2. Sevgili Okurlarımız,
Bu sayımızda sizlere leylekleri tanıtıyoruz. Leyleklerin ülkemize dönüşü,
bizim için ilkbaharın habercilerinden biridir. Leylekler, kırlangıçlar
ve daha birçok başka kuş, yiyecek bulmanın güçleştiği kış aylarını
Güney Afrika gibi daha sıcak yerlerde geçirmek için yazın sonunda bu
yerlere göç ederler. İlkbaharda geri dönerler ve üreme dönemleri
başlar. Yazın yavrularını büyüttükten sonra sonbaharda yeniden göç
yolculuğuna çıkarlar. Leyleklerin yaşamalanı sulakalanlardır, ancak
yerleşim yerlerinde ya da bu yerlerin yakınında da leylek yuvaları
görebilirsiniz. Dergimizin içinde leylekler ve yuvalarıyla ilgili yazılar ve
etkinlikler bulacaksınız. İlkbaharda ülkemize gelen başka kuş türleri, kuş
yumurtaları ve kuş gözlemciliğiyle ilgili sayfalar da hazırladık. Baharda
Gelen Kuşlar Kartları’nı ve “Leylekler Yuvada” oyununu da seveceğinizi
umuyoruz. Yazılarımızın hazırlanmasına katkıları için Doğa Koruma
Merkezi’nden Bahtiyar Kurt’a ve Doğa Araştırmaları Derneği’nden
Süleyman Ekşioğlu’na teşekkür ediyoruz.
Hepinizi sevgiyle kucaklıyoruz.
HER AYIN 1’İNDE ÇIKAR
Sahibi
TÜBİTAK Adına Başkan
Prof. Dr. Yücel Altunbaşak
Genel Yayın Yönetmeni
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Duran Akca
duran.akca@tubitak.gov.tr
Yayın Yönetmeni
Aslı Zülal
asli.zulal@tubitak.gov.tr
Yayın Kurulu
Prof. Dr. Meryem Beklioğlu
Dr. Kıvanç Dinçer
Doç. Dr. Mehmet Erdoğan
Doç. Dr. Hatice Zeynep İnan
Dr. Şükrü Kaya
Yrd. Doç. Dr. Sait Uluç
Yrd. Doç. Dr. Rıza Ülker
Redaksiyon
Özlem Özbal
ozlem.ozbal@tubitak.gov.tr
Araştırma ve Yazı Grubu
Meltem Yenal Coşkun
meltem.coskun@tubitak.gov.tr
Seçil Güvenç Heper
secil.heper@tubitak.gov.tr
Bilge Nur Karagöz
bilge.karagoz@tubitak.gov.tr
Şefika Eroğlu Özcan
sefika.ozcan@tubitak.gov.tr
Zuhal Özer
zuhal.ozer@tubitak.gov.tr
Kübra Sıvışoğlu
kubra.sivisoglu@tubitak.gov.tr
Grafik Tasarım - Uygulama
Fulya Koçak
fulya.kocak@tubitak.gov.tr
Ayşegül Doğan Bircan
aysegul.bircan@tubitak.gov.tr
Çizer
Pınar Büyükgüral
pinar.buyukgural@tubitak.gov.tr
Web Tasarım - Uygulama
Sadi Atılgan
sadi.atilgan@tubitak.gov.tr
İdari Hizmetler
İmran Tok
imran.tok@tubitak.gov.tr
Mali Yönetmen
H. Mustafa Uçar
mustafa.ucar@tubitak.gov.tr
İletişim Bilgileri
Meraklı Minik Dergisi
Atatürk Bulvarı
No: 221 Kavaklıdere / 06100 / Ankara
Tel (312) 427 06 25 (Yazı İşleri)
Tel (312) 468 53 00 (TÜBİTAK Santral)
Faks (312) 427 66 77 (Yazı İşleri)
İnternet www.tubitak.gov.tr/merakliminik
e-posta merakli.minik@tubitak.gov.tr
Abone İlişkileri
abone@tubitak.gov.tr
Tel (312) 468 53 00
ISSN 977-1307-1998
Fiyatı 4 TL (KDV dahil)
Baskı
PROMAT Basım Yayın San. ve
Tic. A.Ş.
http://www.promat.com.tr/
Tel (212) 622 63 63
Baskı Tarihi: 29.03.2012
Dağıtım
DPP
http://www.dpp.com.tr/
"Benim manevi mirasım ilim ve akıldır"
Mustafa Kemal Atatürk
Aslı Zülal
Sevgili Okurlarımız,Sevgili Okurlarımız,
kunyeicindenisan.indd 10 29.03.2012 15:54
3. İçindekiler
Kapak Çizimi: Pınar Büyükgüral
2 Yaşasın İlkbahar Geldi!
6 Leylekler Yuvalarına Dönüyor
8 Leylek Yuvaları
10 Leylekler ve Kara Leylekler
14 Leylek Dansı
16 Leyleklere Bak!
17 Kuş Gözlemcisinin Bir Günü
19 Kuş Gözlemcisi Hangi Kuşu Gözlemlemiş?
20 Kır Kırlangıçları
22 Bu Yumurtalar Çok Farklı
24 Hangi Yuva Hangi Kuşa Ait?
26 Çok Merak Ediyorum
28 Haydi Mutfağa
30 Küçük Eller İşbaşında
32 Kitap... Oyun... Öneri...
24
14
İçindekilerİçindekiler
2
Leylekler ve Kara Leylekler
Kuş Gözlemcisinin Bir Günü
14141414141414141414
Küçük Eller İşbaşında
Kitap... Oyun... Öneri...
2424242424242424242424
19
kunyeicindenisan.indd 11 29.03.2012 15:55
4. 2
Yaşasın İlkbahar Geldi!
İlkbahar gelince çevremizde o kadar çok değişiklik olur ki...
2
İşte bir çıvgın. Hiç durmadan ötüyor.
“Çif-çaf-çif-çif-çaf-çif-çaf-çaf”.
Sanki ilkbaharın geldiğini haber veriyor.
Bu bitkinin adı karahindiba.
Karahindiba ilkbaharda
sapsarı çiçekler açar.
DoVanDijck/MindenPictures/GettyImagesTurkeyMartinRuegner/TheImageBank/GettyImagesTurkey
baharinhaber.indd 2 28.03.2012 17:20
5. 33
Çiçekler açınca
her yer arılarla,
kelebeklerle dolar.
Bak, bu balarısı
çiçeklerden balözü
topluyor.
Meyve ağaçları da genellikle ilkbaharda çiçek
açar. Tıpkı bu bahçedeki kiraz ağaçları gibi.
BrigitteMerz/Look/GettyImagesTurkeyJamesHRobinson/PhotoResearchers/GettyImagesTurkey
baharinhaber.indd 3 28.03.2012 17:20
6. 44
Kurbağalar ilkbaharda
göllere ve su birikintilerine
yumurtalarını bırakır.
Fotoğrafta gördüğün küçük
yuvarlak şeyler kurbağa
yumurtaları.
VisualPhotos
baharinhaber.indd 4 28.03.2012 17:20
7. 5Seçil Güvenç HeperSeçil Güvenç Heper
Bunlar da leylekler. İlkbaharda
leylekler ülkemize gelir. Sonra
da yavruları olur. Anne ve baba
leylekler yavruları büyüyene
kadar onlara bakar.
DietmarHeinz/PicturePress/GettyImagesTurkey
baharinhaber.indd 5 28.03.2012 17:20
8. Leylekler Yuvalarına Dönüyor
6
Leylekler, uzun bir göç yolculuğunun sonunda eski yuvalarına varmak üzereler.
Leyleklerin yuvalara ulaşmalarına yardım eder misin? Haydi eline bir kalem al ve
leyleklerin yollarını çizerek göster.
6-7labirent.indd 6 28.03.2012 10:44
10. 8
Leylek Yuvaları
Bu mahallede ne çok leylek yuvası var. Resmi inceleyip soruları yanıtlayabilir misin?
Bu resimde dört leylek yuvası var.
Bunları bulabilir misin?
8-9 necokleylek.indd 8 28.03.2012 11:31
11. 9
Kübra Sıvışoğlu
Çizim: Ayşe İnan Alican
Hangi yuvada en fazla
sayıda leylek var?
Sokak lambasının üzerindeki
yuvada kaç leylek var?
Uçan leyleği bulabilir misin?
8-9 necokleylek.indd 9 28.03.2012 11:31
12. 10
Leylekler genellikle sulakalanlarda
yaşar. Ancak yerleşim yerlerinin
yakınına da yuva yaparlar. Onları
tanımak çok kolay. Leyleklerin uzun
turuncu gagaları ve upuzun turuncu
bacakları vardır. Başları, boyunları
ve gövdeleri beyaz, kanatlarının uç
kısımlarındaki tüyler siyahtır.
Kara leylekler, leyleklere çok
benzer. Ama tüylerinin rengi
farklıdır. Onların başları,
boyunları ve kanatları
koyu renk tüylerle kaplıdır.
Yalnızca karınlarındaki tüyler
beyazdır. Onlar da leylekler
gibi sulakalanlarda yaşar. Ama
insanların yaşadığı yerlere pek
yaklaşmazlar.
Leylekler ve Kara Leylekler
leylekkaraleylek.indd 10 29.03.2012 17:27
13. 11
Leylekler genellikle büyük ağaçlara yuva yapar. Ama büyük ağaçların bulunmadığı
yerlerde yuvalarını değişik yerlere de yapabilirler. Evlerin çatıları ve bacaları, elektrik
direklerinin ve sokak lambalarının tepeleri gibi.
Leylekler genellikle büyük ağaçlara yuva yapar. Ama büyük ağaçların bulunmadığıLeylekler genellikle büyük ağaçlara yuva yapar. Ama büyük ağaçların bulunmadığı
Kara leylekler genellikle ağaçlara ve kayalıklara yuva yapar.Kara leylekler genellikle ağaçlara ve kayalıklara yuva yapar.
Thinkstock
leylekkaraleylek.indd 11 29.03.2012 17:27
14. 12
Hem leylek hem de kara leylek yavrularının tüyleri grimsi beyazdır.
leylekkaraleylek.indd 12 29.03.2012 17:27
15. 13Kübra Sıvışoğlu
Fotoğraflar: Visual Photos
Leylekler uçarken böyle görünür.
Kara leyleklerse uçarken
böyle görünür.
Göç sırasında sürü
halinde uçarlar. Bazen
çok sayıda leylek ve
kara leylek birlikte
uçarken görülebilir.
leylekkaraleylek.indd 13 29.03.2012 17:28
16. 14
Leylek Dansı
Leylek dansı yapmak ister misin? Önce buradaki sözlere bir müzik uydur.
Şarkını söylerken resimlerdeki hareketleri yap.
1
Leylek gibi kanatlarını aç
Haydi uç, hiç durma.
3
Şimdi dinlenme zamanı
Artık kon yuvana
leylekdans.indd 14 28.03.2012 16:04
17. 15
Kübra Sıvışoğlu
Çizim: Bilgin Ersözlü
2
Süzül havada
Bir sağa, bir sola
4
Tak tak tak tak ses çıkar
Aç kapa gaganı, aç kapa
leylekdans.indd 15 28.03.2012 16:04
18. 16
Leyleklere Bak!
Yukarıda bir sürü leylek ve kara
leylek uçuyor. Onları birbirinden
ayırt etmek çok kolay! Haydi,
hangilerinin leylek, hangilerinin
kara leylek olduğunu göster.
Kübra Sıvışoğlu
Çizim: Nazlı Tunalı
Leylek
Kara leylek
leylekgozlem.indd 16 28.03.2012 10:52
19. Kuş Gözlemcisinin
Bir Günü
Bu sayfadan küçük bir kitap yapabilirsin.
Sayfayı turuncu kesikli çizgilerden kes.
Böylece, üç ayrı parça elde edeceksin.
Bu parçaları siyah çizgilerden ikiye katla.
Parçaları, sayfa numaraları birbirini izleyecek
biçimde iç içe koy ve ortasından zımbala.
Kitabın hazır!
9 2
7 4
Bir kuş gözlemcisi gözleme gideceği
günlerde erkenden kalkar.
Kuş gözlemcisi kuşları ürkütmemek için doğayla
uyumlu renklerde giyinir. Yanına dürbününü, kuşları
tanıtan kitabını, not defterini ve kalemini alır. Biraz
da su ve yiyecek!
Defterine gördüğü kuşlarla ilgili notlar yazar.
Bazı kuşların yalnızca sesini duyar.
Gözlem notlarını diğer kuş gözlemcileriyle
paylaşır. Bunları bir bilgisayardan diğer kuş
gözlemcilerine e-posta yoluyla gönderebilir.
Meltem Yenal Coşkun
Çizim: Bilgin Ersözlü
kusgozlemkitapcik.indd 10 28.03.2012 15:04
20. 1 10
3 8
5 6
İsteyen herkes kuş gözlemcisi olabilir.
Bunun için kuşlara ilgi duymak, onları
sevmek yeterlidir.
Kuşlar da erkenden uyanır! Sabahları
beslenmek için ortalıkta gezinirler.
Görmek istediği kuşları en çok nerede
görebilecekse oraya doğru yola çıkar.
Gözlem yerine geldiğinde sessiz olmaya
çalışır. Kuşları rahatsız etmeyeceği bir yer
seçer. Yavru kuşlara ve yuvalara yaklaşmaz.
Bir süre sonra yine sessizce gözlem yerinden
ayrılır. Evine ya da işine geri döner.
Biliminsanları da kuş gözlemcilerinin notlarını
okur. Bu notlardan yararlanarak doğayı ve
kuşları koruma çalışmaları yaparlar.
kusgozlemkitapcik.indd 11 28.03.2012 15:04
21. 19
Kuş gözlemcisi defterine
üstteki kuşlardan biriyle ilgili
notlar yazmış ve gözlemlediği
kuşun bir resmini çizmiş.
Bu kuşun hangisi olduğunu
bulabilir misin?
Aslı Zülal
Çizim: Pınar Büyükgüral
Kuş Gözlemcisi
Hangi Kuşu Gözlemlemiş?
hangikus.indd 19 29.03.2012 12:03
22. 20
Kır kırlangıçları yuvalarını çamur ve otlarla yapar. Su birikintilerinin ya da
akarsuların kenarından aldıkları çamuru gagalarıyla taşırlar.
Kır Kırlangıçları
Kır kırlangıçları
da leylekler
gibi ilkbaharda
ülkemize gelir.
Onları yüzlerindeki
kırmızımsı lekeden ve
uzun kuyruklarından
tanıyabilirsin.
Sırtları lacivert,
karınları beyazdır.
VisualPhotos
MindenPictures/GettyImagesTurkey
kirlangic.indd 20 29.03.2012 11:20
23. 21Bilge Nur Karagöz
Yavru kır kırlangıçları iyice büyüyüp uçmayı öğrenene kadar yuvada kalacak.
Anne ve baba kır kırlangıcı yuvaya yiyecek taşıyarak onları besleyecek.
İşte bir kır kırlangıcı yuvası. Yavru kırlangıçlar yuvada yiyecek bekliyor.
RobertHardingWorld/GettyImagesTurkey
MindenPictures/GettyImagesTurkey
kirlangic.indd 21 29.03.2012 11:20
24. 22
Bu Yumurtalar Çok Farklı
Kuşların yumurtaları farklı farklıdır. Bazı kuşların yumurtaları
beyazdır. Bazı kuşların yumurtalarıysa renkli ya da benekli
olabilir. Yumurtalar çok büyük ya da küçücük olabilir.
Devekuşunun
Yumurtaları
Çok Büyük
Devekuşu kocaman
bir kuş. Büyük, beyaz
yumurtaları var.
Yuvasını toprağı
kazarak yapıyor.
Karatavuğun Mavi Yumurtaları Var
İşte karatavuk yumurtaları. Karatavuk yuvasını ağaçların dallarına ya da çalılıkların
arasına yapar.
Bu Yumurtalar Çok Farklı
Gerard Soury / Oxford Scientific / Getty Images Turkey
yumurtalar.indd 22 29.03.2012 09:47
25. 23Bilge Nur Karagöz
Fotoğraflar: Visual Photos
Poyrazkuşunun Yumurtaları Benekli
Poyrazkuşunun yumurtalarının üzerinde kahverengi
benekler var. Poyrazkuşu yuvasını genellikle deniz
kıyısındaki çakıl taşlarının üzerine yapar. Yumurtaları,
benekleri sayesinde taşların ve denizkabuklarının
arasında kolay kolay görülmez.
Sinekkuşunun
Yumurtaları
Küçücük
Sinekkuşunun yumurtaları
bezelye tanesi kadar! Bu
kuşun kendisi de çok küçük.
Sinekkuşu yuvasını ağaçların
dallarına yapar.
Thinkstock
yumurtalar.indd 23 29.03.2012 09:47
26. 24
Hangi Yuva Hangi Kuşa Ait?
Bu resimdeki yuvalar leylek, karatavuk ve kaya kartalına ait. Hangi yuvanın
hangi kuşa ait olduğunu bulmak ister misin? Bunun için yandaki bilgilerden
yararlanabilirsin.
Daha sonra dergimizin ekindeki çıkartmalar arasından leylek, karatavuk ve kaya
kartalını bul. Bunları yuvalarının üzerine yapıştır. Böylece, kuşların kuluçkaya
yatıp yumurtalarını sıcak tutmalarını sağlayacaksın.
üz
24-25.indd 24 29.03.2012 11:42
27. 25
Bilge Nur Karagöz
Çizim: Nazlı Tunalı
Leylek
Leylek binaların
çatılarına, ağaçlara
ve bazen de elektrik
direklerine yuva yapar.
Leyleğin yumurtaları
beyazdır.
Kaya Kartalı
Kaya kartalı yuvasını
yükseklerdeki
kayalıklara yapar.
Yumurtalarının
üzerinde kahverengi
benekler vardır.
Karatavuk
Karatavuk genellikle
ağaçların dallarına yuva
yapar. Yumurtaları açık
mavi renktedir.
24-25.indd 25 29.03.2012 11:42
28. Kuşlar havada uyur mu?
Deniz Cem Batmaz / 6 Yaş / AydınÇok Merak
Ediyorum
Kuşlar da insanlar ve diğer hayvanlar gibi uyur.
Ancak kuşlar genellikle yuvalarında ya da
tünedikleri yerlerde uyur. Bazı kuşlar örneğin
ebabiller havada uyuyabilir. Ancak bu uyku
bildiğimiz uykudan farklıdır. Çok kısa süreli bir
dinlenmeye benzer.
26
cokmeraknisan.indd 26 29.03.2012 09:43
29. Sorularınızı Bekliyoruz!
İtfaiyecilikle ilgili merak ettiğiniz soruları
bize gönderin. Bu sorulardan bir
ya da birkaçını Haziran 2012 sayımızda
yanıtlayalım. Sorularınızı 15 Mayıs
2012 tarihine kadar gönderebilirsiniz.
Adınızı, soyadınızı, yaşınızı ve yaşadığınız
ili yazmayı unutmayın!
İşte adreslerimiz:
e-posta: merakli.minik@tubitak.gov.tr
Adres:
TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi
“Çok Merak Ediyorum” Köşesi
Atatürk Bulvarı No: 221 Kavaklıdere
06100 Ankara
Seçil Güvenç Heper
Fotoğraf: Visual Photos
27
cokmeraknisan.indd 27 29.03.2012 09:43
30. 28
Malzeme
• Çeyrek paket çubuk makarna
• 2 yemek kaşığı beyaz peynir
• 1 tatlı kaşığı zeytinyağı
• 1 tatlı kaşığı kuru nane
• 2-3 dal maydanoz
Bu sayfadaki
etkinlik
yetişkinlerle
birlikte
yapılmalıdır.
Haydi
Mutfağa
Makarnadan
Kuş Yuvası
mutfaknisan.indd 28 29.03.2012 18:45
31. 29Yazı ve fotoğraflar: Deniz Özmen
Çizim: Pınar Büyükgüral
Makarnaları haşlamaya yetecek kadar su
kaynatın. İçine zeytinyağını ekleyin. Çubuk
makarnaları kaynayan suyun içine kırmadan
atın. Makarnalar yeterince haşlandıktan
sonra süzün. Beyaz peyniri ayrı bir kapta
çatalla ezin. Sonra içine kuru nane ekleyip
karıştırın. Bu karışımı üç parçaya ayırın.
Parçaların her birini avcunuzda yuvarlayın.
Ardından makarnaları, bir tabağın içine halka
şeklinde yerleştirin. Maydanozları küçük küçük
koparın ve yuvanın ortasındaki boşluğa koyun.
Peynirden yumurtaları da maydanozların
üzerine yerleştirin.
İşte makarnadan kuş yuvanız hazır.
Afiyet olsun.
Ardından makarnaları, bir tabağın içine halka
mutfaknisan.indd 29 28.03.2012 10:49
32. Şubat sayımızda atık malzemeler kullanarak bir kuş kostümü
hazırlamanızı istemiştik. İşte kuş kostümlerinizle çektirdiğiniz
fotoğraflarınız. Burada yer veremediğimiz fotoğraflarınızı da
internet sayfamızda görebilirsiniz.
İnternet sayfamızın adresi:
http://www.tubitak.gov.tr/merakliminik
Şubat sayımızda atık malzemeler kullanarak bir kuş kostümü
hazırlamanızı istemiştik. İşte kuş kostümlerinizle çektirdiğiniz
Şubat sayımızda atık malzemeler kullanarak bir kuş kostümü
hazırlamanızı istemiştik. İşte kuş kostümlerinizle çektirdiğiniz
Şubat sayımızda atık malzemeler kullanarak bir kuş kostümü
fotoğraflarınız. Burada yer veremediğimiz fotoğraflarınızı da
internet sayfamızda görebilirsiniz.
İnternet sayfamızın adresi:
internet sayfamızda görebilirsiniz.
İnternet sayfamızın adresi:
internet sayfamızda görebilirsiniz.
http://www.tubitak.gov.tr/merakliminik
Küçük
İşbaşında
Eller
Ayşe Erbilgin - 7 yaş - Gaziantep
Yusuf Gürhan - 4,5 yaş - Mardin Ahsen Eren - 6 yaş - İstanbul
Ayşe Özcan - 5 yaş - İstanbul
Yağmur Erdoğan - 5 yaş - İstanbul
Zeynep Tekçe - 4 yaş - AnkaraAltuğ Uçkun - 7 yaş - Malatya
Aysu Keleş - 3,5 yaş - Van
Nazım Baydeniz - 4 yaş - Ankara
Batuhan Efe - 6 yaş - İstanbul
Defne Bulut - 3 yaş - Ankara
Bilge Margılıç - 4 yaş - İstanbul
Kaya Oğuz - 5 yaş - AnkaraAli Emir - 6,5 yaş - Ankara
kucuknisan12.indd 10 26.03.2012 14:50
33. Haziran 2012 sayımız için atık
malzemeler kullanarak karada, havada
ya da suda gidebilen bir itfaiye aracı
tasarlamanızı istiyoruz. İtfaiye aracınızla
çektireceğiniz bir fotoğrafı, adınızı,
soyadınızı, yaşınızı ve oturduğunuz ili de
yazarak 15 Mayıs’a kadar bize gönderin.
Adreslerimiz aşağıda:
TÜBİTAK Meraklı Minik Dergisi
“Küçük Eller İşbaşında” Köşesi
Atatürk Bulvarı No: 221
06100 Kavaklıdere / ANKARA
e-posta: merakli.minik@tubitak.gov.tr
Elif Öğüt - 5 yaş - Ankara Sarp Arabacı - 4 yaş - Aydın Doğa Dal - 5 yaş - Konya Efsa Meşeoğlu - 3,5 yaş - Sivas
Göktürk Ünsal - 6 yaş - AnkaraBuse Dinç - 6 yaş - KonyaMehmet Er - 4 yaş - Kırıkkale
Emre Çaylan - 5,5 yaş - Manisa Efe Türkmenoğlu - 3,5 yaş - Muğla
Emir Tekkoyun - 4,5 yaş - İzmir
İrem Bahar - 4,5 yaş - Denizli
Elif Bostancı - 4,5 yaş - ÇorumTuana Kocatepe - 6 yaş - DenizliRüya Kuzuoğlu - 3,5 yaş - Antalya
Nehir Çağlar - 6 yaş - İstanbul Nehir Muhan - 6 yaş - Bursa
kucuknisan12.indd 11 26.03.2012 14:50
34. Kitap...
Oyun...
Öneri...
32
Kuşları Gözlemleyelim
Kuşlar her zaman her yerdeler. Onlara dikkatli
bakan herkes kısa sürede kuş türlerini birbirinden
ayırt etmeyi öğrenebilir. Parklar, bahçeler, akarsu
ve göllerin çevresi, deniz kenarı, kuşları en çok
görebileceğimiz yerlerdendir. Sabahın erken
saatlerinde ve akşam güneşin batmasına yakın saatlerde
kuşlar çok etkindir. Kuşları gözlemlemek için en
uygun zamanlar da bu saatlerdir. Kuşların yalnızca bir
bölümü yıl boyunca görülebilir. Bazı kuşlar ülkemize
yazı geçirmek için, bazı kuşlar da kışı geçirmek için
göç eder. Kuş türleriyle ve kuşların özellikleriyle ilgili
bilgi edinmek için kuşlarla ve kuş gözlemciliğiyle ilgili
kitaplardan yararlanabilirsiniz.
Kuşları Gözlemleyelim
32-33kitapoyunnisan.indd 32 29.03.2012 15:58
35. 33
Yerleşim yerlerindeki bahçeler çok sayıda kuşa ev
sahipliği yapar. Bahçenizin pencere camlarından
uzak, uygun yerlerine biraz yiyecek bırakarak kuşların
yaşamını kolaylaştırabilirsiniz. Yerde gezinmeyen
kuş türleri için bir süt kutusunun iki yanını, dipten
üç santimetrelik bölümüne kadar kesip bir yemlik
yapabilirsiniz. Yemliği açıklık bir alanda kedilerin
ulaşamayacağı bir ağaç dalına asın. İlkbahar ve yaz
aylarında yemliğe kuru üzüm, elma ve armut parçaları
koyulabilir. Diğer zamanlardaysa kuşlara ayçiçeği
tohumu, yerfıstığı, ufalanmış ve suyla nemlendirilmiş
esmer ekmek ve fırında közlenmiş patates gibi
yiyecekler bırakabilirsiniz. Kuşlara süt, tuzlu yiyecekler,
bisküvi, kedi/köpek bisküvisi, margarin, sıvıyağ ve kuru
fasulye, pirinç, mercimek vermemek gerekir. Kuşlar
içmek ve yıkanmak için suya gereksinim duyarlar.
Kuşlar için bahçenize birkaç santimetre derinliğinde,
geniş bir kabın içinde su da koyabilirsiniz. Suyu sık sık
değiştirmeyi unutmayın.
Bu ay sizler için hazırladığımız
kartlarda üreme dönemini geçirmek
üzere ilkbaharda ülkemize gelen bazı
kuş türleri var. Dergimizin ekinde
verdiğimiz bu kartlarla bir eşleme
oyunu oynayabilirsiniz. Oyunu oynamak
için önce kartları birbirinden ayırıp
karıştırın. Fotoğraflı yüzleri alta
gelecek şekilde yere dizin. Sonra
kartları ikişer ikişer açın. Birbirinin
eşi olan kartları bulmaya çalışın.
Açtığınız iki kart birbirinin eşiyse
bu kartları kenara ayırın. Açtığınız
kartlar birbirinin eşi değilse bu kartları
tekrar ters çevirip başka iki kart açın.
Dilerseniz bu oyunu iki ya da daha fazla
oyuncuyla, kartları sırayla açarak da
oynayabilirsiniz.
İlkbaharda Gelen Kuşlar Kartlarıyla
Eşleme Oyunu Oynayalım
Aslı Zülal
DavidWhite/GardenPictureLibrary/GettyImagesTurkey
Bahçenize Kuşlar
İçin Yiyecek
Bırakabilirsiniz
32-33kitapoyunnisan.indd 33 29.03.2012 15:59
