Chuyển đổi số, CMCN4 và Việt nam

1. Chuyển đổi số và Internet of
values
Chuẩn bị: Nhóm nghiên cứu công ty CP Công nghệ DTT
Người trình bày: Nguyễn Thế Trung
5/26/2019 1

2. Những thay đổi lớn về Toàn cầu hóa
5/26/2019 2

3. Di cư toàn
cầu tăng
nhanh chóng
5/26/2019 3

4. Càng giàu càng sáng tạo
5/26/2019 4

5. Các công ty công nghệ đang giàu lên
5/26/2019 5

6. Giá trị con người đóng góp bằng
sức lao động đang tụt dốc
https://futureoflife.org/wp-content/uploads/2017/01/Jeffrey-Sachs.pdf?x336885/26/2019 6

7. Vai trò chi phối của nguồn lực lao động sẽ
suy giảm rất nhanh chóng
Nguồn lực
lao động,
33%
Vốn tư bản,
33.35%
Phương
tiện sản
xuất, 33%
Vai trò chi phối kinh tế 2017
Nguồn lực lao động Vốn tư bản Phương tiện sản xuất
Nguồn lực
lao động,
15%
Vốn tư bản,
15.00%
Phương tiện sản
xuất, 70%
Vai trò chi phối kinh tế 2050
Nguồn lực lao động Vốn tư bản Phương tiện sản x
Nguồn lực lao
động, 50%Vốn tư bản,
25%
Phương tiện
sản xuất,
25%
Vai trò chi phối kinh tế 1900
Nguồn lực lao động Vốn tư bản Phương tiện sản xuấthttps://futureoflife.org/wp-content/uploads/2017/01/Jeffrey-Sachs.pdf?x336885/26/2019 7

8. CMCN lần thứ 4 là gì
5/26/2019 8

9. Cách mạng Công nghiệp 1.0: cuối thế kỷ 18-đầu thế kỷ 19
• Nhu cầu tạo ra sự thay đổi: Gia tăng nhu cầu của con
người về đi lại, điều kiện sống.
• Các yếu tố chính tạo ra sự thay đổi: Động cơ hơi nước và
nước, thiết bị sản xuất cơ giới hóa.
• Nhân tố tạo sự thay đổi: Nhà phát minh máy hơi nước,
nhà tư bản đầu tư, nhà chính sách thúc đẩy tự do
• Bị ảnh hưởng: Ngựa và nô lệ
• Hưởng lợi: người tiêu dùng, nhà tư bản, KHCN.
• Quốc gia hưởng lợi: Châu Âu
5/26/2019 9ĐH – CN4.0 – NTT - DTT

10. Cách mạng Công nghiệp 2.0: Cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20
• Nhu cầu tạo ra sự thay đổi: Dân số bùng nổ dẫn tới nhu cầu tiêu dùng
sản phẩm tăng nhanh
• Các yếu tố chính tạo ra sự thay đổi: điện và động cơ điện, dây chuyền
sản xuất hàng loạt, sự phân hóa lao động
• Nhân tố tạo sự thay đổi: Nhà phát minh điện, nhà quản lý công nghiệp,
nhà đầu tư tư bản, nhà chính sách thúc đẩy công nghiệp hóa
• Bị ảnh hưởng: nông dân, thợ thủ công kỹ năng cao bị công việc tại nhà
máy đe dọa. Chuyển dịch cơ cấu lao động từ nông thôn đổ về các nhà
máy thành thị
• Hưởng lợi: Người tiêu dùng, nhà tư bản, KHCN, Nhà xây dựng và cung
cấp hạ tầng giao thông.
• Quốc gia hưởng lợi: Châu Âu, Mỹ
5/26/2019 10ĐH – CN4.0 – NTT - DTT

11. Cách mạng Công nghiệp 3.0: Thập kỷ 70 thế kỷ 20 -
• Nhu cầu tạo ra sự thay đổi: Toàn cầu hóa dẫn tới nhu cầu giao lưu và
phong phú hóa và gia tăng mạnh nhu cầu thụ hưởng về các lĩnh vực giải
trí, du lịch, ẩm thực, giáo dục
• Các yếu tố chính tạo ra sự thay đổi: Điện tử, CNTT, truyền thông, sản
xuất tự động hóa.
• Các nhân tố tạo ra sự thay đổi: Nhà phát minh kỹ nghệ tự động hóa và
CNTT, nhà quản lý doanh nghiệp xuyên biên giới, nhà đầu tư toàn cầu,
nhà chính sách thúc đẩy toàn cầu hóa.
• Bị ảnh hưởng: nông dân, công nhân kỹ năng thấp, lao động văn phòng
thiếu tiếng Anh, kỹ sư không đạt tiêu chuẩn toàn cầu
• Hưởng lợi: Người tiêu dùng, Nhà tư bản đầu tư toàn cầu, Các công ty
CNTT, Các nhà cung cấp dịch vụ du lịch, văn phòng toàn cầu, dịch vụ tài
chính toàn cầu, các nhà máy sản xuất số lượng lớn
5/26/2019 11ĐH – CN4.0 – NTT - DTT

12. Các cuộc cách mạng công nghiệp
FB GS.Hồ Tú Bảo
5/26/2019 12ĐH – CN4.0 – NTT - DTT

13. Cách mạng Công nghiệp 4.0: Bắt đầu từ bây giờ
• Nhu cầu tạo ra sự thay đổi: Người tiêu dùng thông minh gia tăng do Internet dẫn tới nhu
cầu cá thể hóa các sản phẩm tiêu dùng và yêu cầu về dịch vụ phải được phục vụ nhanh và
tối ưu.
• Các yếu tố chính tạo ra sự thay đổi: Trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và khoa học dữ liệu
(data science), mạng kết nối vạn vật (internet of things), người máy, công nghệ sinh học,
công nghệ nano, công nghệ in đắp lớp và vật liệu mới.
• Các nhân tố tạo ra sự thay đổi: Kỹ nghệ thông minh trong dữ liệu, sinh học, năng lượng
và vật liệu; nhà tư bản đầu tư vào phát minh (IP), nhà chính sách khuyến khích đổi mới
sáng tạo và nghiên cứu KHCN nhắm tới thị trường toàn cầu;
• Bị ảnh hưởng: công nhân bị thay thế bởi robot, nhân viên văn phòng với kỹ năng thiếu
sáng tạo, các nhà đầu tư sản xuất thế hệ cũ
• Hưởng lợi: người tiêu dùng, doanh nghiệp sáng tạo, các nhà đầu tư vào phát minh, các
nhà nghiên cứu KHCN trong lĩnh vực mới, các dịch vụ chất lượng cao phục vụ con người (
du lịch, giải trí, giáo dục).
• Quốc gia hưởng lợi: các quốc gia trên toàn cầu có phát minh sáng tạo, có đội ngũ nhân
tài
5/26/2019 13ĐH – CN4.0 – NTT - DTT

14. Thời phong kiến độc lập Pháp thuộc.Bắc thuộcDựng nước Chiến tranh
Độc lập, cải
cách đổi mới
198619451858
Vận hội mới???
Hôm nay
Triều đình phong kiến với ảnh hưởng của
Tam giáo.
Sự xuất hiện của cải cách văn thể - cuối tk
17- tk18
Cải cách giáo dục trong thập
niên 1910.
Kinh tế phụ thuộc vào thực
dân, nô lệ kiểu mới.
Ứng dụng sản phẩm cuối
chuỗi của CMCN1 và CMCN2
Bắc thuộc.
Nông
nghiệp và
phong kiến
ép buộc
Khởi thủy
với nông
nghiệp và
nhà nước
liên bang
Chiến tranh.
Không tích tụ được
tri thức và năng
lực từ CMCN2 vì
thế không sẵn sàng
cho CMCN3
Độc lập, cải cách
đổi mới. Tham
dự vào CMCN3
vào giai đoạn
cuối – suy giảm
và cơ bản là tiêu
thụ sản phẩm của
CMCN3
Vận hội mới???
Tham dự sớm hơn để
có phần lớn hơn
không chỉ tiêu thụ và
sẵn sàng cho CMCN4
Thời kỳ tiền công nghiệp
( pre-industrial age)
Trước thế kỷ 18
Việt Nam với 4 cuộc cách mạng công nghiệp
5/26/2019 14

15. VN 1858 VN 1945 - 1986
VN 2017
1780 - 1830 1890 - 1930 1970 - 2020 2030- ?
VN 2030
CMCN4
CMCN3
CMCN2
CMCN1
Việt Nam 2017, sự xuất hiện của giai đoạn tăng trưởng CMCN3, trong khi thế giới đang chuyển sang CMCN4.
Thách thức là làm sao để chuyển kịp sang để tăng năng lực đáp ứng CMCN4 và vừa phải tiêu dùng thông minh trong CMCN3
Cải cách Khoa
Giáo???
5/26/2019 15

16. Máy hơi nước Điện khí hóa Máy tính Hệ thống Thực – số
Giáo dục Toán và con người văn minh
Giáo dục Khoa học, Toán và Con
người công nghiệp và khai sáng
Giáo dục Khoa học, Kỹ thuật và Toán,
con người toàn cầu hóa
Giáo dục STEM, con người nhân
văn và sáng tạo
Giáo dục để biết chữ, Nho học
Giáo dục Toán, Khoa học và Con
người phục vụ nhà nước thực dân
Giáo dục Khoa học, Kỹ thuật và Toán,
con người chủ nghĩa xã hội và hội
nhập
Cần tiến nhanh với Giáo dục
STEM
Giáo dục tại Việt Nam và các cuộc CMCN
5/26/2019 16

17. Chỉ thị 16 của Thủ Tướng
1. Tập trung thúc đẩy phát triển, tạo sự bứt phá thực sự về hạ tầng, ứng dụng và nhân lực công
nghệ thông tin - truyền thông. Phát triển hạ tầng kết nối số và bảo đảm an toàn, an ninh mạng tạo
điều kiện cho người dân và doanh nghiệp dễ dàng, bình đẳng trong tiếp cận các cơ hội phát triển nội
dung số.
2. Tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện các Nghị quyết số 19-2017/NQ-CP ngày 06 tháng 02 năm 2017,
số 35/NQ-CP ngày 16 tháng 5 năm 2016 và số 36a/NQ-CP ngày 14 tháng 10 …
3. Rà soát lại các chiến lược, chương trình hành động, đề xuất xây dựng kế hoạch và các nhiệm
vụ trọng tâm để triển khai phù hợp với xu thế phát triển của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Xây dựng chiến lược chuyển đổi số, nền quản trị thông minh, ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ
số, nông nghiệp thông minh, du lịch thông minh, đô thị thông minh. Rà soát, lựa chọn phát triển sản
phẩm chủ lực, sản phẩm cạnh tranh chiến lược của quốc gia bám sát các công nghệ sản xuất mới, tích
hợp những công nghệ mới để tập trung đầu tư phát triển.
4. Tập trung thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia theo hướng xây dựng các cơ
chế, chính sách cụ thể, phù hợp để phát triển mạnh mẽ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo như: Có cơ
chế tài chính thúc đẩy hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ của doanh nghiệp với
tôn chỉ doanh nghiệp là trung tâm; đổi mới cơ chế đầu tư, tài trợ nghiên cứu khoa học và phát triển
công nghệ; có chính sách để phát triển mạnh mẽ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; kết nối cộng đồng
khoa học và công nghệ người Việt Nam ở nước ngoài và cộng đồng trong nước.
5. Thay đổi mạnh mẽ các chính sách, nội dung, phương pháp giáo dục và dạy nghề nhằm tạo ra nguồn
nhân lực có khả năng tiếp nhận các xu thế công nghệ sản xuất mới, trong đó cần tập trung vào thúc
đẩy đào tạo về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), ngoại ngữ, tin học trong chương
trình giáo dục phổ thông; đẩy mạnh tự chủ đại học, dạy nghề; thí điểm quy định về đào tạo nghề, đào
tạo đại học đối với một số ngành đặc thù. Biến thách thức dân số cùng giá trị dân số vàng thành lợi thế
trong hội nhập và phân công lao động quốc tế.
6. Nâng cao nhận thức của lãnh đạo các cấp, các ngành, các địa phương, doanh nghiệp và toàn xã hội
về cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Tăng cường hội nhập quốc tế và thông tin, truyền thông tạo
hiểu biết và nhận thức đúng về bản chất, đặc trưng, các cơ hội và thách thức của Cách mạng công
nghiệp lần thứ 4 để có cách tiếp cận, giải pháp phù hợp, hiệu quả.5/26/2019 ĐH – CN4.0 – NTT - DTT 17

18. Bức tranh tổng thể của nền kinh tế hiện tại
và tương lai
5/26/2019 Trình bày tại VPCP bởi DTT 18

19. Các ngành kinh tế truyền thống
Nông
nghiệp
Du lịch Y tế
Giáo
dục
Tài
chính
Vận tải …
Thị trường địa phương và xuất khẩu
Các định chế thương mại trung gian ( tài chính, phân phối, bán lẻ, logistics)
Nhân lực địa phương
Chuỗi giá trị sản xuất
Hạ tầng
Mô
hình
kinh
tế
hiện
nay
5/26/2019 19

20. Hạ tầng
Hạ tầng số
• Xác thực phân tán (BLOCKCHAIN )
• Dữ liệu – dữ liệu lớn - AI (BIG DATA / AI)
• Internet, IOT, Hạ tầng kết nối số ( Internet, IOT, 5G)
Hạ tầng thực
• Điện đường trường trạm …
Hệ thống sản xuất
Sản xuất cộng tác toàn cầu – công nghệ
thông minh ( ROBOT/AI/IOT/In 3D)
Nhà máy, công xưởng Logistics
Nhân lực – kỹ năng số & thực
Người lao động Kỹ năng dịch vụ Kỹ năng số & thực ( STEM )
Thị trường toàn cầu kết nối - Internet của giá trị ( Internet of values)
Kinh tế dịch vụ toàn cầu ( Global - As a Services Economy)
Các ngành kinh tế truyền thống
Nông nghiệp Du lịch Y tế Giáo dục Tài chính Vận tải …Mô
hình
kinh tế
tương
lai
5/26/2019 20
Kinh tế chia sẻ (Sharing
Economy, Platform economy)
Kinh tế trả công theo dịch vụ
( Gig economy)
Kinh tế số ( Digital economy)
Thương mại điện tử (e-
commerce)
Giao dịch số hóa ( digital
transaction)
Kinh doanh số ( e-business)

21. • Cách mạng công nghiệp
lần thứ 4
• Toàn cầu hóa 2.0
• Chiến tranh thương mại
• Kinh tế số - Chuyển đổi
số
Các xu hướng chuyển đổi đang xảy ra cùng một lúc và sẽ hội tụ ở một thế giới mới
5/26/2019 21

22. Gói lương cơ bản
Điều chỉnh thuế
Thu nhập
Điều chỉnh lương
Tối thiểu
Chiến tranh
thương mại
Cải cách
thể chế
Điều chỉnh
nhập cư
Cải thiện hạ
tầng
Cải cách giáo
dục
Góc nhìn của
nhà kinh tế
Góc nhìn của
nhà công nghệ
Góc nhìn của
nhà chính trị
Giải pháp từ các
góc nhìn khác nhau
https://futureoflife.org/wp-content/uploads/2017/01/Andrew-McAfee.pdf?x33688
Tín thuế
lợi tức
do lao động
5/26/2019 22

23. Thế giới đang ở giai đoạn nào của chuyển đổi
Trong khi kinh tế số chỉ chiếm dưới 10% tại Mỹ, thì Trung Quốc đang phát triển nhẩy vọt về
kinh tế số5/26/2019 23

24. Doanh
nghiệp
truyền
thống
Doanh
nghiệp
xuyên quốc
gia
Doanh
nghiệp nền
tảng
Doanh nghiệp
tổ chức theo
giá trị
5/26/2019 24

25. Xu hướng phát triển kinh tế xã hội dẫn đến
nhu cầu công nghệ Blockchain
• người tiêu dùng mua hiệu quả sử dụng ( phù hợp với
nhu cầu của mình) thay vì muốn sở hữu sản phẩm.
Xu hướng 1: Chuyển đổi thói quen
tiêu dùng từ Mua hàng hóa sang mua
dịch vụ:
• ranh giới xóa nhòa giữa người mua và người bánXu hướng 2: Chuyển đổi sang kinh tế
chia sẻ:
• các giao dịch số hóa tăng nhanh gấp đôi hàng năm và
không có sự can thiệp của con người
Xu hướng 3: Chuyển đổi sang kinh tế
số:
• bất cứ ai cũng có thể tham gia bán hàng hóa / dịch vụ
cho toàn thế giới
Xu hướng 4: Chuyển đổi thị trường từ
nội địa + xuất khẩu sang toàn cầu số
hóa:
5/26/2019 25

26. Từ IoI đến IoV
5/26/2019 26

27. Kết luận
• CMCN4 sẽ thay đổi kinh tế xã hội toàn cầu – hoặc là cùng thay đổi
• Việt Nam đã mất cơ hội 3 lần trước, lần này còn chút thời gian
• Cần hiểu tổng quan về Internet of Values để hướng tới nền kinh
tế As-a-service ( kinh tế trả công theo dịch vụ)
• Cần tạo những điều kiện cần thiết để chuyển đổi số thật sự có
cơ hội tại Việt Nam.
5/26/2019 27