Ιστορία Προσανατολισμού

1. Θέμα Δ1
Πανελλήνιες Εξετάσεις 2010

2. Αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις και αντλώντας στοιχεία από το
παράθεμα που σας δίνεται, να αναφερθείτε στους σκοπούς (μονάδες
5), την οργάνωση (μονάδες 5) και το έργο (μονάδες 15) της Τράπεζας
της Ελλάδος μέχρι τις αρχές του 1932.
• Βιβλίο
• Σκοποί της ίδρυσης
Το 1927, με αφορμή το αίτημα της Ελλάδας στην Κοινωνία
των Εθών για παροχή πρόσθετου δανείου, τέθηκε το
ζήτημα της δημιουργίας μιας κεντρικής κρατικής
τράπεζας
• που θα αναλάμβανε τη διαχείριση των χρεών
• την έκδοση χαρτονομίσματος
• και την ενιαία εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής.
(3 μονάδες)

3. • Πηγή
• Η κύρια αποστολή που ανατέθηκε…
εγγυάται τη μετατρεψιμότητα του
νομίσματος.
• Για να την εκπληρώσει…
αποκλειστικό προνόμιο έκδοσης
τραπεζογραμματίων… να ελέγχει τη
νομισματική κυκλοφορία και την
πίστη… το εκδοτικό προνόμιο
μπορούσε να ανακληθεί… σε
χρυσό.
• […] Το καταστατικό όριζε το
ελάχιστο του καλύμματος…
ελεύθερα μετατρέψιμο σε χρυσό[…]
(2 μονάδες)
• ΣΧΟΛΙΟ: Ένας από τους βασικούς
σκοπούς ίδρυσης της ΤτΕ ήταν η
εγγύηση που μπορούσε να παρέχει για
τη μετατρεψιμότητα του νομίσματος.
• Αυτό μπορούσε να το επιτύχει με την
έκδοση χαρτονομίσματος, που ήταν
αποκλειστικό της προνόμιο.
• Η κάλυψη των χαρτονομισμάτων που
θα κυκλοφορούσαν θα έφτανε το 40%
από την πλευρά της ΤτΕ και θα ήταν
σε χρυσό και συνάλλαγμα που θα
μπορούσε να μετατραπεί σε χρυσό.
• Το προνόμιο της έκδοσης και κάλυψης
η ΤτΕ μπορούσε να το ανακαλέσει σε
περίπτωση αδυναμίας της να
εξασφαλίσει σταθερή αξία του
χαρτονομίσματος σε χρυσό.
• Η ΤτΕ έλεγχε την κυκλοφορία του
νομίσματος και την πίστη (τα δάνεια)

4. Η οργάνωση
• Βιβλίο
• Παρά τις αντιδράσεις της Εθνικής Τράπεζας και
κάτω από την πίεση των ξένων συμβούλων, το
Μάιο του 1927 ιδρύθηκε η Τράπεζα της
Ελλάδος, η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της ένα
χρόνο αργότερα.
[(1 μονάδα)]

5. • Πηγή
• Το καταστατικό της ΤτΕ
κατοχύρωνε την
ανεξαρτησία της από την
πολιτική εξουσία… εποχής.
[…]
• Η διοίκηση της τράπεζας
ανατίθετο… κατείχαν ως τότε
αυτές τις θέσεις στην Εθνική
Τράπεζα[…]
• Η κυβέρνηση διατηρούσε
επίσης το δικαίωμα να
διορίζει έναν επίτροπο στην
τράπεζα.
[(4) 5 μονάδες]
• ΣΧΟΛΙΟ:Η ΤτΕ ήταν
ανεξάρτητη από την πολιτική
εξουσία.
• Στη συγκρότηση του ΔΣ της
ΤτΕ υπήρχε μια ιεραρχία,
καθώς και εκπρόσωποι των
παραγωγικών τάξεων της
χώρας (προοδευτικό για την
εποχή). Οι πρώτοι διοικητές
είχαν την απαιτούμενη
εμπειρία ως πρώην στελέχη
της ΕΤΕ.
• Διορισμένος από την
κυβέρνηση Επίτροπος.

6. Το έργο
• Βιβλίο
• Πολύ γρήγορα πέτυχε σταθερές ισοτιμίες της δραχμής με τα ξένα
νομίσματα,
• στηρίζοντας την έκδοση χαρτονομίσματος στα αποθέματα σε χρυσό και
συνάλλαγμα
• και εξασφαλίζοντας τη μετατρεψιμότητα του εθνικού νομίσματος σε χρυσό.
• Η επιτυχία αυτή οδήγησε τα δημόσια οικονομικά σε περίοδο ευφορίας
• βελτίωσε την πιστοληπτική ικανότητα του κράτους,
• ενίσχυσε την εισροή συναλλάγματος
• και τις επενδύσεις και
• προκάλεσε μια ισχυρή δυναμική που επέτρεψε τις σημαντικές πολιτικές,
θεσμικές και οικονομικές πρωτοβουλίες της τελευταίας κυβέρνησης του
Ελευθερίου Βενιζέλου(1928-1932).
• Η περίοδος αυτή κράτησε μέχρι τις αρχές του 1932, οπότε εκδηλώθηκαν
στη χώρα οι συνέπειες της μεγάλης οικονομικής κρίσης, που ξεκίνησε από
τη Νέα Υόρκη το 1929.
(12 μονάδες)

7. • Πηγή
• Το Πρωτόκολλο της
Γενεύης… τραπεζίτης της
κυβέρνησης.
• Η κυβέρνηση ανέλαβε την
υποχρέωση… των νομικών
προσώπων δημοσίου
δικαίου.
(3 μονάδες)
• ΣΧΟΛΙΟ: Η ΤτΕ υπήρξε
η τράπεζα του Δημοσίου.
• Το κράτος ασκούσε το
δημοσιονομικό έλεγχο
μέσω της ΤτΕ.