng phổi, mẹ
kiệt sức…
• Giai đoạn 2 chuyển dạ kéo
dài.
 Con:
• Sa dây rốn
• Nhau bong non
• Nhịp tim thai đe dọa

31. Điều kiện cần thiết tiến hành sanh giúp:
• Anesthesia
• Bladder
• Cervix completely Dilated
• Engaged
• Fontanels and direction of the occiput must be known
• Gush of amniotic fluid must occur
• Hip size
• Indication

32. CASE LÂM SÀNG
Thai phụ 29 tuổi, PARA 0000, thai 40 tuần vô kinh, tuổi thai
chính xác. Nhập viện vì chuyển dạ sanh.
Khám thai đủ. Tăng cân 10kg trong suốt thai kỳ.
Tam cá nguyệt 1st: Định tuổi thai chính xác. Hình thái học ở
tuổi thai 13 tuần bình thường. Không vấn đề nội khoa.
Tam cá nguyệt 2nd: Tiêm phòng đủ. Nguy cơ lệch bội thấp.
Hình thái học ở tuổi thai 22 tuần bình thường.
Tam cá nguyệt 3rd: 2 lần khảo sát sinh trắc, lần cuối lúc tuổi
thai 39 tuần. Các số đo và AFI ở bách phân vị 50th.

33. Khám tại phòng sanh khi nhập viện:
Cao 145cm, M 88 l/p, HA 110/70 mmHg, T 37°C.
Tổng phân tích nước tiểu không bất thường.
BCTC 33cm. Tim thai 140 l/p, ổ TT ở ¼ dưới phải.
Khám CTC, ngôi thai, ối xem sản đồ.
Khám khung chậu:
không sờ chạm mỏm nhô
sờ được < 2/3 gờ vô danh
2 gai hông nhọn
độ cong xương cùng bình thường
vòm vệ thấp, góc vệ > 90°

34. Đọc và phân tích sản đồ

35. Sản đồ

36. CTC mở 2cm và có 3 cơn gò/10
phút kéo dài 20-40s
→ Bắt đầu ghi sản đồ vào lúc 23:00
(chuyển dạ giai đoạn tiềm thời).
Độ lọt 5/5.
Ối còn, chưa ghi nhận tình trạng
chồng xương.

37. Khám lại sau 4h (lúc 3:00):
CTC mở 4cm (chuyển dạ giai đoạn
hoạt động) tịnh tiến qua đường
báo động. Lúc này có 3 cơn gò/10
phút kéo dài > 40s, độ lọt 5/5.
Phá ối, nước ối trắng đục, chưa
ghi nhận tình trạng chồng xương.

38. 1h sau (4:00):
vẫn ghi nhận 3 cơn gò/10 phút,
kéo dài > 40s
→ tăng co bằng oxytocin.

39. Khám lại sau 1h (5:00):
 CTC mở 5cm,
 đường biểu diễn đang nằm giữa đường
báo động và đường hành động,
 độ lọt 4/5,
 5 cơn gò/10 phút kéo dài >40s,
 ối trắng đục, các xương sọ tiếp xúc nhau.
 Tốc độ mở CTC < 1cm/1h
 tiếp tục theo dõi.

40. Khám lại sau 2h (7:00):
CTC mở 7cm,
 độ lọt 3/5,
 5 cơn gò/10 phút kéo dài >40s,
không thấy nước ối,
 các xương sọ chồng lên nhau.
 Ngưng oxytocin.

41. CTG lúc 07:00
Ghi nhận trên CTG lúc 7:00 :
 Cơn gò:
• 5 cơn/10p
• thời gian co nghỉ: 1:1.
• Cường độ 65-80mmHg.
• TLCB 5mmHg.
 Tim thai:
• TTCB 125-130 nh/ph.
• Dao động nội tại: 5-10 nh/ph.
• Có nhịp giảm sớm, không có nhịp tăng.
 CTG loại I (ACOG 2009).

42. Khám lại sau 2h (9:00):
CTC mở 8cm
độ lọt 2/5, kiểu thế CCPS
5 cơn gò/10 phút kéo dài >40s
không thấy nước ối
chồng xương ++.

43. CTG lúc 10:00
CTG lúc 10:00 :
 Cơn gò:
• 3 cơn gò/ 10 phút
• thời gian co nghỉ: 1:2.
• Cường độ 65-80mmHg.
• TLCB 0mmHg.
 Tim thai:
• TTCB 145 nh/ph.
• Dao động nội tại: 5 nh/ph.
• Có nhịp giảm sớm, nhịp giảm bất định.
•  CTG loại II (ACOG 2009)
•  Theo dõi

44. Khám lại sau 2h (11:00):
CTC mở 8cm
độ lọt 2/5
3 cơn gò/ 10 phút kéo dài >40s
nước ối lẫn phân su
chồng xương nhiều (+++).
Đường biểu diễn độ mở CTC nằm
trên đường hành động.

45. Ra quyết định can thiệp
phù hợp với từng giai đoạn

46. Áp dụng trên BN này:
 Giai đoạn tiềm thời:
không can thiệp là phù hợp
 Giai đoạn hoạt động:
Tại thời điểm 3h:
 Do khung chậu mẹ hẹp
 Xử trí phá ối để làm nghiệm pháp lọt

47. Tại thời điểm 4:00 :
 CTC mở 4 cm
 số cơn gò đạt
(3 cơn/10’, kéo dài 40s)
 xử trí tăng co là không phù hợp
 theo dõi tiếp trong 2h rồi khám lại,
dựa trên kết quả khám và quyết định.

48. Tại thời điểm 7:00 :
 Có 5 cơn/10’
và kéo dài > 40s/cơn
cơn gò nhiều
nên việc xử trí ngưng
oxytocine là phù hợp.

49. Tại thời điểm 9:00 :
CTC chỉ tăng 1cm,
 độ lọt 2/5, CCPS
 chồng xương ++
CTG 7:00 có nhịp giảm sớm
Thai có nhiều yếu tố nguy cơ
nên tiếp tục theo dõi là không
phù hợp.
Cần cho mổ lấy thai

50. Tại thời điểm 11:00 :
 CTC không mở thêm và nằm
trên đường hành động
 độ lọt không xuống thêm
 Chồng xương 3+
CTG tại thời điểm 10h là CTG
nhóm II.
quyết định mổ lấy thai lúc này
đã trễ, sức khỏe em bé xấu.

51. Cám ơn cô và các bạn đã theo dõi