2. Agenda
• Handreiking Autoriteit Persoonsgegevens
• Wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs)
• Privacyvraagstukken per fase schuldhulpverlening
• Afronding
3. Handreiking AP
Aandachtspunten per fase
1. Vroegsignalering
2. Toegang tot schuldhulpverlening
3. Opstellen van het plan van aanpak
4. Uitvoering van de hulpverlening
4. Wetswijziging Wgs
• Faciliteert de uitwisseling van persoonsgegevens bij twee onderdelen van
schuldhulpverlening, namelijk:
• De gegevensuitwisseling met als doel vroegsignalering van schulden;
• De gegevensuitwisseling voor het besluit over toegang tot en het plan van
aanpak voor schuldhulpverlening.
6. Aandachtspunten bij deze fase
• Vroegsignalering is niet hetzelfde als schuldpreventie
• Alleen de volgende vaste lasten partners: zorgverzekeraars, drinkwater- en
energiebedrijven en woningverhuurders
• Mag in deze fase nog niet nagaan of inwoners bij andere hulpverleners (Wmo,
Jeugdwet, P-wet) bekend is
• Een signaal dat niet voldoet aan de wettelijke eisen mag een gemeente niet
verwerken
• Als verstrekker en ontvanger de noodzaak kunnen aantonen voor vroegsignalering
• Geen hulp geaccepteerd betekent geen terugkoppeling aan de signaalpartner
• Wel hulpverlening geaccepteerd is wel terugkoppeling, maar niet meer gegevens
verstrekken dan noodzakelijk
7. Stelling
“Het moet toch ook mogelijk zijn om een vroegsignaal van hypotheekverstrekkers
te mogen verwerken?”
8. Fase 2 toegang tot schuldhulpverlening
Hulpvraag
Gegevensuitwisseling
Informatieplicht
9. Aandachtspunten bij deze fase
• Voor toegang tot schuldhulpverlening vereist de wet dat de inwoner rechtmatig in
Nederland verblijft (de gemeente raadpleegt NAW, BSN, verblijfstitel uit BRP)
• Weigeringsgronden:
• Al eerder gebruik gemaakt van schuldhulpverlening en deze weigeringsgrond is
opgenomen in een gemeentelijk plan
• Fraude heeft gepleegd waardoor een bestuursorgaan financieel is benadeeld en
deze weigeringsgrond is opgenomen in het gemeentelijk plan
• De gemeente mag niet meer gegevens opvragen dan noodzakelijk!
Artikel 13 Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening
10. Stelling
“Ik maak een plan van aanpak en heb dus recht op informatie van collega’s van de
Participatiewet, Jeugdwet en Wmo”
11. Fase 3 Plan van aanpak schuldhulpverlening
• Voor het vast stellen van de inkomens- en vermogenspositie en het in kaart brengen
van de schulden, kan de gemeente:
• Gegevens gebruiken die gemeente zelf heeft verwerkt op grond van Wmo,
Participatiewet en Jeugdwet
• Gegevens opvragen bij Belastingdienst, UWV, SVB, Kadaster, LBIO, RDW,
gerechtsdeurwaarders, CAK.
• Integraal werken: gegevensverstrekking beperken tot het strikt noodzakelijke
• Gemeente mag bekend maken aan gerechtsdeurwaarders, schuldeisers,
bewindvoerders en kredietverstrekkers dat schuldhulpverlening plaatsvindt.
Artikel 14 Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening
12. Fase 4 Uitvoering schuldhulpverlening
• Van bestuursrecht naar privaatrecht: de gegevensverwerking vindt niet meer plaats
op grond van een publiekrechtelijke taak, maar op basis van een overeenkomst.
• Gemeente behoudt coördinerende rol: bewaken of vastgestelde plan van aanpak
nog steeds aansluit op de behoeften van de inwoner.
• Blijkt dat het plan van aanpak niet meer voldoet? Dan moet de gemeente het plan
van aanpak wijzigen.
14. Overige aandachtspunten
• Geen domeinoverstijgende gegevensverwerking mogelijk
• Uitbesteding en mandatering: juridisch goed organiseren
• Regie van inwoner op zijn persoonsgegevensgegevens staat onder druk: belang
informeren inwoner over gebruik maken van gegevens (rechten)
Inwoners eerder in beeld krijgen en een hulpaanbod doen
Nieuwe wettelijke taak van de gemeente;
Zorgverzekeraars, energieleveranciers, drinkwaterbedrijver en verhuurders.
Verhuurders krijgen grondslag in de wet en een meldplicht, ook voor particuliere verhuurders;
Grondslagen overige signaalpartners herbevestigd;
Verplichte opvolging van signalen.
Experimenteerruimte (Gemeentelijke Belastingen en Hypotheek verstrekkers)
* Vroegsignalering houdt in dat gemeenten uit eigen beweging schuldhulpverlening moeten aanbieden aan inwoners na ontvangst van vroegdignaleren. Het daarbij om signalen over klanten van de schuldeiser die een betalingsachterstand hebben. Geen schuldprreventie zoals educatie etc, delen flyers en folders op locatie. Eerder bereiken van inwoners ja, maar wel door er zelf op af te gaan met informatie van signaalpartners.
Wettelijkse eisen: niet voldaan aan de eisen van sociale incasso
Geen gegevens van lokale belastingschulden of van hyptoheekachterstanden.
Alleen van de bekende VLP
Wel experimenteer ruimte
De toegankelijkheid van de schuldhulpverlening voor de inwoner en diens rechtszekerheid verbeteren: eerder hulp en beter hulp
De schriftelijk of (extra ten opzichte van eerder) mondelinge hulpvraag wordt vastgesteld in het eerste gesprek, het eerst gesprek moet net als eerder plaatsvinden binnen vier weken nadat de inwoner zich bij de gemeente meldt.
Binnen 8 weken na het eerste gesprek geeft de gemeente op basis van de hulpvraag van de inwoner met schulden een beschikking af. Toelatings of weigeringsbeschikking. Een toelatingsbeschikking wordt vergezeld van een pva. Maximale termijn om te beschikken vastleggen in een verordening.Tussentijdse beeindiging wordt ook een beschikking afgegeven.
Gegevensuitwisseling die nodig is voor het besluit tot shv, voor de vaststelling van het pva en voor de uitvoering van de shv
Informatieplicht van inwoner naar gemeente
Gemeente moet doorgeven aan de kredietverstrekker dat shv ontvngen wordt. Beschikking registreren bij CKI van BKR (eerdere situatie pas bij sluiten van een schuldregelingsovereenkomst), indien problematisce schuld
In de wet is vastgelegd onder welke voorwaarden een inwoner toegang kan krijgen tot schuldhulpverlening en welke persoonsgegevens de gemeente daarvoor mag verwerken.
Niet meer gegevens opvragen dan noodzakelijk: in eerste instantie voldoende om om na te gaan of een inwoner fraude heeft gepleegd. Pas als dit inderdaad zo is, kan de gemeente delen van het dossiers opvragen voor zover noodzakelijk om een onderbouwd besluit te nemen.
Als aan bovengenoemde voorwaarden is voldaan mag bij andere gemeenten, SVB, UWV, DUO, BD informatie opvragen om vast te srtellen of aan de inwoner een bestuurlijke boete is opgelegd. En aan andere gemeente vragen of aan persoon al eerder schuldhulp is verleend.
Krijgt de inwoner toegang tot SHV van de gemeente en accepteert de inwoner hulp? Dan brengt de gemeente de financiele situatie van de inwoner in kaart om een plan van aanpak op te stellen. In het plvan van aanpak staat op hoofdlijnen welke schuldhulpverlening een persoons krijgt en onder welke voorwaarden. Dit wordt vastgelegd in een beschikking. Het plan van aanpak omvat nazorg en kan hulp zoals een budgetttrraing of coach omvatten.
*In het besluit is specifieker vastgelegd welke gegevens je op mag vragen
Suwinet inkijk is voor gemeenten beschikbaar waar een groot deel van de inkomens en vermogens ggevens op beschikbaar zijn.
Integraal werken: niet togestaan gegevens over ziektebeeld, rekening houden met geheimhoudingsplichtigngen.
Doorgeven dat SHV plaatsvindt, zo kun je het handelen beter afstemmen op de situatie van de inwoner. Alleen het feit dat een inwoner SHV ontvangt doorgeven.
Na het opstellen van het plan van aanpak en de besluitvorming daarover volgt de daadwerkelijk uitvoering van de toegekende hulpverlening. Deze hulp wordt vaak verleend door gespecialiseerde schuldhulpverleners. De uitvoerende persoon of organisatie verantwoordleijk voor de gegevensverwerking.
Is de uitvoerder deze persoon als bijvoorbeeld degene die het pva heeft opgesteld, dan is het van belang dat dossiers gescheiden blijven.
De Wgs voorziet niet in domeinoverstijgende gegevensverwerking in social domein. Alleen gegevens verwerken als dat noodzakelijk si voor een specifiek doel.
Wetswijziging laat de mogelijkheid open om taken aan andere partijen te laten uitvoeren. Het is belangrijk dat juridisch goed te regelen. Bij uitbesteding blijft de gemeente verantwoordelijk. De partij waar de toeleiding is uitbeesteed heeft geen zelfstandige grondslag en kan dan ook geen verwerkingsverantwoordleijke zijn.