SlideShare une entreprise Scribd logo
1  sur  8
Télécharger pour lire hors ligne
1
1
TRABAJO DE EQUIPO EN AULA
INTEGRALES TRIPLES EN COORDENADAS CILÍNDRICAS Y
ESFÉRICAS
CURSO: MATEMÁTICA III
PROFESOR: ANDRÉS CASTILLO VARGAS
ESPECIALIDAD: INGENIERÍA CIVIL
INTEGRANTES: CHAMOCHUMBI EYZAGUIRRE, GASTOR ALEXÁNDER
CHAVEZ VIDARTE, WILLIAM HAROLD
RUIZ GALLO, JULIO AUGUSTO
TIMOTEO CUMBICUS, CHARLES DARWIN
CACHO ROEL, JOSE LUIS
YANGUA MULATILLO, PEDRO EDUARDO
UPAO 2016
PIURA - PERU
2
INTEGRALES TRIPLES EN COORDENADAS CILÍNDRICAS Y
ESFÉRICAS
DefiniciónIntegraltriple:
Es la aplicación sucesiva de tres procesos de integración definida simple a una función de
tres variables f (x, y, z); tomando en consideración en función de que variable se encuentran
los límites para saber cuál diferencial (dx, dy, dz) se utilizará primero, cual después y cual al
final.
Dada la integral ∫ ∫ ∫ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑧 𝑑𝑦 𝑑𝑥
𝑦
0
𝑥
0
1
0
, dibujar la región de la integración y escribir la
integral de todas las formas posibles.
Solución
Teniendo en cuenta la gráfica adjunta, si 𝐷1 , 𝐷2 y 𝐷3 son las proyecciones sobre los tres
planos coordenados, las diferentes formas de escribir la integral son las siguientes:
∫ ∫ 𝑑𝑥 𝑑𝑦 ∫ 𝑓 𝑑𝑧
𝑦
0𝐷1
= ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑓𝑑𝑧
𝑦
0
𝑥
0
1
0
= ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑓𝑑𝑧
𝑦
0
1
𝑦
1
0
,
∫ ∫ 𝑑𝑥 𝑑𝑧 ∫ 𝑓 𝑑𝑦
𝑥
𝑧𝐷2
= ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑓𝑑𝑦
𝑥
𝑧
1
𝑧
1
0
= ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑓𝑑𝑦
𝑥
𝑧
𝑥
0
1
0
,
∫ ∫ 𝑑𝑦 𝑑𝑧 ∫ 𝑓 𝑑𝑥
1
𝑦𝐷3
= ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑓𝑑𝑥
1
𝑦
𝑦
0
1
0
= ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑓𝑑𝑥
1
𝑦
1
𝑧
1
0
.
3
Coordenadas Cilíndricas
El sistema de coordenadas cilíndricas es la extensión del sistema de coordenadas polares en
R2 a R3, Imagínese un sistema de coordenadas polares en el plano, como el de la figura. Ahora
imagínese que se coloca un eje z (la tercera dimensión para llevar a R3) justo en el polo y
perpendicular a la pantalla. Desde esta perspectiva no se puede ver el eje z, pero si se gira el
plano de la pantalla como en la siguiente figura:
En el sistema de coordenadas cilíndricas, un punto P en espacio tridimensional está
representado por el triple ordenado (𝑟, 𝜃, 𝑧) , donde r y 𝜃 son coordenadas polares de la
proyección de P sobre el plano xy y z es la distancia dirigida desde el plano xy a P.
Las coordenadas cilíndricas son apropiadas para describir cilindros cuyos ejes coinciden con
el eje x y planos que contienen el eje z o bien son perpendiculares a él.
El elemento de volumen para subdividir una región en el espacio con coordenadas cilíndricas
es: 𝑑𝑉 = 𝑑𝑧 𝑟 𝑑𝑟 𝑑𝜃
Las integrales triples en coordenadas
cilíndricas son entonces evaluadas como
integrales iteradas.
θ
A(r, θ)
r
P
A(r, θ, z)
z
P
-z
z
Fórmulas de transformación de
coordenadas cilíndricas a
coordenadas Cartesianas
Se quiere obtener (x, y, z)
𝑥 = r . cos 𝜃
𝑦 = r . sen 𝜃
𝑧 = z
4
Es importante recordar las fórmulas de transformación de coordenadas cilíndricas a
coordenadas cartesianas y las expresiones que ya se vieron de los elementos diferenciales de
volumen: 𝑥 = 𝑟 cos 𝜃 ; 𝑦 = 𝑟 sen 𝜃 ; 𝑧 = 𝑧; 𝑑𝑉 = 𝑟 𝑑𝑟 𝑑𝜃 𝑑𝑧.
Entonces si f es una función continua en una región R del espacio, tenemos:
∭ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧
𝐷
= ∭ 𝑓(𝑟 cos 𝜃, 𝑟 sen 𝜃, 𝑧)𝑟 𝑑𝑧 𝑑𝑟 𝑑𝜃
Coordenadas cilíndricas o polares en el espacio (ρ, θ, z)
Las coordenadas cilíndricas consisten en tomar coordenadas polares (ρ, θ) en cada plano
horizontal, es decir para cada valor constante de la coordenada z.
{
𝑥 = ρ cos 𝜃
𝑦 = ρ sen 𝜃
𝑧 = 𝑧
; (ρ > 0, 0 ≤ 𝜃 < 2π)
Y entonces ∥ J ∥= ρ y dx dy dz = ρ . dz dρ d 𝜃
La inversa de este cambio es: {
ρ = √𝑥2 + 𝑦2
tg 𝜃 = y /x
𝑧 = 𝑧
Ecuaciones de algunas superficies en cartesianas y cilíndricas:
 Cilindro de generatrices paralelas al eje z: 𝑥2
+ 𝑦2
= 𝑘2
(k constante) ⇔ ρ = 𝑘
 Esfera de centro(0,0,0) y radio r: 𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
= 𝑟2
⇔ ρ2
+ z2
= r2
 Cono: 𝑥2
+ 𝑦2
− 𝑘2
𝑧2
= 0 (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ ρ2
− 𝑘2
𝑧2
= 0
 Paraboloide: 𝑧 = 𝑘(𝑥2
+ 𝑦2 ) (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ 𝑧 = 𝑘. ρ2
5
Coordenadas Esféricas
Otro sistema de coordenadas en R3 donde los puntos se trazan sobre la superficie de una
esfera de radio ρ. En la figura se observan las coordenadas esféricas y su posición relativa
respecto a un sistema de coordenadas rectangulares.
Las componentes de un punto en coordenadas esféricas son A(ρ, 𝜃, φ), donde ρ es la distancia
del origen de coordenadas al punto A, 𝜃 es el ángulo medido desde el lado positivo del eje X
hasta el radio vector de la proyección del punto A sobre el plano XY, y φ es el ángulo medido
desde el lado positivo del eje z hasta el radio vector que va del origen al punto A.
Se conocen las coordenadas esféricas A(ρ, 𝜃, φ) y se quiere conocer las coordenadas
rectangulares A(x,y,z) correspondientes.
Las relaciones de transformación son las siguientes:
𝑥 = ρ . sen 𝜃. cos φ .
𝑦 = ρ . sen 𝜃. sen φ
𝑧 = ρ . cos φ
Coordenadas esféricas en el espacio(ρ, 𝜽, φ)
Las coordenadas esféricas(ρ, 𝜃, φ) de un punto del espacio son su modulo ρ y su latitud 𝜃 y su
altitud φ medidos sobre la esfera de radio ρ.
{
𝑥 = ρ cos φ . cos 𝜃
𝑦 = ρ cos φ . sen 𝜃
𝑧 = ρ sen φ
; (ρ > 0, 0 ≤ 𝜃 < 2π, −π/2 ≤ φ < π/2)
Y entonces: ∥ J ∥= ρ2
cos φ y dx dy dz = ρ2
cos φ . dρ dφ d𝜃
6
La inversa de este cambio es: {
ρ = √𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2
tg(𝜃) = y /x
sen φ = 𝑧/√𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2
Es importante recordar las fórmulas de transformación de coordenadas cartesianas a
coordenadas esféricas y las expresiones que ya se vieron de los elementos diferenciales de
volumen: 𝑥 = ρ sen φ cos θ ; 𝑦 = ρ sen φ sen θ ; 𝑧 = ρ cos φ 𝑑𝑉 = 𝑟2
sen φ dθ dφ 𝑑𝑟
Entonces si f es una función continua en una región R del espacio, tenemos:
∭ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧
𝐷
= ∭ 𝑓(ρ sen φ cos 𝜃, ρ sen φ sen 𝜃, ρ cos φ )ρ2
sen φ dρ dφ d𝜃
Ecuaciones de algunas superficies en cartesianas y esféricas:
 Esfera de centro(0,0,0) y radio r: 𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
= 𝑟2
⇔ ρ = 𝑟
 Esfera de centro(0,0,r) y radio r: 𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
− 2𝑟𝑧 = 0 ⇔ ρ = 2𝑟. sen φ
 Cono: 𝑥2
+ 𝑦2
− 𝑘2
𝑧2
= 0 (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ tg(φ) = 1/𝑘
Ejercicios de integrales triples en coordenadas cilíndricas y
esféricas.
Ejemplo 01: Coordenadas cilíndricas
Calcular: ∭ (𝑥2
+ 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑇
Donde el dominio T esta limitado por las superficies : 𝑧 =
1
2
(𝑥2
+ 𝑦2) ; 𝑧 = 2.
Solución
Pasando a coordenadas cilindricas 𝑥 = r cos 𝜃 , 𝑦 = r sen 𝜃 , 𝑧 = z
T = {(r, 𝜃, z)/0 ≤ r ≤ 2 ᴧ 0 ≤ 𝜃 ≤ 2π ᴧ
𝑟2
2
≤ 𝑧 ≤ 2}
∭(𝑥2
+ 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧
𝑇
= ∫(∫ ( ∫ 𝑟2
. 𝑟 𝑑𝑧) 𝑑𝜃)𝑑𝑟
2
r2/2
2𝜋
0
2
0
7
=∫ (∫ 𝑟3
(2 −
2𝜋
0
2
0
𝑟
2
2
)𝑑𝜃) 𝑑𝑟 = ∫ 2𝜋 (2𝑟3
−
𝑟
2
5
) 𝑑𝑟
2
0
)
=2𝜋[
𝑟
2
4
−
𝑟
12
6
]ǀ0
2
=
16
3
𝜋
Ejemplo 02: Coordenadas cilíndricas
Calcular el volumen del solido limitado por el cilindro 𝑥2
+ 𝑦2
= 4 y los planos z=0 ;
z=4
Coordenadas cilíndricas:
𝑥 = r cos 𝜃
𝑦 = r sen 𝜃
𝑧 = z
J(r, 𝜃,z) = r
Descripcion de D en cilindricas
0 ≤ 𝜃 ≤ 2𝜋
0 ≤ 𝑟 ≤ 2
0 ≤ 𝑧 ≤ 4
Vol(D)=∭ 𝒓 𝒅𝒛 𝒅𝒓 𝒅𝜃 = ∫ ∫ 𝒓 𝒅𝒓
𝟐
𝟎
𝟐𝝅
𝟎
∫ 𝒅𝒛 = 𝟏𝟔𝛑
𝟒
𝟎
Ejemplo 03: Coordenadas cilíndricas
Calcular el volumen del solido limitado por el cilindro 𝑥2
+ 𝑦2
=1 y los planos z = 2 – x, z=0.
Coordenadas cilíndricas
𝑥 = r cos 𝜃
𝑦 = r sen 𝜃
𝑧 = z
J(r, 𝜃,z) = r
Descripcion de D en cilindricas
0 ≤ 𝜃 ≤ 2𝜋
0 ≤ 𝑟 ≤ 2
0 ≤ 𝑧 ≤ 2 − 𝑟 cos 𝜃
Vol(D)= ∭ 𝒅𝒙 𝒅𝒚 𝒅𝒛𝑫
= ∫ ∫ 𝒓 𝒅𝒓
𝟏
𝟎
𝟐𝝅
𝟎
∫ 𝒓 𝒅𝒛 𝒅𝒓 𝒅𝜃
𝟐−𝒓 𝒄𝒐𝒔 Ɵ
𝟎
=
= ∫ ∫ 𝒓(𝟐 − 𝒓 𝒄𝒐𝒔 Ɵ)𝒅𝒓 𝒅𝜃
𝟏
𝟎
𝟐𝝅
𝟎
=∫ ∫ (𝟐𝒓 − 𝒓 𝟐
𝒄𝒐𝒔 𝜃)𝒅𝒓 𝒅𝜃
𝟏
𝟎
𝟐𝝅
𝟎
=
= ∫ (𝟏 −
𝟏
𝟑
𝒄𝒐𝒔𝜃) 𝒅𝜃
𝟐𝝅
𝟎
=[ 𝜃 −
𝟏
𝟑
𝒔𝒆𝒏 𝜃)]ǀ0
2𝜋
= 2π
8
Ejemplo 04: Coordenadas esféricas
Encontrar el volumen del sólido acotado por la esfera 𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
= 𝑎2
, usando
coordenadas esféricas.
Solución
Usando coordenadas esféricas se tiene:
0 ≤ 𝜌 ≤ a, 0 ≤ θ ≤
𝜋
2
, 0 ≤ 𝜑 ≤
𝜋
2
y J(ρ, θ, φ) = 𝜌2
𝑠𝑒𝑛 𝜑
𝑉 = ∭ 𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧 = ∭|J(ρ, θ, φ)|𝑑ρ dφ dθ = ∭ ρ2
𝑆𝑆𝑆
sen φ dρ dφ dθ
= 8 ∫ (∫ (∫ ρ2
sen φ dρ) dφ) dθ
𝑎
0
𝜋/2
0
𝜋/2
0
= 8 ∫ (∫
ρ3
3
sen φ|0
𝑎
𝑑φ)dθ
𝜋/2
0
𝜋/2
0
)
=
8𝑎3
3
∫ (∫ sen φ dφ) dθ
𝜋/2
0
𝜋/2
0
=
8𝑎3
3
∫ − cos φ|0
𝜋/2
𝑑θ
𝜋/2
0
=
8𝑎3
3
∫ −(0 − 1)𝑑θ
𝜋/2
0
=
4𝑎3
3
𝜋 𝑢3
Ejercicios Propuestos
1) Evalúe :∭ (𝑥2
+ 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉
,donde V es la region limitada por el cilindro
𝑥2
+ 𝑦2
= 4 , 𝑦 𝑙𝑜𝑠 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜𝑠 𝑧 = −1, 𝑧 = 2
2) Evalúe :∭ 𝑦 𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉
,donde V es el solido que se encuentra comprendido entre
los cilindros :
𝑥2
+ 𝑦2
= 1 𝑦 𝑥2
+ 𝑦2
= 4 𝑠𝑜𝑏𝑟𝑒 𝑒𝑙 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜 𝑥𝑦 𝑦 𝑑𝑒𝑏𝑎𝑗𝑜 𝑑𝑒𝑙 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜 𝑧 = 𝑥 + 2
3) Evalúe :∭ 𝑥2
𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉
,en donde V es el solido que se encuentra dentro del
cilindro 𝑥2
+ 𝑦2
= 1 ,arriba del plano z=0 , y debajo del cono 𝑧2
= 4𝑥2
+ 𝑦2
4) Evalúe :∭ (𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉
,en donde V es una esfera unitaria
𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
≤ 1
5) Evalúe: ∭ 𝑦2
𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉
en donde V es la porción de la esfera solida unitaria
𝑥2
+ 𝑦2
+ 𝑧2
≤ 1 que se encuentra en el primer octante.

Contenu connexe

Tendances

3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf
3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf
3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdfJorgeRojas278373
 
Maximos y minimos funcion de varias variables
Maximos y minimos funcion de varias variablesMaximos y minimos funcion de varias variables
Maximos y minimos funcion de varias variablesRAQUEL CARDENAS GONZALEZ
 
Campos vectoriales (campos conservativos)
Campos vectoriales (campos conservativos)Campos vectoriales (campos conservativos)
Campos vectoriales (campos conservativos)Emma
 
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdf
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdfD10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdf
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdfahhsbabsa
 
Transformaciones lineales
Transformaciones linealesTransformaciones lineales
Transformaciones linealesalgebra
 
265131074 derivadas-parciales (1)
265131074 derivadas-parciales (1)265131074 derivadas-parciales (1)
265131074 derivadas-parciales (1)Manuel Miranda
 
Rotacional de un campo vectorial
Rotacional de un campo vectorialRotacional de un campo vectorial
Rotacional de un campo vectorialEmma
 
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de linea
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de lineaEjercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de linea
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de lineaRuddy Sanchez Campos
 
importancia de las integrales definidas
importancia de las integrales definidasimportancia de las integrales definidas
importancia de las integrales definidasKariangel Rincon
 
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)Perla Berrones
 

Tendances (20)

3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf
3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf
3. VOLUMEN DE UN SOLIDO DE REVOLUCION.pdf
 
Derivada direccional
Derivada direccionalDerivada direccional
Derivada direccional
 
Maximos y minimos funcion de varias variables
Maximos y minimos funcion de varias variablesMaximos y minimos funcion de varias variables
Maximos y minimos funcion de varias variables
 
Campos vectoriales (campos conservativos)
Campos vectoriales (campos conservativos)Campos vectoriales (campos conservativos)
Campos vectoriales (campos conservativos)
 
Ppt integrales triples
Ppt   integrales triplesPpt   integrales triples
Ppt integrales triples
 
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdf
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdfD10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdf
D10_DERIVADAS DIRECCIONALES Y GRADIENTE.pdf
 
Transformaciones lineales
Transformaciones linealesTransformaciones lineales
Transformaciones lineales
 
Regla de la cadena
Regla de la cadenaRegla de la cadena
Regla de la cadena
 
265131074 derivadas-parciales (1)
265131074 derivadas-parciales (1)265131074 derivadas-parciales (1)
265131074 derivadas-parciales (1)
 
Tangentes en coordenadas polares
Tangentes en coordenadas polaresTangentes en coordenadas polares
Tangentes en coordenadas polares
 
COORDENADAS POLARES
COORDENADAS POLARESCOORDENADAS POLARES
COORDENADAS POLARES
 
Rotacional de un campo vectorial
Rotacional de un campo vectorialRotacional de un campo vectorial
Rotacional de un campo vectorial
 
Divergencia y rotacional
Divergencia y rotacionalDivergencia y rotacional
Divergencia y rotacional
 
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de linea
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de lineaEjercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de linea
Ejercicios Resueltos de Calculo Vectorial e Integrales de linea
 
curvas de nivel y superficies de nivel
curvas de nivel y superficies de nivelcurvas de nivel y superficies de nivel
curvas de nivel y superficies de nivel
 
importancia de las integrales definidas
importancia de las integrales definidasimportancia de las integrales definidas
importancia de las integrales definidas
 
Matema Tica Basica 1
Matema Tica Basica  1Matema Tica Basica  1
Matema Tica Basica 1
 
Ecuaciones Parametricas
Ecuaciones ParametricasEcuaciones Parametricas
Ecuaciones Parametricas
 
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)
Modelado de ecuaciones diferenciales (ejemplos)
 
R84687
R84687R84687
R84687
 

En vedette

Integrales Triples
Integrales TriplesIntegrales Triples
Integrales Triplesanso11
 
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples Ejercicios resueltos integrales dobles y triples
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples manoleter
 
Coordenadas polares , Teoria y ejemplos
Coordenadas polares , Teoria y ejemplosCoordenadas polares , Teoria y ejemplos
Coordenadas polares , Teoria y ejemplosPavel Tovar Malasquez
 
Universidad tecnica particular de loja
Universidad tecnica particular de lojaUniversidad tecnica particular de loja
Universidad tecnica particular de lojacar m
 
PratikGhosh_Resume_Final
PratikGhosh_Resume_FinalPratikGhosh_Resume_Final
PratikGhosh_Resume_FinalPratik Ghosh
 
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)Mensura - Corporate Presentation (Dutch)
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)Mensura
 
Pinturas de joão timane pintura de joão timane artista plástico de moçambique
Pinturas de joão timane pintura de joão timane   artista plástico de moçambiquePinturas de joão timane pintura de joão timane   artista plástico de moçambique
Pinturas de joão timane pintura de joão timane artista plástico de moçambiqueJoão Timane
 
Orissa Rajjo post installation snaps
Orissa Rajjo post installation snapsOrissa Rajjo post installation snaps
Orissa Rajjo post installation snapssachidananda sahu
 
Año de la consolidación del mar de grau
Año de la consolidación del mar de grauAño de la consolidación del mar de grau
Año de la consolidación del mar de grauJulia Dextre Yauri
 
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївна
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара АнатоліївнаВідкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївна
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївнаalena4344
 
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJI
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJICOLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJI
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJIMarvin Ugorji
 

En vedette (20)

Integrales Triples
Integrales TriplesIntegrales Triples
Integrales Triples
 
Integrales triples
Integrales  triplesIntegrales  triples
Integrales triples
 
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples Ejercicios resueltos integrales dobles y triples
Ejercicios resueltos integrales dobles y triples
 
Coordenadas polares , Teoria y ejemplos
Coordenadas polares , Teoria y ejemplosCoordenadas polares , Teoria y ejemplos
Coordenadas polares , Teoria y ejemplos
 
CongressDenmark
CongressDenmarkCongressDenmark
CongressDenmark
 
Earth science (part 1)
Earth science (part 1)Earth science (part 1)
Earth science (part 1)
 
Presentation1
Presentation1Presentation1
Presentation1
 
Universidad tecnica particular de loja
Universidad tecnica particular de lojaUniversidad tecnica particular de loja
Universidad tecnica particular de loja
 
PratikGhosh_Resume_Final
PratikGhosh_Resume_FinalPratikGhosh_Resume_Final
PratikGhosh_Resume_Final
 
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)Mensura - Corporate Presentation (Dutch)
Mensura - Corporate Presentation (Dutch)
 
Pinturas de joão timane pintura de joão timane artista plástico de moçambique
Pinturas de joão timane pintura de joão timane   artista plástico de moçambiquePinturas de joão timane pintura de joão timane   artista plástico de moçambique
Pinturas de joão timane pintura de joão timane artista plástico de moçambique
 
Trabajo power point, ultimo.
Trabajo power point, ultimo.Trabajo power point, ultimo.
Trabajo power point, ultimo.
 
What is Shore Shots_Linkedin
What is Shore Shots_LinkedinWhat is Shore Shots_Linkedin
What is Shore Shots_Linkedin
 
PHS Marketing-2015
PHS Marketing-2015PHS Marketing-2015
PHS Marketing-2015
 
Breast Cancer Symptom, Prevention and Treatment
Breast Cancer Symptom, Prevention and TreatmentBreast Cancer Symptom, Prevention and Treatment
Breast Cancer Symptom, Prevention and Treatment
 
Orissa Rajjo post installation snaps
Orissa Rajjo post installation snapsOrissa Rajjo post installation snaps
Orissa Rajjo post installation snaps
 
Año de la consolidación del mar de grau
Año de la consolidación del mar de grauAño de la consolidación del mar de grau
Año de la consolidación del mar de grau
 
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївна
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара АнатоліївнаВідкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївна
Відкритий урок з математики, вчитель –Рекитянська Тамара Анатоліївна
 
SERVICE GUIDE
SERVICE GUIDESERVICE GUIDE
SERVICE GUIDE
 
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJI
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJICOLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJI
COLORS OF LOVE BY MARVIN UGORJI
 

Similaire à integrales triples

Coordenadas polares y gráficas polares
Coordenadas polares y gráficas polaresCoordenadas polares y gráficas polares
Coordenadas polares y gráficas polaresIván Ordiozola
 
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docxInforlinkImpresiones
 
Calculo 3 1_ (1)
Calculo 3 1_ (1)Calculo 3 1_ (1)
Calculo 3 1_ (1)deiver1981
 
Coordenadas Polares
Coordenadas PolaresCoordenadas Polares
Coordenadas Polaresjosemujica24
 
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdfInforlinkImpresiones
 
Resumen De Cordenadas Polares
Resumen De Cordenadas PolaresResumen De Cordenadas Polares
Resumen De Cordenadas Polaresada1r65
 
Sistemas coordenadas (1)
Sistemas coordenadas (1)Sistemas coordenadas (1)
Sistemas coordenadas (1)kmc18
 
CIRCUNFERENCIA.pptx
CIRCUNFERENCIA.pptxCIRCUNFERENCIA.pptx
CIRCUNFERENCIA.pptxPalPilco
 
Taller de matematica 02/09/2014
Taller de matematica 02/09/2014Taller de matematica 02/09/2014
Taller de matematica 02/09/2014ledenis jaimes
 
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedler
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedlerAsignación práctica ll Carlos wohnsiedler
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedlerCarlos Wohnsiedler
 
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uniJulio Solano
 

Similaire à integrales triples (20)

Coordenadas polares y gráficas polares
Coordenadas polares y gráficas polaresCoordenadas polares y gráficas polares
Coordenadas polares y gráficas polares
 
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx
102415842-Superficies-en-Coordenadas-Cilindricas-y-Esfericas.docx
 
AREAS DE REGIONES-BMA02.pptx
AREAS DE REGIONES-BMA02.pptxAREAS DE REGIONES-BMA02.pptx
AREAS DE REGIONES-BMA02.pptx
 
Calculo 3 1_ (1)
Calculo 3 1_ (1)Calculo 3 1_ (1)
Calculo 3 1_ (1)
 
Coordenadas cilindricas y esfericas
Coordenadas cilindricas y esfericasCoordenadas cilindricas y esfericas
Coordenadas cilindricas y esfericas
 
Coordenadas Polares
Coordenadas PolaresCoordenadas Polares
Coordenadas Polares
 
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf
504772331-Tensores-y-coordenadas-polares-esfericas.pdf
 
Resumen De Cordenadas Polares
Resumen De Cordenadas PolaresResumen De Cordenadas Polares
Resumen De Cordenadas Polares
 
Kristian cuicas
Kristian cuicasKristian cuicas
Kristian cuicas
 
Trabajocoordenadas
TrabajocoordenadasTrabajocoordenadas
Trabajocoordenadas
 
Trabajocoordenadas
TrabajocoordenadasTrabajocoordenadas
Trabajocoordenadas
 
Sistemas coordenadas (1)
Sistemas coordenadas (1)Sistemas coordenadas (1)
Sistemas coordenadas (1)
 
CIRCUNFERENCIA.pptx
CIRCUNFERENCIA.pptxCIRCUNFERENCIA.pptx
CIRCUNFERENCIA.pptx
 
Taller de matematica
Taller de matematicaTaller de matematica
Taller de matematica
 
Taller de matematica 02/09/2014
Taller de matematica 02/09/2014Taller de matematica 02/09/2014
Taller de matematica 02/09/2014
 
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedler
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedlerAsignación práctica ll Carlos wohnsiedler
Asignación práctica ll Carlos wohnsiedler
 
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni
42326818 matematica-iii-examen-final-calculo-fiee-uni
 
Coordenada cartesiana
Coordenada cartesianaCoordenada cartesiana
Coordenada cartesiana
 
Mate III
Mate IIIMate III
Mate III
 
Integrales dobles
Integrales doblesIntegrales dobles
Integrales dobles
 

Plus de Yosvert Edwin

Plus de Yosvert Edwin (7)

20190413090457
2019041309045720190413090457
20190413090457
 
Formulario vigas
Formulario vigasFormulario vigas
Formulario vigas
 
6 mejora suelos
6 mejora suelos6 mejora suelos
6 mejora suelos
 
Cuencas
CuencasCuencas
Cuencas
 
ensayo de limite plastico
ensayo de limite plasticoensayo de limite plastico
ensayo de limite plastico
 
ensayo de limite plastico
ensayo de limite plasticoensayo de limite plastico
ensayo de limite plastico
 
cemento y sus aplicaciones
cemento y sus aplicaciones cemento y sus aplicaciones
cemento y sus aplicaciones
 

Dernier

PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTO
PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTOPRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTO
PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTOwillanpedrazaperez
 
Matrices Matemáticos universitario pptx
Matrices  Matemáticos universitario pptxMatrices  Matemáticos universitario pptx
Matrices Matemáticos universitario pptxNancyJulcasumaran
 
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHT
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHTAPORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHT
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHTElisaLen4
 
Sistema de lubricación para motores de combustión interna
Sistema de lubricación para motores de combustión internaSistema de lubricación para motores de combustión interna
Sistema de lubricación para motores de combustión internamengual57
 
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONAL
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONALSESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONAL
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONALEdwinC23
 
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.ppt
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.pptsemana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.ppt
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.pptKelinnRiveraa
 
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdfDavidTicona31
 
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.ppt
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.pptTippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.ppt
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.pptNombre Apellidos
 
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdf
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdfQuimica Raymond Chang 12va Edicion___pdf
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdfs7yl3dr4g0n01
 
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptx
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptxingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptx
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptxjhorbycoralsanchez
 
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdf
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdfCONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdf
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdfwduranteg
 
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)Ricardo705519
 
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdf
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdfAnálisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdf
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdfGabrielCayampiGutier
 
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptx
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptxEFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptx
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptxfranklingerardoloma
 
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJO
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJODIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJO
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJOJimyAMoran
 
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdf
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdfTIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdf
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdfssuser202b79
 
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5juanjoelaytegonzales2
 
Six Sigma Process and the dmaic metodo process
Six Sigma Process and the dmaic metodo processSix Sigma Process and the dmaic metodo process
Six Sigma Process and the dmaic metodo processbarom
 
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.pptjacnuevarisaralda22
 
libro de ingeniería de petróleos y operaciones
libro de ingeniería de petróleos y operacioneslibro de ingeniería de petróleos y operaciones
libro de ingeniería de petróleos y operacionesRamon Bartolozzi
 

Dernier (20)

PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTO
PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTOPRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTO
PRESENTACION DE LAS PLAGAS Y ENFERMEDADES DEL PALTO
 
Matrices Matemáticos universitario pptx
Matrices  Matemáticos universitario pptxMatrices  Matemáticos universitario pptx
Matrices Matemáticos universitario pptx
 
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHT
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHTAPORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHT
APORTES A LA ARQUITECTURA DE WALTER GROPIUS Y FRANK LLOYD WRIGHT
 
Sistema de lubricación para motores de combustión interna
Sistema de lubricación para motores de combustión internaSistema de lubricación para motores de combustión interna
Sistema de lubricación para motores de combustión interna
 
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONAL
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONALSESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONAL
SESION 11 SUPERVISOR SSOMA SEGURIDAD Y SALUD OCUPACIONAL
 
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.ppt
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.pptsemana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.ppt
semana-08-clase-transformadores-y-norma-eep.ppt
 
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf
2024 GUIA PRACTICAS MICROBIOLOGIA- UNA 2017 (1).pdf
 
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.ppt
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.pptTippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.ppt
Tippens fisica 7eDIAPOSITIVAS TIPENS Tippens_fisica_7e_diapositivas_33.ppt
 
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdf
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdfQuimica Raymond Chang 12va Edicion___pdf
Quimica Raymond Chang 12va Edicion___pdf
 
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptx
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptxingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptx
ingenieria grafica para la carrera de ingeniera .pptx
 
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdf
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdfCONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdf
CONEXIONES SERIE, PERALELO EN MÓDULOS FOTOVOLTAICOS.pdf
 
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)
analisis tecnologico( diagnostico tecnologico, herramienta de toma de deciones)
 
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdf
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdfAnálisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdf
Análisis_y_Diseño_de_Estructuras_con_SAP_2000,_5ta_Edición_ICG.pdf
 
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptx
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptxEFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptx
EFICIENCIA ENERGETICA-ISO50001_INTEC_2.pptx
 
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJO
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJODIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJO
DIAPOSITIVAS DE SEGURIDAD Y SALUD EN EL TRABAJO
 
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdf
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdfTIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdf
TIPOS DE SOPORTES - CLASIFICACION IG.pdf
 
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5
Lineamientos del Plan Oferta y Demanda sesión 5
 
Six Sigma Process and the dmaic metodo process
Six Sigma Process and the dmaic metodo processSix Sigma Process and the dmaic metodo process
Six Sigma Process and the dmaic metodo process
 
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt
27311861-Cuencas-sedimentarias-en-Colombia.ppt
 
libro de ingeniería de petróleos y operaciones
libro de ingeniería de petróleos y operacioneslibro de ingeniería de petróleos y operaciones
libro de ingeniería de petróleos y operaciones
 

integrales triples

  • 1. 1 1 TRABAJO DE EQUIPO EN AULA INTEGRALES TRIPLES EN COORDENADAS CILÍNDRICAS Y ESFÉRICAS CURSO: MATEMÁTICA III PROFESOR: ANDRÉS CASTILLO VARGAS ESPECIALIDAD: INGENIERÍA CIVIL INTEGRANTES: CHAMOCHUMBI EYZAGUIRRE, GASTOR ALEXÁNDER CHAVEZ VIDARTE, WILLIAM HAROLD RUIZ GALLO, JULIO AUGUSTO TIMOTEO CUMBICUS, CHARLES DARWIN CACHO ROEL, JOSE LUIS YANGUA MULATILLO, PEDRO EDUARDO UPAO 2016 PIURA - PERU
  • 2. 2 INTEGRALES TRIPLES EN COORDENADAS CILÍNDRICAS Y ESFÉRICAS DefiniciónIntegraltriple: Es la aplicación sucesiva de tres procesos de integración definida simple a una función de tres variables f (x, y, z); tomando en consideración en función de que variable se encuentran los límites para saber cuál diferencial (dx, dy, dz) se utilizará primero, cual después y cual al final. Dada la integral ∫ ∫ ∫ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑧 𝑑𝑦 𝑑𝑥 𝑦 0 𝑥 0 1 0 , dibujar la región de la integración y escribir la integral de todas las formas posibles. Solución Teniendo en cuenta la gráfica adjunta, si 𝐷1 , 𝐷2 y 𝐷3 son las proyecciones sobre los tres planos coordenados, las diferentes formas de escribir la integral son las siguientes: ∫ ∫ 𝑑𝑥 𝑑𝑦 ∫ 𝑓 𝑑𝑧 𝑦 0𝐷1 = ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑓𝑑𝑧 𝑦 0 𝑥 0 1 0 = ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑓𝑑𝑧 𝑦 0 1 𝑦 1 0 , ∫ ∫ 𝑑𝑥 𝑑𝑧 ∫ 𝑓 𝑑𝑦 𝑥 𝑧𝐷2 = ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑓𝑑𝑦 𝑥 𝑧 1 𝑧 1 0 = ∫ 𝑑𝑥 ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑓𝑑𝑦 𝑥 𝑧 𝑥 0 1 0 , ∫ ∫ 𝑑𝑦 𝑑𝑧 ∫ 𝑓 𝑑𝑥 1 𝑦𝐷3 = ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑓𝑑𝑥 1 𝑦 𝑦 0 1 0 = ∫ 𝑑𝑧 ∫ 𝑑𝑦 ∫ 𝑓𝑑𝑥 1 𝑦 1 𝑧 1 0 .
  • 3. 3 Coordenadas Cilíndricas El sistema de coordenadas cilíndricas es la extensión del sistema de coordenadas polares en R2 a R3, Imagínese un sistema de coordenadas polares en el plano, como el de la figura. Ahora imagínese que se coloca un eje z (la tercera dimensión para llevar a R3) justo en el polo y perpendicular a la pantalla. Desde esta perspectiva no se puede ver el eje z, pero si se gira el plano de la pantalla como en la siguiente figura: En el sistema de coordenadas cilíndricas, un punto P en espacio tridimensional está representado por el triple ordenado (𝑟, 𝜃, 𝑧) , donde r y 𝜃 son coordenadas polares de la proyección de P sobre el plano xy y z es la distancia dirigida desde el plano xy a P. Las coordenadas cilíndricas son apropiadas para describir cilindros cuyos ejes coinciden con el eje x y planos que contienen el eje z o bien son perpendiculares a él. El elemento de volumen para subdividir una región en el espacio con coordenadas cilíndricas es: 𝑑𝑉 = 𝑑𝑧 𝑟 𝑑𝑟 𝑑𝜃 Las integrales triples en coordenadas cilíndricas son entonces evaluadas como integrales iteradas. θ A(r, θ) r P A(r, θ, z) z P -z z Fórmulas de transformación de coordenadas cilíndricas a coordenadas Cartesianas Se quiere obtener (x, y, z) 𝑥 = r . cos 𝜃 𝑦 = r . sen 𝜃 𝑧 = z
  • 4. 4 Es importante recordar las fórmulas de transformación de coordenadas cilíndricas a coordenadas cartesianas y las expresiones que ya se vieron de los elementos diferenciales de volumen: 𝑥 = 𝑟 cos 𝜃 ; 𝑦 = 𝑟 sen 𝜃 ; 𝑧 = 𝑧; 𝑑𝑉 = 𝑟 𝑑𝑟 𝑑𝜃 𝑑𝑧. Entonces si f es una función continua en una región R del espacio, tenemos: ∭ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧 𝐷 = ∭ 𝑓(𝑟 cos 𝜃, 𝑟 sen 𝜃, 𝑧)𝑟 𝑑𝑧 𝑑𝑟 𝑑𝜃 Coordenadas cilíndricas o polares en el espacio (ρ, θ, z) Las coordenadas cilíndricas consisten en tomar coordenadas polares (ρ, θ) en cada plano horizontal, es decir para cada valor constante de la coordenada z. { 𝑥 = ρ cos 𝜃 𝑦 = ρ sen 𝜃 𝑧 = 𝑧 ; (ρ > 0, 0 ≤ 𝜃 < 2π) Y entonces ∥ J ∥= ρ y dx dy dz = ρ . dz dρ d 𝜃 La inversa de este cambio es: { ρ = √𝑥2 + 𝑦2 tg 𝜃 = y /x 𝑧 = 𝑧 Ecuaciones de algunas superficies en cartesianas y cilíndricas:  Cilindro de generatrices paralelas al eje z: 𝑥2 + 𝑦2 = 𝑘2 (k constante) ⇔ ρ = 𝑘  Esfera de centro(0,0,0) y radio r: 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 = 𝑟2 ⇔ ρ2 + z2 = r2  Cono: 𝑥2 + 𝑦2 − 𝑘2 𝑧2 = 0 (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ ρ2 − 𝑘2 𝑧2 = 0  Paraboloide: 𝑧 = 𝑘(𝑥2 + 𝑦2 ) (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ 𝑧 = 𝑘. ρ2
  • 5. 5 Coordenadas Esféricas Otro sistema de coordenadas en R3 donde los puntos se trazan sobre la superficie de una esfera de radio ρ. En la figura se observan las coordenadas esféricas y su posición relativa respecto a un sistema de coordenadas rectangulares. Las componentes de un punto en coordenadas esféricas son A(ρ, 𝜃, φ), donde ρ es la distancia del origen de coordenadas al punto A, 𝜃 es el ángulo medido desde el lado positivo del eje X hasta el radio vector de la proyección del punto A sobre el plano XY, y φ es el ángulo medido desde el lado positivo del eje z hasta el radio vector que va del origen al punto A. Se conocen las coordenadas esféricas A(ρ, 𝜃, φ) y se quiere conocer las coordenadas rectangulares A(x,y,z) correspondientes. Las relaciones de transformación son las siguientes: 𝑥 = ρ . sen 𝜃. cos φ . 𝑦 = ρ . sen 𝜃. sen φ 𝑧 = ρ . cos φ Coordenadas esféricas en el espacio(ρ, 𝜽, φ) Las coordenadas esféricas(ρ, 𝜃, φ) de un punto del espacio son su modulo ρ y su latitud 𝜃 y su altitud φ medidos sobre la esfera de radio ρ. { 𝑥 = ρ cos φ . cos 𝜃 𝑦 = ρ cos φ . sen 𝜃 𝑧 = ρ sen φ ; (ρ > 0, 0 ≤ 𝜃 < 2π, −π/2 ≤ φ < π/2) Y entonces: ∥ J ∥= ρ2 cos φ y dx dy dz = ρ2 cos φ . dρ dφ d𝜃
  • 6. 6 La inversa de este cambio es: { ρ = √𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 tg(𝜃) = y /x sen φ = 𝑧/√𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 Es importante recordar las fórmulas de transformación de coordenadas cartesianas a coordenadas esféricas y las expresiones que ya se vieron de los elementos diferenciales de volumen: 𝑥 = ρ sen φ cos θ ; 𝑦 = ρ sen φ sen θ ; 𝑧 = ρ cos φ 𝑑𝑉 = 𝑟2 sen φ dθ dφ 𝑑𝑟 Entonces si f es una función continua en una región R del espacio, tenemos: ∭ 𝑓(𝑥, 𝑦, 𝑧)𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧 𝐷 = ∭ 𝑓(ρ sen φ cos 𝜃, ρ sen φ sen 𝜃, ρ cos φ )ρ2 sen φ dρ dφ d𝜃 Ecuaciones de algunas superficies en cartesianas y esféricas:  Esfera de centro(0,0,0) y radio r: 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 = 𝑟2 ⇔ ρ = 𝑟  Esfera de centro(0,0,r) y radio r: 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 − 2𝑟𝑧 = 0 ⇔ ρ = 2𝑟. sen φ  Cono: 𝑥2 + 𝑦2 − 𝑘2 𝑧2 = 0 (𝑘 𝑐𝑜𝑛𝑠𝑡𝑎𝑛𝑡𝑒) ⇔ tg(φ) = 1/𝑘 Ejercicios de integrales triples en coordenadas cilíndricas y esféricas. Ejemplo 01: Coordenadas cilíndricas Calcular: ∭ (𝑥2 + 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑇 Donde el dominio T esta limitado por las superficies : 𝑧 = 1 2 (𝑥2 + 𝑦2) ; 𝑧 = 2. Solución Pasando a coordenadas cilindricas 𝑥 = r cos 𝜃 , 𝑦 = r sen 𝜃 , 𝑧 = z T = {(r, 𝜃, z)/0 ≤ r ≤ 2 ᴧ 0 ≤ 𝜃 ≤ 2π ᴧ 𝑟2 2 ≤ 𝑧 ≤ 2} ∭(𝑥2 + 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧 𝑇 = ∫(∫ ( ∫ 𝑟2 . 𝑟 𝑑𝑧) 𝑑𝜃)𝑑𝑟 2 r2/2 2𝜋 0 2 0
  • 7. 7 =∫ (∫ 𝑟3 (2 − 2𝜋 0 2 0 𝑟 2 2 )𝑑𝜃) 𝑑𝑟 = ∫ 2𝜋 (2𝑟3 − 𝑟 2 5 ) 𝑑𝑟 2 0 ) =2𝜋[ 𝑟 2 4 − 𝑟 12 6 ]ǀ0 2 = 16 3 𝜋 Ejemplo 02: Coordenadas cilíndricas Calcular el volumen del solido limitado por el cilindro 𝑥2 + 𝑦2 = 4 y los planos z=0 ; z=4 Coordenadas cilíndricas: 𝑥 = r cos 𝜃 𝑦 = r sen 𝜃 𝑧 = z J(r, 𝜃,z) = r Descripcion de D en cilindricas 0 ≤ 𝜃 ≤ 2𝜋 0 ≤ 𝑟 ≤ 2 0 ≤ 𝑧 ≤ 4 Vol(D)=∭ 𝒓 𝒅𝒛 𝒅𝒓 𝒅𝜃 = ∫ ∫ 𝒓 𝒅𝒓 𝟐 𝟎 𝟐𝝅 𝟎 ∫ 𝒅𝒛 = 𝟏𝟔𝛑 𝟒 𝟎 Ejemplo 03: Coordenadas cilíndricas Calcular el volumen del solido limitado por el cilindro 𝑥2 + 𝑦2 =1 y los planos z = 2 – x, z=0. Coordenadas cilíndricas 𝑥 = r cos 𝜃 𝑦 = r sen 𝜃 𝑧 = z J(r, 𝜃,z) = r Descripcion de D en cilindricas 0 ≤ 𝜃 ≤ 2𝜋 0 ≤ 𝑟 ≤ 2 0 ≤ 𝑧 ≤ 2 − 𝑟 cos 𝜃 Vol(D)= ∭ 𝒅𝒙 𝒅𝒚 𝒅𝒛𝑫 = ∫ ∫ 𝒓 𝒅𝒓 𝟏 𝟎 𝟐𝝅 𝟎 ∫ 𝒓 𝒅𝒛 𝒅𝒓 𝒅𝜃 𝟐−𝒓 𝒄𝒐𝒔 Ɵ 𝟎 = = ∫ ∫ 𝒓(𝟐 − 𝒓 𝒄𝒐𝒔 Ɵ)𝒅𝒓 𝒅𝜃 𝟏 𝟎 𝟐𝝅 𝟎 =∫ ∫ (𝟐𝒓 − 𝒓 𝟐 𝒄𝒐𝒔 𝜃)𝒅𝒓 𝒅𝜃 𝟏 𝟎 𝟐𝝅 𝟎 = = ∫ (𝟏 − 𝟏 𝟑 𝒄𝒐𝒔𝜃) 𝒅𝜃 𝟐𝝅 𝟎 =[ 𝜃 − 𝟏 𝟑 𝒔𝒆𝒏 𝜃)]ǀ0 2𝜋 = 2π
  • 8. 8 Ejemplo 04: Coordenadas esféricas Encontrar el volumen del sólido acotado por la esfera 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 = 𝑎2 , usando coordenadas esféricas. Solución Usando coordenadas esféricas se tiene: 0 ≤ 𝜌 ≤ a, 0 ≤ θ ≤ 𝜋 2 , 0 ≤ 𝜑 ≤ 𝜋 2 y J(ρ, θ, φ) = 𝜌2 𝑠𝑒𝑛 𝜑 𝑉 = ∭ 𝑑𝑥 𝑑𝑦 𝑑𝑧 = ∭|J(ρ, θ, φ)|𝑑ρ dφ dθ = ∭ ρ2 𝑆𝑆𝑆 sen φ dρ dφ dθ = 8 ∫ (∫ (∫ ρ2 sen φ dρ) dφ) dθ 𝑎 0 𝜋/2 0 𝜋/2 0 = 8 ∫ (∫ ρ3 3 sen φ|0 𝑎 𝑑φ)dθ 𝜋/2 0 𝜋/2 0 ) = 8𝑎3 3 ∫ (∫ sen φ dφ) dθ 𝜋/2 0 𝜋/2 0 = 8𝑎3 3 ∫ − cos φ|0 𝜋/2 𝑑θ 𝜋/2 0 = 8𝑎3 3 ∫ −(0 − 1)𝑑θ 𝜋/2 0 = 4𝑎3 3 𝜋 𝑢3 Ejercicios Propuestos 1) Evalúe :∭ (𝑥2 + 𝑦2)𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉 ,donde V es la region limitada por el cilindro 𝑥2 + 𝑦2 = 4 , 𝑦 𝑙𝑜𝑠 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜𝑠 𝑧 = −1, 𝑧 = 2 2) Evalúe :∭ 𝑦 𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉 ,donde V es el solido que se encuentra comprendido entre los cilindros : 𝑥2 + 𝑦2 = 1 𝑦 𝑥2 + 𝑦2 = 4 𝑠𝑜𝑏𝑟𝑒 𝑒𝑙 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜 𝑥𝑦 𝑦 𝑑𝑒𝑏𝑎𝑗𝑜 𝑑𝑒𝑙 𝑝𝑙𝑎𝑛𝑜 𝑧 = 𝑥 + 2 3) Evalúe :∭ 𝑥2 𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉 ,en donde V es el solido que se encuentra dentro del cilindro 𝑥2 + 𝑦2 = 1 ,arriba del plano z=0 , y debajo del cono 𝑧2 = 4𝑥2 + 𝑦2 4) Evalúe :∭ (𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 )𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉 ,en donde V es una esfera unitaria 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 ≤ 1 5) Evalúe: ∭ 𝑦2 𝑑𝑥𝑑𝑦𝑑𝑧𝑉 en donde V es la porción de la esfera solida unitaria 𝑥2 + 𝑦2 + 𝑧2 ≤ 1 que se encuentra en el primer octante.