2. Vì sao ĐMST và Khởi nghiệp
• Môi trường kinh doanh luôn bất trắc:
– Tồn tại và thành công? -> Đổi mới Sáng tạo
• Quy luật kinh tế: Lợi tức biên giảm dần
– Khi nguồn lực đầu vào đạt tới một quy mô
nhất định thì số sản phẩm đầu ra trên một đơn
vị đầu vào sẽ giảm dần
• Nguy cơ ngộ độc nguồn lực truyền thống
(vốn, lao động, đất đai, tài nguyên, công
nghệ)
– Toàn cầu hóa và khủng hoảng kinh tế thế giới
– “Càng làm càng nghèo”
• Lõi kép tăng trưởng: khởi nghiệp-sáng tạo
• Nguồn lực sáng tạo:
– Cơ hội tạo khác biệt, bứt phá
– Vô hình, trừu tượng, khó nắm bắt
• Không gian khởi nghiệp:
– Sản sinh các “hạt” sáng tạo
– Giảm thiểu ma sát chuyển động sáng tạo
Đại dương xanh có cá mập
3. i2Metrix: Độ đo năng lực ĐMST
• Định lượng ĐMST qua các kích thước và chỉ tiêu:
– Quá trình ĐMST: Học tập được và Quản trị được
• Hình ảnh đa chiều năng lực ĐMST:
– Trực quan
– Thuận tiện so sánh:
• Vượt/hụt so với tiềm năng
• Mức cải thiện qua thời gian
• Tương quan cạnh tranh
• Tín hiệu phân bổ nguồn lực:
– Doanh nghiệp
– Thị trường
– Nhà nước, Xã hội
Mẫu 21 doanh nghiệp
Hàng Việt Nam Chất lượng cao
4. Nỗ lực đo lường năng lực ĐMST
• Tổng thể nền kinh tế quốc gia, vùng:
– Global Innovation Index:
INSEAD-WIPO-Cornell (Việt
Nam 2013: #76)
– BCG: Việt Nam #73
• Doanh nghiệp:
– Index of Corporate Innovation:
The Conference Board of
Canada
– BothBrain: Bain & Company
• i2Metrix:
– Ra đời từ thực tiễn và hiểu biết cộng đồng doanh
nghiệp Việt Nam:
• Hàng Việt Nam chất lượng cao: từ 1997
• Kết quả nghiên cứu khởi nghiệp và sáng tạo:
từ 2009
– Các kích thước thiết kế trên cơ sở kết quả nghiên
cứu khoa học đã công bố quốc tế của nhóm nghiên
cứu.
• ĐMST trong đặc trưng văn hóa và môi trường
kinh doanh Việt Nam
• Hướng tới đánh giá toàn diện năng lực ĐMST
tại doanh nghiệp
– Sử dụng nhiều phương pháp phân tích dữ liệu:
• Mạng nhện
• Phân tích phân biệt và phân tổ thống kê
• PCA
• R-language
• Categorical data
5. i2Metrix: 10 Kích thước xác định
năng lực ĐMST
• Output: Thành tựu/Lợi ích sinh ra
từ đổi mới-sáng tạo
• Innovator: Nguồn nhân lực sáng tạo
• F-Resources: Nguồn lực tài
chính/đầu tư cho hoạt động đổi mới-
sáng tạo và quá trình “khởi nghiệp
định hướng đổi mới” nội bộ.
• Supports: Mức độ hỗ trợ mang tính
chất tổ chức với đối với định hướng
đổi mới-sáng tạo
• Differentiation: Mức độ tạo ra sự
chuyên biệt hóa và khác biệt trong
cạnh tranh thị trường
• Trend-setting: Tính thích ứng với xu
hướng nhu cầu, tầm nhìn về chu kỳ
sống của sản phẩm, sức ảnh hưởng
xu hướng (khả năng tạo xu hướng
mới cho thị trường)
• Multi-filtering: Năng lực xử lý thông
tin đa tầng tạo hiểu biết thấu
đáo/sâu sắc để chuẩn bị cho quá
trình đổi mới-sáng tạo
• Mindsponge: Năng lực xây dựng lõi
giá trị văn hóa thích ứng với thay đổi
và định hướng đổi mới-sáng tạo
• Implementation: Khả năng điều
phối nhịp nhàng để một ý tưởng
được quyết tâm đầu tư đến đích sản
phẩm, đưa ra thị trường và cải tiến
cho tới bán hàng (từ ý tưởng đến
phân phối)
• C-readiness: Năng lực quan sát, dự
báo nguy cơ và đánh giá khả năng
đáp ứng nguy cơ từ bên trong doanh
nghiệp/tổ chức (như cắt lỗ, chuyển
hướng, tái định dạng hoạt động)
6. i2Metrix: 5 nguồn đánh giá
1. Nhóm nghiên cứu i2Metrix
2. Doanh nghiệp tự đánh giá
3. Người tiêu dùng
4. Đại diện giới truyền thông
5. Chuyên gia
CLB Phóng viên Kinh tế
7. i2Metrix 2014: Mẫu Khảo Sát
• 19 hội viên CLB Doanh nghiệp Dẫn đầu (LBC/BSA)
• 8 nhóm ngành
28.000 người lao động
35.000 tỷ đồng: doanh thu
24.000 tỷ đồng: tổng tài sản
6.5
7.0
7.5
8.0
8.5
9.0
Output
Innovator
F-Resources
Supports
Differentiation
Trend-Setting
Multi-Filtering
Mindsponge
Implementation
C-Readiness
Gia dụng Dược phẩm Thực phẩm
8. Nhận thức từ nhóm doanh nghiệp dẫn đầu
• Thành công của doanh nghiệp:
– Ra đời từ ĐMST
– Tồn tại nhờ vận dụng ĐMST
– Phát triển bền vững bằng động cơ sáng tạo-khởi nghiệp
• ĐMST: công việc quan trọng, thách thức, cần bền bỉ
RÈN LUYỆN
QUẢN TRỊ
HỌC TẬP
ĐỔI MỚI
SÁNG TẠO
THỊNH VƯỢNG
BỀN VỮNG
i2METRIX
10. i2Metrix: Công năng cho doanh nghiệp
Phương châm: “Mọi thất bại trong phòng thí nghiệm dù đau đớn nhất
vẫn êm ái hơn nhiều so với thất bại bé nhất ở thương trường”.
i2Metrix: năng lực dự báo và điều chỉnh tương lai
• Xây dựng quan điểm về việc kiến thiết
hệ thống ĐMST toàn diện
• Đánh giá cơ hội cải thiện.
• Cải thiện-hoàn thiện-đột phá mới từ
năng lực nội tại
• Cấu tạo không tách rời của chiến lược
• Tầm nhìn-sứ mệnh-văn hóa-mục tiêu-kế
hoạch-biện pháp-hành động
Kiến thiết &
Xây dựng
Đo đếm &
so sánh
Thử thách &
phát triển
ĐSMT:
Sinh tồn
nhưng
Tự phát
Cần thiết
nhưng
Bị động
Thành công
cần
Bền bỉ
11. i2Metrix: Gợi ý và Đầu bài cụ thể
1. Nhận diện nhu cầu
– Xác định cần ưu tiên tập trung nguồn lực và đẩy mạnh,
cải thiện ở những nội dung nào
2. Tạokết nối
– Đánh giá mức độ sẵn sàng hợp tác và năng lực tiếp
nhận nguồn lực (tri thức, tài chính..)
3. Kiểm soát quá trình
– Công cụ định lượng theo dõi tiến trình cải thiện năng
lực ĐMST-cạnh tranh
12. Kiểm đếm và Hoàn thiện
Năng lực Đổi mới Sáng tạo
Chuyên gia i2Metrix
phỏng vấn sâu lãnh
đạo doanh nghiệp
Độ đo i2Metrix
toàn diện của
doanh nghiệp
Báo cáo đánh giá và
gợi ý hoàn thiện
năng lực ĐMST
Khảo sát quá trình lao động
ĐMST tại doanh nghiệp
Phân tích và tư vấn tại
chỗ các vướng mắc
Bộ chỉ tiêu định lượng các
kích thước ĐMST
Phân tích các đặc điểm năng
lực ĐMST doanh nghiệp
Thứ tự ưu tiên giải pháp tác
động hoàn thiện năng lực
ĐMST doanh nghiệp
Hiệu ứng truyền thông
13. Lợi ích với doanh nghiệp
• Hiểu rõ hiện trạng năng lực ĐMST-cạnh tranh của doanh nghiệp.
– 10 kích thước của i2M cung cấp cho lãnh đạo doanh nghiệp hình ảnh trực quan
về năng lực ĐMST-cạnh tranh
– Từng vấn đề cụ thể của quá trình ĐMST trong doanh nghiệp sẽ được rà soát qua
các câu hỏi chi tiết trong mỗi chỉ tiêu.
– Phân tích tình huống của doanh nghiệp qua trao đổi với các chuyên gia i2M
trong quá trình phỏng vấn giúp doanh nghiệp nhận diện rõ những nhu cầu
hoàn thiện năng lực ĐMST-cạnh tranh và có được gợi ý về giải pháp.
• Có định hướng phân bổ nguồn lực, giải pháp để cải thiện, tăng cường
sức cạnh tranh:
– Các tiêu chí định lượng cung cấp đầu vào để lãnh đạo doanh nghiệp cân nhắc và
đối chiếu mức độ hợp lý trong phân bổ nguồn lực hiện tại, điều chỉnh kế hoạch
trong tương lai với mục tiêu nâng cao hiệu quả sản xuất-kinh doanh, và cải
thiện chất lượng sản phẩm, dịch vụ.
• Có tiêu chí cụ thể để xác định vị thế của doanh nghiệp trong ngành và
trên thị trường;
• Tạora câu chuyện truyền thông chủ động tới người tiêu dùng và thị
trường về nỗ lực hoàn thiện sản phẩm, dịch vụ, cải thiện sức cạnh
tranh.
• Vận dụng bộ câu hỏi và cách tiếp cận i2M để tự rà soát và xử lý các
vấn đề phát trình trong quá trình ĐMST tại doanh nghiệp.
14. Sản phẩm
• Báo cáo Tổng quan Năng lực ĐMST của Nhóm doanh nghiệp
• Báo cáo Đánh giá Năng lực ĐMST của Doanh nghiệp khảo sát
gồm, nhưng không giới hạn, các nội dung sau:
– Độ đo i2Metrix tổng thể của doanh nghiệp: so sánh với mẫu doanh nghiệp
HVNCLC và mẫu 19 thành viên CLB DN Dẫn đầu; so sánh với mẫu các
doanh nghiệp cùng ngành (nếu có).
– Phân tích và đánh giá cụ thể 10 kích thước ĐMST của doanh nghiệp
– Đánh giá chung năng lực ĐMST của doanh nghiệp:
• Tương quan với mẫu khảo sát i2Metrix,
• Mức độ cân đối và hợp lý giữa các nhóm kích thước
• Vấn đề và yếu tố đáng chú ý trong quản trị ĐMST tại doanh nghiệp,
• Đánh giá từ góc độ quản trị chiến lược về năng lực ĐMST của doanh nghiệp, và
• Đánh giá tính sẵn sàng, khả năng cải thiện năng lực ĐMST của doanh nghiệp.
• Gợi ý giải pháp hoàn thiện năng lực ĐMST cho doanh nghiệp
• Câu chuyện ĐMST của doanh nghiệp giới thiệu tới truyền
thông
15. Thông tin đầu vào chính sách
Công sức
Tiền của
Trí tuệ
Thị trường
SWOT
Chiến lược
Nhận thức/chương trình/hành động
Quy luật của kinh tế thị trường
Chính sách
16. Công chúng & Truyềnthông
i2Metrix
Văn hóa
Bình luận đánh giá đúng
mực có văn hóa. Biết chấp
nhận có thất bại để có
thành công!
Hiểu biết
Hiểu biết về các kích
thước, chiều sâu của
ĐMST trong DN.
Cái giá phải trả để có
thành công!
Thách thức
Vai trò/thách thức của DN
với sự thịnh vượng lâu
dài của đất nước!
Trách nhiệm
Trách nhiệm với XH
không phải của riêng DN
17. Liên hệ
TạiHà Nội:
• 3/161 Thịnh Quang, Đống Đa
• 04-3773 8653
• Trần Trí Dũng;
tran@dhvp-research.com
TạiTp. Hồ Chí Minh:
• 72/5F Trần Quốc Toản, P.8, Q.3
• 08-3820 2797
• Nguyễn Phạm Hà Minh;
minhnguyen.bsa@gmail.com
18. Giáo sư Nancy K. Napier:
Giám đốc Trung tâm Đổi mới và Sáng tạo,
Trường Kinh tế và Kinh doanh, Đại học Boise State (Idaho,
Hoa Kỳ)
Cố vấn học thuật của i2Metrix
“i2Metrix sẽ rất hữu ích không chỉ riêng cho Việt Nam. Đây là
một phương thức đo lường năng lực đổi mới và sáng tạo có
cách tiếp cận khách quan để đánh giá “lợi ích” từ nỗ lực thực
thi công việc một cách khác biệt. i2Metrix cũng giúp xác định
đầu tư vào đâu để đổi mới-sáng tạo mang lại giá trị tốt nhất.”
Giáo sư Dolly Samson
Phó Chủ tịch Stamford International University (Bangkok, Thái Lan)
Cố vấn học thuật của i2Metrix
“Cộng đồng Kinh tế ASEAN ra đời vào 2015 mang đến thị trường cạnh tranh mới,
thúc đẩy các tổ chức nỗ lực gia tăng năng lực đổi mới. 10 kích thước của i2Metrix
cung cấp những chỉ dẫn cụ thể và định lượng cho các nhà quản trị đang tìm kiếm
cơ hội tiến vào thị trường mới và tạo sự khác biệt cho sản phẩm và dịch vụ của
doanh nghiệp mình thông qua các dự án đổi mới và sáng tạo. Thái Lan đang nỗ
lực xây dựng mô hình tăng trưởng kinh tế với động lực sáng tạo. Theo đó, những
gợi ý của i2Metrix sẽ được đặc biệt chào đón.”
19. Ông Huỳnh Thế Năng, Phó Chủ tịch UBND Tỉnh An Giang:
Với tư cách lãnh đạo chính quyền địa phương là Ủy ban nhân
dân, tôi rất hoan nghênh và sẵn sàng hợp tác, tạo môi trường
thuận lợi nhất cho các DN An Giang tham gia hoạt động ĐMST.
Tôi hy vọng rằng, qua bộ công cụ i2Metrix, và những kinh
nghiệm, bài học của các DN đã trao đổi trong cuộc hội thảo,
những DN địa phương ở An Giang sẽ có thêm những nhận thức
đầy đủ, thiết thực hơn về vấn đề ĐMST trong DN để góp phần
ổn định và phát triển kinh tế địa phương
TS. Vương Quân Hoàng, Tác giả i2Metrix:
Năng lực sáng tạo là cách duy nhất chống được ngộ
độc nguồn lực. Vì thế phải hiểu đúng hơn về nó để có
thể thực hành đúng được. Chừng nào năng lực sáng
tạo chưa phải là một giá trị và trách nhiệm cộng
đồng đeo đuổi, việc phát triển xã hội sẽ còn khó khăn.
20. Ông Nguyễn Bá Lâm,Giám đốc R&D, Công ty cổ phần Sản xuất nhựa Duy Tân:
“Lãnh đạo Duy Tân thường nghĩ, mình cứ lặng lẽ làm chứ không thích quảng bá ồn ào. Bảng câu hỏi
i2Metrix thì dài, khá phức tạp nên chúng tôi rất đắn đo. Nhưng cuối cùng chúng tôi chấp nhận tham gia vì
muốn biết được ý kiến nhận xét nhiều chiều về hoạt động Đổi mới sáng tạo của công ty mình. Vì tuy mình cố
gắng hết sức nhưng vẫn còn nhiều điều chưa hài lòng, vậy thì còn khiếm khuyết chỗ nào, điểm nào cần bổ
sung, tập trung hơn? Muốn được nghe thì phải chia sẻ, rất mong các ý kiến khác góp cho Duy Tân tiến bộ”
Ông Văn Đức Mười, Tổng giám đốc Vissan:
Theo tôi, việc nhìn nhận bộ tiêu chí này cũng tùy theo góc độ của từng DN. Nếu DN
có chuẩn bị sẵn sàng và có tổ chức tốt cho đổi mới sáng tạo, nó là một thông lệ
bình thường để phát triển.
Song trong thực tế, nhiều DNVVN chưa có chương trình đổi mới sáng tạo cho riêng
mình sẽ cảm thấy hơi quá sức với bộ chỉ số này. Nhưng khi quá sức chúng ta mới
có tầm với, mới có thể tăng “chiều cao” của mình còn nếu chỉ ngang tầm sẽ khó có
động lực cho sự phát triển.
Bà Lê Thị Thanh Lâm, Phó Tổng giám đốc Saigon Food:
Cuộc khảo sát cho chúng tôi cái nhìn toàn diện hơn về “sức khỏe”
của doanh nghiệp, biết được mình còn thiếu và yếu thứ gì. Thông
qua chương trình như thế này, chúng tôi cũng thật sự kỳ vọng sẽ
nhận được nhiều sự hỗ trợ từ Nhà nước, từ các đơn vị nghiên
cứu, các viện, trường đại học để doanh nghiệp thật sự có động
lực hơn nữa trong đổi mới và sản xuất.
21. Ông Nguyễn Thể Hà, Công ty Cơ khí Nông nghiệp Bùi Văn Ngọ:
Trước đây, gần như một mình chúng tôi cứ tự mình làm mà không có ai đồng
hành. Thông qua dự án đổi mới này, chúng tôi thật sự kỳ vọng sẽ nâng cao được
năng lực cạnh tranh quốc gia cho nông nghiệp, tăng sức cạnh tranh cho nông
sản Việt. Đồng thời, đổi mới sáng tạo không chỉ đổi mới máy móc mà cũng cần
đổi mới tư duy của người nông dân, đổi mới phương thức sản xuất cho họ, tổ
chức lại hình thức.
Ông Kao Siêu Lực, DNTN Bánh kẹo Á Châu
Tổng giám đốc DN tư nhân bánh kẹo Á Châu ABC: Tôi luôn tâm niệm rằng
muốn cạnh tranh, mình phải vươn lên đi đầu, chứ đừng chạy theo người
ta về công nghệ, thiết bị. Những máy móc sản xuất bánh kẹo của chính
xưởng cơ khí – điện của chúng tôi làm ra hiện nay đã xuất sang nhiều
nước trên thế giới.
Tuy nhiên, chúng tôi cũng không đo được hết các chỉ số về năng lực ĐMST,
vì thế việc đo lường bằng bộ chỉ số i2Metrix giúp chúng tôi tự hệ thống và
đánh giá về chính hoạt động ĐMST của mình và thực sự nó rất cần kíp
cho DN.”
22. Kết quả nghiên cứu đã công bố
Vuong, Q.H., Napier, N.K., Vu, K.H., Nguyen, M.C., & Tran, T.D. (2014). Measuring corporate innovation capacity: Experience and implications
from i2Metrix implementation in Vietnam. ASEAN Journal of Management and Innovation, Vol 1, No 1, pp. 1-17.
Vuong, Q.H. & Napier, N.K. (2014). Resource curse or destructive creation in transition: Evidence from Vietnam’s Corporate Sector.
Management Research Review, 37(7).
Vuong, Q.H. & Napier, N.K. (2013). Acculturation and Global Mindsponge. Working Papers CEB 13-053, ULB -- Universite Libre de Bruxelles.
Vuong, Q.H., Napier, N.K. & Samson, D.E. (2013). Innovation as determining factor of post-M&A performance: The case of Vietnam.
International Journal of Business and Management, 8 (18).
Vuong, Q.H., Napier, N.K. & Tran, T.D. (2013). A Categorical Data Analysis on Relationships between Culture, Creativity and Business Stage:
The Case of Vietnam. International Journal of Transitions and Innovation Systems, 3(1): 4-24.
Vuong, Q.H., Napier, N.K., Tran, T.D. & Nguyen, T.H.K. (2013). A Categorical Data Analysis on Financial Failures in Vietnam, 2007-2013.
International Journal of Business and Management, 8(18)
Dang, L.N.V., Napier, N.K. & Vuong, Q.H. (2012). It Takes Two to Tango: Entrepreneurship and Creativity in Troubled Times – Vietnam 2012.
Sociology Study, 2(9), 662-674.
Napier, N.K. & Vuong, Q.H. (2012). Serendipity as strategic advantage, in T. Wilkinson (ed.) Strategic Management in the 21st Century. CT:
Praeger/ABC-Clio.
Vuong, Q.H. & Napier, N.K. (2012). Coffee Filters and Creativity: The Value of Multiple Filters in the Creative Process. Working Papers CEB 12-
036, ULB -- Universite Libre de Bruxelles.
Vuong, Q.H., Dam, V.N., Van Houtte D. & Tran T.D. (2011). The entrepreneurial facets as precursor to Vietnam’s economic renovation in
1986. The IUP Journal of Entrepreneurship Development, 8(4).
Vuong, Q.H. & Tran, T. D. (2009). The Cultural Dimensions of the Vietnamese Private Entrepreneurship. The IUP Journal of Entrepreneurship
Development, Vol. VI, No. 3 & 4 (Sept. and Dec.).
