Γιορτή της μητέρας-Φύλλα εργασιών για όλες τις τάξεις
Mετάφραση Θουκυδίδης, Κερκυραϊκά
1. Γιάννου Βασιλική, Φιλόλογος Σελίδα 1
Μετάφραση Θουκυδίδης
Κεφ. 70: 1. Οι Κερκυραίοι βρίσκονταν σε εμφύλια διαμάχη, από τότε που επέστρεψαν στο
νησί οι αιχμάλωτοι από τις ναυμαχίες στην Επίδαμνο, αφού ερλευθερώθηκαν από τους
Κορίνθιους, φαινομενικά επειδή εγγυήθηκαν γι’αυτούς οι πρόξενοι οχτακόσια τάλαντα, στην
πραγματικότητα, όμως, επειδή πείστηκαν από τους Κορινθίους να φέρουν την Κέρκυρα με το
μέρος τους. Και αυτοί συνωμοτούσαν, πιάνοντας κάθε πολίτη χωριστά, προκειμένου να
αποσπάσουν την πόλη από τους Αθηναίους. 2. Και όταν έφτασαν (στο νησί) ένα αθηναϊκό και
ένα κορινθιακό καράβι που μετέφεραν πρέσβεις και αφού ήρθαν σε διαπραγματεύσεις, οι
Κερκυραίοι ψήφισαν να είναι σύμμαχοι με τους Αθηναίους σύμφωνα με την ισχύουσα
συνθήκη, αλλά και φίλοι με τους Πελοπονησίους όπως ακριβώς και πριν. 3. Αλλά τον Πειθία
( ο οποίος ήταν εθελοντής πρόξενος των Αθηναίων και αρχηγός του δημοκρατικού
κόμματος) τον σύρουν στο δικαστήριο αυτοί οι άνθρωποι, με την κατηγορία ότι προσπαθεί
να υποδουλώσει την Κέρκυρα στην Αθήνα. 4. Αυτός, αφού απαλλάχτηκε, καταγγέλλει με τη
σειρά του στο δικαστήριο τους πέντε πιο πλούσιους άνδρες, με την κατηγορία ότι κόβουν
βέργες από το τέμενος του Δία και του Αλκίνοου. Είχε θεσπιστεί πρόστιμο για κάθε βέργα
ένας στατήρας. 5. Όταν καταδικάστηκαν, κατέφυγαν στα ιερά ως ικέτες εξαιτίας της βαριάς
χρηματικής ποινής, για να το πληρώσουν μετά από συμφωνία, ο Πειθίας, όμως, (γιατί τύχαινε
να είναι και μέλος της βουλής) πείθει ώστε να γίνει χρήση του νόμου. 6. Αυτοί, όμως, επειδή
αποκλείονταν από το νόμο και μόλις πληροφορήθηκαν ότι ο Πειθίας, ως μέλος της βουλής,
επρόκειτο να μεταπείσει το λαό να θεωρούν τους ίδιους εχθρούς και φίλους με τους
Αθηναίους, συνωμότησαν και, αφού πήραν τα μαχαίρια, και αιφνιδιαστικά μπήκαν στη
βουλή, σκοτώνουν τον Πειθία και άλλους περίπου εξήντα από τους βουλευτές και τους
πολίτες. Και κάποιοι λίγοι ομοϊδεάτες με τον Πειθία κατέφυγαν στο αθηναϊκό πλοίο που ήταν
ακόμη εκεί.
Κεφ. 71. 1. Αφού έκαναν αυτά και συγκάλεσαν σε συνέλευση τους Κερκυραίους,
ισχυρίστηκαν ότι αυτά έγιναν κατά τον καλύτερο τρόπο και ότι δε θα υποδουλώνονταν πια με
κανέναν τρόπο στους Αθηναίους, και στο εξής δε θα δέχονταν ούτε τους μεν (δηλ. τους
Αθηναίους) ούτε τους δε (δηλ. τους Λακεδαιμονίους), παρά μόνο από ένα πλοίο τους,
παραμένοντας ουδέτεροι, ενώ το επιπλέον θα το θεωρούσαν εχθρική ενέργεια. Αφού
ισχυρίστηκαν αυτά, ανάγκασαν (τους Κερκυραίους) να επικυρώσουν την πρόταση. 2.
Στέλνουν, λοιπόν, στην Αθήνα αμέσως πρέσβεις για να εξηγήσουν ότι τα γεγονότα έγιναν
έτσι για το συμφέρον τους και για να πείσουν όσους είχαν καταφύγει εκεί (δηλ. στην Αθήνα)
να μην κάνουν καμία εχθρική ενέργεια (εναντίον της Κέρκυρας), για να μην υπάρξει
αντεκδίκηση.
Κεφ. 72. 1. Όταν έφτασαν (οι πρέσβεις των Κερκυραίων), οι Αθηναίοι τους συνέλαβαν ως
υποκινητές στάσης και μαζί με όσους είχαν πείσει τους μετέφεραν στην Αίγινα. 2. Εν τω
μεταξύ, οι κύριοι της πολιτικής κατάστασης στην Κέρκυρα (δηλ. οι ολιγαρχικοί) όταν ήρθαν
στο νησί ένα πλοίο κορινθιακό και πρέσβεις από τη Σπάρτη, επιτίθενται στους
δημοκρατικούς και τους νίκησαν με μάχη. 3. Όταν έφτασε η νύχτα, οι μεν δημοκρατικοί
καταφεύγουν στα ψηλά και οχυρά μέρη της πόλης και αφού συγκεντρώθηκαν εκεί,
εγκαταστάθηκαν. Ενώ οι άλλοι κατέλαβαν την αγορά, όπου και οι περισσότεροι από αυτούς
έμεναν, καθώς και το γειτονικό λιμάνι προς αυτήν και την απέναντι στεριά.
2. Γιάννου Βασιλική, Φιλόλογος Σελίδα 2
Κεφ. 73. Την επόμενη μέρα έκαναν λίγες μικροεπιθέσεις και έστελναν και οι δύο (ενν.
πρέσβεις) στα χωριά, προσκαλώντας τους δούλους και υποσχόμενοι ελευθερία. Και ο
μεγαλύτερος αριθμός των δούλων πήγαν ως σύμμαχοι στους δημοκρατικούς, ενώ στους
άλλους οχτακόσιοι μισθοφόροι από την απέναντι στεριά.
Κεφ. 74. 1. Κι αφού πέρασε μια μέρα, γίνεται ξανά μάχη και νικούν οι δημοκρατικοί εξαιτίας
της ισχύς των θέσεών τους και επειδή είχαν αριθμητική υπεροχή. Ακόμα και οι γυναίκες τους
υποστήριζαν με τόλμη χτυπώντας από τα σπίτια με κεραμίδια και υπομένοντας την ταραχή
της μάχης, παρά τη γυναικεία φύση τους. 2. Κι όταν έγινε υποχώρηση περίπου αργά το
σούρουπο, επειδή φοβήθηκαν οι ολιγαρχικοί μήπως οι δημοκρατικοί αφού επιτεθούν
αιφνιδιαστικά καταλάβουν το ναύσταθμο και τους σκοτώσουν, βάζουν φωτιά στα σπίτια
γύρω από την αγορά και στις συνοικίες, για να μη γίνει έφοδος, χωρίς να υπολογίζουν ούτε
τα δικά τους (ενν. σπίτια) ούτε τα ξένα, με αποτέλεσμα να καούν πολλά εμπορεύματα των
εμπόρων και ολόκληρη η πόλη κινδύνευσε να καταστραφεί, αν ο άνεμος φυσούσε με
κατεύθυνση προς αυτή. 3. Και αφού σταμάτησαν τη μάχη καθώς και τα δύο στρατόπεδα
απείχαν από τις πολεμικές ενέργειες, βρίσκονταν σε επιφυλακή κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Και το κορινθιακό πλοίο, όταν είχαν επικρατήσει οι δημοκρατικοί, ανοίχτηκε με προφυλάξεις
στο ανοιχτό πέλαγος και πολλοί από τους μισθοφόρους μεταφέρθηκαν κρυφά στην απέναντι
στεριά.
Κεφ. 75. 1. Την επόμενη μέρα φτάνει για να βοηθήσει ο Νικόστρατος, ο γιος του Διειτρέφη,
στρατηγός των Αθηναίων, από τη Ναύπακτο με δώδεκα πλοία και πεντακόσιους Μεσσήνιους
οπλίτες. Και έκανε διαπραγματεύσεις και πείθει ώστε να προβούν σε συμβιβασμούς μεταξύ
τους και να δικάσουν πέντε άντρες ως τους πλέον υπεύθυνους, οι οποίοι δεν έμεναν πλέον
εκεί, και τους άλλους να τους αφήσουν να παραμείνουν, αφού κάνουν συμφωνία μεταξύ τους
και με τους Αθηναίους, ώστε να θεωρούν τους ίδιους εχθρούς και φίλους. 2. Και αυτός, αφού
έκανε αυτά, επρόκειτο να αποπλεύσει. Οι αρχηγοί, όμως, των δημοκρατικών τον πείθουν να
τους αφήσει πέντε από τα πλοία του, ώστε να αποθαρρυνθούν οι αντίπαλοί τους να κάνουν
κίνημα, και θα του έστελναν ίσο αριθμό πλοίων, αφού τα επάνδρωναν με δικά τους
πληρώματα. 3. Και αυτός τους τας παραχώρησε, αυτοί, όμως, στρατολογούσαν στα καράβια
τους εχθρούς τους. Επειδή φοβήθηκαν εκείνοι (δηλ. οι ολιγαρχικοί), μήπως τους στείλουν
στην Αθήνα, κάθονται ως ικέτες στο ιερό των Διόσκουρων. 4. Ο Νικόστρατος προσπαθεί αν
τους σηκώσει από κει και τους καθησύχαζε. Επειδή όμως δεν τους έπειθε, οι δημοκρατικοί,
αφού οπλίστηκε με την πρόφαση αυτή, ότι δηλαδή, τίποτε καλό δεν έχουν στο μυαλό τους με
τη δυσπιστία που έδειξαν να μη θέλουν να αποπλεύσουν με το Νικόστρατο, μάζεψε τα όπλα
από τα σπίτια τους και μερικούς από αυτούς, όσους συναντούσαν κατά τύχη, θα τους
σκότωναν, αν δεν τους εμπόδιζε ο Νικόστρατος. 5. Βλέποντας οι άλλοι (δηλ. οι ολιγαρχικοί)
όσα συνέβαιναν κάθονται ως ικέτες στο ιερό της Ήρας και μαζεύονται όχι λιγότεροι από
τετρακόσιους. Οι δημοκρατικοί, επειδή φοβήθηκαν μήπως (οι ολιγαρχικοί) επιχειρήσουν
πολιτικές μεταβολές, αφού τους έπεισαν τους σηκώνουν και τους μεταφέρουν στο νησί
απέναντι από το Ήραιο και εκεί τους μετέφεραν τα απαραίτητα τρόφιμα.
3. Γιάννου Βασιλική, Φιλόλογος Σελίδα 3
Κεφ. 76 Ενώ οι ταραχές βρίσκονταν σε αυτό το σημείο, τέταρτη ή πέμπτη μέρα από τη
μεταφορά των ανδρών στο νησί, φτάνουν πενήντα τρία πλοία των Πελοπονησίων, από την
Κυλλήνη όπου ήταν αγκυροβολημένα μετά το θαλάσσιο ταξίδι στην Ιωνία. Αρχηγός τους
ήταν ο Αλκίδας, όπως ακριβώς και πριν, ενώ ο Βρασίδας ταξίδευε ως σύμβουλός του. Αφού
είχαν αγκυροβολήσει στα Σύβοτα, λιμάνι της απέναντι στεριάς, μόλις ξημέρωσε επιτέθηκαν
στην Κέρκυρα.
Κεφ. 77. 1. Οι Κερκυραίοι εξαιτίας της μεγάλης ταραχής και επειδή φοβήθηκαν από τα
γεγονότα που είχαν γίνει στην πόλη καθώς και από τη ναυτική επίθεση (των Πελοπονησίων)
προετοίμαζαν αμέσως (βιαστικά) εξήντα πλοία και μόλις τα επάνδρωναν τα έστελναν (να
επιτεθούν) στους εχθρούς, αν και οι Αθηναίοι τους συμβούλευαν να αφήσουν εκείνους
πρώτους να επιτεθούν και ύστερα να ακολουθήσουν εκείνοι (δηλ. οι Κερκυραίοι) με όλα τα
πλοία τους. 2. Καθώς όμως τα πλοία τους βρέθηκαν κοντά στους εχθρούς ήταν
διασκορπισμένα, δύο αμέσως λιποτάκτησαν, σε άλλα οι ναύτες μάχονταν μεταξύ τους και δεν
υπήρχε καμία τάξη σε όσα γίνονταν. 3. Όταν είδαν οι Πελοπονήσιοι την ταραχή (που
επικρατούσε) παρέταξαν είκοσι μόνο πλοία προς τους Κερκυραίους, και τα υπόλοιπα προς τα
δώδεκα πλοία των Αθηναίων, εκ των οποίων δύο ήταν η Σαλαμινία και η Πάραλος.
Κεφ.78. 1. Επειδή οι Κερκυραίοι επιτίθονταν άτακτα και με λίγα πλοία κάθε φορά
δεινοπαθούσαν από την πλευρά τους. Οι Αθηναίοι από την άλλη, επειδή φοβήθηκαν το
μεγαλύτερο αριθμό (των εχθρικών πλοίων) και το να περικυκλωθούν από τους
Πελοπονησίους, δεν έκαναν επίθεση στα παρατεταγμένα εναντίον τους πλοία ούτε στο
σύνολό τους ούτε στο μέσο τους, αλλά αφού επιτέθηκαν σε μία πτέρυγα, βύθισαν ένα πλοίο.
Και ύστερα από αυτά, αφού οι εχθροί σχημάτισαν κυκλική παράταξη, έπλεαν γύρω- γύρω και
προσπαθούσαν να τους προκαλέσουν σύγχυση. 2. Όταν το αντιλήφθηκαν αυτό όσοι είχαν
παραταχθεί απέναντι από τους Κερκυραίους και επειδή φοβήθηκαν μη πάθουν τα ίδια που
έπαθαν στη Ναύπακτο, σπεύδουν να βοηθήσουν, και όταν μαζευτήκαν όλα τα πλοία έκαναν
επίθεση εναντίον των Αθηναίων. 3. Αυτοί υποχώρησαν κάνοντας πίσω με την πρύμνη και
ταυτόχρονα ήθελαν να προλάβουν τα κερκυραϊκά πλοία να καταφύγουν (στο λιμάνι) στο
μεγαλύτερο δυνατό αριθμό, υποχωρώντας οι ίδιοι αργά- αργά και έχοντας τους εχθρούς
παρατεταγμένους απέναντί τους. 4. Η ναυμαχία, λοιπόν, που εξελίχθηκε κατ’αυτόν τον
τρόπο, τελείωσε με τη δύση του ήλιου.
Κεφ 79. 1. Και Οι Κερκυραίοι επειδή φοβήθηκαν μήπως οι εχθροί, ως νικητές της ναυμαχίας,
επιτεθούν σ’ αυτούς και την πόλη ή μήπως επαναφέρουν τους εκτοπισμένους ή μήπως
επιχειρήσουν εχθρική ενέργεια μετέφεραν πάλι τους εκτοπισμένους στο νησί πίσω στο ναό
της Ήρας και έβαλαν φρουρές στην πόλη. 2. Οι Πελοπονήσιοι δεν τόλμησαν να πλεύσουν
εναντίον της πόλης, αν και ήταν νικητές της ναυμαχίας και έχοντας αιχμαλωτίσει δεκατρία
πλοία των Κερκυραίων επέστρεψαν πίσω στην απέναντι στεριά, απ’ όπου ακριβώς
ξεκίνησαν. 3. Την επόμενη μέρα δεν έπλεαν καθόλου περισσότερο εναντίον της πόλης, αν και
αυτή βρισκόταν και σε μεγάλη σύγχυση και διακατέχονταν από φόβο και ο Βρασίδας, όπως
λέγεται, παρακινούσε για επίθεση τον Αλκίδα, χωρίς, όμως να έχει ίση ψήφο. Αφού, όμως,
αποβιβάστηκαν στο ακρωτήριο της Λευκίμης, λεηλατούσαν την ύπαιθρο.
4. Γιάννου Βασιλική, Φιλόλογος Σελίδα 4
Κεφ. 80. 1. Οι δημοκρατικοί της Κέρκυρας επειδή τρομοκρατήθηκαν μήπως δεχτούν επίθεση
από τα πλοία, άρχισαν τις διαπραγματεύσεις με τους ικέτες και τους άλλους, για να σωθεί η
πόλη και έπεισαν κάποιους από αυτούς να μπουν στα πλοία. Επάνδρωσαν, όμως, μόνο
τριάντα πλοία περιμένοντας την επίθεση. 2. Οι Πελοπονήσιοι μέχρι το μεσημέρι, αφού
ερήμωσαν τη γη, απέπλευσαν και κατά τη διάρκεια της νύχτας έφτασε σ’ αυτούς σήμα με
πυρσούς ότι εξήντα πλοία των Αθηναίων πλησίαζαν από τη Λευκάδα. Αυτά οι Αθηναίοι τα
έστειλαν όταν πληροφορήθηκαν την εσωτερική αναταραχή (στην Κέρκυρα) και ότι τα
καράβια του Αλκίδα σκόπευαν να πλεύσουν προς την Κέρκυρα και έστειλαν ως στρατηγό
τον Ευρυμέδοντα, το γιο του Θεοκλή.
Κεφ. 81.1. Οι Πελοπονήσιοι κατά τη διάρκεια της νύχτας ταξίδευαν γρήγορα προς την
πατρίδα τους πλέοντας κοντά στη στεριά. Και αφού πέρασαν τα καράβια τους πάνω από τον
ισθμό της Λευκάδας, για να μη γίνουν ορατοί (από τους Αθηναίους) κάνοντας το γύρο του
νησιού, και απομακρύνθηκαν. 2. Οι Κερκυραίοι, όταν αντιλήφθηκαν ότι πλησίαζαν τα
αθηναϊκά καράβια, ενώ αυτά των εχθρών είχαν φύγει αφού πήραν τους Μεσσήνιους τους
οδήγησαν μέσα στην πόλη, ενώ προηγουμένους ήταν έξω από αυτή και αφού έδωσαν διαταγή
στα πλοία που είχαν επανδρώσει να καταπλεύσουν στο Υλλαϊκό λιμάνι, όσο αυτά
περιφέρονταν, αν κάποιον από τους εχθρούς (δηλ. τους ολιγαρχικούς) συλλάμβαναν, τον
σκότωναν. Και από τα καράβια, όσους έπεισαν (προηγουμένως) να επιβιβαστούν, αφού τους
αποβίβαζαν τους σκότωναν. Και πενήντα άνδρες που είχαν καταφύγει ως ικέτες στο ναό της
Ήρας τους έπεισαν να δικαστούν και τους καταδίκασαν σε θάνατο. 3. Οι περισσότεροι από
τους ικέτες, όσοι δεν πείστηκαν, καθώς έβλεπαν όσα γίνονταν, σκότωσαν ο ένας τον άλλον
στο χώρο του ναού, ενώ άλλοι απαγχονίστηκαν από τα δέντρα και άλλοι αυτοκτόνησαν όπως
μπορούσαν. 4. Και για επτά ημέρες, όσες ο Ευρυμέδοντας έμεινε αφότου έφτασε με εξήντα
πλοία, οι Κερκυραίοι σκότωσαν όσους θεωρούσαν εχθρούς τους, φέροντας ως κατηγορία
εναντίον τους την κατάλυση της δημοκρατίας. Και πέθαναν κάποιοι εξαιτίας προσωπικών
διαφορών και άλλοι εξαιτίας χρημάτων που χρωστούσαν στους δανειστές τους. 5.
Διαπράχθηκαν κάθε είδους φόνοι και τίποτε δεν παραλείφτηκε που να μην έγινε, απ’ όσα
συνηθίζεται να γίνονται σε τέτοιες περιστάσεις. Και ακόμη περισσότερα. Γιατί και ο πατέρας
σκότωνε το παιδί και από τα ιερά τους απομάκρυναν ή μέσα σ’αυτά τους σκότωναν και
κάποιοι πέθαναν, ενώ είχαν περικλειστεί με τείχος στο ιερό του Διονύσου.