Arbeidsmarkt: Meer doen met minder professionals

1. -
ARBEIDSMARKT
Meer doen met minder
professionals
Meer vacatures, maar dat geldt niet voor finance functies. De behoefte aan
competente financiele professionals blijft echter urgent. Van goede boekhou iers die
hun vak beheersen tot business controllers die weten hoe ze waarde moeten
toevoegen. Hoe kan de finance afdeling effectiever en efficienter werken? En
betekent dat voor de functieprofielen en rollen van finance professionals?
Door Erik Kolthof et aantal vacatures op de Nederlandse ar- liefst in vrijheid, wat wordt vergemakkeli kt door de
competence director beidsmarkt stijgt sinds het eerste kwartaal mogelijkheden van ICT en veranderende pvattingen
Finance bij Yacht H van 2010 licht maar gestaag, meldde het over thuis- en flexwerken. Kortom, het anbod van
CBS begin september. Eind tweede kwartaal 2011 kennis fragmentariseert en wordt 'vloeibaa der'.
stonden er 210.000 vacatures open, 19.000 meer dan
hetzelfde kwartaal in 2010. Vrijwel alle sectoren droe- Krimp finance functies
gen bij aan deze toename. Met name in de industrie Tot zover het algemene plaatje. Hoe staat het ervoor
en financige dienstverlening ontwikkelt de vacature- op de arbeidsmarkt voor financiële pr fessionals?
groei zich stevig met groeipercentages van meer dan Minder zonnig. Sinds 2009 krimpt het aa tal finance
vijftig procent bij de overheid daarentegen manifes- vacatures. In het tweede kwartaal van 201 daalde de
teert de hang naar bezuinigingen zich in een afne- vraag naar financials (gebaseerd op het t tale aantal
mende vraag naar arbeid. gepubliceerde print en online vacatures) m t 12,5 pro-
Meer vraag naar arbeid dus, maar tegelijk minder aan- cent ten opzichte van hetzelfde kwarta 1 in 2010.
bod. Demografische ontwikkelingen (vergrijzing) wij- Over geheel 2010 was die krimp zelfs twin ig procent.
zen onherroepelijk in de richting van een hogere uit- Uiteraard zien we grote verschillen per ranche en
stroom van werkenden vanaf 2010 en daardoor een functietype. Waar de branches overheid e zorg diep
krimpend aanbod van hoogopgeleide kenniswerkers. in rode cijfers blijven zitten met -45 n -24 pro-
Die vergrijzing is nu al merkbaar in branches als de cent, laten industrie en financiae dienstve lening een
industrie, met name onder technisch personeel. Ook groei zien van respectievelijk achttien en ertien pro-
onder overheidspersoneel en beleidsmedewerkers ma- cent. Binnen de industrie zien we een t enemende
nifesteert zich de tendens naar vergrijzing en ontgroe- vraag naar financials, in de financiële sect r werft de
ning. Concreet zal in 2011 het arbeidsaanbod dalen: ene instelling volop, maar bevriest de an ere instel-
de schaarste aan gekwalificeerd personeel krijgt de ling de zoektocht naar financiële professi nals. Wat
komende jaren een structureel karakter. Daarbij komt betreft functies was er een gestaag groei nde vraag
dat steeds meer hoogopgeleide kenniswerkers kiezen naar specialisten als auditors, treasurers e business
voor nieuwe vormen van werken. Ze prefereren een analisten. Sinds het tweede kwartaal oeten ook
uitdagende positie binnen kleine, soms virtuele net- deze functies een pas op de plaats make De vraag
werken boven de kantoorbaan in grote, logge organi- naar assistant-cá.trollers blijft op peil. 0 ganisaties
saties; lifetime employment is voor hen (en in feite hebben blijkbaar weer meer behoefte aan d instroom
voor iedere werknemer) voltooid verleden tijd. Ze van jonge potentials die al over enige e varing be-
worden bijvoorbeeld zzp'er (nu negen procent van de schikken. Blijvend kostenbewustzijn, c ntralisatie
beroepsbevolking, bron CBS) en werken per project van activiteiten, efficiënter werken, mi der syste-
samen met telkens wisselende teams of projectgroe- men, procesvereenvoudiging en het steed beter op
pen. En realiseren zich maar al te goed dat ze zélf orde zijn van administraties leiden ertoe d t de boek-
moeten.werken aan hun competenties en vereiste op- houders meer en meer zijn aangewezen ip vervan-
leidingen. Steeds meer kenniswerkers werken het gingsvraag. Met tot gevolg dat deze fun ties forse
36 november 2011 www.controllersmagazine.n1

2. -
klappen oplopen en in populariteit zijn afgenomen doen met minder mensen. Zo brengen veel grote or-
met 27 procent krimp in het aantal print- en online ganisaties het aantal fte's binnen de finance-afdeling
vacatures. De vraag naar zéér ervaren financide pro- fors terug.
fessionals zoals finance managers en business con-
trollers staat nog steeds zwaar onder druk met krimp- CAO versus CVO
percentages van meer dan dertig procent. Gezien het In de slag naar meer effectiviteit en efficiëncy houden
ruime aanbod aan deze zeer ervaren financials mag organisaties de functieprofielen en rollen van hun
dit segment voorlopig nog rekenen op zware tijden. nanciële professionals logischerwijs tegen het licht.
Er ontstaat binnen organisaties steeds vaker een dui-
Meer doen met minder mensen delijke deling. Enerzijds zijn er de administrateur en
De vwag naar financiële professionals staat structu- de financial controller die de cijfers opstellen en zor-
reel onder druk. Dat komt onder meer doordat steeds gen dat de organisatie in financieel opzicht continu
meer organisaties zijn begonnen met efficiëncy- en ef- op orde is; zij zijn met name verantwoordelijk voor
fectiviteitsprogramma's om hun finance afdeling lean zaken als de jaarrekening, implementatie en operatio-
en mean te maken. Het motto is: meer doen met nalisering van systemen en processen, aanpassing aan
minder mensen (althans in Nederland). Boekhouders wet- en regelgeving én efficiëncyverbetering. Waar zij
en business controllers blijven nodig maar specialisti- vooral achteromkijken, kijken hun collega's van busi-
sche en routinematige taken zoals accounting, tre- ness control (de derde groep) vooral vooruit. Zij be-
asury en tax kun je relatief makkelijk uitbesteden oordelen voorstellen vanuit de business en hebben
of centraliseren. Daarbij is offshoring en outsour- een goede antenne hoe ze de business kunnen ver-
cing van finance-fte's gemeengoed geworden. Uitzend- snellen; hun titel van chief value officer is een toe-
organisatie Randstad biedt bijvoorbeeld werk aan passelijke geuzennaarn. Ze zijn vooral bezig met het
70.000 hoogopgeleide kenniswerkers via de Indiase inrichten en implementeren van business controls,
dochter Ma Foi; zij werken voor een uurtarief dat een optimaliseren van het business model en risicoma-
fractie bedraagt van Nederlandse salarissen. Philips nagement. Business controllers moeten goed verbin-
verkocht een paar jaar geleden grote delen van zijn ac- dingen kunnen leggen met de rest van de organisatie;
countingfunctie aan het eveneens in India gevestigde daarom staat deze opvatting van business control ook
Infosys. Deze voorbeelden illustreren de tendens dat wel bekend als connected finance
steeds meer organisaties soms stevig het mes in hun Deze drie rollen, zeg maar enerzijds de chief ac-
afdeling finance durven te zetten. Hoe ze meer willen counting officer (CAO), anderzijds de chief value »
november 2011 ControllersMagazine 37

3. -
ARBEIDSMARKT
officer (CV0), zijn vrijwel niet te verenigen in een en op kunnen leggen aan de rest van d organisatie.
dezelfde persoon. De functionarissen vertegenwoordi- Stuk voor stuk competenties die wei ig van doen
gen namelijk uiteenlopende persoonlijkheden. Is de hebben met de harde cijfers, maar des te meer met
CAO vooral de vaktechneut en met name belast met sociaalcommunicatieve vaardigheden en leider-
uitvoering, de CVO beschikt over een gezonde dosis schapskwaliteiten. Tegelijk moeten w er met z'n
risk appetite, is extravert en scherpzinnig. Hij be- allen voor waken dat we voldoende fina cials blijven
schikt daarnaast over gedegen, multidisciplinaire opleiden die de basisvaardigheden tot de finesses
vaktechniek. Dit betekent niet dat de CVO rbeter' is beheersen, die precies weten hoe een boekhouding
dan de CAO. Beide functies zijn onmisbaar in elke or- werkt. Het feit dat steeds meer organis ties toekun-
ganisatie. Het vraagt wel om een eerlijke blik in de nen met minder boekhouders, betek nt geenszins
spiegel van de financial Waar ben ik nu goed in? dat de rol van de boekhouder is uitgespeeld.
Welke rol past bij mij? Hoe kan ik me ontwikkelen? Integendeel.
Hoe ziet de toekomst voor de financiël professional
Noodzakelijke competenties eruit? De totale arbeidsmarkt voor hoo opgeleide fi-
Vandaag de dag gelden voor alle functies binnen fi- nancige professionals zie ik teruglope van 90.000
nance standaard een aantal competenties die essenti- nu naar 80.000 in 2014. Minder vraag dus, maar fi-
eel zijn goed om te kunnen functioneren en waarde nance specialisten die waardecreatie vo r hun organi-
te kunnen toevoegen. Voor de invulling van de aan- satie centraal stellen, hebben nog ste ds een hele
gescherpte functie van business controller zijn die goede toekomst. Naast hygiénezaken al vastlegging,
competenties: gevoel hebben voor de business, lei- verantwoording en rapportages is waar ecreatie uit-
ding kunnen geven aan veranderingen (people ma- daging nummer één voor de financiël professional
nagement) en de wensen en eisen van finance soepel geworden. •
Advertentie
Gemeente Zwotte is op diverse gebieden hard bezig Adviseur Bedrijfsvoering 36 uur
met het doorvoeren van bezuinigingen. Zo ook
Ats Adviseur Bedrijfsvoering word je rechtstreeks aangestuurd door
binnen de eenheid Sociate Zaken en Werkgetegen-
de eenheidmanager en ben je lid van het managementteam ian de
heid (SoZaWe). Daarnaast wordt hard gewerkt eenheid SolaWe. Je adviseert over bedrijfsvoeringvraagstukken en
aan organisatorische en personete veranderingen bent goed op de hoogte van de taatste ontwikketingen op het vak-
gebied sociate zaken. Daarnaast heb je actuele financiele ke
en een veranderende wetgeving. Om dit in goede
en vaardigheden op het gebied van Sociale Zaken en Werkgelegen-
banen te teiden zijn wij op zoek naar een Adviseur heid. Wij vragen academisch werk- en denkniveau op het gebied
Bedrijfsvoering met lef en betrokkenheid. van controtting of bedrijfseconomte. Salaris minimaal € 3.634,
maximaal € 5.430 per maand bij 36 uur per week, exclusief
pe--
vakantiegeld en emdejaarsuitkering. Bel voor meer informatie met
nn
n,/
Tineke van Lenthe, eenheidsmanager SolaWe, (038) 498 32
,4/
gts Zwotte heeft ats eerste gemeente in Sotticiteer vóór 5 december 2011 (bij voorkeur) via onze site
INVESTOR j PEOPLE Nedertand het certificaat Investor in People. werkenbijzwolle.nt of mail je brief en cv naar sollicitatietazwotte.nt.
* betrokken Zwolle
Acguisitie wordt niet op prijs gesteld.
Kijk voor meer informatie op www.zwolte.nt Volg ons via 'werkenbijzwotte'
38 1 november 2011 1 www.controllersmagazine.n1