Stal odporna na ścieranie, wysokomanganowa stal Hadfielda X120Mn12, 1.3401, 11G12, 110G12, skład chemiczny, własności, opis.

1. Stal specjalna wysokostopowa - odporna na ścieranie wysokomanganowa 110G12 BN-90/0631-04,
11G12 BN-68/0361-04
Special high alloy steel - abrasion resistant high manganese 110G12 BN-90/0631-04,
11G12 BN-68/0361-04
http://www.alfa-tech.com.pl/stale-specjalne-stal-hadfielda-x120mn12-110g12-11g12
http://www.atsteels.com/stale-specjalne-stal-hadfielda-x120mn12-110g12-11g12
Gatunek
stali
Norma Skład chemiczny (%)
C Mn Si P S Cu Cr Ni Mo inne
110G12
11G12
BN
1,05
1,25
11,50
14,00
0,40
0,70
max
0,10
max
0,030
-
max
0,70
-
max
0,60
-
- -
L120G13
PN
88/H-83160
1,00
1,40
12,00
14,00
0,30
1,00
max
0,10
max
0,030
-
max
1,00
max
1,00
- staliwo
X 120 Mn 12
X120Mn12
1.3401
DIN
X120Mn12
W.nr
1,10
1,30
12,00
13,00
0,30
0,50
max
0,10
max
0,040
-
max
1,50
-
-
-
17 618
17618
CSN/STN 1,10
1,40
11,00
13,00
max
1,00
max
0,10
max
0,040
-
- - -
-

2. Z 120 Mn 12
Z120Mn12
AFNOR
1,05
1,35
11,00
14,00
0,20
0,60
max
0,045
max
0,035
-
-
- - -
X 120 Mn 13
X120Mn13
MSZ
1,00
1,30
12,00
14,00
max
0,70
max
0,10
max
0,040
-
max
0,50
- -
-
A 128
ASTM 128
A 128 B-4
ASTM 128
UNS J 91149
ASTM
1,05
1,35
1,20
1,35
min
11,00
11,50
14,00
max
1,00
max
0,070
-
-
-
- - staliwo
GX100Mn13
GX120Mn13
GX120Mn17
ISO
0,90
1,05
1,05
1,35
11,00
14,00
16,00
19,00
0,30
0,90
max
0,060
max
0,045
- -
-
- staliwo
Stal Hadfielda ( w zależności od gatunku i normy danej stali ) zawiera 1,00 - 1,30% węgla oraz 11,00 - 14,00% (czasami
więcej) manganu, stosunek węgla do manganu wynosi średnio około 1:10.
Po nagrzaniu do około 950 - 1000o
C i ochłodzeniu w powietrzu, ten rodzaj stali posiada strukturę austenitu z wydzieleniami
węglików.
Po przesyceniu z tych temperatur w wodzie powstaje struktura austenityczna o własnościach mechanicznych ( dotyczy gatunku
11G12):
Własności mechaniczne próbek obrobionych cieplnie
Rm 90-110 kG/mm2
( 900-1100 MN/m2
),
Re 35-45 kG/mm2
( 350-450 MN/m2
),

3. A% - 50,
Z% - 60,
HB - 200-250 kG/mm2
( 2000-2500 MN/m2
).
Temperatury przeróbki plastycznej i obróbki cieplnej
Kucie przy temperaturze 1050-900o
C,
Obróbka cieplna - przesycanie w temperaturze 950 - 1050o
C, chłodzenie w wodzie, po obróbce cieplnej struktura austenityczna.
Obróbka cieplna wyrobów odlanych lub kutych polega na przesycaniu od temperatury austenityzowania to jest : 1050o
C -
1100o
C w wodzie przez co zapobiega się wydzieleniu węglików i otrzymuje austenit trwały przy około 20o
C. W czasie ścierania, któremy
towarzyszy znaczny nacisk i uderzenia, austenit w warstwie przypowierzchniowej wyrobu, bardzo umacnia się w wyniku tworzenia licznych tak zwanych mikrobliźniaków, czego konsekwencją
jest zwiększenie odporności na ścieranie.
Odporna na ścieranie stal wysokomanganowa, posiada wysoką wytrzymałość i udarność oraz dobre własności plastyczne przy
stosunkowo niskiej granicy plastyczności i twardości. Istota wysokiej odporności na ścieranie tkwi w tym, że pod działaniem
nacisków zewnętrznych stal bardzo znacznie się umacnia, ponieważ jej struktura austenityczna ma wiele kierunków łatwego
poślizgu. Zgniot na zimno tego metalu, powoduje również rozdrobnienie ziarn oraz częściową przemianę martenzytyczną
austenitu. Nieodzownym warunkiem dużej odporności na ścieranie jest wystąpienie dużych nacisków i towarzyszącego im
zgniotu, jeśli występuje brak w/w czynników stal Hadfielda zachowuje się podobnie jak inne stale o zbliżonej twardości, nie
wykazując specjalnych właściwości. W przypadku zużycia ciernego, któremu nie towarzyszy nacisk, przez co nie następuje
również zgniot, stal wysomanganowa nie wykazuje wyższej odporności na ścieranie niż inne stale o zbliżonej twardości.
Ze względu na umocnienie oraz przemianę martenzytyczną, metal Hadfielda jest bardzo trudno obrabialna. Przy podgrzewaniu
stali przesyconej, w zakresie temperatur 300-450o
C następuje przemiana austenitu w martenzyt, zaś powyżej temperatury 500o
C
- odpuszczanie martenzytu. Rozpad austenitu na martenzyt i jego odpuszczenie w temperaturach powyżej 500-550o
C powoduje
że po nagrzaniu do tych temperatur i następnym oziębieniu w wodzie, wysokomanganowa stal Hadfielda daje się obrabiać za
pomocą węglików spiekanych. Poprawę obrabialności można również uzyskać przez zastosowanie długotrwałego wyżarzania w
temperaturze 550 - 580o
C.
Stal wysokomanganowa ( manganowa ), znajduje zastosowanie przy produkcji części do maszyn i urządzeń od których
wymagana jest bardzo duża odporność na ścieranie przy uderzeniach powodujących tak zwany zgniot na zimno: szczęki
kruszarek do kamieni, sworznie i tulejki do łańcuchów gąsienicowych, kule i płyty do młynów, kraty, krzyżownice tramwajowe,
czerpaki koparek itp. Trudnościeralna stal Hadfielda w stanie przesyconym jest stalą niemagnetyczną

4. W gatunkach 110G12, 11G12, X120Mn12 ( 1.3401 ) dostarczamy pręty walcowane okrągłe, kwadratowe i
płaskie (płaskowniki), blachy gorącowalcowane, odkuwki swobodnie kute.
This steel is very difficult to mechanical work in a supersaturated state. The improvement of workability can be obtained
by the use of long term annealing at the temperature of 550 - 580 o C.
Hadfield steel is used in the manufacture of parts for machines and devices which require a very high abrasion resistance
with strokes causing a so-called cold deformation: jaws crushers, pins and bushings for track chains,
balls and plates to the mills, bars etc.
In the 110G12, X120Mn12 (1.3401) grades we provide plate round bars, forgings, square and flat sheets.